Schiedamse Kermis blijft traditioneel volksfeest Scholieren helpen Tante Pos KUNSTGEBITTEN PTT zal in weekend moeten verhuizen Timmerlui bezorgd over oorlogsdreiging in 1914 Verkeerscommissie had genoeg stof tot spreken Oud-deken Reynen viert gouden priesterjubileum Station Schiedam in toekomst ook „Rotterdam-West" Brandweer viert 60-jarig bestaan A. Wessel 40 jaar bij gemeente DE HAYEN100DS weekblad voor Schiedam 15e jaargang no. 41 - donderdag 11 augustus 1966 Deze editie wordt luis aan huis bezored in Schiedam en Kethfel. OPLAGE 27.000 Combinaties met onze edities in Rotterdam, Vlaardingen, Maassluis, Hoek v. Holland, en/of IJssel en Lekstreek mogelijk: TOTALE OPLAOE 232.000 onder accountantscontrole. Redactie Schiedam: Leo 't Hart, Burg. v. Haarenlaan 916, Telefoon 266900. Aangesloten bij de Nederlandse Huis-aan-Huisblad Pers WESTBLAAK 25, ROTTERDAM TELEFOON 13.21.70 (5 lijnen) POSTGIRO 18344 ADVERTENTIES TOT WOENSDAG 10 UUR UITGAVE STICHTING „DE JEUGDHAVEN" J-JET is weer kermis in Schiedam. Alle mogelijke en onmogelijke gekke dingen staan weer te draaien en te schommelen op het terrein aan de Broersvest. Dingen, die de voortschrijdende wetenschap en techniek ook op het gebied van kermisvermakelijkheden, ons hebben gebracht. O ja. de Kop van Jut, de nogakraam, de dikke meneer en dito dame hebben de tijden getrotseerd, maar verdwenen is de zwarte, rookwolken uitstotende stoomcaroussel; het paard van de draaimolen, de waarzeg tent enz. Niettemin: de kermis handhaaft zich en Schiedam zou Schiedam niet zijn, zonder de jaarlijkse kermis. Waarschijnlijk hebben de huis baas, de bakker en de melkboer in deze tijd minder te duchten van de kermis dan hun vakbroeders in vroeger jaren. ^Financieel kun nen we nu wel een stootje velen, doch de kermisexploitanten ver laten straks toch onze stad met een behoorlijk batig saldo. „Je moet deze week maar overslaan", was in vroeger dagen de stereotype me dedeling die de leveranciers daags na de kermis van menige huismoeder kregen. Dat „overslaan" betekende dan niet, dat er brood noch melk nodig was die week, of dat de „fondsbode" het gezin maar uit het ziekenfonds moest schrappen neen, het betekende, dat de betaling een weekje moest wachten. Het duurde gewoonlijk echter vele weken, alvorens de financiële achterstand, ontstaan door het kermis- vieren weer was ingelopen. Geen wonder dat menige winkelier tegen die kermistijd opzag. Het was dan slecht gesteld in de zaken! Wanneer het geld aan schommel tjes, draaimolen, schieten en kop slaan was verdaan, om van het extra cafébe zoek maar te zwijgen, dan schoot er wei nig of niets over voor de „vaste lasten". Niettemin, de kermis heeft zich in Schiedam als een jaarlijks terugkerende traditie kunnen handhaven en wié zou haar graag willen missen? De jongens niet, die zich bij de qpbouw een grote kerel voelen wanneer ze mee in de weg mogen lopen om een plank of paal aan te dragen, de ouderen niet, die 's avonds En dit is dan de kermis, zoals zij zich deze week den Schiedamse volke vertoont. bij hun „ommetje" eens gaan kijken hoe ver het er mee staat, kortom jong en oud amuseert zich opperbest wanneer het geroezemoes van de kermis in volle gang is. Kermisvferen is een hoogtepunt In Schiedam, waarbij alleen de alles heer sende televisie een concurrent is en het avondbezoek dan ook weet af te Geschiedenis REPARATIES le klas werk vanaf f 5.— per reparatie 20-karaats gouden kroon f 17.50 U kunt er op wachten INSTITUUT DENTIUA Hoogstraat 40, R'dam, Tel. 010-126010 Trams 1-2-3-4-9-10-16-17 en bussen 31 en 34 Men kan voor het vieren van de Schie damse kermis tot in de verre geschiede nis teruggaan. Eigenlijk behoorde het in dertijd tot een stuk cultuur, speciaal voor de arbeidersklasse van die dagen. Zo werd in 1859 door het „Grand Theatre des Variétés" met zijn toneelgezelschap, balletpersoneel en „excellent" orkest het blijspel „Robert en Bertram of de Lus tige Vagebond" opgevoerd. Goed, het was nu niet direct een première, want naar gelijktijdig werd medegedeeld, was het stuk reeds 84 keer in Amsterdam opge voerd, doch dat maakte geen verschil. Ook vinden we aankondigingen voor het optreden van het „Groot New Vorks Theater", dat met 53 medewerkers hier voorstellingen kwam geven. Het was nie mand minder dan „professor H, Cottely" die een stukje luchtgymnastiek weggaf. En de vleeshal verleende medewerking, men kon er een echte monsterstier aan schouwen met een gewicht van 4000 kg. Daar kon zelfs het dikste echtpaar van de kermis niet tegenop. Gelijktijdig werden ook andere „kunstvormen" gebracht. In Musis Sacrum b.v. of in de zaal Aurora, was het de familie Buziau uit Haarlem een naam die ongetwijfeld bij velen nog herinneringen aan de grote artiest uit Rijswijk zal oproepen die dagelijks een matinee en ,,soirée musical® et chantan- te" verzorgde. In café Belvédère gaf de „zozeer gun stig bekend staande" familie Rhone een „Soirée a- la Frascati", hetgeen ook al Amsterdamse herinneringen kan oproe pen. Er wordt ook nog wel gesproken over een „Cirque Wollschlager" met 60 der „schoonste paarden". De directie ver klaarde niet te hebben verzuimd, om het „beschaafde Publiek op iets schoons en edels te onthalen". Dan was er nog de „broedertjes-kraam" van P. Koolsbergen, waar „prompt en zindelijk en met zilver" bediend werd. Verder waren er de kra men „eieren en zuur", de kermiskoeken en wat al niet meer. Aan zijden draadje Overigens heeft het voortbestaan van de Schiedamse kermis weieens aan een zijden draadje gehangen. Dat was, toen in 1850 de Commissaris des Konings in Zuid-Holland een schrijven zond aan alle gemeentebesturen met bezwaren tegen de kermissen en met het advies deze af te schaffen, vanwege de ruwheden en onge regeldheden. Doch de Schiedamse vroed schap zag geen reden om aan het advies gevolg te geven. Een commissie die was ingesteld om een en ander te onderzoe ken constateerde, dat in Schiedam geen sprake was van „geldverspilling, losban digheid en ontucht", zodat men het volk de kermis niet diende te ontnemen. Een gedenkboekje dat verscheen naar aan leiding van feestelijkheden in 1872 con stateerde, dat van geen „ongebondenheid" sprake was geweest en evenmin van veel dronkenschap. Trouwens, er ontbreken toch voldoende gegevens om het verwijt waar te maken, dat Schiedam als stad waar de jenever werd en wordt gefabriceerd, wat drank misbruik betreft ongunstiger zou afsteken tegenover andere gemeenten in ons land. Wat dan de kermis verder betreft; in later jaren schijnt deze toch wel wat ver pauperd te zijn. In de jaren na 1886 werd ri.l. in de raadsvergadering vaker ge klaagd over „bandeloosheid" hetgeen overigens door de burgemeester zowel als door sommige raadsleden weer werd tegengesproken. Meer nog dan in deze tijd, was dus de kermis in oude tijden het grote volksfeest. Weliswaar had men enkele nationale feestdagen, doch die wa ren te gauw voorbij om een blijvende indruk achter te laten! Het is de Schiedamse Gemeenschap die nu reeds jaren de kermis doet voortbe staan, mede als onderdeel van de zomer feesten. Zij vormen nu eenmaal een tra ditie en men zou in Schiedam echt iets missen indien de kermis zou vervallen. Dit is dan het protserige, doch ongetwij feld indrukwekkend beeld van het inder tijd vermaarde kermis-circus, met de stalmeester en politieagent bij de entree. „Ik ben net terug van vakantie en ik ga nu maar eens piekeren over onze ver huizing", zo verklaarde ons de waarne mend-directeur van het Schiedamse post kantoor, de heer Konings. En inderdaad, het is zoetjes aan zover gekomen, dat ook de PTT in Schiedam naar een bete re behuizing gaat, die pal aan de over zijde staat en bestemd is voor HAV-bank, de Spaarbank Anno 1820 en de PTT. Zoals we reeds mededeelden, is de HAV-bank reeds met de verhuizing be gonnen, doch dat geeft daar minder pro blemen dan bij de PTT. „We kunnen om zo te zeggen geen uur met ons werk stoppen", constateerde de heer Konings. In de weekeinden mogen dan de deuren gesloten zijn, doch helemaal stil ligt het bedrijf toch niet. De post moet regelma tig verwerkt worden en er is meer werk dat moet doorgaan. „Het zit er wel in, dat het een week- einde-baan wordt", aldus de directeur. Maandagochtend moeten de loketten weer open en storing mag dan niet optreden, Mogelijk zal in de loop van deze of de volgende maand een bescheiden begin worden gemaakt met de verhuizing, doch wanneer voor de Schiedamse PTT, het „D-weekend" zal zijn aangebroken is momenteel nog niet te zeggen. De HAV-bank doet het wat gemakke lijker. Het betreft hier in hoofdzaak de administratieve staf, die dezer dagen in het nieuwe gebouw trekt. Zoals bekend zal later de HAV-bank het verbouwde postkantoor gaan bezetten. De Spaarbank denkt in de loop van de maand septem ber de verhuizing te voltooien. HET is bij de postdienst al net zoals bij vrijwel alle bedrijven in Neder land, het personeelstekort doet veel stagneren. Al geeft men zich alle moei te om de service zo goed mogelijk te doen zijn, wanneer er geen mensen zijn om die te verlenen, dan houdt alles op. En helaas gebeurt dat nogal eens. Is het onder de gewone omstandighe den reeds moeilijk om de postbestelling zo goed mogelijk uit te voeren, de va kanties zouden de tak van dienst valko men in de war sturen, indien daar niet de „invallers" zouden zijn, die tijdelijk de taak van de bestellers zouden overne- dat telkens de hoofdbestellers en hun In „Het Stadhuis meldt", schrijft de Schiedamse gemeente-archivaris de heer G. v.d. Feijst het volgende: „Bij werk zaamheden aan het archiefgebouw moes ten onlangs enige kasten worden verwij derd. Achter deze kasten werd toen een houten bordje gevonden, waarop het vol gende te lezen staat: „13 Augustus 1914. Dezen Kasten zijn gemaakt in krietieke tijd der Mobieliesatie van Nederland in den Wereld-Oorlog Rusland Duisland En geland Frankrijk België. De Gemeente Werklieden J. van der Vlies, S. van Leeu- Het kostte weinig tijd om vast te stel len, dat de eerste chfoniqueur Johannes van der Vlies is geweest, geboren op 12 juni 1865, gestorven op 6 augustus 1951, te Schiedam. De tweede was Simon van Brillant- schitter.end bezit voor altijd 1 "V van Andel Hoog»tr«»t 164-152 Rotterdam STÖOPMAN JUWELIER MGR. NOLENSLAAN 512 - SCHIEDAM N. BINNENWEG 397 ZWARTJANSTR. 85 - R'DAM Er is met het oog op het zich snel uit breidende Schiedam voor de verkeers commissie uit de gemeenteraad nogal wat te bespreken geweest. Dit blijkt uit het overzicht dat is verschaft omtrent de in het afgelopen jaar gehouden verga deringen. De commissie bestond uit de heren: H. M. Willemse voorzitter en de leden ir. R. van Bogerijen, ir. J. C. Broeijer, J. van Hartingsveld, H. W. G. Hoek, ing„ mevr. J. KrikkeIleln, K. Rijpma, J. Scheffers, A. Sonneveld en H. Willems van Beveren. Secretaris: R. Huisman, ambtenaar ter secretarie. In de vergaderingen werden o.m. de volgende punten behandeld: vluchtheuvel B K.laan t.o. Sonderdanckstraat, kruising Broersvest-Herenpad voorrangskruisin gen Prof. K.0.1aan-Lorentzlaan, wacht- verbod toegangslaantje naar terrein Ver. H.B.S.S. in sportpark Harga, doortrekken middenberm Broersvest ter hoogte van de Korte Singelstraat en van het Heren pad, plan voor parkeerruimte tussen Oude Kerkhof en Korte Achterweg, dem ping Nieuwe Haven, verkeersvoorzienin- gen bij kruisingen Burg. van Haaren laan, éénzijdig wachtverbod langs bus route in smalle straten, wijziging redac tie wachtverboden i.v.m. 5-daagse werk week, ontwerp-reglement Verkeerscom missie, wacht- en stop verbod in diverse lanen, wegen en straten, wegaansluiting verlengde Rubenslaan en verlengde Wil lem de Zwijgerlaan, kruispunt Burg. Knappertlaan-Warande, gesloten-verkla ring Overmaassesteeg, Taansteeg en Bokkensteeg voor alle verkeer vanaf de Lange Haven, verkeersmaatregelen rond om kruispunt Burg. Knappertlaan-Burg'. van Haarenlaan - Julianalaan - Vlaardin- gerdijk, rijwielprobleem omgeving He- ma, probleem vrijhouden NP-stroken bij stadhuis, verbetering verkeerslicht kruispunt Gerrit Verboonstraat-Oranje- straat-Lange Nieuwstraat, éénrichtings verkeer Van Cleeffstraat en Couwenho- venstraat, rapport C.v.P. inzake ver keersafwikkeling na openstelling Bran- dersbrug en Horvathweg, verlenging ex ploitatievergunning buslijnen 39, 40 en 41, ontwerpplan nieuwe situering Gulf benzinepomp aan de Korte Singelstraat bij garage „Waldo", veiligheidsmaatre gelen voor schoolkinderen van de nieuwe school aan de Willem Brouwerstraat, mo gelijkheden uitbreiding parkeerruimte Tuindorp-Kethel, voorrangskruisingen, plan doortrekking Rubenslaan en Willem de Zwijgerlaan tot Westfrankelandsedijk i.v.m. aanleg Deltadijk. Zondag 14 augustus zal het een halve eeuw geleden zijn, dat de vroegere deken der roomskatholieke kerken in Schie dam, R. R. Reynen tot priester werd gewijd. De jubilaris vervulde in de ja ren van 1944-1960, toen hij met emeritaat ging, het dekenaat van Schiedam en werd toen opgevolgd door deken Boel rijk. Daarna nam deken Reynen zijn intrek in Huize St. Liduina, waar nu zondag het gouden priesterjubileum zal worden gevierd. Geboren op 17 maart, 1893 is de gezondheidstoestand van de jubilaris nog wel zodanig, dat hij zondagochtend in de kapel van het St. Liduinagesticht een H. Mis van dankbaarheid zal opdragen, waarbij o.m. deken Boelrijk hem zal as sisteren. Teneinde de dag voor hem niet te vermoeiend te doen zijn, volgt dan maandag 15 augustus, eveneens in St. Liduina, 's morgens van 11-1 uur en 's avonds van 5-6 uur een receptie. De bisschop van Rotterdam, die kanun nik was in hetzelfde kapittel als deken Reynen, hoopt een bezoek te komen brengen. De jubilaris is thans ere-kanun- Leeuwen, geboren op 6.- december 1858 te Matbenesse, gestorvejLjkp 8 juli 1934 te Schiedam. Beiden wfren van beroep timmerman. '>*t Het houten plankje is een klein broer tje van die dure vellen pef*arriënt, be vattende een relaas van 's mensen trots en zelfverzekerdheid, welke men ver pakt in loden bussen dikwijls verbergt in produkten, waarop men bijzonder trots is, zoals bruggen en grote gebou wen. Hoewel de inhoud van onze oorkon de, afkomstig van tweè eenvoudige men sen, op zich onbelangrijk is, spreekt er toch een verontrusting uit over de ge beurtenissen van die dagen, nu ruim 50 jaar geleden. Welke waren die gfbeurte- nissen? Op 31 juli was in Nederland de mobi lisatie afgekondigd. In Schiedam werd zij bekend gemaakt door het luiden van de alarmklok in de toren van de Grote Kerk. Bovendien trokken tamboers door de stad, die vergezeld waren van twee mannen, die elk een bord droegen, waar op de mobilisatie-Order was geplakt. Op geroepen werden per 1 augustus alle lichtingen van de Militie en de Land storm (de eerste reserve); Als gevolg van deze order vertrokken een 800 per sonen tussen 20 en 35 jaar uit Schiedam naar hun respectieve plaatsen van lege ring. Zoals overal elders, veroorzaakte de mobilisatie hier een grote beroering. Gro te groepen mensen verzamelden zich op het Stationsplein om het vertrek van de miliciens, en op het Doelenplein om het appèl van de Landstorm gade te slaan die de dag daarop (2 augustus) zou ver trekken. Er ontstond een stemming, die aan paniek grensde: inleggers bestorm den de spaarbank om hun spaarpennin gen op te vragen, velen weigerden pa piergeld te accepteren en namen alleen genoegen met gemunt geld. De Spaar bank plaatste een advertentie, inhoudende dat de Bank „in alle opzichten gezond en krachtig" was en daarom de spaar ders aanraadde „niet dan de hoogst no dige bedragen op te zeggen en daarvan een zoo spaarzaam mogelijk gebruik te maken". Velen hamsterden voedsel, al les uit vrees spoedig in de dreigende oor log betrokken te raken. In de dagen na 1 augustus volgden de oorlogsverklaringen en namen de gebeur tenissen hun noodlottige, onomkeerbare loop. Op 13 augustus verklaarden Oosten- rijk-Hongarlje enerzijds en Engeland en Frankrijk anderzijds elkaar de oorlog, waarmee voorlopig de rij werd afgesloten De oorlog was al in volle gang: de Duit sers stonden voor Luik en bombardeer den de forten, rondom die stad gelegen. In Nederland was de 13e augustus de kalmte weergekeerd. Het leven had zijn gewone gang hernomen. De temperatuur bedroeg die morgen 68, 's middags 73 gr. Fahrenheit. Wie een fiets nodig had kon die dag er een kopen bij de Rijwiel Industrie, Hoogstraat 117, voor f 28,50 en twee jaar garantie. Wie dorst had in die warme zomer van 1914 kon zijn dorst les sen met „prima prima limonade uit de fabriek van de firma Rijnbende en Zoon". De prijs van „prima Delftsche Grasboter" bedroeg 65 cent per pond. Zeer grote eieren waren te koop voor 5 cents, iets kleinere voor 4'It cents per stuk. Die dag huwden een vijftal paartjes, een tweetal ging in ondertrouw. Twee kinderen werden geboren, drie mensen stierven. Zo was Nederland en daarmede Schiedam een eiland van rust temidden van een krankzinnig geworden wereld. Getuige het gevonden houten plankje wa ren er echter, die verder keken dan de landsgrenzen en oog hadden voor het verschrikkelijke, dat rondom ons land plaatsvond. In archieven vind je helaas weinig van de „gewone" mensen, de eenvoudige bur gers terug, omdat de meeste bewaarde papieren ambtelijke' stukken zijn. Een berichtje als dat van die twee timmer lieden is daarom toch waardevoller dan de inhoud van hun „tekst" alleen, name lijk als getuige van mede-leven met wat elders gebeurde. Dat was dan ook de reden, dat ik er zoveel woorden aan be steed heb". Het waren in hoofdzaak leerlingen van middelbare scholen die hun vele vakan tieweken gebruikten, om iets extra's te verdienen. In elk geval hebben deze jon gelieden onze Tante Pos en de ingezete nen van Schiedam een goede dienst be wezen, om zo goed en kwaad als het soms ging de bestellingen uit te voe- Het is te begrijpen, dat deze jonge- mensen niet zo geroutineerd zijn als on ze vaste bestellers. Dat het soms haper de aan snelheid, mogelijk ook wel aan accuratesse, ligt voor de hand. „Toch is het allemaal best meegevallen", zei ons de directeur van het postkantoor Schie dam. „We hebben ons in elk geval door die helpers weer kunnen redden en dat is al heel wat waard." Het wisselde soms wel heel snel. zo dat gedurende de vakanties ongeveer achttien jongelieden door de dienst zijn „versleten". Sommige assistenten ble ven zes weken, anderen een maand, zo- -dat telekens de hoofdbestellers en hun vaste helpers de nieuwelingen moesten inwerken op de route. Volgens een mededeling van de Ne derlandse Spoorwegen hebben B.en W. van Schiedam "bericht er mee akkoord te gaan dat de naam van het station wordt gewijzigd in Schiedam - Rotter dam - West. Dit houdt verband met het feit, dat met ingang van de nieuwe dienstregeling op 28 mei de internatio nale tremen op het traject Rotterdam richting Utrecht, niet meer in Rotter dam-noord zullen stoppen,, doch in Schie dam. Zoals bekend is enige tijd geleden fel geageerd tegen het feit, dat veel trei nen het station Schiedam voorbijrijden maar in Rotterdam-Noord stoppen. Hier bij werd ook de aandacht gevestigd op de internationale treinverbinding, waar door men vanuit Schiedam eerst naar Rotterdam-Noord moest reizen. Reizigers uit Rotterdam-West kunnen dan voor taan in Schiedam opstappen. Het sta tion Rotterdam-Noord voldoet nl. niet aan de eisen die aan een behoorlijk sta tion gesteld dienen te worden. Aan de Staatssecretaris is toestemming ge vraagd en door deze verleend tot wijzi ging der naam van het station Schie dam. De Kamer van Koophandel te Rot terdam is het inmiddels helemaal niet met één en ander eens. Intussen heb ben de Spoorwegen ook medegedeeld dat men hoopt in het door het gemeentebe stuur gesignaleerde interval van aan komst- en vertrektijden van 20 en 40 minuten gedurende een groot deel van de dag, in de naaste toekomst verbete ring te kunnen brengen. In september van dit jaar zal het 60 jaar geleden zijn, dat de Schiedamse Vrij willige Brandweer werd opgericht. Even als dit bij de viering van het 40- en 50- jarig bestaan het geval is geweest, ligt het in de bedoeling ook het 60 jarig be staan op ^aardige wijze te gedenken. Het voornemen bestaat dit te doen door het organiseren van een feestelijke bij eenkomst voor het personeel, met hun dames, op vrijdag 21 oktober a.s. in het gebouw „Musis Sacrum". Een com missie, bestaande uit enige stafleden en bestuursleden van „Vriendschap Zij Ons Doel", is reeds druk in de weer deze festiviteit voor te bereiden. In kleine kring is in Schiedam het feit herdacht, dat de heer A. Wessel, chef van de administratie bij de Gem. Vervoer-, Reinigings- en Ontsmettings- dienst, 40 jaar geleden daar in dienst trad. In de kantine van de Dienst werd de jubilaris toegesproken door de loco- burgemeester, wethouder H. Sabel, die daarbij mededeling deed van de Konink lijke onderscheiding, die de heer Wes sel verleend was, en hem de gouden eremedaille verbonden aan de orde van Oranje Nassau op de borst speldde. Ver volgens voerden het woord wethouder Mr. P. v. Bochove, en de directeur, de heer E. T. Kraan, waarbij de gebruike lijke gratificatie en een bloemstuk wer den aangeboden. Namens de jubileumcommissie over handigde de heer G. J. Koppenol de ju bilaris enige geschenken, terwijl aan mevr. Wessel bloemen werden aange boden. Tenslotte sprak de heer Wessel een kort dankwoord.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Havenloods | 1966 | | pagina 1