-99
ATOOM-PACIFISME:
evangelisch verzet
Kleine vondst kan leven
gehandicapten veranderen
Sportdemonstraties van
invaliden in Energiehal
Niet blussen
DE HAVENLOODS DONDERDAG 18 MEI 19#'
19
blijvend
goedkoper
T)E vragen van oorlog en vrede gaan ons volk steeds dieper beroeren.
Ook de kerken. Kerkelijke formaties als de doopsgezinden zijn altijd
al van overtuiging sterk pacifistisch geweest. De „grotere" kerken
hebben de eeuwen door bij dit probleem de vraag gesteld: is een be
paalde oorlog rechtvaardig of onrechtvaardig. Men ging er dus vanuit
dat er ook rechtvaardige oorlogen mogelijk waren en dat het onder
houden van een militair apparaat dus legitiem en zelfs geboden was.
Als het maar goed werd gebruikt
Merkwaardis la dat de eerste christe
nen tot ongeveer 170 na Christus weiger
den aan het krijgsbedrijf deel te nemen.
Daarna wordt het een omstreden zaak.
Paa als de kerk staatskerk wordt, tracht
men het krijgsbedrijf christelijk te lega
liseren.
In onze tijd gaat de vraag steeds ster
ker klemmen, of er wel een rechtvaar
dige oorlog bestaat. Voor een rechtvaar
dige oorlog zijn Immers altijd nodig ge-
adht: een rechtvaardig doel, een wettige
overheid, rechtvaardige middelen en een
rechtvaardige wijze. Kernbewapening en
totale oorlogvoering hébben het zeer twij
felachtig gemaakt, of er oorlog kan wor
den gevoerd op rechtvaardige manier
mét rechtvaardige middelen.
Velen willen (nog) nieft elke oorlog on
wettig verklaren, maar wel alle hante
ring van het „atoom-owaard". Dit zijn
de z.g. atoom-pacifisten. Die worden ook
in de kerk steeds meer gevonden. Als
bewijs daarvan noemen we het feit, dat
er nu ook op de synode van de gere
formeerde kerk, die op het ogenblik
„ogeJL,-—
|s wordt vernietigd of bescha-
De kerk van Jezus Christus behoort
daarom naar onze overtuiging een „neen"
uit te spreken tegen het voorbereiden van
het dreigen met en het voeren van de
moderne totale oorlog. Geweigerd dient
elke medewerking aan een zodanige
Ons Is gezegd:
door professor Einstein (natuurkundige)
„Een nieuwe denkhouding is nodig,
wil de mensheid voortbestaan",
door professor Koole (geref.theoloog):
„De zelfvergoding van de overheid
treedt vandaag in deze vorm op, dat
men Gods schepping wil vernietigen"
door professor Oppenheimer (natuur
kundige en „vader"' van de atoombom)
„We hebben voor de duivel gewerkt"
oor ds. S- J. Poprna (i|
„Tegen de totale oor
alleen maar „neen"
nog iets te zegg<
jor dr. J. A. H. J.
dacteur Trouw)
„Oorlog, zeker zoals wij die
is zonde".
door de synode van de hervormde kerk:
„Op grond van wat wij
desstaat v~~ J- *-
van de k
mag de kerk dan ook niet anders
doen, dan een radicaal „neen" tegen
de kernwapenen uitspreken",
door het laatste concilie van de rootns-
kaühoUeka kerk:
„Elke oorlogsdaad, die zonder ander
scheid is gericht op de verwoesting
van hele steden en grote gebieden is
een misdaad jegens God eii die
mens zelf".
Is gev
r prof.
„Heeft de christelijke ethiek nog enige
*ln als wij, om wat voor ernstige en
achtenswaardige redenen dan ook bewe
ren, dat dit middel (nL de kernbewape
ning) het aangewezene is om de zaak
van de vrijheid en het recht In onze we
reld veilig te stellen?"
Wij denken verschillend:
Over de vraag of er in het verleden
rechtvaardige oorlogen hebben bestaan,
en over de vraag of christenen ooit aan
•en oorlog kunnen deelnemen.
Maar wij zijn er samen van overtuigd:
dat in elk geval vandaag de vertechni-
seerde totale oorlog met het moderne
wapentuig geen kans meer heeft een
rechtvaardige oorlog te zijn. Met de to
tale oorlog bedoelen wij de oorlog, die
in tegenstelling tot op beperkte schaal ge
voerde. politionele acties, die de bedoeling
hebben kracht bij te zetten aan recht en
wet gerioht is op het verwoesten van
gehele gebieden, zonder onderscheid tus
sen combattanten en non-combattanten,
waarbij mannen, vrouwen en kinderen,
waarbij zelfs het nageslacht, de dieren en
goedkoper
Zodra U meer aandacht basteedt
aan „de mode onder de mode"
valt het verrassend resultaat U
op... Uw Japonnen en pullover
zitten oneindig beter.
En dat er voor een correct figuur
geen handenvol geld nodig zijn,
kunt U morgen zien.
Stretch beha'» met elastisch
lycra achterpand, voorge
vormde cups met kant over
trokken, Lycra schouderband
jes en laag, \iig uitgesneden
rug... morgen voor nog géén
drie gulden.
Vrijdag en zaterdag verkopen
wij deze stretch beha's,
In Aen B-cup
maten 32-34-36-38,
In wit en diverse
pastelkleuren,
voor
Géén tel. of schrift, best.
de
de kernwapenstrategle van de NA.V.O.
zou zien als overeenstemmend met de
wil van God
bij de overheid Stappen te ondernemen
die er toe bijdragen dat wettelijke rege
lingen getroffen worden waardoor ver
vangende dienst of dienst in internatio
nale politietroepen in de plaats kan wor
den gesteld van de gewone militaire
dienst
om tot de Nederlandse regering te
reken over de ernstige bezorgdheid van
Synode over het steeds escalerende
Vietnam-conflict, dat voortdurend meer
aspecten van de totale oorlogvoering gaat
vertonen en om aan de regering te vra
gen de bondgenootschappelijke relatie
met de Verenigde Staten zo te gebruiken
dat morele druk wordt uitgeoefend op de
Verenigde Staten ten aanzien van de
Vietnam-oorlog.
ging nu te doen, zonder zich door de
vele problemen die zich daarlbdj zullen
voordoen te laten bewegen om dit .meen"
af te zwakken.
Wij weten:
dat volgens veler ernstige mening het
dreigen met op grote bevolkingscentra
afgestelde kernwapenen vandaag de eni
ge manier is om een nog ernstiger oor
log dan die in Vietnam te voorkomen.
Het is ons ook bekend, dat velen vrezen
dat eenzijdige ontwapening via het ver
storen van een machtsevenwicht juist die
wereldomvattende oorlog zou oproepen,
die zij en ook wij willen voorkomen.
Maar wij zijn ervan overtuigd:
dat het een mensengemeenschap en
een overheid niet toegestaan is te drei
gen met een allesomvattend geweld dal
in zijn gebruik ene misdaad tegen God
en de mensen zou zijn. Wij geloven dat
zulk vechten voor Gods zaak niet doel
matig is, niet geoorloofd is en 'bovenal
in het licht van de boodschap van Pasen
niet nodig is.
Wij gevoelen ons geroepen in deze
zaak Christus na t» volgen, ook al zou
dit ons op de weg van het lijden bren
gen. Wij menen te mogen volstaan met
zegen te vragen over wat wij als gehoor,
zaamheid aan Christus verstaan, en met
de bereidheid mee te zoeken en mee te
werken aan andere wegen dan die van
het onbegrensde geweld dat Gods aarde
verderft
Wij erkennen:
dat In onze groep verschillend gedacht
wordt over de aanvaardbaarheid van
daag van militaire dienst Er zijn er on
der ons die voor een christen en voor
iedere overheid elk deelnemen aan wa
pengeweld tussen naties afwijzen. Zij wei
geren principieel de militaire dienst, om
dat ze daarin een verloochening zien yan
de nieuwe weg, die Christus gegaan is en
gewezen heeft. Anderen ander ons vrezen
dat zo een mogelijkheid die zich in het
leven van naties en van christenen kan
voordoen, wordt verabsoluteerd door een
nieuwe wet
Zij menen, dat zolang een door politi
ële troepen beschermde wereldrechtsor
de nog niet is gevestigd, voor conventio
neel bewapende parate legeronderdelen
van een natie nog 'n beschermende taak
kan zijn weggelegd. Zij menen ook dat
in het algemeen gesproken ontwapening
op laag niveau moet worden voorafge
gaan door ontwapening op hef niveau
van de massale vernietigingswapenen....
Enkelen onzer nemen het standpunt in
dat een christen ook vandaag nog een
plaats in het Nederlandse leger kan in
nemen, zij het onder voorbehoud. Zij doen
dit omdat zij menen, dat wij ons natio
naal en internationaal bevinden in een
ontwikkeling
Maar wanneer noch de kerk van Jezus
CJhristus, noch de christen politici vol
doende stappen tot wijziging van de on
aanvaardbare situatie ondernemen of
wanneer die stappen geen duidelijk resul
taat boeken zal hun aarzeling vervallen
en rullen ook zij tot een daadwerkelijk
„neen" tegen deze dienstplicht moeten
overgaan.
Nagele;
u. Jager, Hilversum; Ds. P. Jozlasee,
Millik; B. van Kaam, Amsterdam; C. J.
Lodder, Enschede; Ds. E.H. Nagel, Am
sterdam; Drs. A. Schippers, Amsterdam;
Ds. N. A. Schuman, Westzaan; Drs. H.
Schut. Utrecht; J. Simoruse, Dordrecht;
Prof. Dr. Ir. J. Smit, Delft; Drs. H. R.
Stroes; Ds- R. J. va, Veen, Delft; Dr.
E. v.d. Velden, Enschede; Dr. J.J. Ver-
donk, Bussum en Prof. Dr. J. Verkuyl,
Amsterdam.
Er is onlangs een boek geschreven
over het aandeel der gereformeerden in
het verzet onder de titel: „De opstand
der gezagsgetrouwen", geschreven door
Ben van Kaam, één der ondertekenaars
van bovengenoemd schrijven. Hier is een
wat andere opstand van dezelfde .ge
zagsgetrouwen" aan de gang, die toch
met echt-evangeiisch verzet meer te ma
ken kan hebben dan velen op het eerste
gezicht vermoeden. De synode van de
hervormde Kerk heeft trouwens reeds
eerder over deze vragen een niet ondui
delijk geluid laten horen en voor het
atoom-pacifisme gekozen. Ook daar, even
als ln katholieke kring, zijn deze uiterst
belangrijke vragen al volop in discussie.
Dr. K. J. Kraan
tl Wij tVi
zonder* aanbiedingen:
gladde Terlenka rokken (ge
heel geroerd).
De harmonica pllssé, leuk en
■vlot, makkelijk In het dragen
met voeldoende loop- en. fIets-
ruimte In terlenka, duk plool-
De Rotterdamse Invaliden Sportclub
organiseert op zaterdag 27 mei demon
stratiewedstrijden ln de Energiehal. Er
zullen demonstraties van boogschieten.
De R.I-S. werd ln augustus 1965 opge
richt en wil na 1(4 jaar aan allen die haar
ln de moeilijke begintijd steun verleen-
De gladde Terlenka rokken
van een dusdanige mooie kwali
teit,.dat wij er werkelijk niets
Terlenka
Vrijdag en zaterdag verkopen
wij deze belde soorten moderne
damesrokjes In modieuze, zachte
voorjaarskleuren en In de
maten
36 t/m 48
voor
Géén te/, of schrift, hut.
pers, sportorganisaties en
-clubs, fondsen, de donateurs en de leden
van de vele afdelingen, bewijzen dat hun
steun heeft geholpen om verheugend* re
sultaten te bereiken.
Natuurlijk hoopt het bestuur dat deze
demonstraties er ook aan zullen mede
werken (Jat meer invaliden zich er toe
zetten om een hun passende sport te gaan
sportbeoefening. Naast
melde en op zaterdag 27 mei te demon
streren aikttvlteiten kunnen de leden bo
vendien deelnemen aan zwemmen, a this-
tlek (discuswerpen, speerwerpen, doel-
speerwerpen, knotswerpen en kogelsto
ten), ponyrijden (2 maneges) en hengel
sport.
Voor dit laatste is niet stilleen toegang
mogelijk tot het visceniürum „Fort Abcou
de", maar ook zuilen, tegelijk met hot
begin van het visseizoen oo 1 juni, de
grachten van hot fort aan de Noorddijk
onder Nieuw enhoom (gemeente Helle-
voeteluis) exclusief voor de leden van de
R.I.S. worden opengesteld! De benodig
de voorzieningen, zoals verhardetoegangs-
weggetjea naar de waterkant en viastei-
gertjes, zullen hier te zijner tijd ho
pelijk met steun van buitenaf worden
aangelegd.
worden gespeeld door leden van de
T A,JM- "it andere plaatsen die
nier a an hebben toege-
fonmaat, waaronder
sommigen zelfs met internationale be
kendheid door htm deelname aan de
Olympische wedstrijden voor gehandi-
Goed voor de huid
hel oehele iaar door
Wij menen:
dat het een groot belang is dat de ge
meenten weten dat deze overtuigingen
en deze gewetensnood worden aangetrof
fen bij niet weinige leden van de gere
formeerde kerken in Nederland.
Als leden van de gereformeerde ker
ken in Nederland verzoeken wij nu de
Synode van de Gereformeerde Kerken in
Nederland:
Er bij de Nederlandse regering op aan
te dringen af te zien van het bezitten en
van het beheren en op eigen grondgebied
toelaten van kernwapenen
en uit te spreken:
dat de deelname van onze kerken aan
de geestelijke verzorging van de strijd
krachten niet impliceert dat onze kerken
MAASKANT BEHANGSEL
Vraag stalmbocken
2a MIDDHLANDSTRAAT2 -TEL. 23,3192
WOLPHAEBTSBOCHT 236 - TEL 27.48.25
KINDERVAKANTIEKAMP
TE ELLECOM
Van 8 tot en met 22 juli zal de KURS
haar 20ste kinderkamp organiseren in een
prachtige vakantiehal „Middachten"' te
Ellecotm, welke is gelegen in een zeer
bosrijk gebied aan de Veluwezoom. Alle
kinderen uit Rotterdam en omstreken
kunnen hieraan deelnemen als zij in
leeftijd variëren van 6 tot en met 13 jaar-
Zo'n heerlijk gezonde 14-daagse vakantie
kost per kind f 60,-. Nu zijn er nog en
kele open plaatsen en degenen die belang
stelling hebben kunnen alle gewenste in
lichtingen verkrijgen bij: de heer G J.
van Elten, Spiegelstraat 5. Rotterdaim-7.
TeL 159092.
werk, omdat hj) Iedere
dag acht treden af moet.
Zijn kantoor ligt slechts
een paar straten verder,
toch moet hij thuis blij
ven omdat die acht tre
den een onoverkomenlijk
bezwaar zijn. Dit is één
van de vele problemen
waarvoor de V.L.G., de
Stichting Technische
Voorlichting t.b.v. Li
chamelijk Gehandicapten,
wordt gesteld.
De oplossing voor deze
man was een lift vanaf
het balkon. Een lift die
gemakkelijk zelf gehan
teerd kan worden. Van
deze zogenaamde VLG-
llftjes, geconstrueerd
door de technicus van de
stichting, z|jn er 15 i IS
ln Nederland geplaatst.
Deze liften betekenen een
geweldige verandering ln
het leven van de gehan
dicapten.
De heer Th. K. Molenaar,
hoofd van het Bureau
aan de Stadhouderslaan
te Den Haag zegt: „Onze
belangrijkste taak is het
geven van voorlichting
aan de voorlichters. Dit zijn bijvoorbeeld
artsen, fisiotherapeuten, verpleegsters,
bejaardenhelpsters, maatschappelijk
werksters. Allen mensen die alles te ma
ken hebben met de technische hulpmid
delen en aanpassingen voor lichamelijk
gehandicapten".
De heer Molenaar kan uren enthou
siast vertellen over zijn werk. Het is
bijzonder boeiend. Hij gaat verder: „Wij
geven dus uitsluitend advies op verzoek
van de medicus. In bijzondere gevallen
gaat onze technische man de situatie ter
plaatse beoordelen. Zijn er hulpmidde
len of aanpassingen nodig die niet in de
handel zijn dan worden ze door ons zelf
ontworpen en gemaakt, zoals bijvoor
beeld die liftj es.
Het zijn soms simpele aanpassingen of
eenvoudige toestelletjes die het leven
van de gehandicapte kunnen veranderen.
Toch is bij velen de drempel om deze
hulpmiddelen te accepteren bijzonder
groot.
Een voorbeeld van zo'n eenvoudige
oplossing is bijvoorbeeld het verhaal van
het meisje dat al jarenlang plat op bed
ligt en alleen haar arm iets op en neer
kan bewegen. Zij wordt geholpen door
en eenvoudige stang, bevestigd aanhaar
elleboog, die in verbinding staat met
een contactdoos. Het is haar nu mogelijk
zelf he£ licht aan en uit te doen, de tele
visie, de radio en de bandrecorder te
bedienen.
Daarnaast zouden wij graan zien dat ook
de gehandicapte of de familie wanneer
zij iets hebben uitgevonden, hoe een
voudig ook, ons daarvan op de hoogte
stellen. Vaak is het zo, dat juist zij hulp
middelen uitvinden waar wij niet van
weten.
Met een knijper Is dit onmogelijk.
was valt van de waslijn b(j het ophan
gen. Door twee wasknijpers met lijm aan
elkaar te bevestigen ls het haar nu moge
lijk de was zelf op te hangen".
De V.L.G. is opgericht in 1959. Het la
een zelfstandige stichting, die financieel
steun ontvangt van de vier organisaties
die tot oprichting van dit voorlichtings
centrum besloten n.l. het Prinses Beatrix
Fonds, de Nederlandse Vereniging tot
Rheumatiekbestrijdlng, de Nederlandse
Vereniging A.V.O. en de Nederlandse
Centrale Vereniging t.b.v. de Revalida
tie.
„Naast het geven van adviezen in over
leg met de technisch en medisch adviseur
zijn er ook nog een groot aantal deskun
digen die zitting hebben in één van de
vele werkgroepen. Deze werkgroepen ne
men een onderwerp in studie, waarna
een brochure wordt uitgegeven of een
expositie gehouden. Wat heel leuk Is;
op het ogenblik is er veel vraag, vooral
ook in de bouwwereld, naar de ln 1965
verschenen brochure „Voorzieningen in
openbare gebouwen". Steeds meer wordt
er met de bouw van grote publieke wer
ken rekening gehouden met de gehan
dicapte medemens.
Een andere brochure „Huishoudelijke
aanwijzingen voor de gehandicapte huis
vrouw" is uitverkocht. De laatst ver
schenen ls „De Rolstoelkeuken" waarin
richtlijnen staan voor ontwerp en inrich
ting van de keuken. Om deze brochures
ln de belangstelling te krijgen en Wat
ook belangrijk is b|j de juiste mensen,
sturen w|) ze naar zo veel mogelijk In
stanties. Dat kost natuurlijk geld. Daar
entegen organiseren w|) tijdens de
exposities, lezingen voor groepen tegen
een bescheiden vergoeding.
eapfem te Tokio, de 1
schappen en do Stoke MandevdMe C
zullen een levende propaganda zijn voor
de sportbeoefening door invaliden. Aan-
blijvend
goedkoper
Kamperen Is een reuze spor
tieve bezigheid... maar waarom
zou U zich zelf niet een beetje
mogen verwennen tijdens de
heerlijkste weken van 't hele
Jaar?
Voor hen, die een goede nacht
rust ...terecht... boven alles
stellen en niet op de grond willen
liggen, zijn deze atretchers en
luchtbedden bedoeld.
Luchtbedden In matras model,
mat opstaande zijkanten, net zo
comfortabel als Uw matras thuis
...75 x 185 cm, voor iets m«er
dan twee tientjes.
Stretchers (veldbedden) geheel
ultneembaar, metalen frame met
3 verende spanbeugels, 60 x 190
cm, met canvas bespanning voor
nog géén tientje.
60x190 cm
luchtbed
75x185cm
Vrijdag en zaterdag verkopen
w!J In onze Camping afdeling,
2e verdieping deze luchtbedden
en stretchers, apart of In combi
natie te gebruiken..: om tijdena
Uw kamp als een roos te kunnen
slapan.
Géén ul. of schrift, but.
Stannley Jones vertelt ergens van zijn be
vindingen op Amerikaanse preekstoe
len. Vooral wat hij daar aantrof boe
zemde hem belang in. Naast de ge
bruikelijke stoelen, krukken, karaffen
met waterglazen vond hij echter ook
vreemdere zaken, zoals een hamer
(om het erin te slaan?) een boor, een
stuk kauwgom, ergens tegeneen on
derkant aangeplakt en een straatsteen
Het meest bevreemdde hem, dat hij
plotseling ergens een brandblusappa-
raat ontdekte. Waarvoor was dat? Om
bij de eerste vlammen van een soort
pinkstervuur ln de gemeente te kun
nen ingrijpen?
Pinksteren, een paar stralende zomerse
dagen, ligt weer achter ons. Wie zulke
dagen niet alleen „gebruikt" om zich
ergens bruin te laten bakken, heeft hel
weer gehoerd: God heeft zijn Geest
uitgestort. Een Geest die kwam onder
allerlei tekenen, waarbij ook het vuur
een rol speelt. We spreken dan ook
nog van ..geestesvuur". Vurig en vol
van geest zeggen bijna hetzelfde.
De Geest van God gaat over deze we
reld. Soms worden mensen persoonlijk
geraakt in brand gezet en veranderd
Maar niet minder zien wij die Geest
werken ln de gedachten van hele groe
pen mensen, volken, Instanties. De
nieuwe encycliek „Populorum progres-
sio" van Paulus VI ls daarvan een
voorbeeld. Niet zozeer vanwege de
oorspronkelijkheid van de uitgespro
ken gedachte (ze worden reeds lang
door anderen in en halten de kerk ge
opperd) als wel door het feit, dat nu
ook de Paus dit groeiend gevoelen
vertolkt.
Maar niet minder denken wij hier aan
het plotseling openbaar wordend ver
zet tegen parades, 't Lijkt wel alsof
Ineens tot veel mensen tegelijk gaat
doordringen, dat het staande houden
van een leger een detiaate noodzake
lijk kwaad ls, dat het éénvoudig van
wansmaak begint te getuige nwanneer
men die boel op feestdagen te voor
schijn haait. Er ontwaakt zoiets als
een wereldgeweten. En het is een be
denkelijk verschijnsel wanneer sommi
gen hier met een brandblusapparaat
gereed staan.
Blus de Geest niet uit, schrijft de apos
tel Paulus. Niet blussen: laat dit vuur
maar branden. Wel zullen we ons moe
ten blijven bezinnen op de vraag of al
alt vuur van de Geest van God ls.
Un^L^merSeIl"7ll,,r hebben we
langzamerhand echt genoeg.
Door middel van' een eenvoudige
handbediening kan de gehandicapte de
ze lift bedienen.
Wijkgebouw, Rotterdamse Rijweg 10
Overschie. woensdag 24 mei zal de hew
X'Bergman aan de hand van kleuren-
dias iets vertellen over Gelderland
Bejaardensociëteit „Mathenesserkerk",
Van Citterstraat 55. iedere donderdag
middag bejaardensociëteit, van 2-4 uur
Op 25 mei houdt de heer J. J. Buffert
een causerie met film en dia's over Pe
ru, kunst, en cultuur uit de Inca-tijd"
Hammerstraat 15. aanvang 10 uur