jnonopole
Veel plannen, veel praten, maar
een zeehaven kreeg Schiedam niet
EXPOSITIE IN JULIANAPARK
Topbezetting ruiters voor
't Europese kampioenschap
KUNSTGEBITTEN
Mr. Roelofsen
nam afscheid
van Schiedam
FOTO fiEO
DE HAVENLOODS
weekblad voor schiedam
16e jaargang no. 38 donderdag 20 juli 1967
Deze editie wordt bdis aan huis bezorgd in Schiedam en
Kethel.
OPLAGE 27.000
Combinaties met onze edities in Rotterdam, V laar dingen,
Maassluis, Hoek v. Holland, en/of IJssel en Lekstreek
mogelijk:
TOTALE OPLAUE 282.000
onder accountantscontrole.
Redactie Schiedam: Leo 't Hart, Burg. v. Haarenlaan 916,
Telefoon 266900.
Aangesloten bij de Nederlandse Huis-aan-Huisblad "en
WESTBLAAK 25, ROTTERDAM TELEFOON 13.21.70 (5 lijnen) POSTGIRO 18344 ADVERTENTIES TOT WOENSDAG 10 UUR UITGAVE STICHTING „DE JEUGDHAVEN
NTS HOUDT HET OP WIELRENNEN
ER mag worden geconstateerd, dat Schiedam eigenlijk moeilijk weg
weet met het havenbezit. Het is in feite een min of meer kwade erfenis
van de voorvaderen, die de stad slechts een „voorhaven" hebben nage
laten, die goed genoeg is als ligplaats voor sleepboten en binnenvaart
schepen, doch geen kans biedt om mee te doen aan de grote handelsvaart.
Tot een havenstad heeft Schiedam zich dan ook nimmer kunnen ont
wikkelen, als gevolg van vrijwel voortdurende meningsverschillen op
dat gebied. De oude grachten en grachtjes zijn vaak nog de overblijf
selen van allerlei ontwerpen.
De combinatie van een haven met
spoorwegverbinding bleek niet uit
voerbaar te zijn ook alweer vanwege
een meningsverschil. Weliswaar heer
ste reeds omstreeks 1800 bij leden van
de Schiedamse vroedschap de me
ning, dat de ontwikkeling van Schie
dam zich op de Maas diende te
richten, maar veel verder dan een
mening kwam het niet. Wel werd aan
dacht besteed aan het gebied ten
westen van de Voorhaven, het zgn.
gors, dat later het „Gorzenkwartier"
is geworden. Men zag dat Rotterdam
bezig was havens te graven en
daarvan wilde ook Schiedam wel iets
meenemen. Dit kwam mede door de
groeiende bedrijvigheid in de mout
wijnindustrie zodat er gebrek ont
stond aan havenruimte in Schiedam;
de schepen met graan en brandstof
fen konden moeilijk ligplaats krijgen.
In 1852 werden verscheidene plan
nen bij het gemeentebestuur inge
diend om te komen tot havenuitbrei
ding. Men dacht aan een verbreding
van de Voorhaven en in 1852
diende de stadsarchitect een plan in
voor aanleg van een groot havencom
plex voor Schiedam ten oosten van
de Voorhaven. Dit plan zou door een
commissie worden onderzocht. Om
trent het verloop van deze plannen
Hoogstraat 2 .Schiedam.Tel.268808
Donderdag 8, vrijdag 7 en 9.1S, za
terdag 2, 7 en 9.15, zondag 7 en 9.15
dinsdag 8 en woensdag 8 uur.
ROGER BROWNE LIZ HAVIL-
LAND
ZEVEN TEGEN ALLEN
Niets was bestand tegen hun hard
heid en moed.
Technicolor.
Cinemascope.
City-film.
14 jaar
Zondag 2 en 4.15, woensdag 2 uur.
AUDIE MURPHY BEN
COOPER COLLEEN MILLER
GUNFIGHT AT
COMANCHE CREEK
Met twee pistolen in zijn handen
rolde hij de gevaarlijkste bende
het wilde westen op.
Cinemascope.
City-film.
14 jaar
Zaterdag 24 uur.
I TABU -1
De verborgen camera stelt u In
staat dingen te beleven die u voor
onmogelijk houdt.
Regie: Romolo Marcellini.
Eastmancolor.
City-film.
18 jaar
REPARATIES
INSTITUUT DENTILIA
WIJ hebben Nederlands
grootste sortering
verlovingsringen
constateert dr. H. Schmitz in zijn be
schouwing, dat een uitvoerig rapport
werd samengesteld door de adviseur
Fijnje.
Daarin besprak deze drie verschil
lende plannen, die op dat moment aan
de orde waren, namelijk het verbre
den van de Voorhaven, het graven
van een berghaven die toegankelijk
zou zijn vanuit de Voorhaven, en het
bovengenoemde ontwerp van de stads
architect. Fijnje begon zijn rapport
met er op te wijzen, dat de enige
Schiedamse haven, waar zeeschepen
konden laden en lossen, de Voorha
ven was. Deze had echter te geringe
afmetingen. Zij was niet alleen te
smal, zodat in- en uitvaren moeilijk
was als er schepen lagen te lossen,
maar bovendien te kort, zodat er te
weinig kaderuimte was; een gebrek,
dat door verbreding der haven niet
werd opgeheven.
Eerste bezwaar
Daarmee was al een eerste be
zwaar genoemd, tegen het plan om
de Voorhaven wijder te maken. Fijn
je achtte dat bepaald wel een ver
betering; hij geloofde echter niet dat
het afdoende wezen zou. Door de
breedte van deze haven op minstens
59 el te brengen nu varieertde de
ze tussen 34 en 45 el verkreeg
men een ruimere ligplaats voor
de schepen maar men won geen
kaderuimte. Fijnje had echter
tegen de verbreding een veel gro
ter bezwaar. Hij was van mening, dat
men een plan voor de verbetering der
havens moest opstellen, dat geduren
de lange tijd in de behoeften van
handel en scheepvaart kon voorzien.
Financiële overwegingen konden er
toe leiden, dat dit plan in gedeelten
werd uitgevoerd, maar deze inciden
tele verbeteringen moesten steeds
deel uitmaken van één groot plan.
Terecht meende Fijnje, dat van dit
standpunt bezien, het plan om de
Voorhaven te verbreden weinig ver
diensten had. Het zou circa f 80.000
kosten, voorzag in de directe behoef
te maar kon nooit deel uitmaken van
een groter plan, want aan het einde
van de haven lag een schutsluis van
slechts 9,80 m wijdte, waarvan de
vloer zien 2.46 m beneden gewoon
laag-water 3.78 m beneden gewoon
hoog-water bevond. De achter die
sluis gelegen Buiten- en Lange Haven
waren te gering van afmetingen en
konden slechts verbreed en uitgediept
worden ten koste van de reeds te
smalle kaden. Bovendien moesten dan
de in de stad gelegen Grote- en Var
kenssluizen vergroot worden.
De vanuit de Voorhaven toeganke
lijke berghaven vond in Fijnjes ogen
al evenmin genade. Het gevaar van
opslibbing achtte hij hier zeer groot;
bovendien zou men in de toch al
overvolle Voorhaven de toegang ertoe
moeilijk kunnen vrijhouden. Ook de
stadsarchitect had dit plan als onge
schikt afgewezen- Veel pijnlijker lag
de zaak bij het derde project, dat
van deze stadsarchitect, G. Makkers,
zelf. Hij had een drievoudig ontwerp
gemaakt voor een havenbassin in de
polder Galgoord, toegankelijk vanuit
de Maas. Makkers' voorstel voorzag
namelijk in de mogelijkheid om de
ze haven ofwel in open verbinding te
laten met de rivier, of haar bij hoge
vloeden af te sluiten door een keer
sluis, of er een havendok van te ma
ken door de bouw van een kapitale
schutsluis.
Fijnje was bij de bespreking van dit
plan zo voorzichtig mogelijk in zijn
formuleringen maar liet er deson
danks geen twijfel aan bestaan, dat
hij het ronduit slecht vond. De kade
ruimte was gering in verhouding tot
de oppervlakte water; werd er in
lichters gelost, dan moesten deze via
de rivier naar de Voorhaven varen
en vervolgens via de schutsluis naar
de stad; ae door Makkers voorgestel
de plaats van de keef- c.q. schutsluis
was in ieder geval verkeerd. Boven
dien was het een vrij kostbaar pro
ject: zonder sluis en zonder kademu
ren moest het naar schatting van de
ontwerper f 130.000 kosten; met een
door Fijnje in ieder geval onjuist
geachte keersluis f 190.000 met een
schutsluis f420.000. Voor de aanleg
van kademuren kwam daar nog
f 90.000 bij. Het enige voordeel van
het ontwerp was, dat aan deze zijde
van de Voorhaven het gemakkelijkst
een spoorwegaansluiting tot stand ge
bracht kon worden.
Het bleek dat er tegen deze plannen
nogal wat bezwaren bestonden en zo
kwam Fijnje uiteindelijk met een
eigen plan dat de aanleg inhield van
een grote haven in het westen van
Schiedam, die ten dele buitenhaven,
ten dele binnenhaven zou zijn en in
verbinding zou staan met de Nieuwe
Haven. Dit was een geheel nieuwe ge-
dachte. De burgerij van Schiedam
bleek voor dit alles wel belangstelling
te hebben. Maar ook dit plan heeft de
eindstreep niet kunnen halen en ver
dween ergens in een bureaulade. Bur
gemeester Van Dijk van Matenesse
heeft zich over de Schiedamse haven
plannen vele malen het hoofd gebro
ken en over vele jaren dit alles naar
een roemloos einde moeten slepen.
Een nieuwe fase had zich voorgedaan,
A
8 -TUT
ISP KhbPVHIK üf -
toen zeeschepen welke de havens van
Schiedam aanliepen, geen ligplaats
konden vinden en aan de boeien in de
Maas meerden. Dit betrof vooral ook
schepen, die een te grote diepgang
hadden voor de ondiepe voorhaven.
Nieuw plan
Op dat ogenblik kwamen B. en W.
onverwacht met een nieuw plan. Zij
waren tot de conclusie gekomen, dat
boeien een kostbare zaak vormden,
vooral door hét noodzakelijke onder
houd, en daarom stelden zij voor om
het raadsbesluit tot het leggen van
boeien in te trekken en te vervangen
door één, tot aanleg van een haven...
ten oosten van de stad. Wat B. en W.
van dit plan verwachtten is een raad
sel. Nog slechts enkele jaren tevoren
had het vraagstuk: haven aan de
west- of aan ae oostzijde van de stad,
tot verbitterde conflicten geleid. De
meerderheid van de Raad had zich
toen voorstander getoond van verlen
ging van de Westerhaven en sedert
dien was er in de samenstelling van
de Gemeenteraad geen wijziging van
grote betekenis gekomen. In de afge
lopen jaren waren de tegenstellingen
binnen de Raad minder scherp gewor
den en rakelden B. en W. het vuur
weer op. Het plan was ook nu afkom
stig van de burgemeester; dat bleek
bij de verdediging van het voorstel
duidelijk. In tegenstelling met de ja
ren omstreeks 1872 waren B. en W.
nu echter homogeen. Opvallend was,
dat dit project wel gefinancierd bon
worden. Er kwam namelijk ongeveer
f 10.000 per jaar vrij door het aflos
sen van enkele leningen.
Wat volgde leek aanvankelijk een
herhaling van het gebeurde in 1871-
'74. Zodra de Kamer van Koophandel
van het voorstel van B en W vernam-
diende zij de Raad ongevraagd van
advies, verwierp zij het denkbeeld
van een Oosterhaven en pleitte zij
voor verlenging van de Westerhaven.
Zij verklaarde, dat dit niet meer dan
f 370.000 zou kosten, waarbij met de
kosten van eventuele onteigening geen
rekening was gehouden door de ge
meentearchitect was de meest een
voudige en goedkope verlenging op
f875.000 begroot! Het rapport van de
Kamer van Koophandel was bijzonder
slecht en de burgemeester gunde zich
het genoegen om het in de raadsver
gadering van 17 april 1879 aan een
werkelijk vernietigende kritiek te on
derwerpen. Er was daarna geen en
kel raadslid, dat nog volkomen durf
de in te stemmen met de planner}
van de Kamer.
Eigenlijk was haar advies slechts
in één opzich interessant, doordat
zij openlijk verklaarde tegen elk plan
te zijn, dat niet in het voordeel was
van de eigenaars der bestaande pan
den. De burgemeester constateerde in
zijn kritiek, dat nu eindelijk duidelijk
gezegd was, wat de oorzaak was van
het verzet tegen zijn plan van 1871
tegenover het algemeen belang, door
hem behartigd, plaatste de Kamer
dat van één groep: de eigenaars van
de bestaande panden. Voor het overi
ge onderscheidde het debat zich
slechts in zoverre van de voorgaande
discussies over de havenuitbreiding,
dat de verschillende sprekers veel
minder fel en persoonlijk waren. Al
spoedig moet Van Dijk van Matenes
se hebben begrepen, dat hij ook dit
keer zijn zin niet zou krijgen. Het
debat over Wester- of Oosterhaven
eindigde met het aannemen van een
motie om geen van beide werken te
ondernemen.
Er was echter nog een voorstel van
het raadslid J.- Vrijland, om langs de
Maas een kade aan te leggen. Het
debat over dit voorstel was wel het
meest wonderlijke in vele jaren in
de Schiedamse raad gehouden. Want
Schiedam heeft nooit royaal in de
havens gezeten, hoewel er genoeg po
gingen zijn aangewend om er een
havenstad van te maken. Men is ech
ter nooit veel verder gekomen dan
het maken van, plannen, het bespre
ken en het verwerpen ervan. Om
streeks de eeuwwisseling werd wel
veel gedistilleerd met de beurtvaart
verzonden en die schepen deden de
haven nog wel aan.
bijna alle raadsleden kwamen met in
lichtingen die zij bij Rijkswaterstaat
zouden hebben ingewonnen en bij de
zelfde ingenieur! Er waren raadsle
den die peilingen hadden laten ver
richten en meest met verschillend
resultaat.
En als klap op deze vuurpijl zou
volgens een schrijven van de minis
ter een raadslid in het bezit zijn van
een tekening over de waterstaatkun
dige toestand, die hij niet rechtmatig
in zijn bezit had gekregen!
Het heeft allemaal nergens toe mo
gen leiden, Schiedam heeft nimmer
het havengebied gekregen,
zoveel is gesproken.
Het CHIO in Aken, een van de
grootste ruitersportevenementen ter
wereld, is geëindigd. Ook dit jaar
werd deelgenomen door praktisch al
le klasseruiters, die zodoende hun kan
sen hebben kunnen wegen voor het
belangrijkste treffen van dit seizoen:
het Europees Kampioenschap voor
Springruiters, dat wordt gehouden
tijdens het Officieel Internationaal
Concours Hippique te Rotterdam. Dit
20e CHIO Rotterdam zal plaatsvin
den van 26 augustus tot en met 3
september.
Na de massale krachtmeting in
Aken bereiden de topruiters zich voor
op de titelstrijd door deelneming aan
de concoursen van Londen (eind juli)
en Dublin (begin augustus), óf in alle
rust thuis: de televisiekijkers hebben
onlangs in het schakelprogramma
„Our World" de Italiaanse gebroe
ders d'Inzeo bij de training in hun
militaire ruitersportcentrum bezig ge
zien.
De Europese kampioenstitel wordt
betwist op 26, 27, 28 en 30 augustus.
De resterende dagen vinden de tra
ditionele wedstrijden van het CHIO
plaats met als hoogtepunten de lan-
denwedstrijd en de Grote Prijs van
de stad Rotterdam.
Uit de berichten die de organisato
ren hebben ontvangen, is nu reeds
Autowrakken worden
weggesleept op
kosten van eigenaar
Sinds enige tijd beschikt de ge
meente Schiedam over een terrein
waar autowrakken opgeslagen kun
nen worden-
In het verleden kon men in stra
ten en op open terreinen vaak derge
lijke autorestanten aantreffen. Na de
ingebruikneming van het terrein, nu
enkele maanden geleden, zijn er bijna
100 autowrakken bijeengebracht. De
politie kan nu tegen de eigenaren
van wrakken optredèn. Indien een
niet-rijklare auto op straat wordt aan
getroffen, kan het voertuig binnen 2
dagen verwijderd worden.
Soms kost het nogal moeite een
eigenaar op te sporen, omdat hij geen
prijs meer stelt op het wrak en dit
ergens heeft achtergelaten. Indien een
oorspronkelijke eigenaar niet kan aan
tonen aan wie hij het wrak heeft
doorverkocht, wordt hij als eigenaar
aangemerkt, krijgt een procesverbaal
en moet tevens f 50 sleeploon betalen
voor de gemeentelijke takelwagen.
De tienjarige M. Ie Pair uit de
Alph. Ariënsstraat wilde op de Park
weg nog gauw door een verkeers
licht fietsen, doch doordat hij ook
een hengel bij zich had, viel hij. Hier
door brak hij een elleboog en werd
door de GGD eerst naar de Dr. Nolet-
stichting en na behandeling naar huis
gestuurd. x
In de Van Beverenstraat werd het
tochtraampje van de auto van W. v.
G. geforceerd en diens autoradio ge
stolen.
duidelijk, dat de inschrijvingen voor
het CHIO Rotterdam dit jaar alle re
cords zullen breken. Niet minder dan
18 landen zullen in de springconcour
sen vertegenwoordigd zijn. Naar mag
worden aangenomen zullen zeker 12
officiële equipes deelnemen aan de
landenwedstrijd' waarbij Brazilië,
Duitsland, Engeland, Frankrijk, Ier
land, Italië, Rusland en Zwitserland.
Men zou verwachten, dat de NTS
een of meer rechtstreekse uitzendin
gen van het concours zou verzorgen,
zeker omdat hiervoor ongetwijfeld
ook bij de Eurovisie-partners belang
stelling bestaat. Het ziet er echter
naar uit dat hier niets van zal komen.
De wereldkampioenschappen wielren
nen, die in dezelfde periode in ons
land worden gehouden, leggen prak
tisch volledig beslag op het reporta-
gematerieel. Jammer voor de paar-
desportliefhebbers onder de televi
siekijkers, hoewel dezen er misschien
toch al de voorkeur aan geven de
wedstrijden volledig „live" bij te wo
nen: op de tribunes in het Kralingse
In verbarid met zijn benoeming te
Hilversum heeft mr. G. J. Roelofsen
afscheid genomen als directeur van
de dienst voor Sociale Zaken te Schie
dam.
Mr Roelofsen is tien jaar in Schie
dam werkzaam geweest waarbij de
voorbereidingen voor de Bijstandswet
veel van zijn tijd hebben gevraagd.
Hij werd toegesproken door wethouder
M. J. Eykenaar. De wethouder wees
op het verschil tussen Schiedam en de
radio en t.v. stad Hilversum met veel
bossen en 34 rusthuizen.
Spreker constateerde, dat voor het
werk veel enthousiasme nodig is, ook
omdat zich vaak moeilijkheden voor
doen.
De heer L. Dijkshoorn sprak na
mens het personeel en bood een
schemerlamp aan, waarna mej. C.
Bos namens de administratie mevr.
Roelofsen bloemen aanbood.
Mr H. Snoep, loco-gemeentesecreta
ris en chef juridische zaken memo
reerde de tijd toen hij met mr. Roe
lofsen samenwerkte. Vervolgens sprak
de oud-wethouder H. Sabel, die even
eens de aandacht vestigde op de moei
lijke taak die mr. Roelofsen had te
vervullen, terwijl er ook administra
tief heel wat viel te regelen.
Tenslotte dankte mr. Roelofsen voor
de waarderende woorden en geschen
ken. Hij zei dankbaar te zijn voor de
ervaring die hij in Schiedam had op
gedaan.
Jeugdfestijn wordt
matig bezocht
Er blijkt dit jaar slechts matige be
langstelling voor het Schiedamse
jeugdfestijn te bestaan. De oorzaak
hiervan kan niet worden vastgesteld.
Mogelijk is de trek naar zwembad
Groenoord sterker. Anderzijds wordt
het feit ook geweten aan de geringe
publiciteit en kennis omtrent een en
ander. Terwijl het vorig jaar wel on
geveer duizend kinderen zich iedere
dag in de Margriethal kwamen amu
seren, wordt nu nauwelijks de helft
van dit aantal gehaald.
JJet is aan het initiatief van de heer
J. Paalman, directeur van het
stedelijk museum Schiedam te dan
ken, dat vanaf vrijdag 21 juli tot 20
augustus in het Julianapark een
beeldenexpositie wordt gehouden,
waaraan door tal van beeldhouwers
wordt deelgenomen.
Gelijktijdig is er in het museum 'n
tentoonstelling van kleinplastiek
tekeningen enz. georganiseerd door
de deelnemende kunstenaars.
Er is deze week een begin gemaakt
met de inrichting van deze open
luchtexpositie, die vrijdagavond door
de wethouder van onderwijs en cul
turele zaken, mevr. C. D. de Graaff
zal worden geopend.
NU ONGEKEND
HOGE KORTINGEN!!
PHILIPS Super TV
59 cm grootbeeld model 1967
Ned. Ie. 2e, 3e Pr., Duitsland le, 2e en
3e Pr.
Richtprijs f 965,—
KORTING f 416,—
TEGEKO PRIJS J» 549.-
INDESIT KOELKAST
135 liter tabletop, ontdooiautomaat.
Prijs f 298,—
KORTING f 100,—
TEGEKO PRIJS 198.-
AEG TURNAMAT
Wasautomaat met aangebouwde centrifuge,
2800 toeren.
5 kg droog wasgoed In een keer gewassen,
gespoeld en droog. r TZX.-
TEGEKO PRIJS J 4 -
Volledige GARANTIE
Eigen techn. dienst
Nieuw in doos
Bij huurkoop geen le betaling
TEGEKO N.Y. - Hoogstraat 26
Rotterdam - telefoon 010 - 12 15 75 - 14 25 4»
BRENG BIJ ONS
UW FOTOWERK
kleur en wit-zwart
ALTIJD OVERMORGEN KLAAR!
LEO VAN IERLAND
LIJNBAAN SO