Operator: jong beroep dat
gedegen opleiding vereist
monopole
HiUITSiS
uSniE
Voor tweede maal Balans,
kunstbeurs in Schiedam
msm
CULTURELEZAKEN VERGEN GROTERE UITGAVEN
KUNSTGEBITTEN
SS&na»
•«gj$
VAN DAALEN
®E HAVENLOODS
17e jaargang no. 1, donderdag 2 november 1967
Weekblad voor Schiedam en Kethel
Directie: W. van der Giessen
Hoofdredactie: H. Vertoey
Kantoor: Westblaak 25, Rotterdam, telefoon 132170
<8 lijnen) Postgiro 18344.
Uitgave Stichting „De Jeugdhaven".
DE snelle groei van de steden in
het Waterweggebied met name
Schiedam, Vlaardingen en Maas
sluis is voor een belangrijk deel het
gevolg van de industriële ontwik
keling in Botlek en Europoort. Na
de oorlog is niet alleen het aantal
olieraffinaderijen sterk toegeno
men, ook andere chemische in
dustrieën hebben zich in dit gebied
gevestigd. Het eiland Rozenburg
dat kort na de oorlog nog een sterk
agrarisch karakter had is thans één
van de belangrijkste industriege
bieden van ons land.
Veel van deze in dit gebied geves
tigde bedrijven behoren tot de zoge
naamde procesindustrie. Die .naam
zegt misschien niet veel. Het is dan
ook niet meer dan een verzamelnaam
voor een zeer uiteenlopende industrie
waar stoffen na een reeks van fysi
sche, chemische en biochemische
processen in andere stoffen worden
omgezet, op een indirecte wijze onder
invloed van temperatuur, druk enz.
en veelal in vloeibare of gasvormige
toestand. Dat klinkt allemaal erg in
gewikkeld, maar een olieraffinaderij,
een zeepfabriek, een papierfabriek
een broodfabriek bijvoorbeeld beho
ren tot de procesindustrie
Juist in deze industrie, die vooral
na de oorlog sterk gemechaniseerd
en geautomatiseerd is, is een nieuw
beroep ontstaan, dat van bedienings
vakman, ook wel operator of pro
cesvakman of zelfs ten onrechte
chemicien genoemd.
Het beroep behoort, evenals dat
van programmeur (de man die com
puters instrueert) tot de moderne be
roepen. Er bestaat nog niet zo
lang een speciale opleiding voor.
Dat moet ook wel, want in de toe
komst zal de vraag naar operators
ongetwijfeld toenemen. Omdat een
groot deel van de in het Waterweg
gebied woonachtige mannelijke be
roepsbevolking in de procesindustrie
werkzaam is we denken bijvoor
beeld aan de olieraffinaderijen.
leek het ons interessant dit beroep
en vooral de opleiding hiertoe eens
te belichten.
Ongeschoold
De heer J. de Witt van de VaPro
de stichting Vakopleiding Procesindus
trie te Den Haag vertelde ons hier
over: ,,In deze industrie kon vroeger
de ongeschoolde arbeider terecht, ten
einde door jarenlange ervaring een
prima ambachtsman te worden, die
zijn product met een „Fingerspitzen-
veelvuldiger
mOstert
gefïhl" maakte. Door. de huidige
ontwikkeling wordt hij echter ver
drongen door de bedieningsvakman,
van wie een betere vooropleiding en
een vakopleiding op een hoger ni
veau wordt vereist.
Dit alles heeft nauw te maken met
de haast overrompelende ontwikke
ling van de natuurwetenschappen, die
via hun toepassing in techniek en be
drijfsleven op de samenleving een gro
te invloed uitoefenen. Voor de proces
industrie is daarbij een van de meest
opvallende aspecten: de mechanise
ring en automatisering. Het vraagt
een geheel andere vakman dan waar
mede in het verleden volstaan kon
worden", aldus de heer De Witt.
Van de bedieningsvakman wordt
verlangd, dat hij de processen met be
hulp van de meet- en regelapparatuur
bewaakt en dat hij ingrijpt, indien
zich een afwijking voordoet, indien de
temperatuurregeling niet goed blijkt
te functioneren, indien de zuurgraad
hoger wordt dan optimaal, of de con
centratie van een ongewenst nevenpro.
dukt stijgt.
Op de operator rust de taak de fout
te lokaliseren en op te heffen. Hij zal
zich moeten afvragen of de leiding
verstopt is, een pomp is uitgevallen,
een regelcontact vervuild, of de grond
stof verontreinigd is. Dan moet hij be
slissen welke maatregelen tot herstel
of compensatie moeten worden geno
men
Verantwoordelijkheid
Hij draagt daarbij een grote verant
woordelijkheid. „Immers", aldus de
heer De Witt, „een kostbare, vaak en
kele honderdduizenden guldens kos
tende installatie is aan zijn zorg toe
vertrouwd. Elk produkt kost veel
geld, doch is waardeloos wanneer het
niet aan de specifikatie beantwoordt.
Trouwens, niet zelden is ook de veilig
heid in het geding. Daarbij komt nog,
dat er vrijwel nooit gelegenheid is
voor overleg, want het ingrijpen moet
snel gebeuren".
Het is duidelijk, dat deze verant
woordelijke taak inzicht vergt, want
de operatot- moét weten hoe het pro
ces verloopt, voorzien wat de stand
van de meters zegt over de gang
daarvan en snel begrijpen wat de mo
gelijke oorzaak van een afwijking is.
Van hem wordt vakmanschap ge
vraagd. Een vakmanschap gebaseerd
op inzicht en kennis die hij uiter
aard slechts door een zorgvuldige op
leiding kan verwerven.
Die opleiding valt in twee delen uit
een. De lagere technische school ver
zorgt een basis-opleiding waarna een
vakopleiding in het leerlingstelsel van
de VaPro, de Stichting Vakopleiding
Procesindustrie. Tot nu toe zijn er
echter in ons land nog slechts elf lage
re technische scholen die een dergelij
ke basisopleiding verzorgen. In het
Waterweggebied is dat de Tweede r.k.
technische school „Don Bosco" aan
de Jan Ligthartstraat 55 in Rotter
dam-Zuid. De neutrale technische
school in Delft heeft een Koninklijk
Besluit voor een dergelijke afdeling
ontvangen, doch is er nog niet mee
gestart. Aan een nog te bouwen school
in Hoogvliet zal eveneens een afdeling
procestechniek komen.
algemeen metaaljaar (tweede klas)
en ten slotte twee jaren procestech
niek (derde en vierde klas). De heer
De Witt: „Het is zo, dat de afdeling
procestechniek een voorbereidende
vooropleiding is voor de eigenlijke
vakopleiding voor bedieningsvakman
in het leerlingenstelsel van onze
Stichting VaPro. De opleiding in het
leerlingenstelsel (de primaire vakop
leiding) duurt twee jaar. In die pe
riode krijgen de leerlingen gedurende
vier dagen per week een praktijkop
leiding in een bedrijf dat tot de pro
cesindustrie behoort en gedurende 1
dag per week aanvullend en op het
beroep gericht onderwijs op de Don
Bosco school.
Na twee jaar wordt er een op
school theoretisch en een in het
bedrijf praktijkexamen afgeno
men, die bij slagen het diploma Be
dieningsvakman van onze Stichting
oplevert. De praktijkopleiding in het
bedrijf staat onder toezicht van onze
consulent".
Het feit, dat de afdeling proces
techniek de geëigende vooropleiding
is voor de primaire vakopleiding voor
bedieningsvakman wil niet zeggen,
dat de VaPro-opleiding noodzakelijk
daarop moet volgen.
Wie verder wil kan in Hilversum
en Roermond ook naar de afdeling
procestechniek van de u.t.s.'en al
daar gaan; in Rotterdam heeft de 2e
neutrale u.t.s. een Koninklijk Besluit
voor een afdeling procestechniek, die
men daar het volgend jaar (1968)
hoopt te kunnen starten.
Verder kan men ook de laboranten
opleiding kiezen.
V o gelvereniging
exposeert in
Het Trefpunt
Op vrijdag 3 november zal in het
Trefpunt te Maasland, de Koninklijke
P. Sluis pluimvee- vee- en vogelvoe-
derfabrieken N.V. een voorlich
tingsavond houden voor de leden
van de Maaslandse Vogelvereniging.
Ook niet-leden en donateurs zijn wel
kom. Na de inleiding zal een serie
dia's die betrekking hebben op vogel
liefhebberij vertoond worden.
In de week van 20 tot 25 november
organiseert de Vogelvereniging weer
een tentoonstelling. Gedurende drie
achtereenvolgende jaren is deze ten
toonstelling gehouden in de oude voor
malige kleuterschool op het Kerk
plein. Deze school, eigendom van de
gemeente Maasland, is echter zodanig
in verval, dat zij voor geen enkel
doel meer gebruikt kan worden.
Thans wordt de expositie gehouden
in het Trefpunt, waar weliswaar de
tentoongestelde vogels beter tot hun
recht zullen komen, maar wat de ver
eniging belangrijk meer geld zal
gaan kosten. Ter dekking van de kos
ten zal dan ook een verloting gehou
den worden.
De vereniging die nog slechts enke
le jaren bestaat telt 80 leden. Men
kan zich als lid opgeven op het adres
Reynbolt van Maeslantstraat lO.
Hoogstr. 146-150 Vlaardingen Tel. 34300'
Vakopleiding
VAN HEIJST
De gehele basisopleiding duurt vier
jaar; namelijk het algemeen vor
mend leerjaar (eerste klas), dan het
De vrijdagavond in de Waterweg
gezonken Duitse vrachtvaarder
„Hornland" en de Franse tanker
„President Pierre Angot" vormden
zaterdag en zondag een schitterend
object voor de grote garde der
schipbreukkijkers.
Foto boven: sleepboten zijn bezig
de Hornland naar de kant te trek
ken, zodat het niet naar dieper
water zal afglijden. Van de Franse
tanker steekt de schoorsteen als de
commandotoren van een onderzee
boot boven de waterspiegel uit.
REPARATIES
le klas werk vanal f 5,— per reparatie.
20-karaats gouden kroon f 17,50
kunt er op wachten
INSTITUUT DENTILIA
Naar B. en W. van Schiedam de
raad meedelen, vragen jeugdzorg,
museum, cultuur en bibliotheken
steeds grotere uitgaven. Het geraam
de nadelig saldo voor 1968 neemt toe
met een bedrag van f 337.524, waarbij
de meest opvallende stijging valt
waar te nemen bij subsidies en bij
dragen.
Het exploitatietekort van de Schie-
damse Muziekschool wordt f 20.518
hoger geraamd dan het vorig jaar,
bijna uitsluitend als gevolg van meer
personeelslasten. Om die reden heb
ben B. en W. de raming van de ge
meentelijke subsidie met een gelijk
bedrag verhoogd. Evenwel zijn B. en
W. voornemens met het bestuur in
overleg te treden over het geleidelijk
verhogen van de eigen inkomsten.
Het resultaat zal dan evenwel niet
meer van invloed zijn voor de dienst
van het volgend jaar.
Medegedeeld wordt voorts, dat in
verband met de stijgende kosten ex
ploitatie volkstuinen binnenkort twee
voorstellen aan de raad gedaan zullen
worden om de subsidielast te verho
gen met f 108.000.
BIJ CALIFORNIA
SOEP IN BLIK
Plak hier 6 vlaggetjes
zendt mij S
sleutelhangers
KNIP UIT en stuur naar:
balifornla Soepen Harderwijk.
Automatisering administratie
De bedrijfseconomische dienst heeft
zich uitvoerig beziggehouden met de
mogelijkheid tot automatisering van
de administraties van de gemeente
Schiedam.
Het is aan B. en W. bekend, dat
-een rapport omtrent gebruik van com-
putors voor de gemeentelijke admini
straties in ontwerp gereed is.
Hoogstraat 2 - Schiedam-Tel.268808
Donderdag S, vrijdag 7 en 9.13,
zaterdag 2, 7 en 9.15, zondag 7 en
9.15, dinsdag 8 en woensdag 8 uur.
DE VIJAND VAN DE
BENGAALSE LANSIERS
RONALD LEWIS
YVONNE ROMAIN
OLIVER REED
De slag om lort Kandahar
groot avontuur in het Brlts-Indië
In kleuren - Columbia International
14 jr.
Zondag 2 en 4.15, woensdag 2 uur.
GULLIVERS REIZEN
KERWIN MATHEWS
JO MORROW
JUNE THORBURN
Machtig als een God regelt Gulli
ver de zaken voor de lilliputters;
maar het wordt niet gewaardeerd.
Eastmancolor
Superdynamation Columbia
14 jr.
ZATERDAGNACHT 24.0# UUR.
LA RONDE
JANE frONDA
ANNA KARINA
CATHERINE SPAAK
Tien mensen in de ban der erotiek
Arthur Schnitzler's beroemde ge
geven in een bewerking van Jean
Anouilh.
Cinemascope Eastmancolor
Regie Roger Vadim
Columbia
18 jr.
ifiÈi BRILLANT
UFZWM®01
GROTE COWBOY
WESTERNPLAAT
tijdelijk
Rotterdamsedijk 252
Schiedam - Telef. 268807
Eerste paal voor
nieuwe pand van
De Hefbrug
Aan de Regoutstraat in de 's-Gra-
velandse polder te Schiedam is gis
termiddag de eerste paal geslagen
voor het nieuwe bedrijfspand van „De
Hefbrug", de groothandel in kruide
nierswaren „Onderling Belang" Het
karwei werd verricht door de oud
directeur van „De Hefbrug" de heer
D. B. Plandsoen.
De totale oppervlakte van het bouw
terrein is 115 bij 85 meter, waarvan
gelijkvloers voor expeditie en maga
zijnruimte bebouwd zal worden 77 bij
64 meter, terwijl boven het magazijn
een kantoor gebouwd zal worden van
64 bij 13 meter, waarin tevens is op
genomen het privékantoor en de per-
soneelskantine. De overige ruimte op
het terrein zal onbebouwd blijven en
kan in de toekomst gebruikt worden
voor uitbreiding.
De bouwcombinatie Kemper Sla
venburg hoopt eind 1968 het gehele ge
bouw op te leveren.
Amateurschilders
exposeren in Stedelijk
In het Stedelijk Museum Schiedam
Séhiedam wordt zaterdagmiddag 4
november om drie uur een expositie
geopend onder de titel: „Kunstenaars
in eigen tijd". De werken voor deze
expositie werden door een jury gese
lecteerd uit 4382 werken uit de pro
vincie Zuid-Holland bij een door de
CO-OP uitgeschreven wedstrijd voor
amateurschilders. Dit is één van de
vijf tentoonstellingen die gelijktijdig
op vijf verschillende plaatsen in Ne
derland worden gehouden van werk,
dat door de jury per provincie werd
bekroond.
Het werk van de landelijke prijs
winnaars zbl van 25 nov. - 3 dec. in
de Doelen te Rotterdam worden ge-
exposeerd. In de jury hadden zitting
dr. L. Gans, Mies Bouwman, Jan
Eijkelboom, kunstcriticus, André H.
Kloos, zondagsschilder en Metten
Koornstra, schilder en graficus. De
tentoonstelling te Schiedam zal wor
den geopend door de schilder George
Lampe te Den Haag.
Voor de tweede maal zal er in
Schiedam een Moderne Kunst
beurs gehouden worden, een „Ba
lans" tijdens welke zeven kunstga
lerieën uit ons land het werk van
hun favoriete kunstenaars ten
toonstellen. Evenals een vorige
keer blijkt ook nu weer uit het
enthousiasme van de deelnemende
galerieën dat er een behoefte aan
een dergelijke beurs bestaat.
Ditmaal is ook de Schiedamse Ga
lerie Punt 4 vertegenwoordigd, met
werken van Casse, Van den Abbeel,
Bogart (van wie een eenmanstentoon-
stelling in het museum nog tot en
met zondag 29 oktober te bezichtigen
is), Hollerabach en Zoltin Peeter. Uit
Amsterdam komt Galerie d'Eendt
met werken van o.a. Appel, Luce-
bert, Horst Antes, Jan van der Vaart.
Het spreekt haast vanzelf dat Ga
lerie Swart met „koele kunst" ver
tegenwoordigd zal zijn, zo zullen in
deze afdeling o.a. Struycken, Dekkers
en Bonies worden geëxposeerd, ter
wijl ook Galerie 20 deze richting
voortzet door de „Epo Engels Show"
te brengen. Van Galerie Delta uit
Rotterdam wordt werk o.a. van Kees
van Bohemen, Ficheroux, Zekveld
en Vandercam verwacht.» Galerie
Orez uit Den Haag komt met een ten
toonstelling van o.m. Jan Schoonho
ven, Hans J. Spesshardt en Bob Stan
ley.
Als vertegenwoordiger uit het hoge
Noorden doet Galerie De Mangelgang
mee met werk van Beurskens, Fray-
muth, Holstein en Boezem.
Het belooft een' boeiende Balans te
worden. Deze kunstmarkt waar
dus gekeken én gekocht kan worden
wordt geopend zaterdag 18 novem
ber 1967 door mr, M. Vrolijk en zal
tot en met zondag 3 december 1967
duren.
STOOPMAN JUWELIER
MGR. NOLENSLA AN 488- SCHIEDAM
