Transplantatie gehele hart
in vele gevallen overbodig
tnonopole
Strenge regels
Vier auto's vernield bij
botsingen in Schiedam
330,-
17e jaargang no. 11. donderdag 11 januari 1968
Rotterdamse arts ontwikkelt
eigen methode hartchirurgie
niw
lil lil! Uil
1111 iiiili ilii
rntrn
KUNSTGEBITTEN
WINTERSPORT
IE HAVENLOODS
Weekblad voor Schiedam en Kethcl
Directie: W. van der Giessen
Hoofdredactie: H. Verwey
Kantoor: Westblaak 25, Rotterdam, telefoon 132170
(8 lijnen) Postgiro 18344.
Uitgave Stichting „De Jeugdhaven".
Majoor E. den Hartog
houdt lezing over
werk in Afrika
Zondag 14 januari zal majoor E.
den Hartog twee diensten leiden in
het gebouw van het Leger des Heils,
William Boothlaan te Rotterdam.
Majoor Den Hartog die in Afrika
werkt heeft twee maanden extra ver
lof gekregen om in Nederland met be
hulp van dia's lezingen te houden
over haar werk. De diensten worden
gehouden om tien uur en om half acht.
De dia's zullen in de dienst van half
acht worden vertoond. Iedereen is
hartelijk welkom.
Terwijl de hele wereld met spanning het nieuws volgt over de hart
transplantaties in Zuid-Afrika en Amerika, wordt op het ogenblik in
Nederland, in het Rotterdamse Zuiderziekenhuis en in het Academisch
ziekenhuis in Leiden, een methode van hartchirurgie ontwikkeld die in
de toekomst de transplantatie van het gehele hart in vele gevallen
overbodig maakt.
Hoogstraat 2 Schiedam - Tel. 268808
dinsdag 8, woensdag 8
HET BLOED KRUIPT
Het gaat om „de vervanging van
aortakleppen door uitgeprepareerde,
gesteriliseerde en geconserveerde
aortakleppen afkomstig van overle
denen", zoals dr. A. W. Mellema. di
recteur van de Rotterdamse bloed
bank, schrijft in het laatste nummer
van „De pelikaan", het driemaande
lijkse tijdschrift voor de donors van
De harttransplantaties in Z.-Afrika
en de Verenigde Staten hebben
overal reacties opgeroepen. Zoals
dikwijls het geval is, heeft de we
reldpers zich nog al emotioneel op
allerlei bijzaken geworpen, waarbij
te weinig aandacht is geschonken
aan de positieve mogelijkheden en
de consequenties. Prof. Barnard, de
Zuidafrikaanse chirurg die de pri
meur van een geslaagde operatie
had (het overlijden van de patiënt
doet aan het welslagen van de ope
ratieve ingreep niets af) is verweten
dat hij de publiciteit heeft gezocht
en bij de tweede transplantatie
wordt hem zelfs verweten dat hij
bij de tandarts Blaiberg het „nog
levende hart' 'van een neger heeft
Ingebracht.
Baanbrekende, wetenschappelijke
prestaties ontmoeten steeds veel
argwaan en bestrijding. Vooral
waar het hier gaat om operaties die
diep ingrijpen in levensbeschouwe
lijke en morele codes, is het gevaar
groot dat vertroebelende overgevoe
ligheden en onzindelijke motieven
worden uitgespeeld tegen personen
en verworvenheden die voor de toe
komstige ontwikkeling van de mens
van de grootste betekenis zijn.
Een van de belangrijkste problemen
die bij de recente harttransplanta
ties aan de orde komen is wel de
vraag naar de grenzen van leven en
dood. Mocht het nog kloppende hart
van de donor, die ..klinisch" gespro
ken reeds ,,dood" was en wiens
biologische" dood medisch
gesproken vaststond, worden in
geplant bij een ten dode opgeschre
ven, maar eventueel nog te redden
patiënt? Mag een arts de monbe-
ademing op een patiënt staken om
een met méér zekerheid te redden
patiënt te helpen?
Sinds de lichamelijke dood een rek
baar begrip is geworden, is de per
soonlijke verantwoordelijkheid van
de artsen bijna benauwend groot
geworden. De klinische dood
waarbij de hersenen onherstelbaar
beschadigd zijn en verder afster
ven, maar het overige" lichaam
nog geheel of gedeeltelijk functio
neert kan verleiden tot een te
vroeg opgevenvan de patiënt.
Anderzijds moet begrip getoond
worden voor nieuwe transplantatie
mogelijkheden bij te redden patiën
ten met intacte organen van men
sen die deze vrijwillig beschikbaar
hebben gesteld!
Als de tandarts Blaiberg blijft leven
en meerdere tot voor kort reddeloze
mensen met een getransplanteerd
hart kunnen blijven voortleven, ach
ten wij allerlei gevoeligheden mis
plaatst zolang kan worden aange
toond dat de donors vrijwillig hun
organen hebben afgestaan.
Overigens zal bij een voortgezette
ontwikkeling op dit terrein de medi
sche en klinische ethiek aan zeer
strenge regels moeten worden on
derworpen. Ook al heeft een opgege
ven patiënt zijn hart beschikbaar
gesteld, dan nóg zal alles moeten
worden gedaan de donor te redden
of zijn leven te „rekken" en mag
de zgn. klinische dood" geen vrij
brief worden voor ingrepen waarbij
de transplantatie voorrang krijgt
boven het leven van de donor!
Het gaat echter te ver onder de
schok die de eerste harttransplanta
ties ongetwijfeld hebben veroor
zaakt de uitvoerende chirurgen
verdacht te maken, of in kwalijk
licht te stellen. Ten koste van de
menselijkheid experimenterende on
derzoekers komen hier en daar op
de wereld voor, maar dan treden zij
niet in de publiciteit. Voor het ove
rige verwijzen wij deze monsters
naar de griezelromans en de
nachtmerries waarin zij thuishoren!
Verantwoorde harttransplantaties
de Bloedtransfusiedienst van de af
deling Rotterdam van het Nederland-
sche Roode Kruis.
In samenwerking met prof. Brom uit
Leiden en prof. J. Nauta van de me
dische faculteit van Rotterdam heeft
dr. Mellema de methode ontwikkeld,
die thans op zeven patiënten is toege
past. De resultaten zijn buitengewoon
bemoedigend. Slechts een patiënt
overleed drie dagen na de operatie.
Het betrof hier een patiënt op gevor
derde leeftijd wiens algehele conditie
slecht was.
Anderhalf jaar geleden is dr. Mel
lema begonnen met de ontwikkeling
van zijn methode. Uit het hart van
overleden mensen worden de belang
rijke kleppen, die tussen linkerkamer
en aorta, gesneden. Het uitprepareren
en steriliseren vormden de grootste
technische problemen. Het transplan
teren van aortakleppen roept name
lijk zeer geringe afweerreacties op
als zij goed zijn uitgeprepareerd.
Het steriliseren geschiedt in het re
actorcentrum Nederland in Petten,
waar dr. Mellema het weefsel bloot
stelt aan 2Vi miljoen röntgen, (een
dosis van 600 röntgen is dodelijk)
Kleppen vervangen
Men wordt tegenwoordig gek van al
le geboden en verboden. Het zal wel
zo horen, het zal wel zo moeten, maar
leuk is het niet. Nu hebben wij al
tijd gedacht dat het op het water pe
ter was. Dat zeker in Rotterdam de
geboden en verboden te water wat.
soepeler lagen. Dat men te water
wat rondborstiger zou zijn, zo meer
in de stijl van: „Ach kom ouwe jon
gen, laat maar zitten en we pakken
er nog een".
Het slecht functioneren van de
aortakleppen komt zeer veel voor.
Zij gaan of niet voldoende open,
waardoor een belemmering ontstaat
in de doorstroming van het bloed
(stenose) of zij sluiten niet goed.
waardoor te weinig zuurstofrijk
bloed naar de organen in het lichaam
wordt gevoerd (insufficiëntie). Het is
absoluut noodzakelijk patiënten, die
lijden aan deze hartziekten te ope
reren.
Sinds 1957, toen in de wereld de
techniek van de open hartoperaties
zijn intrede deed, is er gedacht aan
het vervangen van zieke kleppen.
Ongeveer 8 jaar geleden ontwikkel
den de Amerikanen Starr en Ed
wards een plastic klep, welks wer
king simpel voorgesteld is ge
baseerd op het principe van het ko
gelflesje. Het nadeel van deze klep
is dat hij in veel gevallen verkalking
van de aortawand tot gevolg heeft.
Welke eventuele nadelen verbon
den zijn aan de vervanging door
aortakleppen van overledenen is nog
niet bekend. De nu geopereerde pa
tiënten maken het allen uitstekend.
Hoe hun algemene conditie over
aantal jaren is moet
gewacht.
Dr. Mellema stelt: „De stand
onze kennis op dit moment heeft ons 0p (je wegen in Schiedam,
doen kiezen voor deze methode bo
ven de kunstklep van Starr en Ed
wards."
Waarschijnlijk nog dit jaar zal
prof. Nauta de aortaklep plaatsen
tussen de boezem en de kamer van
een ziek hart. Dat is nl. met deze
zelfde klep mogelijk, mits hij wordt
gemonteerd op een roestvrij stalen
De nieuwe methode van hartchi
rurgie zal in de toekomst de trans
plantatie van het hele hart in veel
gevallen overbodig maken.
Dr. Mellema: „Bij het overplanten
van het hele hart speelt de afweer
reactie een zo grote rol, dat het mij
nog niet verantwoord voorkomt de
ze methode toe te passen.
RBODEN
Een gigantisch verhaal over het
moderne Hawaii.
Cinemascope Eastmancolor
Col. Int.
14 jaar
zondag 2-4.15, woensdag 2
DE GROTE VELDTOCHT
DER SIOUX
Eindelijk de
vernietigende nederlaag van ue
Cinemascope Eastmancolor
Col. Int.
14 jaar
Zaterdagnacht 24 uur
LA VéRITé
BRIGITTE BARDOT
Onthullend. aangrijpend.
Col. Int.
18 jaar
men geboden en verboden. Kent de
automobilist de borden „Verboden te
parkeren" maar al te goed, de erva
ren gezagvoerder heeft een evenre
dig grote hekel aan het bord „Ver
boden te ankeren". Bij de Leuveha-
iten mag het ook niet.
En toen lag me er laatst toch een
levensgroot schip de parkeerregels te
overtredenniet normaal meer!
Van links naar rechts, een grote over
treding. Enfin, hij ging op de bon. U
kunt het net niet meer zien, maar he
lemaal links staat een agent zijn num
merbord op te nemen.
worden af-
Vier vrijwel vernielde auto's
waren het resultaat van even zo
veel autobotsingen op één avond
Op het Kethelpiein raakte de
auto van de 27-jarige aannemer
D. C. B. uit Rotterdam in een slip
en kwam tegen een lichtmast te
recht. De auto werd vernield. B.
kwam er met een gescheurde
bovenlip af.
kwam daarbij in botsing met de auto
van de 51-jarige plaatwerker A. D. de
G. uit Rotterdam.
Van ae ambulance werd de zij
kant zwaar gehavend en de G. kreeg
een bloeduitstorting. Hij werd door
dezelfde ambulance ter behandeling
naar het ziekenhuis vervoerd.
Ik zie er wel heil in als er over
eenstemming bestaat tussen de weef-
selgroepen van donor en ontvanger,
waardoor het hart niet afgestoten
wordt".
Betaald uit actie
Het onderzoek, waaraan dr. Melle
ma nu anderhalf jaar werkt, is be
taald door Rotterdamse bloeddonors,
die op de Bloedbank aan de Westzee
dijk een speldje of een sleutelring
hebben gekocht. Niet minder dan
f 15.000 bracht deze actie op.
Een probleem is nog om aan vol
doende harten van overledenen te ko
men. Meestal moet de familie van
een gestorvene toestemming geven
om het hart te verwijderen. Het
komt maar een enkele keer voor,
dat een patiënt reeds voor zijn over
lijden zelf toestemming geeft.
De meeste oudere mensen hebben
er weinig op tegen hun hart af te
staan. Veel moeilijker ligt het met
kinderen, van wie de ouders toe
stemming moeten geven. Dr. Melle
ma heeft echter ook de kleppen no
dig van kinderharten, omdat hij over
verschillende maten moet kunnen be
schikken. Tijdens de operatie wordt
namelijk de maat genomen, zodat
een klep van voldoende grootte wordt
ingebracht.
Het zal misschien in de toekomst
mogelijk blijken de aortakleppen uit
dierenharten te snijden. Het varkens-
hart leent zich hiervoor het best,
Op Rijksweg 20 kwam door nog on
bekende oorzaak de personenauto be
stuurd door de 27-jarige H. J. P. uit
Vlaardingen onder, de vrachtauto van
A. W. J. de V. De voorzijde van de
personenauto werd geheel vernield,
de bestuurder liep onder meer een
hersenschudding op en werd naar het
Holy-ziekenhuis vervoerd.
Op het kruispunt Churchilllaan-Bol
Es ontstond een botsing tussen de au
to van de 44-jarige schilder P. H. en
de auto van de 31-jarige stukadoor
B. W. K. De auto van laatstgenoem
de werd vrijwel geheel vernield, de
bestuurders kwamen er vrij goed af.
Hoewel de sirene niet wé'rkte, reed
de 41-jarige bestuurder van een am
bulance, A. M„ op het kruispunt N.
Damlaan—Burg. Van Haarenlaan
laatstgenoemde voorrangsweg op en
PMAN JUWELIER
Onderhandelingen
over stank slachthuis
Hoewel het openbaar slachthuis in
verhouding tot andere bedrijven, wei
nig stank verspreidt zijn er twee
bronnen die een onaangename geur
verspreiden, zo delen B. en W van
Schiedam de raad mede.
Dit betreft ten eerste het darmbe-
werkingsbedrijf met opslag in de zuid
westhoek van het terrein. Intussen is
deze slaphthoek opgeheven en ver
plaatst naar de darmwasserij en
voor de rest naar Vlaardingen.
Voorts is er de opslag en het trans
port van bloed. Omdat een en ander
in handen is van de Gekro te Over-
schie, dat hiervoor een lopend con
tract met de gemeente Schiedam
heeft, ligt deze kwestie moeilijker.
Hoewel dit Moed sterk aan bederf
onderhevig is, blijft het een waarde
vol artikel.
B. en W. hebben onderhandelingen
geopend met de Gekro, teneinde de
stank tijdens het laden van de wa
gens, i.e. het leegzuigen van de on
dergrondse tanks zoveel mogelijk te
gen te gaan.
andere activiteiten in het grensge- dat het geen afweerreacties oproept.
Er worden op het ogenblik echter te
kleine varkens gefokt, waardoor de
maat van de kleppen niet in overeen
stemming is met het mensenhart. Dr.
Mellema zal binnenkort onderzoeken
of andere dierenharten
king komen.
bied tussen leven en dood lijken ons,
bij een voortdurende waakzaamheid
jegens devaluatie van de ethiek bij
onderzoekers en onszelf van een
grote menselijkheid en dienstbaar
aan wezenlijke vooruitgang.
i, H.V.
REPARATIES
le klas werk vanaf f 5.- per reparatie
20-karaats gouden kroon f 17.50
U kunt er op wachten
INSTITUUT DENTILIA
Hoogstraat 40. R'dam. Tel. 010-12.60.10
Trams 1-2-3-6-8-9 -11 en bus 34
Geen nieuwe kerk
voor Oud-Katholieken
De landelijke bouwcommissie van
de Oud-katholieke kerken heeft ge
adviseerd af te zien van de bouw van
een nieuwe kerk te Schiedam, ter
vervanging van de in niet al te beste
staat verkerende kerk aan de Dam.
De kosten voor het nieuwe gebouw
werden op ongeveer twee miljoen
gulden geraamd en men acht het in
deze tijd niet verantwoord een der
gelijke last op zich te nemen.
Vertrek deken Boelrijk
De oud-deken van Schiedam F. P.
J. Boelrijk is benoemd tot pastoor
van de St. Nicölaasparochie te Nieuw-
veen. Verwacht wordt, dat dezer da
gen de benoeming van een nieuwe
deken voor Schiedam plaatsvindt.
Met „De Havenloodsen
Holland Silhouet"
in Zwitserland
11 onvergetelijke dagen, volledig verzorgd in het winter
sport-hoogseizoen voor slechts
exclusief verzekering
PflIP
Vertrek op 15 februari a.s. per luxe touringcar via de autobaan naar
Baden-Baden (Duitsland) waar gedineerd en overnacht zal worden.
De volgende ochtend wordt doorgereisd naar Chateau d'Oex, 'n rus
tig gelegen bergdorpje op 1000 m hoogte, waar Mr. Owens, de direk-
teur van Hotel Rosat (alcoholvrij) de gasten zal verwelkomen.
uitstekende kamers (eventueel met bad tegen bijbetaling)
prima keuken
zonneterrassen (in februari veel zon)
skiweiden
prachtig wandelgebied
ijsbaan voor de schaatsliefhebbers
Bij voldoende deelname zullen verschillende evenementen georgani
seerd worden:
skilessen voor beginners en gevorderden |L
wandeltochten
uitstapjes per trein en bus o.a. naar GSTAAD, het vakantieverblijf
van vorsten en hoogwaardigheidsbekleders
bezoek aan de hoogste bergtoppen in de omgeving o.a. Les Diable-
rets (per „téléphirique")
Nadere inlichtingen aan onze kantoren:
Westblaak 25, Rotterdam, Telefoon 132170
V.d. Driftstraat 4a, Vlaardingen, Telefoon 344349
Dubbele Buurt 6, Gouda, Telefoon 01820-3172
