Bulgarije
Wie heeft ons iets te zeggen?
„Eigenlijk ben ik een soort
waanzinnige klungelaar"
M
EjSIMCA
f&Oadgo
Ylstra over psychedelische lichtshow
"98
8
opruiming
opruiming
^3'
CHopm
21
DE HAVENLOODS DONDERDAG 18 JANUARI 1968
Kleuren vloeien langzaam door
een en barsten dan plotseling uit
een in een geluidloze explosie. Be
wegen daarna weer traag over de
witte muren tot de volgende uit
barsting die altijd in stilte gebeurt.
Bouke Ylstra, 34 jaar, ondanks zijn
Friese naam Rotterdams kunst
schilder, wonend in Dordrecht, ex
perimenteert in zijn atelier aan de
Oranjeboomstraat met zijn psy
chedelische lichtshow. „Eigenlijk
ben ik een soort waanzinnige klun
gelaar", zegt hij, „ik behandel het
te weinig wetenschappelijk. Ik let
veel meer op wat er op de muren
gebeurt, dan op de apparatuur."
Een lichtshow moet bij voorkeur
ln een ronde ruimte gegeven worden.
In het midden van de zaal staat dan
een stellage met projectoren, die als
toverlantarens de meest fantasti
sche exploderende vijvers en vulka
nen van kleuren op de muren tove
ren. Er hoort keiharde popmuziek bij
en door die mengeling van geluid en
licht raken de verbijsterde toeschou
wers in een toestand, die ongeveer
hetzelfde effect heeft als L.S.D. ,,Ja",
zegt Ylstra, ,,'t is bijna hetzelfde,
je hoeft er alleen niets voor in te
nemen".
Bij de opening van het Rotterdam
se Jeugdfestival zal Bouke Ylstra
zijn- lichtshow voor het eerst in Rot-
v'
Wacht geen dag langer straks als
't voorjaar komt, om Uw kleine
van de zon en de zo zeer ont
beerde frisse buitenlucht te
laten genieten...
Zorg dus, dat er ook bij U zo'n
Koelstra wandelwagen gereed
staat, zodat er geen uur verloren
gaat!
Koelstra wandelwagen, met
hoge ongelijke wielen, 300 en
250 mm, zwaar verchroomd,
opvouwbaar en afneembare wie
len, dus makkelijk op te bergen,
in iedere autokoffer, met lig-
en zitstand, goede veringen rem,
uitgevoerd in diverse fraaie
kleuren.
In de Opruimings-tijd is alles
mogelijk, want deze klasse wa
gen met volledige, normale
garantie, koopt U nu met een
voordeel van maar liefst ruim
veertig gulden, voor nog géén
zes tientjes!
^koeïstra^
In onze afdeling Kinderwagens
koopt U deze fraaie wandel
wagen, zwaar verchroomd op
vouwbaar, met lig- en zitstand,
In de kleuren bjauw,
rood, groen
en wit,
voor
Gttn tel. of schrift, bost
m uit en ih
el Serdlka v.a. 458,-
Piassatsi/Hotel Ulla v.a. 495,-
terdam laten. zien. Bovendien zullen
op de vier wanden van de zaal tus
sen de kleurenexplosies door, nog
films te zien zijn. De muziek wordt
verzorgd door de Dordtse popgroep
de Zipps.
„Stel je voor dat je op het station
in een stilstaande trein zit. Naast je
staat ook een trein en een van die
twee begint dan te rijden. Als je dan
niet naar het perron kijkt, duurt het
even, vóór je weet, welke van de
twee treinen in beweging is. Het ef
fect van de lichtshow is net zoiets.
Als op alle muren iets geprojecteerd
wordt, je ziet al die kleine gaatjes,
dan is het net of je in de stratos
feer zit en alle sterren op de je af
schieten. Tja, en dat is toch wel bij
zonder, vind ik.
In april ben ik met m'n vrouw
naar Amerika en Mexico geweest. Ik
had een heel vreemde prijs gewon
nen, de James Bondprijs, die Bruna
drie jaar geleden had uitgeloofd.
Toen zat ik in Frankrijk, ook al weer
door een prijs die ik had gewonnen.
Dat was van de Salon van de Maas
steden. En je weet hoe dat gaat, als
je met vakantie bent, neem je aller
lei lekkere boekjes mee, onder an
dere die van James Bond. Ik heb
hem toen belachelijk gemaakt in te
keningen en daarmee won ik die eer
ste prijs. Wim Malsen van Vrij Ne
derland had toen de derde. Nou, dat
was een reis door Amerika, maar ik
kon niet eerder weg, dan dit voorjaar.
Hard werken
Zijlijn
Behalve met de lichtshow is Ylstra
altijd bezig met zijn normale werk.
„Gek, maar eigenlijk heb ik het idee,
dat ik vreselijk hard werk", zegt hij.
In Rotterdam zijn diverse van zijn
werkstukken te bewonderen, zoals de
wandschildering in de grote zaal van
De Doelen, eveneens een muurschil
dering ln het metro-station stadhuis.
„En nu moet ik weer een wandschil
dering in een lunchroom in Den Haag
gaan restaureren. Daar hebben ze al
lemaal gehaktballen tegen aan ge
gooid".
Ylstra heeft al vier maal aan het
Jeugdfestival meegewerkt. Hij ont
ving de deelnemers in zijn atelier en
vertelde hen over de techniek van het
etsen maken en over grafiek. „De
organisatoren van het Jeugdfestival
wilden dit jaar eens iets caleidosco
pisch doen. Ze hadden in de kranten
gelezen over mijn lichtshow en zo
kwam die in het programma. Ik vond
trouwens ook dat er wel eens wat
meer gebeuren mocht."
De psychedelische show van Ylstra
waarbij natuurlijk vreemde dingen
kunnen gebeuren, kan men op 23 fe
bruari in de Mauritszaal ondergaan.
Weliswaar is het geen ronde zaal,
maar hij hoopt door meer projectoren
dit gemis te kunnen opvangen.
ELS VAN DE MORTEL
In New York en San Francisco zag
ik de, lichtshows. Hé, da's leuk, dacht
ik en teruggekomen ben ik meteen
aan het werk gegaan. Ik zie het als
een verschrikkelijk interessante zij
lijn voor een schilder. Ik ben altijd
zó benieuwd wat er gaat gebeuren,
want iedere keer is het weer heel
anders. In Dordrecht was de popgroep
de Zipps hier ook al mee bezig. Ze
hadden erover gelezen en toen ben
ik samen gaan werken met die jon
gens. Ze worden nu overal gevraagd".
Bouke Ylstra heeft zijn complete licht
show al laten zien in Amsterdam en
in de Jaarbeurshallen in Utrecht.
„Ik heb naar nieuwe materialen ge
zocht om andere effecten te berei
ken. Er zijn er nog wel meer mee
bezig hier in Nederland, maar die
moeten nog helemaal alles uitzoeken.
Ik heb in Amerika goed bekeken hoe
het gaat. De verf laat ik samen stel
len door een chemisch analyst uit
Delft. Ik zeg dan: nou moet ik een
vloeistof hebben, die bij zeventig gra
den kookt. En dan krijg ik die. Over
dat soort dingen hoef ik me helemaal
niet druk te maken.
Van het Nieuw Rotterdams Toneel
heb ik een paar prachtige projectoren
te leen gekregen, met lampen van
duizend watt".
Het procédé is vrij eenvoudig. Men
laat op een glasplaatje wat drup
pels verf vallen, legt er een ander
glasplaatje op en zet het hele geval
in een projector. Door de hitte van
de lamp gaat de vloeistof koken en
die borrelingen en explosies zijn hon
derden malen vergroot op de muren
te zien. De plaatjes worden tijdens
de show geprepareerd, want vaak
zijn ze na een paar minuten al „uit
gewerkt". Bouke Ylstra heeft het dus
druk tijdens zo'n show, want in al
le projectoren moeten „actieve" glas
plaatjes zitten, en daartussendoor
TE TOEGEEFLIJK
In de beschouwingen door twee
geestelijken over homofilie in De Ha
venloods van 4 januari komt een zin
snede voor, die m.i. een verkeerde in
druk wekt. Er staat daar n.l. „tot voor
kort sprak men alleen over homo-
sexualiteit als zonde. Nü echter heeft
de psychologische wetenschap ont
dekt, dat er mensen geboren wordpn...
enz."
Afgezien van het alledaagse van
bomofièle relaties bij „primitieve"
volken, en bij de Grieken al vóór on
ze jaartelling, zijn de homo-erotiscne
gevoelens ook in onze Westerse we
reld door de wetenschap op z'n minst
al in de vorige eeuw onderkend en
aanvaard. Omtrent de eeuwwisseling
schreef Otto Weininger zijn uitste
kend gedocumenteerde boek „Ge-
schlecht und Charakter", waarin hij
al teruggreep op deleer der tussen
vormen, door Darwin ontwikkeld. De
psycholoog R. van Krafft Ebing
schreef zijn hoofdwerk, waarin ook
de homosexualiteit behandeld wordt,
al in 1903. En ook Magnus Hirschfeld
e.a. schreven over de „Lehre der
Zwischenstufen" (tussenfasen).
Deze leer stelt, dat de persoon wordt
gevormd door 4 factoren: uitwendige
en inwendige (mannelijke en vrouwe
lijke) algemene kenmerken, uiterlijke
en innerlijke mannelijke en vrouwelij
ke geslachtskenmerken. Zoals geen
twee vingerafdrukken gelijk zijn, zo is
ook het mengsel van eigenschappen
bij geen twee individuen gelijk. Wat
vast staat is, da* het inderdaad een
mengsel is, zodat 100 procent man,
100 procent vrouw. 100 procent hete-
ro-sexueel niet bestaat. We zijn allen
bi-sexueel (tweeslachtig). Wanneer c'e
uitwendige kenmerken overheersend
van het ene geslacht zijn. terwijl de
sexuele gevoelens overwegend van het
andere geslacht zijn, is daar de z.g.
homo-sexueel.
Van een afwijking kan dus in feite
niet gesproken worden. Toegeeflijk
zijn voor deze varianten is eigenlijk
een dwaze uitdrukking. We zijn ouk
niet toegeeflijk voor het opgaan van
de zon of het ondergaan van de
maan; we kunnen alleen die ver
schijnselen constateren. In de serieu
ze romanliteratuur is de homofilie al
een zeer oud gegeven. De Amsterdam
se psychiater dr. C. van Emde Boas
zette een 15-tal jaren geleden in een
brochure uiteen, dat het willen afwij
zen van de homo-sexualiteit een ,,so-
ciogenese" heeft, d.w.z. oorspronkelijk
door maatschappelijke belangen in
gegeven is.
J. M. WIJCHERS.
Wlsseldlenst. Zondag 21 januari wissel-
dienst in wljkgeibouw „De Wissel", Marinug
Bolkplein 5, 10.30 uur, vanwege het Vrijzin
nig Protestants Centrum Alexanderstad.
Voorgangster ls mejuffrouw C. de Jong.
Liesveld 143^,- tel. 34952Z
Het lijkt al heel lang geleden te
zijn, dat Cromwell, de Puritein,
Karei I, de koning van Engeland,
liet onihoofden in Westminster,
bj) Londen, en dat de hoofden van
Lodewfjk XVIII en Marie Antoi
nette in Parijs onder de guillotine
vielen. Maar de grote revolutie,
die toen begonnen is, werkt nog
steeds door en verandert ook ons,
meer dan we misschien beseffen.
We zuchten wel eens over onze
kinderen, die tegen hun ouders en
leraren dingen zeggen, die wij nooit
hadden durven uiten. Maar onder
dit alles zijn ook de ouderen bezig,
meer of minder te veranderen. In
heel het maatschappelijk leven kie
zen wij al meer onze eigen gezags
dragers. We zetten ze af als ze niet
meer voldoen. We bekritiseren hun
optreden. We roepen hen langs al
lerlei wegen ter verantwoording. We
wensen in het overleg betrokken te
worden en kennis te kunnen nemen
van de motieven van besluiten en be
slissingen. Krant en ,t.v. zijn mach
tige middelen, om dat mee-denken
en mee-beslissen te stimuleren en
ons de nodige impulsen en informatie
te verschaffen.
Er zijn twee heel belangrijke ge
bieden, waar deze ontwikkeling ach
ter schijnt te lopen: het bedrijfsle
ven en de kerken. En toch dringt ook
hier een nieuwe levenshouding door.
Neem het Katholiek Pastoraal
Concilie van de Nederlandse kerk
provincie, dat enkele dagen geleden
in Noordwijk werd gehouden. Hier
heerste tussen de zeven Nederland
se bisschoppen en vrij-gekozen verte
genwoordigers van de lagere geeste
lijkheid en het kerkvolk een ge^st
van openhartig overleg en broeder
lijk beraad, die als een wonder van
de Geest van God werd ervaren» Jour
nalisten uit heel de wereld verbaas
den zich, dat zoiets mogelijk was.
In een magistrale openingsrede
van de voorzitter, Prof. Dr. J. Loeff,
hoogleraar in de psychologie, werd
ronduit gezegd, dat er in de loop der
eeuwen iets misgegroeid moet zijn in
de taakopvatting van de bisschoppen
en pastoors en hun hulpen. Ze gin
gen zich te veel rechtstreeks verant
woordelijk voelen voor het doen en
laten van de „hun toevertrouwde ge
lovigen" zoals dat tekenend heette.
Zo groeide hun taak al meer uit tot
een bestuurstaak, de kerk kreeg de
allure van een schaduwmaatschappij.
De pastoor werd in wijk en in dorp
de ongekroonde koning. Het min of
meer vrijblijvende, vreugdevolle ver
kondigen, dreigt hier onder te gaan
in een krampachtig besturen, wat
uiteraard de behoefte aan de
machtsmiddelen en apparaturen in
sluit
Hiertegenover legde prof. Loeff,
mede namens zijn commissie, de
volle nadruk op het verkondigende
van het gezag. Verkondigen, getui
gen is de kern van alle gezag. Het
gezag moet immers in de eerste
plaats iets te zeggen hebben.
Gaat dit voor alle gezag op, het
gaat vooral op voor het religieuze
gezag, omdat dit pretendeert iets te
zeggen te hebben over het totaal an
dere, over God.
Het is op grond van dit getuige
zijn, dat gezag als zending geba
seerd is. Hiermee wordt dus stelling
genomen tegen een tendens, welke
in het vermogen van te kunnen in
grijpen, besturen, bedisselen, wetten
maken, het zwaartepunt van het ge
zag legt... Het is juist de heraut, de
profeet die er zich op beroepen kan
de gezondene bij uitstek te zijn... Het
woord dat hij spreekt, heeft altijd
Iets te zeggen, omdat het komt van
elders, uit den hoge van de Meester
namelijk van Hem die zendt.
Het is ook daarin, dat de kerk een
eigen gelaat gaat vertonen. Hier is
ook het kernpunt gelegen waardoor
de kerk alle categorieën der onder
maanse gemeenschapsvormen ach
ter zich laat, zowel de juridische van
de staat als de sociologische van an
dere sociale groeperingen.
„Bij dit alles mag nog worden op
gemerkt, dat de belangrijke plaats
welke het getuigen in de menselijke
samenleving inneemt, nog maar nau
welijks door de wetenschap is ont
dekt. Te verwonderen is dat niet, om
dat het getuigen in dit aardse bestel
steeds hand-in-hand gaat met macht
die verpakt is in dwang. Maar daarom
ligt hier ook de kans. de enige kans
voor de kerk om een eigen gelaat te
tonen. Wanneer de tekenen niet be
driegen, dan schijnt de jeugd in onze
tijd beter aan te voelen wat getui
gen betekent..." Tot zover prof.
Loeff.
Is dit alles niet iets om geweldig
blij over te zijn? Een kerk als de
Roomse, die in voorgaande tijden
wel zeer eenzijdig haar kracht heeft
gezocht in autoritair besluiten en in
hiërarchisch besturen, en vooral ook
van de sacramenten, de genademid
delen van God, machtsinstrumenten
placht te maken, wil nu in al haar
geledingen vooral een getuigende,
bewogen en bewegende gemeen
schap zijn, die zich helemaal erop
instelt, midden in de wereldsituatie
profetisch het woord van God te ont
vangen en door te geven. Ik hoop dat
prof. Loeff gelijk heeft, als hij ver
moedt, dat juist ook de jeugd dit
zoekt en samen met anderen wil vin
den.
Enkele jaren geleden was ik op de
Kirchentag in Frankfort aan de
Main. Daar werd met de Duitse
jeugd het gezagsprobleem besproken
onder het adagium: „Wer hat uns
was zu sagen? (Wie heeft ons iets
te zeggen?) Dat was inderdaad de
nood in jeugdland, waar zijn vol
wassenen met innerlijke volmacht?.
Voor de muzlek-fijnproever*
onder onze klanten, houden wij
deze keer een speciale grammo
foonplaten aanbieding.
Een aanbieding waarbij de prij
zen niets meer te maken hebben
met de waarde, maar waarmee
wij U bewijzen, dat "oprui
men" ...niet zomaar een ge
zegde is!
Een grote partij Fontana pla
ten, een Philips product,
30 cm langspeelplaten, spe
ciale series die normaal vóór
11.90 groot verkocht worden,
kiezen onze klanten nu uit voor
nog géén vier gulden.
gfwDPMOP. fovm
FONTANA
philips product
30 cm langspeelplaten
Unieke meubelshowroom
aan de Schiekade
Aan de Schiekade 165 ls deze week
een kleine, maar in ieder geval voor
Rotterdam en wellicht ook voor heel
Nederland, unieke showroom geopend.
In deze showroom worden met de
hand vervaardigde meubelen in antie
ke stijl uit Italië getoond. Levering ge
schiedt echter niet aan particulieren,
maar wel via de bona-fide meubelhan-
del.
Het initiatief voor deze showroom
is genomen door de uit Rotterdam af
komstige mevrouw Manetti, die in
Bardolino aan het Italiaanse Garda-
meer eigenaresse is van een modern
hotel en een aantal flats, die aan toe
risten worden verhuurd. Mevrouw Ma
netti, die met haar zakelijke inzichten
in Bardolino een vooraanstaande
plaats inneemt, is op deze gedachte
gekomen, omdat vele Nederlandse toe
risten verrukt waren over deze Ita
liaanse meubelen, zodat zij er van
overtuigd raakte, dat er in Nederland
voor dit artikel een goede markt
moest liggen.
De meubelen worden vervaardigd in
een Italiaanse fabriek, waarin 25
handswerklieden coöperatief samen
werken. Elk van hen is gespeciali
seerd op een bepaald artikel of een
bepaalde stijl, zodat een meubelstuk
soms door vele handen gaat, voordat
het zijn uiteindelijke vorm heeft ge
kregen. Zo is bijvoorbeeld in de show
room een Nederlandse porseleinkast
te zien uit de 17de eeuw. in Italië met
de hand vervaardigd.
De heer L. J. Zwiers is de agent en
importeur van de meubelen. Mevrouw
Manetti, die de Italiaanse nationali
teit bezit, treedt in Italië op als spon-
Vrljdag en zaterdag verkopen
wij in onze Dlscohoek deze grote
partij Fontana 30 cm Langspeel
platen In de originele'fabrleks-
vèrpakking, spiksplinternieuwe
platen,
door elkaar,
Duur nn de Opruiming
18 jinuiri tot 9 februtri
GMn tel. of schrift, best.
0 CANTATE-DIENST. Zondag 21 Januari
wordt in de Laurenskerk een Cantatedienst
gehouden. De liturgie zal worden verzorgd
king
Hol],
'verlenen Marius van Alten®, tenor, Rob
bas, Tljn van Eijk, cembalo. Het Rot-
- thorT -
Bejaardensociëteit „Mathenesserkerk", v.
Clttersstraat 55, Delfshaven, iedere donder
dag van 2-4 uur.
Woensdagmorgen 24 Januari culturele och
tend in het Parochiaal Maatschappelijk Cen
trum, Springerstraat 342, Alexanderstad. Er
zgl een film worden gedraaid. Aanvang tien
uur.
Dinsdag 23 Januari bijeenkomst voor be
jaarden in de Grote Zaal van de Bergsin-
gelkerk, Bergsingel 150. De heer Nielson
vertelt verhalen uit Scandinavië. Aanvang
Waar zijn de mensen die ons echt Iets
hebben te zeggen?
Ik denk ook aan iemand als Har
ry Mulisch. Hij constateert het feit,
dat Hitier op grond van ontvangen
occulte openbaringen tot jodenver-
nietiging is overgegaan. Daarna con
stateert hij, dat de opvoeding, zoals
die op het ogenblik waar ook ter we
reld gegeven wordt in gezin, school
of enig ander instituut, tegen de uit
zulk een openbaring voortvloeiende
barbarij niet vermag een dam van
voldoende hoogte te bouwen. En als
hij dan namen noemt van enkele bui
tengewoon intelligente Duitse juris
ten, van wie één al aansprakelijk
voor 90.000 doden is, vervolgt hij:
„Tegen de openbaring biedt het ver
stand geen garantie zelfs niet in
haar Hollandse variëteit: het gezon
de verstand... Overigens is het mis
schien niet de taak van de opvoe
ding, dammen te vormen tegen
bloedige openbaringen? Dat ls eer
der de taak van een andere openba
ring. Welke?
sa's „tegen de prijs van wat bloe
dige handen graag hun vrijheid met
hun eenzaamheid inleveren bij de
drager van een openbaring".
Harry Mulisch ziet de toekomst
dan ook somber in: „Als de openba
ring de volgende keer in ons midden
verrijst, zal het ons vergaan als de
Duitsers". (Wenken voor de jongste
dag, p. 177-173).
Maar er is weer nieuwe hoop: over
al gaan mensen, leiders en volk vra
gen naar het woord van Jezus. Waar
ze bezig willen zijn voor de mensen
profetisch en getuigend, strijdbaar te
gen alle schijn-openbaring uit het rijk
der duisternis. Er liggen goddank in
de Geest van Jezus nog oneindige mo
gelijkheden, om ons vanuit de Bijbel
njeuw te gaan zegenen.
Kunt U zich Uw garderobe in
denken zonder jumpers? De
meest practische en tevens mo
dieuze kleding, voor alle seizoe
nen.
En als extra voordeel, deze Op-
ruimings-aanbieding Antron-
boftclé pullovers, met de mo
derne turtleneck, lange mouwen
en in bijzonder geslaagde kleu
ren.
Een pracht kwaliteit uit de series
van 14.95, Antron-bouelé jum
pers, een vlotte en behaaglijke
pullover, zoekt U nu uit voor
nog géén tientje.
Vrijdag en zaterdag verkopen
wij deze Antron-bouelé dames-
pullovers, ln alle courante maten
en In vele kleuren, w.o.
bruin, goud,
DR. K. J. KRAAN
Duur vut de
18 januari tot 9 februari
5jW Giiii ttf. of schriftbest
