nonopolë
Jongere in het bedrijf wordt te
vaak als volwassene beschouwd
Vrijmoed gaat door inet
verkoop witte jenever
Dr. Elzinga in proefschrift:
6 UUR GEWEEST!
BLOEMEN VERGETEN?
„IRIS"
bloemenkiosken
Kopers in Schiedam houden
en sparen voor zalencentrum
lijf voor twaalf!
BON VOOR CONCERT
KUNSTGEBITTEN
Zaterdag naar
De Doelen
MAGER PLAN
BE HAVENLOODS
17e jaargang no. 23, donderdag 4 april 1968
Weekblad voor Schiedam en Kethel
Directie: W. van der Giessen
Hoofdredactie: H. Verwey
Uitgave Stichting ,,De Jeugdhaven".
„DIRECTIES, bazen, leermeesters en maats zullen zich bewust moeten zijn
van hun pedagogische en maatschappelijke opdracht. Ook hier gaat het om een
doorbreking van een systeem, dat reeds veel te lang heeft gewerkt zonder vol
doende mogelijkheden in zich te bergen om tot een verfrissing te komen.
De verhouding tussen de arbeider en de leiding zal een geheel andere
moeten worden.
Daarbij zal het niet gaan om de behandeling van de arbeider, maar om zijn
handeling, die in vrijheid, met inzicht en met een zekere invloed moet ver
richt kunnen worden.
Dit betekent van twee kanten een verandering; de arbeider, die moet wennen
aan de nieuwe houding van de leiding en de leiding, die zal moeten leren de
arbeider meer verantwoordelijkheid te geven.
De helft van het aantal ouders geeft hun kinderen in het zoeken naar een
werkgever zelfstandigheid, /ij slaan de vrienden in deze zaken niet te hoog
aan. Weinig gebruik wordt'gemaakt van de hulp van een Arbeidsbureau.
Voor ouders is het vaak geen probleem wat het beste is voor hun kind, moet
het naar een grote fabriek of is een klein baasje voor hem beter?
De overgang van school naar bedrijf brengt voor de jongen een dusdanige
geaardheid en gerichtheid van werkzaamheden, dat er stellig kan worden
gesproken v
n nieuwe levensfase".
Dit zijn enkele citaten uit het ruim
200 bladzijden tellende proefschrift
van dr. S. S. Elzinga uit Schie
dam, die deze woensdagmiddag tij
dens een bijeenkomst in de aula van
de Universiteit van Utrecht verdedig
de, ter verkrijging van de graad van
doctor in de Sociale Wetenschappen.
De titel van het proefschrift luidt:
„Jeugd voor de drempel van het be
drijfsleven" en is speciaal gericht op
de jeugd, die de l.t.s. verlaat.
Het proefschrift zal verschijnen bij
de Stichting Instituut Technisch On
derwijs, drukkerij J. Muusses n.v. te
Purmerend en de handelsuitgave
kost f 17,80.
Het proefschrift is het resultaat van
jarenlange studie en onderzoek waar
bij dr. Elzinga zich in het bijzonder
heeft gericht op de situaties zoals
deze worden aangetroffen in bedrijven
in het gebied van Rijnmond.
Het is beslist geen moeilijke acade
mische verhandeling geworden. Dr.
Elzinga heeft een groot aantal inter
views gehad met directeuren, be
drijfsleiders, leiders van bedrijfsscho-
len. vakorganisaties met leraren, leer
lingen en ouders van leerlingen, zo
dat zijn dissertatie een breed terrein
bestrijkt.
De overgang van school naar het be
drijfsleven wordt op hoogst interes
sante wijze toegelicht.
Het lezen van dit proefschrift is al
lerminst een vermoeiende bezieheid.
Het proefschrift werpt duidelijk een
soms nieuw licht over goede doch ook
verkeerde toestanden, waarmee de
jeugd in het bedrijfsleven krijgt te
maken. Het is goed hiervan kennis te
nemen.
TUIMELING
Allereerst gaat dr. Elzinga in op
de overgang van school naar bedrijfs
leven in het algemeen. Daar is de
stelling van Ferd. Zweig: „Als het
kind uit de ene situatie, die van de
séhool in de andere, die van werkne
mer in een bedrijf overstapt, dan
gaat hij geen drempel over, maar tui
melt hij van de ene wereld in de an
dere en die werelden zijn onverbon
den. Slechts een enkeling komt op z'n
pootjes terecht, velen vallen verkeerd
en kunnen later ook hun plaats niet
goed innemen en de goede gang niet
vinden".
Dit is dan mede een gevolg van de
omstandigheid, dat het kind In deze
niet goed is geleid; onderwijs en op
voeding bereiden niet of niet voldoen
de voor op het maatschappelijk leven.
Het kind komt in een pedagogisch
vacuüm terecht.
„Een veel gebruikte term", zo con
stateert dr. Elzinga „is aanpassen
wat omvataanpassing van de ar
beid, ten tweede aanpassing aan colle
ga's en ten derde aanpassing aan
doelstellingen van het bedrijf". Uit het
„problemenveld" koos hij dat van de
l.t.s. „Het breedte-onderzoek" gaf aan
dat de vaders van 1716 l.t.s.-ers in
vier gropen verdeeld konden worden:
45 procent arbeidsmilieu, 12 pro
cent „witte boorden", 22 procent
agrarisch volksdeel en 21 procent uit
eenlopende milieu.
De jongelui die de l.t.s. verla
ten behoren meest tot de „pubers",
hetgeen belangrijk moet worden ge
acht omdat men hen vaak gaat zien
als plotseling veranderde volwasse
nen. Van schooljongen wordt hij in
eens arbeider. De verwachtingen die
een leerling van de lagere technische
school heeft ten aanzien van zijn
werk, zijn soms geheel verschillend
van de werkelijkheid.
Het komt voor, dat indien men de
ouders vraagt: „Waar werkt uw
zoon?", het antwoord luidt: „Dat
moet u hem zelf vragen want daar
bemoei ik me niet mee".
De meningen over de intrede van de
jeugdige in het bedrijfsleven zijn bij
na geen van alle in een optimistische
toon gesteld. Er is steeds sprake van
twee geheel verschillende werelden.
STATIONSPLEIN
(ingang STATION)
Elke dag geopend van 8.30 tot
21.00 uur. OOK ZONDAGS.
De eerste is die van het kind thuis en
op school, de tweede van werknemer
in een bedrijf.
VERWACHTINGEN
Omtrent hun verwachtingen over
het bedrijf leerde dr. Elzinga, dat de
toekomstige werknemers zich in het
algemeen niet zo graag als „krulle-
jongen" zien, zij hopen dat de baas
hen als toekomstige vakman be
schouwt. Duidelijk werden de ver
wachtingen in het bedrijf afgetekend
tegen die op school Vaak vond men
de school prettig en de werkplaats
„een vieze stinkhal..."
Er is soms ook afkeer tegen een
vaste plaats aan de werkbank, j/an
betekenis wordt geacht de wijze
waarop een jongen in het bedrijf
wordt geïntroduceerd. De vraag is,
of hij wordt rondgeleid of dat hij
zonder meer aan het werk wordt ge
zet..
De meeste leerlingen verwachten
het eerste
Als analyse omtrent voorkeur voor
het grote of kleine bedrijf wordt
gesteld, dat dit in het algemeen wei
nig verschil te zien geèft.
Over de omgang met de mensen in
het bedrijf bleek meestal de verwach
ting te zijn dat die zo was als met de
leraar op school. Het begrip „maat"
was zeer geliefd. „Je noemt hem
gauwer bij zijn voornaam", aldus een
stelling. Dat zich op het werk weieens
moeilijkheden kunnen voordoen, werd
door iedereen ingezien en in het be
gin ben je het doelwit van plagerijen.
Doch ook op school blijken leerlingen
reeds het slachtoffer van dat soort
grapjes te zijn, wanneer zij b.v. op
dracht kregen een „holdreun" of ,,wa-
terschaar" te gaan halen. Bekend zijn
grapjes van het halen van een koper-
magneet, een vierkante gaatjesboor,
spijkervet, plintenladdertje" enz.
VERTROUWEN SCHENKEN
Dr. Elzinga constateert, dat veel
moeilijkheden binnen het bedrijf lig
gen, waar men de mentaliteit van de
hedendaagse jeugd niet altijd aan
voelt. De jongere wordt te vaak als
volwassene beschouwd en men eist te
veel van hem. Ook wordt hij geklei
neerd, gepest en voor de gek gehou
den. Hiervan kunnen slechte verhou
dingen in het bedrijf het gevolg zijn.
De behoefte van een jongen is, dat
men belangstelling voor hem heeft en
hem vertrouwen schenkt. Vaak gaat
er een slechte invloed van de oude
ren op hem uit, doordat zij teveel een
negatieve inslag hebben. Zij geven
slechte voorbeelden en stoken de joiv
gen op.
Hoogstraat 2 - Schiedam - Tel. 268808
Donderdag 8, vrijdag 7-9.1S,
zaterdag 2-7-9.15, zondag 7-9.15,
dinsdag 8. woensdag 8.
IN DE HOUDGREEP
VAN EDDIE
ddie-met-de-harde-vuisten in een
espennest van olie-intriges en
verderfelijke" vrouwen.
Centra Film
14 jaar
Zondag 24.15, woensdag 2.
D'ARTAGNAN
TEGEN DE 3 MUSKETIERS
14 jaar
Zaterdagnacht 24 uur.
STRIP-GIRLS VAN SOHO
Centra Film
Dr. EUzinga.
Uit een enquête omtrent het beeld
van de werkzaamheden bleek, dat cie
meesten niet verder kwamen dan:
wérken op fabriek. Een uitvoerige
Schets, over de betekenis van contact
avonden, bedrijfsfilms, arbeidsbemid
deling geeft een indruk van de opvat
tingen zowel v&n leerlingen, leraren
als ouders daaromtrent.
Een belangrijk aspect ls, dat
men op school een werkstuk meestal
geheel afmaakt doch in het bedrijf'
slechts a«n een gedeelte toekomt.
Beroepsvoorlichting in een bepaal
de werkrichting wordt noodzakelijk
geacht.
De overgang Van een didactisch
systeem naar een produktiesysteem
vraagt een grote mate van aanpas
sing. De handen staan vaak verkeerd.
In het algemeen is het ziekte- en
ongevallenverzuim van jeugdigen niet
groot.
Een enquête onder ouders over de
gevolgen voor hun kinderen als zij
gaan werken gaf aan, dat in 111 van
de 200 gevallen het werk was meege
vallen en de zoon 's avonds niet moe
van zijn werk thuis komt. De ouders
gaven weinig commentaar. Opge
merkt werd wel, dat een jongen de
eerste tijd Wat chagrijnig was doch
spoedig weer normaal terwijl één
moeder vertelde, dat haar zoon na het
eten in de stoel in slaap was geval-
Meeste aandelen Schiecarton
thans in Amerikaans bezit
De American Can Cy. te New York
heeft een meerderheidsbelang verkre
gen in het aandelenbezit van de NV
Schiecarton. de vroegere Schiedamse
cartonnagefabriek. Als gevolg hier
van beschikt de Car>. Cy. als een van
de grootste cartonnagefabrieken ter
wereld over een eigen bedrijf voor de
landen van de Benelux. Bij Schiecar
ton werken ongeveer 450 mensen.
ZEGELS VOOR TWEELEDIG DOEL:
Onlangs wezen wij op het gevaarlijke
machtsvacuüm dat allengs in de
Verenigde Staten is ontstaan. John
sons aankondigina zich niet meer
verkiesbaar te stellen voor het pre
sidentschap mag op zichzelf de ijze
ren consequentie zijn van een ia-
lende politiek met de rampzaligste
gevolgen in binnen- en buitenland,
het is rioo de vrar.a of Johnsons af-
gana de democratie in Amerika nog
kan redden. Het gevaar van een
„hete zomer" die op kan vlammen
in een burgeroorlog is naar ons ge
voelen eerder aroter dan kleiner
geworden nu het presidentschap van
de Verenigde Staten a.h.w. voortij
dig „vacant" is.
Het door en door verziekte politieke
leven in de USA. waarvan de
moord op Kennedy, de Vietnamoor-
loa en de vreselijke rassenkwestie
met al zijn geweld en bloedvergieten
duidelijke symptomen zijn. behoeft
een onmiddellijke sanering. Het be
staan van min of meer a rote en ano
nieme machtsgroeperingen in de
Verenigde Staten die het machtsva
cuüm zouden kunnen misbruiken
om hun macht te legaliseren, is voor
velen misschien een speculatie. In
elk geval dienen de democratische
krachten en hun bonafide vertegen
woordigers meer dan ooit op hun
hoede te ziin. nu de presidentsver
kiezingen voor de deur staan, en
b loediae onlusten onvermijdelijk
schijnen.
Overigens zou Johnson waar hij op
het terrein van de buitenlandse
politiek gefaald heeft, noa al zijn
krachten kunnen inzetten voor het
redden van de binnenlandse orde.
Men behoeft beslist niet mee te doen
aan de anti-Amerikaanse hetze, om
toch te erkennen dat blijkens John
sons eiaen retirade, de Vietnampo-
litiek als mislukt beschouwd moet
worden. Het is waarschijnlijk dat
Johnson ook daar de laatste conse
quenties van zal moeten nemen, nu
Hanoi reeds negatief op de laatste
voorstellen van Amerika heeft ge
reageerd.
Ook aanvankelijke voorstanders Pan
de Vietnampolitiek worden zo lang
zamerhand aedwon gen het prac
tise.}: resultaat van de mensenoffers
en geld verslindende oorlog onder
het oog te zien. Het meest positie
ve dat voor Johnson noo haalbaar
lijkt is o.i. het bevorderen van een
snelle vrede, onder voorwaarde dat
de kwestie Vietnam door een inter
nationaal lichaam wordt geregeld.
Wellicht zal een dergelijke opzet de
democratische krachten in de Ver
eniade Staten in staat stellen ele
menten van gevaar voor het bin
nenland te beheersen. Maar dan
moet dit alles wel zonder enig uit
stel worden aangepakt. De klok in
Amerika staat op vijf voor twaalf!
H. V.
len.
n tweede ar-
Een groep personen uit het Schie
damse bedrijfsleven heeft een stich
ting gevormd onder de naam: „Stich
ting Opbouw Schiedam" (S.O.S.) die
zich ten doel stelt met hulp van mid
denstand en burgerij gelden bijeen te
brengen waardoor het mogelijk zal
zijn bepaalde noodzakelijke aankopen
ten behoeve van creativiteit, cultuur,
sport enz. te doen, waartoe thans
in veel gevallen de financiën ontbre
ken.
Men wil mede hierdoor de leefbaar
heid en het aanzien van de stad ver
hogen. Men wil het inzicht bevorde
ren, dat het juist de ingezetenen van
de stad zijn die daaraan kunnen me
dewerken door samenwerking van de
Schiedamse winkeliers en consumen
ten.
Geconstateerd wordt, dat de zuig
kracht van de winkels in de aangren
zende steden steeds groter wordt.
Door een uniek systeem, zal nu ge
tracht worden het gewenste doel naar
beide richtingen te bereiken, dus om
het kopend publiek meer aan de stad
te binden en daardoor gewenste ver
beteringen aan te brengen. Er zullen
zgn. „Schiedam Zegels" worden uit
gegeven volgens het bekende systeem
waarvan echter de voordelen aan ge
noemd doel ten goede komen.
Het kopend publiek kan de zegels
verzilveren, doch door middel van
een financierings- en rentesysteem,
waartoe Schiedamse banken reeds
medewerking hebben toegezegd, hoopt
men een niet onaanzienlijk bedrag
per jaar te verkrijgen. Met name
wordt gestreefd naar het stichten van
een zalencentrum, waaraan in Schie
dam grote behoefte bestaat. In een
vergadering met de Schiedamse win
keliers zal getracht worden de nood
zakelijke medewerking te verkrijgen.
Met dit streven van de stichting
wordt gepoogd wensen in vervulling
te doen gaan, waaraan de gehele bur
gerij steun kan verlenen. In het stich
tingsbestuur hebben zitting burge
meester H. Roelfsema, commissaris
van politie C. v.d. Haagen. ir. B. Wil
ton. voorzitter van de K.v.K., E. A.
Leenderts, voorzitter Schiedamse Ge
meenschap, G. P. Verhulsdonk, W. J.
C. Willemse en J. Ooykaas. Voor
zitter van het dagelijks bestuur is F.
Sterenberg en secretaris, C. J. v. d.
Klink.
De mogelijkheid bestaat, dat per
jaar tussen de f 200.000 en f 300.000
bijeen wordt gebracht. Het publiek
kan in plaats van f 5,- voor een vol
geplakt zegelboekje een certificaat
ontvangen dat in de toekomst bepaal
de voordelen gaat verschaffen.
„We zijn beslist niet van plan wij
ziging te brengen in ons standpunt,
buiten het kartel voor gedistilleerde
dranken te blijven en we gaan verder
met de verkoop van de zogenaamde
„witte jenever", zo verklaarde ons de
heer E. Vrijmoed, directeur van
Vrijmoed N.V. te Schiedam, door
wiens bedrijf jenever tegen een aan
zienlijk lagere prijs in de handel
wordt gebracht dan de z.g. merk-jene-
ver.
Overigens benadrukte de heer Vrij
moed. dat het hier uitsluitend gaat
over de merkioze jenever die hij op
de markt brengt. Voor de merkpro-
dukten blijven de prijzen gehand
haafd.
De heer Vtijmoed herinnerde er
aan. dat reeds in 1964 de sanering van
het kartel aanhangig werd gemaakt,
maar dat dit steeds is uitgesteld.
Hij is er evenwel van overtuigd, dat
sanering binnen niet te lange tijd
toch zal plaatshebben.
Wat de verkoop van de jenever te
gen lagere prijs betreft, waarover in
heel ons land nogal wat te doen is in
kringen van distillateurs en slijterij
en, verklaarde de heer Vrijmoed, dat
dit moet worden gezien als resultaat
van ver doorgevoerde efficiency in
het bedrijf.
Vorig jaar werden diverse be-
drijfsverbeteringen ingevoerd die
thans de voordelen afwerpen.
„Deze wensen wij aan het publiek
door te geven en daar kan toch nie
mand bezwaar tegen maken", aldus
de heer Vrijmoed.
Hij gaf toe. dat er in deze strijd
slachtoffers zullen vallen vooral onder
de slijters doch de ontwikkeling in
het distilleerbedrijf moest wel tot de
ze verandering in prijspolitiek leiden.
Voor wat betreft de Horecabedrij
ven zijn er geen veranderingen en
wordt geleverd volgens de normale
merkenprijzen.
Het bedrijf van Vrijmoed N.V., dat
bijna 200 jaar bestaat heeft zich bij
de modernisering willen aanpassen.
„Ongetwijfeld zou het beter zijn ge
weest, indien we dit ook in de prijzen
collectief hadden kunnen doen, doch
we meenden niet langer te moeten
wachten met deze nieuwe prijsrege
ling", aldus de heer Vrijmoed.
REPARATIES
le klas werk vanaf 5.— per reparatie
20-karaats gouden kroon f 17,50
U kunt er op wachten
INSTITUUT DENTILIA
Hoogstraat 40, R'dam, Tel. 010-12.60.10
Te bereiken met tram: 1, 3, 6, 8 en
buslijn 32. 34. 38. 45. 49. 49a.
Dit is zo'n buitenkansje waar
u al een tijdje op zat te wach
ten! Gezellig samen naar een
concert in de onvolprezen Doe
len en dan ook nog een pro
gramma met romantische en
kleurrijke muziek. Nu, zater
dag 6 april a.s. concerteert voor
u in de grote zaal van de Doe
len (aanvang 20.15 uur) het
bekende Kunstmaandorkest on
der leiding van Anton Kersjes.
Als solist zal optreden de pia
nist Eugene Mogilewski.
Op het programma staan:
Ouverture Semiramis van G.
Rossini; Tweede Pianoconcert
van F. Chopin; Pauw Variaties
van Z. Kodaly en El sombrero
de tres picos van M. de Falla.
Een verrukkelijk programma
dus!
Eugene Mogilewski
De toegangsprijs is f 3.50.
maar tegen inlevering van deze
bon krijgen lezers van De Ha
venloods hierop f 1.50 reductie!
Wees er snel bjj, de kassa van
de Doelen is geopend van 10—
16 uur.
Nu dan. na vele jaren, tenslotte het
structuurplan voor Schiedam in de
openbaarheid is gekomen, moet de
eerste indruk toch wel zijn. dat het
resultaat omgekeerd evenredig is
aan de ongetwijfeld grootse ver
wachtingen die daaromtrent heb
ben bestaan. Terecht of ten onrech
te.
Een structuurplan moge in eigenlijke
zin dan een program voor de toe
komst van een gemeente zijn en ge
zien worden als een globale, de toe
komstige ontwikkelina van een ge
meente betreffende regeling, welke
voor burgers ook geen bindende
voorschriften bevat, het mag toch
wel een min of meer stevige hou
vast bieden. Dit nu geeft het thans
verschenen plan o.i. allerminst.
De kritische beschouwinaen met be
trekking tot de oude binnenstad zijn
beslist geen openbaring, de feiten
liggen voor de hand. Noa onlangs
constateerden we, dat de winke
liers van de Hoogstraat door eigen
initiatief in de lacune van een aan
trekkelijk winkelcentrum voor „de
city" willen gaan voorzien. Het
structuurplan rept met slechts en
kele woorden over de stadskern, er
blijven méér dan genoea onzekerhe
den bestaan.
Ook de verkeersproblemen komen
nauwelijks in een nieuw licht te
staan, dat wil zeggen, er is geen
nieuws onder de zon; de aangedui
de ringbaan om de stad burge
meester Van Haarenlaan - West-
frankelandsedijk geniet reeds ve
le jaren ruime bekendheid. De door-
braak-verruiming tussen Broersvest
en Station is een lang gekoesterde
wens, die gezien de situatie voors
hands wel niet tot uitvoering zal ko
men. al schijnt dit plan hoog op de
ranglijst te staan.
Wel zeer mager kom ..de Gorzen" zo?
als in het plan aangeduid, er af.
Hier is vrijwel geen enkele toe
komstaanduiding. behalve dan wat
reeds bekend is omtrent de grote sa
neringsplannen. Het zijn zo slechts
enkele kanttekeningen bij dit toe
komstplan voor Schiedam, waar
over het laatste woord beslist nog
niet is gesproken.
LEO 't HART
chique om te dragen
WINKELCENTRUM BINNENWEG
TELEFOON 11.66.15 - ROTTEROAI
