JERUZALEM
ISRAEL,
DE STAD GODS
sportnatie in opkomst
door YEHUDA HAEZRAHI
De stenen spreken in Jeruzalem. Rotsen rondom de heuvels, schilderachtige torens, mas
sieve grijze muren, oude onderaardse gewelven en grotten uitgehouwen in de rotsen,
overblijfselen van oude bouwwerken, nauwe kronkelende stegen, pleintjes, huizen,
dit alles vertelt ons op verschillende manieren over een duizenden jaren oude ge
schiedenis.
Wij leven hier ons gewone leven van Iedere dag, kopen brood en melk bij de kruide
nier, gaan naar de winkels, de werkplaats of het kantoor, verwarmen onze huizen gedu
rende lange winteravonden met centrale verwarming en luisteren naar de kletterende re
gen tegen de ramen; op zomeravonden wandelen wij en genieten van de lichte bries die
uit de bergen komt; kinderen rennen door de straten op hun weg naar school.
Maar die geschiedenis, de geschiede
nis waarvan de stenen spreken, gene
ratie op generatie, ademt een geheel
eigen leven. Deze ervaar je overal In
Jeruzalem en wij hebben geleerd hier
mee te leven als iets wat geheel bij ons
hoort. Jeruzalem, Stad van waarheid,
•tad van gerechtigheid, stad van eeuwi
ge vrede. En toch hebben er in de loop
van duizenden jaren oorlogen gewoed.
Vreemde volken zonden hun legers,
soms over ontzaglijke afstanden, om
haar te veroveren. Zij verwoestten haar
heilige plaatsen. Zij lieten puinhoop op
puinhoop achter, zodat volgende gene
raties werden opgeroepen haar weer te
herbouwen.
Ook wij, in onze tijd, hebben telkens
De achtste, nog steeds gestoten poort:
de „Poort der Genadg". Volgens de jood
se overlevering zal zij gesloten blijven
tot de komst van de Messias.
weer gezien hoe de oorlog woedde in de
straten van de stad. Wij hebben gezien,
hoe de stad in tweeën werd gescheurd
en verdeeld werd door grenspalen en
lange rollen prikkeldraad. Mannen en
vrouwen werden in de straten vermoord
of op het balkon van een huis dat te
dicht bij de demarcatielijn stond, door
kogels van sluipschutters. Diep voor
over gebogen renden we door de kron
kelende straten van de ene naar de an
dere hoek. Wij schoten onze wapens af
op de vijand. Wij zagen onze makkers
vallen, dodelijk gewond. Weer vochten
wij en baden intussen
Achtste poort
Er bevinden zich zeven poorten lp. de
muur van de oude stad Jeruzalem, en
ze zijn alle verschillend zowel de
torens, als de ornamenten en versierse
len. Ook de plaats die ze in het herland
schap innemen verschilt overal. Elk var
hen heeft een eigen schoonheid. Maar
de mooiste van alle is de achtste poort,
die niet in gebruik is en waarvan de
opening al generaties lang geleden werd
Jeruzalem, eer ft u vergete
is in al haar pracht van verre reeds te
onderscheiden, maar de poort zelf is ver
borgen en ontoegankelijk. De naam var
deze poort luidt: „poort van Genade"
Sommigen noemen deze de Gouden
Poort, of „Poort van het eeuwige le-
De verzegelde poort is in de oostelij
ke muur van de Oude Stad gebouwd,
op de helling van de berg Moria, waar
volgens het Oude Testament Abraham
zijn zoon Izaak moest offeren en koning
*8 David een offeraltaar oprichtte. Aan de
andere zijde, naar het westen, is de hei-
i ligste plaats van Jeruzalem: de bin-
nenplaats van de oude tempel; en naar
het oosten loopt de berg uit in de vailei
van Josafat, met de Olijfberg aan de
andere zijde van de vallei.
Een oude joodse legende een van
de duizenden legenden waarvan de ste-
>J4 nen van Jeruzalem al eeuwen zijn door-
trokken vertelt dat in de Laatste Da
gen alle doden, die begraven zijn op de
Olijfberg in die duizenden jaren, zullen
worden opgewekt, en de overige doden
in de wereld zullen eveneens tot het le-
'I ven teruggeroepen worden, en zich in
I grote menigten hier samenvoegen. Daar
in de Vallei van Josafat, zullen alle men
sen van de aarde door God berecht wor
den; de Messias zal aan het hoofd staan
van een verloste natie en de profeet
Elia tal voor hem uitgaan, terwijl hij
op de ramshoorn zal blazen. Als de pro
cessie bij de verzegelde poort zal aan
komen zullen de steenlagen trillen en
schokken en plotseling uit elkaar vallen,
waarop de poort zal opengaan om de
Messias te ontvangen. Daarom is de
„Poort van Genade" bij ons ook bekend
als de Messias Poort
Bergen en ravijnen
Jeruzalem is prachtig, in de eerste
plaats door de gratie van de natuur. De
bergketen van Judea, zich uitstrekken
de van noord naar zuid, bescheiden op
rijzend van de kustvlakte naar het wes-
en scherp ombuigend in de rich-
van het wilde landschap van Judea
de Dode Zee naar het oosten; hier
grimmig en afschrikwekkend
waar maandlandschap, van de top
het dal, en van het dal naar de top
deze bergketens vormen de grondvesten
van de stad. Daarom mag zij gezien
worden, zowel van beneden af, oprijzen
de als een majestueuze rots die trots
hemelwaarts wijst, als van boven af
zich uitspreidende als kabbelende gol
ven op de heuveltoppen.
De Oude Stad zelf, van de berg Mo
ria tot de berg Sion, omringd aan de
meeste kanten door diepe ravijnen,
loopt steil af van het hoogste punt van
de stad, en is gelegen temidden van ta
melijk lage heuvels. Hogere bergen be
vinden zich buiten rondom de stad, en
kele dichtbij, andere verder weg. Je
ruzalem is derhalve afgesloten doch niet
eenzaam. Zij spreekt tot de bergen, die
haar omgeven, en die op hun beurt spre
ken tot haar. Weinig steden in de
reld zijn gezegend met zo'n gunstige
ligging vanwaar men hetzelfde land
schap steeds verschillend kan zien. In
dit opzicht mag gezegd worden, dat Je
ruzalem inderdaad uniek is.
Het licht en de kleur van de lucht
geeft een opvallend en direct effect op
alle leven beneden, in de grote
heid (puurheid) van de Jeruzalemse
berglucht, drijvend boven de woestenij
en de zee. De luchten weerspiegelen
zich diep in de aarde alsof zij uit de
grond zelf kwamen. Daarom is de aar
de rijk aan kleur, geen harde scherpe
kleuren, vloekend met elkaar, maar
mooie, heldere en onmerkbaar over
gaand van de ene in de andere tint,
zodat, in hun grote verscheidenheid,
zij toch samengaan in zachte tere kleu
renschema's. God schilderde Jeruza
lem in pasteltinten.
Zeventig namen
Jeruzalem, de stad van David, 3000
jaar geleden, nü hoofdstad van de staat
Israël. Wij, joden, verhalen de geschie
denis van ons volk altijd in verband met
Jeruzalem. Gedurende 'n duizend jaar
leefden wij hier in vrijheid, hier re
geerden onze koningen en hier zetelden
onze wijsgeren. Hier spraken onze pro
feten en hier stond de tempel. Hierna
werden we verbannen uit ons land, en
onze verstrooiing duurde bijna 2000
jaar! Maar in al deze jaren hebben wij
Jeruzalem niet vergeten. Wij hebben
de naam van Jeruzalem verheven op
iedere dag van rouw en op iedere dag
van vreugde. Gedurende onze lange
ballingschap, hebben wij vurig ver
langd naar haar, en baden voor haar
driemaal per dag. Nu zijn wij naar haar
teruggekomen.
Dit is een stad, die gebouwd werd
door mensen. Haar inwoners leven een
voudig het leven van alledag, zij heb
ben hun kleine twisten, vieren hun klei-
vreugden, werken voor hun brood.
Het is een stad waarin zoals in iede
re andere stad baby's geboren wor
den, jonge mensen verliefd worden, en
oude mensen sterven. Maar dit is een
stad, die niet geheel begrepen wordt
zonder het woord bidden.
En dit gebed komt niet voort uit ons
midden, maar van dé gehele omgeving,
van de stenen van de gehele stad.
De joodse traditie heeft 70 namen en
titels verleend aan Jeruzalem. Hieron
der is, naar mijn mening, de meest eer
biedige en grote die de eeuwige heilig
heid van de stad tevoorschijn roept:
Jeruzalem, de Stad van God.
Aan de Klaagmuur te Jeruzalem.
i
Voor een klein land van zo'n 2Vi miljoen inwo
ners, waarvan de meesten pas onlangs kwamen
uit landen, waar de belangstelling voor sport en
lichamelijke oefening heel matig was, heeft Israël
zeer verdienstelijke resultaten bereikt in de sport
wereld. De graad van interesse die de Israëli's
tonen in bijna iedere tak van sport, wordt geïllus
treerd door het feit, dat net als in oris land alle
grote dagbladen in ieder nummer speciale pagi
na's wijden aan sportwedstrijden op nationaal en
internationaal niveau en deze pagina's grijpen dui
zenden lezers het eerst.
Voor een begin van een wedstrijd, staan hele
rijen mensen bij bushaltes om naar de sportvelden
te gaan en gedurende het spel vult een uitbundig
applaus de lucht. Maar de Israëli's zijn ook geest
driftige deelnemers. Een aantal nationale clubs
met afdelingen in elke kleine nederzetting, in ie
dere streek en stad, tieeft als attractie het lidmaat
schap voor alle leeftijden vanaf tienjarigen tot ve
teranen van ver in de zestig, die nog een wandel
tocht van 30 kilometer maken en meedoen aan een
wedloop tegen de berg Gilboa of het meer van
Galilea overzwemmen.
De sport in Israël vervult, zoals in vele andere
landen ook een opvoedende rol. In een land, waar
de meesten immigranten zijn, heeft de sport de bij
zondere functie 'n brug te slaan tussen verschillende
culturen en leefwijzen, tussen verschillende leef
tijdsgroepen en mensen die ver van elkaar wonen
in afgelegen dorpen, op 't platteland en in nieuwe
steden. Het helpt de Israëli's tot één volk te worden,
het schept teamgeest, en t brengt nieuwe sociale
waarden met zich mee.
De Israëlische sportlieden hebben al heel wat
tastbare successen behaald op het internationale
vlak. Het land is voetbalkampioen van Azië, zowel
in de sectie volwassenen als jeugd. De nationale
clubkampioen Hapsel Tel Aviv heeft de beker van
de Aziatische kampioensclub. Het Israëlische bas
ketball-team staat bovenaan bij de Aziatische ploe
gen, het Israëlische team veroverde de eerste
plaats in zijn pool in de voorronden voor de Euro
pese voetbalbeker en in de laatste wedstrijden
kwam het op de zevende vnn de zestien plaatsen,
door ASAEL BEN DAVID
terwijl het tegen veel meer ervaren clubs moest
spelen. Een andere vooraanstaande club, Maccabi
Tel Aviv bereikte de halve finale in de Europese
competitie van landskampioenen.
Onder één dak
Wat betreft de atletiek: Israëlische lopers be
reikten drie eerste plaatsen in de Aziatische spelen
die gehouden werden in Bangkok in 1966, op de
100, 200, en 800 meter, terwijl de Israëlische zwem
mers geplaatst werden bij dezelfde ontmoeting en
de schutters een tweede en een derde plaats be
reikten. De eerste en tweede plaats gingen naar Is
raël bij de recente Aziatische schietwedstrijden in
Tokio en de gewichtheffers beaalden ook eervolle
plaatsen.
Maar ook al doen deze successen de sport in Is
raël veel goed, er is geen neiging om op de lauwe
ren van het verleden te rusten en een uitgebreid
programma voor toekostige training en facilitei
ten werd alweer opgesteld. Speciale nadruk wordt
gelegd gp uitbreiden van sportvelden zowel voor
training van uitnemende sportlieden als voor ge
bruik door het over het algemeen sportminnende
publiek. Het programma zal een investering met
zich meebrengen van zo'n 6.000.000 dollar, waar
mee reusachtige stadions gebouwd kunnen worden
in Beërsheba, Jeruzalem, hét gebied van Na'aman
en Haifa. Indoor-banen voor basketball, voetbalvel
den, tennisvelden, renbanen, schietbanen, roei- en
zeilmogelijkheden en een verwarmd zwembad van
Olympische maten bij het Wingate Sport Teachers
Training College.
Een ongewoon aspect van het sportprogramma in
Israël is de manier, waarop de sport verbonden
is met andere activiteiten, speciaal in nieuwere
delen van het land. In sommige steden in opbofcw
en plattelandscentra is een nieuw plan op touw ge
zet om culturele jeugd- en sportcentra onder één
dak tezamen te brengen.
Hoewel sport in Israël uitsluitend op amateurba
sis gestoeld is, is er een fonds opgericht, om ta
lentvolle jonge mensen bij te staan bij hun verde
re ontwikkeling en het uitoefenen van een beroep,
dat hen toch veroorlooft tijd en energie aan de sport
te wijden. Een aanwijzing voor de aandacht, dia
aan de sport en fysieke opvoeding wordt gegeven
in Israël, is de oprichting van een speciale „Sports
and Physical Education Authority" verbonden aan
het ministerie van Onderwijs en Cultuur, in april
1961.
Veel wandelaars
De autoriteiten hebben de omvangrijke taak het
aansporen en helpen van al de verschillende acti
viteiten op het gebied van de sport door het gehele
land, zonder rekening te houden met het raam
waarbinnen ze zich afspelen. Zodoende voldoen de
autoriteiten niet alleen aan de aanvragen van scho
len, maar helpen zij ook talrijke nationale sport
clubs en teams aan trainers, uitrusting en andere
faciliteiten.
Op een zeer populair peil heeft Israël de lange-
afstandswandelingen gebracht De gewoonte, 'n ge
volg van de deelneming van het Israëlische leger
aan de Nederlandse Vierdaagse, werd veertien jaar
geleden naar Israël overgebracht. Hét aantal deel
nemers is nu gestegen tot ongeveer 20.000. Veel
van hen, jonge mensen en gepensioneerden, wan
delen maar twee dagen, 30 tot 40 kilometer per
dag, maar voor het grootste deel zijn het Israëli's
van allerlei pluimage, tussen 20 en 60 jaar, die de
landelijke route lopen en tenslotte over de heuvels
van Judea Jeruzalem bereiken.
Het meest opmerkelijke van de sport in Israël
is het universele karakter ervan. De vierdaagse is
een van de wandeltochten die wel op een kleiner»
schaal, bijna ieder weekend plaatsvinden. Een van
die jaarlijkse gebeurtenissen is de wandeling langs
de kust, die in een serie van zaterdagwandelingen
de gehele Middellandse-zeekust van Israël beslaat
Een ander evenement is de jaarlijkse zwemmanl-
festatie in het meer van Galilea, di» duizenden
deelnemers aantrekt
