Smeltkroes van mensen voor het uur der waarheid
Tussenkomst grote mogendheden
maakt vredesluiting moeilijk
I ISRAEL
OP
ZEE
EUROTOURS
Israël
Jubileert
Niet de Arabieren zijn ons grootste probleem
door DAVID HOROWITZ
(directeur Bank van Israël)
De economische ontwikkeling van
Israël sinds de vestiging van de staat
kan men ln twee belangrijke perioden
verdelen: de eerste van 1948 tot 1964
en de tweede van 1964 tot 1967. De eer
ste periode was er een van expansie,
opzienbarende groei van de bevolking
en import van kapitaal; de tweede pe
riode kenmerkte zich vooral door con
solidatie.
De expansie kwam tot stand ln weer
wil van grote geschillen en ernstige
moeilijkheden. De bevolking ven
i sinds 1948 met 300 procentDan
waren er de politieke en militaire pro
blemen met hun blokkades, die nauwe
lijks enige economische ontwikkeling
toelieten. In de derde plaats werd het
experiment ln een klein land uitge
voerd, dat bovendien voor het grootste
deel droog en onvruchtbaar was en bij
na geen natuurlijke hulpbronnen had.
Men moet daarbij niet vergeten dat
een deel van de nieuwe bevolking aan
een Europese levensstandaard gewend
was, die moest worden gehandhaafd in
een gebrekkige en nog ln de kinder
schoenen staande economie.
schillende talen en soms eeuwen van el
kaar afstaande cuturele ontwikke
ling, worden samengevoegd ln een na
tionale eenheid! Daarbij kwam nog dat
de beperkte omvang van de „Home-
market" een industriële produktie van
betekenis uitsloot. In dergelijke om
standigheden was het noodzakelijk de
produktie-capaciteit te vergroten. Des
ondanks had de economie reeds ge
zorgd voor een redelijk bestaan voor
een ongewoon groot aantal mensen.
Dergelijke nieuwe taken te volbrengen
onder de moeilijkst denkbare omstan
digheden, vereist grote economische in
spanningen. Het werk moest onder zeer
grote druk en gevaar voor inflatie ge
daan worden. Duizenden mannen
vrouwen waren bezig fabrieken
Daar gaan weer duizenden jaffa't het scheepsruim in. Ze zijn Israel's belangrijkste land werd bevloeid en er werd zes
exportprodukt maal meer eieKtrlcl
dezelfde periode groeiden de reserves
aan grond en vreemde valuta van bij
na niets tot ongeveer 650 miljoen dol
lar.
Toch wordt alle vooruitgang om tot
economische emancipatie en onafhan
kelijkheid te komen in hoofdzaak be
oordeeld naar de betalingsbalans. Of-,
schoon de totale omvang van het im
portoverschot ongeveer gelijk bleef,
moet men eraan denken, dat het im
port-surplus boven de export in 1950
ongeveer 27 procent van Israëls totale
geldmiddelen kostte.
Wat echter belangrijker is voor de
economie is de huidige situatie, drie
jaar na een politiek van consolidatie en
langzame achteruitgang. Na zo'n lan
ge tijd van volgehouden expansie, was
consolidatie noodzakelijk en dat kon al
leen bereikt worden door een „afkoe
lingsperiode" voor de oververhitte en
buitensporige economische activiteit.
Dit gebeurde door een politiek van ach
teruitgang en deflatie.
Tot die in 1965 ingezette politiek werd
overgegaan, omdat het importover
schot op de betalingsbalans toenam in
het begin van de jaren zestig met ca.
7 procent per jaar. Deze politiek van
„slow-down" in de jaren 1965-1967 is in
haar belangrijkste aspecten geslaagd, in
de eerste plaats met betrekking tot de
betalingsbalans. De export, de belang
rijkste factor in Israëls economische
ontwikkeling, steeg met 45 procent.
Het importoverschot verminderde van
13 procent tot ca. 8 procent
rnaai meer elektriciteit opgewekt In De diamant-industrie is de belangrijkste industrie van het land.
Van mei 1966 tot ednde 1967 waren er
geen prijsverhogingen en voor het eerst
sinds de vestiging van de staat Israël
werd stabiliteit in de prijzen bereikt.
Tevens ging de rentevoet omlaag van
18 procent naar 13 procent
Geweldige lasten
Natuurlijk kon dit alles slechts be
reikt worden ten koste van toenemende
werkloosheid en een teruggang in de
economische groei. In 1967 echter de
den zich nieuwe mogelijkheden voor
om de economie te re-activeren. De po
litiek van de'regering en de Bank van
Israël resulteerde in een uitbreiding
van de geldmiddelen met 500 miljoen,
verzekerd, maar de geweldige lasten
van de defensie en het staats- en par
ticuliere verbruik zijn van een omvang,
die geen verlaging van de zeer hoge be
lastingen toelaten.
Overigens zal de aanpassing aan de
wisselkoers, veroorzaakt door de deva
luatie van het Britse pond de concur
rentiepositie van Israëls export met
ca. 13 procent verhogen. Door de her
expansie van de economie daalt d<
werkloosheid aanzienlijk en wederom
is een snelle groei begonnen. Het doel
is thans: voortgaan in hetzelfde tempo,
met mogelijke beperkingen van fisca
le. monetaire inkomstenpolitiek.
De periode van consolidatie was
Israëls economie het „uur der v
heid", die een economische hervorming
mogelijk maakte.
d.i. meer dan 20 procent, om de eco-
nimische activiteit weer op te voeren
en het Israëlische pond meer waarde
vast te maken. Vanzelfsprekend ws
zesdaagse oorlog hier van grote
vloed. Aan de ene kant was deze oor
log een prikkel tot industriële expansie
en aan de andere kant voegde de oor
log nieuwe dimensies toe aan het vraag
stuk van de verhoging van de veilig
heid.
De drie hoofdzaken bij de besteding
van Israëls economie zijn: veiligheid,
investering en ontwikkeling, alsmede
particulier vebruik. Het potentieel
voor de opneming van immigranten i* 1
Eurotours wil graag
Uw gastheer zijn
in dit unieke land.
Een vakantie in Israël
is onvergelijkbaar en
onvergetelijk!
Eurotours heeft een keuze
uit 2 mogelijkheden:
1 week Nathanya
en 1 week Jeruzalem
775.- <>t 799-
of een 15 daagse rondreis.
995.-
Israël: Er is nu
meer te zien dan ooit!
Meent 71, Rotterdam. Tel. (010) 139080.
door generaal MOSHE DAYAN
(minister van Defensie)
Men zegt dat land niet door wapengeweld behoort te worden verkregen. Ik
werd opgevoed met de leus: „Eén hectare meer en een geit meer", maar
de werkelijkheid van de voorbije jaren is anders geweest. Israël verrees
tegen rijn wil door wapengeweld. Het werd gedwongen de wapens op te
nemen en het was de oorlog die de grenzen van de staat vestigde en zijn be
staan verzekerde. Niet omdat Israël dat wilde, maar omdat wij het hoofd
moesten bieden aan Arabische oorlogszucht.
Het moet duidelijk zijn dat, wanneer vrede wordt aangeboden, het grondgebied
van Israël zodanig moet rijn. dat het vrede zal blijven. I)e oude grenzen
15 kilometer van Natanya zijn onhoudbaar. Het feit dat ze in 1948 werden
vastgesteld betekent niet. dat we naar deze grenzen moeten terugkeren. Als wij
een staat wensen die levensvatbaar is, moeten wij niet terugkeren naar gren
zen, die praktisch een voortdurende oorlogssituatie betekenen. Maar dat is nog
hypothetisch.
werkelijk sprake van vredeswil
bij de Arabische landen zou zijn, zou
den we vrijheid van scheepvaart hebben
en zouden zij ook direct met
len onderhandelen.
Wij zijn niet geïnteresseerd in een
hervatting van de gevechten, maar
belang is het „staakt het vuren" na
lettend in het oog houden.
Onze strijdkrachten hebben opdracht
niet automatisch het vuur te openen als
op hen geschoten word. Daar staat te
genover dat de tegenstander ook eer
gedragslijn heeft. Een van z'n veronder
stellingen is, dat Israël niet in staat is
de linies waar „Staakt het vuren"
geldt en de nieuwe gebieden te hand
haven. Deze veronderstelling is geba
seerd op de oppositie van een miljoen
Arabieren die daar wonen. Hun actieve
politiek is, de zaken voor ons zo moei
lijk mogelijk te maken.
Zij zullen echter falen in de uitvoe
ring van die politiek, zoals zij ook ir
de oorlog faalden. De eerste Egyptische
poging ons terug te drijven met artil
lerie-spervuur en het tot zinken bren
gen van de f.Eilat" buiten de territo
riale wateren, kwam hun duur te staan
hebben deze methode dan ook verder
niet toegepast.
Gedurende deze interim-periode zul
len wij trachten de Arabische bevol
king in de onder onze controle staande
gebieden af te raden zich met vijandi
ge activiteiten bezig te houden en her
aan te sporen vredelievend te leven.
Hierin schijnen we te slagen. De terro-
Er staat ons nog een lange, zware
tijd te wachten en om die juist te taxe
ren, moeten wij deze vanuit het ge
zichtspunt van de andere zijde bekij
ken. Als voorbeeld noem ik de veilig
heid die verworven werd voor onze ne
derzettingen in Boven-Galilea sinds de
Hoogten van Golam werden bezet. De
vraag is echter: hoe zien de Syriërs
dit? Het Israëlische leger bevindt zich
thans op een zestig kilometer van de
Syrische hoofdstad Damascus, waarvan
de regering nog minder bereidheid
toonde dan enige andere, om tot een ak
koord met Israël te komen. De Syriërs
zijn niet bereid onze huidige positie als
een basis voor vrede te aanvaarden.
Als wij de Hoogten van Golam bezet
willen houden zullen wij ons moeten
voorbereiden op een langdurig conflict.
Noch de Arabische leiders, noch hun
politiek zijn veranderd. De Arabische
leiders werd de rekening nog niet ge
presenteerd voor het feit, dat zij hun
volken in een verloren oorlog meesleur
den. Daarom moeten wij op een hervat
ting van de strijd voorbereid zijn.
Daarbij moeten wij ons ervan bewust
zijn, dat als de Arabieren ons aanval
len, een groot deel van de wereld hun
aanvallen om ons te verdrijven, zal
beschouwen als een defensieve maatre
gel, met het doel gebied te herwinnen
dat zij als „slachtoffers van agressie"
verloren.
De wederopbouw van de Arabische
legers heeft zich in een onverwacht
Ijoog tempo voltrokken. De Egyptena-
ren zullen waarschijnlijk al hun vlieg
tuigen en tanks, die zij in de oorlog ver
loren, door beter materiaal hebben ver
vangen. Dit zal hen zeker aansporen ons
nogmaals proberen te verdrijven zonder
tot een akkoord te komen of Israël te
•rkennen.
De Arabische reactie op de militaire
nederlaag heeft wel verandering in hun
stijl gebracht, maar niet in hun politie
ke houding. Als zij over een politieke
oplossing spreken willen zij slechts tijd
winnen om militaire voorbereidingen te
treffen. Zij hebben er nu spijt van be
kend te hebben gemaakt Israël te wil
len vernietigen. Niet omdat zij deze ver
nietiging niet zouden wensen, maar om
dat door hun uitlatingen hun werkelijk
oogmerk aan het licht is gekomen.
Vredesdoeleinden
Wat zijn nu de vredesdoeleinden van
Israël? Zij kunnen worden ómschreven
els nieuwe verhoudingen geen wapen
stilstandovereenkomsten maar uit
voerbare vredesverdragen, die normaal
zijn tussen landen, en een gewaarborg
de grens. Bovendien staan wij op vrij
heid in het scheepvaartverkeer en de
onderhandelingen moeten direct zijn.
risten zijn gedwongen aan de buiten
kant van de gemeenschap te leven en
zij hebben weinig successen behaald.
De Arabische bevolking heeft begre
pen, dat haar welzijn mede afhankelijk
is van het aantal sabotagedaden. Haai
vertegenwoordigers hebben Hoessein
verzocht de terreurdaden af te gelasten
omdat deze uiteindelijk zullen leiden
tot haar vertrek van de Westelijke Jor-
daanoever. Zij weet dat ze een rede
lijk goed bestaan kan hebben onder
Israël.
Wij wensen niet op te treden als ko
loniale ambtenaren of commissarissen.
De gemeentebesturen zijn intact gela
ten en wij wensen geen Israëliër in elk
kantoor en in elk schoollokaal. Van de
4600 werknemers bij het onderwijs in
de Arabische gebieden zijn er negen
Israëliërs.
In de zes maanden na de oorlog zijn
meer vredelievende activiteiten aan
de overkant van de Jordaan geweest,
dan er waren in de twintig jaren van
zogenaamde „vrede" onder de wapen
stilstandsovereenkomst. Zonder bemid
delaars streven wij met alle ons ter
beschikking staande middelen naar
vrede. Misschien, indien wij in staat wa
ren direct met de 80 miljoen Arabieren
te onderhandelen, zonder de tussen
komst van de grote mogendheden, zou
den wij tot een overeenkomst met hen
kunnen komen.
Zelfs vanuit militair oogpunt ls Het
hedendaagse probleem niet de Arabie
ren! Er is geen twijfel, dat de strijd
die wij onder ogen moeten zien een stuk
gemakkelijker en eenvoudiger zou zijn
als er geen Russische politiek van wa
penleveranties zou zijn en het gevaar
dat wij Iraakse Mirages uit Frankrijk
boven ons zouden zien. Maar het is nu
eenmaal zo, dat de grote mogendheden
in dit conflict betrokken zijn en juist
daaruit vloeien vele en ernstige verwik
kelingen voort.
Het onwerkelijke
Toen Oe Thant zei, dat het van Is
raël niet „realistisch" was om te spre
ken over directe onderhandelingen tus
sen Israël en de Arabieren, keurde hij
daarmee deze directe onderhandelingen
als zodanig niet af. Ik ben er zelfs ze
ker van dat de secretaris van de Ver
enigde Naties graag directe onderhan
delingen zou zien. Oe Thant was echter
realistisch: het is onbereikbaar omdat
de Arabieren niet willen.
Vergeten wij echter niet dat wij in
dit land dikwijls het onbereikbare heb
ben bereikt: Ons doel is het on-werke-
Vlag met
Davidsster
De Davidsster zie kop van deze
krant is al duizenden jafen bekend,
van de specifiek joodse oorsprong
weet men nog niets. De naam Schild van
David (Mageen Dawied) komt voor het
eerst in de Hebreeuwse literatuly voor in
de 12e eeuw. Pas in het midden van de
17e eeuw .werd de Davidsster het centra
le joodse embleem. Het „Schild van Da
vid" kreeg in het begin van de 19e eeuw
meer bekendheid. Het is één van de em
blemen van de joodse families, de Roth
schilds en de Montefiores.
In 1933 aanvaardde het 18e Zionisti
sche Congres het embleem als de vlag
van de Zionistische beweging en 't jood
se valk.
Op 10 Chesjwan van het joodse
5709 (12 november 1948) werd 't tot offi-
oiële vlag van de staat Israël verklaard
en in 1949 werd een special
Wet van de Vlag en het Embl
vaardigd.
Hjke tot werkelijkheid te maken. En dit
kan gedaan worden door te tonen dat
het alternatief evenmin realistisch is,
dat wij niet gedwongen kunnen worden
terug te keren tot de vroegere grenzen
en vroegere wapenstilstandsovereen
komsten.
Tijdens de eerste Exodus, toen de
joden uit Egypte trokken, scheidden
zich de wateren van de Rode Zee,
omdat de joden de scheepvaart toen
nog niet beoefenden. Pas onder ko-
ning Salomo bouwden de joden een
vloot, zowel uit economische nood-
zaak als om zich ln tijd van nood
k te kunnen verdedigen. Tijdens de
jongste geschiedenis van Israël, tij-
dens <Ve tweede Exodus, zag men
wederom de noodzaak in een grote
koopvaardijvloot op te bouwen. On-
danks vele moeilijkheden is men
daar inderdaad in geslaagd en thans
beschikt Israël over vier grote pas-
sagiersschepen, 46 koopvaardij sche-
pen, acht bulk carriers en vijf tan
kers. De schepen, die de Israeli-
sche vlag voeren, komen thans in de
meeste havens-ter wereld.
De opbouw van de Israëlische
vloot is niet gemakkelijk geweest,
k De Israëlische maatschappij „Zim'
het Hebreeuwse woord voor
„groot schip" begon na de twee-
de wereldoorlog met een enkel pas-
sagiersschip, samen met een Britse
onderneming. Van tijd tot tijd char-
k terde men een Liberty-schip, om
goederen te importeren.
Aanvankelijk was het een onecono-
k mische onderneming. Men beschikte
noch over de middelen, noch over
de ervaring en eigenlijk al evenmin
over de belangstelling om een eigen
koopvaardijvloot op te bouwen. De
joden, die uit Oost- en Centraal-
Europa waren gekomen hadden wei
nig gelegenheid gehad om zich in de
problemen van de koopvaardij te be-
k kwamen. Bovendien was de concur
rentie op de Middellandse Zee zeer
groot en ook de Britten zagen geen
k reden om de Israëlische scheep-
vaart te steunen.
Het is te danken aan het doorzet-
tingsvermogen van de oprichters van
Zim", dat zij ondanks al deze pro-
blemen er toch in slaagden een koop-
vaardijvloot op te bouwen, alles
van de grand af. De zeelui, zowel
het dekpersoneel als de stewards,
k de machinisten, loodsen, iedereen
moest worden opgeleid.
Bovendien moest het joodse volk
„zee-minded" worden gemaakt. Va
ren betekent lang van huis zijn en
dat was iets wat niet strookte met de
k joodse voorliefde voor het gezimsle-
ven.
De Arabische boycot en de slui-
k ting van het Suezkanaal deden ech
ter het besef groeien, dat Israël een
grote koopvaardijvloot nodig had.
k De veldtocht in de Sinaï, waardoor
Israël tijdelijk werd afgesloten van
de buitenlandse scheepvaartlijnen,
die 't normaal bedienen, benadrukte
weer eens de les, dat Israël in tij
den van nood in staat moet zijn k
zijn eigen goederen te importeren
en exporteren.
Een van de gunstige gevolgen van k
de Sin aï-veldtocht was het open-
gooien van de haven van Eilat. Hier
door werd de deur geopend naar de
Perzische Golf, Oost-Afrika, Zuid-
oost-Azië en het Verre Oosten. Dit
werden de markten voor Israëlische k
goederen en vandaar werden de
grondstoffen voor de eigen industrie
gehaald.
Nieuwe mogelijkheden openden
zich waardoor de Israëlische scheep
vaart zich verder kon ontwikkelen, k
De haven van Haifa werd uitge-
breid en de haven van Kishon werd
verbeterd. Met financiële hulp van k
de Wereldbank werd in het zuiden
bij Ashdod een grote haven ge
bouwd. Tevens werd de gelegenheid k
aangegrepen een droogdok te bou-
wen voor de reparatie en het onder
houd van schepen. Hieruit ontstond k
een scheepswerf, waarop in samen-
werking met Nederlanders reeds
schepen worden gebouwd voor de k
„Zim". M
Inmiddels heeft Zim haar vleugels
verder uitgeslagen. Verschillende k
landen hebben de technische hulp
van Zim ingeroepen bij het uitbrei-
den van hun vloot. Zo beheert Zim k
de Black Star Line, de vloot van
Ghana en heeft zij Birma geholpen
bij het oprichten van de Five Star k
Line.
...om zeker
te zijn
■and-, inbraak-, storm- en glasverzekering,
ettelijke aansprakelijkheid voor particulie-