0
9m
Koos Bons: Hongaar heeft
een liefde voor kerkmuziek
Rodger van Hamburg bleek
verrassing van Den Hommel
Buitenlandse jongeren
te gast in Schiedam
- c v—
J.
DE HAVENLOODS DONDERDAG 15 AUGUSTUS 1968
11 S'dam
DE MAASSLUISE organist Koos
Bons is vorige week teruggekeerd
van een veertiendaagse toernee
door Hongarije, waar hij een drie
tal orgelconcerten heeft gegeven.
Het was de tweede maal dat Bons
in Hongarije concerteerde. Ditmaal
in Tihanyi, in Szeged en in de
Staatsmuziekschool te Boedapest.
In zijn studeervertrek, waarin een
grote vleugel en een harmonium
(dat hij al bezit vanaf zijn veer
tiende jaar en waaraan nu zijn
zoon klanken probeert te ontlok
ken), vertelt Koos Bons ons van
zijn laatste trip.
Het is de man Koos Bons. even
..losgerukt" van het toetsenbord zon
der het aureool van de virtuoos, die
niet in een bepaald vakje wil wor
den geplaatst; die waardering heeft
voor zijn collega's en andere uitings
vormen in de muziek. De kerken en
zaal waarin hij speelde waren vol en
men toonde veel waardering voor
zijn spel. „Dat komt", zegt hij, om
dat de Hongaar een bepaalde liefde
heeft voor kerkmuziek. De waarde
ring van de Hongaar komt tot uiting
in de hartelijkheid waarmee ie ont
vangen wordt. Als je een beetje „in"
bent, en ze je een fijne vent vinden
word je direkt uitgenodigd en zit je
's avonds bij hen aan tafel".
Terwijl hij vertelt van het kleine
orgel in de kerk van Tihanyi, waar
van de pijpen in de tweede wereld
oorlog geheel verwoest werden, maar
waarvan gelukkig het mooie rococo-
front behouden bleef, zet hij een
plaatje op de pick-up en zegt: „Dit
hoor je nu haast overal waar je gaat
eten". Het is een Czardas muziekje
en met zichtbaar plezier prijst hij
deze volksmuziek.
Vijf klavieren
Dan komen enkele foto's van het
imposante orgel van Szeged op tafel.
Eén van de grootste orgels in Euro
pa met vijf klavieren, 10.000 pijpen
en 130 sprekende stemmen (regis
ters). Het orgel ih de Immanuelkerk
(waar hij vaste organist is) heeft 43
registers en drie klavieren. „De
grootte wil echter nog niet zeggen dat
het mooi is", aldus de heer Bons.
Hij zegt die grote orgels wat overda
dig te vinden.
Overigens was het niet de eerste
maal dat hij een dergelijk groot in
strument bespeelde. Ook in Brussel
(voor de radio) bespeelde hij vijf
klavieren en in Passau (Duits
land) zat hij achter een orgel met
vijf klavieren en maar liefst 208
stemmen. „En dat zijn echt nog niet
de grootste", zegt hij „In Amerika
zijn er wel met zeven klavieren".
Een bijzonder orgel trof hij in de
academie voor muziek in Boedapest.
Het was een vier klaviers van de
Duitse orgelbouwer Walcker, met in
nu... beduidend
goedkoper
Al denkt U dat U 't niet nodig
het;:, een deodorant spray-
op e.en snikhete dag is de moge
lijkheid groot, dat U zo'n mo
derne deodorant beslist niet
kunt missen.
Trouwens, om iedere dag, ook
's avonds nog fris te zijn en
te voelen, daarvoor zijn deze
sprays ideaal.
Een groot blik van 6 once,
merk "Mary Lou", een moder
ne deodorant met zeer fijne
parfumering, die afdoende be
schermt tegen transpiratie en de
daarbij optredende onaange
name geur.
Koop een of meer van deze
grote blikken "Mary Lou", per
blik voor vijf kwartjes.
Vrijdag en zaterdag verkopen
wij deze grote 6 once blikken
"Mary Lou" deodorantspray,
zeer fijn geparfumeerd,
per bus,
voor
Vrijdagavond tot 9 uur open
Ook maandagmorgen
geopend
Géén te/, of tthrift. best.
Bouw „SchiegemaaP'
bij Westerhaven
Het in Schiedam door het Hoog-
heemraadschap Delfland te bouwen
gemaal zalï „Schiegemaal" gaap he
ten. Dit gemaal, nabij de spuisluis in
de; Wèsterhaven,. wordt voor een be-
dré'g van f 1.389.000 gebouwd door de
aannemer W. Moayaart te Oude Ton-
ge. Er komen drie woningen en een
dijksmagazijn bij.
De levering van de pompinstallatie
is opgedragen aan de N.V. Machinefa
briek v.h. Pannevis en Zn. te Utrecht
voor een bedrag van f 390.700. Het
maken van de belangrijkste tekenin
gen van de pompinstallatie werdi-eeds
eerder aan laatstgenoemde aannemer
opgedragen voor een bedrag van
f 17.740. -
nu... beduidend
goedkoper
Vader hoeft deze schoenen niet
te ontzien, hij kan er gerust mee
gaan vissen, in z'n tuintje wer
ken of de auto schoon maken.
Oerdegelijke vinyl -werk
schoen, waterdicht, geheel ge
voerd en met dikke nylon-rub
ber anti-slip zool.
Nu koopt U deze solide heren
schoenen voor een prijs waar
voor U Uw oude werkschoenen
niet kunt laten repareren, voor
nog géén zes gulden.
Uit Engeland. Italië en Duitsland
zijn dezer dagen in totaal 33 gasten
in het kader van de jeugduitwisseling
in Schiedam en zij hebben er door het
organisatiewerk van de S.G. een pret
tige tijd, zoals de Schiedammers ook
wederzijds bij hun bezoek in Neath,
Udine en Esslingen hebben gehad.
Vriendelijke woorden zijn ook gespro
ken tijdens hét Eurobal in de zalen
van Musis Sacrum, waar ongeveer 500
jongeren een poging tot dansen onder-
het bovenklavier een klokkenspel,
hetgeen niet vaak voor komt op een
klassiek orgel. In alle drie de plaat
sen waar hij speelde heeft de heer
Bons veel waardering en enthousias
me ondervonden. Vooral de improvi
satie, die in Oost-Europa niet zo veel
wordt gespeeld, oogstte veel succes.
Aan het eind van ieder concert, waar
in werken van Sweelinck, Couperirt,
Bach, van hemzelf, Langlais en Mes-
siaen werden gebracht, improviseer
de hij op „Merck toch hoe sterek".
Eenmaal werd zelfs van hem ver
wacht, dat ffij een'vór half uur im
proviseerde. Je zat dus zo'n beetje
een halve symfonie te spelen".
Van de vele persoonlijke compli
menten die hem tijdens zijn optreden
werden gemaakt, noemt hij een leuk
voorbeeld. „Het was in Tihanyi dat
ik 's middags zat te studeren, terwijl
beneden de toeristen rondschuifelden
met alle geroezemoes van dien. Ik
speelde een improvisatie op de
Bach's Passaglia. Toen ik daarmee
klaar was werd ik naar beneden ge
roepen, waar een Russisch echtpaar
mij bedankte voor de Bachvertolking.
Dat is plezierig zo'n reactie".
Daar bij die molen
Naast zijn orgelconcerten, waartoe
hij voor het komende jaar weer is
uitgenodigd, heeft Koos Bons ook nog
een beetje vakantie géhouden in het
land der Magyaren. Hij heeft daar
contacten gehad met de bevolking en
bemerkte een waardering voor de
Nederlanders. Men kent de Nederlan
der daar en als je ergens zit en ze
weten dat je Hollander bent, beginnen
ze direkt een Nederlands wijsje te
spelen, zoals „Daar bij die molen".
Een volle agenda wacht de heer
Bons. Als concertgever wordt hij in
toenemende mate gevraagd, zowel in
binnen- als buitenland. Frankrijk,
Duitsland, België, Zwitserland heeft
hij al achter de rug. Zeer binnenkort
wachten hem voor de West Duitse
Rundfunk („Het beste radiostation
van Europa"). Voorts is er nog de
mogelijkheid van een toernee door
Amerika en dit nadat hij alle orgels
van enig belang in Nederland heeft
bespeeld. Ook maakte hij een aantal
plaatopnamen en in september komt
er weer een nieuwe opname vanuit
de Nieuwe Zuiderkerk in Rotterdam.
uitingsvormen hebben zijn aandacht,
waarbij zijn maatstaf is „als het
maar eerlijk is". Daarom kan hij
waardering opbrengen voor de beat,
al is het niet om de artistieke pres
tatie, maar om de oprechtheid die er
achter steekt. Hij ziet het overigens
als een symptoom van de verruwing,
maar verwacht hieruit toch een ver
fijning „dat merk je nu al enig
zins" die weer zal overgaan in de
romantiek.
Kops Bons begon zijn belangstel
ling voor de orgelmuziek al op zeven
jarige leeftijd te ontwikkelen. Op zijn
13e jaar kreeg hij zijn eerste lessen
van Piet van den Kerkhoff' in de
Nieuwe Zuiderkerk te Rotterdam.
Twee jaar genoot hij onderricht van
Marcel Dupré te Parijs en daarna
onderwees Cor Kee hem in de impro
visatie. Dertig jaar is hij nu organist,
waarvan 26 in Maassluis en nu op
47-jarige leeftijd zegt hij, nog vol
zelfkritiek te zijn en zeker nog kans
te zien („als ik de tijd van leven heb")
met zijn orgelspel op een hoger peil te
komen.
waterdicht
Vrijdag' en zaterdag verkopen
wij deze waterdichte vinyl
werkschoenen, met sterke
anti-slip zool, nu (omdat er kleine
schoonheidsfoutjes inzitten die
niet van invloed zijn op de kwa
liteit), in zw
maten 39 t/m 45
Vrijdagavond tot V uur open
andagmorgen
Gein tel. of schrift.
ds. W. Vons, Kethel.
HERV. GEMEENTE
De Rank 10 uur ds
W Vons.
uskerk 9.
orde 1
J. Groenewegen.
r ds.
dijk 289) zondag 10 uur ds. P. va
- -idt, Capelle a.d. iJssel, zondag
ds. H. J. Heynen, Den Haag.
Kethel „De Ark". (Zwaluwlaan 103
dag 9.30 uur ds. K. H. Schuring, zondaj
ds. P. van Oosterhoudt
Magnalia Dei Kerk (Albardastraat 6!
n.m. 5 uur ds K. H Schuring.
„De Goedb Haven" (westfrankelandsedijk
1) zondag 10 uur ds J. N. Nammensma,
zondag 5 uur ds J. C. van Veen.
Julianakerk (Burg. Knappertlaan 29) zon
dag 10 uur ds. H. J. H. Heynen, zondag 5 u.
ds. J. N. Nammensma.
Collecten: het éne
de kerk. Deuroollecte: eigen Jeugd-
Ned. Prot. Bond, Westvest 92, 10.30 uur
ds W. vons uit Kethel. Geref. Kerk (vrij-
gem.) Westvest 30, 10.30 en 16.30 uur ds. C.
Vonk. Kerkgemeenschap tpt verbreiding van
de Geret Leer, Lange Nieuwstraat 67, 10
en 17 uur" ds. H. Hofman. Evang. Luth. Ge.
meente, Oranjestr. 10 uur ds. A. Steinhart.
Oud-Katholieke Parochie. Dam 10 uur H.
Mis. Hersteld Apostolisch
houderslaan, 9.30 en 16 uu
Heils, Lange Haven 27,
...,T Leiding Majoor e
digden vrijdagavond deelgenomen aan
een korte zeetocht per kotter tot
vreugde ook van de vissen die rijke
lijk van voedsel werden voorzien. Eén
van de jaarlijkse hoogtepunten tij
dens dit bezoek is dan het Eurobal,
met de officiële toespraken in het
Engels, urgemeester Roelsema heeft,
na een kort inleidend woord door de
directeur van de S.G., de heer P. v. d.
Boom. de buitenlandse gasten in
Schiedam verwelkomd en bracht te
vens dank voor de gastvrijheid aan de
Schiedamse jongens en meisjes in de
drie landen bewezen.
Groot liuis
„Dit bezoek geeft tevens de gele
genheid, om eikaars leefwijze, behui
zing, verkeer, economie, politiek en
cultuur te leren kennen", zo consta
teerde de burgemeester. „We kunnen
ongetwijfeld veel van elkaar leren,
dat heb ik zelf bij buitenlandse bezoe
ken ondervonden. Zo krijgen we het
gevoel, dat we in Europa in een geza
menlijk groot huis wonen".
Sandra Peruzzi. assistent-groepsleid
ster van het gezelschap uit italië zei
zich in Schiedam al aardig thuis te
voelen. Ze had zelfs tegen iemand ge
zegd, dat ze snel „naar huis" moest
en daarmee bedoelde ze dan haar tij
delijke pleegouders in Schiedam. De
Duitse groepsleider Bernhard Blank
opperde de mogelijkheid tot meer of
ficiële bindingen tussen Esslingen en
Schiedam, waarover in de gemeente
raad van zijn woonplaats was gespro
ken. „Het zal een politiek van klein$
stappen zijn", opperde hij.
Tenslotte David Hywel Jones van de
groep uit Wales, die de noodzaak tot
nauwer Internationaal samenwerken
bezag op verschillend terrein. „In de
jonge mensen ligt de kiem voor een
verenigd Europa", zo merkte hij op.
Diverse geschenken werden burge
meester en mevrouw Roelfsema over
handigd. Tot in de vroege ochtend
duurde het Eurobal voort. De buiten
landse gasten brengen deze week be
zoeken aan diverse plaatsen in ons
land.
re toespraak,
r. Baptisten Gr
lur dienst. Cl.
0 uur ds.- S.
Apothekersdienst
De dienst begint vrijdagavond om
zes uur: apotheek Gouka, Groenelaan
127, tel. 268035.
Kameleon
Als we proberen Koos Bons te on
derscheiden van bijvoorbeeld een As-
ma protesteert hij. „Ik vind niet dat
ik in een bepaald hokje thuis hoor.
Ik hou van veelzijdigheid. Ze hebben
me wel eens de kameleon in de or
gelwereld genoemd. Ik ben onafhan
kelijk van alle richtingen. Als ik bij
voorbeeld populair wil doen, dan doe
ik dat met hart en ziel. Zijn favorie
te organist in Nederland is Albert de
Klerk (stadsorganist in Haarlem) om
zijn enorme raffinement in alles.
Daarnaast heeft hij ook veel waarde
ring voor andere collega's.
„De zaak is echter dat ik het niet
met anderen eens behoef te zijn",
zegt de heer Bons. Bach is zijn fa
voriete componist, maar zowel klas
sieke als moderne componisten heb
ben zijn aandacht. „Ik ben niet ver-
orgeld", zegt hij, als we hem naar
zijn hobby's vragen. Componeren is
er een van, maar ook kijkt hij als
er even tijd voor is graag naar een
voetbalwedstrijd op de tv, zijn gezin
met opgroeiende kinderen vraagt
zijn aandacht, Toon Hermans ziet hij
graag en ook houdt hij van een goed
toneelstuk.
Naast de studie van iedere dag
(minstens twee uur) geeft hij orgel-
en pianolessen, ook wel improvisatie
cursussen. Een andere liefhebberij is
het begeleiden op de vleugel van in
strumentalisten en vocalisten. Zo be
geleidt hij vaak zijn vriend de bari
ton Henry Blackmon. Vele muzikale
DE GEHELE Nederlandse zwem-
wereld heeft verleden week ver
stomd gestaan van de prestaties, die
de 14-jarige Rodger van Hamburg,
lid van de Vlaardingse zwemclub le
verde tijdens de Nationale Kampioen
schappen 1968 in het zwembad Den
Hommel te Utrecht. Rodger kwam
daar uit op niet minder dan 12 per
soonlijke nummers. In totaal behaal
de hij negen titels en een tweede
plaats. In de leeftijdsklassen waarin
hij uitkwam, die van jongens onder
de 14 en die van jongens onder de
16 jaar. bleek Rodger nagenoeg on
verslaanbaar. Op de 200 meter vrije
slag voor jongens onder de 16 werd
hij wegens een valse start gediskwa
lificeerd, waardoor de kampioensme
daille hem ontging. Hij mocht even
wel alleen zwemmend een recordpo
ging doen welke glansrijk slaagde.
Ook op deze afstand kan hij zich de
snelste noemen.
Het eerste nummer waarop Rodger
van Hamburg tijdens de kampioen
schappen uit kwam was de zware
1500 meter voor senioren. Tot op dat
tijdstip was zijn faam beperkt geble
ven tot de onmiddellijke omgeving
van Rotterdam. Op de kampioen
schappen van de Zwembond voor Rot
terdam en Omstreken had hij liefst
12 titels gewonnen. De landelijke
pers haalde Rodger van Hamburg pas
na zijn race op de 1500 meter vrije
slag bij de Nationale Kampioenschap
pen 1968. Hij startte naast gerenom
meerde zwemmers als de Hagenaar
Dick Langerhorst, die een week eer
der het nationale record op dit num
mer had verbeterd en de Utrechter
Johan Schans. Dick Langerhorst
had aangekondigd een poging te wil
len wagen zijn record nog scherper
te stellen.
Na afloop verklaarde Dick: „De
eerste 400 meter ging. ik naar mijn
gevoel erg snel, maar tot mijn ver
bazing liep ik, zoals meestal ge
beurt niet uit". Wat niemand had ge
dacht gebeurde, Langerhorst en
Schans zagen geen kans Rodger van
Hamburg van zich af te schudden.
Sterker nog, op de 1300 en 1400 me
ter passage keerde Rodger als eer
ste. Pas op de laatste 100 meter
zag Dick Langerhorst kans hem te
passeren en met een miniem ver
schil te winnen. Langerhorst won in
17.40.1 maar de hulde ging naar de
slechts drietiende seconde achter
hem eindigde Rodger van Hamburg
nu... beduidend
goedkoper
Voor nog géén honderd gulden
bent U de eigenaar van deze
prachtige anti-hernia bedbank
combinatie, een weldaad voor
hen, di» vlak en hard moeten of
(Geref.) Evangelisi
Veel belangstelling voor
expositie bloemsierkunst
De Volkstuinders uit het Thuriede-
complex hebben tijdens een expositie
in het clubgebouw getoond wat zij op
het gebied van de bloemschik- en sier
kunst van eigen geteelde produkten
weten te presteren.
Hiervoor was de belangstelling zeer
groot. Ook burgemeester Roe'lfsema
kwam de expositie bezichtigen. De
voorzitter van de vereniging de heer
C. Bouwer sprak het openingswoord
voor de expositie en bracht dank aan
mevr. B. Duller en de heer H. Jan-
se, die de leiding van het bloemschik
ken op zich hadden genomen.
willen
be-
Een complete slaapset,
staande uit Mahonie bedbank
met stalen raster, dikke 12 cm.
polyaether matras, en met uit-
schroefbarestalen poten.
Een ideale combinatie om rug
klachten te voorkomen en om
uitgerust wakker te worden...
tegen een ideale prijs.
-hernia set
Vrijdag en zaterdag verkopen
wij op de bedden afdeling eerste
etage, deze anti-hernia slaap-
sets, een Mahonie bedbank,
stalen raster, matrasdek en
12 cm dikke polyaether ma
tras (stofvrij en licht in gewicht)
80x190 cm., -
die met dit schitterende debuut op
de Nationale Kampioenschappen zijn
visitekaartje had afgegeven. Nimmer
in. de geschiedenis van de 1500 me-
t§r was, zoals de speaker na afloop
opmerkte, de strijd zo opwindend ge
weest.
Australië
Rodger van Hamburg keerde pas
in april uit Australië, waar zijn va
der een functie bij de Shell bekleed
de naar Nederland terug. Hij ging
bij familie in Vlaardingen wonen.
Een van de weinige landgenoten die
hij op dat moment kehde, was de
fanatieke trainer van de Vlaardingse
Zwemclub Jaap ploeg, die Rodger
twee jaar eerder, toen hij met zijn
ouders met verlof was, naast de
schoolslag ook de rug- en vlinderslag
alsmede de borstcrawl had geleerd.
Na dit verlof ging hij in Australië
trainen onder leiding van Forbes
Carlile. Deze training bleef niet zon
der resultaat. Bij de nationale Aus
tralische zwemkampioenschappen be
haalde hij zijn eerste successen.
In Vlaardingen ging Rodger on
der leiding van Jaap Ploeg weer ver
der met de training. Iedere ochtend
van 6 tot 8 uur en iedere middag
van 5 tot 7 uur in het Kolpabad. El
ke dag legt Rodger van Hamburg
zo'n 10 tot 12 kilometer af. Verder
werkt hij nog met gewichten. „Wat
Carlile kan, kan ik ook", dacht Ploeg
en, naar later zou blijken terecht.
De tijden van Rodger stegen ver uit
boven die welke hij in zijn Australi
sche tijd maakte. Het resultaat was
in Utrecht te zien, naast de fraaie
tweede plaats op de 1500 meter vrije
slag voor heren, negen nationale ti
tels in de categorieën jeugd onder de
14 en de, 16 jaar. De 80O meter voor
jongens onder de 16 zwom Rodger
zelfs drie deconden sneller dan de
kampioen bij de heren.
Rodger van Hamburg, die ondanks
het feit dat hij het grootste gedeelte
van zijn leven in Engels sprekende
landen heeft doorgebracht, vrij goed
Nederlands spreekt, heeft geen ande
re liefhebberijen. Daar is gewoon
geen tijd voor. Zijn „learning" vindt
hij, zoals hij het zelf zegt, veel be
langrijker dan zijn „swimming".
Een mening, die door zijn ouders ge
deeld wordt. Daarom gaat Rodger in
september weer bij zijn ouders in
de Engelse plaats Chester wonen.
Ook in 90x190 cm: 109.50
Vrijdagavond tot 9 uur open
Ook maandagmorgen
Daar gaat hij dan ook naar school.
Het is de bedoeling dat hij daar
blijft trainen op schema's van Jaap
Ploeg. Voor de Nederlandse zwem-
sport gaat hij in geen geval verloren.
Hij blijft lid van V.Z.C. en komt
wanneer er belangrijke wedstrijden
zijn met het vliegtuig over. Uiteinde
lijk ligt Chester met „de plane" niet
meer dan een uurtje van Vlaardin
gen.
Het ideaal van Rodger van Ham
burg is nog eens een Olympische
Kampioen te worden. Dit zal dan in
München moeten gebeuren tijdens de
Spelen van 1972. Dat hij dan geen
10 gouden medailles kan winnen is
hem wel duidelijk. Hij zal zich op
bepaalde nummers dienen te specia
liseren. Het is nu nog te vroeg om
te zeggen waarop de keuze zal val
len. Rodger denkt zelf aan de 400 en
de 800 meter vrije slag of de 400 me
ter wisselslag. Deze afstanden liggen
hem het best.
Rodger van Hamburg heeft een
zeer zeldzaam talent. Dat is iets
waarover niet behoeft te worden ge
discussieerd. Als hij zich verder ont
wikkelt zoals het zich laat aanzien,
dan kan de Nederlandse Zwemsport
nog veel plezier aan hem beleven.
Zelfs is het dan niet onmogelijk dat
hij op de Olympische Spelen van '72
een belangrijke rol zal kunnen spelen.
Voordat het zover is zullen er door
Rodger nog heel wat kilometers moe
ten worden gezwommen.
