Y eiligheids voor schriften
op A «na Clara overtreden
3?
f320,-
f395,-
vaNDaM
HEROPENING
30 laar Bloemsierkunst
L. VAN WELY
DE HAVENLOODS DONDERDAG 15 AUGUSTUS 1968
Op 14 juli nu een maand geleden eiste een ontploffing
aan boord van de „Agua Clara", een tanker, die bij Tankerclea-
ning N.V. te Schiedam werd schoongemaakt, zes doden en elf
gewonden. Hoewel het rapport van de Arbeidsinspectie nog niet
gereed is, houden ingewijden nu al rekening met de mogelijk
heid, dat de ontploffing liet gevolg is van een overtreding van
de veiligheidsvoorschriften. Tijdens het schoonmaakwerk zijn
namelijk normale elektrische leidingen gebruikt voor de ver
lichting in plaats van de speciaal voor dit werk goedgekeurde
armaturen.
„Dit is een bijzonder onaange
name zaak," zei ons mr. ir. P. C.
Rus, hoofdingenieur-directeur van
de Arbeidsinspëctie. „Het rapport
van mijn dienst is nog niet klaar,
zodat ik er dus verder niets over
kan zeggen. Maar wel ben ik er nu
al van overtuigd, dat er door de
arbeiders geen fout is gemaakt. De
vraag of het personeel, dat aan
boord van de Agua Clara werkte,
geschoold was of niet, doet 'niets
ter zake. En als je dan weet hoe
veel uren werk er sinds de ontplof
fing van de „Rona Star" bij Verol-
me is gaap zitten in het- samenstel
len van de veiligheidsvoorschriften,
dan wordt het helemaal een trieste
zaak."
De heer J. D. Winters, een van de
directeuren van Tankercleaning, ont
kent dat de elektrische leidingen de
oorzaak zijn van de explosie. „Daar*
hebben we wel aan gedacht", zegt
hij, „maar het ziet er niet naar uit.
In dit stadium is het moeilijk om er
wat meer over te zeggen, omdat het
onderzoek nog niet helemaal is afge
sloten.
Desgevraagd geeft de heer Winters
toe, dat er inderdaad in strijd met
de voorschriften elektrische leidingen
zijn gebruikt. Eveneens geeft hij toe.
dat de ontploffing niet het gevolg is
geweest van een menselijke fout.
„Die leidingen .waren in strijd met
de Hinderwet", zegt hij, „en daar
krijgen we dan ook een bekeuring
voor. Als je je auto verkeerd par
keert, krijg je ook een bon, maar als
je auto wordt aangereden, kun ie
toch ook niet zo- maar zeggen, dat dit
kwam, doordat de auto verkeerd ge
parkeerd stond". Voor de rest hand
haaft de heer Winters, dat er op dit
moment verder nog niets over ge
zegd kan worden. „Het zal wel een
langdurige zaak worden", meent hij.
,,De rederij heeft ons aansprakelijk
gesteld, en wij hebben de rederij aan
sprakelijk gesteld". De heen- Rus van
de'Arbeidsinspectie zegt: „Als het
werkelijk de elektrische leidingen
zijn geweest, zal de rechter het laat
ste woord hebben".
Het ongeluk .met de Agua Clara
was niet het eerste van dit soort, dat
het schoonmaken van tankschepen
onder de aandacht van de Arbeidsin-
nu... beduidend
goedkoper
Tienduizenden van die leuke
kleurige ritselgordijnen han
gen er voorde deuren van onze
klanten.
En met de zomerdagen... deuren
open, vliegen buiten en toch
frisse lucht in huis,hebben ze
hun doelmatigheid wel bewezen.
Leuke, fleurige ritselgordijnen
van plastic strips, voor keuken-,
kamer- of balcondeuren, voor
nog géén vier gulden.
extra groot
210 x 90 cm
Vrijdag en zatérdag verkopen
wij deze practische en leuke
stripgordijnen,
210x90 cm.,
Vrijdagavond tot 9 uur open
Ook maindafmorgen
„Rona Star". Dit ongeluk kostte zes
tien mensen het leven. De Arbeidsin
spectie stelde een onderzoek in en
men kwam tot de ontstellende ont
dekking, dat er op het gebied van het
schoonmaken van, tankers geen vei
ligheidsvoorschriften bestonden. Dat
was mogelijk, omdat in de Veilig
heidswet zeeschepen worden uitge
zonderd. Daarin komt nu verande
ring. Naar aanleiding van het, onge
luk op de „Agua Clara" wordt ge
werkt aan een wetswijziging,
pen, die n'
lala, ook o
heidswet gaan vallen.
Werkgroep
In oktober 1965 werd een werkgroep
ingesteld om „vergaande maatrege
len te overwegen, zowel op technisch
als organisatorisch gebied, teneinde
tot een verhoging van de veiligheid
bij het verrichten van tankreinigings-
werkzaamheden aan boord van tank
schepen te geraken". In deze werk
groep hebben onder anderen zitting ir.
C. H. Buschmann. scheikundig advi
seur, tevens voorzitter, mr. ir. P. C.
Rus. hoofdingenieur-directeur van de
Arbeidsinspectie en de heer A. F. de
Bruine, een der directeuren van Tan
kercleaning N.V.
De werkgroep stelde een aantal
veiligheidseisen op, die aan de hand
van de Hinderwet bindend konden
worden verklaard. Voor zover de
schoonmaakbedrijven niet onderhevig
zijn aan de bepalingen van de Hin
derwet, bijvoorbeeld bij drijvende in
stallaties voor het schoonmaken van
tankers, die op de boeien liggen,
wordt aangeraden de veiligheidseisen
besluit, zoafca de wijziging van de
Veiligheidswet tot Stand zou zijn ge
komen, zodat men de tussenliggende
tijd als proefperiode kon beschouwen
en eventuele onvolkomenheden in de
eisen weg kon werken. Daarom kon
het ook gebeuren, dat in 1967 een
nieuwe bepaling werd opgenomen,
waardoor ook het schoonmaken van
tankers, die niet brandbare, maar
wel giftige vloeistoffen hadden ver
voerd, onder de veiligheidseisen zou-
vallen.
Deze veiligheidseisen werden gepu
bliceerd, eigenlijk de eerste publica
tie over dit onderwerp. Want het rap
port, dat naar aanleiding van de
ramp met de „Rona Star" door de
Arbeidsinspectie was opgesteld, werd
geheim gehouden. Mr. ir, Rus be
treurt dit tot nu toe nog steeds en
hij hoopt, dat het straks met het rap
port over de ramp op de „Agua Cla
ra" anders zal zijn. Naar zijn me
ning kan openheid in dit geval alleen
maar gunstig werken. Wel wordt het
langzamerhand duidelijk, dat de
ramp op de „Rona Star" ook een ge
volg moet zijn geweest van. een ge
brek aan veiligheid. Hoe kon het ook
anders: niemand had zich voor die
tijd ooit druk gemaakt over de vei
ligheid van de classificeerder.
Gevaarlijk
De veiligheid van de classificeer
der. Wie is die classificeerder eigen
lijk? Wannepr men dat zo maar aan
iemand op straat zou vragen, zou
men waarschijnlijk als antwoord krij
gen: „een classificeerder is iemand,
die voor grof geld bereid is het meest
smerige en gevaarlijke werk in de
haven te verrichten, werk, dat nie
mand anders wil aanraken". In zeke
re zin heeft men gelijk, al valt dat
„grove geld" te betwijfelen. De clas
sificeerder in vaste dienst krijgt niet
zo veel meer dan zijn collega-haven
arbeiders. De classificeerder in los
se dienst, kfijgt alleen maar meer in
handen, omdat hij geen sociale pre
mies of belasting betaalt, dank zij»
het feit, dat hij anoniem wil blijven
en dank zij het feit, dat zijn werkge
ver, de koppelbaas, aan hem ver
dient, zoals alleen een slavendrijver
zonder menselijkheid, aan hem kan
verdienen. Waarbij wij uiteraard een
scherp onderscheid willen maken tus
sen het uitleenbedrijf met vast per
soneel in dienst en de koppelbaas, die
zijn personeel ronselt naar mate hij
de mensen nodig heeft.
Uiteraard hebben de schoonmaak
bedrijven eigen personeel in dienst,
maar dat aantal is niet voldoende om
de pieken op te vangen. Daarom ma
ken zij gebruik van de diensten van
de koppelbazen, de „lijkenpikkers",
zoals ze door hun huurlingen worden
genoemd die op hun beurt de
mensen onder meer ronselen, op het
Centraal Station, waar de daklozen
dagelijks staan te waphten tot er een
Volkswagenbusje stopt om ze naar
het een of andere schip te brengen,
dat schoongemaakt moet worden.
Naar schatting van de Nederlandse
Bond van Vervoerspersoneel worden
er zo per nacht een duizend mensen
van deze moderne slavenmarkt ge-
Winstbejag
In een bijtend artkel in „Steeds
Voorwaarts", het blad van de Neder
landse Bond van Vervoerspersoneel,
heeft deze bond zich gekeerd tegen
het feit, dat sommige werkgevers het
als een sociale taak zien om de dak
lozen via de koppelbazen aan een bo
terham te helpen. De bond ontkent,
dat die sociale taak er is. Het gebruik
maken van de diensten van de dak
lozen van het Centraal Station of
waar ze ook maar 's nachts vandaan
worden gehaald heeft niets te maken
mét een gevoel van sociale verant
woording, maar wel met winstbejag.
In het' desbetreffende artikel wordt
er op gewezen, dat de ramp met
de „Agua Clara" een herhaling is
van die met de „Rona Star". En
dan schrijft de heer B. J. van El-
dik, secretaris van de bedrijfsgroep
Havens, Rotterdam, uit wiens pen
het artikel is voortgekomen: „Het
Botlek-Europoort-Waterweg-gebied
gaat ter meerdere glorie van haar
eigen g'rootheid op Weg, naar de vol
gende ontploffing". En. dat die vol
gende ontploffing zal komen, voor
dat het raam van veiligheidsmaatre
gelen, de controle daarop en de me
dewerking van de bedrijven, volle
dig zal zijn, is de volle overtuiging,
'Ook van zijn collega, de heer C. L.
A. van Kuilenburg.
Deze laatste pleit, evenals de heer-
Van Eldik het in zijn artikel heeft ge
daan, voor betere arbeidsvoorwaar
den voor de classificeerders. „Ze heb
ben zwaar, moeilijk en ongezond
werk", zegt hij, „Dan hebben ze ook
recht op een beter loon en op betere
secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals
een kortere werktijd en een langere
vakantie. We weten heus wel, dat het
niet altijd in meer geld verdienen
-zit. al is dat heel belangrijk. Öp die
manier kunnen we de sociale status
van de classificeerden verhogen, zo
dat de schoonmaakbedrijven nooit
zullen kunnen zeggen, dat ze geen
mensen kunnen krijgen, omdat het
werk wordt ondergewaardeerd".
De heer Van Eldik valt hem bij.
„We hebben met de schoonmaakbe
drijven gesproken en ze voorgesteld
een pool te vormen van arbeiders,
waaruit ze tijdens de pieken kunnen
putten. Daar is men niet op ingegaan,
omdat het te kostbaar zou zijn. Maar
daar geloof ik niet in, want als een
tanker de volgende dag moet varen,
maken de kosten om het schip in' de
nacht schoon te krijgen, niets meer
uit. Een dag langer liggen kost in
ieder geval al veel meer".
Verantwoording
o
De schoonmaakbedrijven de goe
de niet te na gesproken, hoewel ook
zij gebruik maken van de koppelba
zen trekken zich van dit alles niets
aan. Hun verantwoording voor het
personeel, dat een koppelbaas aan
boord van een sc iip brengt, is ver
dwenen, zodra hij aangifte heeft ge
daan van het feit, dat hij gebruik
maakt van de diensten van een uit
leenbedrijf. Dat kan hij doen dank eij
artikel 16a van de Coördinatiewet So
ciale Verzekering, dat in feite deze
ontduiking van het verbod, dat parti
culieren aan arbeidsbemiddeling
doen, mogelijk maakt. Het schoon
maakbedrijf isrdus niet aansprakelijk
voor wat er met de man, die gestuurd
is door de koppelbaas, gebeurt. Dat de
koppelbaas zo veel mogelijk zal
trachten de sociale premies niet te
betalen, zodat de man, die op die
nacht in zijn dienst staat, volkomen
rechteloos is, gaat het schoonmaak
bedrijf niets aan.
OP
MAANDAG 19 AUGUSTUS A.S.
van ons gemoderniseerd bedrijf.
Als openingsreelame geven wt) van
19 t/m 24 augustus a.s. 10% korting.
Tevens dank aan alle cliënten voor
naamloos is, omdat hij zijn eigen
naam niet wil of durft op te geven.
De koppelbaas vindt het best, want
hoe naamlozer de man is, hoe gemak
kelijker het voor hem is de betaling
van de premies te ontduiken. Het
schoonmaakbedrijf vindt het ook best
zo. Het wordt alleen vervelend, wan
neer er een ontploffing plaats vindt
en de lijken naamloos blijken te zijn.
Maar tot op heden heeft niemand zich
daarover al te druk gemaakt.
Het wordt echter nog erger. „Tij
dens de c.a.o.-onderhahdelingen. die
wij in februari en maart j.l. met de
Tankercleaning voerden, is door ons
wederom de veiligheid naar voren
gebracht. Wetende, dat in feite de
vaste man in dienst bij Tankerclea
ning weet in welke gevaarlijke om
standigheden hij zijn werk moet ver
richten, was het ons angstig te moe
de, dat naast deze vakman de oner
varen nachtjespikker zijn werk deed.
Ons pleidooi voor het bij Tankerclea
ning in het leven roepen van een vei
ligheidscommissie, die straks gere
glementeerde richtlijnen zou vaststel
len, vond geen weerklank", zo lezen
we in het artikel in „Steeds Voor
waarts". Tijdens ons gesprek zegt de
heer Eldik kortweg hierover: „Men
had bij Tankercleaning gewoon geen
behoefte aan een veiligheidscommis
sie. „Maar op de „Agua Clara" wer
den de veiligheidsvoorschriften over
treden. Dat geeft de directeur van
Tankercleaning in ieder geval rond
uit toe.
Drijvende bom
Op weg naar de volgende ontplof
fing. De tankschepen, die naar Rot
terdam komen, worden steeds groter,
zowel in aantal als in omvang. Wan
neer straks de pijpleiding tussen Rot
terdam en Antwerpen werkelijkheid
wordt, zullen er nog veel meer sche
pen komen. Wanneer straks de repa
ratiemogelijkheden langs de Water
weg zullen zijn uitgebreid tot zeer
grote schepen, zullen er weer meer
tankers Haar Rotterdam komen om
schoongemaakt en gerepareerd te
worden. En elke tanker, die schoon
gemaakt moet worden evenals elk
ander vrachtschip, dat mede is uitge
rust voor het vervoer van vloeibare
brandbare of ontplofbare lading is
een drijvende bom.
„Bij de huidige manier van werken
is het onmogelijk gasvormingte ver
mijden". aldus mr. ir. P. C. Rus van
de Arbeidsinspectie. „Voor een goed'
begrip diene, dat bijvoorbeeld benzi
ne op zichzelf niet brandbaar is. Het
mengsel van benzinedamp en lucht is
dat wel en dan alleen als de verhou
ding juist is. Wanneer nu een tanker,
die benzine heeft vervoerd, moet
worden schoongemaakt krijgt men in
het fcuim en boven het schip een gas-
vormïng. Daarbij weet je npoit, wan
neer die gasbel het kritieke stadium,
het ontplofbare stadium, heeft be
reikt j Je zult er dus altijd van moe
ten uitgaan, dat het zaakje kan ont
ploffen en daarom zul je al die vei
ligheidsmaatregelen moeten nemen,
die kunnen voorkomen, dat de gasbel
tot ontploffing wordt gebracht. In het
kort gezegd: geen vuur, geen elektri
citeit, wel werken met heet water,
maar niet met stoom, omdat stoom
statische elektriciteit kan opwekken.
Deze zaken zijn toch heel begrijpe
lijk. We hebben er bij het betrokken
bedrijf herhaaldelijk controle op uit
geoefend en we waren er van over
tuigd, dat aan alle veiligheidseisen
werd voldaan. Je kunt ten slotte ook
niet overal tegelijk zijn".
De beide ontploffingen zijn nog
„goed" afgelopen. Daarmee bedoelen
we dan, dat ze beperkt bleven tot de
schepen zelf en tot wat schade aan
bedrijfsgebouwen in de omgéving.
Maar een dergelijke ontploffing kan
ook dermate grote afmetingen hebben,
dat de ramp zich over woonwijken
gaat uitstrekken, een reële zaak, nu
de tankers steeds groter worden.
Onwetend
En toch wordt er op deze drijven
de bommen gewerkt met ongeschoold
personeel. „Natuurlijk is dat waan
zin", zeggen de vakbondsmensen.
„Het is natuurlijk gek. dat de men
sen, die zo'n tanker moeten schoon-
SPECIALE
AUGUSTUS
AANBIEDING!
den, compl. eleclr. in koffer
VOOR
ern bergmeubel, uitvoerinj
macoré of noten
sr-uitv. meerprijs)
IU heeft reeds een YOUTBveor 245,
Vlaardingen
Fransenstraat 23
Tel.: 010—345644
■rflléÜlfi
maken, met eens weten wat er mee
vervoerd is. Dat weet alleen de di
rectie van het schoonmaakbedrijf,
maar die vindt het meestal niet no
dig het ook aan de arbeiders te ver
tellen. Kort geleden spraken we met
iemand, die drie maanden impotent
is geweest, nadat hij geholpen had
een tanker schoon te maken. Later
werd dit verhaal door artsen beves
tigd. Het was een doepaald soort che
misch spul geweest, dat een dergelij
ke uitwerking kon hebben. Maar hoe
kun je nou verwachten, dat onge
schoold personeel, vooral als het de
jongens van het Centraal Station zijn,
veilig op zo n schip gaan werken? En
wat heb je aan veiligheidseisen als
die toch maar bij de directeur van
het betrokken bedrijf in een bureau
la liggen? Het beroep van classifi
ceerder moet een betere status krij
gen en we moeten de jongens van hét
Centraal Station buiten schot zetten.
Dan kunnen we misschien een keer
over veiligheid gaan praten".
„Bij de Shell, de Caltex, de Esso
en noem al die andere bedrijven
maar op, die honderden tanks op de
wal hebben staan, hoor je toch ook
zelden of nooit van ontploffingen?"
zegt de heer Eldik. „En toch moeten
die dingen ook worden schoonge
maakt. Maar die bedrijven werken
met geschoold personeel en zij hou-
den' zich aan de veiligheidseisen. Ik
heb verschillende schoonmaakbedrij
ven wel eens aangeraden daar hun
licht eens te gaan opsteken. Het is
toch geen schande als je iets.wilt le
ren? Maar ik betwijfel of ze het heb
ben gedaan".
De beide ongelukken zijn niet te
wijten aan menselijke fouten, althans
niet van de kant van de classificeer
ders. Maar ze onderstrepen, wel wat.
de vakbondsbestuurders zeggen.
Want een geschoolde arbeidskracht,
die op de hoogte it> van de gevaren,
die er om hem. heen loeren, zou ge
weigerd hebben te werken met nor
male elektrische leidingen.
Maar misschien wacht men weer af
tot de volgende ontploffing. De prak
tijken van de koppelbazen, het ronse
len van de naam- en daklozen op het
Centraal Station en het onveilig wer
ken bij schoonmaakbedrijven zijn
geen zaken, die pas vandaag of gis
teren bekend werden. Zeer zeker wa
ren ze al jarenlang bekend bij de
mensen, die moeten waken over de
veiligheid van het individu en van de
gehele gemeenschap. Maar tot dus
verre heeft men alles rustig laten
aanmodderen. Zoals gewponlijk zijn
een of twee ontploffingen niet vol
doende om de alarmklok te luiden.
knalZ1Jn °P*weg naar de volgende
Wedstrijd Historisch
Museum enorm succes
Aan de jeugdwedstrijd in het His
torisch Museum hebben meer dan
1100 jongens en meisjes deelgeno
men. Velen van her hebben de speur
tocht door het museum heel goed ge
maakt en het was dus heel moeilijk
om de prijswinnaars uit te kiezeii.
De hoofdprijs, een fototoestel, is ge
wonnen door: Henriette Zuidema,
Polanenstraat 33, Rotterdam. 11 jaar.
De overige prijzen gaan naar: Al-
bert Smits. Krabbenaijkestraat 405,
Rotterdam, 7 jaar; Martin Vos, Va-
saristraijt 40. Rotterdam. 8 jaar;
Peter Joosten, Dordtselaan 250c, Rot
terdam, 9 jaar; Adriana Ruts. Dordt
selaan 250c, Rotterdam, 9 jaar; Ad
riana Ruts. Dorpstraat 1. Waddinx-
veen, 10 jaar; Lourens Bits, Orchi
deestraat 7a. Rotterdam. 10 iaaf;
Clemence Gilissen, Avenue Concor
dia 33, Rotterdam. 11 jaar; Joop
van Leest, Appeldijk 11, Rotterdam.
12 jaar; Corrie Snoey. p.a. P. Laten-
steinstr. 10. Zaandam, 13 jaar; Euge
nie Dam, Rubensstraat 44b, Rotter
dam, 14 jaar.
Deze jongens en meisjes krijgen
hun prijs binnnenkort thuis gestuurd.
Dinsdag 20 augustus wordt er een
culturele bijeenkomst gehouden voor
bejaarden in de Tamboerstraat 50,
aanvang tien uur. Het onderwerp is
„Zuid Afrika". Woensdagochtend om
tien uur bijeenkomst in de Robert
Fruinstraat, aanvang tien uur, on
derwerp „Zwitserland".
Als U niet op een dubbeltje
behoeft te kijken, is dit geen
aanbieding voor U!
Maar als elk dubbeltje met hard
werken verdiend moet worden,
waarom dan méér betalen voor
Uw ringband met vulling, als
U ze nu kunt kopen voor bijna
de halve prijs.
Plastic ringband met 17-rings
mechaniek en gevuld met 100
bladzijden houtvrij geliniëerd
papier, voor nog géén een
gulden veertig.
TAN DIJKSTRA
Filippijnse dansgroep
Rotterdamse Schouwburg.
Van zaterdag 31 augustus tot en met
woensdag 4 september zal in de Rot
terdamse Schouwburg optreden de
dansgroep ..Baranggay"Het gezel
schap werd opgericht in juni 1949 en
kreeg de naam Philippine Normal
College Folk Dancing Club' De groep
groeide en trok steeds meer artiesten
aan; het technische en artistieke peil
en daarmee het succes, steeg in de
loop der jaren zo verrassend, dat
steeds meer uitnodigingen tot het ge
ven van voorstellingen binnenstroom
den.
In 1958 besloot men zich te gaan
specialiseren in de authentieke Filip-
's.jnse aanscu, waarvan nu een kleur-
riik r'epertoire wnrdl gegeven, ont
leend aan alle sectoren van het Fi
lippijnse leven Seaert de oprichting
in 1949 is het gezelschap opgetreden
in Vietnam, Thailand. Singapore,
Cambodja, Indonesië, Hongkong. Ja
pan, Korea en de Chinese Volksrepu
bliek. Dit jaar heeft het als door de
president Ferdinand E. Marcos van
de Philippijnse Republiek aangewe
zen culturele vertegenwoordiging
van zijn land. voorstellingen gegeven
in Australië,' in Honoloeloe en in de
Verenigde Staten.
vulong
Vrijdag en zaterdag verkopen
wij in onze afdeling Schrijfwaren
deze ringbanden, die U (als huis
houdboek), Uw man voor zijn
werk en de kinderen voor op
school beslist nier meer kunnen
per stuk,
Vrijdagavond tot 9 uur open
Ook maandagmorgen
