fl
Gelukkiger start van NRT
is nauwelijks denkbaar
Toneelspreiden met Royal
Shakespeare Company
frS-Pf. a
Creatieve onmacht van Operastichting
DE HAVENLOODS DONDERDAG 5 SEPTEMBER 1968
4
van publicatie» en bijeenkomsten.
Het publiek immers wordt nog te
vaak in het ongewisse gelaten over
de inhoud van het te bezoeken stuk
en de bedoelingen van de artistieke
leiding. Deze bekroning houdt tevens
een waardering in voor de toewij
ding van het gezelschap bij de ver
wezenlijking van deze doelstellingen".
Het is een hele mond vol voor een
zaak die duidelijker ligt dan men
uit het voorgaande zou denken. De
1 toneelgroep Centrum beschikt over
eem jonge, zeer talentvolle drama
turg, Karei Alphenaar. En die wordt
eigenlijk bekroond. Terecht.
JAN HEIN DE GROOT.
Agenda
Rotterdamse Schouwburg
Een gelukkiger start van het nieuwe toneelseizoen dan met „Een op
gemaakt bed" van Dimitri Frenkel Frank had het Nieuw Rotterdams
Toneel zich niet kunnen wensen. Mag het gegeven dan al klassiek zijn,
Frank's uitwerking, situering, taalbeheersing, en directe regie leverde
een nieuw, eigentijds stuk op, vol vaart en vondsten, dat inderdaad het
best is getypeerd als tragi-farce
Als het stuk eigentijds wordt ge
noemd, dan vooral om het vanzee.
sprekende taalgebruik, waarvan •-'He-
kwart van onze bevolking zich bedient
maar dat om tal van schijnheilige re
denen nog altijd a's onbehoor.in: te
boek staat. Eigentijds, omdat juist
door dit taalgebruik, het gevoe sieven
van de figuren duidelijk wordt, om
dat zij zich „verraden" door hun
woorden.
Of het nu de bombastische taal
is van „nieuw links" over de perma
nente revolutie of de ordinaire taal
uit de mond van de arbeidersjongen,
die de dingen ronduit bij hun naam
Een klassiek gegeven: mannetje,
vrouwtje, huwelijk, ander mannetje,
ontrouw, heibel, vrouwtje weg.
frenkel Frank heeft een gezegd da.
alle blijspelschrijvers moralisten zijn.
Waar net publiek altijd om lacht is
de ontrouw in een huwelijk, maar al
schrijvende vergaat de schrijver hel
lachen, omdat de ontrouw in een hu
welijk nu eenmaal een on'mogelipte
zaak is, die mensen uit eikaar dri ft.
Dat toont hij onontkoombaar. E of
hij het wil of niet: de conclus -e is
altijd, dat ontrouw niet loont. Moge
lijk burgerlijk, maar er helpt geen
moedertje lief aan
Eigentijds is de aanpak van Fren
kel Frank, omdat hij de conc'.isie
niet opdringt. Ja, haar zelfs uit de
weg wil gaan. Want elke keer als de
farce (te) tragisch dreigt te worden
en daar ontkomt hij uiteraard niet
aan ..vlucht" hij in de humor, die
de hele zaak weer relativeert.
Ik heb wel eens meer geschreven
dat Frenkel Frank een „on-Nederl Hui-
se schrijver is. Dat was naar aan.
leiding van „Polyester Polka", eeJ
zeer lichtvoetige klucht. Briljanter is
zijn nieuwste stuk. waarvan hij ze:f
zegt het zijn beste te vinden. Zeker
„on-Nederlands' van aanpak, omdat--
het gespeend is van elke folk'oris-
tische zwaarwichtigheid, die Neder
landse stukken zo gauw loodzwaar en
uit ons
tuincentrum
In ons Tuincentrum, tweede
etage verkopen wij voorjaars-
bloeiende bollen, waarmee U
in tuin of op balcon, vanaf het
prille voorjaar tot eind mei toe,
de prachtigste kleureffekten
kunt bereiken.
Reeds nu brengen wij deze
uniek, kollektie bollen met
meer dan 60 verschillende
soorten en kleuren, bollen die
het in het komende voorjaar
prachtig doen en die U nooit
voordeliger kunt kopen. Een
kollektie met o.a. tulpen, hya
cinthen, narcissen, irissen, kro
kussen en blauwe druifjes, per
zakje verpakt op naam, voor
nog géén gulden.
10 darwin tulpen gemengd
4 hyacinthen gemengd
8 narcissen gemengd
24 irissen gemengd
15 krokussen gemengd
24 blauwe druifjes
Vrijdag en zaterdag v<
wij U in ons Tuincentrum, waar
U uit een grandioze kollektie
Uw voorjaarsbloeiende bol
len kunt kiezen, voor prijzen
die uniek zijn.
Vrijdagavond tot 9 uur open
Scarabce
Gtin ul. of schrift, but
Zondag 8 sept. t.e.m, donderdaj
sept.: Tournee theater met
de honden bijten niet", 8.15 i
druk met de verbouwing van het toon-
zaaltje van het GEB in een theater
tje voor ongeveer zeventig mensen.
Men hoopt er in december de pre
mière te geven van „Poppetgom", Piccolo-theater
dat is bedacht door Lucebert en waar
aan wordt meegewerkt door Bruno
Maderna, de componist, viif Haagse
en twee Rotterdamse schilders.
Tsjech
irdag 1
.Blaffer
Toen ik hoorde dat de beroemde
Royal Shakespeare Company een
groep had geformeerd die tot taak
had een groter publiek te interesse
ren voor het toneel, heb ik direct
contact gezocht met het gezelschap
Hetzelfde werk deed ik in Rotterdam
Ik had voortdurend te maken met de
manier waarop er gespreid en ge
worven moest worden. Nu wilde ik
wel eens zien hoe een gezelschap,
waaraan namen verbonden zijn al»
Peter Hall en Peter Brook de zaak
aanpakte. Ik was van harte welkom.
's Maandags rond het middaguur VC9M rlor
reed ik Stratford binnen, waar men.
zodra men de brug over de Avon ia
gepasseerd, links het monsterlijke 'VICUICn
Memorial Theatre ziet liggen, speel
plaats van de Royal Shakespeare
Company. Een half uur later zat ik
met Mr. Peter Kemp aan de lunch
in een „inn", die ais men van links
komt volgens het uithangbord „De
zwarte zwaan" heet, maar van rechts
gezien „De vuile eend".
door
Piet
Jan Grossman, de Tsjechische re
gisseur die zich wereldvermaardheid
verwierf met zijn bewerking voor to
neel van „Het proces" van Kafka en
de toorn der Novotny-regering weer
stond met zijn regie van Jarry's „Ubu
roi', is in Nederland. Juist voor de
inval in zijn land was hij in ons land
aangekomen. Of hij terug gaat of niet,
heeft hij nog niet besloten. Wel dat
hij voorlopig in ons land blijft om bij
de Haagse Comedie een gastregie te
vervullen. Misschien dat hij ook nog
naar Arnhem gaat om bij Theater te
werken. Hij heeft namelijk goede con
tacten met Hans Croiset, die niets
liever zou willen dan een produktie
uit te brengen onder regie van Gross
man.
Nieuwe aanwinsten in
Centrale Discotheek
De centrale Discotheek in Rotterdam heeft
C 127ofjBnüim» ^^oncer^voorHpfano^o!1 'l ln
,0' Da,niï' BSrenboim (piano). The New
Phüharmoma orchestra o.l.v. Sir John Bar-
t, i-<4: tauré: Requiem op. 48. Jocelvne
Chamontn (sopraan) en Georges Abdoun (ba-
ritonb Chorale des Jeunetses de France en
I.ouls M tl Concerts Colonne o.l.v.
C 1275 Lis/t: Concert voor plano no. lln Es.
Andre Watts (piano). The New York Philhar-
monic Orchestra o.l.v. Leonard Bernstein
C Uifc: Bart uk: Concert voor 2 plano's, slag
werk en orkest. Muziek voor strijkers, slag
werk .n lrk„. n-u Robert Fiz_
Prijs
onverteerbaar maakt. Met groot vak
manschap heeft hij het in feite een
voudige verhaal in waar toneel omge
zet. Zijn stuk stelt aan de twee ac
teurs en de ene actrice de hoogs'- ei
sen, omdat geen enkele aansluiting in
de tekst verloren mag gaan op straffe
dat de hele zaak als een kaartenhuis
in elkaar zakt.
Als regisseur heeft hij dat zelf,uit
stekend in ae gaten gehad. De in-,
zet en het enthousiasme van Martine
Crèfcoeur, Aart Staartjes en Carol
van Herwijnen hebben nem geholpen
van „Een opgemaakt bed" een flon
kerende voorstelling te maken: snel,
vitaal, levensecht
Dat de Haagse Comedie dit s
een nog;grotere vergissing zal begaan
dhn „Ziehier, een vrij man" van le
Engelse auteur Tom Stoppard is nau
welijks denkbaar. Verleden jaar
bracht hetzelfde gezelschap „Rosen-
crantz en Guildenstern zijn dood" van
Stoppard. een meesterlijk stuk in een
even meesterlijke uitvoering. Stop
pard heeft geen weerstand kunnen
bieden aan de druk die op hem is uit
geoefend om een tweede stuk af te
leveren.
Hij nam „Ziehier, een vrij man",
waaraan hij zich in zijn jeugd had be
zondigd. opnieuw ter hand en maak
te het gereed voor opvoering. Het
stuk draagt alle kenmerken van een
jeugdwerk: het verraadt reeds het
grote talent vhn de schrijver, maar
wordt gekenmerkt door diens onerva
renheid. „Ziehier, een vrij man" is
een socio-drama, kennelijk geschre
ven onder invloed van Miller's „Een
dood van een handelsreiziger". Maar
omdat Stoppard geen Miller was en
zelfs nog geen Stoppard. is het resul
taat navenant: een vlak, langdradig,
eindeloos stuk, waar ik geen moment
om heb kunnen lachen en waardoor
ik geen moment ben ontroerd. Het
geen wel degelijk de bedoeling moet
zijn geweest, omdat de schrijver het
uitdrukkelijk een komedie noemt
Ware Stoppard een beginnend au
teur geweest, het had zin gehad op
te merken dat hij een sterke rol kan
schrijven, zoals blijkt uit de figuur
van George Riley. Maar na „Rosen-
crantz" wisten we dat al.
Het stuk zou ook in een goede op
voering niet te redden zijn geweest.
En of de opvoering van de Haagse
Comedie goed is, werd zondagmiddag
niet duidelijk, omdat Paul Steenber
gen in de belangrijkste rol ongeveer
de helft van zijn tekst kwijt was, zo
dat de souffleur voortdurend duide
lijk verstaanbaar was.
Gistermiddag is in het Toneelmu
seum in Amsterdam de prijs der
kritiek 1968, ingesteld door de Kring
van Nederlandse toneelcritici, uitge
reikt aan de toneelgroep Centrum.
Niet aan de groep als totaliteit, maar
„aan hen die verantwoordelijk zijn
voor het dramaturgisch beleid van
de toneelgroep Centrum voor het re
pertoire (1967-'681 dat op geënga
geerde wijze gestalte wilde geven
aan een eigentijdse visie op de sa
menleving. Dit blijkt niet alleen ui*
de samenstelling van het speelplan
(„Gered", „Een dag uit. de dood van
verdomde L.oewietje"), maar ook
uit de doordachte pogingen tot bege
leiding van het publiek door middel
J 353: Louis Armstrong
het Clarence Williams BI
J 554 The Swingle singe
K 323S: Mireille Mathleu
L 8001Don Quljote verteld
Rodriguez
V 1781 Volksliedjes uit Haws
The Ksmehamaha School Ch
S-'dney Bechet en
Five Kwintet.
Spanish Masten,
direct de l'Olym-
loor Jorge Juan
I gezongen door
Op 16 september zal de directeur
van de Venezolaans-Nederlandse Ka
mer van Koophandel te Caracas, de
heer W. A. van der Pijl, een zitdag
houden ten kantore van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor
Rotterdam. De Nederlandse Kamer
van Koophandel te Londen houdt op
25 september a.s. eveneens ten kan
tore van de Rotterdamse Kamer van
Koophandel, een zitdag voor belang
hebbenden bij de handel met het Ver
enigd Koninkrijk.
Peter Kemp is verantwoordelijk
voor de organisatie van de sprei-
dingsactivite-iten van het gezelschap
Hij vertelde over het, THEATRE
GOROUND, een samenvoeging van
rondtrekkend theater.
Ieder lid van de Royal Shakespea
re Company kan voor drie maanden
in dit TGR worden geplaatst. De
groep reist in een grote cirkel om
Londen en Stratford. Hei? gaat com
een nieuw publiek te interesseren en
om de band met het bestaande pu
bliek te verstevigen. Op plaatsen
waar het levende theater niet komt,
geeft men demonstraties en maakl
men taal en technieken van het be
roepstheater duidelijk. Het stelt de
acteurs van de Royal Shakespeare
Company in staat om hun puibiiek te
ontmoeten en er mee te spreken
Nieuwe stukken, klassiek repertoire
en speciale demonstratie-program
ma's vormen de artistieke inhoud
van het Theatregoround. Het publiek
wordt uitgenodigd lid te worden van
een theaterclub die allerlei facilitei
ten biedt aan rijn.leden.
Dezelfde avond kon ik een demon
etratie bijwonen. Alleen was het niet
naast de deur. De opvoering zou
plaats vinden in Staveley, een fa-
brieksstadje dat een kleine 100 mijl
noordelijker ligt. Om een uur of vijf
trof ik bet TGR aan, bestaande uit
Nicholas, John, Peter, KalhÊrine en
Roger, uitblazend van een matinee in
een schooi in Staveley. Met de intro
ductie van Mr. Kemp was het ijs
snel gebroken; toneelspelen is een in
ternationaal vak. Na een uur voelde
ik me bijna lid van het gezelschap
Om half acht volgde de demonstra-
Keus
Het Nieuw Rotterdams Toneel heeft
nu definitief zijn keus bepaald voor
de tweede helft van het seizoen. Ge
speeld zullen worden „Time present"
van John Osborne én „Hippolytus
van Euripides. Het eerste stuk zal
worden geregiseerd door Pim Dikkers,
hoofdrol.
Het tweede stuk wordt gebracht, on
der regie van Rob de Vries met in
de belangrijkste rollen Lies Franken,
Eric Schneider en Johan Schmitz.
De groep Scarabee uit Den Haag,
waarin beeldende kunstenaars zich
hebben verenigd om het Nederlandse
toneel eens ie tonen hoe het ook kan
(„Batman in ballingsschap") krijgt
eigen theatertje. Aan de Willem-
De Nederlandse Operastichting
heeft voor het seizoen 19681959
haar programma bekend gemaakt.
Er zijn negen opera's op het speel
plan gezet, die in Amsterdam,
Scheveningen, Rotterdam, Utrecht
en Eindhoven zullen worden opge
voerd. Deze opera's zijn: Un Ballo
in Maschera en La Traviata van
Verdi; Carmen van Bizet; Julius
Caesar van Handel; Fidelio van
Beethoven; Hansel und Greted van
Humperdinck; Der Zigeunerbaron
van Johann Strauss; Le Rossignol
en l'Heure espagnole, resp. van
Strawinsky en Ravel en Wozzeck
vgn Alban Berg.
Voor deze serie zijn abonnementen
verkrijgbaar gesteld, terwijl, voor zo
ver voorradig, ook losse plaatsen be
schikbaar zijn. Voor Rotterdam is een
planning gemaakt voor zeven opera's
t.w. het gehele repe'rtoireplan minus
Fidelio van Beethoven en Wozzeck
van Berg.
De data zijn gefixeerd op 17 okto
ber (Un Ballo in Maschera), 19 no
vember (La Traviata), 22 december
(Carmen), 27 januari 1969 (Le Rossig
nol en l'Heure espagnole), 3 april
(Der Zigeunerbaron) en 2 juni (Han
sel und Gretel)-
Voor deze voorstellingen zijn de na
volgende dirigenten geëngageerd:
Fulvio Vernizzi, Jochem Slothouwer,
André Vandernoot, Giuseppe Morelli,
Bruno Maderna, Louis de Froment,
Jean Fournet, Paul Hupperts, Franz
Bauer Theussl en Willem van Otter-
loo. Voor Hönsel und Gretel is nog
geen dirigent bekend gemaakt.
Tot de medewerkende orkesten be
horen het Kunstmaand Orkest, het
Utrechts Symfonie Orkest, het Bra
bants Orkest, het Rotterdams Philhar-
monisch Orkest, het Omroep Orkest
en het Residentie Orkest. Aan de kas
sa van de Rotterdamse Schouwburg
kunnen alle informaties omtrent abon
nementen en prijzen worden ingewon-
en.
Kanttekeningen
De Nederlandse Operastichting
gaat nu haar vierde speeljaar in en
nog steeds is deze onderneming,
waarvoor onze voormalige Nederland
se Opera plaats heeft moeten maken,
er niet in geslaagd ons land een
traat in de residentie is men thans tionalt Opera met eigen national*
krachten te geven- Volgens haar sa
menstelling en haar systeem van wei -
ken is zij niet méér dan een plaat-
singsbureau (of zo u wilt: oen impres-
sariaat), dat voor iedere opera nieu
we, liefst buitenlandse krachten enga
geert, zoals solisten, i-egisseurs. de
corontwerpers, dirigenten en symfo
nie- (let wel: geen opera-) orkesten.
Ook is deze door een buitenlandse
intendant gelelde opera-onderneming
haar belofte nog niet nagekomen een
superieure operacultuur in Nederland
op te bouwen, met betere resultaten
dan de voormalige Nederlandse Ope
ra ooit heeft bereikt.
Wat is daarvan terechtgekomen?
Tot nog toe: niets, totaal niets.
Nog steeds heeft deze Operastich
ting geen eigen opera-orkest en wor
den er symfonie-orkesten geënga
geerd, die door hun specialisatie nim
mer tic klanksfeer van het opera-or
kest kunnen vervangen. Drie jaar
lang zijn dc hoofdrollen en belangrij
ke partijen bezet geworden door bui
tenlandse krachten en verkwijnen en
verdwijnen onze eigen zangers.
Van de tien dirigenten, aie voor het
nieuwe seizoen zijn geëngageerd, zijn
er drie van Nederlandse nationaliteit
en in de regie en het decorontwerp
is het al niet anders gesteld. Daar ligt
de verhouding: 9 buitenlanders, 2 Ne
derlanders (waarbij rekening moet
worden gehouden dat 6 plaatsen nog
bezet moeten worden).
En dan te bedenken dat door onze
voormalige Nederlandse Opera op
voeringen zijn gebracht die vele ma
len superieur waren aan die, welke
door de Nederlandse Operastichting
met zoveel tam-tam als superverto
ningen waren aangekondigd.
Onmacht
Maar er is nog een sector waarin
de Nederlandse Operastichting tot
nog toe schromelijk heeft gefaald en
haar beleid niet heeft uitgemunt door
vooruitstrevendheid en creativiteit, nl
de programmering.
Opera's als Carmen en La Travia
ta zijn zo afgespeeld dat zij nog wel
in een normaal bezet operaseizoen, zo
als wij dit kennen in de operacentra
van Europa, op de planken kunnen
worden gebracht: voor een „opera-
seioen" van slechts 7 voorstellingen
zoals in Rotterdam dient toch
wel een attractiever beleid gevoerd te
worden- De romantische operalitera
tuur van Frankrijk en Italië en ook
van andere Europese landen bezit zo'n
rijke schat aan verrukkelijke opera's
die geheel of gedeeltelijk vergeten
zijn, dai wij ons s.eeds weer moeten
verwonderen over hel gebrek aan re
pertoirekennis of verbeeldingskracht
bij hen, die aangewezen zijn leiding
te geven aan de operacultuur in ons
ianu.
Wij denken hierbij aan de opera
„Louise" van Charpenlier, die in ons
land sedert 1930 niet meer is opge
voerd en waarvan wij een jaar ge
leden in Parijs nog een indrukwekken
de opvoering hebben bijgewoond. On
ze gedachten gaan verder uit naar
opera's als „Mireille" van Gounod,
muzikaal inhoudvoller dan diens Faust
naar „La Muette de Portici" van
Auber, de „Boris Godounov" van
Moussorgsky, „Mefistofcie" van Boi-
to, „Pelléas et Mélisande" van De
bussy en veie andere heel of half ver
geten opera's uit de 19e en begin 20e
eeuw.
En wat de moderne opera-literatuur
betreft: de enige moderne opera, die
de Nederlandse Operastichting op
haar repertoire heeft genomen, ni.
„Wozzeck" van Alban Berg, wordt ons
Rotterdammers onthouden.
Waarom? Omdat men tekorten
vreest? wat o.i. met „Wozzeck*
nog zeer twijfelachtig is.
Eigentijds
Maar ook, al zou een operavoorstel
ling een tekort opleveren, het be
hoort toch tot de culturele taak van
een opera-onderneming, het publiek in
kennis te brengen van moderne en
eigentijdse (Iet wel: niet „experimen
tele") opera's. Aan deze risico's heb
ben toch ook de theaterexploitanten
uit de tijd van Handel, Mozart en
Wagner zich niet kunnen onttrekken!
Neen, zolang de leiding van de Ne
derlandse Operastichting blijft expe
rimenteren met een on-nationaal im-
pressariaatsproduct als „opera-instel
ling" en geen of onvoldoende moeite
doet in ons land een eigen nationale
Opera op te bouwen, zal deze Opera
stichting als mislukt moeten worden
aangemerkt-
Het wordt zo langzamerhand de
hoogste tijd dat de intendant Dr. Mau
rice Huisman naar Brussel terugkeert
en de regerings- en stedelijke auto
riteiten de leiding van onze Opera
stichting in handen leggen van vak
bekwame theatermannen, die het
Nederlandse volk in ruil voor hun be
lastinggelden een waarlijk nationale
Opera-instelling, steunend op onze
tradities en nationale krachten, kan
schenken.
tie onder de titel „the play in rehear
sal" (het stuk in voorbereiding). Het
werd een perfecte show van alle sta
dia waar een acteur persoonlijn en
in groepsverband door heen moet om
tot een voorstelling te komen. Een
fragment uit het derde deel van Hen
drik VI diende als materiaal. Ladv
Grey komt het land van haar in da
slag gevallen echtgenoot terug vra
gen aan koning Edward. Edward,
die veel van vrouwen houdt. wil
meer. Closter (de latere Richard UI)
en Clarence zorgen voor dubbelzinnig
commentaar.
Geen costuums. Een donkere broek
en een sweater zijn voldoende. Het
publiek werd uitgenodigd om a s hof
houding te fungeren. Er werd veel ge
lachen, er werden bewust grove fou
ten gemaakt, er werd commentaar
gegeven en gevraagd: iedereen was
erbij betrokken. Het. toneel tot ln de
kleinste details tot leven brengen 1»
onze taak. zei de regisseur. Men
kreeg een duidelijk beeld van hofe
dat gebeurde.
Als intermezzo volgde een stuk
proza. Het. fragment uit Othello"
waarin Jago probeert Othello's jaloe
zie op te wekken. De acteurs moes
ten improviseren. Daarna hetzelfde,
zoals Shakespeare het schreef: een
schoolvoorbeeld voor komende to
neelschrijvers
Na afloop werd er nog een half uur
gediscussieerd. Een discussie, wa.'"-
aan publiek en spelers deelnamen.
Dal een gezelschap als de Royal Sha
kespeare Company, dat tot de be
langrijkste gezelschappen van West-
Europa hoort, op deze manier pro
paganda voor het. toneel maakt. is
een zeer gelukkig verschijnsel. Peter
Brook en de dit jaar benoemde 29-
jarige directeur Trevor N,unn weten
dat het tor.eel aan communicatie
stoornissen lijdt. Tegenover de rrten-
sen die het fconeel in de tdekorrist tipn
verworden .tót een sóórt museum
kunst staan anderen. Zij nemen de
uitdaging aan omdat toneel een le
vende kunst is Op de toekomst zal
men zich moeten bezinnen. Die hangt
niet alleen at van wat er aan nieu
we stukken op de markt komt. Een
ongeïnspireerd toneel kan moeilijk
nieuwe schrijvers opbrengen. Dit is
een wisselwerking die geactiveerd
kan en moet worden.
De RoyaJ Shakespeare Company
gaat naar het publiek toe om dat pu
bliek te betrekken in het. wezen van
haar kunst. Geen idealisme, nee voor
al niet. maar een harde noodzakelijk
heid in de strijd tegen de vervlak
king. De onvervangbare waarde van
het toneel is de gebeurtenis, de hap
pening, die iedere avond opnieuw
ontstaat, waarbij het publiek een ac
tief en creatief element is dat inspi
rerend werken kan.
Een progressief gezelechap als - de
Royal Shakespeare Company heeft
dal begrepen en stuurt zijn acteurs
er op af. Een kwestie van mentali
teit die men niet kan opdringen. Ook
is het niet eenvoudig (misschien wel
verkeerd) om zoiets te imiteren. De
propaganda van een gezelschap kan
alleen maar voortkomen uit wat er
artistiek te bieden valt; het moet als
het ware met "het karakter van het
gezelschap verweven zijn. De Royal
Shakespeare Compam- voldoet aan de
voorwaarden om zinvolle .ispreiding"
mogelijk te maken.
Noot.
The Royal Shakespeare Company is
een groep die in Londen het Aldwich
en in Stratford het Shakespeare Me
morial Theatre bespeelt. In Strat
ford plus minus zeven maanden voor
namelijk Shakespeare-stukken en in
Londen een zeer gevarieerd repertoi
re. Een beroemde voorstelling van
Peter Brook is ,,Marat-Sade" van
Peter Weiss en een zeer omstreden
opvoering is ,,US", dat over Vietnam
handelt.
VUFDE JAAR VOOR
CLATERTJE BHIER
Zaterdagavond 7 september start
het nieuwe seizoen van jazzclub
„Clatertje Bhier" aan de Heemraads
singel 191 met een avond in de jazz-
kelder. Het bestuur van Clatertje
Bhier heeft zich veel moeite gegeven
een aantrekkelijk programma op te
stellen, want het nieuwe seizoen be
tekent het 5e jaar van Clatertje
Bhier.
Het seizoen begint met een „klei
ne" avond als aanloop voor de fes
tiviteiten die eind september begin
oktober zullen plaatsvinden. Er
wordt zaterdagavond gelegenheid ge
boden kennis te komen maken met
de sfeer van Clatertje Bhier en ken
nis-te komen nemen van de plannen
voor dit jaar. Er bestaat de moge-
tijkheid het lidmaatschap te vernieu
wen of aan te vragen. De avond be
gint om acht uur.