Luchtverontreiniging ver
boven het toelaatbare
nonopole
Jndemeco
Kwalijke
zaak
- STEREO -
KUNSTGEBITTEN
RAPPORT TOONT AAN
WANDPLATEN
GROEN ©QQ
Schoolvakanties in 1969
LOODS
18e jaargang no. 2, donderdag 14 november 1988
Weekblad voor Schiedam en Kethel.
Directie: W. van der Giessen
Kantoor: Westblaak 25, Rotterdam, telefoon 13 2170
(8 lijnen), postgiro 18344.
Uitgave Stichting „De Jeugdhaven"
Zelden is de overheid in een rapport,
dat voor publicatie wordt vrijgege
ven, zo openhartig geweest als in
het rapport over het ,,Oecologiscli
Onderzoek Rijnmond". In dit num
mer publiceren wij een artikel over
de luchtverontreiniging, dat aan dit
rapport werd ontleend. Op enkele
andere in het rapport vermelde as
pecten, zoals waterverontréiniging
en geluidshinder in het Rijnmond
gebied, komen wij volgende week
terug.
Het rapport vermeldt geen prettige
feiten, veel minder prettig althans
dan die, welke wij de afgelopen ja
ren op persconferenties, die op dit
onderwerp betrekking hadden, kon
den vernemen. Steeds weer kregen
wij te horen, dat het allemaal toch
nog wel meeviel. Enkele maanden
geleden liet men zelfs na een „proef -
alarmdoorschemeren, dat de zaak
eigenlijk wel in kannen en kruiken
was en dat men de schadelijke ge
volgen van de luchtverontreiniging
nu wel aan banden had gelegd, ook
wanneer de klimatologische om
standigheden ongunstig zouden zijn.
Door de jaren heen zijn wij echter op
het standpunt blijven staan, dat de
maatregelen, die tegen de lucht
verontreiniging genomen werden,
onvoldoende waren. Wij hebben ons
nimmer aan de kant willen scharen
van hen, die de zaak susten en die
dan uiteindelijk altijd weer met het
argument kwamen, dat onze econo
mie de concentratie van vooral pe-
tro-chemische bedrijven nodig heeft
en dat we het beetje luchtverontrei
niging dan maar voor lief moesten
nemen.
Het rapport heeft ons gelijk gegeven.
Het gaat hier niet meer om een
beetje luchtverontreiniging, dat tij
dens ongunstige klimatologische om
standigheden wel eens uit de hand
kan lopen. Het gaat hier om een da
gelijkse bedreiging van de gezond
heid van mensen, dieren en plan
ten. Sterker nog: het gaat hier om
een bedreiging, waar men nog maar
heel weinig vanaf weet. En wan
neer het rapport stelt, dat er een
steeds groter aantal stoffen de
lucht in wordt gespoten, waarvan
we de uitwerking niet eens kennen,
is dat een zeer kwalijke zaak.
De luchtverontreiniging is een van
die zaken, waarover men het pu
bliek liever niet al te veel inlicht
om toch vooral maar geen onrust
te zaaien. Men vergeet daarbij, dat
die onrust er toch altijd is geweest,
ook al, omdat de mensen een eigen
neus hebben en omdat zij om zich
heen de plantenwereld minder zien
worden. Bovendien spreken zwarte
spikkeltjes op het wasgoed en op de
auto's boekdelen.
De bestrijding van de luchtverontrei
niging is een financiële aangelegen
heid. De gevolgen van de luchtver
ontreiniging zijn dat ook. In 1964
was dat een schade van 300 miljoen
gulden, welke schatting nog aan de
lage kant lag. Daarnaast is er een
schade aan de volksgezondheid, zo
wel lichamelijk als geestelijk, en
aan de flora en fauna, die in feite
aanzienlijk ernstiger is en in geen
enkel bedrag is om te zetten.
De industrie moet de voorzieningen
om de luchtverontreiniging te voor
komen, betalen. Uit het rapport
blijkt, dat die voorzieningen in on
voldoende mate zijn getroffen. Wat
dat betreft ligt Nederland ten ach
ter bij bijvoorbeeld West-Duitsland
en helemaal bij Rusland, waar in
feite geen enkele schadelijke ver
ontreiniging van de lucht wordt ge
duld.
De schade van de gevolgen moet
worden betaald door diegenen, die
in slaap worden gesust met de kreet,
dat het nu eenmaal noodzakelijk is
voor de Nederlandse economie. Het
lijkt ons, dat de balans wel wat te
veel uitslaat ten nadele van de be
woner van Rijnmond. Uiteindelijk
zal hij het gelag moeten betalen,
terwijl de winsten elders worden op
gestreken.
REPARATIES
le klas werk vanaf 5,
per reparatie
20-karaats gouden kroon 17.50
U kunt er op wachten
INSTITUUT DENTILIA
Hoogstr. 40, R'dam, tel. 010-12.60.10
Te bereiken met tram 1, 3, 6, 8 en
buslijn 32, 34, 38, 45, 49, 49a.
NU HET ECHTE
HAMMOND-ORGEL
voor een timselijkeprijs
ft*-
jgj H f 4
IJi i*
-
UB
- A -
Ondanks de vele studies is er nog maar weinig bekend over
de gevolgen van de luchtverontreiniging.
Over langdurige blootstelling aan lage concentraties sdjn
vrijwel geen cijfers beschikbaar, maar de waarnemingen, die er
zijn, wijzen op verhoogde sterftekansen.
Blootstelling gedurende korte tijd aan zeer hoge waarden
kan eveneens ernstige gevolgen hebben.
Slechts voor boofdverontreinigers (koolnionoxyde, zwavel-
dioxyde enz.) zijn normen vastgesteld.
In Rijnmond wordt slechts van een verhoudingsgewijs klein
aantal in de atmosfeer geloosde stoffen metingen naar de con
centraties verricht.
Bovendien worden er stoffen in de luclit geloosd, waarvan
men de uitwerking nog niet eens kent, evenmin als men iets af
weet van de gevolgen wanneer deze stoffen zich verbinden met
andere.
Cijfers wijzen uit, dat de concentraties vaak véél hoger liggen
dan in hel buitenland toegeslane maxima.
Hoogstraat 2 - Schiedam-Tal. 268808
Vr.t 7-8.15, Za. 7-9.15, Zo. 7-9.15.
DEMONEN IN TUNNELS
(Five million years to earth)
LeVende verschrikkingen die het
bloéd doen stollen in een hel van
ondergrondse monsterlijkheden!
In feuten. Ne®. Fox Film
14 jaar
Zatf 2, Zo. 2-4.15.
HET KONINKRIJK DER HUMOR
(When comedy was king)
M.m.v. CHARLEY CHAPLIN
HfUSTER KEATON LAUREL
énd HARDY en vele anderen.
Neth. Fox Film
A.L.
(Zaterdagnacht 24 uur.
DE RODE LAMPJES
Splendal Film
18 jaar
Een spookachtige opname vc
dynamisch Rotterdam. Ja, ja, we zijn
driftige werkers. Gif-kikkers zogezegd.
Maar wc .vergeven onszelf
specjale aanbieding in prima
gelakte "PRINT" platen
TEAKen PALISSANDER
214x90 cm 244x122 cm 275x122 cm
LUXE platen gelakt en met V groef
275x122. 305x122
i ESSEN 59.50 70.50 l
i EIKEN 62.50 72.-
ft TEAK 67.50 78.-
I NOTEN 72.50 79.50 1
PAUSSANDER 77.50 82.-
Tevens grote sortering
massief houten wandtchroten
Vraagt de uitgebreide prijslijst.
Rotterdams grootst gesorteerde doe
het zelf specialist, met de betere
kwaliteiten. Iedere dag geopend van
halt negen tot zes uur.
Vandaag gebeld, Morgen besteld!
Nwe Binnenweg 396 Tel. 235605
t Korenaarstraat61-63Tei. 230803 J
Bergselaan 214 Tel. 281167 J
KLEURENTELEVISIE
/"deze WEEK: VOL STEREO^
5A310-eRA3£M0FC8N
COMBIHATIIMEUBEL
7-T: met decoder TJftO
g verü^.-voorbyO.-
TV-Technische dienst: telefoon 236473
Dag en nacht bereikbaar
Kunstschilder en tekenaar Jan Mak
kes toont van 15 tot en met 20 novem
ber weer zijn dynamische schilderijen
van het Rotterdamse havenbedrijf.
Sleepboten, vrachtschepen, raffinade
rijen en kranen sierende autoshow op
die Van Gorp's automobielbedrijf in de
Ahoy-hal houdt. Hiermee geven zaken
man en kunstenaar een herhaling van
iets dat zij vorig jaar ook reeds deden.
Zoals het een goed tomanticus be
taamt, schildert Makkes ook land
schappen, kerkinterieurs enz.
Deze verontrustende zaken kan
men lozen in het vandaag gepubli
ceerde. „Oecologisch Onderzoek
Rijnmond", dat is uitgevoerd in
opdracht van het Openbaar Li
chaam: Rijnmond onder auspiciën
van het Rijksinstituut voor Veld-
biologiSQh Onderzoek ten behoeve
van het Natuurbehoud (Rivon) te
Zeist. Oécologie betekent „leer van
de huishouding" en kan in dit ver
band wofljen gezien als een studie
naar de levensomstandigheden in
het Rijnmondgebied, zowel voor
mensen als voor planten en dieren.
In het rapport wordt gesteld, dat
een vrij groot aantal facetten van de
luchtverontreiniging mede door ge
brek aan kennis ernstig wordt onder
schat. Het assortiment gassen, dat in
de atmosfeer wordt geloosd, groeit
bijzonder snel, sneller dan over het
algemeen onze kennis betreffende hun
uitwerking op plant,mens en dier.
Zelfs de acute invloed van 'n aantal
stoffen is vaak onvoldoende bekend.
Er worden ook cijfers gegeven.
Zo wordt er bijvoorbeeld per jaar in
het Rijnmondgebied ruim 150.000 ton
zwaveldioxyde de lucht in gespuid,
naast vele andere stoffen, zoals stik-
stofoxyden, fluorwaterstof, zwavelwa
terstof, styreen, koolmonoxyde en
chloor. In 1963 werden door TNO in
Vlaardingen metingen verricht naar
zwaveldioxyde-concentraties. Op drie
punten verkreeg men metingen, die
47, 19 en 6 maal het maximum over
schreden, dat in West-Duitsland
wordt aangemerkt als het begin van
oversterfte, een grotere sterfte dus
dan onder normale omstandigheden.
Naar de gevolgen van dergelijke
concentraten behoeft dus niemand te
raden. Piekconcentraties van bijna
drie keer het in West-Duitsland als
het maximaal toelaatbaar gestelde
werden geconstateerd en men kan
zonder meer aannemen, aldus het
rapport, dat daarbij piekwaarden van
meer dan zes keer de Duitse norm
zijn opgetfeden. Dergelijke concen
traties zijn ook in Rotterdam waarge
nomen, en het lijkt buiten twijfel, dat
dit leidt tot een (zij het geringe)
oversterfte en een verhoogde zieken
huisopname.
Min of meer
De Commissie Water, Bodem en
Ducht heeft gesteld, dat de toestand
van de luchtverontreiniging in Rijn
mond de laatste j, ren min of meer
stabiel is gebleven. Het rapport stelt
daar tegenover, dat de verontreini
ging door de uitbreiding van de in
dustrie in westelijke richting over een
groter gebied is verspreid. In het rap
port wordt dan ook enkele malen de
vestiging van de Gulf aangehaald als
oorzaak van sterfte in de flora. Bo
vendien stelt het rapport in dit ver
band nogmaals, dat het assortiment
van produkten, dat door de industrie
in de atmosfeer wordt geloosd, in de
laatste jaren bijzonder sterk is ver
groot. De metingen betreffen echter
maar een zeer beperkt aantal stoffen.
De nadruk moet tevens worden gelegd
op het feit, dat de chemische verbin
dingen voortdurend gecompliceerder
geworden zijn en de eventuele reac
ties in de atmosfeer vrijwel oncontro
leerbaar.
Uit het rapport blijkt, dat de lucht
verontreiniging ook het weer beïn
vloedt, hoewel daar nog maar weinig
onderzoek naar is geweest. Boven
de concentraties van industrie, zoals
momenteel bij Hoogvliet en in het Bot-
lekgebied het geval is, ontwikkelen
zich zeer grote hoeveelheden warmte,
waardoor erg afwijkende stromingen
in de atmosfeer plaats vinden. De
lichthoeveelheid neemt af, omdat vas
te deeltjes condensatiekernen kunnen
afleveren, waardoor wolkenvorming
in de hand wordt gewerkt. Dicht langs
de Nieuwe Waterweg is lichtvermin-
dering ten gevolge van de luchtver
ontreiniging geconstateerd. Plaatse-
lijk valt meer neerslag en men heeft
door de vorming van wolken min
der uren zon.
In de eerste plaats ondervindt d£
mens schade van de luchtverontreini
ging door hinder. Daarnaast zijn er
de directe ziekteverschijnselen teai
gevolge van inademing van schadelij
ke stoffen en de ziekteverschijnse
len ten gevolge van blootstelling aan
schadelijke stoffen op lange termijn
bij minimale concentraties. Daarbijis
nog nimmer een onderzoek ingesteld
naar de psychologische gevolgen van
de luchtverontreiniging, terwijl in het
onderzoek tot op heden uitsluitend'de
hoofdverontreinigers zijn opgenomhn.
Zelfs is indirect via de voeding door
werking van de luchtverontreiniging
op het menselijk lichaam voorstel
baar.
In dit verband zijn de resultaten in
teressant van een enquête, die in 1960
werd gehouden onder huisartsen in
Zuid-Holland. Daarbij bleek, dat in
Vlaardingen en Schiedam het aóntal
patiënten met astmatische en chroni
sche bronchitis, dat regelmatig qtider
behandeling was, tweemaal zo groot
was als in de rest van de provihcie.
Schade
Er is echter ook een economische
schade. Zo kan de schade a*n de
volksgezondheid zich uiten in arbeids
verzuim, geringere arbeidsprestatie
en de kosten van de gezondheidszorg.
Ook in de agrarische sectos heeft
men aanzienlijke schade als - gevolg
van de luchtverontreiniging geconsta
teerd. Verder worden door corrosie
onder andere auto's, zinken daken en
dakgoten, machines en kabels aange
tast.
Ernstig gewonde
bij botsing met
geparkeerde auto
)n het nachtelijk uur reed de' 25-ja
rige vertegenwoordiger G. A. van P.
uft Gouda met de door hem bestuur
de auto over de Parkweg uit de
richting Beatrixpark. Tussen twee
bjrandende lantaarns stond een truek
rpet oplegger geparkeerd, die te laat
door van P. werd opgemerkt, zodat
hij tegen het voertuig botste. De
geyolgen waren zeer ernstig. De echt
genote van de bestuurder liep een
schedelbasisfraétuur, een ernstige
wond boven het rechteroog, een ge
broken arm en been op. De heer van
P. zelf bekwam licht letsel, omdgt
hij niet in aanraking was gekomen
met de vrachtauto. Na in het Dijk
zigtziekenhuis te zijn behandeld, kon
hij naar huis gaan. De toestand van
zijn echtgenote liet zich aanvankelijk
ernstig aanzien, doch het levensge
vaar is thans geweken.
VERLOVINGSRINGEN MET BRILLANT
de grote mode, reeds v.a. 113,
De vakanties voor het schooljaar
1968-1969 zijn wat betreft het kleuter
onderwijs, het basisonderwijs en
het buitengewoon onderwijs zovgel
mogelijk afgestemd op de vakanties
van de scholen voor het voortgezet
onderwijs. Een uniforme regeling
voor deze scholen en het voortgezet
onderwijs is niet mogelijk zo delen
B. en W. mede, omdat dan de school
dag als compensatie daarvoor onver
antwoordelijk lang zou moeten wor
den.
Schiedams Vrouwenkoor
Xg zingt voor televisie
■Sol.
Schiedams Vrouwenkoor zal dins
dag 19 november te zien en te be
luisteren zijn op Nederland 2 om
21.35 uur in de serie „Amateurs ac
tief", een programma van de NTS.
Uitgevoerd worden gedeelten uit een
hedendaags werk van Hans Kox „Li-
tania", gebracht door twee koren na
melijk Schiedams Vrouwenkoor en
Rijswijks Vrouwenkoor o.l.v. dirigen-
te Ria Borgmeijer.
Vervolg op pagina 11
grammofoons en platen
Vlaardings meest gesorteerde
speciaal zaak
't MUZIEKHUIS
Dr. Wiardi Beckmansingel 35
Telefoon 346576
