De Havenloods | 1968 | 5 december 1968 | pagina 7

■2SBSBI

Johan Kaart: altijd actief
altijd klaar met een grap

De realiteit van het kruis

Brievenbesteller van
postzakken beroofd

ARIE DE BOOM NV

KOOP PRIJSBEWUST!

't MEUBELHUIS

GEVONDEN VOORWERPEN

DE HAVENLOODS DONDERDAG 5 DECEMBER 1968

S'dam 7

A DE BENADERING van de mens-van-deze-tijd hebben
we, tijdens de kennismaking, zijn uiterlijke en innerlijke
J gesteldheid iets beter leren kennen.

We willen nu zijn verleden in ons onderzoek betrek
ken om daarna ons te bezinnen op zijn heden en op zijn toekomst.
Het zelf-bewust-zijn van de mens is niet een statische aangelegen
heid, maar een dynamische, een evoluerende, dus bewegende
gegevenheid: vanaf de tijd, dat de mens zichzelf-bewust werd tot
nu onderging het zelfbewustzijn een niet geringe ontwikkeling. De
prille, primitieve mens was anders, dacht anders, leefde anders
dan de moderne mens.

Voor hét begrijpen van de mo
derne mens is het gewenst zijn
historische achtergrond te ken
nen. Een globaal overzicht zal
daartoe het meest overzichtelijke
middel zijn. Globaliseren, genera
liseren heeft altijd het gebrek van
eenzijdigheid, wat geen bezwaar
behoeft te zijn, als duidelijk is, dat
men alleen bedoelt de strekking,
de trend van het besprokene aan
te geven. We onderscheiden dan:
het overwegend, natuurlijk bewust
zijn,

het overwegend psychisch bewust
zijn,

het overwegend geestelijk bewust
zijn.

Het overwegend natuurlijk be
wustzijn.

Binnen de ruimte van de tijd is
de hemelse geest dynamisch werk
zaam in het aardse natuurlijk-zijn:
het animaal bewustzijn ontwikkelt
zich langzaam tot menselijk zelf
bewustzijn. Maar de prille natuur
mens leeft bij het binnen treden
van deze sfeer nog. in belangrijke
mate stam-verbandelijk: de indi
viduatie is een zeer langdurig pro
ces, dat de indruk wekt een ver
traagd proces te zijn, omdat nau
welijks voortgang te bespeuren is.

De natuur-mens leeft overwe
gend in de sfeer van het zijn bin
nen de polariteit van zelf-zljn en
niet-zelf-zijn. Dat betekent een
angstwekkend bestaan. Geestelijk
is hij nog zeer weinig ontwikkeld
en staat hij daardoor geestelijk
ongewapend te midden van een
dreigend milieu. Dat betekent een
machteloos-zijn, dat een slaafse le
venshouding bewerkt. De enige
mogelijkheid voor het natuurlijk
bewustzijn is het zoeken, naar ver
meerdering van zijnsmacht of
zielekracht om te kunnen blijven
zelf-zijn.

Met behulp van zijn magisch
denken bouwt hij zich, aan zijn
Godsbewustzijn gestalte gevend,
een grillige wereld van goden,
halfgoden en geesten op, die het
bio-centrisch karakter van het
magisch denken duidelijk demon
streert. De versterking van zijns
macht en zielekracht in dynamis
me en animisme zijn duidelijke
uitingen van de zijnsstrijd van de
driftmatig levende natuurmens,
die daarbij geleid wordt door de
met magische kracht bezette
priester, die offers brengt.

De natuur-mens leeft in een geo
grafisch en geestelijk omsloten
milieu: de levensgang stelt hij zich
voor als een eindeloze herhaling
van de biologische kring van ge
boren worden, leven en sterven,

waarbij van dynamische voort
gang, van geschiedenis geen
sprake is. In de strijd om het
naakte bestaan brengt de natuur
lijk levende mens, die slaafs ge
bonden is aan eigen driftmatig
natuurlijk-zijn bijna eindeloos zwa
re offers van levenslijden en le
vensverlies, die zinloos schijnen te
zijn. Maar het niet in werke
lijkheid zijn: de hemelse geest
stuwt in de onbegrepen offers de
natuur-mens naar de fase van de
antieke cultuur-mens.

Het overwegend psychisch be
wustzijn.

De mens gaat zijn bedreigde le
ven beveiligen door het vormen
van cultuur. Dat schenkt hem een
zekere mate van levensrust en
levensvrijheid en opent, althans
voor een keur-klasse van mensen,
de mpgelijkheid tot bezinning, tot
aanvankelijke bezinning op het
leven.

Leefde de natuur-mens in be
langrijke mate instinctief-intuïtief,
het overwegend psychisch bewust
zijn gaat zich oriënteren op het
levens-welzijn. Oriëntatie reept de
vraag op naar de levensorde. Ook
bij relatieve rust en vrijheid er
vaart de mens zowel levenslust als
levenslast in de "zin van levens
onlust. Het leven van de psychi
sche mens verloopt binnen de pola
riteit van Ievens-wel-zijn en levens
wee-zijn.

Dit zoeken naar levenslust valt
historisch samen met het vormen
van grotere mensengemeenschap
pen op bepaalde geografische pun
ten, wat ook levensordening
vraagt om Babylonische spraak
verwarring te voorkomen. De poli
tieke en sociale structuur van die
dagen draagt nog sterk het stem
pel van macht-oefenen (koning-
vrije-slaaf; man-vrouw) door de
sterkere. Dit alles draagt bij tot
het scheppen van het regeer-denk-
kader, waarvan wetgeving (Ham-
moerabi, Mozes), staatsorde
(Griekenland) en rechtsorde (Ro
me) de exponenten zijn. Dit denk
kader bewerkt bij de massa een
feodale levenshouding

De onder invloed van de oriën
terende, ordenende psyche staande
geest van de antieke mens vormt
mythische beelden, beelden vanuit
één ordenende gedachte opge
bouwd de koninkrjjks-mythe, waar
in macht en recht (gerechtigheid)
gepaard schijnen te gaan (Keizer
cultus b.v.).

Het overwegend psychisch be
wustzijn doorloopt de fase van de
ethische bewustwording: de ethi

sche sfeer ligt gefundeerd in de
psychische gevoelssfeer van de
liefde-waardering van God, de
naaste en de schepping. Deze ethi
sche ordeningi deze ethische wet
vraagt ethische wetgeving, die een
bepaalde levenshouding, een be
paald levensgedrag vordert, waar
door de moraal wordt geschapen:
een uiterlijke levenshouding, die
innerlijk ethisch bewustzijn ver*
onderstelt, maar niet waarborgt.
Deze moraal is de grondslag ge
worden van de deugdenleer, waar
in het ethisch bewustzijn al te
vaak bleef en blijft steken. Het
antieke overwegend psychisch be
wustzijn heeft oriënterend en orde
nend zich overmatig vastgelegd op
het statische principe van het
recht van de orde, van het zijn,
waardoor het element van het
worden, van het dynamische leven
niet meer voldoende tot zijn recht
kwam.

Het antieke bijbels denken tracht
beide polen van zijn en worden tot
zijn recht te laten komen. Ook het
bijbels denken kent de koninkrijks
mythe, waarin de wet een centrals
functie vervult. Vanuit dit wette
lijk denken word de realiteit ge
scheiden tot twee werelden: de
goede wereld van God en de kwade
wereld van Gods rebel, de satan.
Er bestaat vijandschap tussen deze
beide werelden, maar het dyna
mische element eens zal het
kwade overwonnen zijn, zij het
langs de weg van het offer de
vermorzelde hiel van het levens
kruis, waardoor de levensgang een
wankele gang is geworden tussen
goed en kwaad.

Het offer, het levensoffer, het
offerbloed wordt gesprenkeld op
het verzoendeksel, dat ligt tussen
de statische wet en de dynamische
cherubs-gestalten.

Het offer aan het Kruis vol
bracht. vrijwillig en opgelegd, ver
zoent het zijn en het worden van
de mens. schenkt vrede tussen zijn
en worden. Dat is het Evangelie,
de blijde boodschap van de Mens
aan het Kruis, die als mensenzoon
Zoon van God was en koning der
joden.

Het wonder van de bijbelse bood
schap is, dat vrede door verzoening
geboden wordt door het Goddelijke
genadige Zelf-offer aan het Kruis,
waardoor het kruis realiteit is ge
worden in het leven van de mens.
Deze historische realiteit heeft zich
voltrokken in de fase van het over
wegend psychisch bewustzijn
deze historische realiteit geeft
vrede aan de ziel.

In de fase van het overwegend
geestelijk bewustzijn mag de mens
van deze historische realiteit uit
gaan. waarover een volgende over
weging.

N.D.

Terwijl de 35-jarige besteller bij de
PTT A. J. bezig was met het bezor
gen van post in het flatgebouw aan
het Bart Verhallenplein, is een dief
er met zijn fiets, bel'aden mét twee
postzakken vandoor gegaan. De be
steller alarmeerde meteen de politie,
die een uitgebreid onderzoek in de
omgeving instelde. Nabij zwembad
Groendoord werd de fiets gevonden,
doch de postzakken bleken te zijn
verdwenen:

Nu betekent deze diefstal beslist
geen buit voor de dief, doch wel eën
zeer grote handicap voor de PTT en
vooral voor de bewoners van de om
geving van genoemd plein. Het is
uiteraard onbekend welke brieven
enz. zich-in de'gestolen tas bevonden,
hetgeen wellicht tot moeilijkheden
aanleiding kan geven. De diefstal
moet dan ook Wel door onervaren lie
den zijn gepleegd, immers worden
geldswaardige stukken niet in de ge
wone bestelling opgenomen.

De Schiedamse politie heeft in sa
menwerking met de postale recher
che een eerste onderzoek ingesteld,
ddt tot dusver geen resultaten heeft
opgeleverd.

Hoogste tijd om uw weekend-caravan
aan te schaffen! Heeft u nog een
toer-caravan? Denkt u al een tijdje
over vervanging door een sta-cara-
van? Denk dan niet langer. Na 1
januari zijn ze aanmerkelijk duurder!
Arie de Boom N.V. levert u bijna alle
modellen nog uit voorraad vóór de
„fatale" datum. Kom bij ons kijken naar
de Mardon, de Willerby, de Shannon
of de Robin.

KRIMPEN A/D IJSSEL llsseldijk 197- tel. [phone]
LOOSDRECHT Oud-Loosdrechtsedijk 163 tel. [phone]

In ons Tuincentrum, tweede
etage verkopen wij voorjaars-
bloeiende bollen, waarmee U
in tuin of op balkon, vanaf het
prille voorjaar tot eind mei
toe, de prachtigste kleureffek-
ten kunt bereiken.

Wij brengen een unieke kollek-
tie bloembollen, o.a. verschil
lende variëteiten en kleuren
tulpen, waaronder de prachtig
ste exemplaren.

Verder een grote kollektie met
hyacinthen, narcissen, krokus
sen, per soort op naam in zakje
verpakt voor nog géén twee
kwartjes.

7 tulpen div. soorten
6 tulpen div. soorten
5 tulpen div. soorten
4 narcissen div. soorten
4 hyacinthen div. soorten
15 krokussen div. soorten

per soort

op naam

verpakt

Vrijdag en zaterdag verwach
ten wij U in ons Tuincentrum,
waar U uit een grandioze kol
lektie Uw voorjaarsbloeiende
bollen kunt kiezen.

Elke vrijdagavond tot 9

Johan Kaart wordt 72 jaar in
februari. Een Waterman, ja, maar
daar doet hij niet aan. En of Johan
Kaart niet moe wordt om op deze
leeftijd elke avond weer op de
planken te staan „Ik zou liegen
als ik zei dat ik moe was. Iedere
dag zit ik uren in de bus om ergens
in de provincie te spelen. Ik doe
een lekker tukkie zodra ik de mo
tor hoor zoemen. Het is net slaap-
muziek, ik hoef het maar te horen
en weg ben ik. Verder voel ik me
er zo gezond als een vis bij. Met
een typisch ji'ddische uitdrukking
kan ik het ook zeggen: Unbe-
schrieeunberufe

Vergelijk alvorens'te kopen eerst
onze prijzen en kwaliteit.

WEST-KRUISKADÉ 4-5-6 - TFL. 124076
.(naast Arana Theater)

ALTIJD 20%-30%
VOORDELIGER

(DESGEWENST CREDIETSERVICE)

Burg.

litle te Schiedam, dagelijks
behalve op zaterdag en zondag:

Autostep; postidentiteltskaart en metro-
kaart; lederen handschoen (r); stoffen da
meshandschoen (1); bankbiljet; 2 autosleu
teltjes, ring met XI sleutels; sleutel (Post
Kethel); bril; kontaktsleutel

damesschoen

I (tel. 262458); sjaal,

Te bevragen bij de vinders: Jongensbroek-
Je E. van Walsum, Voornsestraat 14;
sportkous, Gtlnther, J. van Stolbergstraat
11 (tel. 265007); sjaal, v. Suljters. B. van

Haarenlaan 574; bivakmuts,

Waard, Meeuwenslngel
goor, Delflandseweg 290 (tel. 262458}
Krowlnkel, Paulus Potterstraat 13b;
damesschoenen, School, B. van Haaren
laan 1245; knlpportemonnee met inhoud, de
heer Diamant p.a. Radio Modern, Hoogstr.
62, tas met inhoud, A. Willebrand, Wattstr.
Slib; portefeuille met inhoud, Stomerij Jan
sen, v. Ruijsdaeliaan; portemoftee met In
houd, J. B. Prins, Lange Kerkstraat:
fietstas met tnhoud, D. Vreeswijk', Nic.Beets-
straat 9; kinderbrll, Brussaard, Th. h Kem-
pisstraat 44; herenbril, mevr. v.d Kamp;
Jullanalaan 114, autosleutel, Klelnherenbrlnk,
B. van Haarenlaan* 598; halsketting, mevr.
Koolj, Boylestraat 54b; spaarkaarten, Co-
op., Westfrankelandsestraat 72; muntbiljet,
Boeré, L. Zimmermanpleln 18; herenhorlo-
|e, Clausan, Parkweg 371; herenhorloge, J.
v.d. Vaart, Grote Markt 8; 1 paar dames
handschoenen, 1 stoffen- en 1 handschoen
(r), Postkantoor, Lange Nieuwsfraat; he
renhandschoen, C. Koolj, Joh. Struassplein
69; X paar dameshandschoenen, v. Walsum,
J. Steenstraat 71, herenhandschoen, Meijvo-
gel, J. v. Lennepstraat 22; 1 dames glacé,
Houthandel, Mariastraat 20; 3 mapjes met
kaarten, v. Eijsden, Villastraat 3, boekje,
mevr. v. Oefelen, Singel 57b, paspoort, La
Venezia Passage (tel. 267106); autostep,
Zwaan, Singel 93; kindertraktor, Sitton,

Steenstraat 71

Walsum,

t plm. 6

en, herder, crème-grijs, 'reu; bastaard
e, crème, teef, roestbruine belglsche
ei, reu. Tellero, Huismanstraat 49b.

Zebrapad bij kruising

or. y. Haarenlaan-
Ylaardingerdijik

Sinds geruime tijd doet zich de be
hoefte gevoelen aan een beschermde
voetgangersoversteekplaats op het
gedeelte van de Burgemeester van
Haarenlaan tussen de Burgemeester
Knappertlaan en de Vlaardingerdijk.
De bewoners van de z.g. Slachthuis-
buurt moeten thans, willen zij veilig
de Burgemeester van Haarenlaan
oversteken, gebruik maken van het
zebrapad bij de Burgemeester Knap
pertlaan. Uit de Slachthuisbuurt ko
mende en gaande naar de Vlaardin
gerdijk, zal men in de regel het wes
telijk trottoir van de Burgemeester v.
Haarenlaan volgen en ter hoogte van
de algemene begraafplaats de rijbaan
oversteken. Het oversteken op dit
kruispunt is niet van gevaar ontbloot.

Met de Verkeerscommissie zijn B.
en W. van mening, dat het gewenst
is aldaar een zebrapad te situeren,
dus bij de kruising met de Vlaardin
gerdijk, waardoor het tevens mogelijk
wordt de 'oversteekplaats te beveiligen
met op de groene golf aangesloten ver-
keers- en voetgangerslichten alsmede
voorsorteerstroken op het wegdek aan
te brengen voor het afslaande verkeer
naar de Vlaardingerdijk en naar de
algemene begraafplaats.

Pierre Janssen gaat
wellicht naar Arnhem

B. en W. van Arnhem zijn voorne
mens om Pierre Janssen (42) vooi
te dragen voor benoeming tot direc
teur van het Arnhemse gemeentemu
seum, met ingang van 1 septembei
1969. Hierdoor zal dan voldaan wor
den aan een lang gekoesterde went
van Pierre Janssen, om in zijn ge
boortestad deze functie te vervullen.
Zoals bekend werd de heer Janssen in
1957 directeur van het Stedelijk Mu
seum Schiedam. Thans is hij direc
teur van de Academie voor Beelden
de Kunsten te Rotterdam.

Als free-lancer kan ik mijn eigen rol
len kiezen. Voor de televisie kan ik
zo nu en dan ook ernstiger rollen spe
len. Dat kan ik niet op het toneel.
Als de mensen de naam Kaart zien
op het aanplakbiljet, dan komen ze
om te lachen. Wanneer ik het toneel
op kom, begint men al te applaudis
seren. Waarom zou ik er dan mee op
houden? Ik ben de "kluchten-specia
list geworden. Het publiek vraagt
van mij blijspelen en daar de zalen
altijd vol zijn, ga ik er mee door.

Bij Ensemble bracht de Ijlucht „Je
kunt het toch niet meenemen" als
enige geld in het laatje. Door veel
jongeren wordt het komische toneel
als iets minderwaardigs beschouwd.
Maar men weet niet dat het erg
moeilijk is een klucht goed te spelen.
De onlogische verwikkeling en de
nonsens er om heen. Dat moet je
als acteur geloven, wil je die rol goed
kunnen brengen. Gemakkelijk is zo
iets echt niet. Van de jongere garde,
althans voor mijn leeftijd, lijkt mij
dat Luc Lutz wel iets zal worden in
de toekomst. Hij heeft iets, een soort
aureool van blijdschap, waardoor er
iets gebeurd als hij het toneel op
komt.

Er zijn tegenwoordig echter dingen
die ik niet begrijp. Ik ben niet ouder
wets, maar waarom moet je in' een
stuk schuttingtaai gebruiken om
modern te zijn? Vroeger was het al
tijd een feest om naar de schouwburg
te gaan. Nu zitten ze er in spijker
broek. De televisie brengt soms «goe
de theaterstukken, maar ook dat ge-
kronkel van meisjes en geschreeuw,
ik begrijp zoiets niet. Ik zelf speel
liever voor theater dan voor t.v. want
je hebt dan de directe reactie van
het publiek. De mensen van tegen
woordig lachen om precies dezelfde
dingen als vroeger. Daarom geloof ik
dat kluchten het altijd zullen blijven
doen bij het publiek.

Een enkele keer wordt ik wel eens
door één van de zuilen gevraagd voor
een ernstiger rol, meestal politie-in-
specteur". Dat kluchten zijn sterke
kant zijn bewijst wel de 1600 maal
dat hij „Potasch en Perlemoer" hèeft
gespeeld.

Dit is Johan Kaart, met een uit
gesproken mening. Altijd actief, al
tijd klaar met een grapje. Hij is
een regisseur die zijn werk volledig
doorgrondt en daarvoor leeft. Aan an
dere flauwekul doet hij niet, zoals
postzegels of vogeltjes enzovoorts.
Zijn levensmotto is: „Het zal wel ko
men zoals het wezen moet'- en bij
hem komt dat ook. Donderdag 5 de
cember kan men Johan Kaart zien in
het blijspel „Mijn zoon de minister"
van André Birabeau. Ned. I om 20.23
uur.

Museum Boymans is verlicht. Het is l
:hter niet als toeristische attractie
l 'doeld maar een gevolg van de I

steeds terugkerende duistere figuren]
rond het gebouw en de hiermee ver
band houdende meldingen bij de poli-1

De 56-jarige caféhouder M. Z. die
zijn auto op het parkeerterrein aan
de Broersvest had achtergelaten
kwam tot de ontdekking, dat zijn
voertuig 's nachts was gestolen. Het
zelfde gebeurde met de auto van de
54-jarige voorman J. G. uit de Stok
straat. Diens auto werd later op de
's-Gravenlandseweg teruggevonden,
met epn vernield raampje. Bovendien
bleken twee zonnebrillen een verband-
doosje en handschoenen te zijn gesto
len.

4