tlfo Wpt
Bij De Koff gaan
orgels „leven"
SCHRI/F EEN
TONEELSTUK
Voor derde keer
uitdaging aan de jeugd
DE HAVENLOODS DONDERDAG 9 JANUARI 1969
wollen kindermaillots
Mooie opdrachten
Na de tweede wereldoorlog en
vooral ook de laatste jaren is de
naam van de firma De Koff en
Zoon in heel ons land een waar
borg geworden voor goed werk.
Zo werden er o.a. nieuwe or
gels gebouwd in Putten (vijf
stuks). Bennekom, Nieuwkoop,
Haastrecht, Soesterberg, Ede,
Randwijk, Soest-Zonnegloren,
Renkum. Geldermalsen. Delft,
Amsterdam en bouwde het be
drijf o.a. een speciaal demon
stratieorgel voor de universiteit
lat gebruikt moest worden
door studenten in musicologie.
Gerestaureerd werd en wordt
er o.a. in Moordrecht. St. Joris-
kerk Amersfoort, Monnikendam,
Nijmegen. Tilburg. 's-Graven-
moer, Culemborg. Vlaardingen.
Noordwijk aan Zee, Dirksland,
Z oetermeer. Vleuten. Ouds
hoorn, Driebergen en Bun nik.
1945 al vijf orgels die in dit bedrijf
zijn vervaardigd. Begrijpelijk dat de
heer Luyten en zijn medewerkers
trots zijn op deze ontwikkeling. Want
juist de hoge graad die het vakman
schap hier heeft bereikt, is oprzaak
van al die mooiè opdrachten. Direc
teur en zijn medewerkers springen er
zuinig mee om, want een mechanisch
orgel van De Koff en Zoon leeft" in
klankkleur en wat wil je dan?
H. K.
KERKDIENSTEN
uur ds. H. Hofman.
Evang. Uith. Geme
ir ds. A. Steinhart.
- Kathol;
heeft genomen en deze een plan
heeft opgesteld op grond van de gro
te van het gebouw en de gewenste dis
positie van het instrument, worden er
uitgebreide tekeningen gemaakt en
uiteraard een offerte. Komt men tot
overeenstemming met de opdracht
gevers dan begint de eigenlijke bouw.
Allereerst wordt het frontontwerp en
de dispositie uitgewerkt, waarna pas
aan het binnenwerk, het hart van het
orgel wordt begonnen.
Samenspel
De uiteindelijke afbouw gebeurt in
het gebouw waar het instrument zijn
besterpming vindt.
„Bij dit alles", zegt de heer Luyten,
„is goed samenspel tussen de ver
schillende partijen noodzakelijk. Met
de opdrachtgevers uit Nieuwer-
kerk aan de I.lssel bestaat bij
voorbeeld een intensief contact. Tus
sen de ontwerper van het gebouw, de
adviseur dr. Vente en ons bedrijf is
reeds vanaf het eerste ogenblik nauw
contact geweest en is bij het onwerp
met de wensen van onze kant voor
honderd procent rekening gehouden.
Zo moet het ook en daarom zijn er
voor dit instrument alle voorwaarden
aanwezig om de opdracht tot in de
puntjes uit te voeren".
De orgelmakers De Koff en Zoon
hebben op dit ogenblik veel werk. Op
drachten komen binnen op recom
mandatie van anderen. Om maar eens
een voorbeeld te roemen: In de Gel
derse gemeente Putten staan sinds
Kerk (Albairdastraat 69) 10
uur ds. c. van Zuylen, Voorbereiding Hei
lig Avondmaal. 3 uur ds. G. Kneuzen. Delft.
..De Goede Haven" fWCstfrankelandse-
dijk 1) 10 uur ds. G. Kneuzen. Voorberei
ding H. Avondmaal. 3 uur ds. G. 'Warnink.
Juhanakerk (Buig. Knappertlaan 2(1) 10
maal. 5 uur ds. J. N; NaSrrtensma, Dank
zegging.
De r.k. toneelvereniging „Alber-
dingk Thijm" brengt zaterdagavond
11 januari in Musis Sacrum het blij
spel: „Haar andere man" door Larry
Johnson. De regie is in handen van
Jacq. van Haasteren.
Elk« vrijdagavond tot 9 uur opan
Ook mssndtgmorgen ogen
Géén tol. of schrift, bstt.
Draagt Uw dochter ook niets
liever dan die heerlijk behaag
lijke wollen maillots, dan is het
de moeite waard om bij ons
eens langs te komen.
Want wij verkopen een prima
kwaliteit wollen kindermail
lots. Deze maillots, de pret
tigste dracht in de koudste
maanden verkopen wij voor
een prijs, die uitnodigt om
meerdere stuks (er zijn 4
e kleuren) uit te kiezen.
Op onze Kousen-afdeling ver
kopen wij wollen kindermail
lots van een uitstekende kwa
liteit. Keuze uit de kleuren
grijs, groen, rood en marine
en in de maten 92 t/m 152.
Elke vrijdagavond tot 9 uur open
In de Kapelstraat 8 te Utrecht leeft het ambacht nog. Dertig specialisten
bouwen en restaureren er dagelijks kostbare mechanische orgels. Man
nen die van hun vak houden en onder leiding van de heer H. P. Luyten,
directeur van de firma J. de Koff en Zoon, maar één doel voor ogen
hebben: orgels te maken die voldoen aan de hoogste kwaliteitseisen. Dat
klinkt vandaag, in het tijdperk van de automatisering, vrij hooghartig
alhoewel het toch de waarheid is.
Want de firma De Koff en Zoon
heeft een goede naam en de hr. Luy
ten hecht juist daar alle waarde aan.
Al van jongs af is deze schoolmees-
terszoon uit Aalsmeer „behebt" ge
weest van het kerkorgel. Na zijn
HBS-opleiding wist hij daarom zijn
vakkeuze: orgelbouw. Een mon
delinge sollicitatie bij De Koff leverde
de toezegging op dat er over zo'n
maand of drie wel een plaatsje voor
hem was en dat voor de opleiding van
een goede vakbekwame orgelbouwer
wel zo'n tien jaar werd uitgetrokken.
Maar soms rolt de bal vreemd en dus
vond de heer Luyten de volgende dag
een briefje op de mat of hij toch maar
direct wilde komen. Omdat hij toen
dat oude vak van orgelmaker inten
sief is gaan bestuderen en passant de
dochter van z'n baas wel aardig vond
en dit laatste feit wederkerig werd be
antwoord, is zijn ideaal vervuld.
Toen de huidige directeur in 1950
trouwde telde het bedrijf zes mensen.
Nu zijn het er dertig en de orderpor
tefeuille is goed gevuld. De heer Luy
ten heeft vooral de hernieuwde op
mars van de mechanische orgelbouw
op de voet gevolgd en zijn bedrijf er
op afgestemd. Daarmee werd in fei:e
ook een oude traditie voortgezet, want
toen enkele generaties terug de mees-
ter-knecht van orgelbouwer Witte
voor zichzelf begon, bouwde deze De
Koff niet anders dan instrumenten
van hoge kwaliteit.
Grote ervaring
Wat vindt de heer Luyten van de
ontwikkeling in de orgelbouw.' „Ik
ben blij met de hernieuwde belang
stelling voor de mechanische orgels.
Kwalitatief is nu wel bewezen dat de
ze instrumenten toch de meeste vol
doening geven. Vooral de protestantse
orgelbouwers hebben grote ervaring
opgedaan. Mede omdat de acht tot
tien topbouwers veel onderzoek en
studie hieraan hebben gegeven". De
heer Luyten is van mening dat het be
paald niet zo is dat Nederlandse bou
wers met ernstige buitenlandse con-,
currentie hebben te maken. Procdh-
tueel noemt hij het niet eens noe
menswaardig, hoewel hij voor enkele
firma's uit andere Europese landen
grote waardering heeft.
..Vergeet echter niet", zei de heer
Luyten, „dat orgelbouwer een moei
lijk vak is. Het is daarnaast team
werk want geen enkele bouwer kan
alle vakdetails int zich verenigingen.
Daar hebben ook wij specialisten
voor". Om diezelfde redenen ziet de
heer Luyten maar weinig toekomst
voor de beunhazerij in de orgelbouw
wereld, dat juist hier kansen heeft.
Handige jongens, die de belangrijkste
materialen in het buitenland kopen en
dan gaan bouwen onder de geldende
prijzen. Ook hier leert de praktijk
echter, dat dit soort zaken verkeerd
uitpakt. De heer Luyten maakt er
zich niet al te druk om.
Dat doet hij evenmin voor het elek
tronische orgel. Want hoewel juist
in nieuwe kerken deze instrumenten
nogal voorkomen, omdat er wél een
nieuwe kerk is gefinancierd, maar
natuurlijk geen orgel, zijn deze in
strumenten het laatste redmiddel en
wellicht ook het duurste als het eens
zuiver zou worden berekend.
Precisie
Wandelend door het bedrijf valt op
met hoeveel liefde en geduld aan ver
schillende opdrachten wordt gewertu.
Uiterst precies worden de eeuwen
oude pijpen van het monumentale or
gel van de hervormde gemeente van
Monnikendam in luister hersteld.
Ieder onderdeel van dit orgel wordt
bestudeerd, precies nagemaakt of ge
restaureerd. Eenzelfde karwei ge
beurt in de grote kerk te Vlaardingen,
in de Sint Joris te Amersfoort en in
de grote kerk van Culemborg. Een
restauratie die de laatste jaren ook is
uitgevoerd is het fraaie orgel van de
herv. gemeente van Moordrecht. Een
visitekaartje van De Koff en Zonen
dat er zijn mag.
In de Kapelstraat te Utrecht wordt
al dit werk tot op het detail nauwkeu
rig voorbereid in nauwe samenwer
king met Monumentenzorg en de
Rijksadviseur. Het feit dat juist de
heer Luyten en zijn medewerkers
(„een prachtig team", zegt de direc
teur) deze grote opdrachten uitvoeren
zegt voldoende over de kwaliteit die
dit bedrijf gewend is te leveren. Maar
ook de nieuwbouw neemt een grote
plaats in. Zo wordt er gewerkt aan
een fraai instrument voor het nieuwe
congres- en muziekcentrum in Arn
hem, Musis Sacrum en o.a. een klei
ner orgel voor het nieuwe ontmoe
tingscentrum van de geref. kerk te
Nieuwerkerk. Juweeltjes van preci-
siebouw en klankkleur.
De heer Luyten besteedt veel tijd
aan de voorbereiding van dergelijke
nieuwe opdrachten. Een man die weet
dat voor een goed orgel veel geld moet
worden neergeteld en dat tegenvallers
na oplevering als harde slagen aan
komen. Als bijvoorbeeld een kerkelij
ke gemeente een adviseur in de arm
Uiterst geconcentreerd wordt een
van de pijpen van het orgel uit de
herv. kerk te Monnikendam geres
taureerd. De heer Luyten helpt als dat
zo uitkomt nog graag een handje mee.
Eén van onze medewerkers woont
met zijn vrouw en hun baby onder
moeilijke omstandigheden in bij
een oud echtpaar.
Omdat zij nog geen twee jaar ge
huwd zijn en afkomstig uit een
andere gemeente, is het verkrijgen
van een vergunning en een woning
bijna onmogelijk.
Een spoedige oplossing is gewenst.
Zij zouden erg gelukkig zijn met
betere woongelegenheid, b.v. een
huisje beneden de zgn. huurwaar
de.
Wie helpen wil en kan gelieve zich
te wenden tot onze chef perso
neelszaken onder telefoonnummer
13 21 70 van Weekblad de Haven
loods.
Nieuwjaarsfeest NVV
afdeling Schiedam
Volgens traditie heeft de afdeling
Schiedam van het NVV in Musis Sa
crum de nieuwjaarsbijeenkomst ge
houden, waarin een cabaret werd
opgevoerd: „Hoe maller hoe mooier".
Voorzitter M. Slavenburg sprak een
openingswoord en wekte op tol leden
werving omdat het ledenaantal van
het NVV met 4600 is verminderd. Het
cabaret werd verzorgd door de „Mar-
tellys", die een goed programma
brachten.
Natuurlijk draagt Uw man
's winters 't liefst een behaag
lijk flannel shirt....
Zoals dit prima kwaliteit ruit-
shirt met flannel binnenzijde.
Met doorgeweven dessins in
diverse kleurstellingen.
Deze shirts, die praktisch tij
dens het werk zijn, ideaal voor
de vrije tijd, koopt U voor nog
géén zes gulden.
In onze afdeling Herenmode
verkopen wij vlotte flannel
ruitshirts, in diverse mooie
kleurstellingen en
in alle courante
Het sterrenplukkertje.
De winnaar of winnares aan
gewezen door een deskundige jury,
die hiérbij wordt voorgesteld
wint het Sterrenplukkertje, een
beeldje gemaakt door Joke Rol-
daan, voorstellende Jan uit „Uit
komst" van Herman Heijermans
Op de rug van de zwaan, vliegend
naar de hemel om er de sterren
te plukken.
Drie maanden krijgen de deel
nemers de tijd hun werkstuk of
werkstukken in te sturen. Er mag
namelijk meer dan één stuk wor
den ingezonden. Uiterlijk maandag
17 maart moeten de inzendingen
binnen zijn.
Zij moeten worden verzonden
naar het volgende adres: Redactie
weekblad De Havenloods, West-
blaak 25, Rotterdam. Met in de
linkerbovenhoek van de envelop
de vermelding „toneelwedstrijd".
De twee voorgaande wedstrijden
zijn beide een groot succes gewor
den. Niet alleen naar de hoeveel
heid inzendingen beide keren
ongeveer vijftig ingezonden stuk
ken maar ook naar de kwaliteit.
Het eerste jaar werd het winnende
stuk „Solo voor dubbelfluit" van
Frans Carel de Rover gespeeld
door het Nieuw Rotterdams Toneel
als Piccolo-produktie.
De tweede prijs „De keuze of de
platonische liefde" van Jac. Noor
man kwam op het repertoire van
SARST, Stichting Algemeen Rot
terdams Studenten Toneel. Het
oogstte veel bijval op het Stütofes
in Wageningen.
De SARST bracht ook het win
nende stuk van verleden jaar op
de planken: „De kooi", eveneens
van Jac. Noorman.
Reeds nu hebben de SARST en
een vooraanstaande amateurtoneel
groep in Rotterdam medegedeeld
grote belangstelling te hebben voor
het werk dat wordt ingestuurd. De
kans dat stukken, die in de prijzen
vallen ook gespeeld zullen worden,
is daarmee aanzienlijk geworden.
Voor het derde achtereenvolgen
de jaar dagen wij jonge mensen
tussen 14 en ongeveer 25 jaar (op
een jaar meer of minder wordt niet
gekeken) uit, een toneelstuk te
schrijven. Dat wil zeggen: het mag
een avondvullend stuk zijn, maar
ook een eenakter of zelfs een
schets.
De jury bestaat uit de volgende personen: v.l.n r. G. Zalsman, oud-toneelredacteur Nieuwe
Rotterdamse Courant. Piet van der Meul en, acteur-regisseur. Pieter Lutz, acteur Nieuw Rot
terdams Tonel. John van de Rest, regisseur. Jan Hein de Groot, toneelredacteur De Havenloods,