Ik kan het
niet laten"
Ik las het en zei meteen:
„wat een geweldig stuk"
Ruim acht miljoen gulden
voor rioleringswerken
Rob de Vries over „Hippolytus":
^toeshjrhmr&n
DE HAVENLOODS DONDERDAG 20 MAART 1969
S'dam 9
nu .ii beduidend
goedkoper
Uw peuters kunnen naar harte
lust spelen en stoeiendeze
speelbroek is erop berekend!
Tuinbroek van zware katoenen
drill met dubbele kniestukjes.
De elastische tailleband, het
bovenstukje en de verstelbare
galgjes zorgen ervoor dat de
broek altijd prima blijft zitten.
Een reuze leuke broek voor
jongens en meisjes, krimpvrij,
met sierstiksels en 3 zakjes,
die met echte spijkers verste
vigd zijn, nu voor nog géén
drie en een halve gulden.
MARRY VERHEY, WAAROM ZING JE?
nu... beduidend
goedkoper
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij deze blauwe katoe
nen drill tuinbroeken, die te
gen een stootje kunnen, voor
jongens en meisjes
van lVzt/m 6 jaar,
(maten 86 t/m 116)
Elke vrijdagavond tot 9 uur open
GMn ul. of schrift bit
Eremedial 1 le voor
W. M. de Jong
Bij Koninklijk Besluit is aan de
heer W. M. de Jong, Eduard van
Beinumlaan 60, de ere-medallle in de
orde van Oranje-Nassau, in goud toe
gekend.
De heer De Jong vierde zijn veer
tigjarig jubileum bij de N.V. Werf
Gusto. Bij dit bedrijf vervult hij de
functie van hoofdbaas van de afdeling
apparatenbouw.
Genoemde ónderscheiding is door
burgemeester Roelfsema tijdens
een speciale bijeenkomst op het be
drijf, uitgereikt.
Bij de Spaarbank anno 182i
overschreed op 24 februari 1968 het inleggers
tegoed de f 75 miljoen. Ingelegd werd in fe
bruari intotaat f 5.491.686,25, terwijl
f 4.652.008,35 werd terugbetaald. Resulteren
de dus in een inlegoverschot van f 839.677,90
(februari 1968 f 709.470.43). Ter illustratie van
de snelle groei van hel tegoed van spaar
ders moge het feit dienen dat het nog slechts
4 jaren ls geleden. nJ. op 16 februari 1965,
dat dit tegoed de f 50 miljoen bereikte.
Het aantal spaarders steeg in februari 1969
tot 60.936 (ultimo februari 1968 59.208). In
februari 1969 werden op de kantoren der
spaarbank 27.691 posten verwerkt, tegen
21.725 in februari 1968.
„Het is reuze interessant, eerlijk,
maar soms heb ik de neiging: ik
ga gillen, ik wil zingen". Marrij
Verheij aan het woord, 26 jaar,
pratend over haar taak in „Hippo-
tytus" het laatste stuk dat het
Nieuw Rotterdams Toneel dit
seizoen in première brengt. Die
première is op 28 maart en dan
begint voor Marry het avontuur
waarvan zij nu nog niet weet waar
het haar zal brengen. Haar taak in
Hippolytus: „Otto Ketting heeft er
muziek bijgemaakt, geweldige mu
ziek. Het koor moet een paar lie
deren zingen, niet zo erg veel hoor.
Het koor bestaat uit ongeveer 15
meisjes, allemaal ongeschoolde
stemmen. Daarom ben ik er aan
toegevoegd, om dat koor wat ge
halte te geven".
Ze is geen actrice, ze is sopraan,
en daarom is dit samenwerken met
toneelspelers een hele nieuwe erva
ring voor haar. „Het is erg ver
moeiend. Ik ben helemaal gebroken
als ik 's avonds thuis kom. We moe
ten de hele tijd op het toneel staan".
Hippolytus, een Grieks drama van
Euripides. Het koor reageert op de
gebeurtenissen op het toneel. „Dit
stuk is het laatste van het seizoen,
ze verwachten er veel van. Ik vind
het erg mooi, je ziet het langzaam
groeien, steeds volmaakter worden.
Je ziet nu pas hoe keihard die men
sen moeten werken. Overdag repete-
Nieuwe batterijen
Leclanché in uw
1 belegd in effecten, voor circa f 9
miljoen in hypotheken en voor bijna f 21
miljoen in onderhandse leningen aan gemeen
ten e.d. De onbelegde en op korte termijn
belegde gelden bedroegen f 8 miljoen.
transistor,
lytus gevonden. Pas dan verneemt
Theseus de waarheid: Phaedra heeft
de brief verzonnen. De vader vergeeft
zijn stervende zoon.
Speciaal voor deze Nederlandse op
voering heeft J. P. Guépin een mo
derne vertaling van het toneelstuk
gemaakt, componeerde Otto Ketting
er muziek voor en alsof dit niet ge
noeg 'was trok men een speciale cho-
reograaf-regisseur aan om extra aan
dacht te kunnen schenken aan de ko
ren. Dat hiervoor de keuze op de
Griek Minas Christidis viel, was een
toevallige samenloop van omstandig
heden.
Christidis (40 jaar) was toneelspe
ler en regisseur in zijn land en toef
de buiten de grenzen toen het kolo
nelsregiem kwam. Hij verkoos vrij
willig ballingschap en belandde op
een gegeven ogenblik in Rotterdam.
Robert de Vries, actief in de Vereni
ging Kunstenaarsverzet, wilde een
oplossing voor hem vinden. Hij be
dacht zich dat hij zelf een choreo
graaf nodig had voor de koren in
Hippolytus en vroeg Christidis of die
er wat voor voelde. Het antwoord
Hard moeten werken
Robert de Vries: „Ik ben voor hem
bezig in Nederland. Volgend seizoen
moet hij ergens een regie kunnen
krijgen. Die man is geen assistent, hij
is volwaardig regisseur. We hebben
het wel gemerkt. In Griekenland heb
ben ze beroepskoren bij' zulke klas
sieke stukken. Kooracteurs en koor-
actrices. Hier zijn er meisjes bij die
nooit op het toneel hebben gestaan.
Die moeten als het ware helemaal
opgeleid worden. Ik wilde het koor
niet op de gewone wijze laten spelen.
Iedere vrouw uit het 15 vrouwen tel
lende koor is een individu. Ze druk
ken zich niet uit in uniforme bewe
gingen, maar ieder op haar eigen wij
ze. Er zitten balletdanseressen, ac
trices en zangeressen in. Christidis
heeft zeer hard met ze moeten wer
ken".
Hoe komt het NRT erbij dit stuk
op het programma te zetten
De Vries: „De dramaturge van het
NRT, Anty Westerling, leest altijd een
paar klassieke stukken per jaar om
ze op hun huidige waarde te schat
ten. Ze heeft mij in een rapport op
merkzaam gemaakt op Hippolytus.
Ik ben het gaan lezen en zei meteen:
wat een geweldig stuk. Dat is ander
half jaar geleden. Zo lang ben ik er
eigenlijk al mee bezig. Het is mijn
eerste Griekse tragedie-regie".
Waarom is het nooit eerder in Ne
derland gespeeld
De Vries: „Een toneelspeler die
Hippolytus kan uitbeelden komt niet
veel voor. Hij moet een puur mens
zijn met één doel: kuisheid, waar
achtigheid. Welke acteur kan dat?
Ik dacht: Eric Schneider. Dit kun je
niet met een ander spelen.
Op z'n duvel
Misschien vraagt men zich af wat
de waarde is om het te doen. Ik zou
zeggen: om de menselijke tragiek en
de zielsontleding die uit het stuk naar
voren komen, te laten zien. Wat de
goden in hun godenrijk zomaar kun
nen, kan niet ongestraft op aarde.
Kuisheid, puurheid, allemaal mooi.
Maar het gaat zoals het met de
waarheid gesteld is. Bijna elk mens
zou de absolute waarheid willen zeg
gen, maar de eerste keer dat hij het
volledig doet en volhoudt krijgt hij
links en rechts op zijn duvel".
Wat is de waarde om het nu, in
1969, te spelen?
De Vries: „Wat ik al zei, die ge
weldige karakterontleding. Euripides
is daarbij eigenlijk de eerste die de
mythe doorbrak. Hij stelde dat on
danks alle goden, de mens zijn per
soonlijke verantwoordelijkheid heeft.
De jongemensen-van-nu hebben een
doel. Met oogkleppen voor, zodat ze
alleen dat ene zien en al het andere
buiten hun gezichtsveld valt, probe
ren ze het te bereiken. Ze zullen maar
een deeltje voor elkaar krijgen. Pas
als je ouder bent, zie je dat je God
op je blote knietjes mag danken dat
je een klein gedeelte van je doel in
derdaad hebt bereikt. En om deze
reden is het stuk ook van betekenis.
Daar is dat thema helemaal in.
Daarom hoop ik ook zo vurig dat er
veel jonge mensen komen kijken".
Vrijdag over een week, 28 maart,
gaat in de Rotterdamse Schouw
burg de première van het stuk
Hippolytus van de befaamde to
neelschrijver Euripides. Als men
regisseur Robert de Vries mag
geloven wordt deze eerste opvoe
ring van het klassieke stuk in Ne
derland sinds het 2397 jaar gele
den in Griekenland de wereld
première beleefde (en meteen een
prijs won op een toneelfestival),
een ware gebeurtenis. Dit om ver
schillende redenen. Voordat hier
nader op wordt ingegaan, iets over
het voor Nederland „nieuwe" to
neelstuk.
Het belangrijkste thema uit deze
tragedie is de absolute zuiverheid
van de hoofdpersoon, de zoon van
Theseus, Hippolytus. Een zuiverheid
waarvoor in het aardse bestaan geen
plaats is. Door een spel der goden
wordt Hippolytus' stiefmoeder (Phae
dra) verliefd op haar stiefzoon, maar
hij wijst haar af. Zij pleegt zelfmoord
en laat een brief achter waarin zij
suggereert te zijn verkracht door haar
stiefzoon. Theseus' wraak wordt door
de god van de zee ten uitvoer ge
bracht; wanneer Hippolytus met zijn
paard en wagen langs het strand
rijdt, smakt een stier voortkomend
Uit een vloedgolf hem tegen de rotsen.
Zwaargewond wordt de jonge Hippo-
Geheel rechts Rob de Vries, daar
naast de Griekse regisseur
Christides.
Groot helper
Polyaether matrasje 16.90
Elke vrijdagavond tot 9 uur open
Marry Verhey thuis voor het
haardvuur
ren In dit stuk en 's avonds weer
spelen in een ander. Je begrijpt niet
hoe ze het volhouden." Rob de Vries
regisseert het stuk, een Griekse re
gisseur doet de koren. Hoofdrollen
spelen Caro van Eyck, Lies Franken,
Johan Schmitz en Eric Schneider.
Voorlopig heeft het NRT 50 voor
stellingen gepland. „Dat betekent bij
na elke avond spelen. We gaan ook
een week naar Amsterdam, Gronin
gen en Maastricht. Het zal niet mee
vallen, maar ik ben toch blij dat ik
het heb gedaan. Ik weet nu wat het is
om bij een groot gezelschap te per
ken, en zal later nooit hoeven te zeg
gen: je hebt de kans gehad, maar je
hebt hem niet gegrepen."
Marry Verheij is geboren in Am-
merstol een klein dorp aan de Lek.
Ze bezocht de u.l.o. in Schoonhoven
en daar is de kiem gelegd voor haar
zangcarrière. „Ik zong er in een re
vue en dat ging kennelijk heel goed.
Ik moest zanglessen gaan nemen en
een leraar heeft die voor me betaald
tot ik van school ging en zelf kon
gaan verdienen. Ongeveer vier jaar
heb ik les gehad in Gouda en daar
na ben ik naar Jo Bollekamp gegaan.
Die heeft er ook voor gezorgd dat ik
bij Hippolytus terecht kwam."
DEEL VAN M N LEVEN
Het antwoord op de vraag: waar
om zing je? geeft ze ernstig: „Ik kan
het, niet laten. Het maakt een groot
deel van m'n leven uit. Het is niet zo,
dat ik een slaaf van de muziek ben,
ik houd erg veel tijd over voor ande
re dingen. Maar op deze manier hou
je het 't plezierigst, wat muziek ten
slotte ook moet zijn. Nee, ik zou niet
gebonden willen zijn aan een opera
bijvoorbeeld, maar dat betekent niet
dat ik niet nog wat meer zou willen
doen! Integendeel".
Marry Verheij zingt het liefst mu
ziek van Mozart. „M'n stem leent zich
daar het beste voor, ik ben een ech
te Mozart-zangeres. Maar ik zing na
tuurlijk ook andere dingen, orato
rium, opera, liederen."
Elke dag, ook zaterdags en zon
dags vertrekt ze met de bus naar
Rotterdam voor de repetities met het
NRT. De andere liefhebberijen, zoals
boetseren en borduren schieten er de
laatste tijd wel een beetje bij in en
ook de drie poezen met fraaie namen
als Dihrak, Slompert en Lappeloen
voelen zich overdag wel een beetje
verlaten. „Och, het is maar tijdelijk.
Als de laatste voorstelling is geweest
ga ik een oude droom verwezenlij
ken: samen met m'n man een vakan
tie in Bretagne. 't Lijkt me heerlijk".
ELS VAN DER WAL
Dr. J. H. van den Berg
3 jurni met pensioen
Op 3 juni zal de heer J. H. van
den Berg, geneesheer-directeur van
het ziekenhuis en wnd. directeur van
de GG en GD de pensioengerechtigde
leeftijd bereiken.
Op grond van het Ambtenarenbe-
sluit stellen B. en W. de gemeente
raad voor hem met ingang van ge
noemde datum eervol ontslag te ver
lenen onder dank voor de bewezen
diensten.
Vertrekkende predikanten
Ds. E. Vons van de hervormde ge
meente te Kethel-Groenoord heeft een
beroep naar de herv. gemeente van
Eist aangenomen. Sinds 1964 is ds.
Vons aan de gemeente Kethel ver
bonden. Ds. A. le Coq heeft een be
roep ontvangen naar de herv. ge
meente van Abcoude. In verband met
bereiken van de emeritaatsleeftijd
zal ds. A. Hoffman op 1 mei afscheid
nemen van de hervormde gemeente
wijk IV. De predikant zal op die da
tum tevens zijn zilveren ambtsjubi
leum vieren.
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij deze dubbelgelakte
kinderledikantjes, solide en
keurig afgewerkte ledikantjes,
58 x 120 cm,
in wit.
B. en W. van Schiedam stellen de
raad voor een bedrag van 8.100.000
beschikbaar te stellen v®or uitvoering
van een rioleringsplan ten behoeve
van Groenoord. Woudhock en Spa-
land. Deze bemaling moet worden ge
regeld voor d-2 verdere uitbreiding
van het industrieterrein bewesten de
Schie. Een en ander is mede een ge
volg van de opheffing van de Polder
vaart, waardoor er een nieuw sys
teem van bemaling dient te komen.
Uitgaande van deze twee principia
zijn resp. een rioolbemalingsplan en
een palderbemalingsplan uitgewerkt.
Hiervoor is ingeschakeld het Inge
nieursbureau Dwars, Heederik en
Verhey N.V. te Amersfoort.
Bij de opzet van deze plannen is
reeds rekening gehouden met de toe
komstige noodzaak van zuivering van
alle rioolwater, omdat bij wet zal
worden verboden ongezuiverd riool
water op openbare wateren te lozen.
In dit kader zijn plannen voor de
stichting van een gemeenschappelij
ke rioolwaterzuiveringsinstallatie
voor Rotterdam (rechter Maasoever),
Schiedam, Vlaardingen en Maassluis
in voorbereiding. Het is de bedoeling
deze installatie te bouwen op Vlaar-
dings gebied nabij de grens met
Maassluis. Het rioolbemalingsplan,
dat dus is gebaseerd op de toekom
stige zuivering van het afvalwater
omvat: a. de bouw van een nieuw
hoofdriooligemaal voor de gehele stad.
in de omgeving van de Sportpark-
bruig, met de aanteg van een perslei
ding naar de te bouwen rioolwater
zuiveringsinstallatie; b. de aanleg
van hoofdriolen naar het onder a. ge
noemd gemaal; c. het treffen van
voorzieningen in de rioolgemalen
Marconistraat en Westfrankeland, ge
richt op de lozing via te leggen pers
leidingen, aansluitende op de onder
b. genoemde hoofdriolen, ter bedie
ning van de gebieden; d. de voltooi
ing van een rioleringsplan voor het
gebied van de binnenhavens.
Polderbemalingsplan Dit plan,
dat voorziet in de polderbemaling van
het gebied van de gemeente, met uit
zondering van de oude stadsdelen.
Het omvat: a. de bouw van een
nieuw poldergemaal voor evenge
noemd stadsdeel, met lozing op de
Sehie; de plaats voor dit gemaal
moet nog worden bepaald; b. de aan
leg van aanvoersingels met vijver
partijen naar het onder a. genoemde
gemaal; het aanbrengen van voorzie
ningen nodig voor de waterbeheer
sing, zoals duikers, inlaten, stuwen,
afsluitingen e.l.; c. de opheffing van
de poldervaart met alle daaraan ver
bonden consequenties; d. het toevoe
gen van de binnenhavens aan Delf-
lands boezem.
Beide plannen vormen een onver
brekelijk geheel. In het kort samen
gevat zijn zij noodzakelijk voor de
verdere stadsuitbreiding, de zuivering
van het rioolwater en de opheffing
van de Poldervaart.
Klemmende zaak
De maximum-capaciteit van het
huidige rioolbemalingssysteem van
het gebied in Ketihel e.o. is, met ge
bruikmaking van vele reeds aange
brachte noodvoorzieningen, bereikt,
zo niet overschreden. Het is dan ook
een klemmende zaak, dat met de uit
voering van het nieuwe rioolbema
lingsplan zo spoedig mogelijk wordt
begonnen. De bouw van het daarin
opgenomen hoofdrioolgemaal moet
echter worden verschoven naar een
tijdstip, afgestemd op de aanvang
van de zuivering van het afvalwater.
Wanneer dit precies zal zijn valt nu
nog met geen enkele zekerheid te
zeggen. Om de gedachten toch enigs
zins te kunnen bepalen, kan rekening
worden gehouden met een termijn
van vijf jaar.
Van de voorgenomen werken moe
ten het eerst in uitvoering worden ge-
1. het leggen van een onderheide
hoofdriolering van het geAiaal Ke
thel naar het gemaal Nieuwland en
van een onderheide rioolaansluiting
in noordelijke richting tot aan de
Mozartlaan
2. het opnemen van een hevelleiding
in de hoofdriolering, genoemd onder
1., alsmede de bouw van een tijde
lijk vijzelgemaaltje ter plaatse van
het toekomstige hoofdrioolgemaal.
Een belevenis, zo'n eerste ledi-
kantje voor Uw kleine en U
wilt natuurlijk het beste ko
pen, wat er op dit gebied te
krijgen is.
In onze Baby-afdeling staan ze
klaar, dubbelwandige ledikant-
je« met gaatjesboard bodem,
de randen rondom met plastic
strip afgewerkt en met een
echt leuk kinderdekor.
Robert de .Vries is laaiend enthou
siast over het stuk. In de aankondi
ging wordt Hippolytus een „erotisch
drama" genoemd. De regisseur
spreekt liever van een klassiek to
neelstuk vol „geweldig grote emo
ties, zo groot als je ze zelden in je
toneelloopbaan tegenkomt". Om die
reden was men ook zeer afhankelijk
van de bezetting. Naast Eric Schnei
der treden o.a. op: Johan Schmitz als
Theseus, Lies Franken als Phaedra,
Caro van Eyck als voedster en Bas
ten Batenburg als bode.
ls de regie meegevallen?
Robert de Vries (die zelf één stuk
per seizoen regisseert: „Ik ken en
kele van de grote openluchttheaters in
Griekenland. Je kunt, als je er zit,
tussen de bergen door in de verte
naar de zee kijken. Met een beetje
fantasie zit je in het openluchtthea
ter samen met de goden. Reconstruc
tie van die omstandigheden is onmo
gelijk. Die diepte krijg je nooit in de
schouwburg. Wij hebben getracht het
toch na te streven en iets ervan te
bereiken door een „abstract" decor
te boutven dat zeer diep en wijd aan
doet. Ook wordt er tot in de zaal ge
speeld. Dat is dan iets over de alge
hele regie-opvatting. Het regisseren
van de spelers leverde in zoverre
„problemen" op, dat ik geen voor
beelden van eerdere opvoeringen had.
Ik moest alles van de grond oprapen.
Maar Euripides is wat dat betreft
een groot helper!"
H. M.
Een zeer solide ledikantje met
geschroefde panelen, dubbelge
lakte witte kinderledikantjes
nu met f.33.-- voordeel, voor
nog géén vijf tientjes.
