STlliTO
IWllLLEli
FII'TIE
neem
een
abon
nement
Of we eraan willen of niet
<f DE HAVENLOODS DONDERDAG 29 MEI 1069
nubeduidend
goedkoper
Er zijn tegenwoordig nogal wat mensen, die geprikkeld reageren zodra
het over studenten gaat. Zij vinden dat studenten eenvoudig moeten
studeren en geen rellen trappen of universiteitsgebouwen bezetten. Af
en toe een feestje is best, maar daar moet het dan ook bij blijven. Aan
die rellen moet je huns inziens vooral niet te veel inhoud geven: ze
worden aangestookt door linkse raddraaiers, die niet representatief zjjn
voor de studentenwereld als zodanig.
Zulke dooddoeners zijn zeer gevaarlijk. In de vorige eeuw hebben
werkgevers van de arbeidersleiders beweerd, dat ze niet representatief
voor het proletariaat waren. In onze tijd zeggen dictators het van vrij
heidsstrijders. Waren de 10»/» Calvinisten, die in het hachelijkste uur
van onze opstand tegen Spanje het verzet tegen alles in hebben door
gezet, representatief voor het Nederlandse volk? Omwentelingen zijn
nu eenmaal vaak door toegewijde, doelbewuste minderheden bewerk
stelligd. Het belangrijkste is tenslotte niet, hoe groot een opstandige
groep is, maar of hun protest steek houdt en aan het geweten van volk
en overheid appelleert.
Over deze gewetens-functie van het
studenten-verzet heeft prof. dr. H. J.
van Zuthem, socioloog aan de Vrije
Universiteit, in „Trouw" ondermeer
het volgende geschreven:
„Wie de moeite neemt te luisteren
naar hetgeen studenten zeggen, hoort
over fundamentele vragen van ons be
staan. Er is bij hen een ongerustheid
over de gang van zaken in deze we
reld, die naar mijn inzicht blijk geeft
van een scherp inzicht 1n de oorzaken.
In ieder geval ervaren zij, dat kerken,
politieke partijen en vakbonden te
weinjg kritiek hebben. Naar hun in
zicht' falen' deze instelllngén als maat
schappelijk geweten. We laten in het
midden of studenten hierin helemaal
gelijk hebben. Waarom het gaat, is,
dat zij heel scherp aanvoelen de on
macht van vele ouderen tegenover de
destructie in deze wereld. Zij bele
ven die onmacht in hun eigen situatie
van de universiteit. Waartoe dient al
die studie en dat onderzoek? Wie de
huidige studentengeneratie wil begrij
pen moet hier beginnen.
De geschiedenis leert, dat in tijden
wa&rin de moeilijkheden zich opstape
len er altijd groepen komen, die de
krAiek op radicale wijze naar toren
nu... beduidend
goedkoper
Als het buiten lekker weer is....
dan proviand mee voor een
dagje strand of hei en natuur
lijk ook die heerlijke komfor-
Op de tweede verdieping vindt
U de mooiste vouwfauteuils,
geheel inklapbaar, dus in de
auto mee te nemen.
De loper, in fris streepdessin,
is verend opgehangen. Een fij
ne stoel voor strand, tuin, ter
ras en camping. Nu koopt U
twee stuks tegelijk voor nog
géén vijftien gulden.
per 2 stuksj 7fy
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij in onze Camping
afdeling, tweede etage, deze
supergemakkelijke vouwstoe
len, de loper in een fris
streepdessin,
per 2 stuks
brengen. Deze groepen zijn vrijwel
nooit geliefd geweest op het moment
waarop zij optraden. Een deel van de
studenten vormt thans zo'n groep.
Hun betekenis is groot. Als in een mo
derne beeldenstorm trappen zij tegen
wat velen heilig is: welvaart voor
zichzelf, comfort en vooruitgang. En
dringen daarmee door tot fundamen
tele vragen van ons bestaan.
Geen leiding
Het tragische |s, dat deze studenten
binnen de universiteiten vrijwel geen
leiding ontvangen in wat hen omtrent
onze samenleving bezighoudt. Hier
ligt naar mijn inzicht de dieipere ach
tergrond van dé bestaande gezagscri
sis. Wie iets vari het huidige optreden
van studenten wil begrijpen, zal deze
achtergrond in het oog moeten hou
den. Studenten kunnen met hun kri
tiek eigenlijk nergens terecht. Zij heb
ben het publiek tegen en binnen de
universiteiten wacht een studie, die
als regel over geheel andere zaken
gaat.
Ik ben ervan overtuigd, dat met uit
zondering van een enkele anarchisti
sche student, de studenten niet anti-
gezag zijn. Ook de huidige in opstand
gekomen studenten willen best de
noodzaak van gezag en leiding inzien.
Maar wat doe je met gezag, wanneer
je het niet eens bent met de bedoelin
gen van de gezagsdragers?
We komen hiermee naar mijn in
zicht tot de kern van de zaak. De
kernvraag voor de opstandige student
is: waartoe dienen wetenschap en uni
versiteit? In de westerse cultuur heb
ben wetenschap en universiteit altijd
in hoog aanzien gestaan. De ver
schrikkingen van een atoomoorlog en
de dreigende vernietiging van de
menselijke soort, mogelijk gemaakt
door wetenschappelijke arbeid, laten
een ander gezicht van de wetenschap
zien. Laten we eerlijk zijn: In de hui
dige discussies hebben weinigen deze
kant zo duidelijk naar voren gebracht
als de studenten.
De universiteiten beginnen nu naar
zichzelf te kijken. Door de veelheid
van meningen en rapporten dreigen
de kernvragen onder tafel te raken.
Het is zeker niet onbelangrijk te den
ken over nieuwe onderwijsvormen en
over de inspraak van studenten. Ik
beweer ook niet, dat deze zaken en
nog vele andere (zoals de studieduur)
niets met de doelstellingen van weten
schap en universiteit te maken heb
ben. Het zijn eohter afgeleide zaken.
Bewustzijn
Zie ik het goed, dan zijn studenten
bezig zich te emanciperen tot een po
litiek bewustzijn. Dat betekent, dat zij
de doelstellingen van de universiteit
gaan zien in het licht van de maat
schappelijke vraagstukken
Daarom maken in Joego-Slavië de
studenten zich druk over de werke
loosheid, in Mexico over het tempo
van de ontwikkeling, in Frankrijk
over het kapitalisme en in ons land en
in de Verenigde Staten over de in
vloed van het bedrijfsleven op de uni
versiteit.
Verstandige mensen zullen nu zeg
gen, dat we niet van de universiteit
mogen vragen ook nog kerk, politieke
partij of vakbond te zijn. Men zegt
dan. dat de universiteit zich naar
haar wezen niet kan gaan bemoeien
met de oplossing van maatschappelij
ke en politieke vraagstukken.
Dit klinkt inderdaad verstandig.
Toch is het nodig vanwege de mogelij
ke verschrikkingen van de weten
schap, dat de wetenschapsbeoefenaar
zich van zijn verantwoordelijkheid be
wust wordt. Wat kan er met zijn ar
beid worden gedaan? We kunnen het
ook positief formuleren. Moet de we
tenschap niet bewust worden gericht
op de problemen van onze tijd? Dit
betekent dan, dat het wetenschappe
lijk onderwijs niet los gemaakt kan
worden van de politieke bewustwor
ding van docenten en studenten. In
die zin moeten de doelstellingen van
de universiteit worden beheerst door
de politieke en maatschappelijke op
vattingen van studenten en docenten,
binnen het grotere raam van de de
mocratische besluitvorming van de
maatschappij. De wetenschap, in de
achttiende eeuw op grond van een op
timistisch geloof in de positieve bete
kenis van menselijke vrijheid en we
tenschappelijke nieuwsgierigheid op
onze samenleving losgelaten, moet te
rug in zijn kooi en aan de banden van
onze politieke wilsvorming worden ge
legd.
Als dit de bedoeling van de studen
ten is, verdient hun standpunt de volle
aandacht. Het is alleen maar heil
zaam voor ons allen, wanneer de we
tenschap en de universiteit van hun
tronen worden gestoten, om daarme.e
met wat grotere zekerheid dienstbaar
te kunnen zijn aan de vermenselijking
van onze wereld."
Geweten
Graag willen wij bij dit gedeelte
van het artikel van prof. Van Zuthem
een paar kanttekeningen maken. a. De
grote vraag is inderdaad: welke in
stanties. fungeren in onze tijd nog dui
delijk als geweten van de samenle
ving? De kerken leveren op wereld
conferenties en in allerlei studiegroe
pen en projecten een menigte con
structief werk. Maar het grondvlak
van de kerken, de plaatselijke ge
meente, komt er nauwelijks door in
beweging. De kloof tussen pioniers en
achterhoede wordt in de kerken tot
dusver nauwelijks overbrugd.
De politieke partijen verkeren m
ons land in een periode van onduide
lijkheid en heroriëntering, waarvan
nog niemand weet, wat er nu eigenlijk
uitkomt. Een uitdrukking van iemand
als de burgemeester van Rotterdam,
dat Nederland in allerlei opzicht een
slecht geregeerd land is, liegt er ove
rigens niet om.
Ook de vakbewéging kan nog maar
weinig bijdragen aan de zo nodige
vernieuwing der samenleving. Ik
denk b.v. aan een rapport, dat dezer
dagen aan het C.N.V. is uitgebracht
door het sociologisch instituut van
prof. Van Zuthem over de gedachten-
wereld van de C.N.V.-leden. Daarin
staat o.a. dat volgens de C.N.V.-ers
het werk van de christelijke vakbewe
ging als geheel vooral gericht is op de
bestaanszekerheid en met name op de
verbetering van hun materiële posi
tie. Het streven naar een hervorming
van de maatschappelijke orde, dat de
vakbondsleiders zo sterk benadruk
ken, komt bij de leden niet aan bod
als een taak, die hoognodig moet wor
den aangevat. Ruim de helft accep
teert zonder meer de leiding van het
bedrijf waarin ze werken en drie
kwart vindt de bestaande eigendoms
verhoudingen heel wel aanvaardbaar.
„De indruk bestaat dat de hervor
mingsgezindheid onder de leden van
de christelijke vakbeweging niet groot
is", wordt in het rapport nuchter ge
constateerd.
Tijdens de anti-gaullistische beto
gingen van vorig jaar hebben de stu
denten aan de vakbeweging en de ar
beidersklasse verweten dat ze nauwe
lijks meer progressief zijn. Ze namen
met een loonsverhoging van 8 pet. ge
noegen en lieten wat de vernieuwing
van de samenlevingsstructuren be
treft, de studenten de kastanjes ver
der alleen uit het vuur halen. De
vraag is of dit verwijt van de Franse
studenten wel helemaal billijk is. Ar
beiders weten nog maar sinds kort.
wat een behoorlijk aandeel in de
maatschappelijke welvaart is en ze
zijn daar vooralsnog zo mee vervuld,
dat het begrijpelijk lijkt, dat ze aller
eerst dit aandeel willen veilig stel
len, ervan genieten en er nog maar
weinig kritisch tegenover staan, nun
eigen vakbondsleiders ten spijt.
De studenten komen nu uit verschil
lende milieus en zijn in de nieuwe
welvaart opgegroeid. Ze vinden die zo
vanzelfsprekend, dat ze er kritisch te
genover kunnen staan en op de holle
en lege plekken willen attenderen. Dit
kritisch denken van de studenten is
verontrustend, maar tegelijk iets om
dankbaar voor te zijh. Hun ideaal van
een kritische universiteit, die als ge
weten van de samenleving fungeert,
is. lastig en tegelijk vol belofte. Het
geweten is nu eenmaal iets, waarmee
je gauw overhoop ligt. Maar kan je
als echt mens er wel van buiten?
uehterheid
b. Inmiddels is er een grote dosis
nuchterheid nodig om de afstand tus
sen ideaal en werkelijkheid zuiver te
meten. Wil het geweten der samenle
ving werkelijk naar behoren functio
neren, dan is er allereerst een grote
hoeveelheid deskundige informatie no
dig. Vervolgens een diep-genormeerd
inzicht, om deze informatie kritisch te
verwerken. Een tenslotte een onzelf
zuchtige wijsheid, hoe men samen
met anderen het inzicht kan doen
overgaan in actie.
Het is, dunkt mij, positief te waar
deren, dat de aandacht der studenten
wereld in Nederland allereerst uit
gaat naar de democratisering van
hun eigen universiteiten. In andere
landen zijn de studenten veel meer
bezig met de praktische politiek en
met maatschappelijke actie. In ons
land gaat het voorlopig vooral om het
medebeslissingsrecht der studenten
bij de inrichting van hun studie. Vol
gens de grootse visie van de Wereld
raad van Kerken gaat het in onze da
gen vooral om het verwerkelijken van
de „responsible society", die verant
woordelijke maatschappij, waarin zo
veel mogelijk iedereen als mondig
mens méde-verantwoordelijk is voor
da zaken waarmee hij direct of indi
rect heeft te maken. De universiteit
kan dan het beste medewerken aan de
verantwoordelijke maatschappij, als
ze zichzelf als een model van verant
woordelijk samenleven weet te ver
werkelijken.
Al te lang heeft men in sommige
universitaire kringen zich bewogen
als de kat, die om de hete brij heen-
draait. Men wilde de studenten wel
mede-verantwoordelijkheid geven,
maar dan moestén ze eerst bewijzen,
dat ze die verantwoordelijkheid wer
kelijk konden dragen. En dat bewijs
moest dan worden geleverd in einde
loos droogzwemmen. In een eindeloos
formeel overleg in alle mogelijke ra
den en commissies. Maar bewijzen,
dat je verantwoordelijkheid kunt dra
gen, kan je tenslotte alleen als je ze
krijgt...
Het is uit deze frustratie, dat acties
in Tilburg en Amsterdam zijn gebo
ren, en nu is dan eindelijk door alle
universiteiten en hogescholen dat me
debeslissingsrecht der studenten er
kend. Behalve aan de Gemeente-uni
versiteit in Amsterdam!
zelf en met anderen. Het is tenslotte
veel makkelijker, op tijd je tentamens
en examens te doen en verder maar
Gods water over Gods akker te laten
lopen. Daarom is het zonde en jam
mer, als men studenten, die zoeken
naar een verantwoordelijk engage
ment in de zaken van hun universiteit
met allerlei competenfievragen zou
frustreren.
c. In dit verband moeten we als ver
antwoordelijke burgers begrip op
brengen voor rellen en ordeverstorin
gen, die in universitaire kringen over
heel de wereld bijna aan de orde van
de dag zijn Ptof. Van Zuthem spreekt
terecht over de noodzaak, dat weten
schap en universiteit van hun tronen
worden gestoten, en dat kan nu een
maal niet. zonder dat er veel stof
Wordt opgewaaid en zonder dat er
veel ivoren torens krakend bezwijken.
Het uur der waarheid heeft in onze da
gen voor de hele structuur van ons ho
ger onderwijs geslagen. Het blijkt
maar al te vaak, dat grote vakbe
kwaamheid en een menigte sterk-ge-
specialiseérde kennis in de hoofden
van onze professoren nog geen waar
borg is voor de mogelijkheid, de stu
denten op te leiden tot een construc
tief medewerken aan vernieuwing van
universiteit en samenleving.
Laten wé overigens die rellen niet
al te tragisch nemen, want dan ver
vallen we licht in hypocrisie. We le
ven in brede kring bij een modern
voetbal, waarin we haarfijn leren on
derscheiden tussen harde, geoorloofde
en harde, ongeoorloofde tackles. En
dat allemaal voor ons amusement!
En we verwachten van spelers (en.
scheidsrechters) niet, dat die gevaar
lijke tackles ophouden. Maar wel dat
ze samen sportief de spelregels bewa
ken.
Als U vergeefs heeft gezocht
naar een flink, groot, rond ta
felkleed wat mooi en solide is,
maar evengoed te betalen moet
zijn, dan vindt U nu wat U
zoekt.
Een grote partij ronde tafel
kleden, in een 6 tal dessins,
met en zonder franje, middel
lijn 130 cm, een enorme keu
zeook voor Uw tafel zult
U een kleed vinden.
Een voorbeeld geven wij: rond
gedessineerd tafelkleed voorde
huiskamertafel, met mooie
franje rondom, uit de serie van
13.25, voor nog géén zeven
gulden.
tafelkleden
doorsnede 130 cm
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij deze ronde tafel
kleden, 130 cm middellijn, in
prachtige kleur
'iiib
Spelregels
In een democratische samenleving
moet er een ruime mogelijkheid zijn
voor demonstratie en protest, voor
sitdown-stakingen en voor het opere
ren van pressure- en actiegroepen, ook
al is het slechts een minderheid, die
hierachter staat. Maar dit vraagt om
een gezag, dat allereerst zelf de spel
regels geheel beheerst en door eigen
voorbeeld de maatschappelijke nor
men voorleeft. We constateren dat de
politie zich bij het behandelen van de
monstraties en protest-acties langza
merhand wat meer volgens juistere
spelregels gaat gedragen, en dat het
publiek via tv en andere informatie
geschoolde r wordt in het mede-oorde
len, of de strijd volgens de regels ver
loopt of niet. Laten we voorlopig niet
te veel drama maken over tackles
hier en daar, die te hard schijnen aan
te komen. We zullen nu eenmaal alle
maal moeten leren, over het optreden
van demonstranten en politie zeer ge
nuanceerd en ter zake te oordelen,
door exacte voorlichting geschoold.
Eri we moeten erop letten dat we die
krijgen van onze media.
DR. K. J. KRAAN
Elke vrijdagavond tot 9 uur open
Ook maandagmorgen open
Géén tel. of schrift best
Nieuwe aanwinsten in
Centrale Discotheek
De centrale discotheek; te Rotterdam heeft
de volgende-.nieuwe aanwinsten:
C 1645 Haydn: De jaargetijden. Heather
Harper, Ryland Davies e.v.a. BBC. Koor en
Symfonie Orkest b.l.v. Colin Davis.
C 1647 Sibelius: Symfonie no. 1 in e op. 39.
Symfonie no. T in C op. 105. Het Philharmo-
nisch Orkest van Dresden o.l.v. Carl von Ga-
raguly.
C 1648 R. Strauss: Also sprafch Zarathustra
op. 30. Het Philbarmonisch Orkest van Los
Angeleso.l.v. zmhin Mehta.
C 1649 Dvorak: Serenade In d op. 44. Gou
nod: Kleine symfonie in B. Schubert: Me
nuet en finale in F. Nederlands Blaas Ensem
ble o.l.v. Edo de Waart. F 1503 Boieldieu: Ma
Marcel Couraud. F 3591 Het Elisabeth
Schwarzkopf liederenboek deel -II. Elisa
beth Schwarzkopf. Geoffrey Parsons (piano).
K 3281 Adamo: Olympia '69. K 8005 Esther
and Abi Ofarim: Up to date. KA 81 Salvation
Gypsy Carnical Caravan: the grin heard
around the world.
De fijnste mode van dit voor
jaar en deze zomer, die alle
jonge vrouwen zal veroveren,
is wel het pul loverpakje, een
komplete deux-pieces uit de
serie van rond de dertig gul
den.
Gebreide acryl pakjes in de uit
stekende camarque kwaliteit,
licht in gewicht, snel gewassen
en zo droog. Er zijn twee leuke
modellen.
Een pakje met V-hals met fij
ne kontrastrandjes afgewerkt
en een model met ronde hals
in het uni jumpertje en met
tweekleurig jacquard gebreide
roknu door elkaar per stuk
voor nog géén twintig gulden.
Eerste stap
Maar met dit toekennen van een
medebeslissingsrecht is nog maar een
eerste stap gezet naar de verantwoor
delijke universiteit. Het is nog maai
de grote vraag, hoeveel studenten er
nu werkelijk verantwoordelijkheid
willen dragen. Want dat 'kost veel tijd,
veel energie en veel geduid met je-
Wandelkring organiseert
weer Avondvierdaagse
Van 10 tot 13 juni organiseert de Wan-
delsportkring Rotterdam en omge
ving voor de 23e keer de Avondvier
daagse. De afstanden zijn 10 en 15
km. Het inschrijfgeld voor deelne
mers van 8 tot en met 14 jaar be
draagt f 1 voor ouderen f 1,50. In
lichtingen over inschrijving en
startbureaus bij het secretariaat
van de W. K. R. O., tel. 237955 of
bij de ledenadministratie, tel.
284142.
Natuurrijkdom... ontelbare dieren...
en ontspanning vindt u in
Diergaarde Blljdprp, een oase
midden In een wereldstad.
voor slechts fl. 15.- is
Diergaarde Blijdorp
een jaar lang van u.
Het biedt de volgende voordelen:
Gratis toezending van het maand
blad Blijdorp Geluiden
Gratis toegang tot alle tentoonstel
lingen waarbij de Diergaarde
betrokken is.
Het abonnement (met paêfoto).
kan op. iedere willekeurige dag
ingaan en blijft
gedurende 1 jaar geldig.
Diergaarde Blijdorpte
bereiken met tram 3 en9
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij deze modieuze ge
breide acryl pulloverpakjes,
het model met V-hals in oud-
rose en marine, het pakje met
ronde hals in beige en oud-
rose. Maten
38 t/m 44
Elke vrijdagavond tot 9 uur open
Ook maandagmorgen open
Géén tel. of schrift best
