Tl u U A if li lU I f II111%
ABU
Lawaai, stank, stof?
Bel S direct
West-Frankeland: fraaie wijk
opgezet in tijd van welvaart
Met Leo en Bonanza
door de stad bolderen
A |i |fw O AJ1 If SF I H V V VI AF
I a S B Jjll lifctf UJJ^I I
pB A Ak bHI V ABBE A ABA bét bBA^ 4HBpr
Kerk op werkdagen
niet geopend
f
KUNSTGEBITTEN
Soul en heat
op
de Maas
18a jaargang no. 31, donderdag 5 juni 1989
U U ■L^H m.M Weekblad voor Kethel.
HET NATIONALE KWALITEITSMERK
VAN WARME BAKKERS
De nu snel verdwijnende resten
van de eenmaal zo fraaie en trotse
St. Liduinakerk die niet alleen in
het rooms-katholieke leven ge
durende een eeuw zo'n belangrijke
rol iveeft gespeeld, doch ook in het
Schiedamse stadsbeeld een domi
nerende plaats innam, roept her
inneringen op aan de tijd, toen
deze omgeving tot ontwikkeling
kwam. Er zal in de nabije toekomst
een geheel nieuw stadsbeeld ont
staan. Hoe het er zal uitzien is
evenwel nog niet bekend. Er is
rondom deze West-Frankelandse
kerk, zoals de oorspronkelijke
naam was, ruim een eeuw geleden
een stadswijk gevormd, die een
geheel -eigen karakter droeg.
De toentertijd welvarende stad
Schiedam moest uitbreiden; er was
veel vraag naar grond, zowel voor
woningbouw als voor de bouw van
branderijen. Uiteraard dienden deze
aan grachten of vaarwegen te liggen
vanwege de aanvoer van grondstof
fen, maar vooral, omdat die bedrijven
veel water nodig hadden voor het pro
ductieproces.
Sedert enige jaren had de aandacht
zich gericht op de omgeving van de
Nieuwe Haven, waar de nieuwe r.k.
kerk werd gebouwd. Het hjkt wel wat
op het bekende paard achter de wa
gen, docth het gemeentebestuur vond
het toen tijd worden om een uitbrei
dingsplan voor genoemd stadsdeel
vast te stellen.
In de raadsvergadering van 29 april
1859 deelden B. en W. mede, dat de
gemeente-architect, de heer M. van
Erkel een uitbreidingsplan had inge
diend. Een commissie uit de raad
werd'sarhcngesteld, teneinde die plaA-
nen nader te ondertoe-ken.
Men zou geneigd, zijn te constate
ren, dat commissies uit die tijd heel
wat sneller werkten dan heden te n
dage, want reeds op 29 juni van het
zelfde jaar diende zij een rapport in
met betrekking tot dit uitbreidings
plan.
De commissie zag als bezwaar dat
het plan te veel was ingesteld op wo
ningbouw en niet op het inrichten van
industrieterrein, evenmin als op lig
plaats voor scnepen. Daarom werd
aan de architect een nieuw plan ge
vraagd, waarin werd voorzien in ge
noemde leemten. De architect maakte
een nieuw ontwerp en de commissie
was tevreden. En zelfs dit ontwerp
versoheen nog in hetzelfde jaar
Naar dr. H. Schmitz in zijn „Schiie-
dam in de tweede helft, van de negen
tiende eeuw" constateert, voorzag het
plan in de aanleg van een haven, on
geveer evenwijdig aan de Nieuwe Ha
ven en met deze verbonden door het
zgn. „Balkengat". Langs deze haven
konden paknuizen, mouterijen en
branderijen worden gebouwd, maar
zij kon tevens dienen tot berghaven
van schepen. Bovendien zou hierdoor
een betere gelegenheid worden ver
kregen om grachten en havens, te
spuien en had ook betekenis voor de
brandbeveiliging van dit stadsdeel.
Hoewel dit plan dus vele voordelen
bood, was het college van B. en W. er
niet enthousiast over. Men bezat nl.
reeds een plan „Fijnje", dat voorzag
in ruimere havens en een nieuwe ver
binding met de Nieuwe Maas. Er zou
nu een doodlopende haven komen in
de moeilijk te bereiken Nieuwe Ha
ven. Neen, het college van B. en W.
was niet zo enthousiast en de gemeen
teraad evenmin. En zo rustte het plan
vijf maanden in de bureauladen.
Doch toen waren het de raadsleden
mr. L. G. Greeve en J. B. Nolet, die
met een nieuw plan kwamen, dat
meer instemming had en dat in de
raadsvergadering van 14 maart I860
werd goedgekeurd. Er werd aan her
innerd, dat stadsuitbreiding in het
westen van Schiedam een reeds lang
bestaande wens was, waartoe ook het
plan Fijnje was opgesteld, doch nim
mer uitgevoerd. Maar wei werd er in
tussen grond uitgegeven in het West-
Frankenland zodat net vaststellen van
een uitbreidingsplan wel noodzakelijk
werd.
AANGENAME
WANDELPLAATSEN
Het plan Greeve-Nolet omvatte o.a.
aanleg van een nieuwe haven ook ten
behoeve van betere spuiing, 2. bouw
van een nieuwe woonwijk met ruime
straten, pleinen en „aangename wan
delplaatsen"; 3. de uitbreiding van
de gemeente diende voor zover
dit commerciële gedeelten betrof,
zich in te richten op de Maas. Daar
om zou de voorgestelde haven in ver
binding worden gebracht met deze ri
vier en de grond langs de haven gere
serveerd worden voor pakhuizen en
fabrieken.
De gemeente diende dan tegen lage
prijs aan eigenaars van de panden
langs de westzijde van de Nieuwe Ha
ven zoveel grond af te staan, dat de
westelijke rooilijn van alle tuinen ach
ter de huizen gelijk werd. Daarente
gen moesten de eigenaren van de
gronden zich verplichten langs hun
tuin een ijzeren hek op stenen voet
naar voorgeschreven model te plaat
sen en de eerste zes el vanuit de wes
telijke rooilijn als tuin te gebruiken.
Achter de tuinen was een singel ont
worpen met aan weerszijden een be-
Simon Jansen concerteert
De organist Simon C. Jansen zal za
terdag 7 juni in de gereformeerde
kerk, Westvest 30, een concert geven.
Op 'het programma staan werken
van: Bacih, Duruflé, Saent-Saëns, Ant.
van Noordt alsmede van de concert
gever. Kaarten voor deze avond zijn
verkrijgbaar bij A. van 't Hoff, J. v.
Zutphenstraat 41. H. Piaisier, v. Lim
burg Stirumstraat 27. alsmede W.
Punt, B. H. G. Laan 343, tel. 264359,
aanvang 8 uur.
Naar aanleiding van een verzoek
van de burgemeester van Schiedam
om het.kerkgebouw van de Ned. herv.
gemeente te Kethel ook op werkdagen
epen te stellen voor meditatie en be
zichtiging, heeft de kerkeraad beslo
ten, vooral om praktische redenen,
hiertoe niet over te gaan. Men vroeg
zich ook af, of er wel behoefte bestaat
aan deze meditatie
WOOD MILNE GAAT SLUITEN
In verband mei de ongunstige be-
drijfsuitkomsten. heeft de N.V. Rub-
berhakken Wood Milne, de fa. W.
Duyn aan ue Nieuwe Haven in Schie
dam besloten het bedrijf over enkele
maanden te sluiten. Reeds enkele ja
ren werd verlies geboekt doch er
werd verwacht, dat verbetering in de
situatie zou intreden, hetgeen niet het
geval bleek te zijn.
Nederlands
hebben
WIJ
sortering
grootste
Omstreeks 1914 vormde de Waran
de, die men hier achter de thans in af
braak zijnde St. Liduina-kerk ziet, de
afsluiting, van dit stadsgedeelte. Later
volgde de bouw van de Stadhouders
laan.
K. L. Voorbach onderscheiden
Aan de heer K. L. Voorbach. wonen
de aan de Sweelincksingel 24, te
Schiedam is in verband met zijn veer
tig jarig dienstverband bij de Ge
meentelijke Technische Bedrijven, de
ere-medaille van Oranje-Nassau, in
zilver toegekend. De heer Voorbach is
belast met de leiding van het bijkan
toor van de Technische Bedrijven aan
de Broersvest. Wethouder mr. M. J.
M. van Kinderen heeft tfytiens een
speciale bijeenkomst op het bedrijf,
de medaille aan betrokkene uitge
reikt.
Zo landelijk zag het er omstreeks
1S9U nog uit in de omgeving van de
Warande. Men was aan een zijde,
rechts achteraan, begonnen met wo
ningbouw. Doch er was nog volop ge
legenheid voor de geitjes om er te
grazen!
grinte rijweg voorzien van bomen. Op
deze wijze werd de „aangename wan
delplaats" gecreëerd, want aan de an
dere kant kwamen dan weer de tuinen
van huizen, waarvan ae voorzijde
naar het westen werd gericht. Er was
voor die huizen een s.traat van 15 el
ontworpen, waaraan weer nieuwe hui
zen konden worden gebouwd. Dit
plan, waarvan de kosten op f 75.000
werden geraamd, werd door de ge
meenteraad geaccepteerd.
Het plan Greeve-Nolet werd in de
jaren 1861 en 1862 uitgevoerd. Nog he
den ten dage herinneren de fabrieken
en bedrijven aan de Westerkade aan
cat plan, het laatste dat in de „gouden
tijd" van de Schiedamse moutwijn tot
stand kwam. Ook de Warande is een
voorbeeld van stadsplanning uit die
tijd. Het is duidelijk dat met ue uit
voering van dit uitbreidingsplan in de
eerste plaats werd gedaent aan wo
ningbouw ten behoeve van de beter
gesitueerden. In die tijd behoeide
men weliswaar nog niet op een meter-
tje grond te kijken, doch het geheel
was ruim van opzet, in tegenstelling
tot b.v, het „Gorzenkwartier".
WOONBLOK Ol
KANTOREN
Er is rondom het complex van de
West-Frankelandse kerk een woning
bouw toegepast, die voor Schiedam
nog niet tot de slechtste kan worden
gerekend.
De vraag mag gesteld worden of
door het slopen van de kerk, er voor
deze wijk tevens een nieuw tijdperk
zal aanbreken.
De plénnen zijn nog steeds niet defi
nitief vastgesteld, de huidige grondei
genaren zien nog uit naar gegadigden
en het is nieet zeker of hier een nieuw
woonblok zal verrijzen dan wel dat er
kantoren worden gebouwd.
Maar wel mag worden geconsta
teerd, dat met de sloop van het kerk
gebouw, een nieuw hoofdstuk in de ge
schiedenis van „West-Frankeland"
wordt opgeslagen.
LEO 'T HART
SLAAPIIANKKX-
CENTRAL*:
1
5«R
Het nummer is 26 26 26
In de kranten heeft afgelopen week weer een klein berichtje gestaan.
De Centrale Meld- en Regclkamer in Rijnmond heeft meer klachten
over het eerste kwartaal van 1969 ontvangen dan in dezelfde periode
een jaar tevoren. Om precies te zyn 787 meldingen kwamen binnen. Dat
wil zeggen 500 meer dan in het eerste kwartaal van 1968. Maar toen
had men nog geen eigen „klachtentelefoon."
Vooral de lawaaiklachten nemen foonnummer waar men zijn klachten
toe. Industrieën in Vlaardingen, kwijt kan, waar men die klachten re-
Maassluis, Brielle en in Europoort- en gistreert en nagaat, maar er wojdt
Botlekgehied werden „aangebracht".
Er waren ook tamelijk wat klachten
over stofoverlast in de Rotterdamse
havens. Een stankgolf die op één
avond over Rotterdam, Schiedam,
Vlaardingen en Maassluis trok had in
korte tijd zoveel klachten tot geyolg
dat besloten is de capaciteit van de
klachtentelefoon (nummer 010-
26.26.26) te vergroten. 500 van alle te
lefoontjes kwamen uit Vlaardingen.
Al deze droge cijfertjes geven iets
weer Men is in het Rijnmondgebied
kennelijk erg tevreden met de geringe
overlast die wordt bezorgd door fa
brieken, bedrijven en verkeer. Men
heeft bijna geen last van lawaai, men
heeft ternauwernobd hinder van stank
en stofoverlast, men treft slechts zel
den roet of poederachtige neerslag
aan op zijn pasgewassen auto of op
haar netgebleekte witgoed. Kortom
men leeft in een prachtig gebied. Met
veel frisse lucht. Met zeer weinig la
waai.
Want wat is uiteindelijk 787 keer te
lefoneren over drie maanden van het
spaarzaam gebruik van gemaakt.
Want In feite zou het
zo moeten zijn dat
er, wanneer het op
een bepaald ogen
blik stinkt, wanneer
er op een zeker tijd
stip teveel rotzooi in
de lucht zit, wan
neer het op een be
paald ogenblik te la
waaierig is, 787 keer
wordt opgebeld in
één uur tijds. En
niet over drie maan
den.
Wat schort er aan deze vorm van
democratische inspraak (hoe indirect
ook) die de Rijnmondbewoners zo
welwillend gegund wordt?
In de eerste plaats dat wij zelf lui
zijn, en op dagen of ogenblikken van
overlast met opbellen. In de tweede
plaats dat men over het algemeèn nog
maar weinig belang hecht aan deze
dienst van de Centrale Meld- en Re-
gelkamer; let op de KLEINE bericht-
het bar en boos". Eén van de steevas
te antwoorden. Deze bewoners gaan
vergelijken. De ene stankdag met de
andere. De ene mate van stofoverlast
met de andere. Een vergelijking die
alleen al mank gaat aan het feit dat
men in een voortdurende overlast
leeft en er redelijk aan gewend is, im
muun is. Resultaat: men belt „maar"
niet.
In de vijfde plaats het omgekeerde
van deze situatie, maar met overi
gens hetzelfde negatieve resultaat.
Mensen die niet in het Rijnmondge
bied wonen, ruiken onmiddellijk dat
„het weer mis is". Of zien dat er hier
veel meer stof op hun glimmend ge
poetste vervoermiddel ligt. Maar zij
weten van het bestaan van het over-
lastnummer niet af.
Daarom zullen die 787 telefoontjes
naar de Centrale Meld- en Regelka-
mer in 3 maanden tijd een zwakke af
spiegeling zijn van de werkelijk erva
ren overlast. Er is maar één manier
om dit duidelijk te maken: iedereen
behoort het nujnmer 26.26.26 te ken
nen. Zodra men ook maar enige hin
der heeft van stof, stank, vuile lufcht
of lawaai, bel onmiddellijk 26.26.26!
Wie Rotterdam eens op een-andere
manier wil zien moet een keer met
Leo en Bonanza meegaan. Hoog op de
gele wagen niet door berg en dal,
maar gewoon dwars door de stad
word je een ervaring rijker, omdat je
dacht dat het zo niet meer kon. Maar
het kan nog steeds: boven op de gele
Engelse jachtwagen boldert men over
de binnenweg en de Mathenesserlaan
naar. Delfshaven waar de sfeer van
het 'verleden bewaard blijft in het
Zakkendragershuisje of „Kraanhuis"
en waar men in de daar onderge
brachte tinnegieterij een demonstratie
tingieten kan meemaken.
Tot 31 augustus organiseert de Rot
terdamse VVV in samenwerking met
de stalhouderij aan de Gouverne-
straat iedere zaterdag- en zondagmid
dag .om twee en vier uur een rit van
het Stadhuisplein naar Delfshaven
(mits het weer gunstig is en er vol
doende deelnemers zijn). De rit duurt
ongeveer twee uur. Met voornoemde
bonte paarden Leo en Bonanza voor
de wagen gaat het in een sukkeldraf
door de meest oude gedeelten van
centrum en West. Op de terugweg
rijdt men langs de Euromast en over
de Parkkade.
De kosten van deze rondrit-oude
stijl bedragen tien gulden (kinderen
f8.-).
jaar? Wat zijn over die tijd uitge- jes in de dagbladen. In de derde
smeerd 787 'achtentelefoontjes voor plaats wordt het telefoonnummer
1 miljoen l sen? Niets toch! Dus 26.26.26 door relatief zeer weinig men-
mag men cu.ciuderen dat wij uiterst sen jn het Rijnmondgebied gekend.
tevreden zijn met de omstandigheden
waarin wij leven.
Of ligt hier een andere moeilijk
heid?
Spaarzaam
De overheid geeft de bewoners van
het Rijnmondgebied een prachtige
kans, schijnt het, om aan de bel te
trekken. Of zoals men wil: om indi
rect inspraak te hebben. Er bestaat in
Er blijven dus vele Rijnmondbewo
ners die niet weten waar ze met hun
klachten naar toe kunnen.
Immuun
In de vierde plaats zijn er de men
sen die het nummer wel kennen,
maar niet bellen. Niet omdat ze lui
zijn, maar „omdat het vandaag niet
zo stinkt (of stoffig is, of lawaaierig
het Rijnmondgebied immers een tele- is) als vorige week dinsdag. Toen was
REPARATIES
le klas werk vanaf f 5.—
per reparatie
20-karaats gouden kroon 17.50
U kunt er op wachten
INSTITUUT DENT1LIA
Hoogstr. 40, R'dam, tel. 010-12.60.10
Te bereiken met tram 1, 3, 6, 8 en
buslijn 32, 34, 38, 45, 49, 49a
Zaterdagavond 14 juni om 20
uur zal op de Oosterkade,
het vlaggeschip van Reederij
Tieleman vertrekken met jonge
ren die aangemonsterd hebben
om tot ongeveer 23.30 uur te ge
nieten van soul en beat-muziek,
van moderne kleding en natuur
lijk van varen. In samenwer
king met ons blad en herenbou-
tique „Bitouk", organiseert de
Rhythm Blues Sociëteit B-15
deze tocht over de Nieuwe Wa
terweg.
Aan boord van de IJsselhaven
zal men kunnen dansen op de
muziek van twee Rotterdamse
topgroepen nl. „Christie Lane"
en soulgroep „Connection" met
de soulsingers „The Ebonies".
Verder zal „Bitouk" een mode
show houden. De 'kosten voor
deze bijzondere boottocht bedra
gen slechts f 6.
Kaarten verkrijgbaar bij ons
kantoor. Westblaak 25, bij Van
Zwol's platenhoek, Meent hoek
Botersloot en indien voorradig
zaterdagavond 14 juni aan de
boot. Verdere bijzonderheden
elders in dit blad.