weekend
TiTirTIy]
Gesprek met één van
Weinrebs aanklaagsters
,De Heilige Leonard'' in
bruikleen in Boymans
MALAGA
DEKLERK&ZN
DE HAVENLOODS DONDERDAG 26 JUNI 1969
17
Het is de Europese joden vaak ver
weten dat ze zich in de tweede we
reldoorlog als lammeren naar de
slachtbank hebben laten leiden. Ook
in Israël kan men dat verwijt horen.
Vooral uit de mond van de sabra's, de
Israëli's in Israël geboren. Het zij ze
vergeven. Zij kenden de sfeer niet die
er heerste tijdens de Duitse bezetting;
op geraffineerde wijze ingevoerde ge
boden die de joden langzaam maar
zeker isoleerden van de andere bevol
kingsgroepen. Zij kenden het verlan
gen niet om te willen blijven geloven
in de menselijkheid van de Duitse be
zetter, ondanks de doorsiepelende be
richten uit een kamp als Mauthausen.
Ondanks deze langzaam voortgaande
wurging zijn er joodse helden ge
weest. Prof. Presser memoreert ze,
noemt ze bij namen in zijn boek „On
dergang".
Eén van hen is nog in leven en staat
zelfs volop in de publieke belangstel
ling: proffessor Weinreb. Volgens
schatting heeft hij zo'n 1500 joodse lot
genoten van de vernietigingsdood ge
red. Dat is niet gebeurd met een rate
lende stengun en in battledress. Als
het zó gegaan zou zijn, zou hij een
pracht held geweest zijn, voor ieder
mens begrijpelijk en aanvaardbaar.
De verpersoonlijking van de joodse
strijder, het beeld dat men nu heeft
van de Israëlische soldaat. Helaas
voor Weinreb heeft hij slechts gebruik
gemaakt van zijn geniaal verstand,
zijn fantasie en zijn mensenkennis.
Onbegrijpelijke strijdmiddelen, niet
aanvaard in deze maatschappij. Men
geloofde hem dan ook niet. Na de oor
log werd hij aangeklaagd en veroor
deeld, ondanks de zich opstapelende
bewijzen dat hij gered heeft wie hij
redden kon.
De orthodox-joodse Weinreb is een
anti-held, die met zijn voorkomen,
baard en dikke brilleglazen, snel an-
ti-semitische gevoelens wakker maakt.
Zelfs bij joden. Ik hoef hier slechts te
citeren wat de heer Rakower in Vrij
Nederland zegt. „Meneer, ik ken de
oost-joden, ik laat mij niets wijsma
ken. U moet door die baard heenkij
ken". En mevrouw Staszewski in het
zelfde artikel: „Ik zou zeggen, scheer
die baard af en laat je vieze gezicht
toch zien". Deze vrouw is met haar
zuster door Weinreb gered!
Voor het eerst in 1947 doken er ver
halen op over Weinreb's vreemde
geaardheid op sexueel gebied. Ze
kwamen van de toenmalige procu
reur-generaal. Er werd zelfs een
meisje opgesnord, die echter ontken
de dat prof. Weinreb iets met haar ge
daan zou hebben. Weinreb schrijft
daar honend over in zijn verweer
schrift: „En dan moet die jood na
tuurlijk ook iets vies gedaan hebben
met jonge meisjes".
In het vonnis dat op 27 november
1947 door het Haagse bijzondere ge
rechtshof werd uitgesproken, staat
dan ook geen woord over sexueel
wangedrag. Nu, 22 jaar later, blijkt
hij echter veroordeeld te zijn tot zes
maanden gevangenisstraf en ter be
schikkingstelling van de regering
voor een delict dat tegen sexueel wan
gedrag aanleunt.
Weinrebs vrienden en voorstanders
zijn ook nu van zijn onschuld over
tuigd. Zij spreken zelfs van een twee
de komplot tegen hem. Zijn tegen
standers grijpen deze gelegenheid aan
om de lijn terug te trekken naar het
verleden. Zij zeggen: Zie je nu wel
wat een vieze vent hij is? En deze
man zou een held zijn? Hij is een fan
tast.
Vooral deze laatste groep gooit de
beerput wijd open. Het stinkt van de
insinuaties, roddel en halve waarhe
den. Een bijzonder ongezond, klimaat
om in te werken en te proberen een
tipje van de waarheidssluier op te
lichten. Het werd zelfs zo'n derrie dat
schrijfster van dit artikel besloot zich
te beperken tot het interviewen van
één van de vier vrouwen die prof.
Weinreb hebben aangeklaagd. Ze
heeft alle feiten die controleerbaar
waren nagetrokken.
Wanneer u vrijdag niet kunt, kom
dan zaterdag. Wanneer u zaterdag
^nïet komt..; jammer, dan is het voorbij.
r Verkoop van de laatste
Mevrouw S. is ongeveer 32 jaar, en moeder van drie kinderen. Ze ver
telt, dat ze een gelukkige jeugd heeft gehad, in Schiedam is opgegroeid
en daar de Mulo heeft gevolgd. Na haar eindexamen is ze naar de
kweekschool gegaan, die ze echter niet heeft afgemaakt. Op 20-jarige
leeftijd trouwde ze met de man waarvan ze nu gescheiden is.
Toen ik prof. Weinreb voor het eerst
ontmoette werd ik al vijf Jaar be
straald. Ik had overal pijn. Eigenlijk
hadden de doktoren me al opgegeven.
Ik woog nog maar 40 kilo. Voor ik
prof. Weinreb ontmoette waren mijn
vingers aan die hand al verlamd.
Nee, daar hadden de injecties van
Weinreb niets meete maken. Hoe kan
ze zoiets nou zeggen, dat begrijp ik
niet. Die verlamde arm heb ik over
gehouden van de vele bestralingen".
(Later, na het schrijven van dit ar
tikel, ontkende mevr. S. déze opmer
king te hebben gemaakt).
Mevr. S.: Dat is gebeurd in maart
1964. Mijn man was toen ziek
Waarschijnlijk kanker. Hij werd we
kelijks bestraald .in het radiologisch
instituut te Rotterdam. Een klant van
ons, we hadden toendertijd een tea
room-restaurant, bood aan ons in con
tact te brengen met prof. Weinreb.
Misschien kon die mijn man helpen.
Prof. Weinreb bracht ons een bezoek
om ons te leren kennen en te zien wat
voor mensen wij waren. Na dat be
zoek kwam mijn man onder zijn be
handeling".
Mevr. S. vertelt, dat ze in het begin
nogal sceptisch stond tegenover de
.behandeling. Haar man vond er .ech
ter baat bij. De pijn verminderde en
bleef later helemaal weg.
Vraag: Waar bestond die behande
ling uit?
Mevr. S.Mijn man kreeg" o.a. in
jecties. Hij heeft daar een lamme
arm van overgehouden.
In een later gesprek met haar ge
wezen echtgenoot ontkent deze fel en
verbaasd: „Hoe kan ze dat nou ge
zegd hebben? Ze weet wel beter. Dat
moet u verkeerd begrepen hebben.
nu... beduidend
goedkoper
Al onze uiterst voordelige el
pee-aanbiedingen zinken in het
niet bij deze speciale ver
koopen dat wil toch wel
wat zeggen.
Op onze 2e etage houden wij
een fantastische aanbieding
30 cm langspeelplaten.
Er zijn wel 40 verschillende
titels waaronder opnamen van
beroemde big-bands als Fran
cis Bay, verder Gospels en Spi
rituals, The Sodnd of Music,
Zuidamerikaanse, piano en
Hawai' muziek.
Voor de jazz liefhebbers spre
ken namen als Charlie Parker
en Teddy Wilson boekdelen.
Al deze geweldige elpees nu
voor een ongeloofwaardige
prijs, per stuk voor nog géén
twee gulden.
Speciale verkoop
30 cm langspeelplaten
op onze 2e etage
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij deze prima 30 cm
langspeelplaten, er zijn wel 40
verschillende titels in vele gen-
Elke vrijdagavond tot 9 uur
Gefingeerde brieven
Om de sceptische mevr. S. te over
tuigen vraagt Weinreb haar wat type
werk voor hem te doen. Ze tikt medi
sche brieven voor hem, die gericht,
zijn aan allerlei doktoren en aan de
Wereldgezondheidsraad te Genève. Ze
zegt nu te begrijpen dat deze brieven
gefingeerd waren. Maar toendertijd
raakte -ze door het tikken van deze
brieven overtuigd van Weinrebs. me
disch kunnen. Ze ging in hem geloven
en steunde zijn medische behandeling
van haar man.
Tijdens het typen van brieven aan
de Wereldgezondheidsdienst over pre
ventieve onderzoekingen bij huisvrou
wen, vraagt zij prof. Weinreb haar
ook prefentief te onderzoeken. Hij
stemt daarin ,toe, onderzoekt haar en
deelt haar. mèe dat ze besmet is door
haar man en ook kanker heeft.
Mevr. S.„Toen 'hij me dat ver
telde viel ik flauw. Ik was er kapot
van. Nu weet ik dat hij medische
sprookjes vertelde. Dat een kankerpa
tiënt iemand anders niet kan besmet
ten. Maar toendertijd geloofde ik
hem, en stelde mijzelf onder zijn be
handeling. Deze behandelingen ge
beurden altijd 's avonds in het huis
van hoofdonderwijzer Van de W. en
waren zeer pijnlijk. Vaginale onder
zoekingen met pincetten e.d. Weinreb
werd daarbij altijd zeer opgewonden.
Het zweet stroomde van zijn gezicht.
Soms -bracht hij daarbij zjjn gezicht
dicht bij het mijne. Zijn reacties vond
ik toen wel vreemd", aldus mevr. S.
De familie Van de W., de heer Van
de W. is enkele jaren geleden overle
den, heeft altijd ontkend dat dergelij
ke praktijken in hun huis hebben
plaats gevonden. Mevrouw Van de W.
is dan ook nog steeds overtuigd van
Weinrebs onschuld in deze zaak.
Verklaring
In 1966 krijgt mevr. S. een telefoon
tje van de Vlaardingse politie waarbij
•zij wordt verzocht op het bureau te
komen. Daar hoort ze waar .Weinreb
van beschuldigd wordt. Ze ontkent al
les wat aan Weinreb ten laste is ge
legd en weigert een verklaring ten na
dele van Weinreb te tekenen. Ze wei
gert dat zelfs tweemaal bij de Vlaar
dingse politie en ééhmaal bij de recht
bank te Rotterdam. De vierde maal
tekent ze de verklaring en beschuldigt
daarbij Weinreb van medisch-sadisti-
sche handelingen.
Vraag: Er wordt gezegd, dat u deze
verklaring pas tekende nadat Weinreb
u een lening van f 30.000 zou hebben
geweigerd. Hij kon u dat geld niet le
nen omdat hij het niet had
Mevr. S., en later hüar gewezen
echtgenoot zijn zeer verontwaardigd
over deze insinuatie. Haar man (fel):
Dat is een smerige beschuldiging"
Beiden vertellen, onafhankelijk van
elkaar, dat ze geprobeerd hebben een
levensverzekering af te sluiten bij de
•verzekeringsmaatschappij Providen-
tia te Amsterdam. De maatschappij
waar Weinreb werkte als economisch
adviseur. De aanvraag is afgewezen
in verband met de ziekte van de echt
genoot.
Vraag: Waarom heeft u, na drie
maal geweigerd te hebben, dan toch
de verklaring getekend?
Mevr. S.: Na het onderhoud in het
arrondissementsgebouw te Rotterdam,
ben ik samen met mijn man naar
onze huisarts gegaan. Aan hem ver
telde ik hoe Weinreb me heeft behan
deld en wat zijn diagnose was. Mijn
huisarts zei me tijdens dat gesprek
dat Weinreb medische sprookjes had
verteld en een sadist was. Hij raadde
me aan Weinreb aan te geven bij de
politie. De volgende dag heb ik toen
de verklaring getekend".
Haar huisarts en haar man bevesti
gen later, bij navraag, dit bezoek.
Haar man bevestigt eveneens dat zijn
vrouw de volgende dag naar Rotter
dam is gegaan en daar de verklaring
heeft getekend.
Vraag: U bent gescheiden. Heeft
dat iets met deze zaak „Weinreb" te
maken gehad?
Mevr. S.Het kontakt-Weinreb
heeft daar wel een rol in gespeeld.
Wanneer ik met Weinreb over huwe
lijksmoeilijkheden sprak, zei hij al
tijd: Laat maar gaan, het komt alle
maal wel in orde. Tegen mijn man zei
hij echter: „Jullie passen niet bij el
kaar".
Haar gewezen echtgenoot zegt in
een later gesprek echter: „Weinreb
heeft hier niets mee te maken gehad.
Het zat al fout".
Mevr. S. besluit het gesprek met de
opmerking: „Het was net of er twee
verschillende Weinrebs waren: één
van zijn boeken en fijne gesprekken;
en één van de medische behande
ling".
Niet hysterisch
Het verhaal van mevr. S. klonk
overtuigend. Trouwens, de feiten die
nagetrokken konden worden, werden
bevestigd, zoals o.a. "het gesprek met
haar huisarts. Dat ze hysterisch zou
zijn, zoals sommige voorstanders van
prof. Weinreb zeggen, kan ik als leek
bepaald niet onderschrijven. Hoe kri
tisch ingesteld ik ook bij haar kwam,
toch maakte ze een prettige, intelli
gente indruk op me.
Toch wilde ik dit gespre'k nog aan
vullen met de zienswijze van haar ge
wezen echtgenoot, de heer V.
De heer V. ziet er goed gezond en
gebruind uit.
Vraag: U bent onder medische be
handeling geweest van prof. Weinreb?
De heer V: Inderdaad.
Vraag: U bent weer beter?
De heer V.: Ik ben weer helemaal
gezond. Op de Daniël den Hoedkliniek
te Rotterdam staan ze hierover ver
steld. Deze week was ik er nog voor
controle. Toen kwam een dokter spe
ciaal naar me toe om me te bekijken.
Deze arts staat telkens weer versteld
over mijn genezing.
Vraag: Heeft uw vrouw u indertijd
verteld dat ze zich ook onder behan
deling van Weinreb heeft gesteld?
De heer V.: Ja.
Vraag: Heeft ze u ook Weinrebs
diagnose verteld?
Antwoord: Inderdaad. Het was vol
gens Weinreb kanker.
Vraag: Heeft ze u ook over de be
handeling verteld?
De heer V.: Nee. dat is het juist.
Zoiets begrijp ik niet. Wanneer ik er
naar vroeg kreeg ik een grote mond.
Wanneer je als echtpaar eerlijk te
genover elkaar staat, vertel je derge
lijke dingen toch?
Vraag: Gelooft u dat dergelijke din
gen zich afgespeeld hebben met uw
vrouw?
De heer V.Ik ben er nooit bij ge
weest. Ik begrijp echter niet dat een
volwassen, intelligente vrouw, en dat
is ze, zonder protest of verdenking
deze behandelingen heeft kunnen on
dergaan.' Dat begrijp ik niet! Deze
vier vrouwen waren allen volwassen.
Werkelijk, zoiets begrijp ik niet.
Mevr. S. tijdens ons eerste gesprek:
,,Ik vertrouwde Weinreb. Ik geloofde
in hem. Nu begrijp ik dat ik vreselijk
naïef geweest ben. Het zal me geen
tweede keer overkomen"
Vraag: maar u bent toch met uw
vrouw naar uw huisarts geweest?
tegen bloedarmoede, eetlust
opwekkend, versterkend,
staalhoudend
incl. fles 4.75
WIJNHANDEL
„De Beurs van Schiedam"
Schieweg 116 - Rotterdam
Tel. 24.29.71 - 24.25.52
Bezoek onze unieke wijnkelder.
Daar heeft u gehoord wat er met uw
vrouw is gebeurd. Volgens uw vrouw
zou de huisarts zelfs gezegd hebben,
dat Weinreb medische sprookjes had
.verteld en een sadist was.
De heer V.: Dat klopt. Maar ik ben
zelf nooit bij de behandeling geweest.
Ik heb het dus nooit gezien.
Vraag: U staat dus zeer sceptisch
tegenover deze beschuldiging?
De heer V.: Inderdaad, zeer scep
tisch.
Vraag: Hoe denkt u nü over prof.
Weinreb?
De heer V.: Hij is een sympathiek
man. Zeer knap. Ontzettend intelli
gent, ik zou haast zeggen geniaal,
maar ook een komediant. Dat laatste
heb ik hem trouwens ook wel eens ge
zegd".
Nawoord
In september komen de delen II en
III uit van Prof. Weinrebs boek „Col
laboratie en verzet 1940-1945." De fi
guur Weinreb zal dan weer volop in
de publieke belangstelling komen.
Moddergooierij en verafgoding, het zal
er weer allemaal bij zijn. Daarom is
het nodig dat alle gegevens aangedra
gen worden die er zijn.
MARIAN ANDIEK
nu... beduidend
goedkoper
Boodschappen doen, iets wat
elke dag opnieuw moet gebeu
reneen goede en grote
boodschappentas is daarom
heus geen overbodige luxe.
Boodschappentas van Skai-Dur
een kwaliteitsbegrip). Een tas
met een zee van ruimte, goede
afwerking, rits en twee stevige
handvatten.
Wist U dat U deze royale
boodschappentassen van Skai-
Dur (aan elke tas een garantie-
merk) op onze afdeling leder
waren nu vindt voor nog géén
zeven gulden.
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij deze fraai afgewerk
w
Skai-Dur in zwart
en cognac
Elke vrijdagavond tot 9 uur open
Géén Ut. of schrift.
in onze zaken Binnenweg 7 en
Beijerlandselaan 72-78.
t Verbazingwekkende prijzen!
Bankstellen (met 3- en 4-zitsbanken), laqué
slaapkamers, eetkamers w.o. noten
1 (Queen Anne en Chippendale),mahonie
(Biedermeier), eiken (Windsor)
enz. enz. Wanneer u in de loop
van 1969 nieuwe meubelen
wilt kopen, doe het dan
deze week'
COMPLETE WONINGINRICHTING
0 Sociëteit Cordiale organiseert opnieuw een
dansavond op zaterdag 28 Juni voor leden en
belangstellenden in de bovenzaal van café-
restaurant Du Nord, Bergweg 313, ingang
Berjgsingel. Aanvang 8 uur. Op zondag 29
juni is er een Waik-In vanaf 8 uur in de Pub
van café-restaurant Harmonie, Schouwburg
plein 54, Rotterdam. Inlichtingen aan het se
cretariaat Sociëteit Cordiale, Postbus 6152.
Rotterdam.
In 1967 werd aan het museum Boy
mans-van Beuningen te Rotterdam
een gedeelte van de verzameling van
mr. J. W. Frederiks te 's-Gravenha-
ge in langdurig bruikleen afgestaan.
Door dr. Edith Frederiks, dochter
van de verzamelaar, is dit bruikleen
nu aanzienlijk uitgebreid. In het Mu
seum Boymans-van Beuningen zullen
op 28 juni twee zalen worden openge
steld, waarin deze belangrijke collec
tie is ondergebracht.
Een der hoogtepunten in deze ver
zameling is allereerst het indrukwek
kende Zuidnederlandse beeld van geel
koper, door Reinier van Thienen om
streeks 1480 gemaakt voor de kerk te
Zoutleeuw, de heilige Leonard "voor
stellend. Voor velen zöl het een vreug
de zijn, dit prachtige werk met de bij
behorende drie leeuwen, dat in het
verleden aan verschillende tentoon
stellingen in bruikleen werd afge
staan, weer terug te zien in het Rot
terdamse museum. Om dit meester
werk van geelgieterskunst heen zijn
enkele aquamaniles uit de 13e en 14e
eeuw (o.a. te Hildesheim vervaar
digd) evenals voorwerpen van geel
koper en brons uit dezelfde periode
gegroepeerd.
Indrukwekkend is de verzameling
van meer dan 60 bronzen kandelaars,
meest Vlaamsof Frans werk uit de
Middeleeuwen, waarin de gehele ont
wikkeling van de verschillende types
van dit gebruiksvoorwerp kan worden
gevolgd. Als aanvulling van de be
langrijke tin-collectie A. J. G. Verster
en H. J. E. van Beuningen, die het
museum indertijd kon verwerven, zijn
de tinnen kandelaars en kannen, Hol
lands en Vlaams werk, voornamelijk
uit de 15e eeuw, bijzonder welkom.
Van de prachtige groep van onge
veer dertig Italiaanse bronssculptu
ren is de* Hercules van Bertoldo di
Giovanni (leerling van Donatello en
leermeester van Michel Angelo), in
dertijd uit het bezit van het Kaiser
Friedrich Museum te Berlijn verwor
ven, een der topstukken. Van de Pa-
duaanse meester Andrea Riccio, be
roemd in zijn tijd (14701532) om zijn
bronzen figuurtjes en voorwerpen, die
ELFDE PASAR MALAM
IN HOUTRUSTHALLEN
Dinsdag heeft de Haagse wethouder
B. Bol van economische zaken de ope
ning verricht van de elfde Pasar Ma-
lam, die tot en met zaterdag 28 juni in
de Houtrusthallen in Den Haag wordt
gehouden. Hoewel dit jaar voor het
eerst het totale tentoonstellingsterrein
van Houtrust in gebruik is genomen
heeft het aantal aanvragen de be
schikbare standruimte (2400 vierkan
te meter) al ver overtroffen. Noch
tans is door een uitbreiding van het
bebouwde oppervlak met 1000 vier
kante meter ten opzichte van vorig
jaar ruimte geschapen voor dertig
stands méér.
Mede met het oog op de verlenging
van vier tot vijf dagen verwacht het
organisatiecomité van de Pasar Ma-
lam dat het aantal bezoekers de
50.000 ruim zal overschrijden.
,,De heilige Leonard", een beeld
van koper gemaakt door Reinier van
Thienen in 1480 voor de kefk te Zout
leeuw.
voornamelijk bestemd waren voor de
schrijftafel, zijn eveneens enkele
stukken aanwezig.
Van de middeleeuwse beeldhouw
werken in hout, afkomstig uit de Ne
derlanden en uit Frankrijk, moeten
in het bijzonder genoemd worden de
Vier Kerkvaders, wellicht afkomstig
uit de Dom te Utrecht en kort na 1500
ontstaan. Enkele schilderijen, Ita
liaanse majolica borden, ivoren snij
werk uit Frankrijk uit de 14e eeuw,
middeleeuwse koffertjes en meubelen
verlevendigen de presentatie.
ROESTVRIJ
STALEN
GOOTSTENEN 18/8
met schoonheidsfoutje of licht beschadigd
20 TOT 50%
LAGER IN PRIJS
in 200 maten, uit voorraad
Voor keukens het voordeligst adres:
H. v. d. ENDEN