SB
Speelgelegenheid is een
probleem van deze tijd
Uniek werkstuk: verwarmde
kap voor tanker-meerboei
i
KUNSTGEBITTEN
vakantiebezorgers
DE HAVENLOODS
t 1 Jr M Jl 1 J W
REPARATIES
le klas werk vanaf ft.—
per reparatie
20-karaats gouden kroon 17.50
U kunt er op wachten
INSTITUUT DENTILIA
Hoogstr. 40. K'dam, tel. U10-12.00.10
Te bereiken met tram 1, 3, 6, 8 en
buslijn 32, 34, 38, 45, 48, 49a
Het bikkelspel.
eeuw namen de meisjes het over. En,
zoals ook nu nog hek geval is, de spe
len wisselden al naarmate de tijd van
het jaar.
In de lente was er voor de meisjes
het touwtjespringen, de jongens trok
ken het weiland in voot. »^lo<j|Üetut-
ten". De grootste pret wa° uiteraard
wanneer er iemand in ging. 's Zomers
volgde knikkeren, bikkelen, steentje
beentje en de herfst was voor vliege
ren of draken, spelen met ossetanden,
het koten en het klauwen en 's winters
het kolven. Hetgeen natuurlijk niet
het hele spelarsenaal van de jeugd uit
die dagen vormde, want er tussen
door was er b.v. raket en hoepel, bok
je-staan, haas en hond, tikkertje, blin
deman, balslaan, stokje-in-de-hel, spel
van Acht-moer, schieten met pijl en
boog, en hetgeen meer op gezette tij
den terugkeerde. Er waren zelfs spe
len aan bepaalde feestdagen verbon
den, zoals balslaan op St. Pieter,
kaarsspringen op Drie-Koningen,
Paasvuren op St. Maarten en St.
Jans.
De dichter Cats heeft heel wat kin
derspelen bezongen, zoals dat met be
trekking tot het stokpaard, waarvan
hij zegt:
„Het kint dat op een stockjen rijt,
En met een stock een stockjen
smijt.
Meynt dat 'et drijft een moedig
paert
Wel duysent franse kroonen waert;
Maer iemandt die het wel besiet
piet vint een hout, en anders
üe pop
Raadslid stelt vragen
over brief van
Gemeentewerken
De pop heeft vele eeuwen weten te
verduren, en men vond en vindt haar
in de armste hut en in de paleizen.
Hetgeen men thans minder ziet, dat
zijn de poppenhuizen, hele gemeubel
de vertrekken zelfs, zoals men die
kan aantreffen in het Rijksmuseum
voor Geschiedenis en kupst in Am
sterdam. In de huizen van aanzienlij
ken kon men poppen vinden van kost
baar hout, ingelegd met ivoor en
schildpad. Aanzienlijken hadden
pronkkasten, die geheel of gedeelte
lijk voor de poppenhuishouding waren
bestemd. Bij de boeren werden ze wel
gebruikt om voorwerpen van waarde
in op te bergen. Cats zei er over:-
,,'k En weet niet dat er iemant
leeft,
Die niet sijn kmtsche poppen heeft.
Het meysje speelt met poppe-goet,
Het knechtje toont een hoger moet,
Het meysje doet de wiege gaen,
Het knechtje laet de
slaen.
Het meysje speeltmet kleyn be
slach
Dat tot de keucken dienen mach".
Er is in feite in het kinderspel toch
weer niet zo heel veel veranderd, al
leen de mogelijkheden zijn beperkter
geworden. De straat is geen speelter
rein meer en daar was het toch altijd
veel gezelliger dan op het best aange
legde speelterrein, of dat nu in Groen-
oord of in de Gorzen is. De tijden zijn
veranderd, maar het spelend kind
blijft en het is dan ook geen wonder,
dat de wijkverenigingen bezorgd de
handen naar die kinderen wil uitstrek
ken en met de gemeente gaat touw
trekken. Maar het kind blijft de ver
liezende partij
LEO 't HART
..Het,gemeenteraadslid O D. Ver-
hulsdonk (V.V.D.) heeft de volgende
vragen aav B. en W. van Schiedam
gesteld:.,H*eft het college van burge
meester en wethouders kennjs geno
men van de brief d.d. 24 juni 1969 van
de directeur van gemeentewerken
aan de bedrijven, gevestigd aan de
Bokelweg?
In deze brief wordt de mogelijkheid
van liet aanleggen van een extra
openbare parkeergelegenheid op de
berm van de Bokelweg overwogen,
mits de aldaar gevestigde bedrijven
de uitvoering daarvan betalen, anders
wordt deze berm een groenstrook.
Deze brief is voor mij een aanlei
ding tot het stelleA van enige vragen.
a. Is het college niet met mij van
mening dat de financiering van open
bare parkeergelegenheden een taak
voor de overheid is?
b. Is de commissie van gemeente
werken ingelicht om op deze manier
openbare werken te laten financie
ren? Zo dit niet het geval is is deze
brief dan niet voorbarig omdat de ge
meenteraad dit als een nieuw beleid
van gemeentewerken zou kunnen op-
Vatten en daarover niet is geraad
pleegd en als zodanig geen uitspraak
heeft kunnen doen?
c. Is de verkeerscommissie over
deze materie ingelicht Zo ja, wat is
dan volgens deze'commissie urgenter,
de aanleg van een m:i. nutteloze grote
groenstrook aan de Bokelweg of de
uitbreiding van de openbare parkeer
gelegenheid in dit industriegebied?
d. Kan het college bevorderen, dat
indien om financiële redenen de ge
meente niet tot aanleg van deze par
keergelegenheid kan overgaan, hei
niveau van de berm na afloop van de
werkzaamheden aan de Bokelweg
weer öj> hetzelfde peil wordt gebracht
als de rijstraet, dit ter bevordering
van de verkeersveiligheid?"
SLAAPItANKHft-
(i:\thai.i:
Industriegebouw lioudsesinjjel 66,
Wilt u wél geloven, hier hebben
heel wat mensen in ons bedrijf da
gen en nachten over gepiekerd, op
welke manier we dat karwei moes
ten uitvoeren", zo vertrouwt de
heer J. J. Tunderman, adjunct-
directeu^ van Machinefabriek en
scheepswerven A. de Jong N.V. te
Schiedam ons toe.
Toen I.H.C. bij ons kwam of wij
een dergelijke opdracht konden
uitvoeren, hebben we „ja" gezegd,
maar eerlijk gezegd, wisten we
niet wat we begonnen. Het was
iets helemaal nieuws; een uniek
stukje werk".
Toch is het allemaal voor elkaar
gekomen en de heer Tunderman
kon vol trots en tevredenheid het
„kopstuk" tonen: een meerboei die
bij een temperatuur van 32 graden
Celsius onder fföl en storm tot 1ÜÜ
km por uur geen ijsafzeting heei'i
„En rttt hopen wé maar, dat na Sit
experiment jneer orders zullen vol
gen", aldus de heer Tunderman.
Een begrijpelijke wens, want dit
unieke werkstuk heeft niet alleen
veel hoofdbrekens, maar ook veel
geld gekost.
We hebben er in ons blad van vori
ge week al iets over meegedeeld, de
éénpunts meerboei die in de Bay of
Fundy onder de Canadese kust komt
te liggen en daar aan natuurgeweld
als hierboven geschetst weerstand
moet bieden. De meerboei is vervaar
digd bij Gusto-Schiedam, hetgeen op
zichzelf geen bijzonderheid is. Daar
wordt, vaker zulk werk verricht. Doch
voor het „verwarmingsprobleem"
zocht en vond men de deskundige
hulp van de N.V. de Jong. Het pro
bleem is nl. dat hoewel het water in
de Bay zout is en dus niet zo spoedig
bevriest en er nog niet veel hinder
van pakijs wordt ondervonden, de op
de boei geblazen waterdruppels en de
sneeuw toch bevriezen. Wanneer er
maar voldoende op komt te liggen, is
er alle kans dat de boei of zinkt, of
kantelt en dat moet worden voorko
men. Op een eenpuntsboei maken de
enorme tankers vast, die olie komen
laden of lossen, via de pijpleiding
naar de kust.
Dit laatste wordt sinds de mam-
moettankers in de vaart zijn geko
men, steeds aker toegepast, en vol
doet uitstekep{l.
„Nadat ons het probleem, ter oplos
sing 1 was»»voorgelegd, -hebban uB*e
mensen aan van alles en nog tfrat ge
dacht", vertelt de heer Tunderman.
„Br is gedacht aan een soort overkap
ping van plastic, aan het bouwen van
een tent, maaf uiteindelijk kwam het
plan tot maken van een verwarmde
kap uit de bus, dat wil zeggen, een
kap die bovenop de boei wordt ge
plaatst en dan verwarmd. Dit was ui
teraard gemakkelijker gezegd dan ge
daan. Want, we kregen telkens nieu
we problemen erbij, zoals bijvoor
beeld uitzetting van het materiaal.
Een smeerpoets heeft 's nachts
de gevel van het Stedelijk Museum
aan de Hoogstraat met verf be
smeurd en er zo goed en kwaad als
het kan „soep" op gekladderd. Het
heeft de brandweer veel tijd ge
kost om het geklodder weg te wer
ken.
De laatste hand wordt gelegd
de verwarmingskap, die nu voor
transport gereed wordt gemaakt.
Leger des Hails geeft
af sctheid sua t voering
Een groep van 56 jonge heilsoldaten
uit Nederland en België vertrekt vol
gende week voor een drieweekse toer-
nee naar Finland. In de Congreszaal
van het Leger des Heils, William
Boothlaan 8 te Rotterdam, geeft deze
uit muzikale jongelui samengestelde
delegatie een afscheidsuitvoering op
zondag 20 juli om 3.30 uur.
Het 30 leden sterke muziekkorps,
het 25 leden tellende jeugdkoor, een
tambourijngroep, een combo uit Gro
ningen, een piano viool dho uit Ede,
alsmede diverse solisten die gezamen
lijk kunnen putten uit een repertoire
programma van meer dan 50 num
mers, De groep gaat uitvoeringen ge
ven in Hamburg, Kopenhagen, Jönkö-
ping, Stockholm, Helsinki, Norrköping
en Malrriö en heeft nog een reeks an
dere activiteiten op zijn programma.
Op zaterdagmiddag 19 juli doen
deze combinaties zich horen in een
openluchtbijeenkomst op de trappen
van het beursgebouw aan de Coolsin-
gel van half vier tot half vijf. De zon
dagmiddaguitvoering is gratis toegan
kelijk en wordt geleid door de territo
riale jeugdleider van het Leger des
Heils in Nederland majoor J. Heyns-
dijk uit Amsterdam.
Volledig automatisch
Om die reden werd gebruik ge
maakt van gegolfd materiaal. Er
moesten twee ketels worden ge
plaatst, een schoorsteen voor afvoer
van gassen, uit- en inlaat van lucht
etc. De deuren zijn voorzien van ver
warmingsspiralen. In de machineka
mer staan twee ketels en twee diesel
motoren opgesteld, hetgeen nodig is
opdat wanneer de één uitvalt, de an
der automatisch wordt ingesteld.
„Het wordt nl. een onbemande ma
chinekamer, waarbij automatisch de
installatie wordt geregeld. Hierbij
wordt gebruik gemaakt van een ra-
diouitzendinstallatie, die indien er iets
fout gaat, bepaalde seinen naar de
kust zendt.
Hoewel deze installatie is inge
bouwd, kon zij nog niet geheel worden
afgewerkt omdat thans niet bekend is
op welke golflengte mag worden uit
gezonden. Doch dat wordt in de Bay
wel'nader geregeld. Er zijn nooduit
gangen, er is een beveiliging voor de
brandstof en. tegen kooldioxyde. In de
verwarmingskap bevinden zich voorts
fwee verwarmingsketels vfxir tfeermi-
sche olie, twee dieselaggregaten voor
stroomopwekking, een luchtverver
singsinstallatie en een brandblusin-
stallatie die volledig automatisch
werkt.
De kap dient een temperatuur te
houden tussen 0 en 2 graden. In de
kap ligt plm. 2000 meter aan pijplei
dingen gekronkeld waardoor olie
wordt gepompt. Thermostktisch
wordt de temperatuur geregeld met
speciaal voot dat doel ontworpen in
strumenten omdat de normale ther
mostaten niet zouden voldoen in dit
geval. Teneinde te voorkomen dat
warmte-isolatie zou ontstaan, het zgn.
Iglo-effect moesten speciale voor
zorgsmaatregelen worden getroffen.
De meerboei kan ronddraaien, zon
der dat het gevaar bestaat dat, de lei
dingen naar de wal worden vernield.
We hebben bij een bezoek aan deze
„verwarmingskap" „kruip-door,
sluip-door" moeten spelen, want ui
teraard is er gewoekerd met de ruim
te.
Het vervoer vormde een probleem
op zichzelf. De verwarmingskap en
boei samen komen aan een gewicht
van ongeveer vijfhonderd ton. Vanaf
de werf van De Jong, is nu maandag
per zolderschuit de kop overgebraciit
naar Gusto in Slikkerveer, waar de
boei op de werf ligt. Daar wordt een
én ander samengevoegd en vervol
gens op een coaster geplaatst van" de
Rederij van der Laan, die speciaal is
gecharterd om de boei met toebeho
ren naar de Bay of Fundy over te
brengen. De coaster beschikt over een
installatie om daar het gevaarte te
water te laten. Een platform waar
over toegang tot de verwarmingskap
wordt verkregen, bevindt zich plm.
twee meter boven de waterspiegel. In
dien alles verder volgens de plannen
verloopt, zal op 17 augustus de coas
ter vertrekken. En dan is het afwach
ten wat de reacties zullen zijn van de
„oliemannen".
LEKKERE BROODJES
ONDERWEG
BOLLEN EN PUNTJES
Er bestaat in Schiedam een vrij
algemene klacht over gebrek aan
speelgelegenheid voor dc jeugd, of
dat nu dc kleuters dan wel de
schooljeugd betreft. Het is een
vrijwel voortdurend touwtrekken
tussen diverse wijkverenigingen
«n het gemeentebestuur over de
speelplaatsen, waarbij zo nu en dan
gemeenteraadsleden zich aan de
zijde van verenigingsbesturen op
stellen en het college van b. en w.
terrein verliest. En het heeft toch
al zozeer met een tekort aan ter
rein te worstelen! Want niet al
leen de financiën, doch vooral ook
gebrek aan terrein is oorzaak dat
niet aan de vele en velerlei wensen
om speelruimte voor de jeugd kan
worden voldaan.
In Groenoord is onlangs een gro
te zandbak omgezet in een rol-
schaatsbaan; daar is op het Bart
Verhallenplein een imitatie „kra-
lendorp" ingericht, waarin meestal
spelen ontleend aan het wilde wes
ten worden gespeeld.
De wijkvereniging Nieuwland
voert strijd om het Schuttersveld
als speelgelegenheid ingericht te
krijgen en het Singelkwartier zal
waarschijnlijk spoedig de wens
naar een speeltuin in vervulling
zien gaan.
Kinderen willen nu eenmaal spe
len en sinds de straten en wegen
daarvoor steeds onveiliger worden
gemaakt door het autoverkeer,
nioet naar andere mogelijkheden
worden gezocht.
Vrij en blij
De stadsbestuurders uit vroeger da
gen zagen zich in elk geval niet met
dat probleem belast; de jeugd speelde
vrij en blij. En ook geheel andere spe
len al zijn er, die de eeuwen hebben
getrotseerd. Goed, het stokpaard is
van de straat verdwenen, evenals het
echte paard; het „hinkelen" is er be
ter doorheen gekomen, evenals het
knikkeren, vliegeren en zelfs het bel
lenblazen. Om van de geliefde poppen
maar te zwijgen. Niettemin zijn in de
loop van de jaren spelen verdwenen
en gekomen en staan er nog hedenten-
dage boeken mee vol.
Maar het echte kinderspel heeft in
het algemeen plaats moeten maken
voor het paw-paw uit illusoire cow
boyrevolvers. Het kind heeft zich in
het spel aangepast bij hetgeen de tele
visie voorzet. Het lieflijke beeld van
het kind aan de leiband of achter de
loopstoe], is voor goed verdwenen,
daar is geen tijd en geen ruimte meer
voor. Bekijk maar de platen van Cats,
van Heinsius, De Bruine en anderen,
men kan altijd de kleinen op straat
ontmoeten voorzien van een mooie,
fluwelen „valhoed".
De met trijp beklede kinderstoel
kon toen nog op straat staan en in het
Gorzenkwartier, waar men nog steeds
over vrij behoorlijke stoepen be-
semkt. stonden de kinderstoelen nog
wel het langst voor de deur, soms met
moeder op een gewone stoel er
naast. Wanneer de kinderen op de
schoolleeftijd waren gekomen, dan
was het ook de straat die ruimte tot
spel bood. Bij de meisjes was, behal
ve spelen met de pop, het „kootspel"
erg geliefd Aanvankelijk was het een
spel voor de jongens, doch na de 17e
B UUR GEWEEST
BLOEMEN VERGETEN
dan naar
„IRIS"
BLOEMENKIOSKEN
J STATIONSPLEIN
W (ingang STATION)
Elke dag geopend van 8.30 tot
21.00 uur. OOK ZONDAGS.
BIJVERDIENSTE
Voor de bezorging van De Havenloods
zoeken wij nog enkele
Aantrekkelijke beloning.
Aanmelden:
MEVR. BOER, P. de Hoochstraat 29,
Schiedam. Telefoon 26 32 09.
f~i whm 18e jaargang no. 37, donderdag 17 jufi 1?S3
nv u avitkf t nnnc
fl Hg Bi 21 I SB gH SÊj 1H mÊÊ H m w
Uiteraard moest de kap een zo goed
mogelijke beproeving ondergaan,
doch het is niet mogelijk om' in' Schie
dam 30 graden vorst op te wekken, al
is ons zomerseizoen dan ook nog zo
fris. Toen dus de verwarming in wer
king werd gesteld, moest een afkoel-
sys teem worden toegepast hetgeen
werd verkregen door de kap een ste
vige douche te geven.
LEO VAN IERLAND
LIJNBAAN SO
