19
en er
kwamen
weinig
ingezonden
stukken
Levensgevaarlijke vrijbuiterij
DUITSLAND
VANDAAG
door
Cor de Back
ËJHjII aller aller aller aller1
ajler aller aljer aller aller aller
er aller aller alter
DE HAVENLOODS DONDERDAG 4 SEPTEMBER 1
staat nu
op de autokaart
nu... beduidend
goedkoper
Voor nog geen tientje koopt U
nu de leukste en meest prak
tische najaarsjasjes voor Uw
kinderen.
Parmantige lakjasjes op textiel-
basis, sterke, waterdichte jas
jes die helemaal op onze robbe
doezen en op ons klimaat bere
kend zijn.
Deze zware kwaliteit lakplas-
tic najaarsjasjes met raglan-
mouwen, drukknoopsluiting en
leuke zuidwester koopt U nu
(zolang de voorraad strekt
extra voordelig.
Toen enkele maanden geleden de Westduitse automobielclub een
nieuwe autokaart van Duitsland uitgaf, hebben zich opmerkelijk weinig
Bondsrepublikeinen opgewonden. Wat enkele jaren geleden nog stormen
van protest zou hebben opgeleverd,, werd nu voor kennisgeving aange
nomen: de Adac heeft op haar kaarten de tot nu toe gebruikelijke aan
duidingen „Mitteldeutschland", „unter polnischer Verwaltung" en „unter
russischer Verwaltung" vervangen door respectievelijk DDR, Polen en
Rusland. Ook dit keer waren er natuurlijk weer schrijvers van inge
zonden stukken, die het een schande vonden dat deze gebieden op deze
nieuwe manier werden aangeduid. Maar hun aantal was opvallend
gering. Men leert kennelijk leven met de realiteit. En die realiteit is, dat
de oostelijke gebieden (Pommeren, Silezië en Oost-Pruisen) naar alle
waarschijnlijkheid wel nooit meer aan de Duitsers zullen worden terug
gegeven. Ook de trouwe Sowjet-bondgenoot, de DDR, maakt geen kans,
dat deze gebieden aan haar grondgebied worden toegevoegd. De realiteit
is dus: niet drie maar twee Duitslanden, die volgens velen voorlopig niet
en volgens anderen helemaal nooit zullen worden herenigd.
lakjasjes
op textielbasis
maat 86-98
maat 140-152
28«
Die eventuele hereniging is geen on
derwerp waarvoor men vandaag de
dag in de Bondsrepubliek erg warm
loopt. Als je de mensen er naar
vraagt is een moedeloos, vaak ook
een onverschillig schouderophalen
hun reactie. Sommige politieke partij
en trachten de hoop nog levend te
houden, evenals de congressen van de
Heimatvertriebene. Deze organisaties
van ontheemden ijveren onvermoeid
voor volledige teruggave van alle ge
bieden, die Duitsaland na 1945 is
kwijtgeraakt. Defaitisme is er bij hen
niet bij. Berucht zijn zo langzamer
hand hun jaarlijkse „Deutschlandtref-
fen" geworden. Met steeds grotere
felheid ageert men tegen de zoge
naamde „kolonne der bolsjewisten"
die zou proberen „die Widerstands-
kraft unseres Volkes zu utiterminie-
ren und seinen Selbstbehauptungswil-
len zu lahmen". Over die verzet-
kracht en die zelfhandhavingswil zou
natuurlijk nog wei iets gezegd kunnen
worden, bij voorbeeld uit historisch
perspectief bekeken, maar dat laat ik
hier maar achterwege.
Wat de houding van de politieke
partijen in deze kwestie betreft moet
er een duidelijk onderscheid gemaakt
worden tussen de CDU-CSU en de
SPD. Vooral in gesprekken met jonge
ren hoorde ik vaak de verzuchting dat
het allemaal lood om oud ijzer is en
de leus „De SPD is de beste CDU die
er ooit was" zegt ook meer dan ge
noeg. Niettemin zou het ten opzichte
van de sociaaldemocraten onrecht
vaardig zijn als zij over één kam met
de christendemocraten van Strauss en
Kiesinger werden geschoren. Drie
jaar grote coalitie heeft dat wel ge
leerd. Voor de CDU-CSU behoort er
kenning van de Oder Neisse-grens en
van de DDR tot de onmogelijkheden.
Wel wordt er dan doorgaans aan toe
gevoegd dat deze kwesties pas gere
geld kunnen worden als er een offi
cieel (Europees) vredesvedrag is ge
tekend, maar hóe die regelingen eruit
moeten zien zullen de CDU en de CSU
wel even vertellen. Hoewel het stand-
„Mauer" ook wel op het verlanglijstje
zal staan.
Niemals
De liberale FDP is innerlijk derma
te verdeeld, dat het nauwelijks moge
lijk is een duidelijk partijstandpunt te
formuleren. Walter Scheel, de opvol
ger van de IOS-bankier Erich Mende,
lijkt een progressieve politiek te wil
len voeren, maar in de FDP is ook de
zogenaamde Duits-nationale richting
sterk vertegenwoordigd. De opvattin
gen van de NPD zijn zo langzamer
hand algemeen bekend. Een rechts-
extremistische, onverzoenlijke poli
tiek die het best is samen te vatten
met de woorden „Dreigeteilt? Nie
mals!", zoals dat men ook op de be
kende bordjes langs de Bundesstras-
sen kan lezen.
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver-,
kopen wij deze lakjasjes op
textielbasis in de maten 86
t/m 152 (ong: 1Vi t/m 13 jaar)
en de kleuren rood en donker
blauw, kompleet met zuidwes-
Elke vrijdagavond tot 9 uur open
Plannen voor kennel
in Bleiswijk
In Bleiswijk zullen door Van der
Vorm woningbouw N..V te Papen-
drecht 31 premiewoningen met ber
gingen en 5 garages en 49 premiewo
ningen met bergingen en 23 garages
worden gebouwd. Aan de woning
bouwvereniging „VeVoVeVo" te
Bleiswijk is vergunning verleend voor
de bouw van 41 keuzewoningen. Ver
der is aan de heer P. L. Steiger ver
gunning verleend voor de bouw van
een kennel. Alle stukken liggen gedu
rende 14 dagen voor een ieder ter in
zage op de afdeling Algemene Zaken
ter gemeentesecretarie.
Franz-Josef Strauss
punt van de SPD niet erg verschilt
van dat van de CDU-CSU zijn er de
laatste jaren vooral toch duidelijk te
kenen die erop wijzen, dat de SPD
een meer realistische koers gaat va
ren. Debet daaraan is vooral de bui
tenlandse politiek van Willy Brandt,
die voortdurend iin de wielen wordt
gereden door mensen als Strauss en
Schroder, maar die er toch in ge
slaagd is de Duitse buitenlandse poli
tiek iets meer van de geloofwaardig
heid te geven waaraan zij zo sterk be-
Dat klinkt allemaal niet erg opti
mistisch en als men dan ook nog de
Duitse pers bekijkt, dan moet men
wel tot de conclusie komen, dat de
Westduitsers economisch dan wel tot
volwassenheid zijn gekomen, maar
dat hun democratisch en historisch in
zicht niet vrij is van hiaten. Deson
danks zijn er gelukkig voldoende
hoopvolle tekenen die erop wijzen, dat
ook de Bondsrepublikeinen inzien hoe
anno 1969 de politieke feiten liggen.
Ondanks de niet te onderschatten in
vloed van de bladen van het Sprin
ger-concern zijn er gelukkig nog uit
stekende kranten die een juiste infor
matie met nuchtere commentaren
combineren. De Springer-concentratie
is qua omvang kleiner dan bij voor
beeld de concentraties in Engeland en
verhoudingsgewijs ook kleiner dan
een VNU-combinatie in Nederland,
waarmee ik natuurlijk het conserva
tieve stempel dat Axel Springer op
zijn bladen drukt niet wil bagatellise
ren. Het is niet toevallig dat uitgere
kend „De Telegraaf-Nieuws van de
Dag" van de Springer-persdienst ge
bruik maken. De uittocht van bekwa
me journalisten uit de redactie van
„Die Welt" sinds het blad in het
Springerconcern is opgenomen
spreekt boekdelen. Gelukkig zijn er
nog bladen als de Süddeutsche Zei-
tung", de „Frankfurter Rundschau"
en „Die Zeit". Of „Der Spiegel" ook
tot deze laatste groep mag worden ge
rekend is de vraag. Vooral de laatste
tijd rust op het weekblad de doem van
opportunisme en ook de studentenbe
weging en -onlusten worden door Ru-
dolf Augsteins weekblad niet altijd
even objectief benaderd.
Hoopvolle geluiden komen ook uit
vakbondskringen. Dat Adolf von
Thadden de Deutsche Gewerkschafts-
bund zo fel attaqueert, is niet toeval
lig. Ook de Evangelische Kirche
dringt er de laatste jaren op aan, dat
de Bondsrepubliek de feitelijke situa
tie onder ogen moet zien en niet lan
ger droombeelden moet koesteren, die
in het buitenland meestal als een on
gezond revanchisme worden ervaren.
Het kapen van vliegtuigen begint een
steeds normaler verschijnsel te
worden. Gedurende de afgelopen ja
ren zijn bijvoorbeeld door Cubanen
tientallen vliegtuigen gekaapt. Vori
ge week gebeurde dat met een
Boeing van de Trans World Airli
nes. Nu waren de daders leden van
het Palestijnse Bevrijdingsfront. De
piloot werd gedwongen naar Da
mascus uit te wijken. Toen het toe
stel daar was geland, werd in de
neus een tijdbom gelegd. Deze we
tenschap maakte, dat de passagiers
in paniek raakten, waardoor enke
len van hen werden gewond.
Nu is er beslist geen heldenmoed voor
nodig om deze vorm van piraterij te
bedrijven. Iedereen kan met gerin
ge hulpmiddelen een vliegtuig ka
pen. Als gevolg van het feit, dat een
vliegtuig uitermate kwetsbaar is,
kan één man met het dreigement,
dat hij een bom tot ontploffing zal
brengen het personeel van het toe
stel dwingen zijn bevelen op te vol
gen. De piloot zal immers in de eer
ste plaats aan de veiligheid van zijn
passagiers denken, zoals trouwens
ook zijn opdracht is.
Het kapen van het vliegtuig van de
T.W.A. was een willekeurige ter
reurdaad, die niets met een militai
re operatie te maken had. Overi
gens kan men niet anders dan elke
piraterij op luchtvaartgebied ver-
oordelen. Burgerpassagiers worden
de dupe van dergelijke daden en de
schroom van een groot gedeelte van
het publiek om met een vliegtuig te
reizen, wordt er alleen maar mee
vergroot.
Uiteraard is ook bij de Israëlische
luchtvaartmaatschappij El-Al de
verontwaardiging over het kapen
van het vliegtuig groot. Maar toch
ontkomt men daar niet aan een ze
ker gevoel van voldoening, omdat
het hier om een toestel van een
Amerikaanse luchtvaartmaatschap
pij ging. In politiek opzicht kan men
dit zelfs als een blunder beschou
wen van het Palestijns Bevrijdings
front, omdat de aandacht van de
publieke opinie nu nog meer gericht
is op deze daad dan wanneer het
een Israëlisch toestel was geweest.
Wanneer El-Al alleen aan dergelij
ke daden bloot staat, kan het pu
bliek beslissen of men met deze
maatschappij wil vliegen of niet.
Wanneer ook andere luchtvaart
maatschappijen bloot staan aan pi
raterij, is El-Al een van de vele.
Opmerkelijk daarbij is, dat El-Al on
danks alles niet eens zo veel verlies
lijdt. Uiteraard is het aantal passa
giers teruggelopen, maar er zijn
nog steeds veel mensen, die vol
doende vertrouwen in deze maat
schappij hebben om er mee te vlie
gen. Bij een gedeelte van hen speelt
fatalisme daarbij ook een rol, maar
dat neemt toch niet weg, dat El-Al,
ondanks mindere resultaten, kan
blijven doordraaien.
Inmiddels heeft de Ifalpa, de interna
tionale federatie van verenigingen
van piloten, een krachtig protest la
ten horen tegen deze vorm van pira
terij. De federatie heeft zelfs ge
dreigd 24 uur te zullen staken, wan
neer de Israëliërs, die, thans nog
vast worden gehouden, niet voor 8
september zijn vrij gelaten. Boven
dien heeft de Ifalpa geëist, dat de
daders van deze luchtroof, evenals
die van eventuele volgende, streng
zullen worden gestraft.
Het vreemde daarbij is. dat de Ifalpa
in dat protest vrijwel alleen staat.
De luchtpiraten, die bovendien het
toestel nog zinloos vernield hebben,
komen in Damascus niet voor een
rechter. Geen enkele regering heeft
dit ook geëist. Het begint er veel op
te lijken, dat luchtpiraten een soort
legale vrijbuiters zijn, wanneer ze
maar een bepaalde politieke achter
grond voor hun daad kunnen aan
wijzen. Dat is in het jaar 1969 een
waanzinnige en levensgevaarlijke
situatie.
de Bondsrepubliek gefaald. Voor hen
blijft dan als enige mogelijkheid de
Apo over, de buitenparlementaire op
positie, waar het besef dat ook de
Bondsrepubliek ten onder zal gaan
aan de ziekteverschijnselen van de
westerse consumptiemaatschappij
heel sterk leeft. Dat bepaalde groepen
jongeren methoden gebruiken die ave
rechts werken en die de aversie van
de gezapige, bevredigde
Bundesbürger tegen het „langharige L
tuig" alleen maar groter maken, valt,*"
te betreuren. Voor de jonge generatie
is de „Bewaltigung der Vergangen-
heit" in ieder geval een feit gewor
den.
De „aussenparlementarische Oppo
sition" is inmiddels druk bezig nieuwe
methoden en taktieken te ontwerpen
en aan de praktijk te toetsen waar
door men eindelijk ook de meerder
heid der arbeiders kan aanspreken.
Het blijft natuurlijk de vraag of de ar
beiders eigenlijk wel geïnteresseerd
zijn in ingrijpende maatschappelijke
hervormingen. In sommige steden
(Hannover, Saarbrücken) zijn linkse
groepen de straat opgegaan om te
protesteren tegen tariefsverhogingen
van het openbaar vervoer. De sympa
thie van de kant van de bevolking was
zo groot, dat de betrokken stadsbestu
ren en vervoersbedrijven maar snel
van tariefsverhoging afzagen. De Apo
zal zich de komende tijd op dergelijke
concrete, voor iedereen aanspreekba
re acties richten, zodat zij misschien
een deel van haar verloren goodwill
zal terugkrijgen, een goodwill die
haar hoogtepunt vond toen Benno Oh-
nesorg door een politiewachtmeester
werd doodgeschoten tijdens het sjah-
bezoek aan West-Berlijn op 2 juni
1967. Latere Apo-activiteiten hebben
veel schade berokkend. Ook de bladen
die aanvankelijk een welwillende hou
ding tegenover de acties aannamen,
zijn in een later stadium met de wol
ven mee gaan huilen. Dat het niet al
leen bij gehuil is gebleven, blijkt, als
men ziet hoe bij voorbeeld in West-
Berlijn universitaire en andere docen
ten werkeloos (geworden) zijn, omdat
hun contacten met de Apo de stadsbe
stuurders niet aanstonden.
nu... beduidend
goedkoper
Ideaal naar school, naar Uw
werk en als U even gaat winke
len, dat is dit fiets- of brom
fietskoffertje beslist.
Stevig fiets- of bromfietskof
fertje van vrolijk geruit water
dicht plastic met royaal kunst
stof handvat, koperkleurige
knipsluiting en beschermdop-
pen op de bodem.
Een royaal koffertje dat in de
bekende metalen mandjes past,
maar evengoed onder de snel
binders een plaats vindt, nu
voor nog géén vijf gulden.
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij deze plastic beklede
fiets- of bromfietskoffertjes in
diverse leuke schotse ruiten,
bodemoppervlak 20 x 25 cm,
20 cm hoog,
voor
Elke vrijdagavond tot 9 uur open
Gitn tel, afschrift, best
HunnH
Enkele reis Mao
Op een geheel eigen, originele wijze
reageerde de burgemeester van Ham
burg, Herbert Weichmann. In een toe
spraak beloofde hij dat de stad Ham
burg de kosten op zich zou nemen om
de Mao-schreeuwers naar het gelukki
ge Mao-rijk te vervoeren. In het stu
dentenblad „Unilife" verschenen al
spoedig coupons voor
geïnteresseerden in een kosteloze emi
gratie naar Rood-China. Er waren
meer dan honderd gegadigden en vol
gens de perschef van het gemeentebe
stuur krijgen ze inderdaad allemaal
een enkele reis Peking, toeristenklas
se, 2207 mark. Retourtjes waren er
niet bij.
Oppositie
Maar het is vooral de jeugd die de
finitief een streep onder het verleden
heeft gezet. Voor de meeste jongeren
ucm seven „aanaa is de DDR een andere land, een
hoefte heeft De prijs die de Bondsre- vreemde mogendheid, waar dan wel
publiek van het communistisch blok "raar"
voor een eventuele erkenning van de
Oder-Neissegrens vraagt, is niet be
kend, maar de relatie tussen West-
Duitsland en West-Berlijn zal zeker
genormaliseerd moeten worden, ter
wijl het verdwijnen van de beruchte
Duits gesproken wordt, maar waar
mee men zich niet bijzonder verbon
den voelt. De studentengroeperingen
in West-Duitsland bekommeren zich
niet om de teruggave van de oostelij
ke gebieden. Voor veel jongeren heeft
ook de parlementaire democratie in
DRIVE-IN-DÏENSTEN
De Sj aloomgroep organiseert elke
zondagochtend Drive-In-diensten
„voor mensen onderweg" in restau
rant „Bijhorst" te Wassenaar (via
duct rijksstraatweg Den Haag - Was
senaar)
De agenda voor september is ala
volgt:
7 sept. mr. T. de le Marre, Dor
drecht: hoeren, tollenaars en hippies.
14 sept.: ir. H. Vredeling, lid Tweede
Kamer voor P.v.d.A., lid Europese
parlement: De Europese eenheid:
nieuwe machtsvorming of een stap op
de weg naar een wereld. 21 sept. Sja-
loomgroep: De vrede zal ons een zorg
zijn. 28 sept. Dr. H. P. M. Godidijn:
Marcuse: waarheid of waarschuwing.
De diensten beginnen om half elf. Er
is een kindercrèche aanwezig.
Het is zaterdagmiddag. Tegenwoordig
woon ik niet ver van een synagoge.
Ik kijk uit m'n raam. Daar gaat een
joods gezin. Vader met de oudste
zoon voorop, en daarachter twee
meisjes en nog een jongen. Moeder
is er niet bij. De vader heeft een
baard en een hoed op en de jongens
dragen kleine witte kapjes op het
zwarte haar. Vader loopt met zijn
zoon te praten. Ik denk aan die
woorden uit het Oude Testament:
Als uw zoon u vraagt.... En dan
moet de vader hem het verhaal van
de uittocht en van Pascha vertellen.
Ik kan ze niet horen spreken dus ik
weet niet waarover het gaat. maar
dat doet er ook niet toe. Daar gaan
ze, een gezin in de grote stad. Ver
van het land waar ze vandaan ko
men. Ver in de verstrooiing, in deze
noordelijke stad.
Ik denk over ze na. De jongens scha
men zich niet dat ze naar de syna
goge geweest zijn. Ze stoppen hun
vreemde kapjes buiten de synagoge
niet angstvallig in hun zak. Ze lopen
er frank en vrij mee. Zo moet het
ook. Je hoeft niet te demonstreren
maar er is ook geen enkele reden
om het te verbergen waar je ge
weest bent. Al zou iedereen het
dwaas vinden om nog naar de syna
goge of naar de kerk te gaan, alleen
een slavenziel, een bangerd zal het
trachten te verheimelijken.
Maar er is nog iets dat me treft. Het
is een gezin. Laat de moeder er niet
bij zijn, waarom weet ik niet, maar
het is een gezin. Een echt gezin, in
vrede en eenheid. Ik weet niets van
dit gezin en er zal ook wel onenig
heid zijn en er zal wel alles zijn wat
ook in andere gezinnen aanwezig is,
maar zo gaan ze daar, als een stuk
vrede van de sabbat. Je kunt een
gezin bezig zien, eendrachtig met
het in- of uitpakken van de kam-
peerspullen of met het samen
schoonmaken van de auto en het
kan je goed doen, maar hier is
meer. Hier is meer dan een insti
tuut dat zo waardevol is en waarom
we roepen vandaag, nu er zoveel te
doen is tussen ouders en kinderen
en nu kinderen van 14 en 16 jaar
slapend in de grote1 stad worden
aangetroffen. Een instantie die we
zo nodig hebben, gezond gezin. En
niemand zal dat kunnen ontkennen.
Ida Gerhardt schreef:
drie maal per dag naar vaste wetten
nemen zij hun eigen plaatsen in
en gaan zich om de tafel zetten
van haat eendrachtig, het gezin.
Toch zag ik daar nog iets anders op
straat lopen. Die kapjes en die hoed
van vader op deze warme zaterdag
zeiden me iets anders. Hier was iets
in dat op straat lopen dat getuigde
van een achtergrond. Deze mensen
kwamen samen uit het leerhuis, uit
het huis waar een mens komt om te
horen en te leren, omdat hij het zelf
niet weet, omdat hij met al zijn ken
nis en verworvenheden de overtui
ging heeft dat het essentiële hem al
te gemakkelijk ontgaat als hij hier
niet komt om te luisteren en dat ook
het essentiële van zijn doen en laten
in de mist verdwijnt als hij hier niet
komt om de lof Gods te zingen. Dat
was het. Dat droegen die vjjf bjj
zich, die vader en die zoon, voorop
pratend en gesticulerend en die drie
er achter, ook in gesprek. Al kon ik
er niets van horen en al spraken ze
misschien over heel andere dingen,
zoals ze daar liepen waren ze een
getuigenis. Stil en vreemd in deze
grote stad, waar in de city op dit
moment duizenden achter elkaar
schuifelden, over het asfalt en door
de draaideuren van de kooppalei
zen. Stil en onopvallend, maar ik
hoorde het en zag het.
MEDEMENS
