Schiedam heeft zijn
havenproblemen
nooit kunnen oplossen
Zóó
IHC Holland heeft
de schepen flinke orderportefeuille
voorbij.
Huisvesting van filialen
Bibliotheek baart zorg
Kinetische ob
vindt geen doorgang
18e jaargang no. 45, donderdag 11 september 1969
voeren
literfles...
Kunstklas voor
huisvrouwen
KUNSTGEBITTEN
DE HAVENLOODS
Weekblad voor Schiedam en Kethel.
Directie: W. van der Giessen
Kantoor: Westblaak 25. Rotterdam; Postbus 1980,
Telefoon 132170 (8 lijnen), postgiro 18344.
Uitgave Stichting „De Jeugdhaven"
Zo oud als Schiedam zelf is, zo
oud is ook het havenprobleem dat
nimmer tot een oplossing kon wor
den gebracht.
Door de eeuwen heen zijn er ge
vechten geleverd in diverse be-
stuurscollege's over de vraag hoe
Schiedam zich in de toekomst zou
dien ente ontwikkelen, waarbij het
havenvraagstuk een belangrijke
rol speelde. Tot werkelijk grootse
daden is het in het verleden echter
niet gekomen en het ziet er niet
naar uit, dat het in de toekomst
wel zover zal komen.
Dat Schiedam desondanks nog
een gemeentelijke havendienst be
zit die behoorlijk in het werk zit
is meer te danken aan de scheeps
werven en Tankercleaning, dan
aan de ontwikkeling van een echt
havenbedrijf, ook al is de binnen
scheepvaart niet helemaal zonder
betekenis en is de jachthaven
waarover veel gemopperd wordt,
tot de laatste plaats bezet, en
krijgt de Merwehaven nog wel
zijn deel van de zeeschepen die er
lossen en laden.
Om maar met het heden te begin
nen, de Spuihaven is een van de klein
ste havens van Schiedam, ingeklemd
tussen het bedrijf van de Tankerclea
ning en restaurant Europoort .Over
deze kleinste haven wordt wel het
meest geklaagd door degenen die er
gebruik van maken. De voornaamste
reden: er drijft vaak een dikke olie-
laag op het water, tot schrik van de
bezitters van de luxe bootjes die er
gemeerd liggen. Er is verschil van
mening over de vraag waar die olie
vandaan komt, sommigen wijzen in
de richting van Tankercleaning en an
deren zijn van oordeel dat de olie uit
Pernis komt drijven. Zo nu en dan
grijpt de havendienst in en zuigt het
grootste deel van de olie af. De vier
watersportverenigingen die voor de
luxe bootjes van de leden over een
deel van de Spuihaven de beschikking
heeft, zien dit alles met lede ogen aan
en mopperen over de beperkte moge
lijkheden voor de watersport in Schie
dam.
In het verre verleden, waren dat
geen vraagstukken. Ten eerste was er
geen Tankercleaning, en ten tweede
geen luxe vaartuigen, hoogstens een
aantal roeibootjes van de visliefheb-
bers. Schiedam heeft nooit geweten
wat er met schepen en havens moest
gebeuren. Hoewel gelegen aan een
groot vaarwater, op niet te grote af
stand van de zee, is de stadsontwikke
ling blijven schipperen tussen de
scheepvaart en de drankindustrie.
Een imposante vloot zeeschepen
heeft Schiedam nimmer gehad. In de
beste jaren waren dat er plm. dertig
en dan nog meestkleine schepen. Na
1860 anm dat aantal nog voortdurend
1860 nam dat aantal nog voortdurend
scheepjes, minder Man 50 ton groot,
de havens binnen, dit wat de binnen
vaart betreft. In 1890 bezat Schiedam
zelf nog 14 zeeschepen. Die vloot be
stond voornamelijk uit zeilschepen,
vooral zgn. „barken" en brikken, een
paar clippers en een enkele frega.
Stoomschepen waren er vrijwel niet;
het grootste schip, dat door de werf
Nijverheid was gebouwd, telde dui
zend ton. De Voorhaven behoort tot
één van de oudtste havengedeelten
van Schiedam.
Moutwijtiindustrie
De havenplannen uit het verleden
stammen uit de omstandigheid, dat
de economische basis van Schiedm
nogal smal was en de moutwijnindus
trie de spil was, waarom bijna alles
draaide. In de middeleeuwen, toen
ook reeds havenmogelijkheden voor
Sckiedam aan de orde waren, zat men
met de moeilijkheid, dat de binnen
stad van Schiedam steeds verder van
de Maas kwam te liggen als gevolg
van de voortdurendde aanslibbing in
Nieuw-Mathenesse, maar ook in het
Frankeland. In het begin van de 17e
eeuw werd de Nieuwe Haven gegra
ven, die evenwel geen rechtstreekse
verbinding had met de Maas, doch al
leen de Westvest verbond met de Bui
tenhaven.
Omdat in die tijd ook het probleem
van de waterverversing in de binnen
stad zich liet gelden, verkreeg men op
deze wijze althans enige verbetering.
GEDISTILLEERD PER LITER
In onze uitgave van 4 septem
ber j.l. werden in de adver
tentie van Legner abusieve
lijk alle aanbiedingen per fles
aangeboden. Dit had moeten
Schiedam
Havenhoofd.
Ultfl. N. J. Boon, Amsterdam.
Het in 1862 gegraven spuikanaal in
de Westfrankelandsedijk waarin een
spuisluisje was gelegd, loosde toen in
de Wilhelminahaven. De plannen voor
een Schiedams havengebied werden
later verbonden met die voor een ver
binding met de spoorlijn, hetgeen
evenwel niet mogelijk bleek. In 1852
werden diverse plannen om te komen
tot havenuitbreiding bij het gemeente-
estuur aanhanging gemaakt. Zij zijn
nooit uitgevoerd. Het was het raadslid
A. F. Schade van Westrum, dat zich
bijzonder beijverde voos de uitvoering
van havenplannen o.a. voor het in ei
gendom verkrijgen van het in de Maas
ten westen van de Voorhaven gelegen
gorzengebied. Tot zaken schijnt het in
deze evenwel niet te zijn gekomen.
In die jaren nam het scheepvaart
verkeer op de Rijn toe. In Rotterdam
werden regelmatig nieuwe havens ge
graven en in Schiedam zag men daar
wel iets in. Ook burgemeester
Van Bol'Es werkte in die richting. In
.1852 kwamen er plannen ter tafel tot
verbreden van de Voorhaven en later
tot het graven van een groot havenge
bied ten oosten van de Voorhaven, dat
de Merwehaven werd.
Plan Dolleman
Er volgden nog diverse andere
plannen. Een bewoner van de Hoofd
straat, een zekere F. Dolleman vond
verbreden van de Voorhaven onjuist,
omdat de golfslag dan gevaar zou op
leveren voor de aangrezende panden.
Hij was van mening, dat er wel ge
noeg havenruimte was, doch dat het
aan een behoorlijke toegang ontbrak.
Om daarin verbetering te krijgen stel
de hij voor, naast de bestaande Bui-
tensluis een tweede schutsluis te bou
wen, waarbij zowel de Voorhaven als
Buitenhaven 3—5 el zouden worden
verbreed. Deskundigen moesten uit
voering van dit plan ontraden en zo
ging de tijd door. Architect Fijnje
kwam met een ander plan nl. om als
eerste fase een buitenhaven aan te
leggen, waar een aanlegplaats voor
stoomboten zou worden gemaakt. La
ter zou dan een andere schutsluis
worden aangebracht voor verbinding
met de binnenhaven. Die eerste fase
zou f 160.000 gaan kosten. De gemeen
teraad verenigde zich met dit plan.
Doch later werden weer wijzigingen
aangebracht en liepen de kosten op
tot ruim f 200.000.
Door allerlei omstandigheden ble
ven de plannen weer een tijdje rusten
en toen kwamen er qweer andere
plannen aan de orde. In 1859 was men
nog steeds niets gevorderd. Wel wa
ren er nieuwe plannen tot graven van
een haven bij het zgn. Balkengat. On
der het bestuur van burgemeester
Van Dijk werd opnieuw aandacht aan
de havens besteed. Sinds 1869 werd
er weer bij tussenpozen in de raads
vergadering over graven van havens
gesproken, allerlei ude en nieuwe
plannen naar voren gebracht. Een ha
ven aan de oostzijde van de stad of
aan de westzijde bleef de grote vraag.
Roemloos einde
Ook de branders bemoeiden zich
met het vraagstuk, waarbij de veron
derstelling werd gemaakt, dat zij niet
erg op de havenplannen gesteld wa
ren en de belangen van de branderij
en voorstonden. Bij dit alles voegde
zich het vraagstuk van de waterver
versing der grachten en aanleg water
leiding. Tenslotte werd het plan aan
de hand gedaan, in de Maas enkele
meerboeien te leggen ten behoeve van
de schepen, die door hun diepgang
niet in de Schiedamse havens konden
komen. In principe werd daartoe be
sloten, doch men kon het nu weer niet
eens worden over aantal en plaats
van de boeien. En zo hebben de Schie
damse havenplannen een roemloos
einde gevonden.
LEO 'T HART
Het Ministry of Transport te New
Delhi heeft I.H.C. Holland de op
dracht gegund voor de bouw van een
sleenzuiger met een laadruiminhoud
van 3000 m3. De onderhandelingen,
die uiteindelijk tot deze opdracht leid
den, hebben een paar jaar geduurd.
Felle concurrentie werd ondervonden
van West-Duitse zijde, vooral met be
trekking tot de financieringsmogelijk
heden.
De nu bestelde sleepzuiger, van het
standaardtype „I.H.C. Stantrail", zal
het eerste baggervaartuig in India
zijn, dat niet voor het onderhoud van
één bepaalde haven is bestemd. In de
situatie, waarbij de havenbesturen
slechts voor eigen haven geschikt
baggermateriaal aanschaften, komt
verandering door de vorming van een
z.g. „dredgepool". Het materieel van
deze „pool" zal zodanig van opzet en
uitvoering zijn, dat het overal kan
worden gebruikt.
De bijna 100 meter lange en 15,5
meter brede sleepzuiger krijgt derhal
ve een uitgebreide baggerapparatuur.
Behalve de twee zuigbuizen, waarmee
tot op een diepte van 22 meter gebag
gerd kan worden, en waarvan de
sleepkoppen worden voorzien van
spuitinrichtingen voor het loswerken
van de grond, krijgt de sleepzuiger
een flexibele steekzuigbuis voor sta
tionair zuigen, een bakkenlaadinrich-
ting, een zelfleegzuig- en walpersin-
stallatie en boegstraalbesturing. Op
de met vele „extra's" uitgeruste stan-
daardsleepzuiger wordt een totaalver
mogen geïnstalleerd van ruim 8000
pk. Het schip, dat airconditioned ac
commodatie zal bieden aan een be
manning van 40 koppen, moet medio
1971 aan India worden geleverd.
Deze opdracht betekent een verdere
aanvulling van de goed gevulde order
portefeuille van I.H.C. Holland, die
o.m. omvat: de bouw van tien sleep-
zuigers, twee grote emmermolens ge
schikt voor het baggeren in zware
rotsgrond, een grote cutterzuiger, een
Kanaalveerboot, vier onderlossers
van het type „I.H.C. Omnibarge", een
aantal standaard demonteerbare cut-
terzuigers, en de verlenging en mo
dernisering van twee sleepzuigers.
(foto uit .Schiedam in oude ansichten"
De Buitensluis omstreeks 1900. Rechts op de foto de in 1862 gebouwde
houtzaagmolen ,,Oud Burgemeester Knappert".
(foto uit .Schiedam in oude ansichten
Verschenen is het jaarverslag 1968
van de R.K. openbare leeszaal en bi
bliotheek te Schiedam waarin wordt
medegedeeld, dat het totaal aantal le
den van de centrale bibliotheek is, toe
genomen v'an 1190 in 1967 tot 1253 in
'68. Apin de filialen daalde het aantal
volwassen leden van 2894 tot 2626,
jeugdbibliotheek van 3488 tot 2595.
Met uitzondering v*n het filiaal te Ke
thel (totaal 1501 leden) is er een te
ruggang in ledental. Gezamenlijk met
de Gemeentelijke Openbare Biblio
theek worden vijf filialen met even zo
veel jeugdafdelingen geëxploiteerd.
Over het algemeen gesproken baart
de huisvesting van de filialen grote
zorg. Alleen het filiaal Zuid, 'dat enige
tijd geleden een uitbreiding onder
ging, kan de in verhouding kleine wijk
nog voldoende service bieden.
MORRIS 1100 v.a. fl. 6697 -
MORRIS 1300 v.a. fl. 7537.-
SHOWROOM
Nw. Binnenweg 20 - Tel. 256422
Rotterdam
Magazijn en werkplaatsen centraal
gelegen op beide maasoevers
Het filiaal in Kethel, dat nu gedu
rende twee jaar een nieuwe semiper-
manente behuizing heeft, ondervond
de te verwachten toeloop van nieuwe
leden. Hoewel deze waardering van
de wijkbewoners tot vreugde stemt,
ziet men toch duidelijk het semi-per-
manente van deze oplossing, daar nu
al blijkt, dat dit aantrekkelijke ge
bouwtje te klein begint te worden. Het
hierna drukste filiaal in West onder
ging enige uitbreiding, desondanks
zijn de talrijke jeugdige lezers uit
deze wijk niet meer onder te brengen
in de zeer kleine jeugdafdeling. Bin
nen het gebouw van „Wijkcentrum
Nieuwland" lijkt ruimtelijke uitbrei
ding niet mogelijk.
Het is een vervelende zaak, dat het
reeds lang geplande nieuwe filiaal in
Nieuwland-Oost, dat het filiaal Park
weg zal moeten vervangen, om finan
ciële redenen nog niet verwezenlijkt
kon worden. Zowel het boekenbezit
als het aantal lezers zijn in het filiaal
Parkweg niet meer onder brengen.
Ook in de oostelijke wijk is nieuw
bouw dringend noodzakelijk, vooral
voor de volwassenen. Hoewel de
jeugd hier in een lokaal van de Rosa-
school redelijk goed gehuisvest is, zou
een nieuw filiaal, waarin zowel oude
ren als jongeren gezamenlijk ontvan
gen kunnen worden, alle aandacht
verdienen.
De uitleencijfers zijn gestegen met
4698 en bedroegen toaal 44.359 uitle
ningen, waarvan 15.389 romans, 12.190
studieboeken en 10.341 jeugdverhalen.
Het boekenbezit bedraagt 13.163. On
danks een daling van het aantal le
den, toch een toename van uitlenin
gen, voornamelijk als gevolg van het
uitlenen van twee romans per keer.
De bibliotheek is sinds geruimte tijd
in onderhandeling met het gemeente
bestuur om de bestaande samenwer
king in de filialen uit te breiden tot de
beide centrales, teneinde aldus te ko
men tot een gemeenschappelijke lec
tuurvoorziening in Schiedam.
grootste
OWARSGEBAKKEN NATUURW1T* 60ERENBRUIN
KRENTEN-ROZIJNENBROOD KRENTENBOLLEN
BOERENROG* PUNTJES EN BOLLEN
In het Schiedams Museum zijn de
kunstklassen weer begonnen. Dit keer
wordt er gestart met een kunstklas
voor huisvrouwen, die op woensdag
morgen zal worden gehouden van 9 -
10.30 uur onder leiding van Joop van
Meel, waarin men als de kinderen
naar school zijn zich kan uitleven met
verf, klei en andere materialen.
Naast deze nieuwe kunstklas voor
huisvrouwen zijn er de bekende klas
sen voor kinderen en volwassenen,
n.l. voor kinderen van 6-10 jaar op
woensdag- en zaterdagmiddag van
13.30 tot 14.45 uur, voor kinderen van
10-14 jaar op woensdag- en zaterdag
middag van 15-16.15 uur en op za
terdagmorgen van 11.00 - 12.15 uur.
Voor jeugdigen van 14 - 18 jaar op
vrijdagavond van 19.00-20.30 uur en
voor volwassenen van 20.30 - 22.00
uur. De leiding van de kunstklassen is
enigszins gewijzigd.
De leiding van de kunstklassen zal
op woensdagmorgen en -middag be
rusten bij Joop van Meel evenals op
vrijdagavond. Trees Suringh zal op
zaterdagmorgen en -middag de lei
ding van de kunstklassen hebben.
Veel cursisten hebben zich reeds op
nieuw laten inschrijven doch voor en
kele nieuwe cursisten is nog plaats.
Aanmeldingen bij de balie van het
Stedelijk Museum te Schiedam.
Ptoginig tot diefstal
leidlt tot botsing
Op de Parkweg werd de 17-jarige
echolier F. van D. uit Rotterdam in
het nachtelijk uur betrapt bij het ste
len van een daar geparkeerde auto.
Ondanks het tijdstip ontstond meteen
een oploop en dit trok de aandacht
van de 21-jarige heftruckchauffeur J.
C. V. uit Schiedam, die met zijn auto
over de Parkweg reed. Toen hij stopte
om te gaan kijken, botste de bromfiet
ser de 27-jarige bromfietser J. C. M.
uit Capelle aan den IJssel tegen de
auto van V. M. liep verwondingen op
en raakte drie tanden kwijt.
REPARATIES
1e klas werk vanaf f 5,—
per reparatie
GOUDEN KROC
kunt er op wacht
INSTITUUT DENTIUA
HOOGSTRAAT 40, ROTTERDAM.
TELEFOON 010-12.60.10.
Te bereiken met tram 1, 3, 6, 8 en
buslijn 32,34, 38, 45, 49,49a.
Kinderfeest Singelkwartier
Zaterdag 20 september is er voor
kinderen in de leeftijd van 7-14 jaar in
gebouw Musis Sacrum een feestmid
dag, georganiseerd door de wijkver-
eniging Het Singelkwartier. Een aan-
al artiesten treedt op en er wordt ge
zongen.
SLAAPBANKEN
CENTRALE
Industriegebouw Goudsesingel 66,
Rotterdam. Telefoon 010-13.80.18.
Vraag folders.
Het Stedelijk Museum Schiedam
schrijft: „De tentoonstelling Kineti
sche objektenshow", die gedurende de
zomermaanden in Haarlem te zien
was en van 6 september tot 6 oktober
geëxposeerd zou worden in het Stede
lijk Museum van Schiedam, zal geen
•doorgang vinden.
Bij overleg tussen de kunstenaars,
het Ministerie van Cultuur, Recreatie
en Maatschappelijk Werk en de mu
seumstaven van het Frans Halsmu
seum te Haarlem, het Stedelijk Mu
seum te Schiedam, het Groninger Mu
seum voor Stad en Lande te Gronin
gen en het Rijksmuseum Twenthe te
Enschede bleek dat voor een bestrij
ding van de kosten van onderhoud, re
paratie, reis- en verblijfkosten van de
27 deelnemende kunstenaars een be
drag van maximaal f 10.000,- beschik
baar was. Dit bedrag zou moeten die
nen voor de voortzetting van de ten
toonstelling in de musea van Schie
dam, Groningen en Enschede.
De deelnemende kunstenaars meen
den dat de totale kosten met dit be
drag niet gedekt zouden kunnen wor
den. Omdat derhalve de continuering
voor de tentoonstelling in alle drie
musea niet kon worden gegarandeerd
hebben de participerende musea moe
ten besluiten om de tentoonstelling
geen doorgang te laten vinden."
Van zaterdag 20 september tot en
met woensdag 8 oktober 1969 expo
seert het Stedelijk Museum Schiedam
kindertekeningen van kleuterscholen
en uit het Lager Onderwijs. Deze ten
toonstelling is georganiseerd door de
Vereniging Openbaar Onderwijs. De
tentoonstelling is tevens op vrijdag
avond van 20-22 uur te bezichtigen.
