„Wij
net
zijn hier opgeborgen,
afgedankte machines"
WeJMM!
Ik ben je
opa niet.
PPR WIL PETITIE VOOR BEJAARDEN
Keuvelen niet
lotgenoten op
een bankje
in de zon
Geef me liever
wat om handen!
38t/m48 WÉJJ
DE HAVENLOODS DONDERDAG 2 OKTOBER 1969
17
nu... beduidend
goedkoper
In Nederland schijnen vandaag
aan de dag meer politici en des
kundigen zich te buigen over de
problémen rond de jeugd dan over
de problematiek van de oudere
mens. En het tragische hierbij is,
dat onze bejaarden veel minder in
staat zijn voor hun eigen belangen
Op te komen. Zij roeren zich min
der cjaiv' de jeugd, omdat ze over
het' algemeen minder weerbaar
zijn door allerlei omstandigheden
als een verminderde gezondheid,
hun gemiddeld veel slechtere
- schoolopleiding, hun berustende
aanpassing, aangeleerd in een
zorgenvol leven. En, laten we eer-
X lijk zijn, de meesten van ons lezen
nu eenmaal liever een lekker
stukkfe over de belevenissen, idea
len en aktiviteiten van de jongeren
dan eeh meestal niet zo vrolijk of
droog artikel over oude mensen.
De meeste bejaarden voelen dit ge
brek aan be'angstelhng van de kant
van de maatschappij als een schrij
nende ontkenning van hun bestaan.
.Wij zijn hier opgeborgen, net afge
dankte machines", merkte,een dame
in het Brautigajm huis op. ,,Het be-
nu beduidend
goedkoper
Zorg voor een natuurlijke en
gezonde atmosfeer in Uw cen
traal verwarmde kamereen
atmosfeer waar mens, plant en
dier-wel bij vaart en hang
verdampingsbakken aan de ra
diatoren.
Geen kwestie van tientallen
guldens, neen, nu zoekt U Uw
verdampingsbakjes uit in een
flink model (33 x 31,5 cm)
met vloeiblad voor een groter
verdampingsoppervlak, nu per
stuk voor nog géén twee gul-
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij deze radiator ver
dampingsbakjes om té droge
lucht in Uw kamers te voor
komen, met verdampingskar-
jaardentehuis is een opslagruimte
voor mensen, die niet meer meedoen
in de maatschappij", zei een echtpaar
in een ander tehuis.
ToCh hadden deze bewoners van het
Haegenburg in Rotterdam-Zuid, min
der reden tot klagen over de onver
schilligheid vdn de maatschappij dan
in het Brautigamhuis. Ten gunste van
de eerste konden de bushaltes name
lijk <wol worden verlegd, maar een
soortgelijk verzoek van het Brauti
gamhuis aan de R.E.T. werd gewei
gerd, omdat dichterbij brengen van
de bushalte het ritme van de haltes
zou verstoren.... Gevolg: vele slecht
ter been zijnde mensen zijn doodop
als ze eindelijk de bushalte bereiken.
Ondank
Uit deze en nog vele soortgelijke
klachten blijkt, dat onze jachtige sa
menleving nauwelijks op de oudere
mens is afgestemd. Toch zijn zij het
geweest, die we nu tot de bejaarden
rekenen, die de basis van onze wel
vaartmaatschappij hebben gelegd.
Dank zij hun harde zwoegen voor lo
nen, die ver berieden de hu.dige maat
staven liggen, heeft Nederland zich
een betreKKelijke welvaart veroverd.
Velen profiteren hiervan mee, maar
heeft rte generatie boven de (15 loon
naar werken gekregen? Het spreek
woord ondank is 's werelds loon"
gaat eerder op!
Toch krijgt men van vele A.O.W.-.ers
te horen, dat zij het nog nooit zo goed
hadden gehad. Het is echter een be
kend verschijnsel, dat vele oudere
mensen, die vroeger altijd iedere
cent, die met hard ploeteren verdiend
werd, moesten omkeren, niet meer
beseffen, wat zij tekort gekomen zijn
en nog tekort komen. Hun leven is een
leven geweest- van hard werken en
zuinig aandoen. Geld voor ontspan
ning kon er niet af. En is eenmaal de
oude dag aangebroken, dan is men zo
gewend geraakt aan dit leven van be
zuinigingen, dat men niet meer be
seft, wat men altijd heeft i
Uit vele gesprekken, kwam vaak
hetzelfde beeld naar voren. Eerst ver
klaarde de bejaarde tevreden te zijn.
Hij kon immers rond komen. Bij door
vragen bleek, dat rondkomen slecnts
een karig natje en droogje betekende.
De kachel ging laat aan. kleding werd
maar af en toe vernieuwd, voor het
eten werd niet al te veel geld uitgege
ven, vakantie kon er meestal niet af,
naar de stad ging men weinig, want
de kosten van het vervoer telden ook
flink aan. Ontspanning is er niet bij;
ja hooguit de t.v. Er zijn bejaarden,
die hele dagen uit het raam zitten te
Eigenlijk is het triest, dat juist voor
de mensen met weinig opleiding
wat hebben zij voor schuld hieraan?
de pensionering betekent, niets om
handen hebben, thuis zitten, je verve-*
len. Het is daarom, dat sommige des
kundigen pleiten voor meer open
werkplaatsen voor bejaarden, waar
van er slechts tien in ons land zijn.
Behalve de open werkplaats van Phi
lips is er niet één, die rendeert, ook al
ligt het uurloon, uitermate laag (on
der de f 2,-). Weinig bejaarden wer
ken er dan ook niet voor het geld; ze
komen meer om kontakt te hebben
met anderen, of, omdat de vrouw het
vervelend vindt, dat de baas nu de
hele dag op haar lip zit.
Ja, want ook voor de vrouw is de
pensionering van haar man soms een
problematische verandering. Daar
voor kon zij haar huishouden in haar
eigen tempo en op haar eigen manier
regelen, maar opeens heeft ze er een
pottekijker bij gekregen en niet altijd
is die welkom.
Uit isolement
Een leidster van een, dienstencen
trum voor bejaarden suggereerde de
instelling van kunstgrootouders, die
op de kinderen van een afwezige huis
vrouw zouden kunnen letten. Wel was
ze bang, dat er voor dit babysitten"
's avonds maar weinig bejaarden ie
vinden zouden zijn. Het is natuurlijk
überhaupt de vraag, of bejaarden er
voor voelen baby een schone luier om
te doen of een paar uur met peuters
te spelen.
Toch worden er in Duitsland gunsti
ge resultaten bereikt met bejaarden
oorden, die naast kindertehuizen zijn
gebouwd. De bejaarden trokken zich
het lot van de kinderen aan en raak
ten daardoor uit hun eigen isolement
van bejaarden onder bejaarden.
Rotterdam kent twee vergrijsde
wijken, Vreewijk en Crooswijk, en het
is een uitdrukkelijke wens van vele
Crooswijkers, dat er in hun buurt,
waarmee ze vergroeid zijn, een be
jaardentehuis komt. Vooruitlopende
op de sanering, die joost-mag-weten
wanneer in Crooswijk plaats zal vin
den, zou de gemeente er goed aan
doen in deze geschonden wijk eens
aan de wensen van de bewoners tege
moet te komen en inderdaad tot de
bouw van een bejaardenoord over te
gaan.
Trappelen
Zeven procent van de bejaarden
heeft ^en aangepaste woning nodig
(geen drempels, centrale verwar
ming), liefst voorzien van een doel
treffend alarmsysteem. De bejaarde
zou dan langer zelfstandig kunnen
blijven en pas wanneer hij niet meer
in staat is voor zichzelf te zorgen, zou
hij naar een verzorgingstehuis moe
ten. Nu staan veel bejaarden te trap
pelen om in een tehuis te worden op
genomen. Waarom? ,,Als we ziek zijn.
komen we er niet meer in", vertelt
ons een zeer vitaal echtpaar van in de
zeventig.
De Bejaardenbonden. Er zijn er
verschillende en onderling liggen zij
wel eens met elkaar overhoop. Toén
doen ze veel en hebben een open oog
voor de nood onder de bejaarden, de
vervreemding van de maatschappij,
het gebrek aan ontspanning en geld
gebrek. Twee maal hebben zij in Rot
terdam voor elkaar gekregen, dat de
bijstandsnormen verbeterd werden.
De heer M. Wery, bestuurslid van
de Algemene bond, is van mening, dat
vooral meer aandacht door de over
heid moet worden geschonken aan de
tijdsbesteding, meer werk voor be
jaarden (men praat er wel over),
meer ontspanning, meer op cultureel
Als U er voor de winter nog
een paar jumpertjes bij wilt
hebbenen vooral van afwis
seling in Uw garderobe houdt,
dan verwachten wij U nu.
U kiest nu een flatteuze pull
over uit. Een 100% acrylique
damespullover, fully fashioned,
in modieus model met turtle-
neck en in diverse modekleu-
Een pracht van een pullover
voor nog géén tientje.
Uejaarden Met hun cén en een kwart miljoen maken ze
10% van de Nederlandse bevolking uit. In de toekomst zal dit
percentage nog stijgen. Hoe beleven zij hun oude dag? at zijn
hun maatschappelijke omstandigheden? ordt er rekening met
lien gehouden? W ordt er genoeg voor hen gedaan? Over de
twee laatste punten kunnen we kort zijn. In de afgelopen maan
den heel t de Politieke Partij Radikalen een onderzoek gehouden
onder de bejaarden in Rotterdam (ruim 70.000), en de con
clusie luidt: Er wordt veel voor de bejaarden gedaan .maar bij
lange na niet genoeg.
bejaarden, die 's middags om 5 uur al
de „nacht" ingaan tot 8 uur de vol
gende morgen. Hun ontbijt krijgen zij
dan op bed. niet als service, maar
omdat door het tekort aan bejaarden
helpsters zij zo gespreid mogelijk
worden geholpen.
De verpleeghulpen op bun beurt
worden eveneens vaak te zwaar be
las. omdat ze tevens als werkster
moeten fungeren. Fruit wordt in som
mige tehuizen schaars uitgereikt, ook
ho?1"' ,f het het Personeel aan
tijd ontbreekt het fruit te schillen of
DrohleJmrSen' Ee" 0ploss'n8 van dit
probleem zou moeten zijn een betere
salariëring van de bejaardenhelpsters
(nu maximum f 818,- per maand) óf
alternatieve dienstplicht. Zij die
gewetensbezwaren tegen de krijgs
dienst hebben, zouden nuttig werk
kunnen verrichten. Ook meisjes zou
den burgerdienstplicht kunnen ver
richten in de dienstverlenende sektor
■iSïï£-mfninsJ°°k de Raad v00r dé
Jeugd is toegedaan.
Verschillende bewoners van heiaar
denoorden bleken over mede«egm£
wordt H- h(>''bon nasedacht. „Alles
ta„ ?r r direktie bekok-
stoofd klaagde een pientere wedu
we. ooi a in de verzorgingsvereni-
ging, die uitjes en kaartmiddagen or-
wafSCdo l"1?3/ °Pue sa"s van zaken
wat de leefsfeer betreft, hebben we
geen enkele invloed. In geen van de
bezon,tc lebuizen bestond een bewo-
neiscommissie, die medebesliste over
het huisregelement en soortgelijke za-
Geen deel
gebied. Er zijn wel bgjaardensociëtei-
ten, maar er zouden meer zalen moe
ten komen, waar bejaarden cursussen
kunnen volgen in b.v. schilderen,
boetseren enz.
Nooit genoeg
Als hiertoe meer de gelegenheid zou
worden geboden, zou dit niet alleen'
een prettige tijdspassering betekenen,
maar ook meer kontakt met anderen.
Immers, sommige alleenstaande be
jaarden vereenzamen, tot zij soms,
dagen öf weken na hun dood, toevallig
worden ontdekt.
De meeste bejaarden krijgen regel
matig bézoek van hun kinderen.
„Maar", zei de leidster van een dien
stencentrum' „ze vinden het nooit ge
noeg".
In onze democratie is de burger
machteloos, 65 is een soort toverge-
tal, het heilige jarental voor de pen
sioengerechtigde leeftijd.
De jaren voorafgaand aan het 65e
zijn een reikhalzend uitzien naar het
pensioen. Zo uitgeblust bereiken som
migen dit heilige 65e jaar. dat er door
deskundigen wordt gepleit voor een
gedeeltelijke taak na het 60e jaar of
funktioneel leeftijdsontslag
(=vervroegde pensionering). Maar
na de pensionering komt te eniger tijd
de fase van zuinig aandoen, krap bij
kas zitten. Nog altijd ontvangen
A.O.W.ers geen vakantieuitkering,
hoewel in 1965 door de toenmalige mi
nister Veldkamp reeds aan de SER
verzocht werd hierover advies uit te
brengen. Het advies ligt kennelijk be
vroren in de ijskast.
Ja, van de A.O.W kan men in leven
blijven, maar vraag niet hoe. Niet
voor niets is -60 procent van de bij
standsgerechtigden de 65 gepasseerd.
En toch geldt voor de Bijstandswet in
sterke mate hetzelfde als voor de
Dienstencentra geldt: De bejaarden
wil er vaak geen beroep op doen uit
angst ten onrechte overigens
zijn onafhankelijkheid te verliezen.
Ontbijt op bed
Een apart probleem in het geheel
van de bejaardenverzorging is het
personeelstekort. Dit personeelstekort
leidt soms tot misstanden. In enkele
tehuizen is onvoldoende personeel
aanwezig voor avond- en nachtdienst.
Het gevolg daarvan is een verlenging
van de „nachtrust" van verpleegde
w^HoWf°rden welvaar' en welzijn
worden tegenwoordig bij allerlei gele
genheden zo breed uitgemeten, maar
bijna 10 procent van onze bevolking
heeft geen deel aan de welvaart, laat
H P het welz'J'n. Landelijk zou
de A.O.W. moeten worden opgetrok
ken tot een redelijk inkomen, maar de
schrale verhoging, die er na de prij-
zensprint van dit jaar af kan, bete
kent nauwelijks verlichting.
Plaatselijk valt echter ook wel wat
te doen. Zo kent iedere gemeente zijn
eigen bijstandsnormen en hebben in
Amsterdam b.v. de bejaarden goed
koop openbaar vervoer. Stedelijk zou
den er bij voorbeeld voor onze bejaar
den kunnen komen een rijdend post
kantoor, en een rijdende bibliotheek,
zoals die er ook voor de jeugd is.
De Bredase arts Tonino heeft in zijn
proefschrift aangetoond, dat bejaar
den vaak minder rezond zijn dan zij
denken en er moeilijk toekomen naar
de huisarts te gaan. Er zou daarom
naast de al genoemde diensten zeer
zeker ook een rijdende spreekkamer
moeten komen, waar een arts bejaar
den aan een geregeld fithéidsonder-
zoek kan onderwerpen.
Bejaardenpasje
Behalve deze rijdende diensten zou
er ook een bejaardenpasje ingesteld
moeten worden, zoals we ook de cul
turele jeugdpaspoorten en dergelijke
kennen. Op vertoon van dit pasje zou
de Rotterdamse bejaarde de volgende
voorrechten moeten genieten: Gratis
openbaar vervoer, gratis toegang tot
de Rotterdamse musea (die toch niet
al te druk bezocht worden), gratis
toegang tot de diergaarde op doorde
weekse dagen, en verlaagde toegangs
prijs tot de Rotterdamse Schouwburg.
Het gratis openbaar vervoer, leeft
erg bij de Rotterdamse bejaarden.
Ouders, die in Crooswijk wonen en
hun kinderen in Lombardijen willen
opzoeken, moeten tweemaal overstap
pen, hetgeen een „kapitaal" aan reis
kosten voor hen betekent.
Bewoners van de afgelegen bejaar
denoorden betalen voor aan de deur
bezorgde boodschappen over het alge
meen meer dan in de winkel, waar ze
ook meer keus hebben. Een bezwaar
voor het halen van de boodschappen
zijn echter de afstanden. Lopen en
sjouwen is te vermoeiend, maar een
busrit betekent weer kosten.
In 1965 hebben de gezamenlijke Rot
terdamse bejaardenbonden réeds een
adres tot de gemeenteraad gericht
met het verzoek een vervoerpasje
voor bejaarden in te stellen. De be
jaardenbonden zelf ontvingen geen
bericht, dat het verzoek was afgewe
zen, maar moesten dit via de pers
vernemen.
Wethouder Jettinghof gaf als reden
aan de pers op, dat zo'n pasje discri
minatie van de bejaarden betekende.
Men kan zich dan wel afvragen, of
scholieren en studenten, die over al
lerlei pasjes voor goedkope toegang
beschikken, dan niet verschrikkelijk
gediscrimineerd worden. Of is het
hier weer de in het begin van dit arti-
Buurthuis De Vink, Vinkenstraat 70,
Rotterdam. In het buurthuis worden
allerlei aktiviteiten georganiseerd.
Voor volwassenen zijn er o.a. dames-
groepen. Dinsdagmiddag van 2-3.30
uur dameshobbyclub, er is gelegen
heid tot bloemschikken, iets meer te
weten te komen over make-up en er
worden diverse culturele avonden
georganiseerd. Donderdagmiddag van
2-3 uur damesgymnastiekclub. Vrij
dagavond is er een sociëteit voor
mannen, waar men kan kaarten, bil
jarten, dammen, enz. Inlichtingen
over de aktiviteiten in het buurthuis
iedere werkdag van 9-12 en van 2-5
uur, tel. 241405.
Vivace: zaterdag sociëteit voor al
leenstaanden in de leeftijd van 25-35
jaar. De sociëteit is voor iedereen toe
gankelijk van 7.30-11 uur.
Zondag 5 oktober is er weer de
dienst voor iedereen. Aanvang 11.30
uur in gebouw „Una Sancta", Karei
Doormanstraat 143. Vooraf het ge
bruikelijke kopje koffie. De heer P. de
Jong zal de toespraak houden 'over:
„Uw hart een woning". Hierna is er
gelegenheid tot schriftelijk vragen
stellen. En na de dienst gelegenheid
voor eeh persoonlijk gesprek Iedereen
welkom.
Maandagavond van 19.30 tot 21 30
uur kan men zich aanmelden voor een
cursus in Esperanto in de school aan
de Pompenburg 4, Rotterdam. Aan
vang cursus 6 oktober. Verdere inlich
tingen Rotterdams Esperanto-comité,
tel. 206241 en 250748.
Veel bejaarden willen
werken. Künnen werken.
Vraag ze per annonce.
En gebruik mmieÊa
dit vignet:
Puhlikatie aangeboden door dit
blad in samenwerking met de
Stichting Ideële Reclame SiStE
kei reeds gesignaleerde grotere be
langstelling voor de jeugd, die hier
een rol speelt?
De Politieke Partij Radikalen wil
aan Burgemeester en Wethouders een
petitie aanbieden voor het zogenaam
de bejaardenpasje. Daarvoor neeft zij
de handtekeningen nodig van zoveel
mogelijk bejaarden en vrienden van
bejaarden. Staat men achter deze pe
titie dan kan men bij de PPR, postbus
5101, Rotterdam-Zuid, handtekenin
genlijsten aanvragen, waarop men
met meerdere personen kan tekenen.
fully fashioned
zo gewassen, zo droog
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij deze acrylique da-
mespullovers in de kleuren wit,
rood, zwart, grijs, cognac,
licht- en donker-
groen, maten Lj;*-
voor
Elke vrijdagavond tot 9 uur open