L
4.s
DE WERELD SCHARRELT MET GETALLEN OVER BIAFRA:
WE WILLEN
GEWOON NIET
ONTWAKEN
MALAGA
4.75
„De Beurs van Schiedam*
„DE BIAFRANEN HADDEN
RECHT OP HUN
98
DE HAVENLOODS DONDERDAG 5 FEBRUARI 1970
Maar waar lijn dia 2 miljoen?
Vorige week zijn ongeveer twee miljoen men sen verdwenen uit wat de week tevoren nog Bia-
fra was. De dag na de ineenstorting van Biafra (11 januari) waren de mensen, die daar hulp
verleenden eensgezind over hun mening omtrent de ernst van de situatie. Ludvig Geissel, een
van de directeuren van de samenwerkende kerken (die de luchtbrug naar Biafra organiseerden
red.), sprak in Stuttgart over de noodzaak van een hulpprogramma aan de „miljoenen on
gewapende (burgers, die gevaar liepen van de honger te sterven". Volgens de medische staf 4
van de samenwerkende kerken, is „de lichame lijke weerstand van de bevolking in het bedreigde
gebied zo laag, dat een groot gedeelte van de bevolking het niet zou overleven, wanneer de voed-
selvluchten zelfs voor minder dan een week zou den ophouden."
Vier weken geleden stortte Biafra in
een. De federale troepen zwermden
over het land, dat eens Biafra was.
Duizenden en duizenden mensen
vluchtten. Mensen, die honger had
den. Mensen ook. die nog maar en
kele dagen te leven hadden. Tenzij
er weer een vliegtuig kwam, dat
voedsel bracht. Maar dat vliegtuig
kwam niet. De luchtbrug van de sa
menwerkende kerken, een van de
meest prachtige hulpverleningen
van onze tijd met duizenden tonnen
voedsel in voorraad, moest worden
gestaakt. De Nigeriaanse regering
wilde het „bloedgeld" niet meer.
Het Nigeriaanse Bode Kruis zou
zelf voor de hulpverlening zorgen.
Dat was vier weken geleden. Mensen,
die in het land waren geweest voor
de hulpverlening, verklaarden, dat
elke dag, waarop geen voedsel het
land binnen zou worden gebracht,
het leven van duizenden mensen zou
kosten. Tijdens de luchtbrug stier
ven er al tweeduizend mensen per
dag. Zonder de luchtbrug zouden
het er nog veel meer zijn.
Evenals andere regeringen verklaar
de ooik onze regering, dat men uit
Dagos gunstige berichten had ont
vangen- Het was allemaal niet zo
erg als de mensen dachten. Volgens
Lagos kon het Nigeriaanse Rode
Kruis het allemaal wel aan. Er la
gen tenslotte tonnen voedsel te
wachten. Het enige probleem was
een oplossing voor vinden. En met
een oplossdngvoor vinden. En met
deze woorden vertrok minister Luns
naar Roemenië in plaats van naar
Lagos, zoals hem was gevraagd-
Op deze pagina drukken wij hiernaast
een artikel af, dat wij hebben ver
taald uit het weekblad „Peace
News"(Vredesnieuws). een blad,
dat zich elke week weer opnieuw
opwerpt tegen de nood en het on
recht, dat door de oorlog in het al
gemeen en door het Nigeriaans-
Biafraanse conflict in het bijzon
der, wordt veroorzaakt. In een
nuchter artikel wordt aangegeven,
dat aan de gehanteerde getallen
twee miljoen Biafranen ontbreken.
Waar zijn zij? Gevreesd moet wor
den dat ze zijn omgekomen van de
honger.
Dit artikel werd een week geleden ge
publiceerd. Kort daarvoor werd
door de Nigeriaanse regering een
Nederlander het land uitgewezen.
Hij wilde zijn naam niet in de krant
hebben, maar hij wilde, na lang
aandringen, wel iets vertellen over
wat hij heeft meegemaakt en wat
hij heeft gezien. Veertien dagen ge
leden stierven in Biafra nog mensen
langs de kant van de weg. Van de
honger.
Sindsdien is er nog niets gebeurd. De
wereld heeft nog steeds geen pro
test laten horen. In de laatste we
reldoorlog werden zes miljoen joden
vermoord. Dat duikt nog steeds in
onze gesprekken op. Terecht. We
praten echter niet over de miljoe
nen Biafranen, die nu ook systema
tisch worden uitgemoord. Waar
schijnlijk even berekend als de dood
van de joden. Toen was het gas- Nu
is het gebrek aan voedsel. En de
wereld protesteert niet. Sterker
nog: de wereld schaamt zich niet
eens.
In Nederland praten we over cupwed
strijden, over een paar duizend hui
zen die niet klaar zijn, over vakan
tietoeslag voor AOW-ers en niet te
vergeten het weer. Het is alsof we
in een droomwereld leven, gespeend
van alle realiteit. We willen niet
ontwaken- We zijn als de dood.
REDACTIE.
i bloedarmoede, e
ikkend, verster
loudend.
WIJNHANDEL
Schieweg 116 - Rotterdam.
Telefoon 24.29.71-24.25.52.
Nu ook voor uw noten en
buitenlandse kaas.
Dominee Moüeruip, eveneens lid
van de samenwerikeiDde keilken. voor
spelde dat zo'n drie mliljioen mensen
binnen enikedie dagen gevaar liepen te
sterven, wanneer de hulp vluchten
zouden stoppen. Op 14 januari ver
klaarde Nicholas Frank, onderdirec
teur van Ga rit as, dat ais ar mensen
binnen het omsingelde gebied een
paar dagen lang geen voedsel krijgen,
er zich een sterfte zou voordoen, die
erger zou zijn dan zich daar ooit had
voorgedaan. Honderdduizenden men
sen zouden in een paar dagen kunnen
sterven".
Unicef deed een beroep op de „drie
grote Westerse mogendheden" om
vrachtwagens dloor de lucht naar het
gebied te brengen om een „massale
hongersdood te voorkomen". Het is
waar, dat in het begin van de wee'k
deze vrees werd bestreden en niet
alleen door Lagos. Henrik Beer, se
cretaris-generaal van het Internatio
nale Rode Kruis, zei op 15 januari in
Lagos, dat hij „ervan overtuigd was,
dat het Nigeriaanse Rode Kruis in
staat was om hulp te bieden". Zijn or
ganisatie was de eerste organisatie
van buiten af, die door de Nigeriaanse
regering was uitgenodigd om te hel
pen bij de hulpverlening.
Op 12 januari had het ministerie
van buitenlandse zaken in Ottawa ook
verklaard, dat de toestand „niet zo
erg was als de mensen dachten".
Maar gedurende die week luidden de
organisaties en de mensen, die be
trokken waren bij de hulpverlening
aan Biafra de alarmklok. Hun schat
tingen van de aantallen mensen, die
gevaar liepen van de honger te ster
ven, waren gebaseerd op de getallen
van de mensen, die voedsel kregen in
de distributiecentra, de ziekenhuizen,
de hospitalen, de klinieken, de wees
huizen en de vluchtelingenkampen in
het begin van dit jaar.
Het aantal voor wat betreft Cari
tas en de Wereldraad van Kerken
was 5.297.145. Zelfs wanneer men
rekening houdt met verkeerde tellin
gen, met sterfgevallen onder de be
volking en met dnbbeWelllngen, kan
het nauwelijks minder zijn dan
4.500.000.
Drie welken later was het beeld-,
zoals dat door de pers en door pre
mier Wilson in het Britse parlement
werd gepresenteerd, geheel anders.
Hoewel dr. Somtmenvile van de We
reldraad, die de week tevoren was te
ruggekeerd uit Biafra, nadat hij daar
toezicht had gehouden op een gedeelte
van het hulpprogramma, een schat
ting gaf van „tussen vier en vijf mil
joen mensen". die in een gebied van
vijftig vierkante mijlen een wanhopig
gebrek leden, verleende de pers hem
geen aandacht.
In het parlement probeerde Hugh
Eraser duidelijk te miaken, dat „onge
veer vier miljOen mensen" hulp nodig
hadden, maar hij werd gene
geerd. Maurice Foley die juist was te
ruggekeerd uit Lagos gaf een nieuwe
schatting van twee tot drie miljoen
mensen, die onder het programma
van het Nlilgeriaanse Rode Kruis voed
sel nodig hadden- Waar waren dan die
bijna twee miHjben mensen in het
tlijldlslbestek van een week .gebleven?
VOLKSVERHUIZING
Er zijn twee mogelijke verklarin
gen. In de eerste pttiaats kunnen zij
nooit in Biafra zijn geweest of lie
ver gezegd, zijn ze er gedurende de
afgelopen drie weken niet geweest.
Met andere woorden (en zonder de
cijfers van de samenwerkende kerken
te negeren) zouden we kunnen stellen,
dat sinds het einde van 1969 honderd
duizenden mensen achter de linies
van de federale troepen zijn gekomen,
waardoor de bevolking van het omsin
gelde gebied werd verminderd. En
dat zij, nadat de oorlog voorbij was,
zijn teruggekeerd naar huis.
Maar om te bewijzen, dat dit alles
is gebeurd moeten we een massale
toename in het voedsel-hulpprogram-
ma van de federale regering kunnen
aantonen, gecombineerd met een
enorme volksverhuizing. De cijfers
van de samenwerkende kerken (vol
gens het kantoor in de Verenigde Sta
ten) bevatten ook een derde van de
bevolking met gebrek aan proteïne,
die na enkele dagen niet meer te red
den zou zijn plus ongeveer een half
miljoen mensen, die zonder speciale
hulp geen 48 uur meer zouden kunnen
leven.
Aangezien men van weinig van deze
mensen kan verwachtten, dat ze naar
nieuiwe gebieden, waar voedsel was,
konden lopen, moeten we daarom an
derhalf miljoen mensen toevoegen
aan het hulpprogramma van het Nige
riaanse Rode Kruis. Volgens de laat
ste cijfers (van' 19 januari) zouden
700.000 mensen van het Nigeriaanse
Rode Kruis nu regelmatig voedsel
ontvangen. Hieronder moeten ook de
meer dan 400.000 Nigerianen vallen,
die aan het einde van het vorige jaar
onder het hulpprogramma van het
Nigeriaanse Rode Kruis vielen. Dit
betekent, dat de nieuwe hulpverlening
van het Nigeriaanse Rode Kruis zich
tot niet meer dan 300.000 mensen zou
uitstrekken.
GEEN HULP
Daarom is het, zelfs wanneer we
aannemen, dat alle wanhopig honger
lijdende mensen zich thans bevinden
in het gebied, dat door de federale re
gering is bezet, aan de hand van de
cijfers van het Nigeriaanse Rode
Kruis duidelijk, dat meer dan een
miljoen mensen meer dan een week
lang geen enkele hulp heeft ontvan
gen. Maar het is ook duidelijk, dat het
getal van een miljoen een enorme on
derschatting is wanneer we ons reali
seren, dat het Nigeriaanse Rode
Kruis zelf toegeeft, dat zij Orlu
slechts een paar dagen geleden heeft
bereikt, dat zij tegen het einde van
vorige week slechts 140 ton voedsel
naar dat punt heeft gebracht en dat
zij pas afgelopen donderdag een mo
biel hoofdkwartier van Port Harcourt
naar Aba heeft gebracht.
Wanneer we ons realiseren, dat vele
werkelijk wanhopige mensen, zoals
hun gewoonte is- gevlucht zijn naar
onbereikbare gedeelten van de bush,
lijkt het aantal van twee miljoen men
sen „dat diicht bij de dood is" realis
tisch. We zouden ons kunnen voorstel
len, dat de schattingen van de samen
werkende kerken om de een of an
dere buitengewone reden een of
twee miljoen aan de verkeerde kant
is. In dat geval moeten we ons wen
den tot de cijfers van. de volkstellin
gen in dat gebied.
Valigerus het Nigeriaanse Jaarboek
1969 bevatten de 4 gedeelten die het
Biafraanse gebied teigen het einde
van vorig jaar omvatten Owerri,
Orlu, Okiigwi en Oniitsha 3.100.000
mensen. (Volgens de volksteHing van
1963. de laatste, diie tot onze beschik
king staat.)- Van dat aantal moeten
we de bevolking van de steden Onit-
sha en Okigwi (laten we zeggen:
700.000) aftrekken, omdat ze enige
tijd achter de linies van de federale
troepen hebben gelegen. Maar we
moeten er een getal bijvoegen, want
van de bevolking van Umuahia
Ekpene is het bekend, dat ze vorig
jaar naar het omsingelde gebied zijn
gevlucht- Ook moeten we een aantal
vluchtelingen uit het noorden) uit het
gebied van Nsukka) er bij voegen die
naar het zuiden zijn gevlucht en nog
een aantal voor de bevolking van
Aba, dat nu nagenoeg verlaten is.
Volgens een voorzichtigie schatting
van deze gebieden komen we op 2
mliljioen mensen. Uit de Nigeriaanse
volkstellingen kunnen we dius opma
ken, dlat op het moment van de over
gave van Biafra, ongeveer vier-en-
een-half miljoen mensen zich nog in
de enclave bevonden (dlat wil zeggen:
3.100.000 plus ifcwee miljoen min
700.000). Alleen als we willen aanne
men, dat er in dit gebied als gevolg
van de oorlog twee-en-een-half mil
joen mensen aan beide kanten
zijn gesneuveld (en diat is een zesde
van het aantal mensen in het totale
oostelijke gebied), kloppen deze cij
fers met die, welke Maurice Foley
deze week heeft gegeven (in elk ge
val geven ze dan nog niet de natuur
lijke bevolkingsaanwas weer van 1963
tolt 1966).
- ilfil
GESTORVEN
De tweede mogelijke verklaring
voor de verdwijning van die twee mlil
jioen Biafranen is- dat zij zijn gestor
ven, of zo goed ails dkxxd zijn met
andere woorden: niet meer geholpen
kunnen worden tegen de tijd, dat
met deze voortgang de hulp hen be
reikt.
Hoewel de Britse regering gedurende
de laatste twee jaar bereid is geweest
honderdduizenden levens in Biafra en
Nigeria op te offeren, lijkt het nauwe
lijks geloofwaardig, dat dit bet werke
lijke motief zou zijn om nu valse cij
fers te produceren. De meest voor de
hand liggende verklaring is, dat zij
met blind vertrouwen, angst en de
daarbij behorende onwetendheid, een
voudigweg de Nigeriaanse schattin
gen heeft aanvaard als de weg van de
minste weerstand.
De regering moet wel bang zijn
voor beschuldigingen van verraad en
het meten met twee maten om
het neo-imperalisme niet eens te noe
men van de zijde van de Fedèrale
regering, wanneer zij zou pogen zich
te mengen in „de interne zaken van
Nigeria". Het waren tenslotte de Brit
se wapenen, die de overwinning van
deze federale militaire staat hebben 1
verzekerd.
(Misschien is bet veelfoetiekieineind,
dat op donderdag 15 januari de Britse
pers ptotseüilrag de Biafraanse tragedie
leek te geringschatten, de daig, waar
op de federale regering juist de groot
ste uitbarsting van de wereldkritiek
had doorstaan vanwege de kreet van
Gowon„laat ze hun bloedgeld maar
houden". (Op die dag vertrok Lord
Hunt naar Lagos).
Men zegt, dat cijfers alles bewijzen.
Maar of men de hierboven genoemde
schattingen aanvaardt of niet en
tot nu toe is geen enkele vertegen
woordiger van de Engelse regering en
geen enkele medewerker van het Ni
geriaanse Rode Kruis in staat ge
weest ze met andere cijfers, geba
seerd op schattingen met betrekking
tot de bevolkingsaantallen, die gehol-
Wij wendden ons tot liet foto-archief van het dagblad
„De Rotterdammerom een foto te lenen ter illustratie
van bijgaand relaas. Op onze vraag: „Heeft u misschien
een foto van vluchtende Biafranen, na de ineenstorting
kregen wij als antwoord: „Ik zou maar eens ophouden
over Biafra. Daar heb je al veel te veel over geschreven
„We gaan het toch nog een keertje doen", was ons ant
woord, en de man beloofde naar de foto te zoeken.
Een paar minuten later, was hij weer aan de hoorn. „We
hebben geen foto van vluchtende Biafranen", zei hij, „wel
van juichende Biafranen, maar dat is zeker niet de bedoe
ling. Het zal wel weer bloedig en hongerig moeten wezen.
Nou, geloof er maar niks van, 't is allemaal larie".
Hij zit voor me in een hotel in Rot
terdam. Een bejaarde man, die veer
tien dagen geleden door de regering
van Nigeria werd uitgewezen, nadat
hij vele, vele jaren lang een bedrijf en
een school heeft gehad in Biafra. Zijn
bedrijf is hem afgenomen en hij
maakt zich geen enkele illusie meer.
hij zijn naam niet noemen en wil hij
ook liever niet over politiek praten.
Wel zegt hij: „De Biafranen waren
fijne mensen. Ze werken hard en het
waren zakenmensen. De Nigerianen
haten de Ibo's. Ze zullen ze uithonge
ren tot de laatste man".
Hij zegt: „Veertien dagen geleden
was er niet voldoende voedsel in Biaf
ra. Ik heb mensen langs de weg zien
liggen, die dood gegaan waren van de
honger. Vele Ibo's zijn de bush in ge
vlucht om daar het einde af te wach
ten. Ik heb er geen enkel vertrouwen
in, dat het spoedig beter zal worden.
Als de Nigerianen zeggen, dat ze geen
volkerenmoord zullen plegen, is dat
niet waar. Ze doen het op deze manier
„uit laten hongeren".
Reeds in 1966 maakte deze man de
wreedheden mee. Hij zag hoe in een
dorp 800 mannen werden vermoord.
„Niet doodgeschoten. Afgeslacht. Hun
oren werden afgesneden en er werden
andere wreedheden gepleegd. De
vrouwen moesten de graven delven.
Ik heb ook gezien, hoe de Nigerianen
vrouwen en meisjes opensneden.
Vrouwen ook, die in verwachting wa
ren. Toen ook heb ik een vrouw ge
zien, die vluchtte. In haar hand hield
ze het hoofd van haar kind. Dat was
pen moeten worden, te weerleggen
het is aan geen twijfel onderhevig,
dat vele mensen zijn gestorven, die in
de afgelopen week gered hadden kun
nen worden. De luchtbrug, die door de
Nigeriaanse regering werd vernield
en die tot nu toe nog niet vervangen
mocht worden, was de enige methode,
waarvan men wist, dat de bevolking
in de enclave in het leven kon worden
gehouden. Zelfs toen was het dagelijk
se dodencijfer gestegen tot tweedui
zend-
Alleen wanneer helpers en waarne
mers van buitenaf de bush binnen
twintig mijl van Uli zullen binnendrin
gen, zullen we weten hoevelen er zijn
gestorven, die nog gered hadden kun
nen worden.
door de Nigerianen afgekapt. Meisjes
van twaalf tot vijftien jaar, afkomstig
van een school, werden naar een me
laatsenkolonie gestuurd. U begrijpt
wel waaryoor. U begrijpt ook wel wat
de Nigerianen met de vrouwen en
meisjes hebben gedaan in de dorpen
en steden, die ze veroverden".
Hij zegt: „De Biafranen hadden
recht op hun vrijheid. Ik weet het,
want ik heb jaren lang onder hen ge
leefd. Engeland heeft een vuil spel ge
speeld. Zij hebben de wapens gele
verd, waarmee Nigeria de oorlog kon
winnen. En de oliemaatschappijen.
De Shell?" Hij lacht even bitter.
„Nee, dat heet daar B.P. De Shell is
begonnen met de olieboringen, maar
heeft het overgedaan aan de B.P. Dat
is in feite hetzelfde. Ik weet het niet,
maar ik heb daar wel vernomen, dat
het de oliemaatschappijen miljoenen
heeft gekost om de Nigerianen te la
ten winnen".
Hij wil niet veel zeggen. Niet over
zijn gevangenneming, niet over zijn
veroordeling door de Nigerianen en
niet over zijn tijd in het kamp en de
gevangenis. Ook niet over zijn uitwij
zing. Tijdens de gevechtshandelingen
raakte hij zijn pas kwijt. De Nigeria
nen beschuldigden hem er van, dat hij
zonder geldige papieren in het land
was gekomen en gebleven. Na zoveel
jaar. Dan verontschuldigd hij zich:
„Ik heb niet alles gezien. Maar er is
honger. Nog steeds. De Nigerianen
moorden de Ibo's uit. Door ze honger
te laten lijden. Ze hebben geroofd en
gemoord. Toen ze mijn radio stalen,
heb ik geprotesteerd, maar ik kreeg
een geweerloop tegen mijn borst".
Hij is een teleurgestelde, bejaarde
man. Hij laat enkele foto's zien, ge
maakt in een betere tijd. Hij pakt de
foto's bij elkaar en gaat terug naar
zijn hotelkamer. Hij leeft nog, die an
deren waarschijnlijk niet meer...
Jan Dijkstra
Sportief en heerlijk warm zijn
deze flannel ruitshirts, ideaal
om in deze wintertijd te dragen,
zowel in de vrije tijd als tijdens
het werk.
Flannel ruitshirts, in diverse
frisse kleurstellingen en in een
prima passend model. Komfor
tabel in het dragen en gemakke
lijk in het onderhoud.
Nu koopt U deze shirts voor
Uw man en zoons, in alle cou
rante maten voor' nog géén vijf
gulden
WEEKENDDIENST TANDARTSEN: zater
dag en zondag van 11—12 en van 17—48 uur
zijn aanwezig de tandartsen R. W. Ierschot,
Schieweg 159d en N. Mol, Oosterhage 112.
REGELING VAN DE ZATERDAG-, ZON
DAG-, AVOND EN NACHTDIENST DER
APOTHEKEN TE ROTTERDAM. Gedurende
de tijden waarop de apotheken gesloten zijn,
kan men zich uitsluitend voor spoedgevallen
wenden tot: Berg en Vos, Statenweg llld,
tel. 245487; Doorne, Beukelsdijk 132a, tel.
232027: Hoek-Geill, Oudedijk 40, tel. 122782;
Lansberg en Zn., Pijnackerplein 3. tel. 243465;
Schravesande, Engelsestraat,72, 155519; Span-
hoff, Goudseslngel 59. tel. 124431; Vuylsteke,
Schledamseweg 5,
theek, Nw. Blnnenw
Teldersweg 1S1, tel. 4
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij op de parterre dezè
flannel ruitshirts, in diverse
vlotte kleurstellingen en in alle
courante maten (a/s U er vlug
bij bent, heeft U i
de grootste
keus)
Elke vrijdagavond tot 9 uur open
vormd Evangelisatiekoor „Delfshaven".
BEJAARDEN SOCIëTEIT BERGSINGEL-
kerk, houdt dinsdag 10 februari een cultu
rele ochtend ln de grote zaal van de Bergsin-
gelkerk, Bergsingel 150. Aanvang 10 uur. Ie
dereen IÉ welkom.
nu... beduidend
goedkoper
De echte "Telemini" van de
Knirps fabriek verkopen wij
voor een aantrekkelijke prijs
op onze nouveauté-afdeling.
Opvouwbare damesparaplu met
stalen binnenwerk (waarop wij
gezien de kwaliteit onbeperkte
garantie kunnen geven), 100%
nylon bespanning en foudraal.
Opgevouwen is de 'Telemini"
slechts 28 cm lang en past in
bijna elke handtas, geopend
echter een volwaardige paraplu,
U koopt 'm voor nog géén
tientje.
100
nylon
produkt van de
Knirpsfabriek
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij op de parterre da
bekende 'Telemini" een op
vouwbare paraplu van de Knirps
fabrieken, met prima stalen bin
nenwerk en 100% nylon be
spanning, met foudraal, in da
kleuren rood, beige,
groen, bordeaux
Elke vrijdagavond tot 9 uur open
