GESPREKKEN ONDERWEG
Oranje Vrij staat
antwoord op
maatschappij
die zichzelf
heeft overleefd
Eerste paal voor projekt
„rondom het Zwaluwplein"
Vierde lustrum
van de I.J.E.
Olifanten-stunt
gleed uit
allen
DE HAVENLOODS DONDERDAG 19 FEBRUARI 1970
In het koninkrijk der Nederlanden is een nieuwe staat opgericht:
vrucht van de sluipende revolutie. De naam van de nieuwe staat: Oranje
Vrijstaat. Dat doet dc burger goed: Oranje Vrijstaat, het,!kbJilgekend
en vertrouwd in de
als Van Dis zal het niet over
UUWU 111 UC vu vv.. M
zijn hart kunnen verkrijgen zich tegen Oranje Vrijstaat te keren._Mee
moeite zullen hij en de zijnen hebben met het nieuwe volkslied: „De uil
zat in de olmen", dat voor het eerst werd gezongen bij de inwijding van
het nieuwe Nationale Monument op de Dam, een Oranjeboom. Het uit
roepen van een nieuwe staat: een ludiek en geweldloos gebeuren. Laat u
echter niet in de boot nemen. Ondanks het feit dat de nieuwe staat niet
op de gebruikelijke manier is gegrondvest, dat wil zeggen met tanks, ge
weren en rennende soldaten, is zij er wel degelijk. En als elke omwente
ling is zij het antwoord op een falende maatschappelijke structuur, een
doodlopende samenleving, waarin het welzijn van de burgers is verwaar
loosd.
Het ontstaan van Oranje Vrijstaat
onderscheidt zich van de gebruikelij
ke omwentelingen door zijn volstrekt
geweldloze karakter. Geweldloosheid
is dan ook het fundament, waarop de
nieuwe staat is gesticht. Een staat in
de staat; want hoe ontstaat uit de
oude maatschappij een nieuwe Het
antwoord staat in de eerste officiële
uitgave van Oranje Vrijstaat, de
Staatscourant van februari: ,,Als een
paddestoel op een rottende boom
stronk".
„De revolutie voltrekt zich nu. Dit
is het einde van de underground, van
het protest, van het demonstreren;
van nu af geven wij onze energie aan
de opbouw van een anti-autoritaire
maatschappij". „De oude maatschap
pij zal voor onze ogen verslijten; wij
zullen haar opgebruiken. Links en
rechts zullen de paddestoelen van de
nieuwe maatschappij zich uitzaaien.
Heksenkringen van kaboutersteden
zullen zich federeren tot een wereld
omspannend net: d.e Oranje Vrij-
Cultuur-kahouter
Provo blijkt minder dood te zijn ge
weest dan het zelf heeft willen doen
geloven. Want Oranje Vrijstaat is ty
pisch het produkt van een geëvo
lueerd provo-denken, dat de eerste
ambassadeur van de nieuwe staat,
Roel van Duyn, opnieuw „onder de
mensen heeft gebracht". Zijn optre
den in de Amsterdamse gemeente
raad, zijn nota „Amsterdam-kabou-
terstad" en zijn boek over „De bood
schap van een wijze kabouter" heb
ben de weg geëffend voor het uitroe
pen van Oranje Vrijstaat, waarin de
cultuur-kabouter een centrale plaats
inneemt. „De cultuur-kabouter in de
nieuwe samenleving zal de conflicten
van de tot verdwijnen gedoemde,
oude maatschappij tot een oplossing
moeten brengen".
Oranje Vrijstaat is een antwoord,
een antwoord op een maatschappij die
aan zichzelf kapot gaat. „Omdat zij
zichzelf niet kan redden uit haar eigen
conflicten. De politieke spanningen
tussen de bestaande autoritaire rege
ringen k unnen elk moment in een
militairé catastrofe uitbarsten. De
agressie van de officiële technologie
en industrie tegenover de natuur bre
ken het biologisch milieu systema
tisch af en zal binnen enkele jaren
Als ]e van modern houdt moet
je echt eens naar deze tijdelijke
verkoop schoudertassen komen
kijkenje zult zien dat we
niette veel hebben gezegd!
Tiener kreukellak schoudertas
met koperbeslag, riem met
klipsluiting, rits en amberkleu
rige gesp en ringen. De schou
derriem is verstelbaar.
Wie wil er niet zo'n tas bij
hebbenzeker als je weet
dat wij 'm nu verkopen voor
nog géén dertien gulden.
uitlopen op apocalyptische rampen.
Ongekende epedimieën, voedselvergif
tiging en hongersnood, massale sterf
te onder dier en mens zijn onafwend
baar wanneer niet de opkomst van
een nieuwe cultuur dit voorkomt. Een
nieuwe cultuur en een nieuwe mens:
de cultuur-kabouter, die de spanning
tussen de natuur en de oude cultuur
zal opheffen".
Sabotage
De nieuwe maatschappij zal wel de
gelijk de oude saboteren. De oprich
ting van de nieuwe maatschappij in
de oude wordt gezien als de meest ef
fectieve sabotage, die op dit ogenblik
is gepleegd. Is daarmee tevens een
goed voorbeeld van de geweldloze sa
botage, waarvan men zich wil bedie
nen. „Erotiek en pseudo-erotiek zijn
de andere middelen om de nieuwe we
reld voor ieder zonder uitzondering te
ontsluieren". Als beeld staat de stich
ters van Oranje Vrijstaat dit voor
ogen: „De nieuwe maatschappij be
stuurt zichzelf doordat iedereen be
trokken wordt bij de besluitvorming
op het gebied van economie, planolo
gie, verdediging, milieu-hygiëne en
alle andere zaken van openbaar be
lang. Behalve bij de politieke besluit
vorming want die kan vergeten wor
den omdat de politici, zoals die nu nog
bestaan, zullen verdwijnen. Als ieder
een bij de besluitvorming betrokken
is, zijn politici overbodig en sterft de
politiek, die altijd machtspolitiek was,
af.
De nieuwe, zichzelf besturende
maatschappij is een raden-democra
tie. In fabrieken, kantoren, universi
teiten en scholen vormen zich raden
van hen die daar werkzaam zijn. In
buurten, dorpen en steden vormen
zich raden 'Van hen die daar wonen.
Alle raden grijpen in elkaar in coördi
nerende raden die op nationaal niveau
problemen kunnen overzien en rege
lend kunnen optreden".
Aniti-autoritair
„De nieuwe maatschappij is socia
listisch omdat zij het persoonlijk bezit
van produktiemiddelen afgeschaft
heeft. Maar dit socialisme heeft niets
met het bureaucratische en gecentra
liseerde socialisme van vroeger te
maken. Het is gedecentraliseerd en
anti-autoritair. Het laat zoveel moge
lijk beslissingen aan de mensen ter
plaatse over, in hun verschillende ra
den. Het is niet meer het socialisme
i de gebalde vuist Waar van de ge-
penis, van de vliegeride vlin-
an de ontroerende oogopslag,
de heilige kat. Het is anarchis
me". Besloten is twaalf departemen
ten op te richten, stuurgroepen van
onbezoldigde ambtenaren.
1 VOLKSDEPARTEMENT VOOR
PUBLIEKE WERKEN. Zal zich
voorlopig bezig houden met aan
plant van nieuwe groenvoorzienin
gen en afbraak van autowegen.
2. VOLKSDEPARTEMENT VOOR
SOCIALE ZAKEN. Eerste taak:
oprichten van arbeiders- en buurt
raden. Streven naar gelijktrekking
loon.
3. VOLKSDEPARTEMENT VOOR
MILIEUHYGIëNE. Herstellen van
biologisch evenwicht.
4 VOLKSDEPARTEMENT VOOR
VOLKSHUISVESTING. Bureau
„De kraker" wordt gesocialiseerd.
5 VOLKSDEPARTEMENT VOOR
VERKEER EN WATERSTAAT.
Opbouw van een snel en gratis
openbaar vervoer.
6. VOLKSDEPARTEMENT VOOR
bouw van een alternatieve econo
mie die niet winst tot doel heeft,
maar bevrediging van de mense
lijke behoeften.
T VOLKSDEPARTEMENT VOOR
DE GEESTELIJKE GEZOND
HEID. Dit onderzoekt en geneest
de oorzaken van criminaliteit en
neemt dus de taak over van het
oude ministerie van justitie.
8. VOLKSDEPARTEMENT VOOR
DE LANDBOUW. De nieuwe land
bouw is gebaseerd op biologisch
aanvaardbare methoden. Doorbre
king van de vicieuze cirkel van
overproductie en productievernie
tiging, die veroorzaakt wordt door
het gebruik van insecticiden.
9. VOLKSDEPARTEMENT VOOR
ONDERWIJS. Oprichting van an
ti-autoritaire crèces en lagere
scholen. Stimulering projectonder
wijs. Bevordering van het one-
man-one-vote-principe in het ho
ger onderwijs d.m.v. school- en
universiteitsraden.
In het najaar hoopt de vereniging
voor Interkerkelijke Jeugd Evangeli
satie te Rotterdam haar 20-jarig be
staan te vieren. Vele honderden zijn
in de afgelopen jaren lid van deze
vereniging geweest. De huidige
I.J.E.-generatie hoopt met al deze
oud-leden in het najaar het 4e lustrum
te gaan vieren.
Maar velen zijn verhuisd, en de
nieuwe adressen zijn dikwijls niet be
kend. Daarom een dringend verzoek
aan alle oud-leden zich op te geven bij
één van de hieronder genoemde per
sonen. F. G. Bosma, Poelenburg 44,
Rotterdam, G. Mastenbroek, Elle-
woutsdijkstraat 230, Rotterdam, F.
Mastenbroek, Desdemonastraat 231,
Hoogvliet, telefoon 010-163080.
10 VOLKSDEPARTEMENT VOOR
SUB-CULTUUR EN CREATIVI
TEIT. Neemt de taak van C.R.M.
over.
11 VOLKSDEPARTEMENT VOOR
SABOTAGE VAN MACHT EN
GEWELD. De volksuniversiteit
voor sabotage en pseudo-erotiek
wordt gesocialiseerd. Komt in de
plaats van ministerie van defen-
12 VOLKSDEPARTEMENT VOOR
INTERNATIONALE COÖRDINA
TIE. Streeft naar uitbreiding van
de nieuwe maatschappij en de op
richting van een internationale sa
botage gemeenschap (SaDeGe).
Het stadhuis van de nieuwe maat
schappij is gevestigd aan Heren
gracht 358, Amsterdam. Oranje Vrij
staat, meer dan een teken des tijds;
een antwoord op een maatschappij,
die zichzelf heeft overleefd.
Jan Hein de Groot
Donderdag 26 februari wordt in
Bergsdhenhoek de eerste paal gesla
gen voor een serie bungalows en se-
mi-bungalows die in het projekt
„rondom het Zwaluwplein" gebouwd
zullen worden. Mede dank zij de be
langstelling van burgemeester A. van
Gent van Bergschenlhoek voor nieuwe
woonvormen is de Rotterdamse archi-
tekt D. J. Klamer er in geslaagd op
een gunstig gelegen driehoekig stuk -
grond een geheel nieuw projekt te
creëren. Enkele verschillen van dit
plan met het monotone huizentype
zijn o.a. de verschillende hoogten van
de huizen onderling, de variabele
voor- en achterrooilijn en de verschil
lende grootte van de erven.
Dierenikeurinig in
Crooswijk
De Jeugdnatuurclub afdeling Croos
wijk en Jaffakwartier organiseert m
samenwerking met het Buurthuis
Crooswijk op zaterdag 21 februari een
grote „Dierenkeuring" waar alle kin
deren die een dier verzorgd hebben
met dat dier aan deel kunnen nemen.
Alle soorten en rassen huisdieren
zoals honden, katten, vogels, vissen
e.d. zijn welkom. Voor de winnaars
zijn er prijzen beschikbaar. De ouders
van de kinderen zijn ook welkom op
zaterdag 21 februari om 10 uur in de
grote zaal van het buurthuis Croos
wijk van Reijnstraat 32.
Door eenvoudige ingrepen is het mo
gelijk de indeling van de vertrekken
in de woningen te wijzigen. Alle wo
ningen hebben een zogenaamde open
keuken, een verwarmde garage en
een badkamer met ligbad. De koop
prijzen variëren van f 67.000 tot
f 112.500. In totaal zullen 25 woningen
worden gebouwd. Het projekt dient in
1972 gereed te zijn.
U hoeft Uw zoon niet steeds te
waarschuwen voor z'n schoe
nenlaat 'm voetballen, klim
men en klauteren, deze schoe
nen hoeft hij niet te ontzien.
Zijn zulke molières ook niets
voor vader, degelijke schoenen
voor alle dag, heerlijk warm en
waterdicht, ijzersterk en met
anti-slip zóolwe hebben ze
in zwart en bruin en U krijgt
er 3 maanden garantie op.
Spotgoedkope molières voor
vader en zoon vanaf morgen
op onze schoenen-afdeling.
Dr. Penning verhuisd
Dr. K. P. Penning, huisarts te
Nieuwerkerk, heeft in de afgelopen
dagen zijn nieuwe woning betrokken
in de Alexanderlaan 111. Zijn telefoon- Fiesta Gitana nog
nummer is 2435 gebleven. m
maat 38-46
maat 30-33
maat 34-37
en dag kan Rotterdam genieten van D Silv's
De Lntren. Vrijdg 20 februri 8.15 uur
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij op de parterre deze
moderne schoudertassen van
kreukellak met koperbeslag en
amberkleurige gesp en ringen,
in de kleuren rood,
zwart, marine en
bordeaux
De NOS bracht zondagavond o.l.v.
Jacq. van Belle onder „Zienswijze"
een programma: „Ik geloof, jij ge
looft, hij gelooft... Een discussie
over de vele geloofsverschillen tussen
de mensen". Het leek gezien vorige
uitzendingen, een hachelijke onderne
ming. De laatste malen traden vooral
vertegenwoordigers van kleine groe
pen naar voren, die meer propagan
da maakten voor eigen standpunt, dan
dat ze probeerden samen iets over te
brengen naar het grote publiek. Van
een echt gesprek was toen nauwelijks
sprake.
In het forum zitten de heren Wij ma
(godsdienstigpsycholoog)Esfoeek
a(ntroposoofVAN Kief (atheïst),
Maasbach (Pinkstergemeente) en
mevrouw Mientjes (gereformeerd).
Het blijkt alras, dat de drie eerstge-
noemden veel meer in de intellectuele
dialoog geoefend zijn dan Maasbach,
zodat zijn opmerkingen zelden ergens
schijnen aan te komen. De gerefor
meerde dame lijkt pittig en echt wel
in staat, om een waardevolle inta-eng
te hebben. Maar ze krijgt van al die
mannen nauwelijks een kans. Waar
om niet in kerkelijke kring gezocht
naar iemand, voor wie de dialong met
andersdenkenden een dagelijkse taak
is? Er zijn er genoeg!
Jacq. van Belle begint, met het noe
men van verschillende mogelijkhe
den, om al die geloofsverschillen te
verklaren: Wij mensen verschillen in
milieu en cultuur, In erfelijkheid en in
karakter, in behoefte en in smaak.
Waarom dan ook niet in geloof?
De atheïst merkt op, dat geloof en
religie meer iets voor de alpha-men-
sen (de mensen van geestesweten
schappen) is, dan voor bêta-mensen
(de mensen van de wis- en natuurkun
de). Maar de godsdienstigpsycholoog
vertelt, dat het volgens onderzoek
juist andersom is.
De één zegt, dat je door veel te le
zen en te onderzoeken vanzelf tot ge
loof komt. De ander zegt, dat je nooit
tot geloof komt, als je blijft lezen en
onderzoeken. Je moet op een moment
alle intellectuele overwegingen stop
zetten en tot een overgave komen, an
ders blijft alles onzeker.
Uit de oertijd
De anthroposoof ziet geloof en reli
gie alleen als behoeftebevredigend.
De mens kan nu eenmaal elk ogen
blik zo maar al zijn zekerheden ver
liezen. Hij is slechts van een feit vol
strekt zeker: dat hij moet sterven.
Daarom heeft hij in zijn onbehagen
en doodsangst behoefte aan een ze
kerheid, die alleen geloof hem kan
geven.
De atheïst zegt, dat „geloof een
atavisme is, iets uit de oertijd, toen
de primitieve mens een godsgeloof no
dig had, om hem in zijn hulploosheid
te steunen. Maar hoe meer kennis en
ervaring de mens opdoet, hoe minder
het geloof eraan te pas komt. Als de
wereld al meer geïndustrialiseerd en
verstedelijkt wordt, verdwijnt de in
vloed van geloof en van.kerk. Hij ver
telt, dat hij zelf van christelijken
huize is. Maar als jongen van 16 jaar
woonde hij een „bekeringssamen
komst" bij. En dat werkte bij hem
averechts. Hij voelde, dat hij nooit op
zo'n manier kon geloven. Hij 'ver
klaarde, dat sindsdien socialisme en
humanisme zijn levensovertuiging
waren geworden. Er kwam gee ant
woord op de vraag van een der fo
rumleden: Is dat ook niet een geloof?
Dan brengt Van Belle een paar gro
te psychologen voor het front. Freud
heeft gezegd, dat het geloof een neu
rose is, een kinderlijk, infantiel ver
langen naar een Vaderfiguur, die je
tegelijk kan vrezen en vereren. Rüm-
ke daarentegen was ervan overtuigd,
dat ongeloof een ontwikkelingsstoor
nis is. Wil een mens waarlijk volwas
sen zijn, dan moet hij een diepe over
tuiging hebben van de Zin van het
Heelal. En Jung heeft gezegd, dat hij
nooit een patiënt zag genezen zonder
een nieuw godsdienstig beleven. An
ders wordt je de krachten van het on
bewuste geen baas....
De godsdienstpsycholoog merkt op,
dat het verschil tussen de psycholo
gen kleiner is dan het lijkt. Freud
zegt alleen, dat infantiel geloof een
dwangneurose is. Maar tegen geloof
als een volwassen, persoonlijke levens
overtuiging kan een psychiater niets
inbrengen. Integendeel hij zal het
alleen maar bevorderen.
De atheïst vraagt snedig, of de psy
chiater niet als ideaal heeft: de aan
gepaste mens, die met zichzelf en de
wereld in het reine is, omdat hij er
zin in ziet. Maar aanpassing kan ook
onmenselijk zijn. Achter het IJzeren
Gordijn zal men met die aangepaste
mens heel iets anders bedoelen dan
hier.... Of toah in de grond hetzelfde?
Doel missen
Als bijdrage in deze discussie wil ik
tenslotte graag ook iets ten beste ge
ven. Jacq. van Belle noemde als mo
gelijke oorzaken van al die geloofs
verschillen: verscheidenheid in milieu
en cultuur, in erfelijkheid en karak
ter, in behoefte en in smaak. Maar
moeten we niet dieper peilen? De Bij
bel spreekt van een samen afge
dwaald zijn, de een hienneen en de an
der daarheen. Van een diepe storing
in ons mensenleven. Van „zonde", en
dat woord betekent: het missen van
je doel.
Al dagdromend zie ik ons instappen
in een lange trein, ergens in de onme
telijke Russische laagvlakte. Je
vraagt aan de chefconducteurWaar
gaat die trein heen, want er is ner
gens een bordje of aanwijzing te zien.
Hij zegt: „Naar Wladiwostok". Voor
alle zekerheid vraag je het in de cou
pé ook nog eens aan een passagier.
Maar die zegt: „Welnee, we gaan
naar Warschau". Je vraagt het aan de
man, die met koffie rondgaat, maar
die zegt: „Ik geloof, dat we naar Ba
koe rijden. Maar ik ben voor het eerst
op de lijn". Je kijkt naar je reisbiljet
en je wacht op de conducteur, die de
kaartjes controleert. Maar die houdt
zich van de domme. Ieder biljet
schijnt even goed te zijn. De meeste
reizigers eten, drinken en slapen in de
trein heel genoeglijk en trekken zich
niet veel van de eindbestemming aan.
Je probeert je onderweg te oriënteren
aan het wisselend landschap, of aan
de sterren. Maar door de mist zie je
alleen maar ongrijpbare schimmen.
En nergens zie je een stationsnaam,
die houvast geeft. En nooit stopt de
trein op een bepaald station. Hij
houdt alleen maar even stil, als er ie
mand onderweg gestorven is. Die
wordt dan snel ergens in mist en
sneeuw begraven. Heeft die de be
stemming bereikt? Je kunt over heel
de situatie eindeloos met elkaar de
batteren. En soms wordt een Wladi-
wostok-man opeens of langzamerhand
iemand voor Archangel. Of omge
keerd. Maar dat bewijst natuurlijk
niets....
Aan het woord
Totdat er een conducteur door de
wagens gaat, die zegt dat de bestem
ming van de trein het „Godsrijk" is.
Hij verklaart dat we het onderling zo
oneens zijn, omdat door een commu
nicatiestoring dat Godsrijk voor ons
een dubieuze en schimmige zaak is
geworden. Maar namens de directie
staat Hij, Jezus, er borg voor, dat de
trein dit einddoel zal bereiken. Hij
kan zich niet legitimeren met een
prachtig uniform of met zware stem
pels en handtekeningen op papieren.
Maar die kunnen tenslotte vervalst
zijn. Daarmee wordt door velen ge
werkt. Zijn enige legitimatie is Zijn
persoon. De manier waarop Hij in de
trein met de mensen bezig is, nu eens
hier, dan daar. Daarin voel je het uit
eindelijke. Daarin besef je zin
temidden van alle onzinnige verwar
ring. Zijn vertrouwen deelt zich aan
je mee en je probeert het ook aan je
medereizigers over te brengen, ook al
heb je niet zo'n zeggingskracht als
Hij. Fijn, dat het je soms lukt. Maar
velen blijven het op een andere con
ducteur, een andere bestemming hou
den. Of ze willen in de trein alleen
maar leven en studeren en genieten.
Ik kan er alleen maar naar verlan
gen, dat in al die passagiersdiscussies
van de NOS Jezus eens aan het woord
gelaten wordt. Dat zal een openbaring
zijn.
DR. K. J. KRAAN.
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij op de schoenen
afdeling keurige heren- en jon
gensmolières, met prima pas
vorm. Warme en waterdichte
schoenen met anti-slip zool, in
de kleuren zwart en bruin en
de maten 30 t/m 46.
Elke vrijdagavond tot 9 uur open
Fe ijfmoard- pl aa t
Het had een grote stunt moeten
worden op de Coolsingel. Feijenoord
liet drie olifanten rondstappen m de
buurt van het Hoibein-restauamt met
de bedoeling veel volk te trekken. De
ongunstige weersomstandugheden
maakten van het geheel wel een grap
pige vertoning, maar het gezochte
effect" werd niet bereikt. Een en an
der gebeurde naar aanleiding van het
in de handel brengen van de nieuwe
Feijenoord-hit met de veelgezegde ti-
tel ,,Fedjenoord'\ Het lied wordt ge-
zongen door een aantal Feijenoord-
spelers, die echter bij de aanbieding
niet aanwezig konden zijn, omdat er
getraind moest worden.
Wethouder Langerak kreeg de plaat
van Feijenoord aangeboden door miss
Holland, die overigens vroegtijdig
haar hoge zetel achter de oren van
één van de olifanten moest verlaten
omdat het logge beest opeens nogal
dartel begon te doen.
De plaat van Feijenoord, uitgege
ven door „Imago" gaat f 4,95 kosten.
Op de achterkant van de plaat staan
hoogtepunten uit het radioverslag
Feijenoord—A.C. Milan met persoon
lijke commentaren van Wim van Ha-
negem en Wim Jansen de makers van
de doelpunten in die wedstrijd.
Toneel-avond bij
„Sipke Husmans"
Op 25 februari wordt er een grote
toneel-avond gegeven bij „Sipke Hus
mans, Pendrechtstraat 54. Opgevoerd
zal worden. „De Klyster kin wer
sjonge", dit stuk wordt opgevoerd
door een toneelgroep uit Heerenveen.
Voor niet leden toegangskaarten aan
de zaal. Aanvang 8 uur.
Dinsdag 24 februari Alledagkerk in
de St. Laurenskerk van 12.5013.10
uur, spreker pater B. M. A. Vrede-
bregt.
De Havenloods gaat
de nieuwe lente
kleurig en fleu
rig tegemoet.
Kijk maar.
over 12
dagen.