Gooi geen oude bruggen weg,
je knnt er fijn mee spelen"
Morgen
100%
nylon-tapijt
S3
69,-
in het
WxjriWhrenHuis
^ID
Prof. ir. van den Broek over Willemstunnel Maasbruggen
HH DE KLERK
De gehuwde werkende vrouw
KUNSI6EBITTEH
SLAAPKAMERS
modestoffen
boUa^en
Donderdag 25 maart 1971
<-9e jaargang no. 12
SCHIEDAM
VERSCHIJNT OP DINSDAG EN DONDERDAG IN ROTTERDAM RECHTER MAASOEVER - SCHIEDAM - VLAARDINGEN - KRIMPENERWAARD E.O.- HOOFDKANT. PRINS HENDRIKKADE 14, ROTTERDAM. TEL. 13.21.70
Vorig jaar vond het projektonderwijs ook ingang in de Academie
voor Bouwkunst (Hoger Bouwkundig Onderricht) aan het
Bospolderplein te Rotterdam. Eén der klassen besloot een
ontwerp te gaan maken voor het gecombineerd trein-metro-
station, dat aan de Blaak moet gaan komen als de oost-west
metro er komt. De iele staalplusglas-constructie die in het
betreffende metrorapport voorkomt, leek hen wat teveel op „een
kippehok", in ieder geval niet passend op de stevige Blaak.
Maar het liep een beetje uit de hand. Want in plaats van zich tot
het stationsprobleem te beperken, onderwierpen de HBO-ers
(allen werkzaam op architectenbureaus) de hele functionering
van dat stukje Blaak en het oostelijk ervan liggend stadsgedeelte
eens aan een studie. Ze gingen daarbij uit van hoe aardig dit
buurtje vroeger was geweest en concludeerden dat het geheel, na
al die jaren braak te hebben gelegen, eigenlijk meer verdient dan
wat er nu mee dreigt te gebeuren.
Wat dat laatste is: Stadsontwikkeling en Verkeersdienst willen er
een slakkehuis van driehonderd meter middellijn aanleggen ten
behoeve van de ter plaatse uitmondende Willemstunnel, waar
Rotterdam al 15 jaar op heet te wachten. En daarmee verbon
den: de sloop van de Willemsburg en, als de NS nog eens een
eigen tunnel willen, tevens de verwijdering van de spoorwegbrug.
De HBO-studenten verdeelden de taken. Eén hunner probeerde
uit te vinden, hoe de officiële plannen redelijkerwijs inpasbaar
waren op de omgeving. Hij gaf er de brui aan. Twee anderen
zochten het in een minder ruimte vergende verkeersoplossing
voor de tunneluitgang en een derde groep (zeven man) trok zich
nergens iets van aan en schiep ter plaatse eep heel nieuw idee,
gebaseerd op het gegeven dat je een dergelijk stuk centrum anno
1971 niet meer cadeau kunt doen aan de auto, maar moet
aanbieden aan de levende bewoners van Rotterdam.
Dat leidde tot een pleidooi voor het behoud van de bestaande
bruggen en het afschaffen van het tunnelplan. Liefst zien ze er
nog een brug bij, ter hoogte van het Boeregat, maar als het niet
anders kan, dan daar maar een tunnel. Het betekende ook een
nieuwe inhoud voor het stadsdeel rond Oude Haven en Haring
vliet. De waterkant moest recreatief zijn en het achterland'
begenadigd met een warme' bestemming, dus woningen en
winkels en zo. Ongedachte pronkstukken: natuurlijk het Witte
Huis, maar ook het oude station Blaak, waar je een restaurant
van kan maken, en het spoorwegviaduct, dat mede geschikt kan
worden gemaakt als wandelpad naar de rivier.
Eenvoudig ligt het allemaal niet. Ten eerste omdat de drijfveren
ongelijksoortig zijn. .Rotterdam' wil geen tunnel omdat daarmee
de stadsbeleving zo is gediend. Maar omdat de verkeersstroom
(hopelijk) wat vloeiender gaat en omdat de scheepvaart het zo
prettig vindt om geen bruggen op zijn weg te Vinden. Ten
tweede: iets waar je vijftien jaar achterheen hebt gezeten, dat
laat je niet zomaar los.
Het is de bedoeling, dat het Willemstunnelplan nog voor de
komende zomer in de gemeenteraad komt. Wat betekent, dat het
kort dag is voor wie Keulen en Aken nog even wil bouwen.
Niettemin geven de studenten niet bij voorbaat op. Hun plannen
worden tentoonstellingsrijp gemaakt, zodat de Rotterdammers
een mening kunnen vormen. Ze staan daarbij niet alleen. De
directeur van Stadsontwikkeling, ir. B. Fokkinga, zelf is een
dergenen, die een brug de voorkeur geeft boven een tunnel
(zonder succes dus). Een ander, die zich al jaren geleden fel tegen
de sloop van de Maasbruggen heeft gekant is prof. ir. J. H. VAN
DEN BROEK (72), vermaard architect en stedebouwkundige en
bovendien Rotterdammer. Met hem over deze zaken een gesprek.
Niet als architect, maar als een gewone Rotterdammer, die van zijn stad houdt,
zou ik willen pleiten voor het behoud van een brug over de Nieuwe Maas. In de
oorlog toen we de toekomst van de stad bespraken, hebben we gedacht aan een
nieuwe brug van waar af'we de rivier prachtig zouden kunnen beleven. Nadat er
vergelijkende ontwerpen waren gemaakt, kozen we een hangbrug met uitgebouw
de terrassen, die een miljoen gulden meer zou kosten, omdat we die het mooist
vonden. Kijk, dacht ik destijds, dat is nu echt Rotterdams. Technisch zijn
tunnelverbindingen natuurlijk de beste oplossingen. Maar mogen we daarmee
tevreden zijn Moeten we als mollen onder de rivier door graven om van zuid in
het centrum te komen?
Aldus Van den Broek op 18 mei 1960
in een interview in het Algemeen
Dagblad. Het knipsel ligt voor hem en
hij leest het bovenstaande met krach
tige, zeg maar stentorstem, voor, ter
wijl hij met de vlakke hand op tafel de
maat slaat.
Hij zegt: „Ik had toen net een gesprek
achter de rug met de toenmalige direc
teur van Stadsontwikkeling, waarin ik
hoorde, dat men ervan uitging dat de
Willemsbrug zou worden opgeheven.
Dat trof me bijzonder onaangenaam.
Ik hang aan die brug. Omdat als een
stad in tweeën gesneden wordt door
een rivier en ik maak een oeververbin
ding door een brug, dan horen die
stadsdelen nog bij elkaar. Ook om een
oude, sentimentele reden. Ik heb die
brug nog gekend zonder z'n verkeers-
verbeteringen, toen-ie nog alleen voor
fietsers en voetgangers was. Je had
toen ook nog die bastions waarop je
kon zitten met een prachtig uitzicht
op de rivier. Daarom waren wij ook
blij toen indertijd de HAL hier bleef
zitten en niet, zoals veel anderen,
besloot naar het westen te trekken".
In de periode rond 1960 moest er nog
gekozen worden tussen een korte
(eindigend op het Noordereiland) en
een lange tunnel. De eerste betekende
demping van de Koningshaven en der
halve de noodzaak om tegelijkertijd
met een uitgekiend schema de Maas
bruggen te slopen. De voorkeur ging
hiernaar omdat het 30 miljoen gulden
goedkoper was dan de lange tunnel.
Van den Broek: „Ik zei: beste mensen,
waarom laat je die bruggen niet zitten
en maak je die lange tunnel. Dan blijft
de Koningshaven ongerept. Dan heb je
bovendien allebei. Aan het begin van
de tunnel laat je zien of de brug open
staat of niet. Wie haast heeft neemt de
tunnel en wie dat niet heeft, die wacht
gewoon even en beleeft toch dat rivier
gezicht".
- Inmiddels is het toch de lange
tunnel geworden. Dus hoeven de brug
gen niet koste wat kost weg.
Van den Broek: „Ja, daarom zeg ik:
maak er iets bruikbaars van. Je hebt 'm
tóch. En heus, ik betwijfel of zelfs die
Zacht tapijt. Sterk tapijt. Langdurig tapijt.
Kleurecht tapijtDat is 100% nylon-tapijt!
Het kost u geen moeite om 't schoon te houden.
En u hoeft 't niet te ontzien. Uw kinderen mogen
hollen, spelen, knoeien zo veel ze willen.
U zelf mag er op ijsberen dat 't een lieve lust is.
Nylon-tapijt is ér om makkelijk mee te leven.
Buitenkansje, als De Klerk dan juist
van dit tapijt een fijne aanbieding heeft gemaakt:
goudgeel gemêleerd, 366 cm breed,
morgen per strekkende meter
geen 95,- maar
Vrijdagavond geopend. Maandag gesloten.
WoonWarenHuis Lijnbaan/Binnenweg,
Winkelcentrum Beijerlandselaan.
Winkelcentrum Groot IJsselmonde.
Filialen in Den Haag, Utrecht, Vlissingen, Hoörn, De Lier.
spoorbrug ooit wel weg gaat. In elk
geval heeft Gemeentewerken zich in
het tunnelplan losgemaakt van de
spoorwegtunnel toen bleek dat de
Spoorwegen nog helemaal niet defini
tief wisten wat ze wilden. Dan zeg ik
gewoon: wie weet watje later ook niet
een plezier kan hebben van die spoor
brug. Gooi geen ouwe schoenen weg,
ook al heb je nieuwe, zeg ik dan. Je
kunt er fijn op spelen of trappen.
Maar wat belangrijker is: door de
Willemsburg te bewaren (moet wel
worden opgehoogd tot Rijnvaarthoog
te, evenals de spoorbrug) bespaar je
een fietsers- en voetgangerstunnel. En
met die uitsparing kun je de Willems
brug laten opknappen. Ze hebben er
indertijd toch wel die 30 miljoen meer
voor over gehad om de lange tunnel te
maken? Bovendien: ik vraag niet om
extra-geld. Ik zeg alleen: je moet tóch
iets maken voor de voetgangers daar.
Je kan toch niet gaan zeggen: ga maar
naar het Zuidplein en koop maar een
metrokaartje? En maak je een tunnel
voor ze, dan krijg je weer die ongeluk
kige op- en afgangen. Ik geef ze een
aangepaste brug en ze krijgen het geld
cadeau uit de rijwieltunnel".
Foeilelijk
- U bent indertijd geïmponeerd ge
raakt doordat de overheid bereid war
een miljoen meer uit te geven voor een
„mooiere" brug. Die zit inmiddels
jaren in de prullenmand. En nu gaan ze
er ook nog eens een foeilelijk circuit I
maken. Wat vindt u daarvan?
Van den Broek: „Om te beginnen: b(j
die brug van ons hoorde ook een
dubbele opgang, petroleumstel', zei
den we. Nu is er weer zo'n ding, alleen
om naar beneden te gaan. Ach, ik kan
me best voorstellen, dat men die tun
nel een beste verkeersoplossing vindt
en niet graag overstag gaat naar een
aryJer idee. Je kunt er daarom over
,twisten, wat het gemeentelijk apparaat
moet doen: of die oeververbinding
perfect maken voor de auto's, of die
juist uit het centrum weghouden. Maar
dat vraagstuk zal men wel niet meer
willen aansneden".
Wat vindt u van het plan van de
HBO-studenten
Van den Broek: „In de eerste plaats
heb ik het grootste respect en plezier,
dat hier een groep Rotterdammers zich
heeft laten leiden door de gedachte:
hoe maak je een goed begrip mogelijk
tussen die rivieroever daar en de stad.
Dus: hoe geef ik er een ander cachet
aan, geënt op het oude beeld. Ook al
moeten we ervan uitgaan dat die Rot
terdammer 's avonds niet de straat op
gaat".
- U ziet dat zelf niet zo zitten?
Van den Broek: „Ach, er is zo'n
mythe, dat Amsterdam zo gezellig is
's avonds. Maar als je Amsterdam goed
kent en je de Walletjes buiten beschou
wing laat en je het Rembrandtplein en
het Leidseplein hebt gehad, dan is de
rest net zo dood als vrijwel alle andere
steden. Bovendien vind ik persoonlijk
de binnenstad van Rotterdam een
eigen interesse hebben, al mis je die
.gezellige' nauwere straatjes soms wel.
Het lopen in een ruimte, die wordt
begrensd door hoge gebouwen, dat
heeft wel iets aparts. Ik vind de Cool-
singel ondanks z'n breedte helemaal
niet ongezellig. En door de voor- en
achteruit springende gevels helemaal
Prof. ir. J. H. van den Broek.
niet beklemmend. Wat ik wel beklem
mend vind is bijvoorbeeldde Blaak
met die drie bankgebouwen op een
- De i
zouden het zelf niet
Beide netten
Van den Broek: „Ik geloof, dat men
's avonds naar de stad gaat om divertis
sement te zoeken helemaal niet zo
nodig vindt en bijvoorbeeld liever bij
de televisie zit. Ik heb 's avonds twee
televisies aanstaan om beide netten in
de gaten te kunnen houden. Ja,
's avonds moet ik nadenken over een
heleboel dingen, dat gaat ook onder de
televisie. Nou goed, er zijn dingen waar
je niet naar kijkt. Maar kom mij niet
aan dat het zo a-cultureel is om televi
sie te hebben. Ik hou niet van die
snobs, die dat beweren. Het is mis
schien meer luiheid om niet naar de
stad te gaan.
Die jongelui, ja, dat is wat anders.
Maar die zoeken niet het centrum van
de stad. Die zoeken het centrum van
zichzelf. Die kruipen in holen. En is
het zo gek dat ze de realiteit ontvluch
ten? De rothuisjes, waar ze in wonen.
De kantoren waar ze werken. Ik denk
gewoon aan de heffe des volks".
Bert Bakker.
Reductie voor
onze lezers
Holiday on Ice
in Ahoij
met Sjoukje
Opnieuw kunnen wij onze lezers
de gelegenheid bieden tegen een
gereduceerd tarief in het Sportpa
leis Ahoy' de Holiday on Ice show
1971 bij te wonen. De vermaarde
ijsrevue Holiday on Ice komt na
een afwezigheid van 2 1/2 jaar op
DONDERDAG 29 APRIL op
nieuw naar Rotterdam met een
spectaculaire „Showboat" voor
stelling. Topsoliste in deze werve
lende nieuwe productie is onze
Sjoukje Dijkstra, die met een tien
tal andere solisten, een geweldig
programma zal afwerken, omlijst
door 36 danseressen en dansers.
Waarom komen wij deze maal zo
vroeg met onze publicaties? Het
antwoord is zeer eenvoudig. Wij
willen iedereen een kans geven
gebruik te maken van deze aanbie
ding. Het is verder wel bekend dat
de door ons georganiseerde evene
menten meestal in een wip uitver
kocht zijn. Zie voor verdere inlich
tingen de publicatie in dit blad.
Kaartverkoop uitsluitend bij die
adressen, die op de reductiebon
genoemd worden. De voorverkoop
start vrijdag 26 maart aanstaande.
AUTOMATISCHE
TELEFOON
REGISTERS
PASSAGE 7
SCHIEDAM
REPARATIES
vanaf f 5,- per ueparatie
:s GOUDEN KROON f 17.50
:r op wachten
INSTITUUT DENTILIA
3, 45, 49 en 49a
Vele gehuwde vrouwen in ons land
zouden graag weer willen gaan
werken. Velen van hen stuiten
daarbij op grote moeilijkheden.
Die problemen beginnen vaak al
thuis, omdat de echtgenoot er be
zwaar tegen heeft, dat zij weer een
werkkring zoekt. In vele gevallen
vloeien die bezwaren voort uit de
stelling, dat de vrouw in de keuken
thuis hoort en dat de man het geld
voor het gezin moet verdienen.
Daarbij gaat men uit van de ge
dachte, dat de helft van onze
bevolking in feite alleen maar ge
schikt is voor het huishouden.
De gehuwde vrouw, die weer wil
gaan werken, vindt echter ook
andere hinderpalen op haar weg. In
feite is het zo, dat de Nederlandse
samenleving nog niet rijp is voor
het inschakelen van de gehuwde
vrouw in het arbeidsproces. Het
vreemde daarbij is, dat ons land in
dat opzicht achter blijft bij de ons
omringende landen.
De Rotterdamse Kamer van Koop
handel en Fabrieken heeft een
commissie ingesteld, die tot taak
kreeg deze problematiek te bestu
deren. In deze gemengde commis
sie hebben zitting een hoofd van
de sociale dienst van een groot
bedrijf, een afdelingshoofd van het
Gewestelijk Arbeidsbureau,
kinderarts, een vrouwelijk raadslid,
een vrouw, die in de commissie
was gekozen uit hoofde van haar
wetenschappelijke functie en haar
functie in het bedrijfsleven en een
functionaris van de Kamer van
Koophandel.
Onze redacteur Jan Dijkstra heeft
uitvoerig met de leden van deze
commissie gesproken. Zijn bevin
dingen - in feite dus de bevindin
gen van de commissie en het stand
punt van de Kamer van' Koophan
del als zodanig heeft hij neergelegd
in een serie van vijf artikelen,
waarvan de eerste in dit nummer
wordt gepubliceerd. Met het publi
ceren van deze serie wordt niet
bedoeld te stellen, dat alle gehuw
de vrouwen op slag moeten gaan
werken. Dit is ook niet het stand
punt van de commissie van de
Kamer van Koophandel. Wel is
deze artikelenreeks bedoeld als een
pleidooi voor de vrije ontplooiing
van de vrouw en het openstellen
van de mogelijkheden, dat zij, in
dien zij dat wenst, kan gaan wer
ken.
Ongetwijfeld zal deze serie vele
reacties oproepen van voor- en
tegenstanders. Wij zullen die reac
ties in dank ontvangen en, indien
zij daarvoor in aanmerking komen,
publiceren.
HAARIMPORT
BROERSVELD 169 SCHIEDAM
telefoon 26.82.89
tegenover onze dameskapsalon. 1
MAISON VAN
DOOREMAALEN
In een half uur
Kunstgebitten-reparaties gereed.
S Enzeer vakkundig
ADEMFRIS
Tandtechniek en adviezen
Dagelijks geopend van 8 18 uur
Dinsdags en donderdags tot 20 uur
Bovendien 's zaterdags tot 13 uur
1e Middellandstraat 117
WTel. 230406 en 234837 J
V
centrale -
vervN/armlnQ
vanaf f-14"'
of 133,33 Pm-
vraag *"d'
dokurnertatt!
tel 01044522*1