Middenstanders in de weer tegen
buitensporige huurverhogingen
Huurliberalisatie is inflatoire boemerang
Rijm over huurwoeker
Internationaal congres
over groen en recreatie
in dichtbevolkte gebieden.
Onderzoek toont toename gebruik
eigen vervoer bij woon-werk-verkeer
DE HAVENLOODS,
DINSDAG 15 JUNI 1971
De wet op de bedrijfspanden - nota bene een wet ter bescherming van de
huurder - dreigt door de verhuurder, die gebruik maakt van de eveneens
door te voeren huurliberalisatie (het in vrijwillig overleg komen tot een
overeenkomst wat het huurbedrag betreft), misbruikt te worden.
Huuropzeggingen gevolgd door buitenissige huurverhogingen zijn aan de
orde van de dag.
In Amsterdam heeft zich een comité middenstanders gevormd, dat zich
tegen deze wanontwikkeling verzet Een Rotterdams comité heeft dit
goede voorbeeld spoedig gevolgd. Met initiatiefneemster mevrouw J.
Boussaard en penningmeester J. M. G. Saers hadden we een gesprek.
Zowel het Rotterdamse als het Amsterdamse comité wil het bezwaar
schriften doen regenen bij de kantonrechter. In Amsterdam weet de
rechter met de stroom brieven ai geen raad meer. Er komen er
momenteel zo'n 100 per dag binnen. Ook in Rotterdam is de stroom al
Bij een groot aantal middenstanders in de randstad Holland met name in
Amsterdam en in Rotterdam - is de beer los. Zo kan de stemming onder vele
duizenden zelfstandigen uit het midden- en kleinbedrijf m het dichtbevolkte
westen het best omschreven worden. Oorzaak van de paniek, de wet op de
bedrijfspanden, die met ingang van 1 juli in werking zal treden. Een wet, die de
bedoeling heeft de positie van de huurder tegenover de verhuurder sterk te
verbeteren en de huurder eveneens meer zekerheid (betere schaderegeling) te
geven bij onteigening van bedrijfspanden door de overheid. De verhuurder kan
wel veel vragen, maar de rechter zal uitmaken of er sprake ia van een redelijke
prijs.
Maar wat is nu het onvoorziene geweest? Tegelijk met deze wet wordt de
huurliberalisatie doorgevoerd, die beoogt de factoren van vraag en aanbod het
prijspeil te latep bepalen. Diverse grote beleggingsmaatschappijen, eigenaars van
ritsen winkelpanden, ruiken de kans om geld als water te verdienen. Immers, in
de grote steden is een constante vraag naar winkelruimte. De vraag overtreft in
mime mate het aanbod. Men kan in feite vragen wat men maar wil. Wil de een
niet, dan is er nog altijd een ander, die het op z'n tenen of over de ruggen van de
consument wel wil betalen. Want dat gevaar zit er natuurlijk ook in. Krijgt de
middenstander buitengewoon forse huurverhogingen te bekostigen dan moet het
geld toch ergens-vandaan komen. En waarvandaan anders dan van zijn klanten
komen zijn inkomsten? In feite zullen de huurstijgingen van bedrijfspanden per
I juli hun weerslag vinden op het massapubliek.
In Amsterdam is enkele weken geleden
door verontruste middenstanders een
Algemeen Huurcomité Amsterdamse
Middenstand in het leven geroepen.
Huuropzeggingen en huurverhogingen,
die beslist niet acceptabel waren, de
den de kleine en middelgrote zelfstan
digen samenroepen. Zaterdag 22 mei
sloeg de ome over naar Rotterdam.
Hier was het mevrouw Boussaard, die
samen met haar man 3 herenmodeza
ken beheert, die niet meer lijdzaam
wilde afwachten hoe de zaken zich
zouden ontwikkelen. Ze richtte in
navolging van het Amsterdamse voor
beeld het Algemeen Huurcomité Rot
terdamse Middenstand op. Daarmee
doorbrak ze de apathie, die bij alle
bedreigde middenstanders aanwezig
was. Er heerste onder de betrokkenen
een stemming van het zal zo'n vaart
niet lopen. De overheid zal wel ingrij
pen. Maar de eerste juli komt naderbij
en er wordt helemaal niet ingegrepen.
Sterker nog: als de middenstanders
niet voor hun eigen belangen opkomen
gaan ze voor de bijL
zijn er werkelijk, die niet meer weten
wat te doen. Iemand in Schiedam
moest door de huurverhoging in 5 jaar
tijd een kwart miljoen meer betalen".
Het gesprek wordt even onderbroken
door de komst van de heer Saers,
juwelier. Ook hij maakt deel uit van
het Rotterdamse huurcomité. Terwijl
mevrouw Boussaard het volgende tele
foontje aanpakt, springt hij meteen
middenin het probleem. „Het wordt
een chaos. Moet u eens nagaan. Een
radertje in een systeem schiet met
3-400 procent uit. Dat kan nooit
goed gaan. De prijzen zullen schrikba-
zal het voordeel van een 1000 woeke
raars uit de beurs van de consument
moeten komen"*
Spelletje
Opwinding
Bij een bezoek aan mevrouw Bous
saard blijkt duidelijk de staat van
opwinding, waarin tientallen midden
standers zich bevinden. Nauwelijks ben
ik binnen of de telefoon roept haar al
naar de huiskamer toe. Met een veront
schuldigend „zo gaat het de hele dag
mag ik even aannemen" loopt ze
voor me uit. Het verloop van het
gesprek is ongeveer als volgt: Alleen
huuropzegging.....? Voor uitzetten
hoeft u niet bang te zijnOver de
hele linie is het hetzelfde, 'tls ver
schrikkelijk. U moet meteen een be
zwaarschrift bij de kantonrechter in
dienen. Ja, die kunt u hier krijgen".
Nadat ze de telefoon heeft neergelegd,
wendt ze zich weer meteen tot mij.
„Zo gaat het de hele dag door. Tiental
len telefoontjes per dag. De mensen
zjjn eindelijk wakker geworden. Het
Kom kijken
in de keuken
Hoe zit dat eigenlijk met die
gemeentelijke bedrijven? Met het
Drinkwaterleidingbedrijf, de Metro,
de Gemeentekwekerij; wat doet de
dienst van Stadsontwikkeling?
Op woensdagmiddagen kunt u een
kijkje achter de schermen nemen:
7 juli en 4 augustus
Metro remise en werkplaats
Hilledük
16 juni, 14 juli en 11 augustus
Drinkwaterleidingbedrijf
Berenplaat
23 juni, 21 juli en 18 augustus
gemeentekwekerij aan de Bosdreef
30 juni, 28 juli en 25 augustus
Dienst van Stadsontwikkeling
Haagseveer
Interessante excursies per luxe
touringcar van het Gemeentelijk
Voorlichtingscentrum Open Boek,
Kruisplein 23 (Bouwcentrum),
telefoon 116181, toestel 2153.
Hier zal men ook graag uw
boeking voor een of meer van deze
tochten noteren en de nodige
inlichtingen verstrekken.
Ondanks vele prijsverhogingen
is de prijs van dé excursies hetzelfde
gebleven als in het vorige jaar:
f. 3,50 per persoon.
Geeft u tijdig op! Doe het nu al!
OPEN BOEK doet
Boekje Open!
Kijkt u mee?
Het zijn bezoeken aan werkende
bedrijven. Daardoor moet het aan
tal bezoekers per keer beperkt
worden tot één bus per tocht.
wÊKÊÊm
rend stijgen en je jaagt elkaar op naar
"de inflatie. En dat alleen omdat een
tegenvallend groot deel der eigenaars
van bedrijspanden grof geld wil verdie
nen. A-sociale profiteurs, die aange
pakt moeten worden. Toevallig speelt
deze uitbuiting vooral in de grote
steden, maar het is natuurlijk een
nationaal probleem. Overal waar de
bedrijfsruimte schaars is kan men der
gelijke toestanden verwachten. Als de
middenstanders geen tegenmaatregelen
treffen, vallen er onder hen koppen en
De grote beleggers spelen hun spelletje
als volgt. De huurders van bedrijfspan
den krijgen keurig netjes een brief
thuis bezorgd met de mededeling, dat
hun de huur wordt opgezegd. Enkele
weken later krijgen ze een nieuw huur-
aanbod. Een huuraanbod, dat veelal
schrikbarend hoger ligt dan het bedrag,
dat ze tot dan toe betaalden. Willen ze
op dat moment tegen deze gang van
zaken protesteren, dan zijn ze in veel
gevallen al te laat. Want het addertje
onder het gras is, dat de bewuste
middenstander binnen 6 weken na de
huuropzegging beroep moet aanteke
nen bij de kantonrechter. Hij moet
zich niet aan het lijntje laten houden.
Als de 6 weken verstreken zijn komt
z'n verweer op losse schroeven te
staan.
De heer Saers: „Niemand wist van
deze bepaling. Deze is pas aan het licht
gekomen bij een gesprek dat het Am
sterdamse huurcomité met de kanton
rechter had. De eigenaren wisten ech
ter wel beter. Zij hebben op allerlei
manieren geprobeerd tijd te winnen.
Als de huurders na de opzegging om
een gesprek vroegen, werden ze met
een kluitje het riet ingestuurd. Ze
zouden binnen korte tijd van zich
laten horen enz. Het grofste voorbeeld
wat ik kan noemen van tijd rekken van
een verhuurder is het geval, dat de
huurder van een horlogezaak hier in
Rotterdam meemaakte. Hij kreeg op
25 mei een aangetekende brief, die op
26 april was gedateerd".
Het Koninklijk Verbond van Onderne
mers (KVO) wijt de consternatie gro
tendeels aan het niet georganiseerd zijn
van vele zelfstandigen uit het midden-
en kleinbedrijf. Een woordvoerder ver
telde, dat alle georganiseerden de be
nodigde voorlichting van hun bonden
hebben gekregen, terwijl de ongeorga
niseerden min of meer aan hun lot zijn
overgelaten. Met name de overheid zou
in gebreke gebleven zijn.
Medio april zgn er in de Tweede
Kamer door het P.v.d.A.-lid A. Lems
vragen over deze kwestie aan minister
Polak van justitie gesteld. In zijn ant
woord wees de minister er op, dat er in
de media voldoende publiciteit werd
Het forum in gebouw Palace. Rotter
damse middenstanders aangevuld met
Amsterdamse collega's en een juridisch
adviseur van het Koninklijk Verbond
van Ondernemers.
gegeven, dat er in de vakbladen voor
lichting werd gegeven en dat er op 24
maart een radio-uitzending over dit
onderwerp was gehouden.
B(j het KVO, dat overigens ook enkele
radio-uitzendingen over deze huurma-
terie heeft verzorgd, vindt men echter
dat de regering in haar voorlichtende
taak schromelijk tekort is geschoten.
Er zijn indertijd wel advertenties ge
niet voor niets bedoeld ter bescher
ming van de huurders. De rechter zal
uitmaken wat rechtvaardig en wat niet
rechtvaardig is. De verhuurder kan
vragen wat hü wil, maar wat ie krijgt
bepaalt de rechter. Bij het KVO is men
er van overtuigd, dat alle eigenaren, die
het onderste uit de kan willen hebben,
de kous op de kop zullen krijgen. Wat
de rechter dan wel als aanvaardbare
huurverhogingen zal zien, zal van geval
tot geval verschillend zijn. Dat hangt
bijvoorbeeld af van de stand, de situe
ring en de toestand van het pand.
Vandaar dat de heer Saers het allemaal
net even te somber ziet, als hij zegt:
„Van een gram goud kun je een draad
trekken van een kilometer lengte. Een
middenstander is zo mogelijk nog taai
er. Maar als ze zo doorgaan, zullen ze
de meesten straks terugvinden in Cana
da of Australië".
H.van C.
Het Algemeen Huurcomité Rotterdamse Middenstand heeft inmiddels
twee activiteiten belegd. Een in de Rivièrahal en een in gebouw Palace.
Op de laatste bijeenkomst vertelde de heer Matser, een van de twee eerste
middenstanders die in Rotterdam al voor de kantonrechter zijn versche
nen, dat hij binnen 5 minuten weer op de stoep stond. Want als er nog
mensen waren, die niet durfden te beweren, dat de wet op de
bedrijfspanden te weinig publiciteit heeft gekregen, dan werd hun de
laatste twijfel door de woorden van de heer Matser wel ontnomen. „De
rechter", zo zei hij, „heeft de zaak voorlopig 6 weken opgeschort Hij
moest eerst wat meer afweten van deze ingewikkelde materie
De sneldichter van Delfshaven, de heer S. Cohen, heeft ingehaakt op de actie die
het Algemeen Huurcomité Rotterdamse Middenstand voert. Hij stuurde mevrouw
Boussaard, initiatiefneemster van het comité en de kantonrechter te Rotterdam,
onderstaand rijm over huurwoeker.
De middenstander gaat te gronde -
door dit onbezonnen spel -
hij wordt een macht verslonden -
en gaat bij zonder fel -
Hij verschijnt nu voor de rechter -
voortgedreven door de nood -
Zijn positie wordt steeds slechter -
en zijn wanhoop - dubbel groot.
Machteloos moet hg zich buigen -
voor de slagen van het lot -
want men tracht hem uit te zuigen -
en ze maken hem kapot. -
Eigenaars en makelaren -
slepen winsten in de wacht -
winkeliers met hun bezwaren -
worden nu totaal ontkracht -
gaandeweg zien wij een stijging -
winstbejag - met hart en ziel - Totale
ondergang bedreiging - van vier tot
tweeëntwintig mille. -
Uit Schiedam komt dit berichtje -
en het stemt ons droef te moe -
en het werpt een droevig lichtje -
op dit duister huurgedoe. -
de middenstand heeft slechts vertrou
wen-
in de rechterlijke macht -
zo dit laatste zou verflauwen -
wordt het duister als de nacht. -
Ook de waarde van de gulden -
komt nu ernstig in gevaar -
de middenstand geraakt in schulden -
en het lot weegt bitter zwaar. -
die gaan samen - hand in
ik geef slechts globaal beschrijving -
dat men in het slop - belandt. -
Laat ons leven niet ontwrichten -
door dit woekerend schandaal -
middenstanders - kent uw plichten -
Protesteer nu - allemaal
Van 22 tot 30 juni wordt in Rotter
dam een internationaal congres gehou
den over groen en recreatie. De bijeen
komst is georganiseerd door de
IFPRA, een internationale organisatie
van mensen van rijks- en lokale overhe
den, wetenschappelijke instituten en
andere organisaties op het gebied van
de openbare groenvoorziening, tuin- en
landschapsarchitectuur en openlucht
recreatie.
Er zijn op het ogenblik al 325 deelne
mers geregistreerd en zij komen in
Rotterdam praten over een belangwek
kend onderwerp: „Groen en recreatie
in dichtbevolkte industriegebieden".
De bijeenkomst in Rotterdam is het
zevende congres van de organisatie, die
tot doel heeft vakkennis door middel
van internationale contacten te ver
breiden. De eerste twee congresdagen
worden gebruikt voor lezingen en dis
cussies; daarna maakt men zes dagen
lang tochten door voornamelijk West-
Nederland.
De IFPRA is opgericht in 1957 als
overkoepeling van nationale organisa
ties op het gebied van groen en recrea
tie. 13 nationale organisaties nemen
deel aan de IFPRA, benevens 152
individuele leden uit 27 landen.
De lezingen in Rotterdam zullen zich
concentreren op de gevaren voor het
leefklimaat in grote bevolkingsagglo
meraties. Door goede voorzieningen op
het gebied van groen en recreatie zal
zo goed mogelijk tegenwicht worden
gegeven, maar de omtstandigheden
daarvoor zijn, omdat er een zekere
Aan het congres is een tentoonstelling
verbonden in het stadhuis, die op
dinsdag 22 juni om 17 uur geopend zal
worden door burgemeester Thomas-
Op 23 juni om 10 uur vindt de
officiële opening plaats door Prinses
Margriet in de kleine zaal van de
Doelen.
Op 23 en 24 juni worden de volgende
voordrachten gehouden: Prof. dr. ir.
F. M. Maas, hoogleraar in de tuin- en
landschapsarchitectuur aan de T.H.
Delft over „De planologie van het
ruimtegebrek"; B. M. van Griethuysen,
directeur van de Directie Natuurbe
houd en Openluchtrecreatie van het
Ministerie van C.R.M. over „Creatie
voor recreatie"; D. Deneke, Minister
für Ernahrung, Landwirtschaft und
Forsten des Landes Rheinland-Westfa-
len over „Das Sicherstellen von Ertio-
lungsraum"; J. Kennedy, Chief Officer
of the Greater London Council Parks
Department over „De mens in de open
ruimte"; W. W. Brown, Chairman of
the Board of Trustess and Acting
President of the National Recreation
and Park Association of the U.S.A.
over ,,A look at leisure services in the
seventies"; Prof, dr. L.H. Klaassen,
President-directeur van het Nederlands
Economisch Instituut over „Enkele
economische aspecten van groenvoor
zieningen" en prof. ing. K. P. Filipsky,
President des Verbandes der Oster-
reichischen Garten- und Landesarchi-
tekten over „Die Synthese von Funk-
tion und Form".
Het hoofd van de Rotterdamse Plant
soenendienst, ir. A. Raad, is dit jaar
voorzitter van de Internationale oiga-
plaatst met betrekking tot de huurver
hogingen van woningen, maar nu deze
belangrijke wet op de bedrijfspanden
van kracht gaat worden is dat nagela
ten. Verder bevestigt het KVO de
termijn van 6 weken waarbinnen gerea
geerd moet worden. Degenen, die voor
1 mei zjjn opgezegd, moeten voor 1
juli reageren, terwijl degenen, die na 1
mei een huuropzegging hebben ontvan
gen 6 weken hebben om stappen te
ondernemen. Ten slotte wijst men er
bij het KVO op, dat moedwillig tijd-
rekken van de kant van de verhuurder
eenvoudigweg niet getolereerd moet
worden.
De heer Saers: „Gevaarlijker dan de
huuropzeggingen per 1 juli zijn die op
langere termijn. Bijvoorbeeld een op
zegging over 6 maanden. Iedereen
denkt dan voldoende tijd te hebben.
Maar in feite hebben ze alleen die 6
weken om er iets aan te doen. Ieder
een, die een huuropzegging of een
abnormale huurverhoging heeft gekre
gen, moet meteen bij de kantonrechter
in beroep gaan. Kant en klare bezwaar
schriften kunnen worden verkregen bij
mevrouw Boussaard (010-322513). De
bureau's van de rechters moeten - net
zo als in Amsterdam het geval is, waar
"de kantonrechter het niet meer zag
zitten en de mensen van het huurcomi
té voor een gesprek uitnodigde - on
der de beroepschriften doorbuigen".
Een ding is duidelijk: buitensporige
huurverhogingen of huuropzeggingen
moeten in geen geval genomen wor
den. De wet op de bedrijfspanden is
Volgens „deskundigen" behoort in de
toekomst het zogenaamde woon-werk-
-verkeer meer en meer met het open
baar vervoer te geschieden. Men gaat
het met de auto naar het werk gaan
langzamerhand min of meer als a-so
ciaal beschouwen en het openbaar
vervoer wordt afgeschilderd als hét
alternatief.
Dat deze redenering in feite alleen
maar het woon-werk-verkeer naar bin
nensteden betreft, wordt er meestal
niet bijgezegd. En een vergelijking tus
sen het aantal mensen dat wél en dat
niet in binnensteden werkt wordt er in
het algemeen niet bijgegeven. Wel stelt
men dat bijvoorbeeld de Rotterdamse
binnenstad zo'n 60.000 arbeidsplaat
sen kent (buiten de binnenstad en
buiten Rotterdam zijn er honderddui
zenden), maar vaak wordt verzwegen
dat de Amsterdamse binnenstad in de
afgelopen jaren zo'n 20.000 arbeids
plaatsen heeft verloren doordat bedrij
ven naar elders, vaak de Amsterdamse
buitenwijken, vertrokken zijn. Oftewel
naar plaatsen, die per auto gemakkelijk
te bereiken zijn én waar men over
voldoende parkeerruimte beschikt.
Enquete
Een enquête, gehouden door de Neder
landse Stichting voor Statistiek onder
1500 Nederlanders, heeft uitgewezen
dat slechts een zeer kleine minderheid,
namelijk acht procent, met het open
baar vervoer naar en van het werk
reist. Voor vijf procent is dit bus of
tram, voor drie procent de trein. In de
drie grote steden in het westen reist
dertien procent van de werkers met
het openbaar vervoer.
De enquête heeft onder meer uitgewe
zen, dat er meer mensen zijn die naast
of vlakbij hun werk wonen dan dat er
met het openbaar vervoer reizen, na
melijk negen procent. Zes procent
loopt naar het werk, 20 procent ge
bruikt een fiets, elf procent een brom
fiets en één procent een motor of
scooter. Met eigen of andermans auto
tenslotte reist 45 procent, oftewel
bg'na de helft. In de drie grote steden
gaat zelfs 47 procent met de auto naar
het Werk.
Men heeft de geënquêteerden ook ge
vraagd of men langer of korter onder
weg zou zijn als men met bus, trein of
tram naar en van het werk zou reizen.
56 procent antwoordde, dat men er
langer over zou doen (gemiddeld 30
minuten) en zeven procent zei er
korter of even lang over te doen.
Bovendien zei 16 procent dat de af
stand tot het werk te gering is om
gebruik van het openbaar vervoer te
maken en 21 procent verklaarde dat er
geen enkele of geen behoorlijke verbin
ding met het werk is. In het westen is
dit laatste percentage lager, namelijk
zeventien.
Sinds 1 juni rijden over 4000 km.
autoweg en 1600 km. snelweg in Italia
103 Fiat-bestelwagens van het type
850 T en 238, die door Fiat zijn
ingezet als een soort wegenwacht. De
ze „Fiat assistenza vacanze" is een
extra service van deze Italiaanse fa
briek aan vakantiegangers in welke
auto dan ook. Buitenlandse toeristen
behoeven op gewone autowegen zelfs
geen uurloon te betalen (Italianen wel)
en Fiat-auto 's waarop nog garantie rust
worden helemaal gratis geholpen. Re
paratie langs gewone autowegen is
alleen mogelijk als het karwei minder
dan 30 minuten in beslag neemt. Dit
bepaalt het Italiaanse verkeersregle
ment namelijk. Gaat het reparatiewerk
langer duren, dan zorgt de Fiat-vakan
tie assistentie voor transport naar een
reparatiebedrijf.
Het is voor de zevende maal in succes
sie, dat Fiat deze vakantie-service heeft
ingesteld. Men blijft dit doen tot en
met 30 september. Vorig jaar legden
de service-auto 's meer dan vier miljoen
kilometer af en hielpen zij ongeveer
67.000 auto's.
Het onderzoek is uitgevoerd in op
dracht van de Stichting Weg. De Stich
ting haalt ook een in 1970 in opdracht
van Elseviers' Weekblad gehouden on
derzoek aan, waarbij bleek dat twee
derde van degenen, die met de auto
naar hun werk gaan, van mening was,
dat er voor hen geen goede verbinding
met openbaar vervoer was. Tevens
verklaarde 70 procent van hen dat - al
was er een goede verbinding - men
toch de eigen auto zou blijven prefere
ren.
De Stichting Weg trekt uit haar onder
zoek de conclusie dat men niet mag
verwachten dat het gedragspatroon
met betrekking tot het woon-werk-ver
keer zal veranderen en dat men inte
gendeel rekening zal moeten houden
met een toenemend gebruik van de
eigen vervoermiddelen. Aan de voor
zieningen voor dit personenvervoer zal
in de komende jaren dan ook voorrang
moeten worden gegeven, aldus de
Stichting WEG.
RET verkoopt
dagkaarten
via automaten
Met ingang van woensdag 16 juni zal
het mogelijk zijn in een aantal metro
stations RET-dagkaarten te kopen via
automaten. Voorlopig worden de auto
maten geplaatst in de hallen van de
stations Stadhuis, Beurs (zuidelijke
hal! Leuvehaven, Maashaven en Zuid
plein. In een later stadium zullen zij
ook in de overige stations verschijnen.
De dagkaarten, die f2.25 kosten en
gedurende de dag van afstempeling
ONBEPERKT geldig zijn op alle RET-
lijnen (metro, tram en bus), worden
reeds verkocht in alle trams en auto
bussen en bij alle RET-verkoopadres-
sen. De plaatsing *v»n de automaten in
de stationshalen geschiedt ten gerieve
van de metro-passagiers, die het be
zwaarlijk bleken te vinden dat gedu
rende de sluitingstijden van de ver
kooppunten geen dagkaarten verkrijg
baar waren in de onmiddellijke nabij
heid van de metro.
De dagkaartautomaten worden door
middel van een witte band onderschei
den van de overige plaatskaartenauto-
maten. De automaten stempelen de
dagkaarten NIET op de datum af. De
passagier bepaalt ZELF de daag waar
op hij zijn dagkaart wil gebruiken.
Pas bij de aanvang van de eerste rit
wordt de kaart van een datumstempel
voorzien. Bij de metro gebeurt dat
door de kaart in de ontwaardingsauto
maat van het KINDERTOURNIQUET
te steken en in tram en bus wordt het
stempel geplaatst door conducteur, be
stuurder (in zelfbedieningstrams) of
chauffeur. Na de eerste rit behoeft de
kaart gedurende de rest van de dag niet
meer te worden afgestempeld.
Voor wie op één dag meer dan vijf
stadsritten of meer dan drie ritten op
de bijzondere autobuslijnen (de lange
buitenlijnen) moet maken, is de dag
kaart de voordeligste reismogelijkheid.
