,Pnffende Wimpie' is
niet dood te krijgen
Fischer zal Russen
eens wat laten zien.
M
m
m
I
I
HI-FI-SHOW
GESTULPTE MAGEN IN MOSSELEN
Australische bevolking houdt treintje rijdend
DE HAVENLOODS
DINSDAG 31 AUGUSTUS 1971
De grote actie tot redding van die
ouwe getrouwe begon in 1955. Maar
laat ons niet vooruitlopen op het
verhaal en bij het begin beginnen.
Dat begin begon kort nadat Engeland''s
Australische koloniën zich in 1901
verenigd hadden tot een zelfstandige
Australische Federatie. Kort nadien
verscheen er in de Staat Victoria een
treinde op het transporttoneel. Dat
was in 1902. Het was een merkwaardig
treintje, dat voorbestemd was voor een
bewogen leven. Het ving zijn bestaan
aan als vrachttrein en bracht toen hout
uit de ommelanden van Melbourne
naar deze stad. Doodgewoon? Dat
zeiden wij ook tot we vernamen, dat
de mensen meer dan een halve eeuw
geleden al zeiden, dat het een bijzon
der treintje was. Zo in de geest van de
beschrijving, die Vader Tom van zijn
■zoon Dik gaf: 't Is een bijzonder kind,
dat-is-tie.
„Puffende Wimpie" is de naam, die
men het treintje gegeven heeft. „Puf
fende Wimpie" heeft bijna even vaak
afscheid genomen van het geëerd pu
bliek als een gevierde primadonna
zulks pleegt te doen. Steeds echter
Wimpie rijdt langs de rand van een
eucalyptusbos. In tijden van droogte
bestaat hier gevaar voor brand.
kwam hij terug. En nu, op zijn oude
dag, is hij beslist een geziene en popu
laire figuur in Victoria. Duizende en
nog eens duizende vakantiegangers,
schoolkinderen zowel als volwassenen,
laten zich zittende, staande of hangen
de in Wimpie's bijkans antieke rijtui
gen door Wimpie voorttrekken door
een der mooiste wildernisgebieden van
Victoria. Ieder weekend is Wimpie
.paraat voor zijn tocht door de prachti
ge Dandenog Bergen. De tocht begint
ongeveer 40 km ten oosten .van Mel
bourne in Belgrave en eindigt een
kleine 10 km verder bij Menzies'
Creek.
„Puffende Wimpie" is altijd een onge
dwongen treintje geweest. Gezelligheid
geeft de toon aan tijdens zijn tochten.
Toen Wimpie enige jaren vóór de
eerste wereldoorlog met reizigersver-
voer begon, nodigde het locomotief-
personeel altijd zoveel mogelijk passa
giers uit om op de locomotief plaats te
nemen. Dan bleven de reizigers lekker
warm en konden zij gezellig praten
met de machinist en zijn helper. Wim
pie is niet alleen een gezellig, maar ook
een gemoedelijk treintje. Hij streeft
niet naar hedendaagse topsnelheden.
Hij is tevreden met zijn aloude maxi
mum-snelheid van 24 km per uurl
Reddingsactie
Tot kort vóór 1930 leidde Wimpie een
onbezorgd leven. Toen echter werd de
economische toestand in Australië (als
elders in de wereld) veel minder roos
kleurig dan voordien. Australië's klein
ste treintje, de brave Wimpie dus, werd
crisis-slachtoffer en werkloos. De
spoorwegautoriteiten namen hem uit
de vaart. Toen het na een paar jaar
weer wat beter ging, nam men hem
weer in dienst. De tweede wereldoor
log doorstond Wimpie tamelijk goed,
al had hij reden om te klagen over te
weinig passagiers. Een heel zware slag
moest „Puffende Wimpie" in decem
ber 1952 incasseren. Die slag had de
vorm van een aardverschuiving, die het
smalle spoorbaantje totaal blokkeerde.
Rappe handen hielpen Wimpie echter
en na korte tijd pufte hij weer lustig
over zijn ijzeren baan. Lang duurde
deze vreugde evenwel niet, want in
augustus 1953 -doemde een tweede
aardverschuiving Wimpie tot niets
doen. De autoriteiten verklaarden de
lijn officieel voor gesloten. Dit was
definitief het einde, meenden velen.
De koude schaakoorlog Fischer
(USA)-Petrosjan (USSR) staat op het
punt te ontbranden. We kunnen er
derhalve niet aan ontkomen nog wat te
babbelen over het schaakgenie, luiste
rend naar de naam Robert James
Fischer, 28 jaar oud, op z'n 14de
kampioen van de Verenigde Staten van
Amerika en sindsdien het enfant terri
ble van de schaakwereld. In 1958, op
zijn 15de jaar dus, werd Bobby op
grond van geleverde prestaties door
de FIDE benoemd tot grootmeester.
Degenen die de laatste 10 jaren, in
welk soort wedstrijd ook, tegen
Fischer gespeeld hebben en volgens
hun zeggen „met pech" verloren, zijn
er eindelijk achtergekomen: er bestaat
maar één vorm van pech, namelijk
tegen Fischer te moeten spelen.Ook
Russen schijnen die mening te zijn
toegedaan. Ze durven haast niet op
winst te spelen.Met deze weten
schap kan de in september te houden
match Fischer-Petrosjan één grote be
levenis worden.
Fischer vindt de 9 remises, die
Petrosjan en Kortsjnoj op het score
bord lieten aantekenen, een belachelij
ke zaak en bovendien onsportief om
dat de meeste remises zonder vechten
tot stand kwamen. Inmiddels heeft
Fischer Petrosjans 9 remises (van de 10
partijen) al onder de ldtep genomen en
„enige ongerechtigheden" geconsta
teerd.
In een interview werd Fischer gevraagd
of hij denkt van Petrosjan te winnen.
Hij gaf het kortst mogelijke antwoord:
„Ja". En daar was de kous mee af.
Waar deze match zal worden gespeeld
is nog niet bekend. In elk geval niet in
de VS en zéker niet in Rusland, want
dat vertikt Fischer. Waarom eigenlijk,
is overigens niet erg duidelijk. Immers,
als Fischer zó overtuigd is van zijn
„atomische" schaakkracht - voeg
daarbij zijn antipathie tegen de Rus
sen dan nioet het voor hem toch een
kleine moeite zijn „Tijger" Petrosjan
in zijn eigen hol te verslinden, ook al
beschikt deze over 20 secondanten.
Parijs is genoemd als mogelijk slagveld
(slachtveld). Fischer verwacht - na eli
minatie van Petrosjan - ook van we
reldkampioen Boris Spasski te winnen.
Déze match vindt plaats in maart van
het komend jaar. Voorlopig moet
Fischer eerst de wereldkampioen remi
se-schuiven, zoals Petrosjan veelal sma
lend wordt genoemd, opzij schuiven.
Maar Bobby heeft lak aan zulke repu
taties; hij heeft überhaupt lak aan
reputaties, behalve aan die van hem
zelf. Hij wordt in staat geacht als volgt
te redeneren: „Ik zou geen raad weten
als ik ooit eens tegen mezelf zou
moeten spelen, ik zou altijd van
Fischer verliezen, zó sterk speelt-ie!
Buiten Rusland twijfelt praktisch nie
mand eraan dat Fischer, voor wie het
woord „Rus" of de lettercombinatie
„USSR" als een met bloed doordrenk
te theedoek op een briesende stier
werkt, remise-keizer Petrosjan zal ver
slaan, al of niet vernietigend.
een zege voor zijn landgenoot. En
Spasski, die al dat geweld langzaam
maar zeker op zich ziet afkomen, heeft
zijn haren overeind gezet en alle scha
kers ter wereld kond' gedaan, van het
feit dat hij voor niemand bang is, zelfs
niet voor Fischer. „Hij zal mij inspire
ren tot groots schaak! aldus Boris.
Hij vreest echter één ding, t.z.t. als
hij inderdaad met Fischer te doen
krijgt in slechte vorm of in minder
goede gezondheid te zijn. ENIGE vrees
is reeds te bespeuren.
Sorry
Toen Fischer in 1962 voor het eerst
tegen Botwinnik speelde, sprak hij
zegge en schrijve drie woordjes. Bij het
voorstellen zei Robert James:
„Fischer", maar door de daarbij ge
paard gaande buigingen vond een lich
te botsing der schaakhoofden plaats en
Fischer verontschuldigde zich met:
„Sorry". Daarna werd er uren en uren
geschaakt en aan het slot van de partij
liet Fischer opnieuw iets los: „Remi
se". Botwinnik had zelden zó weinig
met een tegenstander kunnen conver-
Het is leuk al die uitspraken van
huidige, toekomstige, ex- en kandi
daatswereldkampioenen te vernemen.
Zo verkondigde Larsen in april 1970:
„Als ik wereldkampioen ben, zal je
nog 'ns wat beleven. Dan wordt het
allemaal anders, want dan krijg je een
wereldkampioen te zien die nog wel
eens een partijtje vergokt". (Juli 1971:
Fischer-Larsen 6-0).
Bondarevski, de coaeh van Spasski,
heeft destijds Fischer en Petrosjan als
de finalisten getipt. Hij zei over
Fischer: „Het is een beuker die zijn
tegenstander geen ogenblik respijt
gunt. Zijn spel bevat geen enkele truc,
geen enkele bluf, hij speelt kristalzui-
En Taimanow, vóór zijn 0-6 debacle,
zag het zo: „Als ik tegen Fischer moet
spelen, dan maar liever meteen, nu hij
nog geen match-ervaring heeft(! Ik
vind hem een uitstekend, misschien
zelfs een geniaal schaker, maar hij is
God niet". Taimanow weet nü wel
beter.
We laten nog eenmaal Fischer aan het
woord: „Dat ik de Russen niet mag,
vindt zijn oorzaak in de vele onvrien
delijkheden die zij in de afgelopen
jaren over mij hebben rondgestrooid.
Ik voel me nu verplicht wereldkam
pioen te worden. Ik ben al tien jaar de
beste speler ter wereld, maar de Rus
sen hebben me steeds aangevallen en
geprobeerd mij op de achtergrond te
houden omdat zij bang zijn de wereld
titel naar Amerika te zien verhuizen".
Computerschaak
De laatste kandidaten-match van deze
cyclus (vóór de grote finale), tussen
Fischer („computerschaak") en Petros
jan (als 'teven kan, remise-schuiven),
zal ons enige weken in opperste span
ning houden. De 24 partijen tellende
match om het wereldkampioenschap
- hetzij Fischer/Spasski, hetzij Petros
jan/Spasski - zal misschien in ons land
worden gehouden. Ook Joegoslavië
heeft zich bereid verklaard deze match
te organiseren, maar de Russen vinden
dat de Nederlanders meesterszijn in,
het organiseren van toernooien en mat
ches, en aangezien prof. dr. Max Euwe
inmiddels president van de Wereld
schaakbond is geworden, maken we
een prachtkans de finale om de wereld
cup binnen onze grenzen te krijgen!
En nu maar hopen dat Rotterdam er
ook een graantje van mee kan pikken,
al zijn het maar een paar partijtjes,
want de Rotterdammers zijn, wat
hoogstaande schaakgebeurtenissen be
treft, altijd misdeeld geweest. Voor
RSB-voorzitter J. A.W, Hammer een
unieke gelegenheid zijn voelhorens vast
te gaan uitsteken, als 't al niet te laat
is. Slaagt hij erin Fischer (of Petrosjan)
en Spasski op Maasstedelijke stoelen te
krijgen, dan heeft hij een mooie béurt
en „voor eeuwig" naam gemaakt.
i ilMiiaii'ii
aantal vrienden een „Vereniging tot
Bescherming van Puffende Wimpie"
op. Het werd een groot succes. Thans
telt die vereniging meer dan duizend
leden in Victoria. In de loop der jaren
1955-1961 bracht de vereniging geld
bij elkaar om de spoorbaan te herstel
len en de niet meer helemaal jonge
Wimpie te reviseren en een verfje te
geven. Thans is, bijzondete omstandig
heden voorbehouden, Wimpie's finan
ciële basis hecht en zijn oude dag
verzekerd!
Zelfs het Australische leger droeg een
stevig brok steen bij om Wimpie te
kunnen behouden. In de lange, warme
Australische zomer van 1961 zwoegde
een aantal militairen op het herstel der
sein-installaties. Ruim vijfhonderd pad
vinders of verkenners werkten koorts
achtig aan het herstel van het spoor en
fleurden het stationnetje bij Menzies'
Creek op met een fikse laag verf.
linten. Ter ere van zijn terugkeer had
rrien hem rood, zwart en goud geverfd.
Kortom, Wimpie bewees, dat hij wer
kelijk heel kras was voor zijn jaren.
Sedert die feestdag heeft Wimpie jaar
lijks een kleine honderdduizend passa
giers vervoerd en jonge en oude men
sen veel vreugde geschonken. Alleen in
heel warme periodes laat Wimpie wel
eens verstek gaan. Dan trekt hijgde
rode wagens met zilveren daken niet
door de eucalyptusbossen. Daii mag hij
dat niet doen en moet hij soms dagen
achtereen gedwongen rust nemen. En
waarom? Als de temperatuur zeer
hoog is, zijn de bossen langs Wimpie's
spoor zó droog, dat een vonk uit het
locomotiefje een heilloze, gevaarlijke
bosbrand zou kunnen veroorzaken. En
Puffende Wimpie (eigenlijk zijn er drie
Puffende Wimpie's," drie van die mini-
locomotiefjes uit het begin dezer eeuw
zijn op het traject in gebruik! mag
geen brandstichter worden! Dan zou
den vooral de duizend leden van de
Vereniging voor het Behoud van Puf
fende Wimpie uitermate betreuren.
„Wimpie krijgen ze nooit dood", zei
een bejaarde spoorwegman, toen wij
met hem over het treintje spraken.
„Welnee, dat gebeurt nooit. Wimpie is
nog zo'n stoere Australiër uit de goede
oude tijd, weet u, zo'n echte taaie,
neem dat maar van mij aan"!
We wilden en willen het graag geloven.
En we hopen van harte, dat die spoor
wegman gelijk krijgt.
Zij vergisten zich! De spoorbaan werd
weer in orde gemaakt en een in Mel
bourne verschijnende krant organiseer
de gratis-ritten voor duizenden school
kinderen met Wimpie of „per Wimpie"
om van deze ouwe getrouwe afscheid
te nemen. Het was duidelijk geworden,
dat Wimpie slechts kon worden gered,
als er veel geld beschikbaar kwam en
als hij werkelijk bleek te steunen op de
sympathie van het volk. En toen begon
de grote reddingsactie.
Dat was in 1955. In dat jaar richtte
een onderwijzer in Melbourne met een
De 28ste juli 1962 werd Wimpie's
gloriedag. Toen trad hij triomfantelijk
weer in dienst. Op die dag maakte hij
een erereisje met zevenhonderd passa
giers door de wildernis! Bij zijn terug
komst verwelkomde men hem eerbie
dig en hartelijk. Een der topfiguren
van de spoorwegen van Victoria had
Wimpie als machinist gereden. Een
militaire kapel speelde .liederen op het
station. Een minister was namens de
regering aanwezig om Wimpie te huldi
gen en geluk te wensen. Duizenden
mensen stonden langs de rails te jui
chen en te wuiven als Wimpie schok-
.-I i j kend, hijgend en puffend voorbij-
Vrlorieclag kwam. Hij was getooid met kleurige
Gedurende 3 dagen in de STADS-DOELEN-DELFT.
Donderdag 2 sept, van 10.00 21.00 uur
Vrijdag 3 sept, van 10.00 - 21.00 uur
Zaterdag 4 sept, van 10.00 -17.00 uur
ALLE MODELLEN 1972
Grote expositie van ALLE vooraanstaande merken en uniek in Benelux:
1 e show van LUIDSPREKERBOX-BOUWDOZEN.
25 JAAR ALL-WAVE-DELFT
25 JAAR EEN NAAM IN GELUID
25 JAAR EEN NAAM IN SERVICE
2-3-4 SEPT. STADS-DOELEN-DELFT
Nederland heeft grootste bromfietsdichtheid.
Nederland heeft veruit de grootste
bromfietsdichtheid. Begin 1971 was er
een bromfiets per 6,5 Nederlanders
beschikbaar.Opdetweedeplaats
komt Frankrijk met 1:8,5, terwijl voor
Oostenrijk een cijfer van 1:15 kan
worden berekend. In België is de
bromfiets niet zo populair als jn Ne
derland en Frankrijk; iedere 24ste Belg
heeft een brommer. De bromfiets
dichtheid iri Italië js met 1:25 hier
aan praktisch gelijk. Duitsland en Zwe
den komen ver achteraan met resp.
1:55 en 1:60, terwijl in Engeland
- waar voor de bromfiets dezelfde
wetteüjke bepalingen gelden als voor
re honderd inwoners een brommer
heeft.
Bobby Fischer's beroemde „voorgan
ger", de Amerikaan Paul Charles
Morphy, die van 1837 tot 1884 leefde
hij werd in 1858 officieus wereld
kampioen door in Parijs met 8-3 de
„onsterfelijke" Duitser Adolf
Anderssen te verslaan -, speelde in
1959 een van zijn Morphyaanse partij
tjes. Zijn tegenstanders, die met elkaar
mochten overleggen wat ze zouden
spelen, waren hertog Karei van Bruns-
wijk en graaf Isouard. Met zwart spe
lend vermochten zij er niet in te slagen
het langer dan 16 zetjes vol te houden.
Maar het waren dan ook geen
Timmans.
Philidor-verdediging:
I. e4 e5 2. Pf3 d6 3. d4 Lg4 4. e5:
Lf3: 5. Df3: e5: 6 Lc4 Pf6 7,Db3 De
7 8. Pc3 c6 9. Lg5 b5? 10. pb5: b5:
II. Lb5: Pbd7 12. 0-0-0 Td8 13.
Td7:! Td7: 14. Tdl De6 15. Ld7:
schaak Pd7: 16. Db8 schaak! Pb8:
17. Td8 mat.
Zó gemakkelijk heeft Fischer het te
genwoordig niet!
H. Vijgeboom.
Wie zijn ogen tijdens een
strandwandeling goed
openhoudt, zal weinig
moeite hebben om een
nat glimmende zeester
te ontdekken, omdat er
altijd wel ergens een
paar langs de vloedlijn
liggen. Soms worden ze
zelfs in grote hoeveel
heden door de zee ach
tergelaten. Tussen
mosselen, schelpen.
Op de foto zien we de
gewone zeester, die tal
rijk voorkomt langs de
Europese kusten. Het
voedsel van de dieren
bestaat uit mosselen,
die eerst stevig door de
vijf armen worden om
klemd. Daarna wordt
het trekken geblazen,
want de mossel voelt er
natuurlijk niets voor
om zijn schelpen te
openen!
Toch delft de laatste altijd
het onderspit en zelfs al
zou de mossel zijn klep
pen maar een paar
ngllimeter van elkaar
doen, dan is dat voor
zijn belager al voldoen
de om aan de maaltijd
te gaan. Weliswaar kan
de mossel de kleine
mond aan de onderzij
de van de zeester niet
passeren, maar dat is
verder geen probleem!
De maag van de zeester
wordt naar buiten ge
stulpt en in de mossel
gebracht, waarna de
spijsverteringssappen
hun werk kunnen be
ginnen. De mossel gaat
dus in opgeloste toe
stand naar binnen. Vol
gens „De Wereld der
Dieren Gaade), is een
volwassen zeester in
staat om met zijn
armen een kracht te
ontwikkelen van drie
tot vier en een halve
kilogram.
En dat is voor zo 'n betrek
kelijk klein dier beslist
niet mis, vindt
Karei.
lampen, hout, wier en
ander aanspoelsel tref
fen we ze dan in alle
mogelijke maten aan,
een enkele keer wel
eens tot vijftien centi
meter toe.
In de landen rondom
de Middellandse Zee
komen veel grotere
exemplaren voor, die in
de havenplaatsen grif
door de toeristen wor
den gekocht. Meestal
krijgen ze een plaatsje
op of boven de schoor
steen, waar ze nog
lange tijd herinneren
aan een voorbije zomer.
Biologisch gezien beho
ren dezeesterren tot de
stekelhuidigen. Hun
huid is dan ook bedekt
door kleine kalkpuntjes
of stekeltjes, die we
duidelijk kunnen voe
len. Hele kleine sterre
tjesvoelen dan ook
aan als grof schuurpa
pier!
IWfMWWWAIWWWVUMWWIWWVMVWWMVMWWWWWMWMWVWMVWtfMWWWWVWVVVM
MAMIMIMMMIMIMIfMIMMWIMIMVtAf
