4
2
- Mimmprincipe is elk
Jeugdlectuur steeds beter
Gemeentebibliotheek is compleet bedrijf
morgen
bil
De Klerk
t
1
Van een kikker kun je geen veren plukken!
BIBLIOTHECARIS DRS. E. VAN GULIK:
r4/r :w. boek verkrijgbaar
L. - -
ooievaar door de eeuwen
heen wel als de grootste
van petroleum uit de tui-
„Het allereerste begin gaat terug tof
1604, toen de Laurenskerk een Librije
stichtte, die door de gemeente gefinan
cierd werd. Het boekenbezit was toen
natuurlijk uiterst bescheiden. Dat wa
ren overigens, en dat is wel erg leuk,,
allemaal boeken die aan een ketting In die
vast zaten. We hebben er hier nog zo'n
driehonderd staan uit die Librije, en de
meeste hebben inderdaad nog de ket
ting."
overigens al 38.000 boeken uitgeleend,
waaronder 3000 stuks Belleterie; dus
romans en dergelijke.
Functie
Drs. E. van Gulik (61), historicus, bibliothecaris aan de Rotterdamse Ge
studeerde in Leiden, maar voelde niets meentebibliotheek. Hij zit nu dertig
voor het onderwijs. Na zijn studie jaar in het vak, en vindt het erg pretiig
kwam hij'bijhet bibliotheekwerk; hij om in Rotterdam te werken omdat hij
werd conservator aan de Universiteits- hier de wetenschap en de historie
bibliotheek in Leiden; later werd dat regelmatig kan tegenkomen.
Een telefoontje is voldoende om er
voor te zorgen dat we enkele minuten
later met een oud boek uit 1532 in de
handen zitten. Mét ketting uiteraard.
„Die Librije is in de zeventiende en
achttiende eeuw in verval geraakt en
een beetje vergeten. In 1869 keerde de
boekenschat uit de Laurenskerk terug
naar de stadsbibliotheek, die toen in
het gemeente-archief in het oude raad
huis was ondergebracht. In hetzelfde
jaar vond de verzameling een plaats in
het oude Boymans, het Schielandhuis,
thans historisch museum. In 1907
kreeg de bibliotheek een eigen huisves
ting aan het Van Hogendorpplein.
Uiteraard was de verzameling toen al
aardig uitgebreid. In dat jaar werden
Coupons gordijnstoffen
en vitrages
Van reuzegroot tot minimaatje, nu te kust en
te keur bij De Klerk. Ook onze mooiste
dessins en kwaliteiten vindt u erbij, 'n Fijne
kans!
Winkelcentrum Groot IJsselmonde.
Vrijdagavond geopend. Maandag gesloten. Filialen in Den Haag. Utrecht, Viissingen, De Lier.
ICI gaat overtollig proceswater zuiveren
Ten behoeve van de zuivering van het
overtollige proceswater is ICI Holland
begonnen met de constructie van een
waterzuiveringsinstallatie.
De volledige installatie wordt gebouwd
in samenwerking met de machinefa
briek Hubert Co. te Sneek en is
berekend op een verwerking van 1500
m3 afvalwater per etmaal. De lengte
bedraagt 65 meter, de breedte 25
meter. De beslissing om een zuiverings
installatie te bouwen is genomen oj
grond van het streven daadwerkelijk
mee te doen aan de verbetering van het
milieu. Aansluiting van het gehele rio
leringsstelsel van ICI Rozenburg wordt
nog overwogen.
De kinderoperettegroep DBO voert
zondagmiddag 14 november om 14
uur het toneelstuk „Geen stoffer maar
bezem" op in de Groote Schouwburg
aan het Zuidplein in Rotterdam. Kaar
ten zijn verkrijgbaar bij mevrouw De
Kramer, Taanderstraat 84, Rotterdam,
tel. 010-370735.
waren er nog niet veel
Het merendeel werd gevormd
door studieboeken, waarvan een groot
deel in Latijn en andere vreemde talen.
Toen dat nieuwe gebouw aan het Van
Hogendorpplein in gebruik was geno
men kon men echt wel spreken van
een openbare Gemeentebibliotheek.
Het huidige hoofdgebouw aan deNieu-
we Markt werd op 10 november 1923
in gebruik genomen."
Is de gemeentebibliotheek werkelijk
gericht op het grote publiek?
„Nou de Rotterdamse bibliotheek
heeft eigenlijk altijd ook wel een we
tenschappelijke functie gehad. We heb
ben hier boeken, die men niet zo gauw
zal lezen, maar die wetenschappelijk
een duidelijke functie hebben. Zo bou
wen we ook aan onze Erasmuscollec-
tie, die overigens uniek is in de wereld.
De laatsts uitgaven van de complete
werken van Erasmus dateert van 1706,
maar momenteel wordt er aan een
nieuwe uitgave gewerkt. Die gaat uit
zo'n dertig of veertig delen bestaan."
De openbare bibliotheek komt er
steeds meer „in", nietwaar?
„Ja. Vooral de nieuwe wijken doen het
verassend goed. We hebben hier de
Centrale en dan verder veertien bij-bi
bliotheken, plus nog een vijftal aparte
jeugdafdelingen. Op dit moment zijn
de nieuwe bibliotheken in Zuidwijk,
IJsselmonde en Ommoord in voorbe
reiding (de eerstvolgende is Zuidwijk
in het nieuwe wijkcentrum), en er zijn
ook plannen om dit gebouw aan de
Nieuwe Markt uit te gaan breiden,
zodat ook hier meer ruimte gecreëerd
kan worden. Maar vooral die nieuwe
wijken zoals Alexanderpolder en Lom-
bardijen lopen erg goed. Als je nou
nagaat dat Alexanderpolder vorig jaar
meer uitleningen had dan de Centra
le!
Wordt er samengewerkt met andere
bibliotheken in Nederland?
„Er is een bijzonder prettige samen
werking. Als niemand een bepaald
studieboek wil hebben, en het is in
Rotterdam niet verkrijgbaar, dan lenen
wij het op onze beurt weer van een
andere bibliotheek. In principe is het
mogelijk om elk (nog) bestaand boek
te krijgen!
Aan de Mariniersweg 55 staat de Cen
trale Jeugdafdeling van de Gemeente
bibliotheek. Wat de Centrale aan de-
Botersloot is voor de volwassen-biblio
theken: het hoofdkantoor, dat is de
Mariniersweg, zoals het filiaal in de
gemeente-wandel wordt genoemd,
voor de jeugd. Vanaf de Mariniersweg
worden alle jeugdfilialen bevoorraad.
Cheffin van het filiaal én van alle
jeugdafdelingen is mejuffrouw C. J. H.
van Reenen.
„Er komen steeds meer goede jeugd
boeken", vindt zjj. „In de loop der
jaren zijn steeds meer uitstekende uit
gaven op de markt gekomen, die bij
zonder goed zijn voor de jeugd".
Wat moet een ideaal kinderboek heb
ben?
„Wel, op de allereerste plaats moet het
in goed Nederlands geschreven zijn.
Dit is niet zo gek als het klinkt, want
daar ontbreekt het toch soms wel aan.
Verder moet het een onderwerp heb
ben, dat het kind aanspreekt, en het
moet naar een hoogtepunt toeleven,
om de aandacht van het kind vast te
houden. Nou, verder moet een ideaal
kinderboek iets bijzonders, iets inspire-
rends hebben zoals de boeken van
Annie M. G. Schmidt of Paul Biegel. Ik
zit zelf in de commissie voor het
jeugdboek (die de jaarlijkse bekronin
gen verricht - HKS), en dan kom je.
voortreffelijke boeken tegen. Je hebt
natuurlijk altijd het doodgewone jeugd
boek nodig, want de kinderen lezen
bijzonder veel tegenwoordig. Ja, meis
jes van 9 of 10 die lezen al die echte
meisjesverhalen en de jongens van die
leeftijd verslinden alle Kameleons bij
voorbeeld. Maar voor de echt goede
boeken, zoals van Paul Biegel of Tonke
Dragt, bestaat toch ook veel belang
stelling".
„En er verschijnen de laatste tijd ook
1 JAAR VAST
2 JAAR VAST
3 JAAR VAST
voor al nw geldzaken
Met de padden en de sala
manders behoren de kik
kers tot de grote groep
van amfibieën of twee
slachtige dierèn. De laat
ste term slaat op het feit,
dat ze hun jeugd in het
water doorbrengen. Zo
wel daar, als later op het
land, wordt de kikker be
laagd door alle mogelijke
vijanden, waarvan de
door de eeuwen
boosdoener is afgeschil-
Hoewel het aantal o
drastisch is afgenomen is
de kikkerstand niet ver
beterd. De milieuveront
reiniging en de afname
van de hoeveelheid poe
len met stilstaand water
zijn daar zeker niet
vreemd aan.
Toch hebt u nog onlangs in
alle kranten kunnen le-
klooster in Egmond zo--
veel last van kikkers had,
dat men ze met heet wa
ter te lijf wilde. Dat zijn
geluiden voor een aantal
vijfenzestig-plussers, want
sommigen van hen verze
kerde me, dat er vroeger
in de singels van Rotter
dam-Zuid bij tijden zo
oveel kikkers waren, dat
men ze door het uitgieten
Kikkers voelen koud aan,
omdat ze de temperatuur
van de omgeving aanne
men. De dunne huid, die
steeds vochtig gehouden
wordt door een groot
aantal slijmklieren is goed
doorbloed, zodat regel
matig zuurstof uit de bui
tenlucht kan worden op
genomen.
„Van een kikker kan je geen
veren plukken! zegt de
uitdrukking en dat wijst
er al op dat de kikker
huid volkomen naakt is.
Ook een ancjer rijmpje
bevat veel waarheid.
Denkt u maar eens aan:
„Er zaten zeven kikker
tjes, al in een boeren
sloot. De sloot was toege-
vroren. De kikkers bijna
dood!
„Bijna dood"betekent niet
dat de levensverrichtin
gen van de in het water
overwinterende kikkers
zeer traag zijn, zodat ze
maar weinig zuurstof
nodig hebben en kunnen
teren op hun reserve-
voedsel. Je moet er als
mens anders niet aan
denken, om daar de he
le winter in dat griezeli
ge koude water op de
bodem van een sloot te
zitten! Persoonlijk voel
ik dan meer voor de
„leefwarmte" van gas-
Mejuffrouw C. J. H. van, Reenen zit
ruim 35 jaar in het vak. Ze begon in-
Zeist, bracht de oorlog door in Gouda
en kwam als hoofd van de jeugdafde
ling Feijenoord in de Oranjeboom
straat naar Rotterdam. Via de rijdende
biblio-bus belandde zij op de Mari
niersweg en is nu cheffin van de
jeugdafdelingen.
Ze zit in de Commissie voor het
Jeugdboek, en houdt elke zaterdag
tussen 11.45 en .12 uur voor da
NCRV-radio een boekenpraatje
erg leuke prentenboeken. Want ook
die zijn belangrijk: je moet een kind al
zo vroeg mogelijk vertrouwd maken
met boeken".
Wat moet een ideale bibliothecaresse
in een jeugdafdeling voor eigenschap
pen hebben?
Soepelheid
„Op de eerste plaats moet ze een
enorm gevoel voor humor hebben. Dat
is bijzonder belangrijk. En verder een
grote soepelheid; ze moet zich volledig
in een kind kunnen verplaatsen. Dat
gevoel voor humor, dat heb je bijvoor
beeld hard nodig als er een jongen van
een jaar of twaalf vraagt: „Juf, heeft u
„Ik Jan Cremer"? Dan vertel je rustig,
dat we dat niet hebben en dan krijg je
als antwoord: „Goh, mijn Vriendje op
school leent het uit voor een dubbèltje
per dag....."
En stel je voor: er komt een kind met
een kapot boek. Dan kun je wel gaan
uitvaren, maar dat kan totaal verkeerd
zijn. Als zo'n kind dat boek boven in
de kast heeft gelegd en het kleine zusje
heeft het er uit gehaald en verscheurd,
dan heeft zo'n kind in elk geval moeite
gedaan om dit te voorkomen. Maar er
komt ook wel 's iemand met een door
de hond half opgegeten boekje. Je
vraagt: waar heb je het dan gelaten?
En dan hoor je wel eens: „Och, het lag
onder op het tafeltje". Ja, en dén laat
je wel even betalen".
Het observeren van kinderen is ver
schrikkelijk belangrijk. Je moet met z»
om kunnen gaan; je moet er gewoon
feeling voor hebben! Het is eigenlijk
verschrikkelijk belangrijk dat ook in de
huiselijke kring door vader of moeder
wordt voorgelezen. De band die dat
onderling schept is enorm"
DE HAVENLOODS, DINSDAG 2 NOVEMBER 1971
44-500
De Gemeentebibliotheek, of liever Bibliotheek en Leeszalen der Gemeente'
Rotterdam, zoals het in ambtelijke termen heet, heeft in de honderden jaren van
haar bestaan al heel wat evoluties door moeten maken. Wat eerst een bescheiden,
zelden bekeken verzameling boeken was groeide in 367 jaar uit tot een bezit, dat
niet eens zo erg ver van de miljoen exemplaren afligt en dat een waarde
vertegenwoordigt van ettelijke honderdduizenden guldens. Om dit hele boeken
bezit heen is een groot gemeentebedrijf opgebouwd, waarvan de personeelsleden
werkzaam zijn In meer dan twintig verschillende afdelingen, verspreid over geheel
Rotterdam en Hoek van .Holland.
In het begin van deze eeuw, in 1907, telde de Gemeentebibliotheek. 4000
ingeschreven lezers. Momenteel ligt dit aantal tegen de 65.000 aan. Vooral de
laatste twee decennia steeg het lezersaantal met schrikbarende cijfers: 1950:
18.000 ingeschrevenen, 1960: 46.500 -en 1970: 61.500. Momenteel worden er
jaarlijks zo'n een-en-driekwart miljoen boeken uitgeleend.
- v -v - i -
Drs. van Gulik weet er boeiend en onderhoudend over te vertellen. En als men
weet, dat hij zijn graad in de geschiedenis behaalde, dan zal men er óók niet
verbaasd over zijn, dat de heer Van Gulik alles afweet van de eerste geschiedenis
van de Rotterdamse Gemeentebibliotheek
In de ruime en haast stampvolle werkkamer van drs. E. van Gulik, bibliothecaris
en direkteur van de Rotterdamse Gemeentebibliotheek, hangt een sfeer, die
nauwelijks ruikt naar oude boekwerken, dor cijfermateriaal of doodstille,
ongezellige leeszalen. Toch zal het niemand verbazen, dat langs de wanden, op
het forse bureau en zelfs op het lage bijzettafeltje bij het raam een grote
hoeveelheid en verscheidenheid van boeken te vinden is. Hoe kan het ook anders
in de Centrale Bibliotheek aan de Nieuwe Markt.
