Een goede haan
vecht zich dood
Bibliotheek voor zeevarenden en
schippers samen in een ruimte
BELGEN HOLDEN VAN SPELLETJES
5 dagen
naar Parijs
- f*> «f
Dennis Meadows komt rapport
aan club van Rome toelichten
door vrouwelijk schoon.
Vrijdag werd aan de Schiedamsedijk
57a-58a in Rotterdam de nieuwe bibli
otheek van de Stichting Gemeenschap
pelijke Bibliotheek voor Zeevarenden
en de Stichting Centrale Schippersbi-
bliotheek officieel geopend. Dat ge
beurde door het luiden van een
scheepsbel door de auteurs Kees Borst
lap en Jan Noordegraaf.
Beide bibliotheken (het blijven aparte
Stichtingen) zijn nu ondergebracht in
één ruimte van waaruit elke week
honderden boeken worden uitgeleend
aan schippers en zeevarenden. De Cen
trale Schippersbibliotheek wefd in
1956 opgericht op initiatief van de
Nederlandse Hervormde Kerk die tot
1964 het werk ook financieel heeft
gedragen. Sinds 1964 is er echter een
rijkssubsidie voor dit bijzondere biblio
theekwerk.
Of het niets is!
In de periode van 20 tot 25 april
zullen vier inwoners van Rotter
dam de leeftijd van 100 jaar of
hoger bereiken.
Zo wordt op donderdag 20 april de
in het Bejaardencentrum
„Arcadia" (Apollostraat 163) wo
nende mevrouw M. J. J. de Lange-
Gest 100 jaar. Een dag later viert
de heer W. Hameëtman aan de
Hamelstraat 4b zijn 101e verjaar
dag. Op 24 april is mevrouw C. M.
Emmerie-van IJzeren, wonende in
het Bejaardentehuis Haegen-
burgh" Vredehagen102 jaar.
Mevrouw J. J. Gaanderse-de Korte,
Grindweg 139, bereikt 25 april de
leeftijd van 101 jaar.
De bibliotheek voorziet opvarenden
van Rijn- en binnenvaartschepen, die
door hun verblijf aan boord niet in de
gelegenheid zijn gebruik te maken van
walbibliotheken, van lectuur. Vanuit
het centrale depot in Rotterdam wordt
een 13-tal depöts beheerd, elk met een
vaste boekencollectie. De depóts zijn
gevestigd in centra langs de waterwe
gen in Nederland, België en Duitsland.
In ieder depot kunnen boeken geleend
of geruild worden. In Antwerpen ge
leende boeken kunnen bijvoorbeeld in
Lobith worden omgeruild voor boeken
die dan weer in Mannheim kunnen
worden ingeleverd.
In kisten
Directrice van de beide bibliotheken is
mejuffrouw E. Kaars. „Het totale bezit
van de Schippersbibliotheek omvat
21.000 boeken, de bibliotheek voor
Zeevarenden heeft op hef ogenblik
ongeveer 90.000 boeken en 1400 boe
kenkisten, waarin de boeken over de
wereldzeeën zwerven. Ieder jaar wordt
wel 10 procent van de boeken vervan
gen. Dat zijn dus per jaar ongeveer
10.000 boeken. Boeken die afgeschre
ven worden doordat ze beschadigd zijn
of .kisten die verdwijnen doordat het
schip vergaat. Van de 1400 kisten
staan er ongeveer tien thuis, de rest is
onderweg, voor een paar maanden of
zelfs voor jaren. Zo is er een kist die
als sinds 1959 zoek is".
De bibliotheek voor Zeevarenden werd
in 1947 opgericht door de Nederlandse
Zeemans Centrale en de Nederlandse
Christen Zeelieden Vereniging. Tijdens
de Tweede Wereldoorlog echter wer
den de nog varende coasters reeds van
lectuur voorzien. De vooruitgang van
de lectuurvoorziening van de biblio
theek is mede te danken aan de steeds
toenemende groei van de Nederlandse
Koopvaardij. In 1966 werd ook het
werk van deze bibliotheek gesubsi
dieerd.
De concentratie in de scheepvaart en
de vermindering van het aantal koop
vaardijschepen onder Nederlandse vlag
in de laatste jaren vormden mede
aanleiding tot het samengaan met de
scheepsbibliotheek „Stella Maris", wat
resulteerde in het ontstaan van de
„Gemeenschappelijke Bibliotheek voor
Zeevarenden" op 1 januari 1971. Een
opmerkelijk feit is echter dat de jaar
cijfers van de bibliotheek niet vermin
deren, maar zelfs elk jaar een stijging
Mej. Kaars: „De bibliotheek voor Zee
varenden heeft zowel romans als popu
lair wetenschappelijke boeken in bezit.
Bij deze populair wetenschappelijke
boeken zijn 4000 Spaanse en Portuge
se boeken. Verder zijn er veel Engels#
pockets en wat Franse en Duitse boe
ken. We hebben alle mogelijke moeite
gedaan om ook Chinese en Indonesi
sche boeken in ons bezit te krijgen.
Daar is zo af en toe vraag naar, maar
dat is ons niet gelukt. We zorgen
verder ook voor tijdschriften op de
schepen. Dat zijn de gebruikelijke tijd
schriften zoals ze ook aan de wal in de
leesportefeuille te vinden zijn. De con
tributie wordt betaald door de scheep
vaartmaatschappijen en is afhankelijk
van het bruto tonnage van het schip".
dinsdag 11 april 1972
21e jaargang no. 15
EDITIE
SCHIEDAM
ERDAG IN ROTTERDAM RECHTER MAASOEVER
- SCHIEDAM -VLAARDINGEN - KRIMPENERWAARD E.O.- HOOFDKANT. PRINS HENDRIKKADE 14, ROTTERDAM. TEL. 13.21.70
Zaterdag 15 april zal professor Dennis L._ Meadows van het Massachusetts
Institute of Technology als gast van de Raad voor Milieudefensie (RMD) voor de
eerste maal in Europa in het openbaar spreken over het onder zijn leiding
vervaardigde rapport aan de Club van Rome. Dit vindt plaats tijdens het congres
„The limits to growth" (van 11 tot 17 uur) in de aula van de Technische
Hogeschool te Delft, dat door de Raad voor Milieudefensie wordt georganiseerd.
Het M.I.T.-rapport is inmiddels in be- en de pers uitgenodigd. Iedereen, die
werkte vorm door „Het Spectrum" in aan het congres wil deelnemen, kan dit
de Aula-reeks uitgegeven. Het rapport doen door storting van f 25 (f 17.50
is reeds vele malen onderwerp van voor leden en donateurs van de RMD)
discussie geweest. Een aantal weten- op het gironummer van de RMD
schapsbeoefenaars en politici heeft 10.2000 te Amsterdam, ondervermel-
voor zijn terrein reeds de consequen- ding van „congres 15/4". Een entree-
ties uit het rapport getrokken. bewijs wordt dan -thuisgestuurd. In
Eén van hen is professor V. C. Wynne- verband met de te verwachten grote
Edwards,- Frs., University of Aberdeen
en Voorzitter van de „Natural
Environment Research Council". Pro
fessor Wynne-Edwards zal tijdens het
congres het rapport „Blueprint for
Survival" nader toelichten. Dit weten
schappelijke rapport is reeds in Enge
land uitgegeven. Een Nederlandse be-
werking wordt binnenkort door de
Raad voor Milieudefensie gepubli
ceerd. Tot slot zal een forumdiscussie
worden gehouden met medewerking
van internationaal bekende weten
schapsbeoefenaars.
Voor "het congres zijn vertegenwoordi
gers van de Nederlandse industrie, de
overheid, de wetenschappelijke wereld
opkomst zullen de toegangskaarten ii
volgorde van binnenkomst worden be
handeld.
een overwinnaar, maar kunnen ook
inzetten op een onbesliste uitslag.
Daarbjj bedienen ze zich van een gro
tendeels onverstaanbaar jargon en er
wordt niets genoteerd, omdat alles
zich voltrekt volgens ongeschreven
wetten.
Toch schijnt er nooit verwarring of
onenigheid te ontstaan. Na afloop, bij
een glas Maespils of „doubble" schui
ven ze elkaar gedwee de bankbiljetten
toe. Zonodig schijnen er door een
.arbiter uitspraken te worden gedaan,
waar men zich zonder tegenspraak bij
neerlegt.
Op deze februaridag ergens in de Kem
pen geven de twee hanen blijk van een
ongelofelijk uithoudingsvermogen. Na
een half uur zijn ze, zwaaiend* op de
poten, nog verbeten genoeg om zich in
eikaars nek vast te bijten, als ze een
korte wapenstilstand sluiten. De stop
watches worden weer ingedrukt. Hun
uitputting is nu duidelijk; de twee
koppen zakken langzaam, als in een
vertraagde film, naar beneden, tot ze
de grond raken. Wat nu nog op de
twee krachtige poten staat is een
bloedrode, kleverige massa veren,
waarin ook geen ogen meer te zien
zijn. Even tevoren is trouwens reeds
geroepen, dat de ene haan „een sche
le" is geworden, hetgeen betekent dat
hem een oog is uitgepikt. Slaagt hij
erin deze verschrikkingen te overleven,
dan zal hij voortaan uitsluitend tegen
een andere éénoog mogen vechten. Zo
willen het de oude wetten van dit
wrede spel.
De spanning breekt, als volgens de
tijdwaarnemers twee minuten verstre
ken zijn, waarin de hijgende dieren
niet meer de kracht hebben kunnen
opbrengen om elkaar te pikken of te
trappen. Hun aggressiviteit, eerst lei
dend tot een onstellende moordlust, is
gedoofd. Elkaar overeind houdend
wiegen ze heen en weer als gaven zij
daarmee uiting aan een gevoel van
vertedering. Dit bijeen schuilen van
twee dieren op de rand van de dood
heeft iets ontroerends.
De oudere vrouw ziet het aan door
haar donkere bril. Zjj heeft haar ogen
geen moment afgewend, geen woord
gewisseld met haar metgezel, die er
ook wat gesoigneerder uitziet dan de
andere, bezoekers en niet telkens op
springt, schreeuwt .en gebaren maakt.
De omstanders zijn teleurgesteld. Van
de vechthaan wordt een totale oorlog
verwacht. Het dier, veel groter van
stuk dan een sexegenoot, die in Neder
land tussen'zijn kippen loopt te pron
ken, is een symbool van geweld en
mannelijke kracht. Men voelt er alleen
bewondering voor, nooit medelijden.
„Een haan is geboren om te vechten",
zeggen deze Belgen. Het liefst zien zij
een tweekamp duidelijk beslist. Een
gevecht mag ten hoogste 50 minuten
duren; het komt echter voor, dat reeds
binnen korte tijd een tegenstander
gedood wordt door een steek in het
hart.
Veer in keel
De twee, die op het punt staan te
bezwijmen worden opgenomen. De
eigenaars snijden een lange veer uit de
staart en steken die in de keel, om
verstikking door de hevige bloedingen
tè voorkomen. Daarna gaan ze hun
vogels liefderijk verplegen, in de hoop
dat die van hun verwondingen genezen
en binnen enkele maanden weer in de
ring kunnen worden gezet. Extra-
krachtvoer moet hen nieuwe strijdlust
Opvoering toneelstuk
De oudere vrouw ziet het aan door
haar donkere bril.
Als iedereen is teruggekeerd tot de
werkelijkheid is er tijd voor een andere
vorm van verstrooiing. Een schrale
man en een vrouw in een leren jas
nemen plaats achter een klaptafeltje,
waarop een spel kaarten ligt uitge
spreid. Een ander spel houden zij in de
hand. Steelsgewijs, alsof zij dat doen
met een hand die hen niet toebehoort,
zetten de mannen muntstukken en
bankbiljetten op de kaarten Er wordt
geen woord gesproken, zij kijken langs
elkaar heen, turen de hemel af of er
boos weer op komst is.
Informerend naar de achtergrond van
dit verschijnsel krijg ik van de gieche
lende kaartlegster te horen, dat er een
gokje gewaagd kan worden voor een
liefdadig doel. „Pakistaan", verklaart
ze, na enig nadenken. Ik voel de wrevel
om me heen en loop terug naar de met
zand bestrooide cirkel vol bloedvlek
ken, waar spoedig het spel met andere
hanen zal worden hervat.
Op dat moment lijkt het of een wind
stoot over het land van de graaf jaagt.
Kaarten fladderen zwart en rood door
de lucht, de tafel is omgegooid, stoel
tjes die er zoëven nog stonden klappen
in elkaar en liggen weldra verspreid in
de sneeuw. Men schreeuwt en fluistert
elkaar paniekerig berichten toe die ik
niet begrijp maar zoiets geladens heb
ben, dat de groep plotseling uiteen
stuift. Hanenmelkers maken zich uit
de voeten met kisten vol gaten, waarin
ze hun vogels hebben opgesloten.
Ik kom terecht bij een smalle door
gang, een plank over een sloot en laat
me meedringen naar een uitbatingspa
viljoen vlakbij het wedstrijdterrein.
Het paar van de kaarttafel grist de
uitrusting bij elkaar. Op het erf staat
een Peugeot 404 met daarnaast twee
mannen. De oudste is bezig de num
mers van de tientallen geparkeerde
Het wordt me vandaag allemaal op een
presenteerblaadje aangeboden. Ik zie
niet alleen eenhanengevecht, maar
beleef ook'de sensatie van een overval
door de politie, in dit geval „stillend-
van de Binnenlandse Opsporings Briga-
Van 18 tot en met 22 mei organiseert
De Havenloods weer een 5-daagse reis
naar Parijs. Ook nu zullen we in het
Hotel Pafis-Lyon-Palace logeren, waar
ook alle maaltijden gebruikt zullen
worden.
Met diverse rondritten zullen wij u
geheel Parijs laten zien; wij maken een
tocht naar Versailles en bovendien
krijgt u gelegenheid om te winkelen.
Wilt u extra theaterbezoek, de reislei
der weet er alles van en de touringcar
is steeds ter beschikking. De prijs
bedraagt f259.50 per persoon (één
persoonskamer f 17.50 toeslag) inclu
sief logies en allé maaltijden in hotel,
alle rondritten in Parijs, de tour naar
Versailles, koffietafel op heen- en te-
.ugweg en groot afscheidsdiner bij
Breda.
AKPG vraagt Jettinghof voor iogemententocht
Het Aktiekomitee pro Gastarbeiders
heeft wethouder H. W. Jettinghoff van
volkshuisvesting voor de tweede maal
uitgenodigd samen naar een aantal
Rotterdamse logementen te gaan, op
dat de wethouder zijn oordeel aan de
praktijk kan toetsen. In het verleden
organiseerde het AKPG diverse loge-
mententochten, waaraan kamerleden,
raadsleden, vakbondsmensen enz. deel
namen.
Het Aktiekomitee hoopt op deze ma
nier de wethouder ertoe te brengen
behalve de brandveiligheid ook andere
normen voor sluiting te hanteren, in
'het bijzonder op het gebied van de
hygiëne. Het AKPG hoopt, dat de
wethouder dit keer op het verzoek zal
ingaan, te meer daar'over het tot nu
toe gevoerde sluitingsbei ei d noeal wat
te zeggen valt.
Tegen drie uur in de middag sluit zich de kring van een vijftigtal
mannen om de kleine arena. Ze zijn bijeen op het land van een graaf
wiens kasteel verderop in het glooiende landschap staat. tDe graaf
vertoeft in Parijs. Hem treft dus geen blaam, voor het bloed dat zal
gaan vloeien binnen de magische cirkel, afgezet met kippegaas.
Het-gezelschap dat hier plaats neemt op gammele klapstoeltjes, moten
boomstam en stukken beton van een afbraakpand wacht nerveus op
de dingen die komen gaan. Er lopen voortdurend mannen uit de kring
omte gaan wateren en telkens worden blikken geworpen op de
naburige steenweg.
Tegen betaling van 40 francs heb ik met klompen aan de voeten. Men
een vodje papier ontvangen met de fluistert dat hooggeplaatste functiona-
afdruk van een numeroteur. Het geldt rissen als rechters en artsen, niet zei-
1, toegangsbewijs ,0.SJS.aETÏ'Sk iTSfe Sb
nig en illegaal ritueel, waarbij vreemde- schjp, wortt geb„eM door de
lingen zoveel mogelijk worden ge- aanwezigheid van een omvangrijke, in
weerd. Dankzij de voorspraak van en- jjet zwart geklede vrouw, die naast de
kele onbetwiste kopstukken kan ik bestuurder van een dure statusautomo-
voor het eerst in mijn leven een hanen- biel geen slecht figuur zou slaan. Zij zit
gevecht bijwonen. Op nog geen twintig doodstil in de kring, gefascineerd door
kilometer afstand van de grens ben ik de hanen die zich met de moed der
getuige van een dermate wreed en wanhoop op elkaar blijven storten. Het
ongenadig spel, dat in Nederland een bloed wordt stootsgewijs door de
storm van verontwaardiging zou op- kwabbige hals gepompt, alsof daar hun
wekken, als iemand waagde het daar te hart kl°Pt- Ze z«n te ™oe fwonten
om op te sprmgen en elkaar de sporen
organiseren. m het lichaam te rammen. Om dit
FliriCllS wapen nog geduchter te maken hebben
de eigenaren deze nog vrij jonge dieren
Twee hanen, een witte en een zwarte, SpQren aangebonden van oudere in de
gaan elkaar zo furieus te lijf, dat arena gesneuvelde hanen. Deze kleine
binnen een kwartier het bloed uit de dolken zijn bevestigd op een soort
snavels druipt en hun ogen verblindt, manchetje dat omwikkeld met draad
Zij worden hartstochtelijk aangevuurd, om de ppten zit geklemd.
Er zitten scheidsrechters in de kring,
die hun stopwatch indrukken, telkens Naarmate de stn,d voortduurt ervaar
dieren tegen elkaar aanhangen. Worden Zi/ vurgn riet aUeen dg vechters aan.
de vijandelijkheden twee minuten ach- maar schreeuwen elkaar ook herhaal-
tereen gestaakt, terwijl beide kempha- de lijk snauwerig toe in een vrijwel
nen toch nog op hun poten staan, dan onverstaanbaar dialect. Toch komen er
eindigt de strijd onbeslist. geen verwensingen over hun lippen. Ze
zijn in de ban van het gokspel, dat
Maar een echte hanenkamper (zoals de deze hanengevechten een extra opzwe-
eigenaren worden genoemd) verwacht pind karakter geeft. Omdat hier spra-
van zijn kampioen dat hij geen genoe- ke is van „klein spel", een gevecht
gen neemt met een gelijk spel. Een voor hanen uit de regio (de deelnemers
goede haan vecht zich dood, zeggen wonen binnen een straal van circa 50
zij. kilometer rond de arena) blijven de
Ik sta als aan de grond genageld op het inzetten beperkt. Ze komen deze mid
land van de graaf. Bijna alle mannen dag niet hoger dan duizend franc.
dragen petten, sommige met een klep
die over beide oren is neergelaten. Zij Onverstaanbaar
Zfln gekleed in het soort duffelse jas
dat boerse Vlamingen dragen en zou- Het goksysteem is moeilijk te door
den model kunnen hebben gestaan gronden. De mannen wedden onder
voor de hoekige, als ujt klei geformeer- ling en met grote flexibiliteit, want
'de plattelanders op de schilderijen van afhankelijk van de binnen de ring
Permeke. Toch moeten er intellectue- geleverde prestaties kunnen ze Felkens
len tussen zitten, vermomd als boeren hun inzet veranderenxZe kiezen zich
voor goed doel
Op dinsdag 18 april geeft de Toneel
vereniging „Blij Contact" uit Blijdorp
een voorstelling van de klucht „Een
baby van 1000 weken" van Hans
Nesna in gebouw „Palace", Zomerhof
straat 15 in Rotterdam, aanvang 20
uur. Alle medewerking aan deze voor
stelling is gratis, zodat de gehele op
brengst bestemd wordt voor zes orga
nisaties ter bestrijding der volksziek
ten, t.w. Kon. Wilhelmina Fonds, Ned.
Astma Fonds, Pr. Beatrixfonds,
Emmabloem-tbcfonds, Ned. Hartstich
ting en Nier Stichting Nederland, aan
gesloten bij de Stichting Bevordering
Volksgezondheid, Karei Doorman
straat 111, Rotterdam-2.
Nog een beperkt aantal toegangskaar
ten ad f 3.— is dagelijks van 9—17 uur
verkrijgbaar aan het bureau K. Door
manstraat 111 (naast Piccolotheater).
