Seksuoloog Dupuis: Pil werkt
geen losbandigheid in de hand
iwaveizwangere lucl
met tonnen st~'
(vM en de derde wereld
ANTICONCEPTIE IN ZIEKENFONDSPAKKET
iïmik
Metingen in
Rijnmond en
omgeving
VERSCHIJNT OP DINSDAG EN DONDERDAG IN ROTTERDAM RECHTER MAASOEVER - SCHIEDAV. - VLAARPINGEN - KRIMPENERWAARD E.O.-
DÈnsdag 6 juni 1972
21e jaargang no. 23
EDITIE
SCHIEDAM r,
HOOFDKANT. PRINS HENDRIKKADE 14, ROTTERDAM. TEL. 13.21.70
Eind vorig jaar stelde minister Stuvt van Milieuhygiëne en Volksge
zondheid voor de pil en andere anticonceptieve middelen in het
ziekenfondspakket op te nemen. Reeds in december ging de
ziekenfondsraad in principe accoord. Bij het ministerie wacht men nu
een volgend advies van de raad af hoe een en ander precies zal moeten
worden geregeld. Pas dan kan er een ministeriële beschikking volgen.
In elk geval voor het eind van dit jaar omstreeks augustus,— zc
verwacht men bij de ziekenfondsraad, zal de zaak afgerond zijn. Hel
zal dan voor het eerst zijn dat preventieve geneesmiddelen (voor een
gezond mens) in het ziekenfondspakketworden opgenomen.
Overigens, het aantal anticonseptieve
middelen dat door het ziekenfonds zal
worden vergoed, wordt wel beperkt.
Het gaat voornamelijk om een groot
aantal pilsóorten en de zogenaamde
pessaria. Condooms (daar komt men
toch wel aan) en andere, te dure
middelen zullen niet in het pakket
worden opgenomen.
Met dit alles zullen waarschijnlijk nog
meer vrouwen op anticonceptie over
schakelen. De pil heeft het voorkomen
van bevruchting in het verleden al
duidelijk gestimuleerd (er zijn circa
450.000 pilgebruiksters), nu worden
bij sommigen misschien de laatste rem
mingen weggenomen. Immers, naast
het financiële effect spelen vooral
psychologische factoren in deze een
belangrijke rol. Het opnemen in het
ziekenfondspakket van bovengenoem
de middelen zal velen doen denken,
dat de regering kennelijk van mening is
dat deze middelen behalve geoorloofd
ook veilig zijn.
Paraferen
Aanvankelijk zag het er naar uit dat de
huisarts zoals gebruikelijk voor het
verkrijgen van de middelen zou moe
ten paraferen. Achteraf heeft men
daarvan afgezien. Bezwaren waren dat
de huisartsen te zwaar zouden worden
belast, dat een deel van de gebruikers,
dat voor de middelen per se niet bij de
huisarts wil zijn, de middelen voor
eigen rekening zou nemen en dat de
speciale consultatiebureaus een belang
rijk aantal van hun cliënten zouden
verliezen, omdat die mensen niet meer
zouden kunnen afwijzen, dat het bu
reau de huisarts inlicht.
Een van de eersten die op deze bezwa
ren wees was de Rotterdamse huisarts
en seksuoloog P. J.F. Dupuis. Hij zegt:
„Er was nog een belangrijke reden
waarom ik bepaalde moeilijkheden
voorzag. Indien de huisartsen moeten
paraferen betekent dit dat zij een nog
centralere positie in de anticonceptie
hulpverlening gaan innemen. Op zich
de ideaalste situatie, ware het niet of
het nog maar de vraag is of alle
huisartsen bereid zijn die sleutelpositie
waar te maken. Er zijn nog collega's
die van geen enkele vorm van geboor
teregeling willen weten en elke mede
werking weigeren. Nog bezwaarlijker is
de groep artsen die twijfelen over het
gebruik van de voorbehoedsmiddelen.
Omdat zij op dat gebied geremd zijn,
verdiepen ze zich te weinig in de
materie. Deze houding kan kwalijke
gevolgen hebben:
zij treden niet in gesprek met de
cliënten over de voor hen beste vorm
van anti-conceptie, maar schrijven uit
sluitend de pil voor;
zij meten de risico's breed uit en
grijpen elke denkbare gelegenheid, elke
klacht aan, om voortzetting van het
gebruik te ontraden („Dat komt vast
door de pil");
zij letten onvoldoende op echte bij
werkingen, wisselen niet van pilsoort
en laten te lang doorslikken, omdat zij
geen alternatief te bieden hebben;
ziji laten de noodzakelijke geregelde
controle achterwege;
zij verminderen op die manier sterk
de doeltreffendheid van het middel.
Daarom ben ik blij dat een commissie
van de ziekenfondsraad tezamen met
afgevaardigden van de Rutgersstiehting
en de Protestantse Stichting voor Ver
antwoorde Gezinszorg (Daarvan is
dokter Dupuis voorzitter. Red.) heeft
besloten dat recepten uitgeschreven
door erkende bureaus zonder meer
door het ziekenfonds zullen worden
vergoed".
„De meest gewenste situatie vind ik
dus die centrale vertrouwenspositie
van de huisarts. Het Nederlands Huis
artsengenootschap is bezig een onder
zoek op te zetten naar de houding van
de arts en van de patiënt met betrek
king tot het probleem van de anticon
ceptie. Zodra daar voldoende gegevens
over bekend zijn verwacht ik dat een
deel der artsen beter kan worden
gemotiveerd. Er zullen er echter altijd
blijven die op morele gronden „nee"
tegen de middelen zeggen. Hun kun je
natuurlijk niet voorschrijven te hel-
1Vmkt de pil sexuele losbandigheid in
de hand?
Dokter Dupuis: „De pil is pas op de
markt gekomen nadat de moraal was
omgedraaid. Ik bedoel: men komt niet
eerder met een bepaald middel dan
wanneer men weet dat het goed zal
worden verkocht. De pil is dus niet van
invloed geweest op uitbreiding van
geslachtsgemeenschap. Wel zullen bij
sommigen de spanningen zijn weggeno
men, omdat het gemakkelijker en veili
ger is gemaakt".
Risico's
Wat zijn de risico's verbonden aan het
gebruik van de pil?
Dupuis:„Honder procent zekerheid
kan ik niemand geven dat het pilge
bruik geen onaangename gevolgen
heeft. Maar dat kan ik ook niet garan
deren, als iemand hier voor mijn huis
de weg oversteekt. Slechts bij een
miniem aantal kan het gebruik kwalij
ke gevolgen hebben en dat is in veel
gevallen dan nog te voorspellen ook.
Zorgvuldige controle heeft mij geleerd
dat er geen onherstelbare dingen ge
beuren. De grootste klacht is dat de
algemene fitheid en het sexueel verlan
gen verminderen".
Minderjarige, ongehuwde meisjes zon-
Dupuis: "Ik ben medeverantwoordelijk.'
der of met geringe opleiding lopen
vergeleken met de andere
categorieën vrouwen een groot risico
ongewenst zwanger te worden. Onder-
zoeken hebben dat uitgewezen. Tevens
is gebleken dat bij deze minderjarige,
seksueel onervaren meisjes de weer
standen om behoorlijk advies in te
winnen bij hun huisarts of bij een
consultatiebereau het grootst zijn.
Komen er de laatste tijd meer jonge
meisjes voor de pil?
Dupuis: „Vooral de laatste twee jaar
zijn het er meer geworden. Te vaak
echter vrezen jonge meisjes dat de
huisarts haar ouders zal inlichten. Dit
mag niet het geval zijn. Juist gebrek
aan communicatie thuis leidt nogal
eens tot vroegtijdig geslachtsverkeer.
Wel dient de huisarts op indirecte
wij'ze te pogen het contact tussen
ouders en kind te bevorderen."
Weigert u een meisje de pil wel eens?
Dupuis: „Als een meisje niet onder
pressie van moeder („Je kunt het maar
beter op zak hebben.") of van een
vriendje, maar zelf duidelijk gemoti
veerd hier naar toe komt dan verander
ie daar - ook al wil je - - niets aan. Als
ze volhoudt geef ik haar de pil. Ten
minste als ze lichamelijk niet onge
schikt is. Maar er zijn wel eens gevallen
waarvan je denkt: moet dat nou?
Zou je dan niet moeten weigeren?
Dupuis: „Als ik die meisjes, die willen,
de pil zou onthouden, kan ik ongewen
ste zwangerschappen in de hand wer
ken. En gebeurt dat dan dan ben ik
medeverantwoordelijk. Daar voel ik
Henk van Gapelleveen.
Bezoekers voorsprong in Blijdorp
door slechte weer teniet gedaan
Diergaarde Blijdorp heeft de invloed
van het slechte weer op de bezoekers
aantallen duidelijk kunnen voelen. De
voorsprong die men met de cijfers had
op het vorige jaar is geheel tenietge
daan.
Tot en met de maand mei passeerden
253.121 betalende bezoekers de dier
gaarde-poorten. Vorig jaar registreerde
men in dezelfde periode bijna 10.000
bezoekers meer. Ook de verkoop van
de abonnementen hep iets terug, hoe
wel hier de achterstand zo goed als is
weggewerkt.
De onderhoudswerkzaamheden aan de
dierentuin hebben normaal doorgang
gevonden. Men is begonnen met het
verniuwen Yan het dak van- de tropi
sche kas en eind deze maand start men
met het dak van de Victoria Regia-ser-
re, dat begin september klaar moet
zijn.
Een zeldzame gebeurtenis was in de
maand mei de geboorte van twee
Gemsbokken. De Gemsbok is een dier
dat oorspronkelijk in Zuid-Afrika leeft
en dat met uitsterven wordt bedreigd.
Eveneens een bijzonderheid is een nest
van 3 jongen van de Hawaii-ganzen. De
belangrijkste aanwinst die Blijdorp in
de afgelopen maand ontving was een
Maleise tapir. Ook zijn er weer enkele
Watoessi-runderen in de verzameling
opgenomen. Verder is vorige week
woensdag het in Blijdorp geboren Oka
pi-mannetje Kibala (3 jr.) in de stallen
van de Antwerpse dierentuin gearri-
General Motors heeft bekendgemaakt dat zij een robuust en
goedkoop voertuig voor veelzijdig gebruik heeft ontwikkeld
dat speciaal is bestemd om in de ontwikkelingslanden
geassembleerd en verkocht te worden.
De wagen is uitgerust met een viercilinder-motor met
kopkleppen, gecombineerd met een volledig gesynchroni
seerde vier-versrtellingsbak. Deze componenten, alsmede de
wielophanging, achterbrug en stuurinrichting worden reeds
door Vauxhall Motors Ltd. de Britse dochtermaatschappij
van General Motors, voor een aantal van haar produkten
vervaardigd. Deze onderdelen worden gemonteerd op een
chassis-raam dat ter plaatse zal worden gefabriceerd en
waarop een verscheidenheid van eenvoudige carrosserieën
voor personen- of goederenvervoer kunnen worden gemon
teerd.
De produktie van dit nieuwe voertuig begint eind mei bij
General Motors Malaysia; later gaat men het voertuig
eveneens in andere ontwikkelingslanden assembleren en op
de markt brengen. Zijn prijs ligt ver beneden het goedkoop-'
ste voertuig dat momenteel door General Motors waar ook
ter wereld wordt geproduceerd. In verschillende gebieden zjil
deze prijs bovendien gunstig worden beïnvloed doordat
invoerrechten en belastingen slechts van toepassing zullen
zijn op het beperkt aantal ingevoerde onderdelen.
'n dagje-d'r uit?
brood-nodig!
"'et 't héle
kf,oo/ rcted''erentuin.
'en-metae apen,
C* H ^etsen-
ó\ed'
onverbeterlijk
bokmon/ehop
De Coördinatiecommissie Meting
Luchtverontreiniging in Zuid-Holland
heeft voor de vierde maal een verslag
uitgebracht over de vervuiling in de
zuidwestelijke driehoek, die wordt be
grensd door Voome-Putten, Scheve-
ningen, Gouda en Sliedrecht, geduren
de de periode van september '70 tot
september '71
Verspreid over tientallen plaatsen wer
den metingen verricht van de hoeveel
heden zwaveldioxyde (S02), stikstofdi-
oxyde, onoplosbare stoffen, lood en
van de zwarte rook, die in de lucht
voorkwamen. Met behulp van planten,
die in de steden en op het platteland in
bakken werden gepoot, heeft men
geprobeerd een inzicht te krijgen in de
vervuiling die het verkeer veroorzaakt.
In het gebied van Hoek van Holland,
het Westland, Vlaardingen, Schiedam,
Rotterdam en de Krimpenerwaard
hebben in totaal 42 meetstations on
onderbroken het gehalte zwaveldioxy
de in de lucht opgemeten. Bij de
meting ging men uit van een willekeu
rige zogenaamde grenswaarde van 350
microgram (het miljoenste deel van
een gram) zwaveldioxyde per kubieke
meter. Die grenswaarde is niet geliik
aan de toelaatbare hoeveelheid. Het
enige, wat men met de cijfers kan
doen, is ze met elkaar vergelijken, en
de verschillen eruit aflezen. In het
rapport worden de etmalen, dat de
grenswaarde is bereikt of overschre
den, in procenten op het totaal aantal
etmalen aangeduid. Nul procent bete
kent, dat de waarde niet of net is
gehaaid.
Niet overschreden
'In de periode van 1 april tot 1 oktober
'70 blijkt in Rotterdam (met uitzonde
ring van meetpunt Hillegersberg),
Vlaardingen. Schiedam en de Krimpe
nerwaard de waarde van 350 micro
gram zwaveldioxyde niet te zijn over
schreden. In het Westland en omgeving
was dat wèl het geval: in Poeldijk en
Kwintsheul was de grenswaarde tien
maal gepasseerd. In deze twee dorpen
en omgeving bedroeg de overschrijding
gemiddeld 5 procent (in Poeldijk zelfs
9,4 procent), het hoogste percentage
van het hele onderzochte gebied). Ook
Hoek van Holland ondervond de gevol
gen van het teveel aan zwaveldioxyde;
daar werd een overschrijdingspercenta
ge van 1,7 procent geconstateerd.
Gedurende het tijdvak van 1 oktober
'70 tot 1 april '71 kwam er nog meer
zwaveldioxyde in de lucht. De verbran
ding van olie levert veel S02 op, en in
de winter wordt nu eenmaal veel ge
stookt. In Rotterdam bleef het percen
tage desondanks redelijk: het varieerde
mét de meetstations van 0,3 tot 0,6. In
Schiedam bedroeg het hoogste percen
tage 1,7, en in Vlaardingen 2,6. Ook
hier is het weer heel anders gesteld met/-"'
het Westland. In het: land van de
kassen, die in de winter met olie
petunia's neergezet. Daarvan kwamen
er vijf te staan op de Rozenlaan nabij
het Bergpolderplein, en zeven op het
tracé naar en van de Maastunnel. Op
de Rozenlaan bleken de planten slecht
te gedijen. Aan de petunia's kwamen
in het beste geval wat aametierige
bloempjes. Maar over het algemeen
kwamen ze zelfs niet aan bloeien toe.
Op het tunneltracé bleken ze het iets
beter te doen. Op de Pleinweg slaagden
enkele petunia's er zowaar in bloemen
pracht te tonen. Maar hun mede-proef
konijnen kwamen er ook hier slecht
vanaf. De Rotterdamse uitkomsten ste
ken ongunstig af tegen die welke in
Den Haag en Delft werden bereikt. De
petunia's daar hebben meer geluk ge
had dan hun soortgenoten in de Maas-
Ook hét gemeten loodgehalte bleek in
Rotterdam hoger te liggen. De gemid
delde hoeveelheid, die werd aangetrof
fen op de planten in één van de
bakken aan de Rozenlaan bedroeg
2,06 gram lood per kilogram. Het
laagst gemeten grammental was 1,06.
Uit de gegevens blijkt, dat de,planten,
naarmate zij méér lood te verwerken
kregen, slechter bloeiden.
Opmerkelijk detail tenslotte is, dat op
een plaats in Voorburg de petunia's als
razenderi uit de knQp schoten en over
dadig bloeiden. De plaats, waar deze
planten zo'n goed leven leidden, was
een begraafplaats.
invloed verontreiniging verkeer pp planten.
gestookt worden was de overschrjj- losbare stof geringer, omgekeerd dus
ding van de grenswaarde schrikbarend.
De percentages varieerden 'van voor
Naaldwijk 17,8 tot Poeldijk met 37,7 zich tussen de 6,7
procent.
het gehalte zwaveldioxyde. De
Rotterdam gemeten tonnages bewogen
9,2,
Vlaardingen tussen de 12,8 en 12,9.
Krimpen a/d Lek kwam tot 7,9 ton,
Op de meetstations in Pijnacker en m Hoek van Holland tot 10,5, en de
Hoek van Holland werd de grenswaar- oitgensplaat tot 24,5.
de gepasseerd inet achtereenvolgens jn Rotterdam leiden heel wat planten
12,8 procent (in de zomer met maar een ellendig leven, als ze tenminste
0,6 procent) en 3,6 procent. Voor een kürmen leven. Dat blijkt uit een onder-
positiever gegeven moeten we naar de zoek> dat op petunia's is gepleegd.
Krimpenerwaard, waar in zowel zomer - - -■ - -
als winter de grenswaarde niet werd
gepasseerd.
Stof
De hoeveelheid onoplosbare stof werd
gemeten in tonnen per vierkante kilo
meter. In de zomer van 1970 bevon
den zich in de lucht boven Rotterdam
aantallen tonnages, die per meetpunt
varieerden van 11,6 tot 2,7,3. Boven
Schiedam dwarrelde 26,1 ton te veel
rond, en boven Vlaardingen 17,4 tot
22.4 ton. In Krimpen a/d Lek werd
12.5 ton gemeten, en in Hoek van
Holland 20,9. De Oitgensplaat komt
de twijfelachtige eer van het kampi
oenschap toe; boven de plaat hing 39,2
ton eeuwige stof. Het totaal zomerge-
Deze planten gelden als goede graatme
ters voor de schade die de uitlaatgassen
van auto's aan het milieu toebfengen.
Ook werd het loodgehalte van de
planten bepaald. De petunia's werden
in 41 bakken ingepoot, en op.verschil
lende punten met verschillende aantal
len passerend verkeer neergezet. Zo
kwamen de planten te staan op plaat
sen waar nauwelijks verkeer langskomt
('bijv, een park), op verkeerswegen
binnen de bebouwde kom, zowel veraf
van of dichtbij verkeerslichten, en
langs snelverkeerswegen.
Slechte cijfers
middelde over het gebied van meting mooj bloeiende planten ktegen
(Den Haag en Gouda vielen daarjuet jjg„en, en zo terug tot het cijfer nul
ider) was 10 ton. y ^s^Trfant'eii^/fiCvWoem^noch knop
vertoonden. M RotterdamNwerden in
In de winter bleek het tonnage ©nop- toteal twaa* bakkendet \elk tien
Vietiiamcomitë
gaat door
De landelijke Vietnam-manifestatie ge
houden in het Amsterdamse bos op 29
en 30 april heeft volgens het organise
rende komitee Jongeren voor Vietnam,
beantwoord aan de verwachtingen. Op
het ogenblik staat het vast, dat er
35.000 gulden kan worden overge
maakt aan de vertegenwoordigers van
de voorlopige revolutionaire regering
van Zuid-Vietnam in Parijs. Bij het
komitee is men van mening dat het
geld beschikbaar moet worden gesteld
voor het vervoer van hulpmaterialen.
Het komitee zal de ontwikkelingen in
Vietnam op de voet blijven volgen en
de jongeren oproepen het protest te
gen de Amerikaanse oorlogsvoering in
Vietnam uit te breiden en verder te
organiseren. Vele nieuwe komitees zul
len hiervoor in het land nog opgericht
worden, in de steden, op de scholen en
universiteiten.
Gezien de komende vakantie-perioden,
zal het komitee zich* voornamelijk be
zig houden met het inzamelen van geld
via steunlijsten die <Joor het komitee
zijn uitgezet. Steunlijsten zijn aan te
vragen op het secretariaatsadres; Nieu
we Keizersgracht 61, Amsterdam, tel.
020- 225799.
