Havenziekenhuis nog niet
op RANO aangesloten
25 JAAR ZIEKENOMROEP
Trefcentrum voorziet in behoefte
Sportief per auto door
Brabant en Zeeland
Schoolmelk wordt vetarm
DE HAVENLOODS, DINSDAG 22 AUGUSTUS 1972
34-502
r .i
Kwart over acht. Een al wat oudere man ligt op de vierde verdieping van het
ziekenhuis. Aan zijn oor houdt hij een schelpje, dat verbonden is met de
regelknop naast zijn bed. Hij luistert naar het programma, dat door de vierde lijn
van de draadomroep wordt uitgezonden.
Dan: zes pauzepiepjes. De zware tonen van het concert voor hobo en orkest in c
kleine terts sterven langzaam weg. Het blijft even stil. Een jingle - aansluitend: „U
kunt nü luisteren naar een uitzending van de Stichting RANO, Omroep voor
zieken, te Rotterdam". De herkenningsmelodie, „Say it with music" van het
orkest van Ray Conniff, schalt over de afdelingen.
Enkele luisteraars, vol spanning wachtend op hun verzoekplaat
Het Trefcentrum Rotterdam, gevestigd
in de oude fabriek van Jamin blijkt
duidelijk in een behoefte te voorzien.
In het halfjaar, sinds de opening in
november tot aan deze zomer, trok
deze instelling meer dan 20.000 bezoe
kers, dat is gemiddeld ca. 800 per
week.
Deze 20.000 bezochten een groot aan
tal bijeenkomsten van zeer uiteenlo
pende aard. Aan de ene kant waren dit
activiteiten die Trefcentrum zelf or-
ganiseerde.Maar ook werd door organi
saties en groepen een- druk gebruik
gemaakt van de ruimte die Trefcen
trum tegen een redelijke vergoeding ter
beschikking stelt.
Hoe veelzijdig de activiteiten van het
Trefcentrum zijn geweest blijkt wel uit
het volgende overzicht. In het seizoen
november 1971 tot juni 1972 werd het
centrum o.a. gebruikt voor een groot
aantal cursussen voor bejaarden, huis
vrouwen, kinderen en jongeren op het
eebied van talen, handenarbeid (zoals
pottenbakken) en nog veel meer. To
neel-, musical- en popgroepen hielden
er hun repetities of uitvoeringen, ter
wijl eveneens verschillende verenigin
gen plaats voor hun bijeenkomsten
vonden. Ruimte werd geboden aan een
bejaardensociëteit, een dansstudio, een
kindercrèche en een ruil winkelt je.
Kunstenaars zochten en vonden hier
hun atelierruimte en tijdens het Hol
land Festival traden de Tokyo Kid
Brothers op.
Nu het nieuwe seizoen voor de deur
staat zijn groepen en organisaties, maar
ook individuele plannenmakers die een
dak boven hun hoofd zoeken, weer
welkom bij het Trefcentrum. Ze kun
nen er met hun plannen en wensen
komen tot 26 augustus tussen 12 uur
's middags en 1 uur 's avonds. Ook
telefonisch contact met de medewer
kers in het centrum is mogelijk: het
telefoonnummer is 11.71.44. In sep
tember komt de nieuwe seizoenagenda
uit, die een beeld van de vele activitei
ten zal geven.
Een fraai overzicht van de goed geou
tilleerde RANO-studio, in de kelder
van het zusterhuis van Dijkzigt. Links
Komende 'zaterdag bestaat de RANO
25 jaar. In die periode heeft de naam
RANO bij de honderdduizenden, die
eens voor langere of kortere tijd naar
haar programma's hebben geluisterd,
een vertrouwde, plezierige klank gekre
gen.
Momenteel verzorgt de ziekenomroep,
die voor de volle honderd procent uit
vrijwilligers bestaat, driemaal per week
uitzendingen in het Academisch Zie
kenhuis Dijkzigt en het Oogziekenhuis
te Rotterdam. Uitzendingen, die „life"
worden gepresenteerd vanuit de kleine,
maar goed geoutilleerde studio in de
kelder van Dijkzigt's zusterhuis. Met
het Havenziekenhuis is nog steeds geen
'vnverbinding, zodat men in dit zie
kenhuis eenmaal per week een op de-
band opgenomen programma uitzendt.
Radio-Noord
De geschiedenis van de RANO gaat
terug tot 1947, toen twee zieke Rot
terdamse jongelieden, Wim Verschoor,
en Cees Dèlissen, een lijntje legden
over het dak van hun huizen aan de
Bergweg. Men draaide wat platen en
zelfs werd er een microfoontje aange
sloten. Na korte tijd werd de eveneens
ziek thuisliggende Gerrit den Braber
(jazeker: van Eenmaal, Andermaal!
„aangesloten" en het' duurde niet lang
of de gehele Bergweg had zijn „eigen"
omroep. En zo ontstond het idee
radiouitzendingen in ziekenhuizen te
gaan verzorgen. De RANO, Radio
Noord, was geboren.
Vanaf die tijd ging alles in een snel
tempo. De Boezembarakken en het
Havenziekenhuis vormden het eerste
werkterrein van de groep jonge mensen
en in 1948 kwam daar het Coolsingel-
ziekenhuis bij. Tot 1957 verzorgde
men ook uitzendingen uiteraard pro
gramma's die vooraf bij medewerkers
thuis en met primitieve middelen, op
de band waren opgenomen - in het
Bergwegziekenhuis, Eudokia en het
verpleeghuis Benvenuto. De RANO
werd in die tijd een log lichaam met
meer dan 100 medewerkers.
Moeilijkheden konden niet uitblijven
en in 1957 dreigden enkele leden de
RANO te liquideren. Een andere groep
ging echter verder. Aad van der Struys,
voorzitter van de huidige Stichting
RANO: „In dat gedenkwaardige jaar
zijn er dingen gebeurd, die minder
plezierig waren. Zó onplezierig, dat
enkele leden een eigen ziekenomroep
begonnen. In die tijd ontstond „De
Maasstad". Momenteel hebben we een
plezierig contact, maar die jongens
hebben ons nog jarenlang kwalijk ge
nomen dat er tóen, vijftien jaar gele
den, minder goedbedoelende lieden in
de RANO zaten".
Studio
In 1963 betrok de Stichting haar
eerste studio in het Dijkzigt-zieken-
huis. Een studio, welke die naam
De nieuwe wintercollectie van de in
Amsterdam wonende Amerikaanse
kindermode-ontwerpster Barbara Far-
ber is bekend. De kleertjes zijn vrolijk
en felgekleurd rood en geel komen
het meest voor en er zijn veel ruiten.
Als materialen heeft ze vooral gebruikt
suèdine, wollen duffel en katoenen
moleskin. Ook 's winters kunnen de
kinderen de door haar ontworpen spij-
kerkleding dragen, dankzij uitknoop-
bare voeringen.
Barbara's mode is bestemd voor kinde
ren van 3 tot 13 en wordt in Neder
land verkocht in 125 zaken. In Frank
rijk, Duitsland, België en Zwitserland
worden haar ontwerpen eveneens ver
kocht. Leuk zijn de kleertjes in elk
geval -het is alleen de vraag voor
hoeveel mensen ze betaalbaar zijn.
overigens wat ruimte en accommodatie
betrof, nauwelijks waardig was. In
1969, een belangrijk jaar voor de
RANO, betrok men de huidige studio
in de kelder van het zusterhuis en toen
ook vond de eerste rechtstreekse uit
zending plaats.
En sinds die tijd bloeit en groeit de
RANO. Er worden fijne uitzendingen
gemaakt, waarbij de luisteraar via de
huistelefoon rechtstreeks in contact
staat met de studio. Over het niet
verbonden zijn van het Havenzieken
huis zegt Aad van der Struys: „Een
bijzonder onbevredigende zaak. De
•PTT weigert ons een lijnverbinding te
geven met dat ziekenhuis. Men stelt,
dat de omroepwet maar één lijn toe
staat en die ene lijn hebben we: met
het Oogziekenhuis. Maar in Arnhem
heeft men vijf lijnen en elders in
Nederland zijn er ziekenomroepen, die
ook meerdere ziekenhuizen kunnen
aansluitend. Waarom wij dan niet? We
werken toch niet uitsluitend voor óns
plezier? We willen alleen maar recrea
tie brengen aan zieken in Rotterdam.
En dat wordt, wat het Havenzieken
huis betreft, door de PTT met vreemde
beweegredenen tegengehouden. Daar
kan ik me vreselijk woest over ma
ken".
Geen subsidie
Er zijn nog meer dingen, die de RANO
tegenzitten. Want hoewel we reacties
van de luisteraars overduidelijk uitwij
zen dat de omroep in een grote be
hoefte voorziet, is er ook tegenwerking
van de overheidsinstanties.
Van der Struys: „De RANO ontvangt
geen enkele subsidie. Op ieder verzoek
krijg je een brief met de fraaie volzin:
Het door u geëntameerde werk vindt
plaats in niet-gemeentelijke ziekenhui
zen. U kunt uw kosten doorberekenen,
dus u behoeft geen subsidie. Aan die
künnen wij die kosten doorbereke
nen.' Luistergeld heffen? Of moeten
de ziekenhuizen, die in feite totaal
niets met de ziekenomroep te maken
hebben, voor de kosten opdraaien?
Dat laatste wordt door de gemeente
Rotterdam inderdaad bedoeld. De heer
Groen, hoofd van de secretarie-afde
ling Volksgezondheid, deelde ons me
de, dat de ziekenhuizen RANO's kos
ten maar in de verpleegprijzen moeten
doorberekenen. Een onmogelijke zaak.
want welk ziekenfonds trapt erin? Het
resultaat is echter, dat elk dubbeltje,
dat het RANO-werk kost. bij elkaar
gebedeld moet worden. De aanwezige
studio is bijzonder goed geoutilleerd
en heeft een verzekeringswaarde van
zestig mille. Aad van der Struys: „Ik
hou mijn hart vast als er eens iets
gebeurt met de apparatuur. Dat zou
het einde betekenen, want we hebben
geen geld voor nieuwe spullen!
De woede van Aad van der Struys
klinkt niet door in de programma's,
die de vrijwillige technici en presenta
toren iedere maandag-, woensdag- en
zaterdagavond verzorgen voor Dijkzigt
en Oog en op dinsdag voor Haven. Men
werkt hard, keihard vaak, om de luiste
raars datgene te brengen wat men
Toren wil. Want al is het voor de
RANOïsten een soort van vrijetijdsbe
steding (of liever: een ziekte: Ranoï-
tus), er moet heel wat voor gedaan
worden.
Marathon
Aanstaande zaterdag, 26 augustus, zal
de RANO het jubileum op grootse
wijze vieren, ondanks het niet-krijgen
van subsidie of het ontbreken van een
definitieve verbinding met het Haven
ziekenhuis. Op die 26ste zal het Haven
overigens wél rechtstreeks met de stu
dio verbonden zijn.
In een rechtstreekse marathon-uitzen
ding, die 25 uur zal duren, jubileert de
RANO. In de nacht van vrijdag op
zaterdag, om twaalf uur precies, zal de
stem van de voorzitter tot de (slaperi
ge? luisteraars doordringen. In de
nacftt van zaterdag op zondag, om één
uur ^precies, wordt pas adgesloten. In
de tussenliggende peïfoder' staat er heef
wat te gebeuren,
Tot zes uur 's morgens draait men
fijne, rustige platen voor het slapen
gaan of wakker-worden. Dan, tot ne
gen uur, een vrolijk zaterdagochtend-
programma met kleine luisterwed
strijdjes en gesprekjes met luisteraars.
Tussen negen en twaalf zal Aad van
der Struys een greep doen in 25 jaar
muziek en tevens gesprekken voeren
met mensen die in de laatste kwart
eeuw betrokken waren bij het Rotter
damse gebeuren, 's Middags een extra-
lange aflevering van RANO's verzoek-
platenprogramma. Hieraan werken on
der meer mee Stan Haag van Veronika,
Ad van Schaik en Annet de Lange van
de TROS, Krijn Torringa van de
AVRO, Jan Borkus van de VARA,
Goos Kamphuis van de NCRV en Leo
van de Groot van RNI. Vervolgens een
grote luisterwedstrijd met vele prijzen,
's Avonds presenteert de RANO een
rechtstreeks schakelprogramma waarin
de luisteraar wordt verbonden met de
drie ziekenhuizen, waar in de diverse
zalen artiesten van Victor Conselman's
Artiestenpallet zullen optreden. Elk
uur wordt verder een uitzending ver
zorgd van RANO's Nieuwsdienst, ge
presenteerd door een Rotterdams dag-
Het programma van de 26ste augustus
is er een, dat zowel bij de luisteraars
als bij de jubilerende ziekenomroep
nog lang in het geheugen zal blijven.
En dat mag ook wel. Het feit, dat er
reeds zolang bijzonder goed werk
wordt verricht voor zieke medemen
sen, is iets dat best gevierd mag wor-
den! Paul Houkes.
Kadercursussen
creatief bezig zijn
Een aantal in de Provinciale Jeugdraad
Zuid-Holland samenwerkende provin
ciale en regionale organisaties voor
jeugd- en jongerenwerk organiseert ka
dercursussen op het gebied van creatief
bezig zijn. Het doel van de cursus is die
mensen, die met jeugdgroepen werken,
een aantal mogelijkheden van creatief
bezig zijn te laten ervaren. Aandacht
wordt ook besteed aan de wijze waar
op deze ervaringen kunnen worden
overgedragen aan de groepen, waaraan
men leiding geeft.
Een cursus omvat zes avonden en
wordt gehouden in de maanden okto
ber en november, o.a. in Brielle, Helle-
voetsluis, Spijkenisse, Rotterdam-zuid,
Vlaardingen, Rozenburg en Oostvoor-
ne. Het inschrijfgeld bedraagt f 20.—
per persoon voor de gehele cursus.
Informaties en aanmeldingskaarten
zijn verkrijgbaar bij de Provinciale
Jeugdraad Zuid-Holland, Benoorden-
houtseweg 23 in Den Haag. Tel.
070-24.68.06.
WANDELTOCHT IN 00STV00RNE
De Prov. Chr. Wandel Organisatie
houdt op zaterdag 2 september een
zomertocht in Oostvoorne. Er kan
worden gelopen op verschillende af
standen. Vanaf 10 uur kan worden
gestart bij het Dorpshuis in Oostvoor-
Alle inlichtingen over de tocht kunnen
worden ingewonnen bij W. Veldhoen,
Beatrixstraat 22 in Barendrecht, tel.
01806-2943 en bij de VVV in Oost
voorne. Daar kan men zich ook laten
inschrijven.
Muzikale jeugdmeeting
Vrijdavond kwart over acht vindt er in
de Statensingelkerk aan de Statensin-
gel in Rotterdam een grote muzikale
jeugdmeeting plaats met als hoogte
punt het optreden van Merla en Merv
Watson, het Canadese echtpaar dat op
doorreis is naar de Olympische Spelen
en overal zelf geschreven en gecompo
neerde songs brengt. Zij begeleiden
zichzelf op 15 verschillende instrumen
ten.
Verdere muzikale medewerking verle
nen de muziek- en zanggroep De Vink,
organist Adri Krabbendam en er is
samenzang o.l.v. Herman Kloppen
burg. De zaal is open vanaf 19.50 uur;
toegang vrij.
Op zaterdag 26 augustus heeft de Stichting Sportief Toerisme voor de liefhebbers
een brok automobilisme in petto, dat er zijn mag. Dan wordt voor de vijfde maal
de Nationale Auto-Stertocht verreden, ditmaal met Tilburg als uitgangspunt.
De tocht heeft een lengte van iets interessante tocht sluit morgen, 23
minder dan 500 kilometer en zal zich augustus. Uitvoerige inlichtingen kun-
kenmerken door de ononderbroken "en worden verkregen bij de Stichting
combinaties van prachtig natuur- Sportief Toerisme, Gaaspstraat 31,
schoon en uiterst interessante wegen Amsterdam, telefoon 020-795070.
en weggetjes. Om het geheel een bij
zonder karakter te geven, wordt een
gedeelte van de route in het nachtelijk
duister afgelegd.
In de tocht zijn vijftien raakpunten
opgenomen, waar de doorkomst van
de deelnemers wordt geregistreerd. De
route tussen deze raakpunten is vrij,
doch de plaats is steeds zó gekozen,
dat de route feitelijk één grote sportief
toeristische tocht door de mooiste
gedeelten van Midden- en West-Bra
bant en van de Zeeuwse eilanden Zuid
en Noord-Beveland en Walcheren
vormt. Er is geen wedstrijdverband en
er zijn dus geen prijzen te winnen.
De deelnemende automobilisten ver
trekken vanuit Tilburg op een tijdstip
naar eigen keuze, doch niet vroeger
dan 8 uur 's morgens en niet later dan
5 uur 's middags. Zij mogen er zo lang
of zo kort over doen als zij dat zelf
willen, mits het aankomstpunt Tilburg
uiterlijk de volgende ochtend 9 uur
bereikt wordt.
Teneinde gezoek te voorkomen wordt
van organisatiewege een routeboek ver
strekt, waarin de geadviseerde route
zeer' uitvoerig wordt weergegeven.
Voor diegenen, die onderweg nog een
dikke 50 kilometer willen kaartlezen,
is een speciale extra sportieve klasse
ingesteld.
De kosten van inschrijving bedragen
f 45.- per auto en daarvoor krijgt men
het routeboek. twee draaginsignes met
schildje 1972, de plaquettes en een
ontbijt voor twee personen. Deelname
aan de extra sportieve klasse is gratis.
De inschrijving voor deze bijzonder
Met ingang van het nieuwe schooljaar zal het vetgehalte van de schoolmelk voor
in totaal 200.000 kinderen in Den Haag, Rotterdam en 70 andere gemeenten in
Zuid-Holland worden verlaagd. De melk zal in het vervolg 1.5 procent in plaats
van 3.2 procent vet bevatten. In Amsterdam en verschillende andere plaatsen
werd reeds het afgelopen schooljaar op melk met minder vet overgestapt. Van
alle schoolmelk in ons land is thans 65 procent vetarm, wat neerkomt op
500.000 schoolmelkdrinkers.
een deel van de schoolartsen.
Hoewel men geen bezwaren heeft te
gen vetarme schoolmelk, acht een an
der deel van deze artsen het effect van
de maatregel zeer gering.
Boekje over fietsonderhoud
Zojuist is verschenen een van zeer veel
duidelijke tekeningen voorzien boekje
over de verzorging van de fiets, onder
houd en eenvoudige reparaties.
De toegenomen vrije tijd, de groeiende
ambitie om deze te vullen met hand-ar
beid, het slinkende aantal f ietsherstel-
lende vaklieden en de gestegen repara
tietarieven doen het publiek steeds
meer zelf naar het gereedschap grijpen
om de fietsen van het gezin veilig
berijdbaar te houden en zelfs te ver
troetelen. Doch de vragen om raadge
vingen over het vereiste gereedschap en
over dé reparaties zelf komen bij de
„stichting: fiets!
Dit was aanleiding voor de stichting
om ten dienste van het publiek uit te
geven het boekje: Fietsverzorging, On
derhoud en eenvoudige reparaties. Het
kan bij de „stichting: fiets! te Am
sterdam worden aangevraagd door
overmaking van f 6.50 op postgiro nr.
234567.
Voor de interwijkzwemwedstrijden, af
gelopen zaterdag in zwembad De
Plompert in Rotterdam gehouden, be
stond veel publiekelijke belangstelling.
kinderen te dik wordt. Vele kinderen
gebruiken tot 120 gram vet per dag,
terwijl 70 gram de door voedingsdes- -
kundigen gewenste hoeveelheid is.
Tot op heden leverde de schoolmelk
gemiddeld dagelijks 4,5 gram vet, het
geen thans wordt teruggebracht tot 2
gram. Het is duidelijk dat de verminde
ring van het vet in de schoolmelk
slechts een symbolische bijdrage levert
tot de gewenste daling van de totale
vetconsumptie met 50 gram per dag.
De maatregel heeft dan ook voorna
melijk een opvoedkundige functie en
kan een klein stapje in de goede
richting worden genoemd.
Van meer belang is bijvoorbeeld een
beperking in het gebruik van patates,
chips, kroketten e.d. en andere versna
peringen met onbetekenende voedings
waarde. Uit een onderzoek onder
12-jarigen is gebleken, dat vetrijke
versnaperingen als frites, chips etc.
gemiddeld reeds 10 a 15 gram vet per
dag kunnen leveren.
De nieuwe schoolmelk bevat minder
vet doch wat meer van de onmisbare
voedingsstoffen als eiwit, kalk en vita
mine B2.
Door de A.N.W.B. is in s
king met de desbetreffende provinciale
V.V.V.'s een tweetal boekjes met fiets
routes uitgegeven die voor f2,50 per
stuk bij de A.N.W.B.-kantoren verkrijg
baar zijn. Zestien fietsroutes in, op en
om de Veluwe zijn opgenomen met
dertig variaties naar eigen keuze. Het
andere boekje geeft veertien routes in
het gedeelte van Overijssel dat be
grensd wordt door de Regge, het
Zwarte Water, de IJssel, de Schipbeek
en de Duitse grens.