Tuinder oogst bedorven sla
vim
Wwfm
ttftn
PEK1WG
Was het luchtverontreiniging?
MEUBELFABRIEK
OISTERWIJK
KUNSTGEBITTEN
REPARATIES
MINERVA.
„Onderwerpen liggen voor het oprapen
KUNSTGEBITTEN
Lady-computer
m.
donderdag 5 oktober 1972
21e jaargang no. 40
SCHIEDAM
VERSCHIJNT OP DINSDAG ÉN DONDERDAG IN ROTTERDAM RECHTER MAASOEVER - SCHIEDAM - VLAARDINGEN - KRIMPENERWAARD E.O.- HOOFDKANT. PR INS HENDRIKKADE 14. ROTTERDAM. TEL. 13.21.70
Tuinder Wijnand Kleyburg uit Rockanje heeft pen strop. Tiendui
zend kroppen sla, klaar voor de veiling, zijn bedorven waar
schijnlijk door industriële luchtverontreiniging. Wijnand Kleyburg
heeft een dubbele strop, want de schade die in zijn sla werd
aangericht ontstond vóór 1 oktober, de dag waarop de nieuwe
wet op de luchtverontreiniging officieel in werking trad. In die
nieuwe wet wordt voorzien in het stichten van een fonds waaruit
uitkeringen gedaan kunnen worden aan hen die aanwijsbare
schade ondervinden van industrieën. Of de schade van Kleyburg
nu wel of niet wordt toegeschreven aan de luchtverontreiniging,
hij grijpt er in ieder geval naast.
Vorige week zondag ontdekte tuinder
Kleyburg de eerste verschijnselen bij
zijn oogstklare sla. Bruine randen en
aangetaste ronde plekken op de blade
ren. Een korte inspectie leerde dat zijn
sla, die er daarvoor prachtig had bijge
staan, op de veiling geen cent meer zou
opbrengen Ook de bladeren van de
elzenhagen, die in zijn tuinderij als
windschermen fungeren, bleken aange
tast.
De tuinderij ligt aan de rand van
Voorne's Duin, het bekende terrein
van de Nederlandse Vereniging tot
behoud van Natuurmonumenten. Hier
deden zich ook vreemde verschijnselen
voor. het blad van de bittere wilgen
vertoonde brandplekken, terwijl ook
de meidoornstruiken er weinig fris
bijstonden.
's Maandagsmorgens stelde Kleyburg
de consulent voor de tuinbouw te
Barendrecht van de aangerichte schade
op de hoogte. Uit Wageningen kwamen
twee vertegenwoordigers van het insti
tuut voor Plantenziektekundig Onder
zoek. Hét Proefstation voor de Tuin
bouw te Naaldwijk zond dr. ir. J.
Bravenboer. Jegens de heer Kleyburg
lieten de heren uit Wageningen blijken
er vrij zeker van te zijn dat het hier een
geval van schade door luchtverontreini
ging betrof. Mogelijk ethyleen-schade
of aantasting door PAN,peroxyd ace
tyl nitraat dat ontstaat bij smogvor-
ming. Er werden bladmonsters verza
meld en de heer Kleyburg zou er nog
wel van horen. Maandagmiddag infor
meerde de getroffen tuinder ook nog
bij de Centrale Meld- en Regelkamer
van het Openbaar Lichaam Rijnmond,
waar men beloofde iemand te zenden,
die de schade in ogenschouw zou
komen nemen.
Nu, ruim één week later, is de heer
Kleyburg nog niets wijzer. Hij weet
alleen zeker dat hij 2000 gulden scha
de zal gaan lijden. Zijn sla werd name
lijk waardeloos op een tijdstip dat dit
gewas op de veiling juist goede prijzen
maakt. „Een mens kan zoveel geld niet
missen. Het gaat toch al zo slecht in de
tuinbol w".
„Tweetje"
De heer F. Hoogvliet, voorzitter van de
veiling Vierpolders zegt over het geval:
„Ik beu zelf niet bij Kleyburg gaan
kijken, iemand anders heeft dat ge
daan. Ik heb gehoord dat het prachtig
mooie sla moet zijn geweest. Kleyburg
heeft zeker een strop. Hij kan z'n sla
misschien nog wel aanvoeren op de
veiling, maar dan wordt het wel een
„tweetje" (groente van tweede kwali
teit). Als zo'n partij doordraait krijgt
hij geen cent. Het steken van de sla en
al het andere werk heeft hij dan voor
niets gedaan. Als een partij van eerste
kwaliteit doordraait, dan krijgt de
Woensdag 11 oktober a.s.
KORT GEDING VALVOLINE
AUTO- ITAL lë B.V.
Onze prijs - uw profijt:
VALVOLINE 20 1 ltr. 1.75
VALVOLINE 30 1 ltr. 1.75
VALVOLINE 10-30 ltr. 1.99
VALVOLINE 20-40 ltr. 1.99
verdienen.VerVer8en
Zojuist gearriveerd:
AUTOVOX autoradio 12 V. ELDERS
120.- BIJ ONS 75.-.
AUTO-ITALIË
m
Oisterwijkse dekenkisten
Massief eikehouten deken -
kisten, maar ook wandkasten,
tafels, TV-kasten, hoekkasten,
broodkasten, stoelen,
bankstellen, bijzettafels, e.c
ziet u in de geÉellige sfeer
van onze toonzalen.
parkeergelegenheid
Vrije toegang
tuinder nog altijd een minimumprijs
vergoed, dat is nu f 4,80 voor honderd
kroppen".
De heer Hoogvliet vertelde dat er vorig
jaar in Rockanje en omgeving ook veel
schade aan de gewassen door luchtver
ontreiniging is opgetreden. Toen wer
den ten gevolge van een ethyleengolf
de spinazie, sla, wortelen en meloenen
onverkoopbaar. De juiste omvang van
de schade is nooit geschat. Alleen
heeft geen enkele tuinder ooit een
schade-uitkering gekregen. De dader
lag op het kerkhof en verhaal was dus
niet mogelijk.
Pan-time
Ir. J. J. Astrego, consulent voor de
tuinbouw op de Zuidhollandse eilan
den en omstreken, vindt de schadere
geling een moeilijk geval. „Waar moet
je het verhalen als je niet weet wie of
wat het is. Het vaststellen van de
symptomen is al zo moeilijk. Gelukkig
hebben we nog geen rampen gehad.
Tot dusverre gaat het nog om inciden
tele gevallen. Ik denk wel dat de
tuinders op Voorne en Putten bedacht
zijn op schade door de industrie. Ze
zeggen zelfs wel eens te vlug: „dat is
de schuld van de luchtverontreini
ging". Maar ja, de mensen op Voorne-
Putten raken wel vergroeid met de
industrie. Vaak werken ze nog maar
part-time in de land- en tuinbouw. De
inkomsten uit hun bedrijf zijn dan
onvoldoende en het gebrek aan in
komsten compenseren zij door bij de
industrie op Rozenburg in dienst te
gaan. In hun vrije tijd zorgen ze dan
voor hun bedrijf".
U kunt er op wachten
INSTITUUT DENTILIA
HOOGSTRAAT 40. ROTTERDAM
TELEFOON (010) 126010
Te bereiken met tram 1, 3, 6, 8 en
met buslijn 32. 34, 38. 45, 49 en 49a
Dr. ir. L. Bravenboer, die zelf bij de
heer Kleyburg naar de sla is gaan
kijken, vindt het allemaal erg moeilijk.
,,De moeilijkheid is dat het hier een
geïsoleerd geval betreft. Meestal zie je
dat in de hele omgeving schade ont
staat. Toch wijzen de beelden er hier
op dat het luchtverontreiniging zou
kunnen zijn. Ethyleenschade is het
volgens mij niet en echte smogschade
kan het ook niet zijn. Het geval is
de Meldkamer, mis
schien weten ze daar of er in de nacht
vfin zaterdag op zondag iets bijzonders
is gebeurd. Ik vind het overigens merk
waardig dat er zich nog zo betrekkelijk
weinig moeilijkheden voordoen.. Ik
acht het zeer wel mogelijk dat op een
enkele uitzondering na, industrie en
tuinbouw vreedzaam naast elkaar kun-
De grootste schade in het Westland is
ontstaan toen de ENCK in Vlaardingen
een gifwolk liet ontsnappen. Toen
heeft de ENCK voor f 200.000,- moe
ten vergoeden. Het was toen ook
gemakkelijk om de dader te achterha
len. Voor die gevallen waarin de dader
niet aan te wijzen valt, kan in het
vervolg een beroep worden gedaan op
een speciaal fonds waarin de nieuwe
wet op de luchtverontreining voorziet.
In dit fonds zullen gelden worden
gestort door de overheid en het be
drijfsleven".
Ethyleen
In de Rijnmond is dit jaar overigens al
meer geklaagd over bladbeschadingin-
gen en andere merkwaardige verschijn
selen bij diverse soorten gewassen. Het
zijn zelfs niet alleen land- en tuinbou
wers geweest, die de Meldkamer van
hun bevindingen in kennis hebben
gesteld, maar ook particulieren die
begin mei in hun tuinen de seringen er
maar armetierig vonden bijstaan. Nooit
is duidelijk geworden wat er toen aan
de hand is geweest. Vermoed wordt
dat er een overmaat aan ethyleen in de
lucht is gekomen, een gas waarvoor
planten bijzonder gevoelig zijn.
Het kwartaalverslag van de Meldkamer
vermeldt deze klachten en merkt op
dat deze nooit eerder zijn binnengeko
men. De meldkamer merkt op, dat
volgens het proefstation te Naaldwijk
en de plantsoenendiensten van diverse
gemeenten de bladbeschadinging zou
zijn veroorzaakt door de storm en het
daarin meegevoerde zand en zeezout.
„Weken na de storm kwamen nog
meldingen binnen over bladbeschadi
gingen", aldus de Meldkamer. „De
waarnemingen van het publiek waren
juist", zo gaat het verslag verder,
„maar hadden met industriële lucht
verontreiniging niets uitstaande. Aan
getekend kan nog worden dat vele
klagers de juiste verklaring niet wilden
aanvaarden". Geen wonder.
ja w— DEALER -
UAr SCHIEDAM
ROTTERDAM 2™63
NW. MATHENESSERSTR. 45
Tuinder Kleyburg bij zijn aangetaste sla
De gereformeerde kerk vrijgemaakt
van Schiedam heeft een beroep uitge-
bracht op ds. K. W. Holwerda te
Hoorn.
Tekenaar Huber Windhorst
Huber Windhorst noemt zichzelf kar-
toenist, illustrator, tekenaar en krabbe
laar. Hij is dat voor z'n plezier, naast
zijn studie aan de pedagogische acade
mie. Huber, die geboren is in Schiedam
en daar ook nog woont, begon met
tekeningen te maken tijdens zijn mili
taire diensttijd, nu ruim twee jaar
geleden. Daarvoor maakte hij het een
en ander voor de schoolkrant op het
gymnasium; maar volgens eigen zeggen
waren dat nietszeggende illustraties.
„Ik beschouw m'n tekeningen als een
uitlaatklep. Dat is mijn manier van
interpreteren, van je afzetten tegen
bepaalde situaties. Je moet kritisch
staan ten opzichte van wat er om je
heen gebeurt. Daar had ik in militaire
dienst alle gelegenheid voor. Ik ben
niet zozeer tegen het leger, maar wel
tegen de manier waarop daar een
heleboel dingen gebeuren".
Aangemoedigd door zijn kameraden,
legde hij in het begin de alledaagse
gebeurtenissen op papier vast. Wat
later werden dat toestanden, die vol
gens de jongens nodig aan de kaak
moesten gesteld worden. Die prenten
werden echter minder op prijs gesteld
door de legerleiding.
Huber: „Ik ben nogal eens ter verant
woording geroepen, maar merkwaardig
genoeg was dat altijd voor prenten,
ik het zelf helemaal niet had
verwacht. Ze begrepen er niets van".
Van uit die tijd stammen ook zijn
contacten met de VVDM. Regelmatig
staan er tekeningen van de Schiedam
mer in het maandblad van de vereni
ging. Ook de bekende VVDM-poster
over de groetplicht werd door hem
ontworpen. „Ja, dat was wel een leuke
poster. Ik had dat ding getekend en
zomaar opeens dacht ik bij mezelf:
„Zeg maar dag met je handje". Ze
hebben die tekst direct van me overge
nomen. Ik ben nu bezig een strip uit te
werken, die eveneens in het blad zal
worden opgenomen. Het maken van
tekeningen levert me meestal niet zo
veel problemen op. Ik heb gewoon iets
in m'n hoofd en als het idee dan
vastere vormen krijgt zet ik het op
papier. Dat lukt vrij redelijk. De onder
werpen liggen voor het oprapen. Er
zijn genoeg dingen waar je je bij
betrokken voelt".
Huber laat een map met tekeningen
zien. Tekeningen die nogal van elkaar
verschillen en waarvan er enkele (voor
al de laatste tijd gemaakt) duidelijke
taal spreken. Naast een groot aantal
militaire tekeningen zijn er over de
Amerikaanse oorlogsvoering in Viet
nam en over het eindeloos getwist
tussen de volkeren, waarbij de dood
handenwrijvend toekijkt. Illustraties
een onlangs verschenen uitgave voor de Huber:„Ik ben niet tegen het leger,
Werkende Jongeren. Ook in ons blad maar wel de manier waarop veel din-
stond al enkele malen een illustratie gen er gebeuren".
van Windhorst.
„Ik ben niet van plan er m'n beroep
van te gaan maken. Er zit gewoon geen
brood in. Je moet wel erg goed zijn wil
je dat kunnen redden. Wat me aan
spreekt is het werk van Opland, dat
bijzonder kritisch is. Illustratief vind ik
van de talentvolle Huber staan ook in Peter Vos erg goed. Mijn ideaal is nog
steeds om leraar tekenen te worden.
Dan kan ik een heleboel dingen combi
neren. Ik heb nu nog niet zoveel
geduld om bijvoorbeeld ook schilderij
en te maken, dat duurt me een beetje
te lang. Maar dat verandert nog wel.
Hanneke Schreurs
HAARIMPORT j
BROERSVELD 169 SCHIEDAM
telefoon 26.82.89
tegenover onze dameskapsalon. 1
REPARATIES
binnen 30 min. gereed
Ouderen 10% korting.
B.T.V.
AUTOMATISCHE
TELEFOON
REGISTERS
PASSAGE 7
Invalide door
diefstal
gedupeerd
De invalide heer W. F. Clausen van het
Schuttersveld 9 in Schiedam is ernstig
gedupeerd doordat vorige week maan
dag zijn nieuwe fiets werd gestolen. De
heer Claussen, die op medisch advies
veel moet fietsen, kocht het rijwiel
(merk Arsenal sport, donkerblauw)
vorige week maandag. Zijn vrouw leen
de de fiets 's avonds en plaatste deze
tegen een pand op het Plein Eendragt,
op slot, waar de fiets werd gestolen.
De heer Claussen hoopt dat de dief
zijn vervoermiddel weer zal terugzet
ten.
CHIN IND RESTAURANT v
NIEUWLANDPLEIN 19
SCHIEDAM
[jl\ met afzonderlijke ge-
fK\ tegenheid voor afhalen
van diners. Volop par- Eg
TELEFOON 70 75 42
Jongerencontact stuurt NVV telegram
In een telegram aan het Hoofdbestuur
van het N.V.V. heeft het jongerencon
tact Schiedam er op aangedrongen, een
duidelijk stemadvies te willen uitbren
gen. Dit advies zou moeten luiden
volgens de jongeren: „Stem Den Uyl".
Hoewel het stemadvies van het
N.V.V.-j.k. Schiedam niet als erg orgi-
neel bestempelt kan worden, menen zij
toch dat dit advies een kwestie is van
een duidelijke politieke positiebepaling
t.o.v. de arbeiders. Een duidelijk stand
punt van de vakbeweging tegenover
het politieke leven is volgens het
N.V.V.-j.k. Schiedam onontbeerlijk,
wil de vertrouwensbasis (mocht die er
in z'n algemeenheid zijn) niet geschaad
worden door een onduidelijke positie
van de vakbond. Het N.V.V.-j.k. Schie
dam meent n.l. dat de vakbeweging
vooral plaatselijk te weinig aandacht
besteeds aan de arbeiders in haar direk-
te omgeving. Er wordt niets gedaan om
de arbeiders bewust te maken van hun
eigen maatschappelijke plaats.
Het N.V.V,-j.k. hoopt dat dit stemad
vies een aanleiding zal zijn voor een
directere motivering van de vakbewe
ging naar de basis toe.
J ubileumconcert
Excelsior
Op 26 oktober viert de Schiedamse
zangvereniging „Excelsior" het 70-jarig
bestaan. In de loop van de jaren heeft
Excelsior het zangminnend publiek
veel schoons geschonken door de uit
voering van oratoria o.a. de Messiah,
Judas Maccabeus en Samson van Han
del en die Schöpfung van Haydn in de
grote kerk m.m.v. orkest en solisten.
Heden ten dage is het jammer genoeg
niet meer mogelijk daar een dergelijke
uitvoering te kostbaar is geworden, n.l.
tussen de f. 10.000,- en f. 15.000,-.
Ook kampt Excelsior, zoals ieder ge
mengd koor, met een tekort aan man
nenstemmen voor een dergelijke mani
festatie. Toch wil men het jubileum
niet ongemerkt voorbij laten gaan.
Op vrijdag 3 november wordt er in de
Magnaiia Deikerk in de Alberdastraat
67 een jubileumconcert gegeven. Aan
vang 8 uur. Om het te kort aan
mannenstemmen te nivelleren heeft
men een ander koor, het Kon. Schie
dams Mannenkoor „Orpheus" dat 106
jaar bestaat, bereid gevonden mede
werking te verlenen.
Medewerking aan het concert verlenen
Thea Ekker-v.d. Pas, sopraan, Koos
Bons, orgel en piano, Adri Slootmaker,
piano. Uitgevoerd zullen worden Te
Deum Laudamus van Hendrik Andries-
sen, Super Flumina Babylonis van Hu-
bert Cuypers en werken van Schubert
en Mozart. „Orpheus" zal onder lei
ding van Chris Verhoog enkele man
nenkoorliederen zingen.
Kaarten voor het concert zijn verkrijg-'
baar bij het bureau van de Schiedamse
Gemeenschap, Proveniershuis en bij
Sigarenmagazijn B. Stouthandel, Lange
Haven 84 en bij de leden van de koren.
Na het concert kan Excelsior weer
nieuwe leden inschrijven op de repeti
tieavonden, dinsdag, in de Magnaiia
Deikerk.
Wij gaan verder mei
Voor de bediening hiervan, zoeken w
een intelligent jong meisje van 18 jaar c
iets ouder, zo mogelijk met MAVO-of
leiding.
Als je belangstelling hiervoor hebt ku
je een brief schrijven aan of een afspraak
maken met de afdeling personeelszaken
van Kaufmann's Handel-Mij. N.V., West-
zeedijk 521 te Rotterdam, tel. 23.50.30.
Het Singelkwartier
viert jaarfeest
Vrijdag 6 oktober zal de buurtvereni
ging Het Singelkwartier in het Schie
damse Passage Theater het jaarfeest
houden. De vorige feestavond die in de
sporthal Margriet werd gehouden,
heeft te veel geld gekost en niet aan
het doel beantwoord.
Het jaarfeest wordt daarom ditmaal in
tw^e gedeelten gevierd; op 6 oktober
in het Passage Theater en op 13
oktober in gebouw Arcade, waar een
balavond wordt gehouden. Op woens
dag 18 oktober wordt er eveneens in
Arcade een feestmiddag gehouden
voor de kinderen. In zaal Marijke
volgen later nog filmmiddagen voor de
kinderen.
[unieke kollektie
Perzische tapijten
jj Bulgaarse kleinmeubelen
J. TAMIZ
Dogstraat 158, Schieda-
ïerplein 8, Vlaardingen
rl. 35.56 23 26 15.08
