reagueerdT DIT dacht U er nu van Ongerustheid over democratie 5! 42 32 92 EUiaiMI Bijna duizend lezers op Havenloods-enquete 80 opruiming 98 opruiming 98 opruiming 98 luffiliW'ilki'iii'ilj opruiming DE HAVENLOODS, DONDERDAG 25 JANUARI 1973 4-529 „WAT DENKT U ER EIGENLIJK VAN?" vroegen wij u in ons nummer van 23 november aan de vooravond van de verkiezingen. Uw mening werd geviaagd aan de hand van een aantal vragen, die o.a. betrekking hadden op het vraagstuk van de ruimtelijke ordening, de relatie tussen parlementaire en niet-parlementaire demokratie (met name zoals door aktiegroepen in praktijk gebracht) en op het energie-probleem. Problemen waaraan in een drietal voorafgaande nummers artikelen waren gewijd. Van 920 lezers ontvingen wij een ingevuld antwoordformulier terug. Een aantal dat iets lager ligt dan bij de lezersraadpleging over C'70 (1172 inzenders). Een van de oorzaken van het wat geringere aantal reacties zou kunnen zijn, dat het bij C'70 nu eenmaal om een actuele plaatselijke aangelegenheid ging, waarbij zich waarschijnlijk meer mensen betrokken voelden dan bij de meer algemene problemen die we nü in onze vragenlijst aansneden. Daarnaast was de eerste vraag op onze vragenlijst eigenlijk wel ingewikkeld en nogal moeilijk te beantwoorden. Dit kan een aantal mensen hebben afgeschrikt. j De beantwoording van de vragenlijst was overigens in het algemeen zeer zorgvuldig gebeurd. Alleen vraag 1 bleek voor een aantal mensen wat moeilijkheden te hebben opgeleverd. We hebben deze vraag (en deel van vraag 2) overgenomen uit het Engelse weekblad „New Society", dat onlangs eveneens een vragenlijst aan zijn lezers heeft voorgelegd. Op deze manier was het mogelijk de beantwoording van verschillende publieksgroepen te vergelijken. Verder werd een aantal vragen overgenomen uit het op het ogenblik in uitvoering zijnde z.g. „nationaal verkiezingsonderzoek". Dit biedt de mogelijkheid om vergelijkingen te maken met een representatieve steekproef. Het bleek verder, dat bijna 12 procent van de inzenders ook de C'70 vragenlijst destijds heeft opgestuurd, terwijl ruim 7 procent opgaf aan de „milieu-raadpleging" van het Rotterdamsch Nieuwsblad te hebben meegedaan. Ruim 42 procent van de inzenders bleek ZEER geihteresseerd in politiek te zijn slechts 5 procent NIET geihteresseerd (maar kennelijk toch wel zó geihteresseerd dat ze de moeite hebben s slechts 10 procent zt ding tot de steekproef z genomen om een vragenlijst over politieke onderwerpen op te sturen). In de representatieve steekproef vinden we precies het omgekeerde: hier geihteresseerd, terwijl 46 procent zegt niet geihteresseerd te zijn. In verhoi onder inzenders ook relatief minder mensen van plan NIET te gaan stemmer een politieke partij zijn. De actualiteiten-programma's van radio en t.v. blijken door een in verhouding tot de steekproef groot aantal inzenders te worden gevolgd. Bijna 63 procent van de inzenders volgt altijd of vaak deze programma's van de televisie en 45 procent die van de radio. In de steekproef is dit respectievelijk 46 procent en 33 procent. Ook het aantal mensen dat NOOIT naar de radio luistert, is onder de inzenders naar verhouding kleiner dan in de steekproef. Het aantal mensen dat nooit naar TV kijkt daarentegen hoger (10 procent tegen 5 procent in de representatieve steekproef). Deze laatste uitkomsten kunnen we zien als een aanwijzing voor een selectiever media-gebruik bij de inzenders. Wanneer we zouden kijken hoe groot het aantal mensen is dat van de televisie VOORNAMELIJK de actualiteitenprogramma's en het nieuws volgt, zou de balans waarschijnlijk nog sterker in de richting van de inzenders doorslaan. Evenals dit bij de lezersraadpleging over C'70 het geval was, is de vragenlijst door relatief veel mensen met een middelbare of hogere opleiding ingevuld. Overigens zijn onder de deelnemers aan onze laatste lezersraadpleging de meest uiteenlopende beroepen vertegenwoordigd. Om er enkele te noemen: ijzerwerker, schilder, jurist, machinist, trambestuurder, ambtenaar (vele), taxichauffeur, meubelmaker, kok, arts (verschillende), balanceerder, metselaar, magazijnmeester, kinderpsycholoog, plaatwerker, bedrijfsleider, onderwijzer, accountant, koopvaardij-officier, secretaressen, electriciën, weg- en waterbouwkundige, metaaldraaier, kantinebeheerder, vele studenten en (last but not least) een aantal havenloodsen. Het aantal mannen onder de inzenders is relatief hoog (72 procent), veel meer nog dan destijds bij C'70 het geval was (57 procent), maar weer minder hoog dan bij de milieu-raadpleging van het Nieuwsblad (80 procent). Onder de inzenders blijkt verder vooral de leeftijdsgroep van 25-50 jaar oververtegenwoordigd te zijn (45 procent tegen 33 procent bij de totale bevolking). Wanneer we op dit punt een vergelijking trekken met de C'70-enquête, zien we dat toen relatief veel meer ouderr lezers hebben gereageerd en we nu met een naar verhouding jonge groep te maken hebben. Tenslotte: politieke voorkeur. We geven hieronder een overzicht van de belangrijkste politieke partijen met het percentage inzenders dat te kennen heeft gegeven op de betreffende partij te gaan stemmen en erachter tussen haakjes het resultaat dat de betreffende partij bij de laatste verkiezingen op de Noorder Maasoever (grootste deel van het verspreidingsgebied van ons blad) behaalde: PVDA 23,9 (45,7); KVP 2,8 (6,9); VVD 12,5 (11,6); ARP 6,3 (7,4), D'66 9,0 (4,5); CHU 2,3 (3,6); DS'70 7,7 (3,3); CPN 3,7 (7,2); PPR 12,1 (4,5); PSP 8,4 (1,5). Het blijkt dat de PSP het sterkst oververtegenwoordigd is (bijna 6 maal) en daarna de PPR (bijna 3 maal). DS'70 en D'66 zijn om en nabij tweemaal oververtegenwoordigd en de VVD slechts heel weinig. PVDA, CPN en de confessionele partijen zijn ondervertegenwoordigd. Als conclusie kan worden gesteld, dat de inzenders een relatief sterk in politiek geïnteresseerde groep vormen. De inzenders zijn naar verhouding jonger, meer van het mannelijk geslacht, hebben een hogere opleiding en maken relatief een meer intensief gebruik van de nieuwsmedia. Kiezers van een „radikale" signatuur zijn oververtegenwoordigd onder de inzenders. Allen die meededen: hartelijk dankl Wat de enquête zelf betreft: de ant woorden op de ruimtelijke ordening- vragen geven een sterke tendens ten gunste van het openbaar vervoer en ten nadele van de auto te zien. Ruim 73 procent van de inzenders wil zoveel mogelijk landelijk gebied ongemoeid Ontbijtlakens kunt U altijd wel gebruiken en zeker als het van die goeie zijn die wij nu in de aanbieding hebben. Ontbijtlakens in een extra grote maat (140x 180 cm), in diverse kleuren. Nu koopt U deze ont bijtlakens voor nog géén zes gulden per stuk. Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver kopen wij op de parterre deze ontbijtlakens, diverse kleuren, per stuk Géén tel. of schrift, best. Moderne overgordijnstof moet niet alleen modern zijn wat de kleuren en dessins betreft, het moet ook gemakkelijk te was sen zijn. Diolen overgordijnstof is zo'n ideale gemakkelijk te wassen stof, die bovendien snel droogt en zelfstrijkend is. Deze stof koopt U nu 120 cm breed, met kleine schoonheidsfoutjes met f 4,- voordeelnu voor nog géén vijf gulden per meter. Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver kopen wij op de 1e etage deze diolen overgordijnstof, met kleine schoonheidsfoutjes, per meter 120 cm voor laten; 76 procent is voor uitgebreide voetgangersgebieden in de stad en het zoveel mogelijk weren van auto's en 84 procent wil de verkeersproblemen op gelost zien door bevordering van een goed openbaar vervoer. Verder is 69 procent van de inzenders voor een bevolkingspolitiek waarbij het vormen van grote gezinnen 'wordt ontmoedigd door de overheid, terwijl 29 procent 'n bevolkingspolitiek voor staat waarbij de overheid zich niet bemoeit met de gezinsgrootte. Het zoveel mogelijk spreiden van de bevol king over het gehele land wordt door 83 procent van de inzenders als ge wenst gezien. We kunnen ons afvragen of dit streven wel te verwezenlijken valt, wanneer men tevens zoveel mogelijk landelijk gebied ongemoeid wil laten. Van pla nologische zijde zijn onlangs stemmen opgegaan tégen een verregaande sprei ding over het gehele land. Voor en tegen van deze ontwikkeling kal o.i. toch nog eens duidelijker op tafel moeten worden gebracht. Centralisatie van bestuur door samenvoeging van gemeenten wordt door 48 procent van de inzenders als gewenst gezien, 47 procent kiest voor decentralisatie en zo klein mogelijke bestuurseenheden. Over de gewenstheid van nationalise ring van het eigendom van de grond lopen, zoals te verwachten was, de meningen sterk uiteen: 48 procent van de inzenders is ervóór en eveneens 48 procent wil het particuliere eigendom van de grond handhaven. Wanneer wij bekijken hoe het percentage voorstan ders bij de inzenders van verschillende politieke partijen ligt, krijgen we, in volgorde van grootte, het volgende rijtje: PVDA (81 procent); PSP (79 procent); CPN (77 procent); PPR (70 procent); D'66 (50 procent); DS'70 (33 procent); KVP (28 procent); ARP (21 procent); CHU (5 procent); VVD 5 procent). Alhoewel we natuurlijk voorzichtig moeten zijn, gezién het niet-representatieve karakter van de groep inzenders, lijkt dit rijtje toch een aardige afspiegeling te geven van wat we als de „radicaliteit" van de verschil lende partijen zouden kunnen aandui- den Invloed parlement Ministers en grote ondernemingen heb ben volgens de inzenders de meeste invloed op belangrijke beslissingen. In de landelijke steekproef komen de grote ondernemingen pas op de derde plaats na de ministers en de Tweede Kamer. Beide groepen stemmen wèl overeen in het toekennen van de min ste invloed aan actiegroepen. Bij de groeperingen die volgens de inzenders invloed BEHOREN te heb ben, komt de Tweede Kamer op de eerste plaats (90 procent) met daarna politieke partijen (56 procent) en mi nisters (55 procent). Actiegroepen zouden volgens 33 procent van de inzenders veel invloed moeten hebben, terwijl slechts 1 1 procent vindt dat ze inderdaad veel invloed hebben. Werk geversorganisaties (19 procent) eh gro te ondernemingen (5 procent) worden door de inzenders het minst gezien als groepen die veel invloed zouden moe ten hebben. Wat betreft de invloed van de grote ondernemingen is er dus een enorm verschil tussen wat de inzenders vinden wat is en wat zou móeten zijn. De inzenders zijn kennelijk doordrongen van de noodzaak om de steeds toene mende macht van de grote concerns in te perken door een versterking van de politieke lichamen. Vooral tegen de achtergrond van het relatieve gemak waarmee de grote ondernemingen zich op het internationale vlak ontwikkel den, met name in EEG-verband, wordt de noodzaak van het scheppen van een politiek tegenwicht klemmend. Moet het anders We vroegen ook de mening van de Beter dan de schoolgaande kinderen in te perken binnen de hekken van volg zaamheid, is het bevorderen van actie ve zelfwerkzaamheid op de scholen. VNJ organiseert culturele reizen naar Joegoslavië De Vereniging Nederland-Joegoslavië organiseert deze zomer vijf drie-weekse culturele vakantiereizen naar Joegosla vië. Deelnemers reizen heen en terug per trein en maken excursies in tou ringcars. Aan de reizen kunnen ook kampeerders deelnemen. De reizen zijn bedoeld voor mensen die iets meer belangstelling hebben voor hun vakan- tiedoel dan de gemiddelde toerist. Folders met meer inlichtingen kunnen aangevraagd worden bij: de heer Th. N. Burger, Breukelensestraat 24 in Den Haag, tel. (070) 605655 en bij het Joegoslavisch Verkeersbureau, Vijzel straat 4 in Amsterdam. De Vereniging Nederland-Joegoslavië is een culturele vereniging, op de reizen wordt geen winst gemaakt. Waarom zou U het zich moei lijk maken en gaan schuren op Uw koekepanMet een pan die niet aanbrandt bent U ver lost van dat nare karweitje. Koekepan met siliconenlaag die het aanbranden voorkomt. Doorsnede 22 cm in de kleur rood, nu voor nog géén vier Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver kopen wij in de kelder deze koekepannen met siliconenlaag, dus gemakkelijk schoon te hou den. Met koudgreep handvat, in de kleur rood, door snede 22 c Géén tel. of schrift, best. lezers over een aantal mogelijke wijzi gingen in het kiesrecht. We geven hierbij de percentages van de inzen ders, die kozen voor een dergelijke wijziging met daarachter tussen haak jes het overeenstemmende getal uit de representatieve landelijke steekproef. De minister-president moet recht streeks worden gekozen: 58 procent (50 procent); elke streek moet zijn eigen kamerlid kiezen: 51 procent (60 procent); kleine partijen moeten uit de kamer worden geweerd: 52 procent (61 procent); Nederland moet een republiek worden: 26 procent (10 procent); de burgemeester moet wor den gekozen door de inwoners van een gemeente: 70 procent (60 procent); over voor ons land belangrijke beslis singen moet door de kiezers zelf wor den gestemd, het zogenaamde referen dum: 73 procent (49 procent). De algemene tendens van deze ant woorden is, dat de inzenders iets méér geneigd zijn de invloed te verleggen in de richting van de kiezers in verhou ding tot de representatieve steekproef. Het verschil is het meest opvallend bij de meningen over het referendum. Ook wat betreft de mogelijkheden waarvan men wel eens gebruik heeft gemaakt om te protesteren tegen plan nen of maatregelen, waarmee men het niet eens is, geven wij weer de percen tages van de inzenders met daarachter die van de representatieve steekproef. Een brief geschreven aan de koningin, prins, minister of kamerlid12 procent (8 procent); meegedaan met een hand tekeningenactie: 63 procent (42 pro cent); geprobeerd er met andere men sen iets aan te doen: 32 procent (22 procent); contact opgenomen met bur gemeester, wethouder of gemeente raadslid: 25 procent (22 procent); geprobeerd krant, radio of televisie in te schakelen: 17 procent (7 procent); contact opgenomen met een ambte naar: 23 procent (17 procent); gepro beerd een politieke partij in te schake len: 16 procent (7 procent). Verder vroegen we aan de lezers nog of ze wel eens een ingezonden brief hadden inge stuurd (23 procent), of ze wel eens een actiecomité hadden ingeschakeld (13 procent) en of ze wel eens aan een demonstratie hadden meegedaan (23 procent). Over deze protestmogelijkhe den beschikken we niet over vergelij kingsmateriaal uit het nationaal verkie zingsonderzoek. Als aardige bijzonderheid kunnen we nog vermelden, dat we bij de ant woordformulieren er één aantroffen (ingevuld door een chemicus) waarop was aangegeven dat van ALLE genoem de protest-mogelijkheden gebruik was gemaakt. Het blijkt dus, dat de inzenders van alle genoemde mogelijk heden relatief een actiever gebruik maken, dan het geval is in de steek proef. Vooral in het gebruikmaken van de communicatie-media en het inscha kelen van een politieke partij zijn de verschillen opvallend. Rijnmond-industrie Vervolgens hebben we gevraagd hoe inzenders stonden tegenover uitbrei ding van de industrie in het Rijnmond gebied. Van de inzenders vond 54 procent uitbreiding niet gewenst of absoluut niet gewenst. Bij de enquête van het Rotterdams Nieuwsblad (in september 1970), lag dit cijfer op 68 procent (voor de antwoord-lezers) en 64 procent (voor de steekproef). Het zou te ver gaan hieruit af te leiden dat er zich een ontwikkeling heeft voorge daan in de richting van een meer welwillende houding tegenover uitbrei ding van de industrie. Waarschijnlijk vormde het actuele gevaar van een eventuele vestiging van de Hoogovens een extra-prikkel om tegen uitbreiding van de industrie in het geweer te komen. Bovendien waren in het onder- Tachtig procent van de lezers koos als meest wenselijke ontwikkeling voor de toekomst een ,,meer ontspannen ma nier van leven", lp te zien zijn we wat dat betreft inderdaad een heel eind verwijderd van de middeleeuwse situa tie, zoals Pieter Breughel ons laat zien. zoek van het Nieuwsblad meer mensen gevestigd in de directe omgeving van industrieën dan onder onze inzenders en was dat onderzoek speciaal op milieu-problemen gericht. Energie-vragen Dat de energie-voorziening in toene mende mate als een probleem gezien gaat worden, blijkt uit het feit dat liefst 57 procent van de inzenders op dit punt denkt dat in de komende jaren door de overheid op beperkende wijze zal moeten worden ingegrepen, 28 procent denkt dat dit niet het geval zal zijn. Wanneer we bedenken dat Amerika thans al een tekort aan brand stof heeft, de luchtvaartmaatschap pijen daar de brandstof voor straal vliegtuigen al hebben gerantsoeneerd, er al scholen voor enige tijd zijn gesloten wegens gebrek aan olie voor de verwarming, dieseltreinen er langza mer rijden om olie te sparen en wel licht een deel van de oogst verloren zal gaan door gebrek aan brandstof voor het kunstmatig drogen van het gewas, wordt duidelijk hoe actueel dit pro bleem is geworden! De manier waarop nu gebracht wordt om met behulp van kern-reactoren het energie-probleem op te lossen zonder dat de problemen van lozen van radio actieve afval-produkten zijn opgelost, leidt tot ernstige verontrusting onder steeds grotere delen van de bevolking. Ondanks het Hoogoven-debacle is men nu bezig een kerncentrale te vestigen op de Maasvlakte. De noodzaak van voortdurende waakzaamheid en actief tegenspel van de bevolking wordt er des te klemmender door. Ontplooiingskansen Verder hebben we een aantal vragen opgenomen over wat we „ontplooi ingsmogelijkheden" van mensen zou den kunnen noemen. Van de inzenders vindt 30 procent dat zij voldoende inspraak hebben in het bedrijf waar men werkt (in de steekproef is dit 39 procent), terwijl 51 procent van de inzenders van mening is, dat er in Nederland geen sprake is van voldoen de geüjkheid van kansen om door te leren (31 procent in de steekproef) en 65 procent van de inzenders vindt dat er te weinig sprake is van gelijkheid van kansen voor iedereen om een baan te krijgen waarvoor hij geschikt is (43 procent in de steekproef). Tenslotte vindt 24 procent van de inzenders, dat mensen uit elk land onbeperkt en blijvend in ons land mogen wonen en werken. Helaas is de strekking van deze vraag niet helemaal eenduidig zodat het moeilijk wordt om het antwoord te interpreteren. Zo kan hij worden opgevat in de zin dat er bij de toelating van buitenlanders geen enkele beperking naar land van her komst mag worden gemaakt, maar hij kan ook zo worden opgevat, dat er aan de vestiging van buitenlanders in het algemeen geen berperking zou mogen worden opgelegd. We vermoeden nu, dat de vraag in de laatste zin is opgevat door het merendeel van de inzenders en dat bij een opvatting in de eerste zin (dus: geen descriminatie naar land van herkomst bij overigens wel voor iedereen geldende beperkingen) er een veel hoger percentage uit de bus zou zijn gekomen. Over het algemeen zijn de inzenders dus minder tevreden over de ontplooi ingsmogelijkheden in Nederland dan dat het geval is in de representatieve landelijke steekproef. Ontspannen leven De drie ontwikkelingen die door het grootste aantal als het meest opvallend in de afgelopen jaren werden gezien zijn: de ontwikkeling van een con sumptie-maatschappij (59 procent), het verdwijnen van sexuele taboes (58 procent) en het ontstaan van een hogere levensstandaard (48 procent). Bij het onderzoek dat door „New Society" werd uitgevoerd vinden we ook de eerste twee, maar iri plaats van een hogere levensstandaard (slechts- door 10 procent van de New Society- lezers aangewezen) heeft 45 procent „gebrek aan vertrouwen in de toe komst" als derde gekozen. De Haven loods-lezers hebben dus een wat opge wekter beeld van de afgelopen jaren dan de inzenders van New Society. Voor de komende tien jaar komen als meest op de voorgrond tredende ont wikkelingen naar voren: gebrék aan vertrouwen in de toekomst (40 pro cent), toename van bureaucratische beperkingen (35 procent) en ontwik keling van een consumptie-maatschap pij (35 procent). Deze drie werden ook door de inzenders van New-Society gekozen, zij het dat de accenten iets anders liggen. De Havenloods-lezers kiezen als meest wenselijke ontwikkelingen: een meer ontspannen manier van leven (80 pro cent), grotere sociale gelijkheid (73 procent) en gelukkiger gezinsverhou dingen (62 procent). De New-Society- inzenders kiezen „het verdwijnen van sexuele taboes" (43 procent) en grote re sociale gelijkheid (29 procent). Eveneens 29 procent koos „zelfver trouwen van de jongere generatie", een ontwikkeling die we niet in onze vra genlijst hebben overgenomen. Kritisch en actief Uit de reacties van lezers op de vragen lijst krijgen we indruk dat het bieden van deze mogelijkheid om te reageren aan een sterk gevoelde behoefte tege moetkomt. Uit de antwoorden spreekt ongerust heid over het functioneren van de traditionele democratische mechanis men, met name over de volksvertegen woordiging zoals belichaamd in de Tweede Kamer. Hierbij zijn de inzen ders in grotere mate bij de politiek betrokken (hoger opkomstpercentage bij verkiezingen, hoger lidmaatschaps percentage van politieke partijen, gro tere belangstelling voor actualiteiten programma's dan Nederlanders in het algemeen). Terwijl de massa-media nog steeds in grote mate het éénrichtingsverkeer in praktijk brengen, zouden deze een uiterst belangrijke rol kunnen spelen bij het beter doen functioneren van een politieke discussie, gevoerd door brede lagen uit de bevolking. Een ontwikkeling die, in ieder geval wat de pers betreft (die in snel tempo in de handen van een klein aantal kranten magnaten raakt) niet makkelijk zal zijn te verwerkelijken. Het is helaas waar, dat de mogelijkheid tot discussie vooral door groepen met een hogere opleiding benut zal worden en dat de groepen onder de bevolking die er het slechtst aan toe zijn, op deze manier grotendeels net zo min worden bereikt als nu het geval is. Dit is een uiterst belangrijk probleem en er zal hard aan gewerkt moeten worden om steeds grotere delen van de bevolking bij de politieke discussie te betrekken. Wat dit betreft, ligt er een grote opgave voor het onderwijs. Van oudsher op luisteren en volgzaamheid ingesteld, zal dit in steeds sterkere mate moeten worden gericht op het bevorderen van een kritische instelling en de ontwikkeling van actieve zelf werkzaamheid. Is het geen reuze gemak om de koffie de hele avond binnen handbereik te hebben in deze luxe kan..... Een prachtige verchroomde iso leerkan waarin de inhoud een hele avond warm blijft. Deze verchroomde kan met zwarte voet (sluit prima, is door halve stag open en dicht te draaien) heeft een inhoud van 1 liter nu voor nog géén tientje. Vrijdagmorgen om 9 uur be gint in de kelderde verkoop van deze sierlijke, verchroomde iso leerkan met zw voet, inhoud Géén tel. of schrift, best.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Havenloods | 1973 | | pagina 9