Evenals in Rotterdam
conflict met de bonden
7.
1795
BgililrMisftMMiki
Uit de tijd van,,Opoe Herfst",
loodgieter nog pleeduiker was
toen een
HAVENSTAKING IN BELGIE
I lm
95
T.V. DEFEKT
Geen Internationale
solidariteit
095
IrlliUiiil-lllJill
Scheepvaartkantoor
ontslaat 100 man
Eerste Albrecht Aldi
Markt in Nederland
DE HAVENLOODS, DONDERDAG 10 MEI 1973
19-518
In Ons Huis, het pompeuze pand van de socialistische vakbond te
Gent, daverde het maandagavond van het honend geroep, het
schelden, het gescandeerd „dieven, dieven" aan het adres van die
socialistische vakbond. En daarmee besloten de duizend Gentse
havenarbeiders hun staking voort te zetten. Zij zullen solidair zijn met
de Antwerpse stakers. „Wij zullen de Antwerpse stakers niet in de rug
schieten". Furieus waren de Gentenaren over het door een gewestelijk
vakbondsleider aangevoerde argument dat de Antwerpse havenbaron
nen zich in de handen zullen wrijven als Gent doorstaakt, omdat de
schepen dan door zullen varen naar Antwerpen, waar nog veel
werkwilligen zijn, benevens studenten en ander los werkvolk, dat
bereid is een graantje mee te pikken.
De Nederlandse kranten meldden deze
plotselinge wending in de staking, die
ten einde scheen te lopen, niet eens.
België ligt kennelijk ver weg. Toch lijkt
dit Belgische conflict veel op het Ne
derlandse havenconflict in 1970. Ook
de Rotterdamse stakers keerden zich
tegen hun bonden; ook zij eisten meer
loon, een betere regeling van de ploe-
gensterkte en meer democratie binnen
de vakbonden. De Rotterdamse haven
werkers schijnen alleen verbitterd te
reageren op de strijd van hun collega's
aan de Schelde. „In 1970 zijn er meer
dan tien scheepvaartlijnen naar Ant
werpen uitgeweken. Een aantal daar
van is nooit teruggekomen. In Antwer
pen werkte men liever over om de
zondag
moederdag
Houdt moeder van 't klassieke
interieur?Geef haar dan
op 13 mei deze luxe schemer-
Klassieke schemerlamp met sa
tijnen paraplukap in de kleuren
goud, ivoor of rose, een mas
sief koperen voetje en onyx
tussenstuk. Deze schemerlamp
(hoogte 38 cm, 0 20 cm) koopt
u nu voor nog géén achttien
gulden.
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij op de 1e etage deze
luxe schemerlamp met satijnen
paraplu-
Géén tel. afschrift, bes
zondag
moederdag
Verras moeder zondag met één
van deze twee leuke schortjes,
waarmee zij beslist in de wol
ken zal zijn.
Vlotte huishoudschortjes in drie
verschillende modellen en in 10
kleuren w.o. lila, bleu, rose, wit,
oranje en paars. Deze schortjes,
in de maten 38 t/m 50, koopt
u nu bij ons voor nog géén acht
gulden per stuk.
~b\
la
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij op de parterre deze
leuke schortjes, in de maten
38 t/m 50, nu
per stuk
uitgeweken schepen te kunnen behan-
Ter gelegenheid van de 1 mei viering
heeft het Antwerpse stakerscomitee
duidelijk op papier gezet waarom het
gaat:
„18 jaar lang was er geen havenstaking.
Nu is onze havenactiviteit sinds drie
weken verlamdf Naast zovele spontane
en in overleg georganiseerde stakingen
tegen het dure leven, zijn ook wij
havenarbeiders verplicht geworden in
staking te gaan. Sinds vele jaren vragen
wij dat onze lonen en sociale vorderin
gen zouden gesteld worden met mede
beslissingsrecht als gesindikeerden
(vakbondsleden). Maar neen: alles ge
beurt boven onze hoofden heen! Een
kleine groep beslist over onze sociale
toestand zonder dat wij er aan te pas
komen.
GESINDIKEERDEN
Vele vakbondssecretarissen van Gent,
Antwerpen en elders steunen de sta
king in de overtuiging dat ze dat ze
resultaten moet opleveren, noodzake
lijk voor de toekomst van de vakbewe
ging in zijn geheel. Daarom deden
verschillende verantwoordelijke vak
bondssecretarissen van beroepcentra-
len voorstellen aan de „Intersindikale
van transport" (de leiding van de drie
erkende vervoersbonden) om met de
stakende havenarbeiders tot een rede
lijk overleg te komen. Maar neen: de
transportbondleidingen, liever dan
naar goede raad te luisteren, blijven
volhouden dat ze de staking niet willen
erkennen omdat ze elk vertrouwen bij
de patroons zouden verliezen. Kamera
den, door zulke starre houding is men
doende het vertrouwen van de gesindi
keerden volledig te verspelen".
„Behoudens de vergadering in 1964
zijn onze havenarbeiders nooit in de
gelegenheid gesteld geworden om zich
over hun eigen problemen uit te spre
ken. Het gevolg daarvan is dat onze
dokwerkers een achterstand hebben
opgelopen op het vlak van de lonen en
sociale vergoedingen. Vergelijk onze
toestand met deze van de scheepsher-
stellers, petroleümwerkers, en andere
werkers, om zich daarvan te vergewis
sen! De breuk tussen de leiding en de
ONZE LONEN
„De leugenpers stelt als zouden onze
havenarbeiders in een zeer voordelige
loonkategorie zijn ondergebracht. Ons
brutoloon (basisloos) bedraagt 807 fr.
JOP-project gaat
werkloze
jongeren helpen
Jaap van der Vlugt (28) uit Den Haag
en Arie Hoogendam (24) uit Delft zijn
bezig plannen uit te werken voor het
zgn JOP-project in Schiedam, dat zich
gaat bezig houden met werkloze jonge-
Er kwamen 20 sollicitanten naar aan
leiding van de oproep van de gemeente
voor leiders van het project, dat in.
overleg met het ministerie van CRM
tot uitvoering zal worden gebracht.
Het project, zal gestart worden in
samenwerking met de Schiedamse
Raad voor Jeugd en Jongeren. Het
bureau van JOP krijgt onderdak in het
Proveniershuis.
In samenwerking met de bestaande
werkgroep wordt óp het ogenblik na
gegaan welke mogelijkheden er zijn om
voor werkloze Schiedamse jongeren
iets te gaan doen. Dit kan o.a. gebeu
ren door herscholing. In Schiedam zijn
ohgeveer 100 jeugdige werklozen in de
leeftijd tot 27 jaar. Vele van hen zijn
ongeschoold.
STEDELIJK MUSEUM: tot 4 juni
expositie „Het nieuwe wereldbeeld"
het begin van de abstrakte kunst in
Nederland 1910-1925, mei-4 juni
expositie „Editions Alecto", 11
mei-12 juni eigen collectie, 11 mei
vrijdagavondconcertserie - vocaal en
semble Cambiata o.l.v. Hein Prins met
o.a. werken van Schütz en Monteverdi.
Aanvang 20.15 uur.
ZOLDERTHEATER IN DE TEER
STOOF: Nieuwstraat 12, Schiedam,
zaterdag 12 mei Cabaret Kienjol, aan
vang 21 uur. Poppentheater 12 mei,
aanvang 14.30 uur, Poppentheater Ot
to van der Mieden „De Rinkelkwast".
SUPER SISTER: is op zaterdag 1 2 mei
in Arcade, aanvang 20 uur, zaal open
19.30 uur.
Rust in de Antwerpse haven
per dag voor 7 1/2 uur zware arbeid.
Netto worden ons 640 fr. uitbetaald
waarop nog eindejaarsbelasting wordt
afgehouden. Zoals gezegd werken en
slaven we als havenarbeiders in zeer
ongezonde omstandigheden en in alle
weeromstandigheden
Het havenkapitaal verdient jaarlijks
miljarden en dit in de eerste plaats
tengevolge van de inspanningen van
alle hand- en geestesarbeiders tewerk
gesteld in het havengebied. Ziedaar
kameraden, wat wij u meenden te
moeten zeggen. Ziedaar waarom wij
vandaag eisen:
- 100 fr per dag meer in plaats van 40
fr.
- een dertiende maand aan het mini
mumloon
- herziening van het ploegenstelsel
Wij hopen hierbij op uw gevóel, wel
willendheid en solidariteit ten opzichte
van onze rechtvaardige strijd te kun
nen rekenen. Wij wensen zo snel moge-
OVERLEG
Zaterdag 5 mei praten we in het
Antwerpse stakingslokaal „Club Jef
van Extergem" met Dolf Kerschaver
en Staf Philips, die een leidende rol
spelen in het Antwerpse stakerskomi-
tee. De vrijdagavond is er overleg
geweest tussen de gewestelijke vakbon
den in Gent, de leiding van de ver
voersbonden en het Gentse stakersco
mitee. Tot hun verontwaardiging zijn
de Antwerpse stakers bij dit overleg
nadrukkelijk geweerd.
In het overleg is men gekomen tót een
gemeenschappelijk standpunt:
- dit jaar 6.000 fr. erbij, en in 1974
een volledige dertiende maand bij het
minimumloon
- een aanwezigheidspremie van 80 fr.
per dag
- 3.000 fr. uit dg bondskassen, uit te
WIJ HELPEN DIREKT
EVT VOORAF PRIJSOPGAAF
Gebr. de Veld
ST. LIDUINASTR. 78 A
SCHIEDAM
TEL. 26.86.38
OFF. PHILIPS DEALER
betalen op de eerste dag dat men weer
aan het werk gaat, ter overbrugging
van de periode tot de eerste loonbeta-
ling. Dit is dus geen stakingsgeld. Op
deze manier willen de bonden probe
ren gezichtsverlies te voorkomen. Het
cao-akkoord met de werkgevers blijft
overigens onaangetast. Vandaar dat de
80 fr. extra per dag wordt aangeduid
met tefmen als aanwezigheidspremie,
technische of veiligheidspremie. Van
deze 80 fr. was al 40 fr. opgenomen in
de verhoging per 1 mei volgens de
geldende cao.
Zaterdagochtend zijn de Gentse sta
kers met de voorstellen akkoord ge
gaan. Echter onder voorwaarde dat in
Antwerpen dezelfde voordelen tot
stand zouden komen. De teleurstelling
bij het Antwerpse stakerskomitee was
groot toen zaterdag bleek dat de bon
den in Antwerpen niet bereid waren
tot eenzelfde akkoord als in Gent te
komen.
Dit wordt door de beide stakingskomi-
tees gezien als verraad aan de gemaakte
afspraken- en maandag bleek overdui
delijk dat de stakers daar precies zo
over dachten. De indruk is dat de
bonden eerst Gent over de streep
hebben willen trekken, met het idee
dat Antwerpen dan wel zou volgen.
Om zo de staking te breken.
STEUN
De ontwikkeling van de staking echter
is dat de onderlinge solidariteit groeit
en dat er steun komt uit steeds bredere
lagen. De Belgische staking werd van
de aanvang af geleid dóór stakingsko-
mitees die uit havenarbeiders bestaan.
Deze komitees hadden vanaf het begin
de steun van de Belgische Kommunisti-
sche Partij. De stakingskomitees probe
ren bewust zoveel mogelijk steun bin
nen de bonden te verwerven. In Gent
maken vakbondssecretarissen deel uit
van het stakerskomitee. Ook ontvingen
de stakers daar 570.000 fr. van de
Gemeenschappelijke Socialistische Ak-
tie in Gent. Dit is een gezamenlijke
instelling van de socialistische vakcen
trale ABVV, de Belgische socialistische
partij BSP, de verbruikerscoöperaties
en de mutualiteiten (ziekenfondsen).
De stakerskomitees hebben zich aan
vankelijk gekeerd tegen groeperingen
als „Alle macht aan de arbeiders",
„Arbeidersmacht Antwerpse haven"
en de „Revolutionaire arbeiders liga"
die aktie voerden tegen de bonden als
zodanig. Op dit moment lijkt het er op
dat de standpunten wat raar elkaar
toegroeien.
Internationale solidariteit bestaat
io Rotterdam nog niet. We vroegen
de in de haven werkende organisa
ties en groepen naar het waarom.
De Nederlandse Bond van Ver
voerpersoneel zegt alleen een soli
dariteitsactie te kunnen starten als
het samenwerkingsorgaan van de
vervoersbonden, de Internationale
Transport Federatie, zich daarvoor
uitspreekt. De ITF moet dan eerst
een verzoek daartoe ontvangen van
de Belgische vervoersbonden. Bo
vendien vraagt men zich bij de
NBV af of de Belgische stakers wel
havenarbeiders zijn. Het zijn vol
gens de NBV losse arbeidskrach
ten, die in de haven gaan werken
als het hun uitkomt en niets voelen
voor een vast dienstverband bij één
organisatie, zoals de Rotterdamse
SHB.
Het Onafhankelijk Verbond van
Bedrijfsorganisaties (OVB) zegt
achter elke actie van arbeiders te
staan. Het vindt dat de eisen van
de Belgische stakers lang niet ver
genoeg gaan omdat de arbeidsom
standigheden in de Belgische ha
vens veel slechter zijn dan die in de
Nederlandse havens. Het OVB
meent dat er van een boycot van
uitwijkende schepen niets terecht
kan komen omdat veel schepen
lading voor zowel Antwerpen als
Rotterdam vervoeren. Het geven
van financiële steun aan de stakers
is volgens het OVB moeilijk ojndat
„de contacten met de stakers
slecht zijn". En: „Je komt bij zo'n
staking altijd een helehoop
comité's tegen". Dat de Belgische
staking wordt geleid door één
Gents en één Antwerps comité, die
beide voornamelijk uit leden van
de Belgische Kommunistische Par
tij bestaan, is voor het OVB een
reden temeer oip geen steunactie
te voeren: „Van de Kommunisti
sche Partijen moeten we niets heb
ben. Ze stinken voor mij (aldus
Paul Breem) allemaal. In 1970
zouden de stakers ook ruim
f.'11.000,- krijgen uit de kassen
van de Kommunistische Partij.
Maar dat geld moet nog steeds
komen". Het OVB wil wel contact
met de stakende arbeiders zelf.
Daartoe kan men zich aan het
Antwerpse Kempischdok vervoe
gen.
Het Rotterdamse Arbeidersmacht
zegt onherroepelijk achter de sta
kende arbeiders te staan, ongeacht
de kleur van de stakingsleiding.
Deze groep pleit voor internationa
le verbondenheid van de arbeiders,
vooral omdat ook de werkgevers in
de haven internationaal samenwer-
De Kommunistische Eenheidsbe
weging Nederland (KEN) wil een
steunactie in Nederland organise
ren. Deze groep deelde twee pam
fletten uit in de Rotterdamse ha
ven om op te roepen tot een
boycot van uitwijkende schepen.
De Belgische staking is volgens de
KEN in handen van .revisionisten',
maar dit weerhoudt de KEN niet
van het geven van steun. De groep
heeft contact met „Alle macht aan
de Arbeiders" (Amada) in Antwer-
Men ziet: de verschillen tussen de
Nederlandse en Belgische havens,
de onbekendheid met de feiten in
het Belgische conflict en de con
troversen tussen de verschillende
organisaties vormen een muur tus
sen de Belgische en Nederlandse
dokkers. De Belgische stakers heb
ben wel het „Hand in hand, kame
raden" overgenomen. Veel meer
uit Nederland hoeven zij niet te
verwachten.
zondag
moederdag
Met Desert Flower als kado zit
u altijd goed, dat merkt u wel
als moeder haar pakje heeft
opengemaakt.
Eenkadosetje van Desert Flower
bestaande uit een flesje eau de
cologne en een busje talkpoe
der. Dit leuke setje koopt u nu
voor nog géén drie gulden.
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij op de parterre dit
setje van Desert
Géén tel. of schrift, best.
NEEMT KNSM
WERKNEMERS OVER
Bij al die ter-Meulen-moeder-
dag-ideetjes valt het niet moei
lijk om een leuk kado te kie-
bijvoorbeeld deze elektri
sche haardroger met standaard
en voorzetstuk, waarmee moe
der haar haar tegelijkertijd
droog en in model föhnt. Nu
bij ons voor nog géén dertien
1 jaar garantie
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij in de kelder deze
elektrische haardroger met stan
daard en voorzetstuk, in diver-
Bijpassende plastic drooghoes
f 1,95.
Géén tel. of schrift, best.
Honderd van de ongeveer 240 werkne
mers bij het Rotterdamse scheepvaart
kantoor Hudig en Veder aan de Wil
lemskade worden in de loop van dit
jaar ontslagen. Reden is dat de KNSM
het zeven jaar oude agentschap van
Hudig en Veder stopt en de werkzaam
heden gaat onderbrengen in een eigen
maatschappij. Ongeveer 100 werkne
mers bij het scheepvaartkantoor deden
het werk voor de KNSM. Op 1 januari
1974 eindigt het contract van het
kantoor en de KNSM. Volgens direc
teur W. Veder loopt het nog niet zo'n
vaart met de ontslagen. De heer Veder:
„Het is niet zo dat er op 1 januari 100
man hier op de Willemskade staan. Wij
zijn de zaak met de KNSM aan het
bespreken. Daar kan men een aantal
mensen van ons gebruiken. De bedoe
ling is dat wij een ontslagaanvraag
indienen bij het Arbeidsbureau - dat
is nog niet gebeurd - en dat de KNSM
die mensen daarna aanneemt, als ze ze
kunnen gebruiken tenminste." Bij de
KNSM zegt men nog njet te weten hoe
de nieuwe werkmaatschappij wordt
ingericht en hoeveel mensen er een
plaats kunnen vinden. Volgens de afde
ling public relations is het niet waar
schijnlijk dat alle honderd betrokken
werknemers ervoor voelen te verhuizen
naar het KNSM-kantoor aan de Bea-
trixhaven. Ook bij de KNSM rekent
men erop dat een deel van hen voor
1974 een andere werkkring heeft ge-'
vonden.
„U staat nu in de goedkoopste winkel
van Rotterdam". Met deze overigens
zeer laconiek uitgesproken woorden
verwelkomt drs. Th. J. Verhaaren een
bezoeker in het eerste filiaal in Neder
land van het Albrecht-concern. Van
daag opent de eerste Albrecht Aldi
Markt de deuren in Hillegersberg.
De zaak aan de Argonautenweg is
ingericht zoals alle andere 600 vestigin
gen van het Albrecht-concern ongeveer
*5
„Dit boekje is onwetenschappelijk, onvolledig, ongevaarlijk en onnut
tig". Met deze zin leidden de samenstellers van ,,Opoe Herfst" hun
boekje in. Het is een verzameling Rotterdamse uitdrukkingen,
woorden en namen van straatspelletjes van zo'n twintig tot dertig jaar
geleden, die medewerkers van het reclame-adviesbureau Advertising
Marketing Design uit Rotterdam hebben aangelegd. Vorige week
verscheen hiervan de handelsuitgave, nadat het bij de laatste jaarwisse
ling in beperkte oplage door A.M. D. onder haar relaties was
verspreid.
De samenstellers stellen geen enkele pretentie te hebben met het
boekje „behalve misschien het laten zien dat taal aan slijtage
onderhevig is". Algemeen gebezigde woorden, uitdrukkingen en
straatspelletjes uit de jaren '40-'50, die op een enkele uitzondering na
zijn verdwenen, staan in het boekje keurig gerubriceérd. Het boekje
kreeg als titel de naam van de toenmalige oudste inwoonster van
Nederland „Opoe Herfst".
Het is een genot om de ruim dertig bladzijden van het boekje door te
nemen. Telkenmale ontdek je dan welke originele dingen uit het
Rotterdam van nu verdwenen zijn. Je hoort vrijwel niet meer praten
over hijvoorbeeld een „kikker in blik" (engerd), over „Mina Bak-
graag" (vrouw die veel tijd in de keuken doorbrengt) of over een
„moot", „stuk", of „stoot" (aantrekkelijke vrouw). Ook de kwalifica
tie „pleeduiker" vóór een eerbare loodgieter is historie.
Achter vele uitdrukkingen, woorden en spelletjes, die vermeld zijn is
trouwens de sfeer en situatie van die tijd te vinden. Dingen, die door
veranderde gewoonten, woonvormen e.d. verdwenen zijn uit die
Rotterdamse samenleving. De aanduiding „knijverzak" past niet meer
in deze tijd van plasticverpakkingen en kant en klare maaltijden in
kantines. Rotterdam-Zuid is nauwelijks meer „De Boerenzij" en bij
„pisauto" wordt niet direct aan een kinderwagen gedacht. Het
„kippekontje" is uit de haarmode, evenals het „bebobhaar" en de
ontbijtkoek heet geen „stereospek" meer. In de nieuwe massale
woonwijken speelt men geen „blauwstoepie" (krijgertje, waarbij men
op de stoep en de trottoirbanden „vrij" was) of „bussietrap" meer.
Het boekje „Opoe Herfst" heeft nu al historische waarde als
„Rotterdams woordenboek" en zal bij velen plezierige herinneringen
aan een snel voorbij gegane tijd oproepen.
henen bij uitgeverij Ambo B. F. te Bilthoven
r!M
f 6.50
Blauwstoepie
gehoord
zijn ingericht: geen verfraaiingen, wei
nig reclame. De heer Verhaaren, com
mercieel directeur van de dochteron
derneming Combi B.V. pakt een pak
rijst: „Kijk dat verkopen we voor 81
cent. Gewoon kost dat f 1,30. Dat is
geen stunt. Dat handhaven we, zoals
de prijzen van alle produkten hier".
Bij Albrecht winkelen is geen „avon
tuur". De prijzen worden laag gehou
den door consequente rationalisatie
van het verkoopproces, door het aan
bod van artikelen sober te houden (vijf
smaken jam4 maar dan één fabrikaat)
en onwrikbaar handhaven van de kwa
liteit van de produkten.
In de zaak aan de Argonautenweg 17 is
het woord „service" taboe. De klant
kan een oude doos krijgen voor het
gekochte, geen plastic zak. Geen ver
chroomde rekken met fraaie opschrif
ten.
In de schappen staan de opengesneden
dozen, zo uit het magazijn. Het assor
timent bevat pakweg 500 artikelen, die
veel gevraagd worden. Twintig soorten
Franse kaas verkopen zou de stroom
lijn en de snelheid uit de omzet halen.
In de Albrecht-politiek passen ook
geen prijsgebonden merkartikelen.
Men koopt gewoon een concurrerend
merk in dat niet prijsgebonden is.
In Nederland staan nog een tiental
Albrecht-filialen op stapel. Het con
cern had in 1971 een omzet van tegen
de twee miljard gulden. Over de moge
lijke concurrentie met de al wat langer
gevestigde cash and carry bedrijven is
direkteur Verhaaren kort: „Wij willen
dat de consument prijzen vergelijkt en
koopt waar dat het voordeligst is.
Punt".
De Nederlandse Christen Vrouwen
bond, afdeling Schiedam houdt op
dinsdag 15 mei de laatste bijeenkomst
voor de vakantie in de zaal van de
Bethelkerk, Nieuwe Maasstraat. Me
vrouw A. Wolting zal spreken over
„Dagverblijven van het gehandicapte
kind". Aanvang 20 uur.
SUBLIEME SERVICE
DAF MINERVA
