12 VRAGEN OVER KERNENERGIE
4J
s
9;
marnm
hb
Uitkeringsregeling
slachtoffers 40-45
wordt versoepeld
25.80
lis
m
98
EMM
EBBSB
95
79
Kras
1075
Q
IE
opruiming
f alles voor^
hippe peuters
enkleuters!
U.UHL'.IIL!.1
GEI
opruiming
SS
opruiming
DE HAVENLOODS, DONDERDAG 19 JULI 1973
Welke vragen moet je stellen als ze van plan zijn een kernenergiecentrale voor je deur neer te zetten? van kernenergie hebben krachtig bezwaar gemaakt tegen de keuze van sprekers en het informatie-pakket
Welke punten moeten milieubeijveraars in ieder geval aansnijden, nu het beeld van zo'n centrale op de voor de voorlichtingsavond die de gemeente Rotterdam op 28 mei organiseerde.
Maasvlakte de Rijnmond (en als het goed is heel Nederland) levensgroot aanstaart? Het gezaghebbende Die avond was er echter ook een duidelijk bewijs van hoe ingewikkeld het kernenergie-vraagstuk is - of
Britse blad The Ecologist heeft ze in het juli-nummer eens op een rijtje gezet. liever: het energie-vraagstuk als geheel, want daar is de kernenergie natuurlijk nooit los van te denken Aan
Tot dusver heeft de kernenergie-voorlichting door overheid en elektriciteitsproducenten niet al te zeer het eind van de avond moest de voórzitter van het deskundigen-forum vaststellen: we hebben eigenlijk nog
uitgeblonken door onpartijdigheid en begrijpbaarheid. Wat de Maasvlakte-reactor betreft: tegenstanders maar net aan het probleem getipt, er zullen zeker nog één of meer van dit soort avonden moeten komen.
Het probleem is natuurlijk dat je dat waarschijnlijk na
elke openbare discussie-avond over kernenergie zult.
blijven vaststellen. Iedere keer zal de discussie weer van
voren af aan beginnen. Zo'n soort onderwerp is kernener
gie. Een avond is er veel te kort voor. Je kunt niet voor
alle geïnteresseerde Rijnmondenaren een congres van een
week gaan houden; Rijnmondenaren een (misschien al
te) nijver volkje hebben ook nog andere verplichtingen.
Een groot dilemma. Maar dit mag nimmer betekenen dat
overheid en elektriciteitsproducenten zeggen: we organi
seren voor de vorm een paar avondjes waar toch niets uit
komt en dan zettén we er onherroepelijk een punt
achter. Daarvoor is kernenergie een toch wel iets te
delikate aangelegenheid. De tegenstanders ervan hebben,
zo lijkt het, meer pogingen gedaan om hun argumenten
voor een groter publiek begrijpbaar te maken dan de
voorstanders. Zo hebben het Centraal Aktiekomité Rijn
mond en het Algemeen Informatie Centrum deze maand
een boekje uitgebracht, dat het resultaat is van zo'n
poging: „Kernenergie ook in Rijnmond? (CAR, post
bus 342, Vlaardingen, tel. 357758). Over hun argumen
ten kun je van mening verschillen; leesbaar is het wel.
Overheid en elektriciteitsproducenten moeten toch ook
iets leesbaars kunnen produceren - en dan denken we
niet aan iets van het kaliber „Kernenergie en elektrici
teit", een zeer misleidende brochure die afdoende is
gekraakt, maar die de gemeente Rotterdam nog immer
hartstochtelijk verspreidt.
Voordat beslissingen over een kernenergie-centrale vallen
dient op een aantal vragen een antwoord te worden
gegeven. Een uitvoerig antwoord voor de wat meer
deskundigen, een zuivere, leesbare samenvatting ervan
voor het grote publiek. In een artikel waar ook de
veiligheid van kernreactoren en opwerkingsfabrieken, de
wettelijke aansprakelijkheid bij ongelukken ermee, de
opslag van nucleair afval en economische aspecten van
kernenergie aan bod komen, somt The Ecologist die
vragen op. Van sommige zijn in onze Nederlandse situatie
de antwoorden al bekend, echter lang niet algemeen.
Enigszins aan die Nederlandse situatie aangepast luiden
de vragen van The'Ecologist:
Waarom moet die kernenergie-centrale worden ge
bouwd? Is kérnenergie duidelijk de beste keuze? Heb
ben we al die energie nodin?
Waarom moet hij op deze plaats gebouwd worden? Is
rekening gehouden met mogelijke overstromingen? Hoe
zit het met het koelwater? Hoe zit het met het lokale
milieu? Esthetische overwegingen? Zou hij wel zo dicht
bij bevolkingscentra moeten worden neergezet? In het
geval zich een vliegtuigongeval voordoet; ligt de centrale
zodanig, dat het vliegtuig er wel eens op zou kunnen
neerstorten?
Wie betaalt de centrale en hoe?
Waaruit bestaan de financiële voordeeltjes en wie krijgt
die? (Antwoorden zullen dan komen met betrekking tot
opdrachten voor de levering van de centrale en zijn
installatie, de bouw van de centrale en gelijksoortige
factoren. Die antwoorden zulTen veelzeggend zijn en men
dient de antwoorden op vraag 3 in de gaten te houden).
Wie zal de installatie runnen? (Hiermee bedoelen we niet
„welke directie" hoewel dat ook relevant is maar
„wat voor staf van deskundigen, en hoe deskundig is
die? W^ten de lagergeplaatste technici waar een fout
van hen toe kan leiden? Bekommeren zij zichijaarom?
Bekommeren hun meerderen zich erom?
situaties zijn er bedacht? Zullen ze adekwaat zijn om de
gevolgen van een ongeluk te beperken? Of zullen ze de
gevolgen alleen beter kunnen verklaren?
Wat voor veiligheidsvoorzieningen herbe-gt de centrale?
Werken ze ook? Wie beweert dat ze werken? Een
computer?
Hoeveel radio-aktiviteit zal doorlopend vrijkomen gedu
rende normale werking van de centrale?, Wie gaat dat
nameten? Wat voor effekten zal het hebben?, Is het wel
noodzakelijk? D.w.z. zouden de extra kosten voor het
niet laten vrijkomen van radio-aktiviteit de keus voor
kernenergie minder aanlokkelijk maken?
Wat voor procedures bij toevalligheden of voor nood-
Wat voor toeleveringen vergt de centrale? Vooral: om
wat voor brandstof-zendingen zal het gaan? Met wat
voor transportmiddelen? Langs welke weg?
grote elektriciteits-reactor ontmanteld die jaren gewerkt
heeft. Het probleem van het „buiten dienst stellen" van
zelfs kleine reactoren is aanzienlijk. De brandstof en het
koelingsmateriaal kunnen worden verwijderd, maar niets-
kan worden gedaan aan de radio-aktiviteit van de
reactorkern-materie. Het lijkt waarschijnlijk dat de plaats
waar een grote reactor heeft gewerkt opgescheept blijft
met de, mogelijk in beton gehulde, reactor, als een
eeuwigdurend monument voor zo'n 30 jaar elektriciteits
voorziening).
Wat voor beveiliging is er in iedere fase tegen schade
die niet per ongeluk maar met opzet aangebracht wordt?
D.w.z. tegen sabotage?
The ecologist (beperkt vertaald: de milieudeskundige)is in
korte tijd uitgegroeid tot één der meest gezaghebbende
bladen op milieugebied. De artikelen sluiten konsekwent
aan op de ideeën die het blad begin vorig jaar heeft
neergelegd in de „Blauwdruk voor Overleving". Dit is een
zeer veelomvattend, integraal beleidsvoorstel voor een
stabiele maatschappij en een zeker zo belangrijk stuk als
het rapport van de Club van Rome. De Raad voor
Milieudefensie vertaalde en bewerkte deze verplichte kost
voor Nederland.
Het juli-nummer van The Ecologist bevat overigens
behalve het allerminst juichende verhaal over kernenergie
andere zeer lezenswaardige stukken (o..a. een zakelijke
uiteenzetting van zonne-energie-technieken en hun ver
mogen). Het doorworstelen van The Ecologist vergt enige
moed, maar dat wordt verlicht door cynische rubriekjes
die met Smaak (zij het vaak een wat wrange smaak)
kunnen worden gelezen.
Onder het kopje „Een kwestie van prioriteiten? meldt,
het blad bijvoorbeeld dat het bedrag dat de Amerikaanse
vrouwen jaarlijks aan cosmetica uitgeven groter is dan de
budgetten van alle Afrikaanse staten die na 1945
onafhankelijk zijn geworden bij elkaar.
Ook aardig: tegen 1980 zullen de olie-producerende
landen in het Midden Oosten jaarlijks 40 miljard dollar
aan royalties ontvangen. Wat wijst een rekensommetje
uit? De olie-sjeiks zullen dan in staat zijn om de gehéle
Amerikaanse economie op te kopen met het geld dat ze
in tien jaar verdiend hebben of misschien nog wel
sneller, als ze hun greep op de geïndustrialiseerde wereld
nog weten te versterken. Voor Groot-Brittannië zijn de
verdiensten van één jaar voldoende.
Wat krijgen we dus misschien te zien? Dat de geïndustri
aliseerde landen rap zullen beginnen hun industrieën te
nationaliseren om niet volledig onder de duim van de
niet-geihdustrialiseerde te geraken.
The Ecologist, 73 Molesworth Street, Wadebridge, Corn
wall PL 27 7DS, Engeland. Jaarabonnement: 4 Pond.
Blauwdruk voor Overleving: Vereniging voor Milieu
defensie, Herengracht 109, A'dam, 020- 235450, giro
102000, f 5,-.
Deze opruimingsaanbieding
staat er gekleurd opwant
deze gordijnstof verkopen wij
in de kleuren groen, rood, oran
je, beige, maisgeel, cognac en
Extra voordelige opruimingsaan
bieding Draion overgordijnstof,
120 cm breed, in 7 fraaie inte-
rieurkleuren. Deze bijzonder
mooie overgordijnstof koopt u
alléén nu voor nog géén vijf
gulden per meter.
DRALON
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij op de 1e etage deze
Draion overgordijnstof, 120 cm
breed, in de kleuren groen,
rood, beige, maisgeel, oranje,
cognac en blauw,
nu per me-
W\AAA/W\AAAArWV\AAAAAA/y
Met andere
woorden
De oplossing van onze weke
lijkse puzzel was: „transport
ondernemer". Degenen die het
goed hadden en voor de prijs
zijn uitgeloot zijn: mevrouw
Vos-Holterman, Agniesestraat
99, Rotterdam; A. Schaddelee,
Koninginneweg 102 in Zwijn-
drecht en D. Magielsen-Mein-
ster, Mariënhage 36, Rotterdam
26. Zij ontvangen hun prijs
binnen enkele weken.
De minister Van Doorn (CRM) en
staatssecretaris W. Meijer aan de Twee
de Kamer een tussentijds verslag uitge
bracht over de toepassing van de Wet
Uitkeringen Vervolgingsslachtoffers
1940-1945 (W.u.v.). De achterstand in
de uitvoering van de wet heeft in de
kringen van de vervolgden grote onrust
veroorzaakt.
Met een aantal maatregelen willen de
bewindslieden deze onrust wegnemen.
De belangrijkste daarvan zijn:
voorschotten verlenen op periodieke
uitkeringen aan 7.000 betrokkenen,
die hun aanvragen indienen vóór 1
januari 1973 en aan 4.500 die dit het
lopende jaar deden;
-voorschotuitkering op 14.0Q0 aan
vragen om vergoedingenvan strikt
medische kosten;
uitbreiding van het personeels
bestand met III medewerkers van de
vijf organisaties, die belast zijn met de
uitvoering van de wet.
Bij de behandeling van het wetsont
werp uitkeringen vervolgingsslachtof
fers 1940-1945 (W.u.v.) is toegezegd
dat jaarlijks aan de Kamer verslag-van
het verloop van de werkzaamheden zal
worden uitgebracht.
Gezien de achterstand is CRM nu met
een tussentijds verslag gekomen. Het
ontstaan van de achterstand heeft di
verse oorzaken.
Op aandrang van de Tweede Kamer
trad de W.u.v., die op 22 november
1972 was aangenomen, al op 1 januari
1973 in werking. Deze snelle inwer
kingtreding en de moeilijke; overgang
van de bestaande Rijksgroepsregeling
Vervolgden 1940-1945 naar deze wet
zijn belangrijke oorzaken van de ont
stane vertraging.
Indertijd is ook door bij uitstek
deskundige instanties een veel te
lage schatting van hel aantal potentiële
aanvragers gemaakt. Men verwachtte
op grond van de eerste Rijksgroepsre
geling ongeveer 4.000 aanvragen. Het
werden er 14.500. Volledig afge
handeld zijn er reeds 7.500. 7.000
wachten dus nog op een uitkeringsbe
slissing.
Op grond van de nieuwe wet zijn sinds
1 januari 1973 nog ongeveer 4.500
aanvragen ingediend. Een klein deel
hiervan werd al in behandeling geno
men. Doordat de uitkeringsmogelijk
heden in de opeenvolgende regelingen
telkenmale werden verruimd, moesten
de onder de voorgaande regeling toe
gekende uitkeringen worden bezien op
de noodzaak van aanpassing of herbe -
rekening.
Verwacht wordt dat de komende tien
jaar nog bijna 17.000 personen zich
voor een periodieke uitkering zullen
melden en ruim 36.000 aanvragen'voor
een aanvullende uitkering zullen wor
den ingediend.
Het is niet uitgesloten dat met name
het aantal aanvragen van Indische oor
logsslachtoffers in de praktijk hoger
zal blijken te zijn. De ervaring heeft
geleerd dat ziekten en gebreken als
uitvloeisel van de vervolging in het
algemeen in de leeftijd tussen 50 en 60
jaar manifest worden.
Het is de bedoeling dat de departemen
tale werkzaamheden met betrekking
tot de Wet Buitengewoon Pensioen, de
Wet Zeelieden Oorlogsslachtoffers, de
Algemene Oorlogsongevallenregeling
(A.O.R.) en de Wet Uitkering Vervol
gingsslachtoffers 1940-1945 in het ver
volg in een nieuwe (op te richten)
Hoofdafdeling Verzetslieden en Ver
volgden worden verricht.
Alle voorzieningen zouden niet kun
nen verhinderen dat pas in april 1975
de bestaande achterstand is ingelopen;
de behandelingsduur van de eerste
aanvragen zal dan minder dan acht
maanden zijn. Zowel de bewindslieden
als de Uitkeringsraad vinden dit onaan
vaardbaar. Inschakelen van nog meer
personeel zal niet kunnen leiden tot
een snellere inloop van de achterstand.
Om de grote ongerustheid bij de aan
vragers als gevolg van het te lange
uitblijven van de uitkeringen zoveel
mogelijk weg te nemen, zal artikel 33
van de wet worden gehanteerd. Uit
gaande van dit artikel kan aan 11.500
aanvragers een voorschot worden ver
leend. Diegenen, die menen recht te
hebben op dit voorschot behoeven
zich niet zelf te melden. Zij krijgen
daarover automatisch bericht vanwege
de Uitkeringsraad. Uiterlijk binnen vier
maanden zullen de voorschotten wor
den uitbetaald.
Voorschotten op aanvragen die zijn
ingediend vóór 1 januari 1973 werken
terug tot 1 januari 1973; voorschotten
op later ingediende aanvragen werken
terug tot het tijdstip waarop de in de
wet genoemde termijn van 4 maanden
is verstreken. On) snel te kunnen wer
ken, worden geen geïndividualiseerde
voorschotten verstrekt, maar zal voor
alle aanvragers van een periodieke uit
kering van dezelfde grondslag worden
uitgegaan. Deze grondslag is zodanig
gekozen dat zo weinig mogelijk men
sen de -kans lopen meer voorschot te
ontvangen dan t.z.t. hun definitieve
uitkering zal bedragen.
Deze grondslag is bepaald op f 1.300
per maand. Dit betekent (Jat van deze
grondslag een percentage wordt be
taald dat afhankelijk is van gezinssa
menstelling en leeftijd. Eigen in
komsten worden daarop in mindering
gebracht, met dien verstande dat het
A.O.W.-pensioen slechts voor 80 pro
cent in aanmerking wordt genomen.
Om de voorschotverlening van de
strikt medische kosten zo spoedig mo
gelijk op gang te brengen, zal daarbij
worden uitgegaan van een vast te
stellen classificatie en richtbedragen.
Als dit in bepaalde gevallen niet moge
lijk is, wordt een voorschot verleend
na overleg met de geneeskundig advi-
Achter het bestaande hoofdkantoor
van de Amro-bank in Rotterdam aan
de Coolsingel wordt binnenkort aange
vangen met een aanzienlijk nieuw
bouwproject, een kantorenflat van 14
verdiepingen. Dit gebouw dat twee
maal zo hoog zal worden als het
bestaande bankgebouw, wordt naar
verwachting over 2 1/2 jaar opgele-
In de Solfège-serie van de Editions du
Seuil uit Parijs is van de hand van
Odile Vivier een biografie verschenen
van de Frans-Amerikaanse componist
Edgard Varèse.
De hele opruiming lang gaat
u profiteren van extra grote
voordelen, zoals deze lichtge
wicht fauteuil, die u voor zeg
maar vijfentwintig gulden mee-
Lichtgewicht aluminium fau
teuil met gelakte beukenhou
ten armleggers en verend opge
hangen, op polyaether gestof
feerde loper. Een fantastische
stoel voor vele zonnige uurtjes
met een extra versteviging on
der de zitting. Plat opvouw
baar, dus makkelijk mee te ne
mennu voor iets meer dan
vijfentwintig gulden.
PER 2 STUKS
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij op de 2e etage deze
lichtgewicht fauteuils met
een fleurige bekle
ding, i
Varèse is in de wereld der muziek een
uitzonderlijke verschijning. Na eerst als
ingenieur te zijn afgestudeerd, heeft hij
zich aan de muziek gewijd. In zijn
benadering daarvan is hij echter
typisch ingenieur gebleven. Zijn mu
ziek is dan ook hoofdzakelijk rit-
misch-experimenteel te noemen, wat
zich uitdrukt in zijn grote belangstel
ling voor het slagwerk.
Dat hij dusj meer in technische en
natuurkundige dan in muzikale termen
denkt is te ontlenen aan de titels van
vele zijner composities als Ionisati'on
(electrolytische splitsing), Hyperprism
(hyperprisma) Metal (metaal). In zijn
latere jarejr componeerde hij veel voor
electronische instrumenten.
Odile Vivier heeft van deze in 1883 te
Parijs geboren Varèse een korte biogra
fie/geschreven die van begin tot eind
boeit door de wijze waarop zij zijn
ontwikkeling van ingenieur-musicus
tot musicus-ingenieur heeft beschreven
en met vele notenvoorbeelden heeft
ondersteund.
Dit modern geïllustreerde boekje mag
een verrijking worden genoemd van de
Solfège-reeks, waarvan deze uitgave
34 draagt.
Evenals Mozart decenniën lang in de
schaduw van Beethoven heeft geleefd
zo was Gabriel Fauré (1845-1924)
door moeilijk te verklaren omstandig
heden gedoemd in de schaduw te
werken van tijdgenoten als Debussy
(1862-1918) en Ravel 1875-1937).
Ten onrechte, zoals dit ook blijkt uit
de biografie van Nectoux, wordt zijn
muziek nog maar al te vaak als te klein
van conceptie en gesta|te beoordeeld.
Ten onrechte, want ondanks zijn con
servatieve instelling schiep hij vele wer
ken van een zo verfijnde, aristocra
tische en vooral gevarieerde schrijfwij
ze, dat er duidelijke indicaties zijn die
erop wijzen dat vele impressionistische
vernieuwingen van latere Franse com
ponisten in Fauré's werken reeds te
vinden zijn.
Het is dan ook nog steeds de moeite
waard de muziek van deze componist
te beluisteren om daarin specifieke
waarden te herkennen.
J.-Michel Nectoux heeft aan deze com
ponist een biografie gewijd die, on
danks haar beknoptheid (187 bladzij
den) ons een verhelderend beeld geeft
van deze door en door Franse compo
nist. Ondersteund door vele- noten
voorbeelden, zeldzame foto's en cari-
caturen heeft hij deze nog teveel mis
kende componist voor ons geschilderd
en dit op een wijze, die ons zijn
betekenis en werkelijke hoedanigheden
duidelijk in 't licht stelt.
Talrijke interessante details, die men fn
de grotere biografieën van deze mees
ter vergeefs zal zoeken, maken het
lezen van dit boekje tot een genot. Wij
kunnen dan Ook deze biografie aan alle
beroeps-musici en muziekliefhebbers
van harte aanbevelen.
Verveloze deuren, planken en
kozijnen worden weer als
nieuw met dit grandioze plak-
plastic, evenals een kale muur
die ineens een ander aanzien
krijgt
Opruimingsaanbieding van rol
len plakplastic in een groot
assortiment kleuren en dessins.
Nu per rol van 15 meter (45 cm
breed) voor nog géén tientje.
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij op de 1e etage deze
rollen plakplastic.
per stuk
Met dit heerlijk geurende
schuimbad zou u wel ieder uur
van de dag in bad willen gaan.
Flacon schuimbad met een in
houd van maar liefst 2 liter. Wij
verkopen 't in 3 heerlijke geu
ren, dennen, lavendel en eau de
cologne. Alléén tijdens deze
aanbieding betaalt u er nog
géén één gulden tachtig voor.
t-»
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij op de parterre dezé
grote flacon schuim
bad, nu
Zelfs de doe-het-zelf-moeders
kunnen niet tegen deze prijs
op, want f 19,75 is toch wel te
geef voor deze hardstikke leuke
tuinbroeken.
100% katoenen tuinbroeken van
een békende fabrikant, in êen
leuk model met zak met grote
rits in het voorpand. Deze salo-
pettes in de kleuren geel, appel
groen, rood of blauw koopt u
als speciale opruimingsaanbie
ding voor nog géén twee tien
tjes per stuk.
Vanaf vrijdagmorgen 9 uur ver
kopen wij in de kelder deze
moderne tuinbroeken, in