KRETEN VERTALEN IN
BELEIDSADVIEZEN
JONGEREN MOGEN NIET
AAN ..LOPENDE RAND"
AFZUIG
KAP
Vakantieblijspel in
Hofpleintheater
'Wijs mij de plaats
waar ik woonde'
Arbeidsbesluit jeugdigen
DANSLES!
DANSSCHOOL C.F. WUYSTER
Met De Havenloods
naar bloemencorso
in Zundert
RADIO LEO
„Ik hou van uw vrouw"
Zo kunt u ook bestellen
Werkende jongeren willen meepraten
Muziek en dans
op straat
De werkgroep centrumactiviteiten, ge
vormd door de vertegenwoordigers van
de Rotterdamse Kunststichting, de af
deling Sport en Recreatie en het bu
reau wijkaangelegenheden, heeft weer
een aantal manifestaties op het pro
gramma van „Gratis Zomer" staan. Zo
geeft de Rotterdamse dansgroep Penta
vrijdagavond om 19.30 uur een straat-
voorstelling op het Lijnbaanplein. Op
dezelfde tijd geeft de r.k. harmoniever
eniging „St. Michaël een concert op
het Beursplein.
Zaterdag 18 augustus is er op de
Lijnbaan en in de muziektent op het
Lijnbaanplein straatmuziek door het
Willem Breuker Kollektief.
Zaterdag wordt op het Schuttersveld
in Crooswijk de voetbalfinale gespeeld
van de Rotterdamse speeltuinvereni
gingen. De wedstrijden beginnen om
10 uur, de prijsuitreiking is omstreeks
16 uur. Om 12.30 uur speelt een
meisjeselftal een ere-wedstrijd.
„Het onderwijs stoomt jongeren klaar, die ^lleen maar kunnen horen.
Er is geen inspraak, geen samenspraak. Het gevolg is dat de jeugdigen,
die van de school in het bedrijf komen, zich als horigen gedragen. Ze
weten niet beter omdat de structuur van de school dezelfde is als die
van het bedrijf. Wisten ze in ieder geval maar iets van de sociaal-eco
nomische ontwikkelingen in ons land, dan zou hier en daar een
wederwoord mogelijk zijn, maar ook de kennis van de sociale wetten
is hen in de meeste gevallen in hun schooljaren niet bijgebracht". Wim
van Seters, landelijk medewerker jongerenzaken van de industriebond
NKV gooit dit verwijt op tafel in een gesprek over de werkende jeugd.
De jongeren willen meepraten, maar zijn dikwijls door hun onmondig
heid alleen maar in staat om kreten te slaken. „Je bek is te groot",
brult dan de werkgever en „ga aan je werk".
Jans Maatje, gesalarieerd bestuurder
voor de industriebond NKV in het
Rijnmondgebied kent de kreten van de jfuMBHBHteafc,
jongeren - hij is één van hen - maar
kent ook het verhaal, dat er achter
steekt. „De jonge werknemers", zegt ^^Bf
hij, „willen meedoen, meepraten, mee-
denken, maar door onervarenheid en
te weinig kennis van zaken, worden ze
nog als schooljongens in de hoek gezet. lÉglimiii
Gelukkig blijven ze daar niet staan. 99HHB
Tijdens de stakingen, die er geweest ft 'lij
zijn om de centen en procenten-zaak,
bestond ongeveer een kwart van de
stakenden uit jongeren. En dat niet om
uitsloverig te doen, maar in het besef
dat het voor een goede zaak was". QB^^^B v
Eugêne Bonefaas, jonge werknemer bij
Wilton Fijenoord en lid van een Mtm
bedrijfsledengroep haakte bij het on-
derwerp onderwijs in op de bedrijfs- JUHW T^B
school. „Ze hebben daar een gepro- fl
grammeerd lesrooster, dat al jaren
gehanteerd. De van de
opleiding komen overeen met de
praktijk. In de fabriek is men al
vertrouwd met moderne werkmetho- B™ -1^
den, terwijl op de bedrijfsschool de A
oude leerstof nog wordt onderwezen JBB^^
Dat is nog niet het ergste. De opleiding
staat geheel en al in het teken van het ''-'MM
bedrijf. In het lesrooster is geen tijd ''Mwê.
ingeruimd voor wat algemene ontwik
keling en inspraakmogelijkheden zijn Eugene Bonefaas
er al helemaal niet. .Alles wordt van
bovenaf geregeld".
Dat regelen van bovenaf, het inpom
pen van ideeën gebeurt ook uoor
vakbondsbestuurders. De industrie-
bond NKV voelt daar weinig voor. Dat
verschil van benadering komt onder
Inpompen andere naar voren in het tweegesprek
in de Haagse Post van vorige week,
waar NVV-jongerenbons Jetten in dis
cussie treedt met KWJ-leidster Gerdie
Scheffer. „Gerdie heeft op punten
gewonnen", zegt Wim van Seters. „Als
wij er iets inpompen, dan is het alleen
maar informatie. Dat gebeurt op de
bedrijven, in de afdelingen, in de
rayons en tijdens vormingsdagen. De
werkende jongeren met alleen lagere
school of een voortgezette opleiding
moeten zelf met de actiepunten ko
men. Dat doen ze dan ook". Met
kreten? „Ja, met kreten, die wij moe
ten vertalen in genuanceerde beleidsad-
Een jongere tot 18 jaar mag geen arbeid verrichten waarbij hij of zij regelmatig
terugkerende handelingen moet doen, waarvan het tempo door de machine wordt
bepaald. Hieronder wordt ook verstaan werk aan de lopende band. Dit soort
werk leidt tot een te grote psychische (D.i. geestelijke) belasting voor de
betrokken jeudige. Het distriktshoofd van de arbeidsinspektie is bevoegd die
arbeid voor jeugdigen te verbieden als de binding aan het arbeidsproces door de
machine schadelijk.is voor zijn of haar gezondheid of lichamelijke ontwikkeling,
aldus het kaderblad van de Industriebond NKV.
meer ondergeschikt, ook te ver opge
voerde tariefstelsel- en beloningsyste
men kunnen volgens het Arbeidsbe
sluit verboden gaan worden.
Maatregelen
Bovenstaande bepaling staat onschre-
ven in het nieuwe arbeidsbesluit voor
jeugdigen dat vanaf 1 januari 1973 van
kracht is geworden.
„Door de vergaande mechanisatie en
de ontwikkelingen in de chemische
industrie was het noodzakelijk dat er
nieuwe beschermende maatregelen
voor jeugdigen van kracht zouden wor
den". Deze woorden van de minister
van sociale zaken in de zogenaamde
Toelichting geven al duidelijk aan dat
het oude arbeidsbesluit achterhaald
was. Maar wat is dan wel het nieuwe?
Vooral dat niet alleen verboden wordt
arbeid die schadelijk is voor de licha
melijke gezondheid van jeugdigen maar
dat ook arbeid verboden wordt die een
nadelige invloed kan uitoefenen op het
geestelijke welzijn van jongere mensen
in de werkkring.
Eenzaamheid
Deze nieuwe ontwikkeling komt met
name naar voren in artikel 27. Daaruit
blijkt dat vooral gedacht wordt aan
werkzaamheden die eenzijdig zijn (zo
als lopende band werk). Verder wordt
hierbij gedoeld op werkzaamheden die
weerzin opwekken of onvoldoende
mogelijkheden hebben tot sociale kon
takten. Te denken valt aan het werken
in eenzaamheid of het niet passen in
een bepaald groepsverband. Ook vond
de minister het noodzakelijk dat jeug
digen moeten kunnen werken onder
gunstige omstandigheden (werkklimaat
en verlichting).
Meisjes
Door het arbeidsbesluit kan een einde
worden gemaakt aan de verderfelijke
toestand, dat ieder jaar weer opnieuw
jeugdigen van 15 en 16 jaar (vooral
meisjes) ingezet worden als verlengstuk
van de machine. Terwijl zij nog in de
groei en hun ontwikkeling zijn moeten
ze geestdodend werk verrichten. Moge
lijk zullen ze daar hun hele verdere
leven nadelen van ondervinden. Terwijl
anderen jongeren aangezet worden tpt
nadenken en het vormen van een eigen
kritische mening zullen zij verder gees
telijk afstompen en zich aanpassen aan
het ritme van de machine en de tech
niek. Daaraan zijn zij dan ook min of
AANVANG NIEUWE LESSEN IN ONZE AFDELINGEN
NOORD - ZUID - OMMOORD - IJSSELMONDE - SCHIE-
BROEK - SPIJKENISSE.
Inlichtingen en inschrijving tel. 010-24.72.75- 65.78.86.
Voor f 37,50 per persoon kunt u op zondag 2 september met de
Havenloods naar het bloemencorso in Zundert bij de Belgische grens.
Voor dat geld bieden wij een gereserveerde plaats op de tribune,
's morgens koffie met gebak en na het bewonderen van de rijdende
bloemenpracht een diner in restaurant Bosheck in Breda. Hierna volgt
de thuisreis naar Rotterdam waar we omstreeks 21 uur arriveren.
Vertrek 's morgens vanaf de Westblaak om 9 uur.
Naast de soorten arbeid die een nadeli
ge invloed kunnen uitoefenen op het
geestelijk welzijn van de jeugdige,
wordt vooral arbeid verboden die scha
delijk is of kan zijn voor de lichamelij
ke gezondheid van jeugdigen tot 18
jaar. Belangrijk daarvan zijn: het wer
ken met chemische stoffen, waardoor
een beschadiging van de huid of de
ogen kan ontstaan, of inwendige stoor
nissen kunnen optreden.
Verder mag een jeugdige geen arbeid
verrichten als de geluidssterkte zodanig
is dat er gevaar bestaat voor schade aan
het gehoororgaan. Ook werkzaamhe
den met gereedschappen of werktuigen
waarbij zodanige trillingen optreden
dat lichaamsorganen kunnen worden
beschadigd zijn verboden.
Niet toegestaan is arbeid waarbij ge
vaar bestaat voor explosies, evenals het
werken in de nabijheid van explosieve
stoffen. Dat geldt ook voor stoffen die
plotseling kunnen ontbranden. In de
buurt daarvan mogen jonge werkne
mers niet werken.
Doel
Het eigenlijke doel van het arbeidsbe
sluit is om jeugdigen in de werksituatie
extra te beschermen tegen de gevaren.
Dat is noodzakelijk omdat rekening
moet worden gehouden met een aantal
specifieke eigenschappen van jeugdigen
- te weinig ervaring
- jeugdige overmoed
- het nog onvoldoende kunnen onder
kennen van bepaalde risico's.
Bovendien verschillen jeugdige van ou
dere werknemers. Een aantal specifie
ke kenmerken zijn volgens de minister:
- in de leeftijdsfase van 15 tot 18 jaar
treden grote veranderingen op in de
lichamelijke vermogens.
- jeugdigen hebben meer behoefte aan
slaap en rust dan volwassenen.
- ze hebben meer beweging nodig.
- de wil tot doorzetten is geringer dan
bij volwassenen.
- de karaktervorming en het zoeken
naar geestelijk evenwicht is nog volop
gaande.
- er is vaak nog te weinig verantwoor
delijkheidsbesef en inzicht in risico.
- jeugdigen hebben ook een sterke
drang tot onderzoeken.
- het niet voldoende kennen van de
eigen lichaamskracht.
Toezicht
De arbeidsinspectie moet toezien op
de naleving van het arbeidsbesluit. Zij
moeten ook toestemming geven voor
uitzonderingsmogelijkheden en bepa
len, wanneer de Wet het niet om
schrijft, of dat de arbeid in een bepaald
bedrijf verboden is. De arbeidsinspec
tie in Rotterdam is gevestigd in de Van
Vollenhovenstraat 12, telefoon 010-
36.50.66, 4e district van de Arbeidsin
spectie.
De informatie over de sociale wetten,
over partiële leerplicht, over jeugdlo
nen, over het functioneren van onder
nemingsraden en over de vakbond
komt eigenlijk te laat. Als jongeren de
school verlaten zijn ze over deze zaken
niet geinformeerd of ze missen de
ondergrond om zich in deze dingen te
kunnen verdiepen. Wim van Seters:
„We proberen daar wat aan te doen.
i/orig jaar is er een „lesbrief" uitge
gaan naar de onderwijzers van lagere
technische scholen en mavo's. Veel van
die lesbrieven zijn in de prullenmand
terechtgekomen".
„In veel bedrijven wordt de onwetend
heid van de werkende jeugd uitgebuit
en de honger naar geld opgevoerd door
prestatiebeloningen op grond van een
puntentelling. Het leerlingstelsel of de
bedrijfsscholen zijn geheel en al gericht
op het bedrijf. Door het duwen in de
richting van specialisme, wordt een
VAN
LUXE
verdeel-en-heers-systeem gehanteerd
om zoveel mogelijk rendement uit de
jonge arbeidskrachten te halen", zegt
Wim van Seters. „Wij weten dat verbe
tering van de positie van de jonge
werknemers na het onderwijs moet
geschieden. Wij proberen samen met
de KWJ te bereiken dat de basis-op
leiding voor iedereen vergroot wordt".
Onderwijs
Het is dus niet vreemd dat het gesprek
met de drie georganiseerden vooral
over het onderwijs gaat. De jongeren
zelf zijn tpt de overtuiging gekomen,
dat het niét op de eerste plaats om het
geld gaat, maar vooral om het geeste
lijk peil. Er ligt dan ook een eisenpak
ket van de georganiseerde jeugd op de
tafel van de verantwoordelijke landbe
stuurders om een verdere onderwijs
vernieuwing te beginnen bij de basis.
De middenschool moet de oplossing
brengen. Dit jaar wordt gestart met
tien experimentele middenscholen.
Drie met een brede opzet en zeven in
nauwe samenwerking met het beroeps
onderwijs.
De middenschool zal een voortzetting
moeten zijn van het basisonderwijs,
waar iedereen verplicht wordt om de
jaren vol te maken. Er wordt gedacht
aan een individuele- of groepsaanpak
om ook de minder intelligente leerlin
gen in ieder geval zoveel bij te brengen,
dat zij een algemene basiskennis krij
gen, die noodzakelijk is om in het
tegenwoordige bedrijfsleven niet ach
terop te raken. De vakbond hoopt dan
ook dat uitbuiting van onervaren jonge
arbeiders afgelopen is.
60 cm breed
roestvrij staal
met verlichting
2 snelheden
verwisselbare filter
1 jaar garantie
RADIO LEO
(partiële leerplicht), met het tarief-
werk en het werk aan de lopende band
(jongeren tot 18 jaar mogen dit werk
al niet meer doen) met het jeugdloon,
met de sfeer op het werk en waarom
meisjes minder verdienen dan jongens.
Omdat via de ondernemingsraden wei
nig gedaan wordt en de jeugdigen
hoegenaamd niets te vertellen hebben
over het door het bedrijf opgelegde
onderwijs (bedrijfsscholen), blijft het
moeilijk om rechtstreeks wat te berei
ken. Er zijn nog te weinig jongeren
groepen in de onderneming zelf, die als
Wim van Seters
georganiseerde groep een „vuistje"
kunnen maken in het belang van hun
leeftijdsgenoten".
Erkenning
Vuistje
Zover is het natuurlijk nog lang niet.
Wim van Seters: „Op dit moment
proberen wij prcies uit te zoeken wat
er in de bedrijven gebeurt. De jonge
werknemers vertellen wat hun erva
ringen zijn met de acthurige werkdag,
met de opleiding in het leerlingstelstel,
met de cursus op het vormingsinstituut
Intussen hebben de jonge werknemers,
die georganiseerd zijn ook nog een
erkenningsgevecht te leveren in hun
eigen bonden. De verbondsraad van
het NVV stak zich in de moeilijkheden
toen het ging over de versterking van
de structuur van het NVV-jongeren-
contact. In de andere bonden, zoals b(j
het NKV zijn de jongeren in de ver
bondsraad alleen als toehoorder aan
wezig. In de commissie voor beleids
voorbereiding daarentegen zit wel een
jongere. Dan ligt er nog het .feit dat
jongeren niet graag in besturen gaan
zitten en van de andere kant de oude
ren in de besturen de jonge georgani
seerden omdat zij nog geen ervaring
hebben, niet helemaal voor „vol" aan
zien. Wim van Seters, Jans Maatje en
Eugène Bonefaas, drie jongeren die
door functie of activiteiten toch enige
houvast hebben, zullen nog heel wat
moeten praten om voor hun leeftijd
genoten wat ruimer zicht te krijgen.
Jan Rietveld
In het Hofpleintheater, het gezelligste theater van Rotterdam spelen van dinsdag
21 augustus tot en met zondag 9 september 2 echtparen het blijspel „Ik hou van
uw vrouw". Marijke Merckens speelt de geliefde van haar eigen man Jacques
Luyer en Simone Rooskens en Luc Lutz, zijn ook in het stuk een echtpaar, dat in
huwelijksmoeilijkheden raakt door misverstanden, die ontstaan door hun
wederzijdse vriendinnen.
Het stuk „Ik hou van uw vrouw" is de
Nederlandse bewerking van Harriët
Freezer van het Engelse blijspel „Say
who you are". („Een heerlijke erva
ring, ik deed het voor het eerst. Het
lijkt me zo enig, de acteurs straks
dingen te horen zeggen, die je
bedenkt"), aldus Harriët Freezer.
TWEEDE DEEL VERSCHENEN
Zoals aangekondigd op de voorpagina verschijnt het tweede deel (192 pagina's)
van het fotoboek over oud-Rotterdam, samengesteld door Joop Mekes, per 1
september. Vanaf deze datum is deze nieuwe uitgave verkrijgbaar aan ons
kantoor Prins Hendrikkade 14 of bij één van onderstaande agentschappen. In
1969 brachten wij een fotoboekje uit met bijna tweehonderd foto's van
oud-Rotterdam onder de titel „Wijs mij de plaats waar ik woonde". Dit boekje
(deel 1) - in groen-wit-groene omslag - heeft nu de vierde druk gehaald.
Er bleek echter grote behoefte te bestaan aan een tweede deel. Dat tweede deel
met een rood-wit-rode omslag bestaat uit meer dan tweehonderd foto's en
afbeeldingen van Rotterdam zoals het was, maar ook met afbeeldingen van een
domiciliekaart uit 1920, een broodkaart uit '14-'18, een tabakskaart uit 1940 en
de zeldzame prent van „Eén cent een duikelaar".
Ook dit boekje is samengesteld door Joop Mekes, die jarenlang de Oud-Rotter-
dam-rubriek in dit blad verzorgde. De nieuwe uitgave (deel 2 dus), waarin op vijf
pagina's een plattegrond van Rotterdam omstreeks 1930 is opgenomen, kost
maar f 9,— (garengenaaid, formaat 18 x 22 cm.)
Vanaf 1 september verkrijgbaar bij de bijkantoren: Vlaardingen, Hoogstraat 122,
tel. 010- 341071; Krimpen a/d IJssel, Veld en Beemd 25, tel. 01807- 6899. Bij de
agentschappen: Nic. v.d. Spek, Nw. Binnenweg 456-460; Sig.mag. De Bokser,
Zwaanshals 245; boekh. Bokhorst, Vierambachtsstraat 109; boekhandel Van
Dordrecht, Benthuizerstraat 84, boekhandel Bokhorst, Peppelweg 128; boekhan
del Bokhorst, Schubertlaan 183. In Schiedam: boekhandel Hanou, Hoogstraat
50. In Capelle a.d. IJssel: boekhandel Bokhorst, De Koperwiek 61-63.
De nieuwe uitgave (deel 2) door storting van f 11,25 (verzendkosten zijn dan
inbegrepen) op postrekening 18344 ten name van De Havenloods, Rotterdam
met vermelding „Fotoboek"..
De vierde en verbeterde druk (deel 1) door storting van f 10,- op postrekening
18344 ten name van De Havenloods met vermelding „Deel 1".
Beide delen kunnen ook besteld worden door overschrijving van f 19,- op
postrekening 18344 ten name van De Havenloods met vermelding „Beide £elen".
Jacques Luyer, die zijn werkzaamhe
den bij het Rotterdams Toneel heeft
moeten beëindigen omdat Rotterdam
in het nieuwe seizoen geen gezelschap
meer zal hebben, vindt het geweldig in
dit blijspel een rol te spelen en dacht
dat het een zeer geschikt luchtig ver
maak is ter afsluiting van de zomer.
Om de inhoud van het stuk te vertellen
heeft geen zin (Luc Lutz: ik vind het
net zo iets, als je ergens lekker gaat
eten en je wilt van de kok precies van
te voren weten wat er in zit) het is wel
leuk te weten wat Harriët Freezer er
over zegt
„Als je trouwfoto iedere vrijdag onder
je bed ligt, en er staat plotseling een
foto van een wildvreemde vrouw op je
tafel, dan komt de 'wereld wel op losse
schroeven te staan. Vooral als er dan
nog een man volhoudt dat hij van je
vrouw houdt, terwijl hij haar niet eens
kent. Zij ziet trouwens alleen haar
j eigen man als doelwit van het liefdevol
gooien met drank en het knippen van
perament.
Haar vriendin verwart het huweu/K
met twee tandenborstels in een plastic
beker en vlucht voor dat gruwelijk
visioen, alleen wel de verkeerde kant
op. En haar minnaar verwart alles:
portretten, telefoontjes, mannen en
vrouwen. Het geheel geeft een treffend
beeld van de verwarringen van liefde
en huwelijk".
De spelers, die het stuk zonder subsi
die uitbrengen, hopen het Rotterdam
se publiek tussen 21 augustus en 9
september in grote getale in het Hof
pleintheater te kunnen begroeten. Be
halve 's maandags. Aanvang 8.15 uur.
Hofpleintheater tel.: 242044. Prijzen
f 11,50, f 9,50, f 8,50 en f 6,50. Kaart
verkoop 3 dagen van te voren tussen
10.00 en 16.00 uur. Zondags en telefo
nisch tussen 12.00 en 16.00 uur. Tel.
010- 242044.
Van rechts naar links:
Luc Lutz, Marijke Merckens, Jaques
Luyer en Simone Rooskens.
DE HAVENLOODS, DONDERDAG 16 AUGUSTUS 1973
Met een
ABONNEMENT
is uw dagtocht guldens voorde
liger. Iedere dag een andere DAG
TOCHT
Vraag telefonisch de
folder voor augustus
en september
Touringcarbedri|t en reisbureau
„ISLAMUNDA"
Ebenhaezerstraat 49b
Telefoon 844333 „en 81 29 78
