Toneel: haalbare kaart met herkenbaar theater en „levensecht" spel nuvrjiiiJA Rem op recreatie Grevelingen-oase ElAVrjlViiU Veertig jaar acteur: I— schat aan ervaring - Visie en nieuw Openingstijden 'Eigenhandig' bijzondere aanbiedingen BEZORGERS STERS EDITIE SCHIEDAM EN DONDERDAG IN ROTTERDAM RECHTER MAASOEVER SCHIEDAM VLAAQ'uNGEN K RIMPENE RVV AARD E HOOFDKANT PRINS HENDRIKKADE 14, ROTTERDAM.L 1321.70 dinsdag 20 november 1973 22e jaargang no. 47 VERSCHIJNT OP DINSDAG Praten met drs. Willy Hofman COR STEDELINCK, de regisseur van „Jij, met je wolken", die in het vol gend seizoen, samen mei Jos van Gas teren de leiding heeft van een nieuwe vaste toneelkern in Rotterdam „Het publiek is langzamerhand het spoor bijster geraakt", vertelt drs. W(illy) Hofman ons, terwijl we met hem spreken over de situatie bij het toneel in Rotterdam. „Men loopt niet zo hard meer, wel voor experimenteel toneel. Apathisch is een wat groot woord, maar ik denk, dat je zou moeten zeggen; het publiek gelooft het wel een beetje, wat het toneel in Rotterdam betreft". Morgen, woensdag, komt de Toneelraad bijeen. De volmacht, aan Jos van Gasteren en Cor Stedelinck verleend om een kerngroep van zo'n tien acteurs en actrices te vormen, komt daar ter tafel. „Het is een moeilijke taak om in de komende jaren te gaan ontdekken, waar de belangstellings sfeer ligt. Het wordt een aftasten, een zoeken naar de relatie met het publiek. Maar wij hebben juist vertrouwen in de combinatie van deze twee mensen, omdat Jos haar impulsiviteit inbrengt, haar doorzettingsvermogen en bijna promotor achtige aanpak. Een comédienne „pur sang", een vrouw, die pakken ideeën aanbrengt, intens leeft, veel ziet, veel onderzoekt en ook over de grenzen kijkt", aldus Hofman. Hoofdzaak is, dat de uitgaande Rotter- dammer weet, wat hij in het thater van Cor Stedelinck staat naast haar om aan die impulsiviteit van Jos van zijn keus kan verwachten. De °nder- Gasteren een extra dimensie te geven door eenevenwichtig-artistieke bouw joor*e hc^e wccw is^geeg kijk. „Visionair is een groot woord, maar Stedelinck heeft beslist visie het in onze stad nu een kwestie van op de zaak. Hij heeft omlijnde denkbeelden over wat er komen moet. aftasten. Het gaat niet om bepaalde Wij denken bij de Toneelraad, dat zij samen een nieuwe lijn zouden - kunnen vinden voor het toneel in Rotterdam. Jos zelf is bij ons met Cor Stedelinck 1aangekomenomdat zij beseft, dat de opgave, die zij nu heeft,, andere eisen stelt dan het bespelen van het Piccolotheater. Met Stedelinck wil zij die verantwoordelijkheid delen en wij hebben direkt ja gezegd", voegde hij er aan toe. stukken van de plank te halen met e fijne rol voor Jan of een prachtregie voor Piet. Het toneel is zoekende, niet alleen in Rotterdam, maar overal, in Londen, in Amerika, maar ook dichter bij huis. Vergelijk bijvoorbeeld de situ atie in Amsterdam... Hun taak is vanuit een kern van zo'n tien acteurs en actrices een ensemble te vormen, dat zich niet vastpint op één of twee sterren. De Toneelraad geeft volmacht aan deze twee mensen, Jos van Gasteren en Cor Stedelinck. Wie ze er straks bij willen betrekken Is hun zaak. „Toen we er over spraken, EET VEEL EN VERMAGER! WIJKCONTROLES nu ook in Rotterdam! 2 "ovembèr™°f iedere volgende d erdag on ,i,i i Wij maken er onze lezers op attent dat de Doe-het-zelf beurs „Eigen handig 3", die van 17 tot en met 25 november in het Ahoy'-com plex wordt gehouden dagelijks ge opend is van twaalf tot vijf uur 's middags en 's avonds van half zeven tot half elf. Op zondag is de beurs van elf uur 's morgens tot vijf uur 's middags te bezoeken. Zie onze vorige advertenties Wij gean nog steeds door met onze 'DE BANKSTELLENKONINE' Korenaarstraat 45 (bij Heem raadsplein) tel. 010-23.49.85, Rotterdam. Oók 's maandags geopend! Vrijdagavond - koopavond. wie bereid zouden zijn naar Rotterdam te komen, zijn er wel zo'n dertig namen over de tafel gekomen. We hebben het volste vertrouwen in Cor als regisseur, dus willen we pas namen wtten, als de afgeronde lijst klaar ligt. Namen als Lou Landrt en Siem Vroom zijn genoemd, maar dat is nog prema tuur. De hoofdzaak is. dat er een echt ensemble komt van mensen, die samen willen werken vanuit een bepaald standpunt", zegt Hofman. ..Rotterdam is een mooie vacature, een fijne kluif. We hebben destijds met die advertentie iedereen een kans gegeven. Het is voor een groot stedelijk theater onmogelijk de zaken te forceren. De Toneelraad denkt dan ook niet aan een wonder op korte termijn. Het wordt een zaak van jaren, omdat juist zo'n stedelijk gezelschap altijd een wat be houdend element in zich bergt. Naast de nieuwe groep blijven we dus door gaan met andere gezelschappen, via garanties, subsidie of uitkopen. De kern zelf wordt voor één jaar geënga geerd". ...Zoeken... „Het is zoeken naar een nieuwe lijn. De oplossing ligt beslist niet zomaar voor de htrndf vervolgt drs. Hofman. Zijn persoonlijke voorkeur gaat uit naar een opbouw, zoals de Young Vic die kent. vanuit een kerngroep van 12 spelers. Zelf is hij een groot bewonde raar van het Angelsaksisch toneel. Als typisch exponent van zijn persoonlijke voorkeur voor een bepaalde wijze van acteren noemt hij Paul Steenbergen, de man die als eerste in Nederland mén sen op de planken zette via wat men vaak „underacting" noemt. „Een fout woord eigenlijk", zegt Hofman. „Je zou het naturel moeten noemen, „gea cheveerd" toneel, zeg ik altijd. Ande ren noemen dat „bekakt", maar dat is onzin. Het wordt precies, wat het moet zijn, omdat het niet zo nodig over het voetlicht moet en wil ko- Rotterdam heeft onder leiding van drs. Hofman, als directeur Kunstgebouwen, een serie theaters gekregen om van te Watertanden. De eerste taak is geweest het opdelen van het publiek in belang stellingssferen. Spreiding van theaters om verwarring bij het publiek te ver mijden. In de lichte sector is die opzet, straks bij de opening van het prachtig- gemoderniseerde Luxor-theater, vrij wel voltooid. En met succes. Naast Piccolo is vooral het Hofplein theater erg goed in de smaak gevallen bij het publiek. Met Luxor zal de zaak wat moeilijker liggen, denkt Hofman. Luxor zal met 900 plaatsen wat moei lijk exploitabel zijn, omdat er binnen het kader van de toebedeelde functie vrijwel geen volledige vulling van de agenda mogelijk zal blijken. De risico factor bij grotere producties, bij musi cals (waaraan in de eerste plaats wordt gedacht) is te groot geworden. Hofman Smaak Drs. Hofman heeft een fijne neus getoond voor de smaak van het pu bliek. fïij is eco-ftoöm. maar in de eerste plaats zelf toneelliefhebber. Zijn „onwaaran werk in onze stad (Hagenaar van ge boorte, maar in Rotterdam1 gestu deerd) heeft succes gehad. De Doelen heeft bijvoorbeeld een zo groot succes gehad, dat zonder overdrijving van een unicum in heel Europa mag worden gesproken. Er is nauwelijks enig ver band meer tussen de verwachtingen, die de plannenmakers hadden toen het zalencomplex werd geopend en de werkelijkheid van nu. De Doelen heeft stormenderhand een functie, een vaste plaats als communicatiecentrum in de stad gekregen. De architectuur heeft aangesproken, maar er bleek ook ver der een potentieel te liggen, dat geen enkele onderzoeker voordien had ver klucht, via de comedie, via de musical, via Piccolo, Hofplein en Luxor nu naar boven. Want de bóvênlaagdie de schouwburg zoekt, is er nog altijd. Ze is er, maar tegelijk is duidelijk, dat ze tegenwoor dig in verwarring is geraakt. Er is teveel mee gesold. Men is het vertrouwen kwijt", zegt hij. Ook de schouwburg moet weer een gezicht krijgen. Dat kan zijn met grote voorstellingen, met de grote klassieken, het kan alles zijn. Maar dat gezicht, moet terugkomen... ...Jongeren... „Het is zoeken. De oplossing ligt be slist niet voor de hand. Het publiek is nóg vaak van middelbare leeftijd. Maar wat willen de jorigeren? Ze wachten beslist niet op Tartuffe. Het jonge publiek neemt ..geen genoegen met voortkabbelende praatstukken. Shaw of Oscar Wilde /ijn,vop het ogenblik tenminste, geen haalbare kaart. De jongeren willen betrokken zijn", ver telt Hofman. ..Zij zoeken, het meestal in kleinere theaters, gaan weinig naar toneel met oudere acteurs in de hoofdrollen. Men komt niet langer voor bepaalde per soonlijkheden, zoals vroeger. Alleen Paul Steenbergen blijft voor mij een uitzondering. ..Technisch losbarsten" is voor de jongeren niet acceptabel meer. Zii zitten liefst bij de kleine producties of juist bij heel groot ge monteerde zaken, zoals musicals. Trouwens dat kan ook „met een bood schap" zuil, zoals ..West Side Story rappen er niet nieerm. in het Werkfoto tijdens repetities van „Jij", gaat. Jos van Gasteren en IAes Franken met je wolkendat vrijdagavond in de spelen in dit stuk van Eric Westphal de Rotterdamse Schouwburg in première vrouwelijke hoofdrollen ...Jos van Gasteren... Die loslippigheid van de wethouder kostte Rotterdams toneelleven dus in 1954 een leider als Steenbergen. Het is dan ook geen wonder, dat men de voortijdige publicatie van Rotterdams nieuwe kerngroep onder Jos van Gaste ren en Cor Stedelinck zo hier en daar met gemengde gevoelens heeft ervaren. De Toneelraad en ook drs. Hofman als persoon heeft vertrouwen in ae nieuwe kern, die er zal komen, al mag men de verwachtingen op korte termijn beslist niet te hoog stellen. Rotterdam heeft met de nieuwe thea ters een goede start gemaakt. De ond erbouw is er. In de toekomst zal mofeten blijken of de top voor onze stad „haalbaar" is. Een nieuwe betere behuizing zal daarna beslist niet lang op zich laten wachten. Dat is, dachten wij, de boodschap, die uit de woorden van Willy Hofman te beluisteren viel. Ook de schouwburgbezoeker kan op levensecht toneel in een herkenbaar theater hopen. Het is de eerstvolgende stap van een gezond beleid... acht. Met het toneel ligt de zaak rond de bespeling van de schouwburg helaas nog altijd heel wat moeilijker. Hofman heelt getoond ook op dit punt gezon de ideeën te hebben. „Het toneel moet aan het theater herkenbaar zijn, net als bijvoorbeeld bij de bioscopen. De op zet zou je kunnen zeggen loopt van de ...Steenbergen... „Wist u eigenlijk, dat we Steenbergen bijna in Rotterdam zouden hebben gehad? Ik had met hem afgesproken voor 1954. Maar liet werd te vroeg bekend, omdat een bepaalde wethou der we noemen geen namen zich helaas in het openbaar versprak. De Haagsche Comedie wist nergens van en Steenbergen kon weinig anpers doen, dan in de Koninklijke Schouwburg blijven. Jammer.,heel jammer, want zijn instelling als acteur benadert voor mij nog altijd het meest het ideaal van de acteur, die als vakman ook in deze tijd overkomt. Het was altijd goed, wat Op 57 kilometer van Rotterdam-city trotseerde staatssecretaris W. Welke verpozing zal de stedelingen hier Meijer (CRM) vorige week een storm van windkracht tien, om de v'£^Xr7.™ werkzaamheden in te luiden voor een nieuw recreatiegebied. Het duidelijke behoedzaamheid, voorziet tussen twee dammen ingesloten Grevelingenbekken met een opper- men een rujm dienstbetoon t.a.v. de vlakte van 14.000 hectare, moet een nieuwe „speeltuin" worden voor watersport. Maar ook weer niet -zo de bewoners van het Rijnmondgebied en de Drechtsteden. Rondom ruim als zes jaar geleden toen nc? eilanden met karakteristieke namen als Hompelvoet en Stampersplaat ]%$eenw™aJlfefst 13.500 hfhetjaar zullen allerlei mogelijkheden voor ontspanning op en aan het water ;00q Er zal overigeris veel afgemeerd totstandkomen. kunnen worden in de randgebieden. De staatssecretaris gaf het sein tot een eerste aanzet voor dit projekt, waar plaatsen als Brumisse, Brouwers het deelplan voor de Plaat van Oude Tonge, gelegen bij de havenOuddorp c ct-iionHum hun Grevefingendam. Dft karwei - aanneemsom 1,3 miljoen gulden omvat voorzieningen voor een oeverrecreatie compleet met toiletge bouwen, kiosken en mogelijk een consumptiegelegenheid, gericht op een momentcapaciteit van circa vierduizend personen. Hoezeer regeren in deze tijd slechts op beperkte wijze vooruitzien kan zijn, bleek op deze winderige dag in het restaurant op de dam. De commissaris sen de- koningin nu. Vrolijk en mr. Van Aartsen (het Grevelingenbekken ligt zowel in Zuid-Holland als in Zee land) waren er getuige van. hoe in een rede van de staatssecretaris allerlei uit 1967 daterende prognoses nu al aan het wankelen werden gebracht. In dat jaar opgestelde nota's en structuur schetsen voorzagen een formidabele uittocht van Rotterdammers, andere Randstedelingen en mogelijk zelfs Duitsers uit het Roergebied en mensen uit de Belgische stedendriehoek Ant- werpen-Brussel-Gent, naar dit gigan tische natuur- en recreatiegebied. uitbreiden. Toch zullen minder zeilen bijgezet kunnen worden, met respect Voor de natuur- en stiltegebieden. De oeverrecreatie kan minder kwaad. Op plaatsen waar de toegangswegen het Grevelingengebied naderen zullen de recreanten zich al automatisch willen concentreren. Zo'n zone is de Plaat In het magische jaar 2000 zou deze van Oude Tonge die nu onder handen exodus op mooie xomei-iondegeu zelfs een menigte van 250.000 mensen Ongewenst Wij zoeken in diverse wijken van Vlaardingen Dl II A/ITC voor uitreiken van K U I iVl I L "DE HAVENLOODS" aan de bezorgers: op He Dinsdag en de Donderdag in de omgeving van: MARATHONWEG REIGERLAAN v. HOGENDORPLAAN VEERPLEIN Aanmelden: tel. 132170 toestel 28 De Havenloods b.v. _n._n_TT_.r-. TJï Prins Hendrikkade 14 HA^TENIlOÖDS .[m Rotterdam De toneelliefhebber herinnert zich zijn imposante „Gijsbrecht", die hij in 1950 voor de eerste maal op de plan ken zette, nadat Albert van Dalsuin voordien in deze rol triomfen had gevierd. Andere hoogtepunten uit zijn loopbaan zijn zonder twijfel „Peer 1 Gynt" (1939) en in de Rotterdamse periode vooral de „Faust". Over toneel in Rotterdam praat Schmitz liever niet al te veel. „Het blijft voor mij onbegrijpelijk, hoe het mogelijk was zo'n gezelschap te laten schieten. Toen Rob de Vries dood was, is het snel bergafwaarts gegaan", zegt hij. „De motor was weg.,Het werd een vreemde chaos. Er zou een kern ko men van een man of vijftien, met Eric Schneider en Hans Boswinkel. Maar toen mocht het allemaal ineens niet..." Jubileum? „Veertigjarig jubileum? Nee, dat kan natuurlijk niet, als je in de afvloeiing zit. Waanzinnig eigenlijk. Ik moet er om lachen, al is dat niet met echt plezier natuurlijk „Jos van Gasteren? Ik hoop, dat ze slaagt. Ik heb wel enig vertrouwen in zo'n kern met Jos en Cor Stedelinck. Een stad als Rotterdam moet een eigen gezelschap hebben. Je kunt niet met losse producties blijven komen. Er moet georganiseerd worden en daar is Jos toe in staat. Ze heeft doorzettings- JOHAN SCHMITZ, veertig jaar aan het toneel. Vrijdag aanstaande vermogen, ze kan met mensen praten. ziet men hem met Jos van Gasteren en Lies Franken in de jos kan domineren. Het is een oude Schouwburg weer terug, sinds hij vorig jaar, na elf jaar met het Nieuw rot...." Rotterdams Toneel uit onze stad verdween. wü hoPen Johan Schmitz, bjj de Onder regie van Cor Stedelinck presenteert dit viertal Jij, met je wolken' van Ene Westphal. Wij hadden met deze erudiete toneelspe- vast verbintenis) ook in het komend. Ier, die bij het Rheinhardt Seminar zijn ópleiding kreeg, een lang en seizoen weer op de Rotterdamse plan- prettig gesprek. ken te zien. t.B. kwart miljoen! kunnen omvat ten. Volgens dezelfde prognoses zou bij zo'n volksverhuizing gerekend moe ten worden op 100.000 personen die hun weekend of vakantie in de omge ving doorbrachten en voor de rest hield men het op dagrecreanten. Niet minder dan zeventig procent van deze categorie, of in totaal zo'n slordige 105.000 dagjesmensen, verwachtte men tijdens zo'n piek uit het Rijn mondgebied en de Drechtsteden. Massale volksverhuizingen naar een groot recratiegebied zien de huidige bewinstlieden op CRM als ongewenst, zoals ook blijkt uit de begroting 1974. Op het terrein van de ruimtelijke ordening is men in het recente verle den al te zeer uitgegaan van een scheiding tussen wonen en recreatie. In het kader van een algemeen welzijnsbe leid streeft men nu min of meer naar het tegenovergestelde. Er moeten mo gelijkheden tot ontspanning worden geboden in en om de steden en hun agglomeraties. Het openbaar vervoer zal dan een veel grotere rol kunnen spelen in het over bruggen van de - korte afstanden. Een nota als „Vrije uren in de vrije natuur" van het provinciaal bestuur in Zuid-Holland wijst ook in deze rich ting. Hoewel het Grevelingengebied dank zij de nieuwe wegen in 45 auto- minuten of minder voor Rotterdam mers bereikbaar is, zal hun aantal er dus betrekkelijk gering blijven. Milieu Veel meer dan de plannenmakers in 1967 voornemens waren, zal de rust- zoekende mens hier geweerd worden, ter bescherming van vogels, planten, rietkragen en alles wat de natuur ver der te bieden heeft. Pas toen de Brouwersdam in 1971 voor een volle dige afsluiting had gezorgd (de Greve- lingendam was al in 1965 voltooid) en een waterpeil van 0.20 -NAP werd aangehouden, konden wetenschappclj)- ke onderzoekingen worden verlicht. Een interimrapport over landschapse- cologische studies op de Slikkèn van Flakkee spreekt al boekdelen, evenals een recen t verslag over de waarden van de ondiepten. de Punt en de Kabbelaarsbank. Sport vissers, zonnebaders, zeilers, zwem mers, kampeerders, voor hen zal dit nieuwe Deltadomein nog ruimschoots ontspanning gaan bieden, ondanks het feit dat men de „unieke kans om in onze tijd ruimte en stilte te bewaren" (aldus de staatssecretaris) wil aangrij- Natuurgebied Nu zoveel is afgeknabbeld van de verwachte dagrecreatie-cijfers, wil men dit bepaald niet ten goede laten komen aan de verblijfsrecreatie, maar aan be houd van het natuurlijke milieu. Alles dient te worden afgestemd op het - „draagvermogen" van dit Grevelingen bekken als NATUURGEBIED. Kam peerterreinen zullen hoofdzakelijk op het oude land ter beschikking moeten komen en hetzelfde geldt voor andere vormen van verblijfsrecreatie (huisjes, bungalows). Daarvoor kan aansluiting worden gezocht bij de bestaande ker- Een eens door de getijdegebieden be heerste zee-arm vol platen, slikken en schorren komt hoe dan ook ten diens te van de gemeenschap. Er is al onge veer 3000 hectare drooggevallen. De plannen van 1967 worden aangepast via nieuwe onderzoekingen, waarbij gestreefd wordt naar een zo hoog mogelijk sociaal rendement. In de sec tor verblijfsrecreatie wil het ministerie het grootste contignent voor verhuur beschikbaar stellen, tegen betaalbare prijzen. Nu voor de grond prijzen gevraagd worden die in geen enkele verhouding staan tot hun agrarische waarde, is dat geen gemakkelijke opga ve, maar de staatssecretaris is toch kennelijk van plan het probleem van de grondverwerving aan te pakken. Het hele kabinet acht deze zaak trouwens urgent, ook voorzover het gronden t.b.v. de volkshuisvesting betreft. Voor de Grevelingen is een „schap" ge vormd, waarin rijk, provincies en ge meenten deelnemen. Een ontwerp ge meenschappelijke regeling is al in het bezit van de Stuurgroep Grevelingen bekken, die alle gewijzigde inzichten in een nieuw plan zal verwerken. LJ. Leeuwis i verspreiding ven om bl •Minimum leeftijd 15 jaar •Aantrekkelijke bijverdienste Prins Hendrikkade 14, Rotterdam, tal. 13.21.70. toestal 28. DE HAVENLOODS

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

De Havenloods | 1973 | | pagina 1