Fascinerende cocktail
van mensen en dieren
'apartheid' en taboes
PEUTERS OP STRAAT....
WERELD MET
VRAAGTEKENS
Proficiat Ahoy'...
Miljoenste bezoeker
Sursum
Gorda
DE HAVENLOODS, DINSDAG 5 FEBRUARI 1974
Naar Zuid-Afrika:
- Achter mij het geroezemoes uit het restaurant, dat vele
malen overstemd wordt door het geluid van de krekels, die
ergens in de donkerte van het oerwoud moeten zijn. Schuin
beneden mij de rivier, een zwarte stroom, waarin je krokodil
len vermoedt. Soms zie je een lichtend spoor op het water: een
soort vuurvlindertje. En dat licht is nog maar een flauwe
afspiegeling van wat er boven je te zien is: sterren, zoveel als ik
er nog nooit gezien heb, zoveel als er alleen maar in de tropen
te zien zijn. Het is 17 december, het is windstil, gelukkig is het
wat koeler geworden het zal nu niet meer dan 20 graden
zijn en daar zit ik dan, te kijken. In het Skukuza Rest Camp,
midden in het Krugerpark. In Zuid-Afrika.
Deze 80-jarige Zulu-danser verdient
een aardig deel van zijn inkomen met
poseren voor de toeristen.
In Zuid-Afrika, ja. Op vakantie. Met
als achtergrond mijn verlangen om
eens iets heel anders mee te maken.
Dat is het dan ook wel, iets heel
anders.
„Het andere" begint op het moment
dat we uit het vliegtuig stappen. Aan
boord is ons gezegd dat het in Johan
nesburg, waar we aankomen. 27 gra
den C. is. Dat zal best kloppen, want
het is flink warm op het Jan Smuts
Vliegveld, de zon schijnt en het is of
we (reisgenoot Ad en ik) in een andere
wereld zjjn aangeland.
De eerste dagen brengen we in Johan
nesburg door, een grote en moderne
stad. Daar maken we voor het eerst
kennis met een verschijnsel, nauw ver
bonden aan dit land, een verschijnseel
ook, waar ik een beetje tegen heb
opgezien: apartheid. Dat gebeurt als
we door een van de straten lopen, om
de omgeving van het hotel te verken
nen. Over een stuk straat, dat opgebro
ken is, gaat een smalle loopbrug. Als
wij aan de ene kant van die brug zijn,
komen er twee Bantoes, met tussen
zich in een zware boodschappentas,
aan het andere einde van de brug aan.
Eén ziet ons het eerst, en hij beduidt
zijn makker, dat ze beter kunnen
wachten. De ander vermant zich ech
ter, en ze lopen door. Als we elkaar
halverwege de brug tegenkomen, ga ik
wat opzij, zodat ze er door kunen. Ze
zijn opgelucht: „Dankie! roepen ze
ons achterna.
De spanning, die dit kleine tafereel
heeft opgeroepen, het feit dat ze zo
blij zijn, dat ze erdoor kunnen, het
doet allemaal wel vreemd aan. Dat
doet meer, in het begin. De bordjes
„vir blankies", de in onze ogen wat
overdreven bediening in de hotels, je
moet er wel even aan wennen. Maar,
eerlijk is eerlijk, je bent er gauw
genoeg aan gewend.
Krugerpark
Dinsdag 18 december. Het is onze
vierde dag hier. Gisteren zijn we met
een bus van Johannesburg naar het
Krugerpark gebracht. Midden in het
park, in een rustkamp, werd over
nacht, in ronde namaak-kralen. Van
morgen 4.30 uur werden we uit ons
bed gehaald, want ,,'s morgens zijn er
veel meer dieren te zien", volgens
Dries, onze reisleider. En zo zitten we
dan rond 5 uur in de bus van Atlas-
Tours, de Zuidafrikaanse reisorganisa
tie, die onze reis verzorgt. Het gezel
schap is gemengd: er zijn Zuid-Afrika
nen, Duitsers, Engelsen, Canadezen en
een paar Nederlanders.
Nog wat slaperig wordt er in het rond
gekeken, of er dieren te zien zijn. De
eerste beesten, die de bus in opschud
ding brengen, zijn bavianen. Foto
toestellen, filmcamera's, verrekijkers,
allerlei apparaten worden in stelling
gebracht: naarmate we meer wakker
worden, neemt de spanning toe.
Ieder moment kan weer iemand uit
roepen: „Stop, Dries! en dan blij
ken impala's, olifanten of giraffen ons
pad te kruisen. De Duitsers vinden het
kennelijk nog niet mooi genoeg. „Wo
sind die Löwen? roept er een, wat
een knap domme vraag is, die Dries
dan ook niet beantwoordt.
Dezelfde vraag biedt mij inmiddels wel
de gelegenheid pm tegen twee Zuid
afrikaanse dames achter mij met enig
bravour te verklaren, dat „die leeuwen
voor mij nou niet zo hoeven", omdat
„ik er al enige tientallen in het leeu
wenpark bij Johannesburg heb ge
zien". Hoongelach. „Dat zijn geen
echte leeuwen", giechelt er een, „dat
zijn gepensioneerde circusleeuwen!
Die avond, ettelijke honderden dieren
later, komen we aan in het Sabi River
bungalowpark, even buiten het park.
De balkondeuren van de kamer blijken
niet open te kunnen, de ramen zijn
met dikke tralies afgegrendeld. Tegen
de wilde dieren.
Schaars verlicht door een kampvuur en
een paar brandende potjes met olie
beginnen de Zulu's aan hun felle,
Tekst en Foto's
Henk M.Dam
agressieve dansen. De warme avond,
het houtvuur, de dansers, het ritme
van de trommels, het is fascinerend.
„Dat is donker Afrika! denk ik bij
mezelf, en ik voel me dan ook zwaar
bekocht, als ik later een van de dansen
de meisjes bij de bar een biertje hoor
bestellen
W.A.Tverzekering
Ons Burgerlijk Wetboek stelt de ouders verantwoordelijk voor
eventuele onrechtmatige daden van hun minderjarige inwonende
kinderen. De ouders zijn dus aansprakelijk voor alle uit die daden
voortvloeiende schaden.
Maar deze aansprakelijkheid is niet onbeperkt. Zij houdt op, indien
de ouders bewijzen, dat zij de schade veroorzakende daad van hun
kind niet konden beletten.
De ouders zullen dus moeten bewijzen,
dat zij hun kind goed hebben opge
voed en de juiste instructies hebben
gegeven voor zjjn gedrag op straat. Zij
zullen voorts moeten aantonen, dat zjj
hun kind geen grotere vrijheid hebben
gelaten dan in verband met zijn aanleg
en leeftijd verantwoord was.
Hierbij spelen ook de eisen van het
maatschappelijk leven een belangrijke
rol. Als een 17-jarige jongen met zijn
fiets een ongeval veroorzaakt, zal de
vader moeilijk aansprakelijk gesteld
kunnen worden voor de door zijn zoon
aangerichte schade.
De jongen zelf is wel aansprakelijk,
maar maar heeft meestal onvoldoende
middelen om de schade te kunnen
vergoeden.
Daarentegen kan een heel jong kind,
dat nog geen besef heeft van de gevol
gen van zijn daden, daarvoor niet
aansprakelijk worden gesteld. Als een
neuter op straat een ongeval veroor
zaakt, zal hij dus niet voor de schade
kunnen worden aangesproken.
Maar de ouders, die zo'n peuter alleen
de straat op laten gaan, zullen als regel
wel veroordeeld worden om de schade
te vergoeden. Zo luidt althans over het
algemeen de rechtspraak.
Rechten
Maar ieder geval staat op zichzelf.
Zoals wjj in het volgende voorbeeld
zullen zien, kan de rechter ook anders
oordelen.
Robert, een jongetje van nog geen vier
jaar, speelde op het trottoir in de
nabijheid van de ouderlijke woning.
Plotseling en zonder uit te kijken reed
Robert met zijn stepje tussen de langs
het trottoir geparkeerde auto's door de
straat op.
Daar reed op dat moment mevrouw X
op haar fiets. Mevrouw X werd volko
men verrast door het overstekende
jongetje; zij kon het steppende jon
getje niet meer ontwijken en maakte
een lelijke val.
Door deze val werd mevrouw X zo
ernstig gewond, dat zij gedurende zeer
lange tijd in een ziekenhuis verpleegd
moest worden.
Voor de rechtbank te 'sGravenhage
eiste mevrouw X zowel van Robert
zelf als van zijn ouders vergoeding van
de door haar geleden schade
De rechtbank overwoog, dat een kind
van nog geen vier jaar slechts zeer
weinig inzicht heeft in de gevolgen van
zijn daden en helemaal geen begrip van
de schadelijke gevolgen voor derden.
Wanneer zo'n kind onverhoeds met
zijn step de straat oversteekt, mag men
het daar geen ernstig verwijt van ma
ken. Aldus liet de rechtbank de vorde-
nng tegen Robert zelf stranden.
Ten aanzien van de vordering tegen
zijn ouders wees de rechtbank aller
eerst op het karakter van de betreffen
de straat. Die straat is uitsluitend
woonstraat en geen straat voor door
gaand verkeer. Evenmin vormt die
straat een verbinding tussen het stads
centrum en de buitenwijken of tussen
twee wijken onderling.
De ouderlijke woning heeft geen vóór
tuin. In de achtertuin mocht Robert
van zijn grootvader, bij wie de ouders
inwoonden, niet spelen.
De dichtstbijzijnde openbare speelgele-
genheid bevond zich op ongeveer 450
meter van de woning, dus niet in de
onmiddellijke omgeving daarvan.
Maandagmiddag 18 februari 1974 van
kwart vóór twee tot 4 uur in de Kleine
Doelenzaal door leerlingen van het
Rotterdams Conservatorium voor be
jaarden en andere belangstellenden.
Kaarten, abonnementen en inlichtin
gen bij de Stichting Raad voor het
Maatschappelijk Welzijn, te Rotter
dam, Pieter de Hoochweg 120,
R'dam-3006, tel. 7633H en bij de
dienstencentra.
De ouders hadden bij herhaling tegen
Robert gezegd, dat hij voorzichtig
moest zijn en op het trottoir moest
blijven.
Speelstraat
Het is ter plaatse algemeen gebruike
lijk, dat kinderen - ook van de leeftijd
van Robert - op het trottoir spelen.
Op grond van al deZe omstandigheden
was de rechtbank van oordeel dat de
ouders niet te kort waren geschoten,
en wees de vordering van mevrouw X
af
Dit vonnis werd in hoger beroep door
het gerechtshof bekrachtigd. In haar
vordering tegen Robert zelf was me
vrouw X terecht niet ontvankelijk ver
klaard wegens het ontbreken van
schuld bij dat jongetje.
Ten aanzien van zijn ouders besliste
het Hof, dat zij bij het nemen van
risico's de grenzen van het goede
ouderschap niet hadden overschreden.
Van goede ouders moet worden ver
wacht, dat zij hun kinderen een zekere
mate van zelfstandigheid bijbrengen,
ook wanneer de kinderen zich onbe
geleid buitenshuis bevinden. Deze
zelfstandigheidsvorming moeten zij af
wegen tegen de risico's van onheilen
voor het kind en voor anderen. Een
constante bewaking of-strikt isolement
ter voorkoming van onheilen is zo al
in feite mogelijk - niet verkieslijk,
aldus het Hof.
MR. C. A. BARON BENTINCK
Zulu-dansen
Vrijdag 21 cfëcetnber. Vanmorgen,
weer heel erg vroeg, zijn we uit Swazi
land vertrokken, waar we anderhalve
dag hebben doorgebracht. Swaziland is
een onafhankelijke Bantoe-staat in
Zuid-Afrika, met een eigen koning en
een eigen parlement. Een medereiziger
vertelt me, dat dit land bij Zuidafrika
nen erg populair is, om twee redenen.
Het Casino is de eerste. De zwarte
vrouwen zijn de tweede. Als ik een
beetje dom naar hem kijk, zegt hij:
„Dat mag bij ons niet, man!
Voor de eerste keer hebben we onder
weg goed pech. De bus kan de korte
route, door de bergen, niet nemen. Die
nacht heeft het gerend, en de zandwe
gen zjjn daarom onbegaanbaar. We
moeten de hoofdweg nemen, die lan
ger en minder mooi is. Voor ons blijft
de weg naar Zululand overigens toch
wel het aanzien waard. De met fruit
bomen beplante heuvels vormen een
adembenemend vergezicht, de sisal-
plantages, waar we doorheen komen,
zijn sinister, 's Avonds komen we aan
in Zululand Safari Lodge, een centraal
restaurant met zeer luxe huisjes erbij.
We boffen: die avond zijn er zulu-dan-
Als Dries ons 's avonds langs het smalle
pad naar de plaats brengt, waar de
danseworden gehouden, klinkt van ver
al het ritme van de trommels. De
dansplaats is met matten afgeschermd.
Aan de zijkant is een barbecue en een
soort bar, de plaats zelf is voor de helft
voorzien van stenen krukjes, op de
andere helft zijn de dansers gehurkt,
die opmerkelijk jong zijn. De „aan
voerder" is 1 5 jaar, maar er zitten ook
jongetjes van hooguit vijf tussen.
Iemand vertelt mij dat de dansers eerst
liters kaffqrbier, dat ze illegaal stoken,
hebben gedronken en nu in trance zijn.
Uitzicht over de rivier vanuit het Sku
kuza Rest. Camp, dat midden in het
Krugerpark ligt.
i I t
I 1
In de botanische tuinen van Durban
zijn prachtige bloemen te zien, zoals
deze waterlelies.
dagen zijn omgevlogen. Over een paar
uur zullen we weer op het Jan Smuts
Vliegveld zijn, waar we drie weken
geleden zijn aangekomen. Maar voorlo
pig zijn we nog in het Malibu-hotel in
Durban, waar we de laatste vijf dagen
van de vakantie hebben doorgebracht.
Durban is het Zandvoort van Zuid-
Afrika. Het is een zeer moderne bad
plaats, met talrijke faciliteiten en het is
er nu druk, omdat veel Zuid-Afrikanen
er hun zomervakantie(! doorbrengen.
Vruchten
Op een terrasje bij ons hotel denk ik
nog eens aan het goede, dat Durban
gebracht heeft: het strand, de schitte
rende botanische tuinen, al die men
sen, waar ik mee gepraat heb. Ervook:
het hotel. De hotels in Zuid-Afrika zijn
over het algemeen erg goed, op twee
punten in het bijzonder.
De bediening is van superieure klasse.
Zoals een vriend daar zei: „Je kan geen
sigaret roken, of er staat er weer een
de asbak schoon te poetsen! Het
tweede pro-punt voor de Zuidafrikaan
se restaurants is ik durf het nauwe
lijks te schrijven, zo banaal klinkt
het - het eten. Neem als voorbeeld
maar de vruchten. Vrijwel alle aan mij
bekende vruchten zjjn daar aanwezig:
niet alleen de „gewone" appels en wat
dies meer zij, maar ook allerlei tropi
sche vruchten. Bovendien kan je er nog
„bepaalde" sinaasappels eten
EEN MIJLPAAL in de jonge geschie
denis van het Sportpaleis Ahoy'. Toen
donderdagavond de Japanse Keurtur-
ners voor een goed bezette arena
(4000) aantraden, was inderdaad de
miljoenste bezoeker na dik drie jaar de
controle gepasseerd. Of nee, bezoeker
is eigenlijk niet helemaal juist uitge
drukt, want het verbaasde feestvar-
kentje was een 18-jarig meisje uit
Haarlem, Miep Hartgers, die prettige
herinneringen zal overhouden van haar
retourtje Ahoy', dat ze bij VVV-Haar
lem had gekocht.
De eerste maal in haar leven, dat ze het
Sportpaleis bezocht, zat ze meteen
midden in de prijzen. Wethouder J.
Worst namens de Gemeente (Sportwet
houder v.d. Pols was verhinderd), Har
ry Hofmeester en Harm Scheepbouwer
namens Ahoy' zetten haar in de bloe
metjes. Een reisje voor twee naar
Parijs, een weekend uit in Rotterdam,
een horloge en turnpakje konden wor
den begoten met een onversneden
Franse cognac, om vast aan de Franse
Eén miljoen mensen in het Sportpaleis
en straks, in februari wordt zelfs de
drie-miljoenste verwacht in het hele
complex, dus inclusief de tentoonstel
lingshallen. Zou John Hoffman met
„Binnenhuis" die grens overschrijden?
Hij zou er wat moois van maken
Dat is hem toevertrouwd. Proficiat,
Ahoy'
De Christelijke Zang- en Oratorium
vereniging Sursum Corda geeft op vrij
dag 8 februari a.s. een uitvoering van
het oratorium „Die Jahreszeiten" van
J. Haydn.
In de grote zaal- van de Doelen werken
behalve het bovengenoemde koer, de
sopraan Annette de la Beye, de tenor
David Johnston, de bariton Marco
Bakker en de clavecinist Tijn van Eyk
aan deze uitvoering mee. Voor de
begeleiding zorgt het gewestelijke or
kest van Zuid-Holland. De algehele
leiding heeft dirigent Jan de Breet.
Toegangskaarten a f6,-, f8,- en
f 10,- zijn vanaf heden aan de kassa
van de Doelen te verkrifgen.
de huisvrouw heeft
een zwak voor
DE HAVENLOODS
dat is de kracht
van de Havenloods
Zestig jaar BUAAA
Succesvol componist Hans van
Hemert ontvangst uit handen van
BUM A-directeur mr. J. H. Verha
gen het eerste exemplaar van de
bijzondere dubbel-elpee „60 jaar
BUMA" waarop een keuze uit
wat Nederlandse artiesten de af
gelopen jaren „geluidkundig"
hebben gemaakt.
Het vormt de eerste aanzet tot de
viering van een jubileum-jaar dat
de leuze „De Vereniging BUMA
60 jaar in dienst van muzikaal
Nederland" het nodige gewicht
mee moet geven.
Want onze vaderlandse artiesten
kunnen dankzij deze vereniging
rekening op „het volle pond",
genoeg reden voor de nodige
feestvreugde.
