„HET BLIJFT TOCH EEN
BEPERKTE OPLOSSING'
Kinderen met andere ogen
de natuur laten zien
569-
6?8
WOVAR over proef met nachtbussen
vanOs
f
termeulen
termeulen
fcir»
Proces tegen
Franse
Kalimijnen
termeulen
KREUGER
Kees de Grijp over Jeugdnatuur clubs
termeulen
DE HAVENLOODS, DONDERDAG 10 OKTOBER 1974
41-555
Met het openbaar vervoer elke nacht van elk punt binnen een
redelijke tijd naar elk ander punt. Dat is kortweg de wens van de
Werkgroep Openbaar Vervoer Agglomeratie Rotterdam (WOVAR).
De uitgewerkte plannen over een nachtbuslijnen-net hoopt de
werkgroep binnenkort in een nota openbaar te maken. „De proef van
de gemeente om per 1 november met nachtbussen te gaan rijden is
natuurlijk verheugend. Maar het blijft een tijdelijke en zeer beperkte
oplossing. Bovendien is het wel kostbaar in verhouding tot het
verleende dienstbetoon. Wij zien het meer als een overgangsmaatre-
Dit zegt WOVAR-secretaris A. P. van
Eijsden als reaktie op de plannen van
de gemeente Rotterdam om per 1
november, wanneer de alcoholcontrole
met blaaspijpjes wordt ingevoerd, tus
sen half één en half drie dertig extra
bussen in te zetten om late reizigers
veilig thuis te brengen. Een maatregel
die overigens alleen in het weekeinde
wordt ingevoerd. „Het is inderdaad de
enige oplossing die op korte termijn
FIJN OM ER TE ZIJN
Enorme sortering zowel
sportieve als klassieke
modellen in alle denkbare
bontsoorten. Maten 36 tot 52.
uit als bont
ftama&x is licht en warm
%Maïêx is "pijnloos" bont
de prijs is ook pijnloos voor U
er is geen dier voor gestorven.
ZcZStltl/cX is alleen verkrijgbaar bij
VanOs DEN HAAG
Raul Krugerlaan 221 Tel.070/39.09.01
Vanat station Holl.Sp. met lijn
6 en 12.
aankoop vergoeden mij uw
Vuil? Geeft niet...
Deze acryl tricot blouse is
makkelijk te wassen, snel droog en
hoeft u niet te strijken. Een sportief
model met dubbele manchetten en
een pasje middenvoor. Nu nog
dragen uw kinderen hem enkel,
straks onder 'n spenser. In rood,
geel en groen met ruim vijf gulden
voordeel.
Van f_13r8&-t/ffiT"Ï6^95
maten 92 t/m 116 Q50
was te realiseren. Wij kunnen ons
voorstellen dat de horeca-wereld wel
blij zal zijn aldus Van Eijsden.
Is men enerzijds als werkgroep wel
ingenomen met de snelheid waarmee
verkeers-wethouder mr. J. Mentink de
nachtbus-proef wil doorvoeren, ander
zijds heeft men de nodige bedenkin
gen. „Om drie maanden met een aantal
bussen in de nacht te kunnen rijden, is
een bedrag van f 180.000,- gemoeid.
Het is nog maar zeer de vraag of het
Rijk met deze regeling zal meegaan.
Gebeurt dat niet dan moet de geVneen-
te voor de kosten opdraaien. Eeridure
grap dus".
Populair
Een ander bezwaar van WOVAR is dat
het nachtvervoer in zijn beperkte om
vang moeilijk populair kan worden.
„De term „borrelbus" dreigt ingebur
gerd te raken. En daarmee schrik jè^
een hoop mensen af. Alsof nachtbus-
sen een vergaarbak worden voor café's
die sluiten", merkt Van Eijsden op. De
leden van de werkgroep - en dit om
misverstanden te voorkomen - bestaat
uit particulieren die zich belangeloos
bezig houden met de problematiek van
het openbaar vervoer, hebben een al
ternatief plan dat door één hunner is
opgesteld. Het is van Pax Kroon die
onlangs aan de TH in Delft is afgestu
deerd met o.m. een studie over het
nachtvervoer bij de RET. Kroon is
voor ambtelijke instanties geen onbe
kende want in zijn kaboutertijd pous
seerde hjj ooit eens een plan het
openbaar vervoer geheel gratis te ma
ken. Het plan van ir. Kroon voorziet in
een vaste dienstregeling van bussen, die
volgens vaste routes moeten rijden: het
uitgangspunt van de WOVAR-nota.
Meer
Het nachtelijk openbaar vervoer wil de
werkgroep op de eerste plaats meer
aantrekkelijk maken. En dat voor ver
schillende groepen reizigers. De men
sen die op familiebezoek zijn geweest,
het uitgaanspubliek, het woon-werk-
verkeer.... Bovendien vindt men het
gewenst dat - afwijkend van het Men-
tink-plan - het hele RET-vervoersge-
bied wordt bestreken. In overleg met
het streekvervoer kunnen eveneens de
woonplaatsen Ridderkerk, Krimpen
aan den IJssel en Spijkenisse van de
nachtregeling gebruik maken.
Het WOVAR-idee bedoelt een verfij
ning te zijn van het personeelwagensys-
teem dat de RET al kent. „Er rijden
nu al nachtbussen maar zoals het
woord al zegt, wordt er hoofdzakelijk
gebruik van gemaakt door het RET-
personeel. Toch vinden wij het type
rend dat ze ook nog eens 80.000
„overige passagiers" vervoeren! aldus
de WOVAR-kontaktman. Hij gaat ver
der: „ons plan omvat dus meer. Wij
gaan uit van een half-uur-frenquentie.
Dit lijkt ons 's nachts een redelijke eis.
De haltes, die de bussen aandoen, zijn
in de studie van Pax Kroon allemaal
binnen ten hoogste een kwartier loop
afstand of één kilometer. Voeg daarbij
,dat we het hele lijnennet van de RET
Wellicht krijgt de nachtbus per 1 no
vember minder concurrentie van de
personenauto's
kunnen bedienen en naar onze mening
is een ideale vorm van nachtvervoer
gevonden".
Niet duurder
De veronderstelling dat de WOVAR-
nota kiest voor een aanmerkelijk duur
dere oplossing wordt door van Eijsden
van de hand gewezen.
„Het voert te ver om alles getalsmatig
aan te tonen. Maar ruw geschat komt
één en ander op het volgende neer. De
dertien personeelsbussen die nu rijden,
kosten jaarlijks ruim negen ton. Daar
staat f72.000,- aan inkomsten tegen
over. Met de kosten van de gemeente
lijke nachtbusregeling erbij, 720.000
gulden, komt dat op ruim 1,6 miljoen
gulden. Ons idee, dat 24 man perso
neel zou vragen, komt neer op een
jaarlijkse last van f 2.078.000,-. Aan
inkomsten verwachten we circa drie
ton. We zijn er vanuit gegaan dat de
nachtbussen in zijn populaire vorm
400.000 passagiers moeten gaan ver
voeren.
Half miljoen
Nu nog een verlaten bushalte, midden
in de nacht. Zal-ie straks na 1 novem
ber weer recht staan?
Dat is nog maar éénderde van wat
Amsterdam 's nachts vervoert! Hij
rekent verder voor dat bij inschakeling
van de gemeenten Krimpen aan den
IJssel, Spijkenisse en Ridderkerk er
nog eens een bedrag van een half
miljoen bij komt. „Het argument dat
Rotterdam 's nachts een dooie stad is
waar niets valt te beleven, willen wij
maak je een uitstapje aantrekkelijker.
En dat is voor een stad waar meer
horeca-bedrijven dan elders een nacht
vergunning hebben, geen overbodige
WIEGER DAM
Laat dit voordeel niet over-
overwaaien.
In dit jaargetijde wil het wel eens
flink stormen. Binnenshuis hoeft
u daar geen last van te hebben. U
kunt alle kieren bij ramen en deuren
goed afsluiten met dit tochtband.
Dat scheelt meteen in de warmte,
en dus ook in stookkosten! Dit
zelfklevende tochtband koopt u
nu per rol (30 mtr lang, 9 mm breed,
5 mm dik) voor slechts
VLAARDINGEN Zaterdag 12 oktober or
ganiseert de Tourix-sport-organisatie een
basketbal-tournooi in de sporthal aan de
Floris de Vijfdelaan 35 te Vlaardingen.
Aanvang 18.15.
Voor
punlgave,
antieke klokken
is er maar
één adres.
Van Roon,de
stadsuurwerk-
maker van
Vlaardingen.
vanRoon
juwelier-antiquair
Hoogstraat 216-218. Vlaardingen
Drie Westlandse kwekers en de Stich
ting „Reinwater" zijn een proces be
gonnen tegen de Franse Kalimijnen in
de Elzas, die jaarlijks tonnen afvalzout
in de Rijn lozen. Vertegenwoordigers
van de Franse mijnen zijn door mr.
J.R. Voute uit Amsterdam, gedagvaard
om voor de Arrondisements-
Rechtbank in Rotterdam te ver
schijnen.
Aan de rechter wordt verzocht om te
verklaren, dat het op zeer grote schaal
lozen van afvalwater door de Kali
mijnen onrechtmatig is ten opzichte
van eisers en dat de Kalimijnen ver
plicht zijn de hierdoor aan eisers be
rokkende en te berokkenen schade te
vergoeden.
De Westlandse tuinders gebruiken veel
Rijnwater voor de bevloeiing van hun
gewassen. Door het hoge zoutgehalte
van het water ontstaat vaak grote
schade.
nan
HOUTMAN
MUZIEK EN PIANO S SCHIEDAM
SINGEL 114 116 TEL 2688 71
•VLEUGELS *KLEININSTRUM.
BLADMUZIEK
•PIANO'S GITAREN
Bier- en wijnfeest
'in De Instuif
SCHIEDAM - Zaterdagavond organi
seert sociëteit De Instuif haar jaarlijks
bier- en wijnfeest in de grote zaal van
gebouw Arcade. De zanger Tony Mar
tin zal optreden en hij wordt begele'id
door het orkest James Jill and Jack
son.
Om twaalf uur 's nachts wordt de
muzikale begeleiding overgenomen
door de Instuif drive-in discotheek.
Entree voor leden is vijf gulden en
voor niet-leden zes gulden.
Blijvend mooie wandbekleding.
Weet u wat zo fijn is van dit wand-
vinyl op papierbasis? Wanneer u er
een spons over haalt, ziet het er
weer als nieuw uit. Verkrijgbaar in
30 dessins en kleuren. Per rol i
(10 mtr lang, 53 cm breed) betaalt
u nu slechts de helft van de normale
SCHIEDAM In de maand is de bevol
king van Schiedam met 63 personen ge
daald. In totaal wonen er nu 79011 mensen
in Schiedam, tegen 79831 in de maand
december van het vorig jaar. Gedurende die
tijd wonen er in totaal 820 minder inwoners
in de stad. Een groot aantal Schiedammers
(40) vertrok naar Gelderland.
Zie die
nieuwe mode
met veel niveau
en fascinerend
door verscheidenheid
U ziet in onze zaak internationale mode,
die is aangepast aan uw wensen, uw smaak
en uw persoonlijkheid. Er is altijd ^„klas
sieke lijn".
Goede, betrouwbare kleding heel gaaf
en verantwoord.
Maar ook de zeer vooruitstrevende mode to
nen wij u graag.
De Jeugdnatuurclubs, vroeger Jeugd-
natuurwacht geheten, werden 16 jaar
geleden opgericht door de heer C. H.
Voorhoeve, die er naar streefde in heel
Nederland afdelingen te stichten. Er
bestaan thans 60 afdelingen in het hele
land.
Het geheel werd destijds door het
bedrijfsleven gefinancierd tot de ge
meente er zich mee ging bemoeien.
„Het liep een poosje aardig", vertelt
Kees de Grijp (26), medewerker op het
bureau Natuurrecreatie en -educatie,
„maar op den duur wilde het bedrijfs
leven niet meer. De gemeente was het
namelijk niet eens met de gang van
zaken. Door middel van snoep, sinaas
appelen en een film moesten de kinde
ren gepaaid worden om lid van de JNC
te worden. Daar bedankten wij voor.
De gemeente heeft toen de hele zaak
tot zich getrokken en zich afgezonderd
van de landelijke stichting. Tegelijker
tijd werd de naam veranderd in JNC",
aldus Kees de Grijp.
Doorgeven
„Stadskinderen zijn een beetje blind
geworden", vervolgt hij. „Het is onze
bedoeling hen te leren de natuur met
andere ogen te gaan zien. Hierbij ver
diep ik me niet teveel in allerlei biolo
gische toestanden, wat ik vroeger wel
deed. Kinderen snappen dat toch niet.
Je hoeft de namen van bomen niet in
kinderen tesstampen, dat vergeten ze
toch weer. Wij gaan nu het bos in en
bekijken alles: we praten over het
groen, de schutkleuren, de vogels, de
paddestoelen en de mossen en wat je
wel en niet mee naar huis kunt nemen.
We bezoeken heem tuinen en laten de
kinderen aan de schillende planten
voelen en ruiken. De bedoeling is dat
deze kinderen hun kennis doorgeven
aan de ouders. Dat is veel belangrijker
dan dat ze alle planten en bomen bij
naam kennen
Eenmaal in de maand, op woensdag- of
zaterdagmiddag, hebben de leerlingen
.een activiteit. In het programma zijn
bijvoorbeeld opgenomenbezoeken
aan Diergaarde Blij dorp, kinderboerde
rijen, gemeentekwekerij, speurtochten
in parken en andere natuurterreinen
enz. Daarnaast verzamelen de kinderen
allerlei materialen voor hun
JNC-muizenboek, waarvoor zij elke
maand nieuwe opdrachten ontvangen
met beschrijvingen en suggesties over
een bepaald „natuurhistorisch" facet.
Teneinde te kunnen beoordelen of de
leden werkelijk voldoende belangstel
ling tonen, krijgt elk kind een stempel-
boekje, waarin hun aanwezigheid bij
elk evenement wordt aangetekend.
Trouwe bezoekers ontvangen na een
jaar een herinneringsteken.
Milieu-bewust
„In de winter ligt het wat moeilijker",
merkt Kees de Grijp op. „Daarom
geven wij de kinderen vantevoren een
hint om op hun speurtochten bijvoor
beeld bladeren, schelpen en andere
voorwerpen, die niet milieu-vernielend
zijn, mee te brengen. Wij geven hen
ook veren van beesten. In de kerst
vakanties worden er dan allerlei stukjes
gemaakt, waarvoor wij de leiding in
structies en suggesties geven.
Dit jaar hebben we getracht de kinde
ren wat milieu-bewuster te maken.
Maar dat is een moeilijke zaak. Je kunt
papier gaan prikken, maar dat ligt er
de volgende dag weer en dat werkt op
kinderen deprimerend. Daarom trach
ten wij bij hen begrip te kweken voor
de te gebruiken materialen bij het
maken van kerststukjes. In het voor
jaar gaan wij naar Diergaarde Blijdorp,
waar we bepaalde facetten behandelen,
dus niet alleen maar beesten kijken.
We praten dan over het behoud van de
dieren, over de huid en het haar. We
leggen hen uit waarom kunstbont be
ter is dan echt bont enz. In de zomer
krijgen de kinderen een potplantje mee
naar huis, dat ze zelf moeten opkwe
ken. Hierna wordt dan een tentoon
stelling georganiseerd".
Contributie
Het onderwijzend personeel wordt
regelmatig van alle activiteiten van de
JNC op de hoogte gehouden met het
doel het gestuurde materiaal in de
lesuren te gebruiken. „Het is jammer
dat de communicatie met de scholen
nog niet optimaal is", merkt Kees de
Grijp op. „Ons bureau verzorgt voor
lichtingsmiddagen met een film en een
praatje om nieuwe leden te werven in
de 5e klassen op de lagere scholen. De
kinderen ontvangen een instructie
omtrent doel en werkwijze van de
JNC. Hierna kunnen belangstellende
kinderen zich tegen een betaling van
een contributie van f 5,- per jaar, als
lid opgeven.
Het vaststellen van een contributie
heeft tot gevolg gehad dat het aantal
leden van 2000 in 1973 naar 700 in
1974 gezakt is. Wij streven nu echter
meer naar kwaliteit dan naar kwanti
teit. En de heffing van f5,- heeft tot
gevolg gehad dat de kinderen regel
matiger aan de activiteiten deelnemen.
Dat was vroeger niet het geval, zodat
het gemiddelde hetzelfde is gebleven".
Alle excursies, reisjes en bezoeken aan
instellingen zijn gratis. Als extraatje
krijgen de kinderen, die van school
gaan in de 6e klas een reisje naar een
of ander natuurreservaat aangeboden.
Een probleem in diverse stadswijken is
het vinden van vrijwilligers voor de
JNC. Kees de Grijp: „Wij hebben nu
zo'n 700 kinderen in acht wijken,
maar we zouden ook in Hoogvliet,
Spangen en het Oude Noorden en
Westen zo graag een natuurclub willen
oprichten. Kinderen kunnen wij ge
noeg krijgen, maar voor de leiding ligt
het moeilijker. Vroeger werden de
benodigde mensen gewoon aange
wezen: een parkwachter, een agent,
onderwijzend personeel. Nu krijgen we
soms de medewerking van een bos
wachter.
Via het muizenblad, dat maandelijks
wordt verstuurd, vragen wij de aan
dacht van de ouders. Het kost hen
eenmaal in de maand een woensdag- of
zaterdagmiddag. De begeleiding van de
groepen wordt geheel door ons bureau
verzorgd. De organisatie van de activi
teiten laten wij aan de wijkcomité's
over, die uit wijkbewoners zijn samen
gesteld.
Wij beschikken nu over 93 vrijwilligers
in leeftijd variërend van 20 tot 69 jaar.
Er worden geen speciale eisen aan de
vrijwilligers gesteld. De begeleiding
vindt plaats door het geven van cursus
avonden, die eenmaal per twee weken
plaatsvinden. Voor alle excursies ont
vangen zij een speciale handleiding.
Leiding
Het gebeurt ook vaak dat wij met de
leiding op pad gaan, voorafgaande aan
een excursie, om hen te laten zien wat
aan de kinderen verteld kan worden.
Er zijn 10 vrijwilligers per wijk nodig
anders kan niet gestart worden. In
Ommoord is vorig jaar een JNC opge
richt. Daar wordt veel aandacht aan
het milieu besteed. De kinderen zijn
bijvoorbeeld naar een rioolzuiverings
installatie in Capelle geweest. Het
enthousiasme hiervoor was enorm.
Wij willen steeds dichter bij huis blij
ven, vervolgt Kees de Grijp. De kinde
ren zien al genoeg op de televisie over
allerlei natuurgebieden, maar weten
vaak niets over de vogels in eigen
bossen te vertellen. Er is zo allemach
tig veel te zien in de stad en naaste
omgeving, zoals het Kralingse bos, het
Zuiderpark, het Park aan de Westzee-
djjk, de Rhoonsche grienden, natuur
reservaten in Oostvoorne en Hoek van
Holland enz. Maar ook de Rottemeren
worden interessant.
Aanmelden
Momenteel zijn er Jeugdnatuurclubs in
de volgende wijken: Alexanderpolder,
Ommoord, Kralingen, Oude Noorden,
Schiebroek, Lombardijen, Vreewijk en
Zuidwijk. Vrijwilligers en nieuwe leden
kunnen zich aanmelden bij het Bureau
voor Natuurrecreatie en -educatie, tel.
17.24.38. „Hoe eerder hoe liever",
merkt Kees de Grijp op, „anders is er
weer een activiteit voorbij".
HANNY VROEGH
In een achttal wijken in Rotterdam bestaan sinds enkele jaren
Jeugdnatuurclubs, waarvan leerlingen van de 5e en 6e leerjaren
van de basisscholen lid kunnen worden. Door middel van
natuurspeurtochten, excursies, filmvoorstellingen, huisdieren
keuringen, werken met natuurprodukten, potplantenkweek-
wedstrijden en andere maandelijks georganiseerde activiteiten
worden de jonge deelnemers op speelse wijze met de levende
natuur in aanraking gebracht.
Het aantal deelnemers, dat in Rotterdam lid van de Jeugd
natuurclubs is, bedraagt 700 kinderen. Deze staan onder
leiding van een 100-tal vrijwilligers, die geheel belangeloos en
met groot enthousiasme de activiteiten van de Jeugdnatuur
clubs voorbereiden en begeleiden in nauwe samenwerking met
het bureau Natuurrecreatie en -educatie, dat ressorteert onder
de gemeente Rotterdam.
Springbox voor een gezonde slaaphouding.
Het is gezond slapen en uitgerust opstaan met deze Olga springbox.
Een werkelijk kompleet bed dat bestaat uit een polyaether matras
(s.g. 35) met daaronder een even dikke verende laag die zorgt voor
de ideale slaaphouding. In goud, lila of blauw. Zonder hoofdbord.
140x200 cm van f 750,- voor
hoofdbord f 139-
sluimerrol f 59,-
lits jumeaux(2x90x200 cm) f.748.-/hoofbord f.194.-/sluimerrol f.94.-
