Kinderen willen uit de
„openluchtkamertjes"
Denhen over de dood
1?5
Florence
termeulen
termeulen
y*~t25r
Nationale jeugdcollecte
Jantje1
Beton
zegt:
de jeugd
staat
op het spel!
termeulen
termeulen
museumnieuws
ESrunott
1'
In Ahoy' is altijd
wat te Weven.
iiilf
DE HAVENLOODS, DONDERDAG 14 NOVEMBER 1974
46-550
Een groot assortiment voor
een klein prijsje.
Een grote partij beha's van bekende
merken in meer dan 10 verschillende
modellen en kleuren. In soft-look,
met voorgevormde cups of
vormvaste cups, uit de prijsserie van
f 6,95 tot f 9,95. Maten A 65 t/m
75 en B 65 t/m 85
Tafeltje dek je...
Maar doe 't wel gezellig. Met dit
fraai gedekoreerde porseleinen
servies. Het is 61-delig (12 pers.) en
bestaat uit: ontbijt- eet- en thee
servies, en een koffiekan.
Het mag dan waar zijn dat we vinden dat kinderen recht hebben op
spelen, maar dat neemt niet weg dat spelen nog steeds wordt gezien
als de toegift op het vervullen van onze plichten. Hoe kan het ook
anders na zoveel eeuwen van lang en hard werken.
Niet dat ik bezwaar heb tegen werken, integendeel! Maar werken
verwordt tot een vloek als er niet ook het verfrissende spel is. Dat is
even essentieel als eten en drinken en daarom spelen we ook altijd,
zelfs in omstandigheden die daar allerminst aanleiding toe schijnen te
geven.
Eigenlijk moeten we af van de tegenstelling spelen en werken want
die is niet juist in die zin, dat het één belangrijker zou zijn dan het
ander. Spelen en werken insprireren elkaar en naarmate we er meer in
slagen deze beide als een geheel te zien zal er meer sprake zijn van
harmonieus leefpatroon.
Bij het spelen van kinderen buiten de
woning denken we eigenlijk automa
tisch aan de speelplaatsjes zoals in
onze nieuwe wijken worden gereali
seerd. Eerst waren we er blij mee maar
nu er zoveel zijn valt het ons op dat ze
eigenlijk allemaal zo hetzelfde zijn.
Zouden bij de aanleg ervan weinig
onderhoudskosten en geringe kwets
baarheid van het materiaal niet zwaar
der wegen dan de spelbehoeften? Met
andere woorden: zijn het geen „open
lucht-kamertjes" geworden waarin kin
deren gestald kunnen worden?
In gunstige gevallen zijn er ook nog de
speeltuinen. Daar staat een hek om
heen en daar is toezicht. Het idee van
de speeltuin zoals wij ze kennen is
circa honderd jaar oud. Sindsdien is er
echter enorm veel veranderd.
De werktijden werden korter, de
schooltijden over 't algemeen langer.
We werden van landbouw en veeteelt
naar de industrie gedreven. We groei-
flet Andere Woorden
De uitslag van de puzzel van
luidt: „Aan het volk kent mer
Kwaad voedsel, kwaad broedsel"
De prijswinnaars zijn: N. M. Grc
singel 56 in Vla:
w Van der
Turfkade 13 in Brielle en J. M. de
Ruiter, Kerkstraat 21 in Bleiswijk. Deze
winnaars krijgen tien gulden thuisgestuurd.
uwsstniska???
...wij heten
u-n-i-s-k-a/parket.
den van drie naar dertien miljoen
inwoners, die bovendien op dezelfde
oppervlakte moeten leven temidden
van een helse caroussel van miljoenen
auto's. We wilden naar de verste uit
hoeken van de aarde en naar de maan.
Wij zijn andere mensen geworden.
Maar ondertussen staat er in de speel
tuin nog altijd de wip en hangen er de
schommels. Natuurlijk, we hebben het
er niet bij gelaten. We zijn gaan zoeken
naar passende alternatieven. Er zijn
speelplaatsvariaties ontstaan. We ken
nen ze naast de speelplaatsen en tuinen
als bouw-, water- en avonturenspeel-
plaatsen en als trapveldje en ruige
terreinen. Meer en meer gaan ook de
schoolspeelplaatsen buiten de school
tijden open en is het gras in onze
perken niet meer taboe. Dat betekent'
in ieder geval een verruiming.
Nieuwe prioriteiten
Maar wat kinderen vooral nodig heb
ben is dat ze spelenderwijs kunnen
participeren in onze samenleving.
Daarvoor moeten ze de mogelijkheden
hebben en daar moeten ze bij geholpen
worden. Kinderen kunnen (nog) geen
protestacties opzetten als het hun on
mogelijk wordt gemaakt te spelen zo
als zij willen. Zij zouden ook wel de
straatstenen willen opbreken maar dan
om er mee te spelen. Zij willen de
„openluchtkamertjes" uit en ervaren
wat een actieradius is, namelijk die
spanningsverhouding tussen het veilige
huis en de lokkende verte. In wezen
begint de tocht naar de maan niet op
volwassen leeftijd vanuit een lanceer
basis maar bij het begin van het leven,
vanuit de wieg.
Daarom moeten nieuwe prioriteiten
aan onze woningbouw worden gesteld,
met alle consequenties van dien:
Geen jonge kinderen in de hoogbouw.
Geen opsluiting van onze kinderen in
speelplaatsjes en speeltuinen maar ook
het spelen door de gehele buurt moge
lijk te maken.
Daarvoor moeten de auto's wijken.
Hoogste prioriteit is niet de auto voor
de deur en de kinderen concentreren
op centrale plaatsen maar omgekeerd.
Geen bepaling van het aantal woningen
per hectare zonder te denken aan de
speelbehoeften van kinderen.
Deze week wordt in ruim 650 plaatsen van ons land de jaarlijkse nationale
jeugdcollecte gehouden. Er wordt huis-aan-huis gecollecteerd, voornamelijk door
de jeugd zelf. Zaterdag wordt bovendien een straatcollecte gehouden.
De opbrengst van deze collecte van het Nationaal Jeugd Fonds (het fonds van
Jantje Beton) is voor de helft bestemd voor de plaatselijke jeugd- en
jongerengroepen die meedoen. De andere helft wordt gebruikt voor het
verstrekken van bijdragen en renteloze leningen ten behoeve van tientallen
concrete projecten op het terrein van de leef- en speelruimte voor de jeugd in ons
Spelen is ook voor het gewone en gezonde kind nodig om een mens te worden.
Maar buiten is er nauwelijks ruimte. En binnen evenmin: de huizen worden
steeds kleiner en gehoriger. Het probleem van de leef- en speelruimte wordt dan
ook een zeer urgent probleem. Het Nationaal Jeugd Fonds doet daar wat aan.
Door oplossingen te zoeken voor financiële noodsituaties, experimenten mogelijk
te maken en een nieuwe aanpak te stimuleren.
Daar is geld voor nodig. Geld dat met bussen en lijsten bijeen moet kómen via de
nationale jeugdcollecte. Ook giften zijn welkom op giro 1247 t.n.v. Nationaal
Jeugd Fonds, Utrecht.
ant/e
De rijke luizen uit het Noorden
verkiezen zuidelijker oorden:
„De Kempen", roepen ze verbeten,
„de Grote en de Kleine Nete!
Een uil zegt van het boekenbal:
„Men ziet belezen femmes fatales
met op hun sex-pullovertjes
Lady Chatterley's lovertjes".
Jantje Beton zegt: wij staan op
het spelEn hij bedoelt: als wij
niet kunnen spelen, wat kunnen
we dan eigenlijk nog wel?
Hij bedoelt ook: als we niet
kunnen spelen dan staan we echt
op het spel. Het is de moeite
waard om naar Jantje te luiste
ren, want het is niet zomaar een
kreet. Het is, in alle nuchterheid,
een zeer reële opmerking. Vele
gewone, gezonde kinderen staan
immers inderdaad op het spel
door het funeste gebrek aan vol
doende leef- en speelruirrtte.
Geen speelplaatsen wegdrukken naar
de snipperige overschotjes aan gezrond
binnen de bebouwing.
Geen versnippering van het openbaar
groen om de eentonigheid van de
woningbouw te camoufleren, maar een
groensituatie creëren waarin gespeeld
kan worden.
Meer voorzieningen treffen die een
natuurlijke aanleiding tot spel geven en
die voor kinderen ook als herkennings
punt dienst kunnen doen.
Voor kleurrijke benen...
Panties in goede kleuren die
goed kombi neren met de
nieuwe najaarsmodekleuren.
Deze 40 denier Helanca panty
is er nu in: bruin, denimblauw,
steenrood, bordeaux, camel,
mosgroen enz. Wij verkopen deze
extra sterke, super elastische
mode-panty met ingezet
kruisstukje in de maten 36 t/m 44
denier-panty
Het zal wel aan de steeds korter wordende dagen liggen en aan de duisternis die
ons in deze herfst zo ruim toegemeten is, maar we zijn geneigd wat meer aan de
dood te denken dan anders. Voor katholieken ligt dat mede aan het ,,allerzielen
van het begin van deze maand en voor protestanten misschien aan de naderende
„donkere dagen voor de kérst".
Moet een mens aan de dood denken? Is het „memento mori", gedenk te sterven
een noodzaak? Een soort gebod dat je niet straffeloos kunt overtreden
Nu ik er zelf zo over zit na te denken, valt me op dat er heel wat jaren in m'n
leven zijn geweest die in mijn herinnering staan als jaren zonder gedachte aan de
dood. Misschien begint het wat op gang te komen als je wat ouder wordt. Eerlijk
gezegd, geloof ik niet in een somber bevel, waardoor je speciaal eens diep moet
gaan zitten nadenken over je eigen dood.
Ik kwam er eigenlijk op doordat we zondag jongstleden in de kerk dat
merkwaardige regeltje zongen: „Zijn die ons de dood aanzeggen wel uw engelen,
o Heer? De dichter van dit lied (29 uit het Liedboek van de kerkenAd den
Besten, klaagt in de eerste vijf coupletten over het raadsel dat in zijn dood voor
hem staat. Vooral als hij aan God denkt. Wever, die mijn leven weefde, haalt Gij
zo uw werk weer uit? "Hij kan dat niet goed begrijpen. Er zit een wending in het
lied bij het zesde vers, dan herinnert de dichter zich dat God tot hem gezegd
heeft: „leef dan, mens. Ik geef u heden 't leven als een heilig recht". Hoe dat kan
bezingt hij verder: „mijn zonden zijn voor U verleden tijd".
Het is duidelijk dat zijn denken over de dood met denken aan God te maken
heeft. Is dat eigenlijk niet voor ieder mens zo? Goed, hij kan zich volledig
gedistantieerd hebben van God en enig geloof, maar toch, als de dood in het
vizier komt dan schiet er soms ineens die gedachte doorheen: en God dan? Hoe
kan dat allemaal? De vraag naar de dood heeft duidelijk twee kanten. De eerste
is die van het einde van dit aardse leven. De tweede, die van: en dan?
Die eerste vraag hangt samen met onze beleving als mensen, dat wij graag een
betékenis aan ons leven zien. De zin van het leven is een geliefd onderwerp voor
onze gesprekken. Heeft mijn leven werkelijk betekenis? En, met die dichter,
blijven wij tegelijk staan voor dat raadsel: waarom moeten wij eigenlijk sterven?
In de christelijke kerk is dit vaak in verband gebracht met onze zonde, onze
opstand tegen God, onze zelfgewilde vervreemding van God en de goede geboden
die Hij ons gaf. Moderne mensen zullen hier misschien protesteren en verklaren
dat ze daar nooit aan denken. Dood is dood. En of mijn leven betekenis heejt
gehad dat zal wel na mijn dood beoordeeld worden, daar hoef ik me hier niet
druk over te maken. Of, ik wil het wel graag, maar wie zal het zeggen?
Toch ben ik geneigd het op tg nemen voor dat verband tussen dood, zonde en
God. Ik ben me bewust dat mensen die dit verband beweerden te beleven in het
verleden er vaak een uitvlucht van gemaakt hebben om helemaal alleen op
zichzelf en eigen dood gericht, de ander te vergeten en de maatschappij aan z'n
lot over te laten. Dat weet ik. Toch neem ik het ervoor op. Ook al omdat mensen
die dit verband ontkennen ook hun uitvluchten hebben. Ik geloof namelijk dat
het een dimensie aan ons leven geeft die het nu juist tot een menselijk leven
maakt.
Het begrip zonde mag afgesleten zijn, dan moeten wij het opnieuw bezien en
misschien vullen. Zelfs God kan een versleten woord worden, dat we alleen in
verlegenheden in de mond nemen, maar dat pleit allemaal nog niet tegen een
werkelijk menselijke beleving van dood, zonde en God. Ja, is dit nu niet eigenlijk
leven, dat je dit bewust doormaakt en meemaakt?
Ik leef hier onder mensen, ik werk en sta in relatie tot mijn medemensen. Ik hoef
alleen maar aan de wereldvoedselconferentie in Rome te denken of ik begin te
begrijpen wat zonde en schuld zou kunnen zijn. Ik kan me natuurlijk verschuilen
achter de massa, maar wie gelooft zulke alibi's nog?
Het is een goed ding dat je in onze tijd dubbel moet opletten wat je zegt omdat
er altijd wel iemand in de buurt is die je de netelige vraag stelt: en wat doe jij er
dan zelf aan? Je kunt wel zeggen dat het schandalig is dat mensen van de honger
sterven, maar ben je zelf bereid er een paar stappen voor terug te doen? Ons
leven is een geschenk en een opdracht, maar wat maken we van die opdracht?
Het geschenk willen we wel. Maar als die twee nu eens onverbrekelijk
samenhangen?
Dan kan ik me indenken dat er mensen zijn die over hun schuld nadenken. En die
er iets aan willen doen. Ze willen het goedmaken. Dat zal moeten gebeuren. Wij
zullen onze schulden ten opzichte van de uitgebuitenen moeten proberen te
vereffenen. Maar kan het helemaal? Wij kunnen de doden niet terughalen. Er zal
ons iets vergeven moeten worden. Niet om er vanaf te zijn. Niet om lekker te
kunnen slapen, maar wil ons leven niet werkelijk ondergaan in de dood?
Nadenken over de dood is geen luxe. We komen er vaak doöYaan de bronnen van
ons leven. Tenminste als we de dood, en ons leven, in verband zien staan met wat
God met ons wil en als we eerlijk genoeg zijn om te erkennen dat die
vervreemding van God en van wat Jezus van Nazareth wilde misschien wel onze
grootste vervreemding is. Want vanuit het zuiden gezien heten wij hier in het
noorden altijd nog naar die gehangen man.
Visserman
De stedebouwkundige vormgeving van
onze nieuwe wijken moet zodanig wor
den opgezet dat er natuurlijke speel
ruimte ontstaat waar het wat ruig is en
waar men zijn initiatief kan ont
plooien. Waar wat intimiteit en wat
verschil in hoogte is en waar de brand
netel en de distel even duidelijk aanwe
zig is als de madeliefjes op onze
gazons.
Speelplaatsen moeten weer functioneel
worden door afwisseling in spelattribu-
ten. Periodiek zouden ze moeten wor
den verwisseld, zodat er steeds iets
anders is om mee te spelen.
Ook rechten
Dit allemaal eis de bereidheid van de
volwassenen om meer voor hun woon
genot te betalen. Meer openbaar groen
gaat ten koste van de grootte van de
eigen tuin. Auto's verder van huis
betekent meer lopen. Het is allemaal
waar, maar het gaat om kinderen (en
ouderen) die ook in dit opzicht rech
ten hebben.
Kinderen die zich kwaliteiten moeten
eigen maken om later staande te kun
nen blijven. Deze kwaliteiten verwer
ven ze niet alleen, en soms in het
geheel niet, in de geëigende opvie-
dingscentra zoals gezin, kerk en
school.
Het ergert me eigenlijk als dit niet
doorkomt in acties die jongeren over
allerlei zaken organiseren. Voor die
acties heb ik alle begrip, zelfs als ik het
er wel eens niet mee eens ben, maar
waarom boven 15-jarigen zich distan-
ciëren van degenen die nog jonger zijn,
ontgaat me. Zij weten nog het scherpst
wat ze in hun kindertijd tekort kwa
men en zij weten wat in de toekomst
van de kinderen van nu geëist zal
worden.
Maurits van Haaien
Nu ook berberkleurig.
Bent u uitgekeken op uw
meubels, maar vindt u een nieuw
ameublement te duur? Knap ze dan
zelf op met deze fabriekspartij
meubelstof. In de modekleuren
berber, groen, oranje en rood. Deze
bijzonder stevige meubelstof koopt
i nu per meter (130 cm breed)
Hans Wesseling, yogaleraar aan het
Meditatiecentrum De Kosmos in Am
sterdam, geeft zondagmiddag 17 no
vember om 15 uur in het Museum voor
Land- en Volkenkunde, Willemskade
25, Rotterdam, een yogademonstratie.
In het museum is namelijk een kleine
presentatie van yoga ingericht op de
tweede verdieping. Foto's en teksten
geven een beeld van wat yoga eigenlijk
Gezien de beperkte accommodatie van
de aula (150 zitplaatsen) wordt men
verzocht om 14.30 uur aanwezig te
zijn. Brandweervoorschriften laten niet
toe dat ook publiek in de zaal mag
staan. De toegang is gratis.
Echte ontspanning is overwonnen
spanning, dat is iets wat de yoga ons
zou kunnen leren. Hiermee besluit
Hans Wesseling zijn bijschriften bij de
reeks foto's die hij van zichzelf ligt
maken voor deze expositie over yoga
in het museum.
Yöga betekent juk, zoals een juk twee
ossen samenbrengt, zo kunnen de
ademhalingstechniek (pranayama) en
de lichaamshoudingen (asana's) ener
zijds en de meditatieoefeningen
(samadhi) anderzijds, die tezamen ver
staan worden onder het woord yoga,
spanningen wegnemen die tussen
lichaam en geest kunnen optreden en
die oorzaak kunnen vormen vjn veel
lichamelijke en geestelijke ellende.
Yoga dus als therapie, als middel tot
middel tot gezondheid van lichaam en
geest die volgens de oeroude leringen
uit Ipdia, een eenheid vormen. Door
zijn lichaam te beheersen zou men ook
de geest kunnen leren beheersen en
omgekeerd.
In westerse landen valt de nadruk
meestal op het lichamelijke aspect van
yoga, de zogenaamde hatha yoga en er
zijn talloze groepen en groepjes die er
zich mee bezighouden.
RECTIFICA TIE
Onlangs publiceerden wij in deze ru
briek een foto waar -op informatie
van het Historisch Museum- bij vermeid
stond, dat het een beeld was van de
Oude Haven en het Haringvliet in de
dertiger jaren. Dit was -zoals veel lezers
ook opmerkten- onjuist. Op de foto
waren te zien de Nieuwe Haven en de
Oude Haven.
In het Historisch Museum te Rotter
dam wordt thans aandacht besteed aan
de periode 1920- 1940. Er draait een
dia-klankbeeld, groepen bejaarden pra
ten over de „goeie ouwe tijd" en er is
nu ook een opstelwedstrijd voor de 4e,
5e en 6e klassen van de basisscholen.
De bedoeling is dat de leerlingen pra
ten met „iemand van voor de oorlog".
Een opa, oma, oom of buurvrouw, die
zich nog goed herinnert hoe het was.
Na het gesprek, bijvoorbeeld over het
verkeer, de sport, uitvindingen, enzo
voorts moet een verslag, een verhaal of
een opstel gemaakt worden, dat tot 15
december kan worden opgestuurd naar
het Historisch Museum, Korte Hoog
straat 31, Rotterdam, met vermelding
van naam, adres en leeftijd.
Op de envelop vermelden: Opstel. De
vier leukste inzendingen worden be
loond met een fikse boekenbon.
God schiep de mensen naar zijn beeld
't Staat in de schrift te lezen
Daar 't gros der mensheid donker is
Zou 't best eens kunnenwezen
Dat God, enkel licht, tóch kleurling is
Met negroïde trekken
Of zuiver Indiaanse misschien.
Daar sta je dan voor Codes Aangezicht
Daar sta je met je blanke supprematie
Je rekent nauwelijks op gratie
Het onheil dat je eeuwenlang hebt
aangericht
Het wordt je aangerekend, 't Is waar
Je hebt je psalmen braaf gezongen
En bijbels uitgedeeld
Geen brood, oh nee, geen brood
Je zaaide voor jezelf
Je graaide voor jezelf
Je hebt jezelf verrijkt
Tenkoste van degeen die tot slaven
maakte
En dan verkwanselde per stuk
Of 't koopwaar was
Die zich verzetten heb je uitgeroeid
Je hebt je medemens vernederd en
verkracht
Je hebt hun grond ontnomen
Je hebt heel slim apartheid uitgedacht
Je hebt hele stammen afgeslacht
Onteerd, gebombardeerd.
Verwacht geen medelij van hen die
't overleefden
't Zijn mensen net als jij
Even wreed, dezelfde streken
Doch 't recht staat aan hun kant
Je hebt ze bestolen, uitgebuit
Je baadt jezelf in weelde
Leen de Zwart.
Kampeerboeren
zelf de boer op
De in de Stichting Vrije Recreatie
verenigde „kampeerboeren" gaan de
komende maanden zélf de boer op.
Niet om te kamperen, maar om méér
deelnemers te werven. Dit jaar is geble
ken, dat met name in de Randstad
grote behoefte bestaat aan meer kam-
peerplekjes bij boerderijen en in boom
gaarden.
De SVR kreeg in zijn tot „hoofdkan
toor" ingerichte caravan in Meerkerk
eind augustus bezoek van CRM-staats-
secretaris Meijer. Vorig jaar had hij
reeds aangekondigd eens nader kennis
te willen maken met het wel en wee
van de SVR, met name met de wijze
waarop deze organisatie van vrije kam
peerders met hulp van vrijwilligers nu
al vier jaar functioneert. Hij toonde
zich verrast over de werkwijze.
SVR-voorzitter Wim van den Berg
heeft bij die gelegenheid te kennen
gegeven, dat de SVR overweegt zich
zelf op te heffen, omdat nog steeds
een gevolg is gegeven aan het SVR-ver-
langen het „kamperen bij de boer" op
beperkte schaal te legaliseren. Nadere
inlichtingen: SVR, Broekseweg 77,
Meerkerk, tel. 01837- 516.
VLAARDINGEN - De lijstencollecte waar
van de opbrengst is bestemd voor de plaatse
lijke gezinsvervangende tehuizen de „Her
man Frantsentehuizen" (Helpt Elkander) en
het gebouw „De Tweeling" (Philadelphia)
heeft ruim f22.500,- opgebracht. In 1973
bedroeg de opbrengst f 24.500,- en in 1972
do 14 nov ncrv-voetbal-trofee
Deze keer met Rotterdam Ahoy'
tegen de Rest van Nederland en
Amsterdam tegen België.
Voorts wielrennen
om de NCRV-Wieler-Trofee.
za. 16 t/m eigenhandig
zo. 24 nov. De nationale beurs voor de
doe-het-zelver. Nog groter en
grootser dan voorgaande jaren.
ma 18 t/m holiday on ice
zo. 24 nov. 20 jaar in Rotterdam, ditmaal met
Milena, Wolfgang Schwarz en..
Asterix en Obelix.
do.28 nov. auto ahoy'
t/m di. 3 dec. Automobielbedrijf Van Gorp
presenteert de allernieuwste j
modellen in vele soorten en j
prijsklassen. i
za. 30 nov. eric clapton
20.00 uur De toppopper van 1974 in
Nederland en voor duizenden
fans in het Sportpaleis.
za 30 nov en de postduif
zo. 1 dec. Internationale duivententoon-
stelling met meer dan 3000
postduiven, waaronder de grote
kampioenen.
zo 1 dec ahoy' op zondag
09.30 uur Hèt wielerevenement op de
vroege zondagmorgen voor de
gehele familie. Geweldig gezellig
kaartverkoop
voor het sportpaleis
verkoop aan de kassa op de metrobrug, ma t/m za 10-16 uur,
tel. van 11-16 uur: (010) 812144 en bij de voorverkoop
adressen, alle WV-kantoren in Nederland en bij de Informa-
tlek in het winkelcentrum Zuidplein,
voor de Tentoonstellingshallen
verkoop aan de kassa bij de hoofdingang.
telefonische inlichtingen: (010) 812122.
WM
■npHHlip BS IHS
rotterdam - zuidplein