Sterke toename van
veroudering bevolking
■g
E
(5
a
co
E
oyenrte
to
0)
c
co
o
s
s
s
s
s
s
a
s
s
s
J
MUITI
COPV,
■miwv i
miw
wv'
vooral uw
I drukwerk
Vakantiekampen voor
Rotterdamse jeugd
i'ii
ii
O
(0
O
O i
iff et Andere Woorden
T
s
s
f
s
s
s
s
s
s
S
s
S
s
k,
s
S
s
s
s
s
s
s
s
s
s
1 f
DE HAVENLOODS, DINSDAG 25 FEBRUARI 1975
In de westeuropese landen doet zich een veroudering van de
bevolking voor en met deze toenemende „vergrijzing" stijgt ook het
aantal personen dat op latere leeftijd enige vorm van hulp nodiq
heeft.
Maakten in 1950 de 65-plussers in Nederland 8,1 procent van de
totale bevolking uit en in België 10,4 procent, in 1974 was dit
percentage reeds gestegen tot respectievelijk 10,6 en 13,4. Van deze
bjjaarden was in 1952 in Nederland 33 procent 75 jaar of ouder, 12
jaar later was ook dit percentage toegenomen en wel tot 35.
Aangezien de bevolkingsgrootte de laatste jaren duidelijk de neiging
heeft niet veel toe te nemen, zullen de bejaarden de komende jaren
relatief een nog groter deel van de bevolking gaan uitmaken
Omdat veel jonge gezinnen zich vestigen in randgemeenten en andere
kleine plaatsen, treedt vooral in de grote steden een vergrijzing op.
speciale be jaarden wo- naast de ovèrheidsuitkeringen geen
pingen waartoe o.m. kunnen worden pensioen. Zij die wel een pensioen
waardevast),
- pvuaiucu. tij UIC Wl
gerekend de zogenaamde serviceflats, hebben (in de regel r
Terecht heeft de oudere i
meer en meer een vaste plaats verwor
ven in de beschouwingen van de be-
leidsinstanties die verantwoordelijk
zijn voor het maatschappelijk bestel.
Dit heeft ertoe geleid dat steeds meer
dienstverlenende organisaties en instel
lingen zich er op willen toeleggen in de
behoeften van de oudere bevolkings
groep te voorzien.
HoeWel de dienstverlening sinds de
zich door de te creëren voorzieningen zo
veel mogélijk op elkaar af te stemmen.
Door de complexiteit van het dienst
verleningsapparaat kan dit echter wor
den bemoeilijkt.
Alleen wonen
Het bejaardentehuis vervult in de
maatschappij ontegenzeggelijk een zeer
nuttige functie. In Nederland is, in
tegenstelling tot België, gebleken dat
het percentage zelfstandig wonende
bejaarden afneemt. De afgelopen vijf-
oorlog sterk ontwikkeld is, blijven de tien" jaar'Ve7dübteTdrde"tevolking van
mogelijkheden toch tamelijk beperkt, bejaardentehuizen. Op tal van plaatsen
°i n1™ we bijvoorbeeld dat in België zijn nieuwe tehuizen gebouwd. Deze
in 1970 slechts 7 helpsters beschikbaar zijn in het algemeen groter dan de
waren per 1000 semi-invalide bejaar- bestaande (d.w.z. hebben een grotere
f?'..!" 197> was ln Belgie volgens opnamecapaciteit),
officiële cijfers het aanbod in de be- Sinds de laatste oorlog zijn in veel
jaardentehuizen (commercieel en niet- Nederlandse steden ook veel speciale
commercieel) er beperkt tot 56.475 bejaarden woningen gebouwd, veelal in
bedden verdeeld over 1.257 rusthuizen de onmiddellijke omgeving van een
(toestand op 1 juli 1971, gegevens van bejaardenoord. Dit komt in België
overheidswege verstrekt). minder voor. Men constateert echter
Het is daarom wenselijk de bescheiden een toenemend verlangen van de be-
mogelijkheden optimaal te benutten, jaarde naar zelfstandigheid Hieraan
Dit zou eventueel kunnen gebeuren kan worden tegemoet gekomen door
familie- en handels-
Broersvest 7
Schiedam
tel. 010-263586
het meest komplete grafisch service centrum
Dienst voor Sport en Recreatie
De Dienst voor Sport en Recreatie van
de Gemeente Rotterdam biedt voor de
aanstaande zomer weer een aantal aan
trekkelijke mogelijkheden voor
j rtaiiinciumg Kan uitsluitend geschie
,TJ!"J°ede (e" ?P werkdagen tussen 9.00 uur
perioden van 23 t/m 27 juni, van 30
juni t/m 4 juli en van 7 t/m 11 juli
1975. Kosten f 15,— per periode.
Aanmelding kan uitsluitend geschieden
goedkope) vakantie te beleven.
De aanmelding voor de inmiddels be
kende vakantiekampen voor jongelui
van 8 t/m 13 jaar in Baarn, Leersum en
Ulvenhout staat weer open, terwijl er
traditiegetrouw weer dagtochten voor
meisjes en jongens van 6 t/m 14 jaar
worden georganiseerd vanuit de diverse
stadswijken. Het verblijf in een schit
terende en bosrijke omgeving met goe
de begeleiding en fijne maaltijden in
een onzer vakantiehuizen, vindt plaats
in de perioden van 23 t/m 28 junni -
30 juni t/m 5 juli - 7 t/m 12 juli en 14 ^an de Gemeente Rotterdam, telefoon
t/m 19 juli 1975. Kosten f48,- per 17 29 95.
periode.
De dagtochten naar Hoek van Holland, Op aanvraag zal een (gratis) folder
naar strand en zee, vinden plaatsin de worden toegezonden.
16.00 uur aan de balie van de Dienst
voor Sport en Recreatie, Weena 760,
t.o. het Centraal Station, alhier.
Naast de vakantiekampen en de dag
tochten zal er in de zomervakantie
weer de gelegenheid zijn tot deelne
ming aan verschillende vakantiebe-
stedingsaktiviteiten w.o. Jeugdland en
Jeugdvierdaagse.
Zij, die hieromtrent nader willen wor
den gei'nformeerd kunnen zich wenden
tot de Dienst voor Sport en Recreatie
die reeds vrij veel voorkomen in Frank
rijk en Nederland en in mindere mate
in België.
Deze oplossing die er op het eerste
gezicht zeer aantrekkelijk uitziet, be
staat in het stichten van complexen
waar de bejaarden allen hun eigen
woning hebben. Ter plaatse vinden zij
de noodzakelijke huishoudelijke hulp.
Maar elke medaille heeft een keerzijde:
deze flats zijn meestal peperduur cn
door het gebrek aan personeel is de
hulp zeer kostbaar.
Hulp aan huis
Er zijn maar weinig middelen om de
behuizing van de bejaarden adequaat
te verbeteren. Men is meer geneigd heil
te zoeken in een efficiënte hulp aan
huis (home care), die voor de maat
schappij ook minder zwaar weegt dan
het stichten en onderhouden van te
huizen (zonder hiervan de noodzaak
aan te vechten).
Al bij al wordt ervan uitgegaan dat het
blijven van de bejaarden in hun eigen
vertrouwde milieu aan te bevelen is.
Uit recente enquêtes in België bleek
dat ruim 80 procent van de onder
vraagde ouderen niet verlangt uit zijn
woning te gaan. De motieven om
ergens te blijven, komen eerder voort
uit gewoonte en gehechtheid aan het
vertrouwde milieu dan uit iets anders.
Meer dan 65 procent van de bejaarden
woont sedert 10 jaar op dezelfde
plaats waarvan 43,7 procent zelfs 20
jaar. Hieraan kunnen wij nog een
sprekend cijfer toevoegen: 65,5 pro
cent van de bejaarden heeft sinds 30
jaar dezelfde buurt zelfs niet verlaten.
Onderzoekingen in Nederland wezen
uit dat de aard en omvang van sociale
relaties verminderen naarmate de zelf
standigheid afneemt. In de nieuwe
sociale structuur van het tehuis wor
den de vroegere sociale relaties nog
verder verminderd, al komen er ook
enkele nieuwe mogelijkheden bij tot
het aangaan van relaties, namelijk met
de medeverzorging en met de verzorg-
Motivering
ondervinden de kwalijke gevolgen van
de inflatie.' De overheid moet dan ook
veelal met bijstandsuitkeringen bij
springen. De kosten van een verblijf in
een bejaardentehuis kunnen echter bij
lange na niet worden gedekt door de
uitkering krachtens de algemene ou
derdomswet. Niet minder dan 90 pro
cent van de bejaarden in tehuizen
krijgt aanvullende overheidsondersteu-
ning. Het zelfstandig blijven wonen
van de bejaarde is het goedkoopst!
Dit geldt vooral wanneer de bejaarde
in een ouder huis met een relatief lage
huur woont. In deze gevallen kan men
veelal met de „standaard" bejaarden-
uitkering toekomen.
Voor het grootste aantal bejaarden in
België bestaat het inkomen uitsluitend
uit het wettelijk pensioen. Voor de
minderheid wordt dit aangevuld door
bijkomende pensioenen (meestal voor
behouden aan werknemers uit grote
bedrijven of instellingen) of andere
persoonlijke inkomsten, hetzij uit ar
beid, hetzij uit bezittingen.
Het inkomen kan natuurlijk indirect
verhoogd worden door allerlei vrijstel
lingen en verlagingen (kijkgeld, treinta-
rieven, grondbelastingen enz.). Dit zijn
echter maar lapmiddelen, die boven
dien de waardigheid van de bejaarde
als mens in mindere of meerdere mate
aantasten.
Veel bejaarden moeten dan ook aan
spraak maken op de liefdadigheid. Het
is. een bekend feit dat 60 procent van
de door de „commissies van Openbare
Onderstand" bijgestane personen
ouder zijn dan 65 jaar. Indien deze
bijstand slaat op toelagen voor het
verblijf in tehuizen, zullen de com
missies vaak de voor hen voordeligste
oplossing zoeken en de betrokken be
jaarde naar minder dure oorden verwij-
Voorkeur
In België werd vastgesteld dat slechts 6
procent van de bejaarden welke in een .-
tehuis verblijven, daartoe gekomen is bejaarde;
uit positieve motiveringen en dus niet
uit noodzaak. Deze groep bestaat dan
ook grotendeels uit financieel wel-
gestelden. Het betreft hier de „duurde
re" rusthuizen.
De situatie van bejaarden die niet over
kapitaal beschikken, was tot diep in de
20ste eeuw weinig beriljdènswaardig.
Velen onder hen. die niet dodr hun
familie in huis werden genomen of
werden onderhouden, waren aan ar
moede overgeleverd.
Voordat de eerste wettelijke ouder
domsvoorziening bestond konden de
ouden van dagen, in geval zij niet in
staat waren hun levensonderhoud te
bekostigen (hun familie buiten be
schouwing gelaten) uitsluitend een be
roep doen op de kerkelijke en particu
liere liefdadigheid, alsmede - indien
de liefdadigheid tekort schoot - op de
gemeentelijke armenzorg. Deze „on
dersteuning" was nogal karig, terwijl
een procedure die een aanvraag moest
volgen veelal zo bezwarend en verne
derend was, dat reeds om die reden
velen slechts in uiterste nood deze weg
opgingen.
In het begin van deze eeuw werden de
eerste schreden op de weg naar de
verplichte sociale verzekering voor be
jaarden gezet. De wettelijke ouder
domsvoorzieningen worden niet ten
onrechte veelal als bodemvoorzienin
gen beschouwd. Nog steeds is de situa
tie zó dat de bejaarden in financieel en
sociaal opzicht de meest kwetsbare
groep van de volwassen bevolking vor-
Vergeleken bij de situatie in Neder
land, wordt een voorkeur voor het
zelfstandig wonen sterker bij de Bel
gische bejaarde opgemerkt.
Op de vraag waarom men, in een
rusthuis gaat wonen, komen meestal
de volgende punten naar voren:
de familie en omgeving dringen aan
op collectieve huisvesting omdat men
ongerust is over de verzorging van de
- de bejaarde ervaart zelf eenzaamheid
en onzekerheid in verband met zijn
veiligheid;
- de betrokken bejaarde is semi-valide
of invalide, wat het alleen wonen-
onmogelijk maakt;
- het in een vertrouwde omgeving
wonen vtéflet bij bejaarden en niinder
validen het behoud van psychisch
evenwicht en zelfs fysiek herstel in de
hand.
Het verbreken van dergelijke banden
brengt een verzwakking teweeg van de
morele, psychologische en fysieke
weerstand van de betrokkene.
Het is niet overdreven te stellen dat
vele bejaarden zich genoodzaakt voe
len naar een rusthuis te gaan waar zij
verzorging en veiligheid kunnen vin
den. Het humane werk dat in deze
tehuizen wordt verricht, is dan ook
van het grootste belang en verdient alle
waardering.
Men blijft echter zoeken naar mid
delen die het de bejaarde mogelijk
maken alleen te wonen en er zijn op
dit terrein zeker resultaten geboekt.
Men creëert bijvoorbeeld diensten
centra, men doet hoe langer hoe meer
aan extramurale bejaardenzorg e.d.
Vettigheid
Inflatie
In Nederland hebben veel bejaarden
Ook zelfstandig wonende bejaarden
kunnen kontakt blijven onderhouden
met hun leeftijdgenoten, getuige deze
foto die is genomen in een bejaarden-
sociëteit.
Men ervaart echter steeds weer dat het
vooral een gebrek aan gevoel voor
veiligheid is dat de bejaarde aanspoort
het alleen wonen op te geven. Bij
voortduring vraagt de bejaarde zich af:
„Wat gebeurt er als ik ziek ben, als ik
val, hoe kan ik alarm slaan als in nood
ben? En dan wordt de noodzaak
gevoeld van een goede „alarmeringsin
frastructuur".
Zeker moeten de 65-plussers geholpen
kunnen worden en hun zelfstandigheid
kunnen bewaren als men moderne
technieken hiervoor inschakelt.
HM
Elly A meling
4 f /j
Requiem van Fauré
Alweer een hele tijd geleden is het idee geboren om
het Requiem van Fauré onder leiding van Jean
Fournet op de plaat te zetten. Om precies te zijn
na afloop van de beide heel succesrijke uitvoeringen
op donderdag en vrijdag 4 oktober 1968. Publiek
en pers waren laaiend enthousiast.
Fournet was toen juist een- maand tevoren benoemd
tot artistiek leider van het R.Ph.O., de functie die
hij op 1 september 1973 neerlegde en die Edo de
Waart op dezelfde datum van hem overnam.
Philips zal het Requiem in het volgende weekend,
aan het einde van twee weken gastdirectie van
Jean Fournet, opnemen, echter niet dan nadat het
prachtige werk aanstaande vrijdag nog eens in het
vierde Z-concert van het seizoen hernomen is.
Dezelfde solisten
Evenals in 1968 nemen de sopraan Elly Ameling en
de bariton Bernard Kruysen de solopartijen voor
hun rekening. Ook het Groot Omroepkoor zal net
als toen zijn zeer gewaardeerde medewerking aan de
Rachmaninow Dodeneiland
Saint-Saëns - Tweede pianoconcert
Beethoven - Vijfde symfonie
uitvoering en aan de plaatopname verlenen. Het koor dirigent: Edo de Waart
heeft het Requiem ingestudeerd onder leiding van solist: Paul Schenly, piano
Frans Muller. Het belooft dus donderdag op zijn
minst een reprise van een fantastische uitvoering
te worden. Het is bekend dat de toegangsprijs van
de Z-serie bewust laag is gehouden: f 8,-, en voor
65-plussers en CJP-ers f 4,— voor de gehele zaal.
Vooral de jongeren zouden wij van deze plaats af
willen aansporen te komen luisteren. Het zou best
eens kunnen, ja het is bijna zeker dat deze met
zoveel liefde geschreven muziek, juist hen bijzonder
aanspreekt.
Messiaen: L'Ascension
Fauré's Requiem wordt in het concert van donder
dag voorafgegaan door L'Ascension, vier symfo
nische werken door Olivier Messiaen.
Gabriel Fauré componeerde zijn Requiem-mis, opus
48 - een van zijn weinige werken voor solisten, koor
en orkest in 1887. De componist was toen tweeën
veertig jaar.
vrijdag 28 februari, 20.15 uur, de Doelen
abonnementsconcert Z
dirigent: Jean Fournet
solisten: Elly Ameling, sopraan
Bernard Kruysen, bariton
m.m.v. het Groot Omroepkoor
Messiaen L'Ascension
Fauré - Requiem
donderdag 6 en vrijdag 7 maart, 20.15 uur de Doelen
abonnementsconcerten F en A
dirigent: Jean Fournet
solist; Claude Helffer, piano
Rjvel - programma ter gelegenheid van zijn
100ste geboortedag
Alborada del gracioso
Pianoconcert in G
Rhapsodie espagnole
Le tombeau de Coupprin
Daphnis et Chloé, 2e suite
dinsdag 11en woensdag12 maart,20.15 uur de Doelen
abonnementsconcerten CD en CW
Zoals gebruikelijk zien wij de oplossing
van deze puzzel van u tegemoet,
uitsluitend per briefkaart aan „Met
andere Woorden Postbus 5204, Rot
terdam.
De oplossing moet uiterlijk op 4 maart
in ons bezit zijn. De prijswinnaars
worden dan weer bekend gemaakt in
J~ donderdag 6 maart.
de kran t v<
-. pap: 43. soort'
kramp; 44. titel van bisschop (afk.);,
45. groente; 46. kledingstuk; 47
oosterse titel; 48. slede rijden 50
keur; 51. lidwoord; 5 2. hoofd van dier;
53. opgelucht ademhalen; 54. gemeen-'
te lij k (afk.); 55. gemcentewcide; 56
Europ. organisatie (afk.); 57.
Als oplossing moet uitsluitend worden
ingezonden het aantal letters H dat in
deze kruiswoordpuzzel voorkomt.
HORIZONTAAL: 1. lijken (op); 7.
tijdelijke staking; 11. hoogstaand; 12.
vreemde munt; 13. vlug; 14. inkeping;
15. speculatie; 16. waterrijk weiland;
18. dieet houden; 19. buitendijks land;
20. titel (afk.); 21. soldatenkost; 22.
windrichting (afk.); 23. kunstgreep;
24. om te condoleren (afk.) 25. Europ.
land; 26. bel; 27. water in N-Brabant;
28. deel v/hjaar; 29. weldoorvoed; 30.
wee; 31. troep honden; 32. op zekere
plaats; 33. dwingen; 35. plaats in
N-Holland; 36. precies; 37. maand
(afk.); 38. opschudding; 39. raam-
scherm; 40. visnet; 41. vogelbek; 42.
been; 43. bijwoord; 44. voorzetsel; 45.
laks; 47. speelgoed; 48. vluchtig; 49.
maanfase (afk 50. ankerplaats; 52.
adviesinstelling (afk.); 53. haag; 54.
helper (afk.); 56. akker; 57. meisjes
naam; 58. ronddraaien; 61. schikking;
62. alvorens; 63. zeer talrijk; 64. voor
zetsel; 65. hoeveelheid; 66. iedereen;
67. werktuig; 68. bijbelboek. 66.
vogelbek; 71. vleeswaar; 72. in de
knoop; 73. vlaktemaat; 74. chirurgisch
ingrijpen; 75. soort tas; 76. stap; 77.
troefkaart: 78. vermogen; 79. bloei-
wjjze; 80. achting; 81. ministerie
(afk 82. vogel; 83. voorzetsel; 84.
ex-eiland; 85. kunstmest; 88. fatsoen
lijk; 86. varkensvoer; 90. jongensnaam
(afk.); 91. Wcstduitse stad; 93. bedrag;
94. klap: 95. halsboord; 96. zoon van
Noach; 97. voegwoord; 98. kleuterver-
blijf; 100 oosterse titel; 101. goudge
halte; 102. soort groet; 103. vogel;
104. insekt; 105. rivier in N-Brabant;
106. laatste stuk; 107. pasta; 108.
boekhoudterm (afk.); 109. Engels ge
wicht (afk.); 110. voeg; 111. familie
lid; II 2. zoogdier; 113. naar hij meent
(afk.); 114. drinkgerei; 115. voertuig;
116. windstreek: 117. hond; 118.
plaats in N-Holland; I 19. hogepriester;
120. andere naam voor Noach; 121.
I 22. zeer gevoelig; 1 23. hinderen.
VERTICAAL: I. wegnemen; 2. andere
naam voor Ezau; 3. mal; 4. inhouds
maat (afk.); 5. straf, 6. opening; 7.
Nederl. rivier; 8. rauw; 6. orgaan; 10
1li SsS*";98 T„(„slcn7
provincie (afk.); 23. lijst: 25.
e doorgang: 26. vreemde munt;
ienst; 28. twist; 26. achten; 32.
i: v) kruiperig; 34. ten honderd
3;\ contact; 37. ondernemings
vorm talk 39. dierenverblijf; 41.
2
i
9
s
6
7
8
9
10
r
U
13
19
II
r4
12
13
,9
15
r4
1 'A
n
19
20
r4
21
r4
22
22
23
23
29
25
r4
26
27
28
IS
19
v4
29
30
31
32
32
33
9
39
r4
3S
36
3?
38
r4
39
r4
90
91
91
92
92
r4
93
r4
99
95
95
9b
sT
V7
98
90
99
r*
50
SO
SI
r4
S3
5k
59
SS
r4
Sb
57
57
58
SS
59
60
r4
61
61
63
69
6 S
65
-ij
r*
66
67
68
68
69
69
70
71
?l
f4
72
73
73
?v
79
75
75
76
77
76
77
r4
8
79
S
79
r4
80
91
81
82
8i
83
r4
89
is
85
Èi
87
88
89
r4
89
r4
90
91
91
92
33
r4
99
9S
94
96
9?
97
98
98
99
r4
00
01
101
102
161
03
109
r4
05
'06
06
'07
07
08
r4
109
09
10
10
S
1 n
r4
112
r4
13
119
n
115
IS
96
16
V4
17
118
18
S
19
l
lo
r4
21
122
Kf
der; 83. om afscheid te nemen (afk.);
84. tijdmaat; 85. krul; 86. sierplant;
87. godin v/d dageraad; 88. meisjes
naam; 89. muggelarve; 91. dqel v/h
jaar; 92. groot gevecht; 93. snijwerk-
tuig; 94. apostel; 95. bekoorlijkheid;
96. plaats in N-Holland; 97. Europ
61. jongensnaam: 62. liefkozing;
prul; 66. plaats in NOpolder; 68.
stelling; 69. scharnier; 70. zeer; 71.
genezen; 72. stuk papier; 73. gauw; 74
weg; 75. herziening: 76. aantrekkelijk
heid; 77. vaartuig; 78. glansmiddel; 79
plezier; 81. procent (afk.); 82. hoen-
rund; 102. zwarte stof; 106
schildcrsgerci; 107. amtshalve (afk.):
108. landbouwgod in; 109. loper; 110.
deel van Sumatra; 112. smerig; 113.
plag; 114. schenkgerei; 115. aanw.
v.n.woord; 1 16. Engels telwoord; 1 17.
insekt; 118. vaartuig (afk.) 121 soort
onderwijs (afk.).