NEDERLANDSE MILJARDEN IN SPAANSE OBJECTEN
l
t
Zonnig I
trekken
Zuiden
Waarom investeren
Oorzaak en gevolg..... zichtbaar op de Canarische Eilanden.
DINSDAG 25 MAART 1975
Het feit dat in deze zonnestad met
straks vijfduizend zielen ook ontspan
ning moet worden geboden, houdt
verband met de hier toegepaste formu
le. Wie aan de Costa del Silencio zijn
geld belegt in een woning (prijzen
tussen de 55.000 en 165.000 gulden)
gaat functioneren als radertje in een
vernuftige machine.
Appeltjes van Oranje
Volgens de heer M. C. van Hoeven,
secretaris van de reeds genoemde
vereniging „Buitenlands Bezit", staan
reeds 200.000 bezittingen in Spanje op
naam van landgenoten. Ze variëren van
vrij gammele buitenhuisjes tot toren
flats met honderden appartementen.
Omspoeld doofde warme golfstroom,
op vier graden ten noorden van de
kreeftskeerkring, ligt het 2000 vier
kante kilometer omvattende Tenerife
in de branding van de Westeuropese
jacht op geluk, eeuwigdurende zonne
schijn en als het kan ook nog finan
cieel voordeel. Hoewel Belgische
eigenaren verre in de meerderheid zijn
hebben landgenoten hier zeker al voor
acht miljoen gulden gei'nvesteerd.
Elke maand trekken er mee naar het
beloofde land, onder leiding van de
heer J.C. de Bie, die binnen onze
grenzen de verkoop onder zijn beheer
heeft. Deze bezichtigingsvluchten zijn
niet extreem goedkoop en worden
evenmin terugbetaald als koper en
verkoper tot overeenstemming komen.
Land van belofte?
De tijd dat drommen mensen zich
door lokprijzen lieten verleiden om
een weekeindje naar Spanje te vliegen
en op de heenreis al royaal met de
champagne werd omgesprongen, be
hoort langzamerhand tot het verleden.
Enkele jaren geleden kwam de beun
hazerij iri deze sector'tot een ongeken
de bloei. Zeker honderd maatschap
pijtjes, agenten en andere bemiddelaars
wierpen hun spierinkjes uit om kabel
jauwen te vangen. Voormalige hande
laren in pornografie, vertegenwoor
digers zonder werk en avonturiers hiel
den er dermate kwalijke praktijken op
na, dat zij veel wantrouwen zaaiden.
Het misbruiken van Mies Bouwman's
naam ais voorbeeld-koopster, was
slechts een kleine variant in hun
wervingsmethoden, die tal van mensen
een financiële strop bezorgden. Of
schoon ook nu nog verdachte
bureautjes functioneren - zij oefenen
soms aantrekkingskracht uit op men
sen die hun „zwart geld" willen beleg
gen - is er toch sprake van een stabili
satie. Evenals in het toerisme begint
zich het verschijnsel af te tekenen van
een afvalrace, waarin alleen de grootste
en betrouwbare organisaties zich
weten te handhaven.
Dit -wordt in de hand gewerkt door
veel strengere voorschriften van de
Spaanse overheid. Deze heeft lang de
woekering van volslagen ordeloze ur
banisaties toegestaan, maar legt nu in
toenemende mate normen op aan
bouwen en investeren en maakt veel
meer werk van allerlei belastingaan
slagen.
Tweede huis
In ons land heeft een vereniging als
„Buitenlands Bezit" met thans 17.000
leden (voor driekwart in Spanje
geïnteresseerd) veel malafide bemid
delaars wind uit de zeilen genomen,
door een betrouwbare voorlichting.
Een zwarte lijst vermeldt de onbe
trouwbare adressen. Ook daardoor is
het aantal verkoopadressen sterk ver
minderd. Een boek als „Uw tweede
huis onder de zon" van George F.
Haspels en het werkje „Vestiging als
particulier in Spanje" (een uitgave van
de Nederlandse Ambassade te Madrid)
hebben ook velen voor een misstap
behoed.
Allerlei clausules, condities en situaties
zijn dermate ingewikkeld, dat bijstand
van deskundigen gewenst is, vooral nu
drommen „amateur-beleggers" op deze
markt hun intrede hebben gedaan.
Evenals op andere levensterreinen is er
sprake van een zekere nivellering.
Vroeger bleef het kopen van onroeren
de goederen voorbehouden aan een
kleine kring van welgestclden, dikwijls
zelf begiftigd met voldoende zakelijk
inzicht om de eigen boontjes te dop-
Dc nieuwe lichtingen adspirant-kopers
hebben temeer omdat een taalbar
rière overwonnen moet worden op
dit terrein hulp nodig. Velen van hen
zoeken zon en rendement in Spanje,
voor hun in de detailhandel of het vrije
beroep vergaarde spaarcenten. Voor de
groepering die niet veel meer daji een
halve ton kan uitgeven waren en zijn er
tal van aanbiedingen. De nieuwste of
ferte is financiële deelneming in een
gigantisch caravanpark aan de ('oio
d'Azur in Frankrijk. Certificaten van
f. 4500,- geven recht op een staan
plaats, die^n de toekomst veel geld
De kleur van het bij voorkeur met azuur verge
leken water van de Atlantische Oceaan voldoet al
evenzeer aan de verwachtingen als de tempera
tuur. Direct na het ontbijt buigt verier knie zich
voor het opperwezen van een nieuwe cultus: de
zon. Glimmend van zonnebrandoliën en sprays
en pasta's liggen de gisteren met een Boeing 707
aangevoerde gasten op hun roosters, de ogen
gesloten" en krachtens hun gelaatsuitdrukking
bereid tot een totale overgave aan het mysterie.
Want een wonder blijft het. Ruim vier uur
vliegen waren toereikend om sneeuwvlokken en
gure wind te vervangen door een paradijselijk
klimaat, waarin Celcius' graadmeter het 25 plus
streepje reeds vóór de lunch overschrijdt. In deze
subtropische tuin van de Hesperiden bekommert
niemand zich meer om de toenemende werkloos
heid, fabriekssluitiogen, grillige beursnoteringen,
de barre inflatie en onheilsprofetieën van de Club
van Rome.
Aan het tafeltje naast mij wordt aan
deze duizelingwekkende som weer
zo'n f. 75.000,- toegevoegd. Een tot
welstand gekomen banketbakker uit
'sGravenhage tekent het contract, dat
hem eigenaar maakt van een compleet
ingerichte woning aan de zuidkust van
Tenerife. Aan de lunch in het open
restaurant „Bar B.Q" wordt deze
transactie onder het genot van een fles
wijn beklonken, terwijl buiten mans-
hoge cactussen een nog lieflijker ac
cent geven aan een minder stekelige,
exotische bloemenweelde.
De beleggings- en verhuizingsdrift ge
richt op zuidelijke landen, duurt voort.
Het wordt door velen ervaren als een
verbazingwekkend teken des tijds, dat
huidige ontwikkelingen daar geen ver
andering in hebben gebracht. Noch de
oliecrisis en recessie verschijnselen in
het welvarende deel van Europa, noch
onlusten in bestemmingen als Spanje
en Portugal hadden een sterk negatief
effect.
Toen Franco's beulen onlangs hun
middeleeuwse worgpalen gebruikten
om slachtoffers van het regiem te
executeren, hielden alle makelaars
even de adem in. Maar na ee"n korte
aarzeling vroegen weer nieuwe klanten
om informatie. Zelfs het Sofico-de-
bacle bleek geen afschrikwekkende in
vloed te hebben op adspirant-kopers,
hoewel het failliet van deze beleggings
maatschappij - de grootste in Spanje -
- voor tal van mensen catastrofale
gevolgen had. Tot de gedupeerden
behoren honderden Nederlanders.
Beleggingen en toerisme bezorgen veel
Spaanse arbeiders werk
De Canarische Eilanden oefenen een
magische aantrekkingskracht uit op
beleggers en toeristen, omdat zij een
zonnegarantie kunnen geven voor
twaalf maanden per jaar. Het klimaat
van welke Costa in Spanje dan ook
moet in vergelijking met deze vanouds
„Gelukzalige Eilanden" van enige wis
pelturigheid beticht worden, zeker in
winteren voorjaar.
Op dit evenwicht in de natuur heeft de
Belg Michel A. Huygen zijn betrouwen
gesteld, toen hij als eerste naar de
verlaten zuidkust van Tenerife trok om
voor zonaanbidders een tehuis te stich
ten. Dit project nadert nu de vol
tooiing. Het wachten is nog op fantas
tische elementen als een onderwater-
spijszaal in de zee met een duikboot-
verbinding naar de wal, waarin de
gasten van hun spijzen kunnen ge
nieten terwijl buiten vissen in schit
terende kleuren waarneembaar zijn en
op gezette tijden mogelijk een ballet
van waternimfen.
Een 36-graden bioscoop en conferen
tiezaal zoals nu alleen Moskou en
Disneyland nog maar bezitten, het
Bouw en beplanting hand in hand
Ten Bel koopt niet alleen de bouw
grond, zorgt zelf voor electriciteit,
water, wegen en trekt via een eigen
aannemerij de complexen op, maar
behartigt ook de exploitatie. De
meeste eigenaren kunnen zich nog-niet
permitteren om hier voorgoed hun
tenten op te slaan. Daarom geven zij
hun bezittingen aan Ten Bel in beheer.
Van heinde en ver stromen vakantie
gangers toe, om zich tijdelijk in deze
woningen te vestigen en zolang het
evenwicht tussen vraag en aanbod niet
verbroken wordt, levert dit systeem
een aardig rendement op, variërend
van zes tot acht procent netto. Alle
kosten zijn dan reeds betaald door de
organisatie, die een heel leger van
kamermeisjes in muisgrauwe schorten
tuinlieden, onderhoudsmonteurs, was
vrouwen en bewakers in dienst heeft,
alle belastingen aan de Spaanse over
heden betaalt en op tijd zorgt voor
vernieuwing of reparatie van het com
plete interieur, dat bij de koop is
inbegrepen. Restaurants, zwembaden,
sportaccommodaties, bars, sauna's,
duikscholen enz. veraangenamen het
verblijf voor vaste bewoners en huur-
Inflatie
De grote buit verwachten veel mensen
met speculatieve neigingen van een
waardevermeerdering. Ook in Spanje
schrijdt de inflatie voort (vorig jaar tot
het schrikwekkende percentage van
17,5) en derhalve stijgen onroerende
goederen snel in waarde.
moet gaan opleveren voor de belegger.
Portugal
Voor de beter-gesitueerde blijft er an
derzijds de mogelijkheid om zich met
terwoon te vestigen aan goudkusten,
zoals in het Portugese vissersdorpje
Carvoeiro, waar 130 stijlvilla's worden
gebouwd van gemiddeld tweehonderd
duizend gulden. Pakhorst International
heeft daar al f. 20 miljoen in geïnves
teerd. Het merendeel van de kopers
Komt uit Nederland en neemt de on
zekere politieke situatie in Portugal
kennelijk voor lief. Bij verhuur als
vakantiewoning kost zo'n villa f. 700,-
per maand.
Angst voor een links bewind met als
uitvloeisel daarvan nationalisatie, wil
de zon wel eens even verduisteren, ook
in het domein van Ten Bel, waar men
volgens een landgenoot gehuisvest is
„aan de voet van Gods Troon". Zo
immers wordt de met sneeuw bedekte
Teide genoemd, Spanje's hoogste berg,
die tezamen met een langgerekte keten
als uitloper, het eiland verdeelt in twee
lange repen. Aan de zuidkant schijnt
altijd de zon, in het noorden valt de
regen, met als gevolg een véefl grotere
vruchtbaarheid.
Het overwegend dorre landschap noch
de afwezigheid van een strand, kunnen
hier echter de stemming bederven,
evenmin als nieuwe geruchten over
stakingen op het Spaanse vasteland.
„Een uiterst rechts regiem zou vesti
gingen als deze wel eens meer kwaad
kunnen doen dan een links", aldus de
heer J. C. de Bie. Hij kan wijzen op
een duidelijke economische integratie.
Ten Bel bestaat uit een ingewikkelde
bundeling van allerlei maatschappijen,
die deels als puur Spaans (de bouwon
derneming b.v.) staan ingeschreven en
de werkgelegenheid sterk bevorderen,
gezwegen van andere voordelen. In het
belendende vissersdorpje Las Galletas
wonen nu bijna uitsluitend werk
nemers van Ten Bel. Winkels en café's
doen er betere zaken.
Ergens rust
De grote promotor is Michiel A.
Huygen, bij wie alle draden van de in
meerdere landen gevestigde organisa
ties samenkomen, is toevallig ook op
het eiland. Zijn droom i$ bijna ver
wezenlijkt. „Rust zal ooit koopwaar
worden", voorspelde hij al jaren gele
den, toen in Spanje de grote woekering
van urbanisaties in working trad,
„koopwaar, die snel in prijs zal gaan
stijgen".
Straks zullen over dat bijna 50 hectare
grote terrein (waarvan slechts 15 pro
cent wordt bebouwd) volstrekt ge
luidloze, electrische wagentjes rijden,
die in beweging komen zodra een
munt in de gleuf is geworpen.
Dan worden alle auto's geweerd. Nu al
meen ik 's avonds een spook te zien,
als plotseling de bewaker in mijn
pueblo „Frontera" opdoemt als be
stuurder van een snelle electrische
fiets.
Er zullen nog miljoenen ten koste
worden gelegd aan groenvoorzieningen
in dit kunstmatige paradijs, waar on
danks de aanwezigheid van nachtclubs
en discotheken de rust blijft overheer
sen, voor wie daar de voorkeur aan
De afstand tot het straks in gebruik te
nemen nieuwe vliegveld, waar ook de
grootste Jumbo's kunnen landen, is
toereikend om die stilte in de toe
komst te waarborgen. Terwijl de mid
denstanders uit Aalst en Brussel zich
laten rondleiden ^n een dokter (medici
•••zijn Ms groep Bêflstótkst vertegëftwoor-
digd) zich buigt over de blauwdrukken
van Maevilla (een complex hoog op de
rotsen met schitterend zeezicht) voel
ik me zon en azuurblauwe oceaan ten
spijt even op bezoek bij een industrie.
Ten Bel wordt immers geregeerd door
computers, van de bouw (met door
deze breinen voorgeschreven prefabri
cated elementen) tot aan de maal
tijden, overigens uitstekend van kwali
teit en vergezeld van gratis wijn. Maar
het zijn de toeristen die de zaak in
evenwicht moeten houden. Als zij niet
meer komen, is het gedaan met de
rendementen.
Niets wijst er overigens op, dat zij
thuis zullen blijven, zolang zich geen
ernstiger complicaties voordoen. In
tegendeel, de trek naar met name de
Canarische Eilanden neemt toe. Waar
elders krijgt men tenslotte zomer en
winter 150 peseta's uitgekeerd, voor
elke dag dat de zon niet schijnt?
LEOJ. LEEUWIS
Is het een vlucht uit de werkelijkheid, die deze 185 middenklassers er
toe heeft bewogen om zich naar het zuiden te spoeden om daar
eventueel hun spaargelden te investerenAlle sombere voorspellingen
ten spijt duurt de hausse in zonne-beleggingen voort. De toch niet als
roekeloos bekend staande Nederlanders hebben naar een ruwe
schatting van de vereniging „Buitenlands Bezit" te Zoetefmeer nu al
enkele miljarden in onroerend goed in Spanje gestoken, afgezien van
hun belangen in andere naties met doorgaans gunstige klimatologische
omstandigheden.
amfitheater, de jachthaven en een vijf
sterrenhotel (350 bedden) met de
naam „Los Guances" gaan een neder
zetting completeren, tot op heden
uniek in de toch wel vindingrijke
wereld van hen die ons zonnesyn-
droom exploiteren.
Kermisvermaak
Ten onrechte zouden deze zaken de
indruk kunnen wekken, dat hier op de
vulkanische bodem kermisvertier
wordt geboden. 4 ét complex van Ten
Bel is dermate verschillend van welk
toeristengetto ook, dat velen het als
een herstellingsoord beschouwen. In
zeven afzonderlijke wijken (pueblos) is
vrijwel uitsluitend laagbouw toegepast
en dank zij miljoenen, voor aanleg en
onderhoud beschikbare peseta's, ont
spruit aan de eertijds dorre grond een
waar lutthof.