mm'
f800.-
BLINDENBOND
HELPT BLINDEN
IN GHANA
MET DE Dim-cruise per Tor Line
HAVENLOODS naar
OPREIS Zweden
Kardinaal Stefan Trochta
1750
Korting
op deze
keuken!
termeulen
termeulen
Ter gelegenheid van 50-jarig jubileum
termeulen
- &s&;pruzen in alle kwa-
a, srrud.* 2.Per. ssirsak*mcrs me' b"d of
BERBER
tapijttegels
termeulen
bruynzeel
DE HAVENLOODS, DONDERDAG.3 APRIL 1975
Er is badzeep en badzeep
Nu kan iedereen zich de luxe van
Vinolia badzeep veroorloven. Kies
uit de vijf heerlijke geuren:
Trés Chic, Witte Seringen,
Perfection, Blue Rose en Green
Cologne. Een stuk weegt 180 gram
en kost u nu geen f 2,10 maar
slechts
Smalstrook-parket heeft een
enorme ruimtewerking, ideaal
dus voor krappe kamers. Aardige
bijkomstigheid: smallere stroken
geven minder afval in de zagerij,
daardoor is 'smal- "J
strook' f 4,- tot
f6,- per m2 goed
koper dan de'noi
male' Uniski vloeren,
die op hun beurt weer
f 4,- tot f 10,- goedkoper
parket
Stereo auto cassette-recorder.
Geniet ook in uw auto van een
perfekte stereo weergave van
compact cassettes. De recorder heeft
een hoog uitgangsvermogen (2x3
Watt), hoge en lage tonen instelling,
een knop voor versneld doorspoelen,
en een balansschuif-regelaar voor de
linker en de rechter luidspreker. U
kunt de recorder zelf moeiteloos ir
bouwen in iedere auto met 'n 12-
Volts accu installatie. Deze stereo
recorder koopt u nu met bevesti
gingsmateriaal voor
Bijpassende luidsprekerset (2 stuks,
liggend model voor op de hoeden-
ink) voor f 22,-
De Nederlandse Christelijke Blinden-
bond NCB bestaat dit jaar vijftig jaar,
ter gelegenheid van dit jubileum voert
de bond een speciale actie om blinde
medemensen in Ghana te helpen. Gha
na heeft het hoogste percentage aan
blinden van de gehele wereld, oorzaak
js een klein vliegje dat zijn broedplaats
heeft langs de rivier de Volta, die
dwars door dit land stroomt. In het
gebied langs de rivier de Volta zijn in
het totaal een miljoen blinden. Mensen
die door hun familie aan hun lot
worden over gelaten en zich slechts in
leven kunnen houden door bedelarij.
Om deze mensen te leren opnieuw een
menswaardig bestaan op te bouwen en
om genezing van de ziekte, in het
beginstadium, mogelijk te maken wil
de NCB zich inzetten. De actie van de
NCB richt zich voorlopig op de hulp,
vooral medicijnen en materiaal, aan
50.000 blinden. Motto van de actie is:
50.000 tientjes voor 50.000 blinden.
Want al met tien gulden is het mogelijk
medicijnen voor de genezing van de
rivierblindheid te kopen, of materiaal
aan te schaffen voor de revalidatie van
deze mensen.
Rivierblindheid
Rivierblindheid wordt veroorzaakt
door de wormen van het zogenaamde
Si-vliegje, via het rivierwater komen
deze wormpjes in het lichaam van de
mens en verzamelen zich daar op
verschillende plaatsen. Indien deze
wormpjes in het oog komen sterven ze
en laten een kalkachtige neerslag na op
het oog, die blindheid veroorzaakt.
Met behulp van medicijnen is het
mogelijk deze ziekte in het beginstadi
um in meerdere of mindere mate te
genezen. Maar daarvoor is geld nodig.
De mensen die min of meer genezen
zijn moeten leren om zich met hun,
vaak, beperkte gezichtsvermogen te
redden, in hun levensonderhoud te
voorzien. Via de zending in Oegstgeest
krijgen zij les van landbouwkundigen
en leren zo het land te bewerken. Op
het moment wordt er al 16.000 vier
kante kilometer ontgonnen door blin
den of mensen met een beperkt ge
zichtsvermogen. Hierdoor zijn zij in
staat een menswaardig bestaan te lei
den, onafhankelijk van bedelarij of
familie. Voor dit project is materiaal
dus geld nodig.
Voor dit geld, voor voorlopig 50.000
blinden, wil de NCB zorgen. Als men
deze actie steunt verzekert de NCB dat
het geld inderdaad in dit project wordt
gestoken. De bijkomende kosten aan
administratie en propaganda wordt ge
heel door de leden van de bond zelf
gedragen, zodat het gestorte bedrag
ook inderdaad in zijn geheel in het
project gestoken kan worden.
Contacten
In Rotterdam en omgeving wordt deze
actie geleid door de heer W. van
Oortmersen. „Het is hard nodig dat
deze mensen geholpen worden, als je
hoort wat voor toestanden daar heer
sen, dat is werkelijk verschrikkelijk.
Tijdens de jubileumviering van de NCB
heeft een zendeling uit Ghana, ds.
G. D. E. van Veldhuizen hier nog over
vertelt", vertelt de heer Van Oortmer
sen. Op het moment is hij druk bezig
om allerlei instanties enthousiast te
maken voor de actie. „Ik ben op het
moment bezig met de kerken in Rot
terdam-Zuid, waar ik woon. Want ten
slotte heeft niet iedereen giro en dan
kunnen de mensen hun gaven storten
in bussen in de kerken. Omdat ik zelf
ook blind ben is het echter vaak
moeilijk om alles te regelen, je bent erg
afhankelijk, kunt geen gebruik maken
van het openbaar vervoer en noem
maar op. Daarom is het erg moeilijk
om contacten op te bouwen met men
sen, die mee willen helpen. Ik zou
graag willen dat alle kerken in Rotter
dam een collectebus voor dit doel
lieten plaatsen. Maar het is niet uitslui
tend een christelijk probleem, iedereen
zou mee moeten helpen. Misschien zijn
er wel bedrijven die een, twee, drie....
Het vignet dat door de
Rotterdamse actievoerders
van 50.000 tientjes
50.000 blinden wordt
gebruikt op folders en stickers.
misschien wel tien blinden voor hun Oortmersen. Zijn adres is: V
rekening willen nemen, clubs, scholen weg 51, telefoonummer 842725 Wil
£lt,enTaatWmendhelP?n; £V,en wil men dlrect aan dez^cüeïetaemS
helpen laat men dan a stublieft contact dan kan men geld storten op giro
met mij opnemen aldus de heer Van 55.69.00 van de NCB in Den Hafg.
Ideaal voor in de auto zijn deze
musicassettes met achtergrondmu
ziek. U kunt kiezen uit meer dan
15 cassettes, in diverse genres. O.a.
accordeon, dixieland, country,
dansmuziek, draaiorgel, rock roll
en Tijuana-sound. De cassettes kos
ten nu per stuk slechts
Wpf Andere Woorden
De oplossing van de puzzel „Met an
dere woorden" in De Havenloods van
vorige week was: in de puzzel komt 34
x de letter A voor.
Uit de vele goede inzendingen zijn de
volgende prijswinnaars te voorschijn
gekomen: R.A. den Hollander, Aert
van Nesstraat 2 te Hendrik Ido Am
bacht; Mevrouw E. Brouwer, Meester
Kesperweg 83 te Ridderkerk en Me
vrouw Verhart, Menadostraat 9 te
Vlaardingen.
Deze prijswinnaars krijgen tien gulden
thuis gestuurd.
van Perzische tapilten rffi'
if DERAG
Grootste collectie tegen zeer \'u
iji wu leveren uitsluitend i(«
PvE.?S?oïïa«IA^JTEN
100 pet. garantie.
DERAG
Van 7 t/m 10 mei iia _B
Ons blad organiseert in samenwerking met Reisbureau Lissone-Linde-
man/Ruys een originele mini-cruise per Tor Line naar Gotenburg in
Zweden. De prijs per persoon is f345, all-in. In die week valt
Hemelvaartsdag en u zult zich wat gemakkelijker vrij kunnen maken.
Inbegrepen is een treinretour 2e klasse vanaf elk station in Nederland
Tori ine busvervoer van het Centraal Station Amsterdam naar de
Suezkade waar u aan boord stapt van de Tor Hollandia.
De overtocht Amsterdam-Gotenburg is f 90,- extra per persoon,
uit keer gebaseerd op accommodatie in Busvervoer van de terminal te Goten-
vierpersoons hutten op het D-dek. burg naar Hotel Europa of Hotel Opa-
Deze keer zijn wij dus NIET uitgegaan len (beiden eerste klas hotels) en terug
b^chlkhLr m Ho'n 'T 's «begrepen evenals één nacht Hotef
f 305 per persoor PnjSte ^°[enbur8 met ontbijt, op basis van
soons hutten D-dek kost f60, extra
per persoon. Toeslag voor accommoda- WOENSDAG 7 MEI- 1130 uur ver-
tie in 2-persoons hutten A-dek kost trek.
schelling MEUBELEN groothandelsgebouw
DONDERDAG 8 MEI: aankomst Gö-
teborg. In de middaguren, dus nadat u
zich eerst heeft kunnen verfrissen in
het hotel, een stadsrondrit van onge
veer twee uur per touringcar met
Nederlands sprekende gids. VRIJDAG
9 MEI: ontbijt in het hotel. Om
ongeveer 10.00 uur vertrekt voor een
5-uur durende fjordentocht in luxe
touringcar met Nederlands sprekende
gids. Inclusief lunch.
Op de terugreis van deze toer wordt
nog het overbekende „Frölunda Torg"
shoppingcentre aangedaan waarop ver
voer naar de Tor Terminal volgt. Om
21.00 uur vertrekken we op weg naar
Amsterdam waar wij op zaterdag 10
mei om ongeveer 21.00 uur aankomen.
U dient in het bezit te zijn van een
geldig paspoort. Tevens is in de prijs
inbegrepen een reisongevallen-bagage
verzekering, alsmede een annulerings
verzekering (uitsluitend bij ziekte en
overlijden).
Het aantal plaatsen is beperkt. U kunt
boeken bij al onze agentschappen
waarvan u de adressen op de eerste
Duo-pagina van elke Havenloods kunt
vinden en bij VANDERK.AAY reizen,
Beethovenlaan 1, Nieuwerkerk aan den
IJssel. U kunt ook rechtstreeks bellen
met 31.21.70 en vragen naar mej. V.d.
Eijk.
Een paar weken geleden stond er in de Havenloods in „Zeg nou zelf" een vraag
van de Heer H., waarom in de Katholieke pers zo weinig aandacht is besteed aan
nel overlijden van Stefan Trochta, kardinaal en martelaar. (6 April 1974). Hij
vermoedt daarachter kerk-politieke redenen en links-politieke invloeden, waar
door men veel meer aan gemartelden op andere spanningsgebieden denkt dan aan
de geloofsgetuigen achter het IJzeren Gordijn.
We vroegen aan de heer H. om nadere gegevens over deze ons onbekende
kardinaal en de lezers mogen zelf beoordelen, of deze man meer dankbare
gedachtenis verdient, dan hij tot dusver ontving:
Stefan kardinaal Trochta werd op 26 Maart 1905 in een bergdorp op de grens van
Moravië en Slowakije geboren. Hij studeerde in Italië en werd in 1932 in Turijn
tot priester gewijd.
Het leven heeft hem nooit in de watten gelegd. Zijn jeugd was één harde
leerschool. Als hij acht jaar oud is sterft zijn vader. Armoe is troef. Moeder wordt
Zi. ernstige uitputting. In plaats van studeren kan Stefan op het land gaan
priesteropleiding; katechese
't de jeugd van Don Bosco.
.om zijn voorkeur voor de arm
uit ervaring wat het betekent ai
Frappante overeenkomsten i
Don Bosco trekt hem aan:
sociale karakter. "Stefan wet
is niet moeilijk.
Eenmaal priester keert hij. terug naar Bohemen en gaat er onmiddellijk en
enthousiast aan de slag: als prediker,,pionier van het werk onder de verwaarloos
de jeugd en als docent. Hij valt op en wordt al gauw naar Moravka Ostrava
gestuurd: centrum van de ijzerindustrie en probleemgebied.
Hij sticht er een (te)huis voor kinderen van arbeiders in de mijnen en hoogovens
ondanks enorme problemen.
In 1936 vertrekt hij naar Praag: een jongensinternaat. Er komt een parochie bij
Trochja flet 2ijn kans schoon: de arbeidersjeugd en de verkennerij worden
groeit uit tot de jeugdpastoor van Praag; wordt internationaal
1,177' Vnn, ,6 SC?ïtS 6n u Van h,e' centraal comité van de jeugdorganisatie
Junak Dat levert hem ook buitenlandse contacten op.
1939: de nazi s bezetten zijn land en daarmee begint de vervolging van de Kerk in
centraal Europa. Het werk onder de verwaarloosde jeugd stokt en dat gaat
Trochta aan het hart. Het brengt hem onvermijdelijk in conflict met de bezetters
Zijn naam prijkt al gauw op de zwarte lijst. Arrestatie kan niet lang uitblijven
Door bevriende instanties komt hij weer vrij. Maar in '42 staat de zwarte wagen
van de Gestapo opnieuw voor de deur: het begin van een lange en zware
kruisweg.
Ook Trochta ontkwam niet aan het lot van zoveel dapperen in Europa die hun
strijd voor vrijheid en recht met gevangenschap moesten bekopen. Slaag, honger,
folteringen... in 1943 organiseert hij in het kamp Mauthausen een clandestien
kerstfeest. Zij worden betrapt en Trochta wordt gefolterd met de elektrische
verlichting van de geïmproviseerde kerstboom.
Dan volgt een dramatische dag: Trochta moet lijken van neergeschoten
medegevangenen op een kar laden, en naar de ovens rijden. Dat is hem te veel.
Uitgeput kan hij nauwelijks nog op zijn benen staan. Een bewaker trekt zijn
pistool en schiet hem neer. Trochta komt bij als hij op de kar tussen de lijken
ligt. Hij laat zich er af vallen en wordt langs de weg gevonden door een lotgenoot
die hem verzorgt en redt. Gevangenen getuigen van hem: „Een model priester en
een model kameraad. Altijd bereid zich op te offeren." Zijn geloof gaf hem
moed, innerlijk evenwicht en kalmte. Dat maakte zelfs indruk op zijn vijanden
Uit Dachau schreef hij in 1945: „Mijn grootste wens is weer thuis te zijn... als dat
niet mogelijk is, dank ik God eveneens. Hij had er toen al 3 jaar opzitten in de
kampen Dachau, Terezin en Mauthausen. Hij kwam er levend uit Terug in Praag
zet hij zich tomeloos in voor de wederopbouw van zijn land. Het levert hem een
bisschopstitel op en een nieuw kruis. „De tijding fvan de benoeming tot bisschop
Litomerice) is hier met grote voldoening ontvangen. Voor de congregatie is
een hele eer. Voor mij zelf een zwaar kruis en een ondragelijke
ntwoordelijkheid Het was inderdaad een moeilijke en zelfs gevaarlijke
opdracht. Dat zou de tijd uitwijzen. Hij accepteert en gaat weer onvoorwaardelijk
aan en in de slag. Het bisdom, in het zuiden van Bohemen, is verwoest en
chaotisch uit de oorlog te voorschijn gekomen. Er wacht hem een hopeloze taak-
liaan6'1 vluchtclingen- tekort aan Priesters; geen middelen....geen been om op te
Maar Trochta begint; schakelt iedereen in: „Mijn bisdom heeft dringend behoefte
geestelijke en materiele hulp. Er zijn voor het hele gebied, met die grote
107 priesters. Sommigen bedienen zelfs 12 parochies."
communistisch coup het
V toestand brengt. Trochta wordt de woordvoerder
"~U °°k het zwarte schaap. Als alles mislukt
Met grote voortvarendheid pakt hij de zaken
voor volwassenen; een weekblad...
In hoog tempo bezoekt hij alle 449 parochies en inventariseert zo de nood Hij
e/rVaa/t algauw de praktijk van zijn wapenspreuk: „werk, offer, liefde.
Mij bijt zich vast in zijn taak; verliest nooit zijn optimisme en zijn vertrouwen in
mensen; gaal de problemen niet uit de weg. Zijn takt, levendige intelligentie en
scherp onderscheidingsvermogen spelen daarbij een belangrijke en bevruchtende
rol. Door zijn sterke persoonlijkheid beheerst hij elke situatie.
Hij luistert, blijft glimlachen en rustig; en telt ook de mening van de gewone i
Met zi,n sterk en energiek karakter durft hij elke situatie en confrontatie
Kritieke situaties lost hij soms op met humor of een geestige opmerking.
Polariseren is hem vreemd, al gaat hij onrecht en schijnheiligheid vernietigend te
Dat alles levert hem niet alleen de bewondering, maar ook de genegenheid v
zijn volk op. Dat weten zijn vijanden, die dan ook met grote omzichtigheid
werk gaan en geniepig proberen hem in discrediet te brengen
Al zijn inspanningen lijken vergeefs als in 1948
land opnieuw in een rampzalige tot
in de moeizame onderhandelingen,
moet hij de tol betalen.
?oPlteZZ7erH°Jfgbg; 7ndterdruk}in3' T°rd en doodslag- massa-arrestaties en
folteringen. Het betekent ook de doodsteek voor het salesiaanse werk. Trochta
zelf krijgt huisarrest, wordt ondervraagd en tenslotte gearresteerd. Dat is begin
H'Jf. Proc:es eindigt op 23 juli 1954 met een veroordeling: „25 jaar
gevangenisstraf, verlies van burgerrechten wegens hoogverraad en spionage
gunste van een buitenlandse mogendheid (het vaticaan)
nZ'Zr 'a0ng wordt hi' T hct ene naar het andere concentratiekamp gesleept.
kriia, i onverwacht amnestie. Maar geen rehabilitatie. Bisschop Trochta
krijgt dwangarbeid: metselaar, schoonmakerOp die manier heb ik het
arbeidersmilieu beter leren kennen en vele vriendschappen gesloten. "Hij maakt
van ae nood een deugd.
De gevolgen van de jarenlange kwellingen, eerst onder de nazi's en later onder de
communisten, konden met uitblijven. Een hartaanval in '62 was de eerste
TeakornUtWh7i8',/hn verb"nning uit Praag bezorgt hem een tweede infarct. Ook
f'! 7 boven. De autoriteiten weigeren hem toestemming deel te nemen
aan het 2e Vaticaans Concilie. Niets blijft hem bespaard. De hoopvolle
gebeurtenissen in de lente van 1968 beleeft hij vanuit Radvanov. Zijn vonnis uit
omSreSIZ Z"n een
prvnrmopn mot een geschokte gezondheid, maar met een groot vertrouwen in de
1 de hemelse Vader... Ik heb gekeken in de afgrond van het
de menselijke ellende. Maar ik ben ook getuige geweest
-~°e °ffers waartoe de mens in staat is.
Jlüi gmt- mn VOren "f üan: herbouw en herstel van kerken en andere
eigendommen; nieuwe priesters, en een godsdienstige heropvoeding van de jeugd
"In I d mou™en maar weer opgestroopt", schrijft hij in die dagen.
Als de Kussen het land binnenvallen wordt de situatie opnieuw moeilijk Alles
hangt a van de voorzichtigheid en offerbereidheid van de leiders. Op dat
moment is Trochta de enige residerende bisschop. Fysiek een wrak blijft hij
^fwTroIhm ''Z 5 maart 7i maakt de Paus bekend dat
Stefan Trochta al in 1969 benoemd was tot kardinaal. Dat bleef geheim om de
vijand niet nog meer te prikkelen.
Ëe" g7lfZlnuenthOUS}aSme Slaat, door het land' -De Kerk wilde de verdiensten
.en van haar grote zonen erkennen en hem prestige en bescherming verlenen
deze hoge waardigheid. Maar wij hier denken, dat hij het is, die eer en
dig he id verleent aan het kardinaalscollege. "Nu is hij toch bezweken, 69 jaar
zes uur met een functionaris heeft hij nog maar
ervaringen, r.
mens, en in de hulp Vi
menselijk kwaad en i
van de meest edelmoedige offers w
industriële v'.r'6W' ««j i* purucmes.
hen onhoudbare toestand, ken appel op zijn salesiaanse medebroeders krijgt
respons na zijn noodkreet: „Iedereen is er van overtuigd dat dit
bisdom gered kan worden door het apostolaat van salesianen.
waardigheid
oud. Na een onderhoud
korte tijd geleefd.
6 A/tril 1974 - Precies een jaar geleden....
TehZZ ui 'e denken. Maar waarom juist aan hem? De kerk, waartoe hij
kerken wl Poh"ek zwa"rgecompromitteerd. Evenals vele andere
kerken. W,e trouwens komt me, schone handen door deze verwarde wereld
Gelukkig - het Evangelie discrimineert niet. Het zegt: „Denkt aan de gevangenen
alsof gi, me, hen gevangen waart, aan hen die mishandeld worden, al (mensen),
lichaam hebt. Gelukkig, er zijn hulp-organen, die dit zonder
,n}nest.y lntc'rnational. Denken aan: dat is werken voor
die ook
discriminatie di
hen. En ook: voor hen bidden:
Dr. K..1. Kraan.
FABRIEKS
PRIJZEN
50x50
5 jaar garantie O ft C
per stuk van 15,95 nu
Nederlands Textiel Centrum
Spanjaardstraat 41 Tel. 766246
ALLE HEUGAFELTTEGELS
TEGEN ALLERLAAGSTE PRIJS
Mijn dochter dicht.
M Dicht bij het raam
dicht zij haar verzen
want 't ligt nu eenmaal zo zegt zij
dat 't licht haar inspireert.
Vooral wanneer dat licht
invalt van opzij zegt zij.
Laatst las zij mij
b een van haar wrochtsels voor
't Ging zó:
Oh licht van opzij
Oh strijklicht
m Strijk mij
5 Strijk hem
Strijk haar
Strijk ons
Een ons bonbons
b Een negen en zeventig
Een halfje bruin
Vijfenzestig
Hier onderbrak ze. Hoor eens
jj 't Is eigentijds, modern, wanne
M niet mooi
vindt moetje 't maar zeggen,
mik zeg niets, zei ik.
b Nee, maar je kijkt zo:
Ze ging verder:
I Oh licht op licht, oplicht
Oplichter, oplichster
^Ster ligt op ster sper sperma
sperman spermanus janus
mine mine tien kilo aardappel
is er nog iets voor de stomerij?
kiere wie te
5 wie te kiere
I wie te kiere
wie te kiere
Paps, zei ze,
uit, dat wiete ^,c,c
H moet honderdeneenmaal gezegd...
en dus ook getikt
mZou jij dat willen tikken? Je tikt
zo vlug!
I Ja k ben daar een béétje getikt, zei
I...
Leen de Zwart
Merkjaponnen.
De beroepskleding van verpleegsters,
tandarts- en doktersassistenten,
pedicures, laborantes enz. is meestal
vrij prijzig. Daarom speciaal voor hen
deze aanbieding witte verpleegsters
japonnen. Ze zijn gemaakt van
makkelijk wasbaar polyester/katoen
(65/35). In diverse modellen en de
maten 34 t/m 52. Normaal betaalt
u zo'n 39 tot 59 gulden. Nu per
stuk slechts,
Bruynzeel geeft tijdelijk (tot 1
mei) forse kortingen op keukens met
apparatuur.
Zo maar een voorbeeld: deze
Alpha-keuken voorzien van
(jm)mM=WF - koelkast
Omi I
- wasemkap
- oven en kookplaat,
tijdelijk van f 5943.-
voor f 5143.-.
Bruynzeel Verkoopfiliaal, Westblaak 61, Rotterdam -Tel.oio-i i 7440
Hofman B.V.,Blauwhek 27, Maasdijk - Tel. 01745-4640
Hofman B.V., Gerrit van Assendelftstraat 7,-
^tUnenburg -Naaldvvijk-T-e1.0'740-2 4757 Hofman Maasdijk B.V.,
Markt 13, Delft - lel. 015-12 6400.