HAVENLOODS
Gebr.Henderickx geven
lezing over glasmozaiek
Politie rolt speelhol op
Janvaruferhulstbehang.
SCHIEDA
Glazenier een uitstervend vak
rUITLATEN-
NOG DEZE MAAND UITSPRAAK
IN ZAAK 'DOKTER MOERMAN'
Platanen moeten sneuvelen voor Buitensluit
op femina
SLAAPKAMERS
donderdag 2 oktober 1975 24e jaargang no. 75
HOOFDKANTOOR: PRINS HENDRIKKADE 14, ROTTERDAM. TEL. 132170.
Verschijnt op dinsdag en donderdag in ROTTER
DAM (rechtermaasoever), SCHIEDAM, VLAAR-
DINGEN, MAASSLUIS, HOEK VAN HOLLAND
KRIMPENERWAARD, CAPELLE EN NIEU
WERKERK A/D IJSSEL, BLEISWIJK, BERG
SCHENHOEK en BERKEL RODENRIJS e.o.
TOTALE OPLAAG 270.000
VLAARDINGEN Hoogstraat 122 - 010-352911
KRIMPEN A/D IJSSEL Veld en Beemd 25
01807 16899.
Spanje en wij
De afschuwelijke schoten die de
vuurpeletons zaterdagmorgen in
Madrid, Barcelona en Burgos
losten zijn tot in de verste uit
hoeken van ons werelddeel ge
hoord. Miljoenen mensen heb
ben gehuiverd toen ze het ver
schrikkelijke nieuws hoorden of
lazen. Machteloos en knarse
tandend zijn we bij onszelf te
rade gegaan wat we konden doen
Kónden we wel iets doen?
Jazeker, zaterdagmiddag zijn ve
le duizenden de straat opge
gaan om iets van hun afschuw te
doen blijken. Het Nederlandse
kabinet ging zaterdagmiddag
in Utrecht voorop, samen met de
oppositie. De minister-president
verwoordde wat op dat moment
bij vele leefde. Ook in het Rijn
mondgebied is duidelijk van gro
te afschuw van Franco's bewind
blijkgegeven. En vandaag zijn
we, als het goed is, twee minuten
stil om onze gedachten te bepa
len bij de slachtoffers van het
Spaanse bewind.
Maar wat daarna? Dat is nu de
grote uitdaging. We zouden ons
diep moeten schamen als we
bijzonder ernstige zaak zouden
laten zoals ze is en gewoon zou
den doen alsof er niets aan de
hand is. Onze regering moet zich
bezinnen op de diplomatieke be
trekkingen met Spanje; het was
een zeer verstandig besluit van
de regering om de ambassadeur
in Madrid terug te roepen en het
was verheugend dat ook grote
Europese landen als Groot-Brit-
tanië en West-Duitsland daartoe
overgingen.
Daarbij mag het niet blijven. Wij
zullen ook onze persoonlijke
houding ten aanzien van Spanje
moeten bepalen. Je kunt nu een
maal niet vandaag demonstreren
tegen Franco en volgend jaar
zomer net doen alsof er in Span
je helemaal niets aan de hand is.
Ieder voor zich moet uitmaken
wat hij doet of kan doen.
Je hoeft echt niet alleen maar
werkeloos toe te zien. In dit
verband verwijzen we o.a. naar
een organisatie als Amnesty In
ternational, die nog veel bredere
steun zou moeten krijgen. Aan
de ontwikkeling van wat wel het
„wereldgeweten" genoemd
wordt kunnen we allemaal ons
steentje bijdragen.
En laten de mensen die in dit
verband goede suggesties hebben
dit doorgeven. Ook onze kolom
men staan daarvoor open.
Provincies
LANGZAAM maar zeker komt
een stroom van reacties los op de
voorstellen van de regering tot
bestuurlijke herverkaveling van
Nederland, ook bekend als het
„26 provincies-plan". Dezer da
gen is het pre-advies van gedepu
teerde staten van Zuid-Holland
gepubliceerd dat in de komende
weken in deze provincie ter dis
cussie zal staan.
Helaas, maar niet onbegrijpelijk
is het college van GS van Zuid-
Holland verdeeld. De kleinst
mogelijke meerderheid zegt in
feite: vorm in de Randstad vier
provincies die de huidige drie
kunnen vervangen. Die vier zou
den rond de vier grote steden
moeten komen.
De grootst mogelijke minderheid
stelt voor het grondgebied van
de huidige provincie Zuid-Hol
land in drieën te verdelen en wel
ongeveer volgens de streekplan
indeling, m.a.w. rond Den Haag,
Rotterdam (ruwweg het huidige
Rijnmondgebied plus de Drecht-
steden) en Gouda Ook ons
spreekt deze laatste indeling het
meest aan.
Hoe het ook allemaal moge
worden, vast staat dat er straks
door de regering heel wat kno
pen doorgehakt zullen moeten
worden en het daarom nog wel
de nodige tijd zal duren voor de
herindeling een feit is. En daar
om zouden we er weer eens op
willen aandringen nu niet lang
meer te wachten met een „op
krikking" van het openbaar
lichaam Rijnmond dat best wel
eens als proefprovincie-nieuwe
stijl zou kunnen gaan fungeren.
E.J.M.
Splinternieuwe
WASAUTOMATEN
TE HUUR voor 5.25 per week I
ME0 B.V. Soetendaalseweg 12
Rotterdam, tel. 248000, 3 filialen
metz
auto
banden bM
SCHIEDAM - Zaterdag 4 okto
ber geven de gebroeders Hen-
derickx een lezing in het atelier
aan de Oude Sluis 7 over de ont
wikkeling van het gebrandschil
derd glas.
Met deze lezing, die geïllustreerd
wordt met dia's, willen zij een
beeld geven van de opkomst van
het gebrandschilderd glas en de
functie die het in diverse bouw
stijlen had.
Zoals genoegzaam bekend is zijn
de gebroeders Henderickx twee
van de weinig overgebleven gla
zeniers in Nederland. Beide kun
stenaars zijn met dit ambacht
in kontakt gekomen toen zij voor
de oorlog een glas- en loodbedrijf
overnamen. De gebroeders Hen
derickx vormen samen geen be
drijf, wel komen de inkomsten
van de opdrachten in één pot.
Frit Henderickx: „De lezingen die ik
doorgaans houd gaan over het glas in
de monumentale kunst. Ik begin met
het tonen van parfumflesjes van 5000
jaar terug. Het eerste spoorglas. Daar
vertel ik iets van, dan wip ik gelijk over
naar de vijfde eeuw na Christus, dan
krijg je de eerste glasmozaieken. De
architektuur speelt een grote rol na
tuurlijk. De Romaanse boog, de zware
manier van bouwen, veroorzaakte zwa
re druk op de muren, dus kleine
raampjes. In de sponningen zat albast,
dat is het begin van het vlakglas.
Dan maak ik een sprong via de Ro
maanse bouwstijl naar, dankzij de
vinding van de spitsboog, de Gothiek.
In kathedralen krijgt de glazenier nu
zijn optimale kans, dat is ook tevens
het hoogtepunt.
Naturalisme
Dat heeft zo'n drie eeuwen geduurd.
Als de stijl naturalistischer wordt en de
mens zich vrijer maakt van de kerk,
wordt het werk van de glazenier
moeilijker. Hij moet zijn loodlijnen
verdringen. De loodlijnen worden nu
een noodzakelijk kwaad, terwijl ze
vroeger een funktie hadden. Er is
natuurlijk nog veel meer gaande
geweest, maar het zou in dit bestek te
ver voeren daar op in te gaan. Je kan
een ontwikkeling van eeuwen nu een
maal niet in een uur samenvatten. Nog
één ding; de boekdrukkunst heeft er
ook aan meegewerkt dat het gebrand
schilderd raam verdwenen is. Nu kon
de mens lezen. Het was te donker in
de kerk en werden er gewone ruiten in-
Zijn betoog onderbreekt hij steeds.
Laat foto's zien, maakt kleine teke
ningetje om bepaalde dingen duidelijk
te maken. Broer André vult hem aan.
Hun kennis van de kunst is groot. O-
verigens wordt vaak ten onrechte aan
genomen dat zij samen aan één op
dracht werken. Ieder heeft z'n speciali
teit.
Frits Henderickx: Er is nog nooit
een juiste definitie gegeven van wat
kunst is. Het is ook niet het gevolg
van zuiver rationeel denken. Er zijn
ook geen marges aan te geven. Je kan
niet zeggen wat wordt ik er wijzer
van", dienen eigenlijk nergens toe,
heeft Joep Nicolaas eens gezegd; wij
zijn als de tressen van een uniform. De
waarde van kunst is vaak uiterst
subtiel, vaak blijkt dat pas achteraf".
„Als je in oude recenties gaat grasdui
nen, wat de toenmalige „Kunstken
ners" hebben geschreven over mensen
als Manet en Renoir, daar is de straat
mee aangeveegd, dus dat bestaansrecht
was er eigenlijk niet voor die mensen.
Nu zijn de schilderijen van hen bijkans
onbetaalbaar.
Wanneer is iets kunst of mooi? Theo
Olof heeft eens gezegd: Ik zal nooit
vertellen waarom iets mooi is, want
dan maak je het kapot.
Het is ook onzin om bijvoorbeeld van
een abstrakt schilderij, waarop alleen
lijnen staan, te zeggen dat kan een
kind ook". Na enig nadenken. „Hoe
wel een kind zoiets eerder kan dan een
volwassene. Kinderen kunnen mooie
dingen maken. Ik ben jarenlang jurylid
geweest over kindertekeningen. Hoe
ouder de kinderen waren hoe minder
mooi de tekeningen, minder zuiver
ook. Ik geloof dan ook dat een kun
stenaar in zekere mate een kind moet
blijven. Maar het is moeilijk om nog
objektief over deze zaken te praten".
„Dat is moeilijk te zeggen, om namen
te noemen tenminsteeen man als
Paul Klee werkt nog steeds bij me
door. Maar van de hedendaagse kun
stenaars zou ik niemand weten. Er
wordt wel eigentijdse kunst gemaakt
en die wil ik ook verdedigen: in die
zin, dat het in elk geval in deze tijd
past. Vroeger hield een bepaalde
Frits Hendrikx.
kunstrichting wel een paar honderd
jaar aan. Als je nu ziet wat er de laatste
dertig jaar niet allemaal veranderd
Ontwikkeling
Hoe ervaart u die verandering zelf, u
bent van een oudere generatie?
„Dat is iets enorms. Als je in verhou
dingen denkt: de ontwikkeling van de
ploeg naar het wiel heeft 1500 jaar ge
duurd. Wij hebben vanaf de sleepers
wagen een ontwikkeling naar de ruim
tevaart meegemaakt. We hebben zoveel
zien veranderen. Daardoor gaat er veel
van bepaalde zekerheden verloren, dat
ga je ook in je werk zien.
We hebben op een academie gezeten
waar vroeger de uitdrukking van de
stof, de ligging van de spieren, het
perspectief, noem maar op, de enige
normen waren. Daar hebben we ons
vrij van kunnen maken. Je moet
steeds vooruit. Overigens gebeurt er op
dit moment vrij weinig. Het lijkt of er
een soort heroriëntering plaatsvindt, er
is zoveel gebeurd.
U werkt vaak in opdracht. Moet u
dan concessies doen
„Een ideaal zou zijn als een kunste
naar een plaats zou krijgen in heel de
ontwikkeling van het gebouw en mee
zou kunnen denken. Nu gaat het
meestal in de zin van; ik heb een
kostuum gekocht en nu moet ik ook
nog een das hebben. De architektuur
vervreemdt van de kunst, mag ik wel
zeggen".
Na de lezing zal er een rondleiding zijn
in het atelier waarbij zij de toepassing
van diverse technieken zullen laten
zien. Geïnteresseerden kunnen zich te
voren opgeven bij de heren Hende
rickx, Oude Sluis 7, tel. 266267 en
261938.
Na de lezing zal er een rondleiding zijn
in het atelier waarbij zij de toepassing
van diverse technieken zullen laten
zien. Geïnteresseerden kunnen zich
van te voren opgeven bij de heren
Henderickx, Oude Sluis 7, tel. 266267
en 26193*8.
Schiedam: broersvest 85, tel. 010 - 269702 donderdagavond koopavond.
Rotterdam: mathenesserdijk 261a, tel. 010 - 37Ó947 vrijdagavond koopavond
VLAARDINGEN - De Vlaar-
dingse politie heeft dinsdagavond
een speelhol aan de Parallelweg
6a opgerold. In totaal werden
veertien mensen aangehouden,
waaronder zeven gasten.
In het speelhol werden diverse
kansspelen, waaronder „Roulet
te", ^Baccarat", „Black Jack",
„Seven of Eleven" en „Poker"
gespeeld. Er werden 3 roulette
tafels, diverse gokautomaten en
een bedrag van 20.000 gulden in
beslag genomen.
De vaste kern van het speelhol is voor
verhoor ingesloten. De gasten konden,
nadat er proces-verbaal was opge
maakt, naar huis terugkeren. Tot de
vaste bezetting van het speelhol, dat
onder de naam „Howa" werkte, be
horen een barkeeper, een kantoorbe
diende, een stapelaarster, twee Engelse
croupiers een portier en de 25-jarige
eigenaar D.L. van H. De eigenaar van
het gokhol is geen onbekende van de
politie.
Volgens commissaris Van Tolede is de
politieactie zonder moeilijkheden ver
lopen. In totaal waren 25 politiemen
sen bij de actie betrokken. De inval
werd door tien politiemensen uitge
voerd.
Volgens hoofdinspecteur Van Dop,
die de leiding van de actie had, werd er
geen verzet geboden. Van Dop: „Hoe
wel het pand door een uitgekiend
alarmsysteem was beveiligd was men
volkomen verrast door onze actie. We
hebben zelfs geen wapens hoeven te
gebruiken. Toen we binnenkwamen
was alles in vol bedrijf. De roulettes
draaiden en op de tafels lagen dikke
stapels bankbiljetten. Ik heb het idee
dat men wat overmoedig was gewor
den. In het Rotterdamse nachtleven
werden zelfs visitekaartjes van het
speelhol rondgedeeld. Aan relaties die
reclame voor „Howa" maakten werden
vliegreizen en geldbedragen aangebo
den".
De politie koesterde al ruim anderhal
ve maand verdenkingen. „Nadat we de
zaak rond hadden zijn we tot actie
overgegaan", aldus Van Toledo.
Volgens commissaris Van Toledo is het
niet onmogelijk dat ook elders in
Vlaardingen illegaal gegokt wordt. Of
er op korte termijn tegen deze gok
tenten wordt opgetreden kon hij niet
met zekerheid zeggen.
Een overzichtsfoto van het speelhol dat dinsdagavond door de politie werd opge-
Boutique Pour Hommes
POO-FOO
Hoogstr.60/Schiedam
SERVICE
IN 30 MINUTEN
Salon van de
Maassteden
SCHIEDAM Van 24 oktober tot 24
november 1975 herbergt het Stedelijk
Museum Schiedam weer de tweejaar
lijkse, gejureerde Salon van de Maas
steden.
Deze Salon staat open voor alle
kunstenaars uit het Rijnmondgebied.
Inschrijfformulieren voor de Salon zijn
verkrijgbaar bij het Stedelijk Museum,
Hoogstraat 112, Schiedam. De inschrij
ving sluit op 5 oktober 1975.
B VLAARDINGEN De definitieve uitspraak over de "zaak
dokter Moerman" valt 21 oktober. Dan wordt er arrest ge
wezen in het hoger beroep dat dokter Moerman tegen de ge
meente Vlaardingen heeft aangespannen in verband met de
onteigening van zijn grond ten behoeve van de Heusdens-
laan.
Oorspronkelijk zou de advocaat van dokter Moerman, Mr.
Hoekema, gisteren een pleidooi houden. Hij heeft hier ech
ter vanaf gezien, enerzijds om de zaak te bespoedigen en
anderzijds omdat er sinds het kort geding geen nieuwe ge
zichtspunten naar voren zijn gekomen.
Mr. Hoekema: De zaak Moerman moet zo snel mogelijk
afgehandeld worden omdat het werk aan de weg intussen
normaal doorgaat. Verder zijn er diverse beroepsschriften
en requesten ingediend bij de Tweede Kamer, de minister
van volksgezondheid en de Kroon. Die beroepsschriften
worden pas behandeld als er uitspraak is gedaan. Als de uit
spraak namelijk gunstig uitvalt worden de beroepsschriften
overbodig.
Wat een eventuele gunstige uitspraak voor consequenties
voor de gemeente Vlaardingen zou hebben kan Mr. Hoeke
ma niet geheel overzien. "Het betekent in ieder geval een
miljoenenstrop voor de gemeente en stopzetting van de aan
leg van de weg." Of de gemeente gedwongen zou worden het
terrein van dokter Moerman weer in oorspronkelijke staat te
brengen kan Mr. Hoekema niet met zekerheid zeggen.
u weet niet wat u ziet ziet ziet en hoort.
3 t/m 12 oktober
in ahoy' - zuidplein -
"alrijke internationale nieuwtjes
en primeurs in de 250 stands.
Met o.a. het bloeméneiland
Tenerife, een grootse geluid-
beurs, veel meubelnieuws
etc. Moet u écht meemaken.
dagelijks geopend 10-17 en 19-22.30 uur, 'szondags 10-17 uur.
SCHIEDAM - De werkzaamheden
voor de bouw van de nieuwe Buiten-
sluis in de Voorhaven zijn thans zo ver
gevorderd dat begonnen moet worden
met het maken aan de zijde van de
Hoofdstraat van de bouwput voor het
binnenhoofd van de nieuwe sluis. Dit
betekent helaas dat de twee grote en
mooie platanen, staande op het plein
in de bocht van de Hoofdstraat, ten
westen van de buitensluis,' het veld
moeten ruimen. In opdracht van
W. heeft de afd. Plantsoenen van de
dienst Gemeentewerken pogingen ge
daan en alle mogelijkheden onderzocht
om deze zeer grote bomen, met een
stamdikte van 60 centimeter te sparen,
doch zonder resultaat.
Om dergelijke zware bomen met
succes te kunnen transporteren moet
namelijk voldaan kunnen worden aan
enkele essentiële voorwaarden. In de
eerste plaats moet het mogelijk zijn
om een compacte kluit aarde van vol
doende grootte rondom de boom, uit
te graven voor het transport. Dit nu is
bij de bedoelde platanen aan de Bui
tensluis niet of nauwelijks mogelijk.
De kluit aarde met de wortels ligt voor
de helft onder het wegdek. De erva
ring leert dat zich onder een wegdek
geen normaal wortelgestel kan ont
wikkelen. De bomen compenseren dit
dan door een zware vertakking van de
wortels naar die plaatsen waar het wel
mogelijk is. Verder mag aangenomen
worden dat door de reconstructie van
de weg, verstoringen in het bodem
profiel zijn ontstaan.
Hierdoor is het onmogelijk om een
„ideale" kluit aarde uit te graven.
Paar het bij deze bomen gaat om een
transport van circa 40 ton moet
men wel de absolute zekerheid hebben
dat de kluit aarde goed is opgebouwd.
Dit alles maakt, dat er geen enkele ga
rantie gegeven kan worden voor de
technische uitvoerbaarheid van de ver
planting en voor de overlevingskansen
van de twee bomen. Naar verwachting
is de kans van slagen nog geen 5 pro
cent. Dit dan nog afgezien van de
overige problemen, die de uitvoering
belemmeren, zoals het afbreken van
schuttingen, het verleggen van kabels
en rioleringen, het blokkeren van de
rijweg, het herstellen van het wegdek
en de trottoirs.
Zo heeft men uiteindelijk met spijt
moeten besluiten om de twee platanen
te kappen, wat vermoedelijk op dins
dag 30 september zal gebeuren. Maar
de Plantsoenendienst blijft de moge
lijkheden onderzoeken om een aantal,
wat kleinere bomen te behouden, die
ook op het terrein van de werkzaam
heden staan.
Een kleine pleister op de wonde is, dat
de geweldige stammen van de twee pla
tanen gebruikt zullen worden voor ver
betering van de spelmogelijkheden in
het Volkspark en aan de Maasboule-
-De platanen in de hoofdstad moeten binnenkort omgehakt.
HAAR IMPORT
BROERSVELD 169 SCHIEDAM
Telefoon 26.82.89
Hedendaagse jazz
in café Quibus
SCHIEDAM De jazz-formatie "Com
plete Union" treedt vrijdagavond in
café Quibus (Lange Haven 28, Schie
dam) op. De groep speelt hedendaagse
jazz en bedient zich van de volgende
instrumenten: tenorsaks, altsaks, pia
no, bas en drums. Complete Union
is het "huisorkest" van de Rotterdam
se jazzclub "B-14".
Het optreden begint om 21.30 uur. De
toegang is vrij.
BANKSTELLEN
met 5 jaar garantie op binnen
DRALON va 6'
RIBCORD va 7'
1-2 en 3-zits v.a. 9!
EIKEN
^^^■713113313?)
Toonzalen geopend dinsdag t/m zater
dag van 10-17 uur, vrijdags koopavond
tot 21 uur, Bleiswijk. Hoefweg 129,
Rotterdam, Industriegebouw, Oostzee
dijk 234.
^rijetoeS"^
tafels stoelen
TV-kasten bankstellen
slaapkamers wandkasten
dekenkisten
Meubelfabriek
Oisterwijk
Toonzaal: Berkel (Z.H.),
Noordeindseweg 116 (langs het
water) tel. 01891-4670.
Ma t/m za 9-18 uur.
Vrijdagavond tot 21 uur
Uw kopje koffie staat klaar
Nierstichting zoekt
vrijwilligers
VLAARDINGEN - De Vereniging tot
Steun aan de Nierstichting afdeling
Vlaardingen houdt binnenkort een ak-
tie voor de nierpatiè'nten.
Daarom zoekt zij vrijwilligers die daad
werkelijk mee willen helpen
Zij kunnen zich opgeven bij de heer
Barendregt, Fazantlaan 181 tel
354459.
