VENLOODS
Politie treedt harder op
tegen jeugdige relmakers
Turken kalm onder terreur
'Dader zag er
niet Turks uit'
Mobiele brigades voeren charges uit
Getuigen steekpartij:
SCHIEDAM "Die moorde
naar had een spits gezicht,
een snorretje en lang wat
kroezend haar. Net een dak
je; Hij zag er helemaal niet
Turks uit." Dat zeggen enke
le getuigen van de fatale
steekpartij op vrijdagavond
die zoveel geweld over Schie
dam bracht.
"We zagen eerst een gevecht op
het zebrapad. Drie man sloegen
daar een jongen in elkaar en de
vermoorde Gijbeis waar daarbij.
Dat ging zo ontzettend gemeen.
Toen het licht op groen sprong,
.gingen ze er vandoor. Het slacht
offer kon nog net op tijd voor een
RET-bus wegkruipen."
Volgens onze getuigen zat de in
elkaar geslagen jongen keurig in
het pak. Vraag:
Wie was hij, waarom werd hij afge
tuigd, wat houdt hem weg van het
politiebureau? En wie is de bus
chauffeur?
Terwijl de jongen van het keurige
pak nog kreunend lang de weg
stond, was tien meter verder de
laatste - noodlottige - vechtpartij
aan de gang. Een tweetal buiten
landse types stortten zich op Gij-
bels en zijn kameraden. Er werd
flink en hard gevochten. "Je kon
niet meer zien, wie bij wie hoorde,
zo dicht zaten die lijven op elkaar.
Dat duurde zo een paar minuten.
En toen ineens zag je Gijbeis als in
wanhoop z'n armen om die ene
buitenlander z'n nek gooien. Hij
zakte in elkaar, kwam weer over
eind en viel toen voorgoed, hij be
woog nog even met zijn armen."
Inde daarop ontstane paniek -
mêlée zegt de voorlichter van de
politie - ging de dader er met zijn
vriönd vandoor. Sindsdien zijn ze
spoorloos.
Vraag: Waarom vielen die twee
buitenlanders aan? Hadden zij iets
met het keurige pak te maken?
En vooral wie en waar is de bui
tenlander no 2, want hij is een
kroongetuige. Hij kan ook vertel
len, waarom er gestoken is.
Onze zegslieden kregen de indruk,
dat de buitenlanders die immers
maar met zijn tweeën waren,
waardig de kans liepen om het pak
slaag van hun leven te krijgen. Dan
zou de moordenaar dus in paniek
naar zyn mes gegrepen hebben.
Nog iets: de politie vond het wa
pen later op de kermis terug, keu
rig in de schede. Zou buitenlander
2 misschien dit belangrijke bewijs
stuk hebben weggewerkt, terwijl
de ander ijlings vluchtte?
Het verhaal van onze zegslieden
bevestigt de theorie van de poli
tie, dat de moordenaar geen Turk
hoeft te zijn. Tenslotte komt lang
kroeshaar bij Turken nauwelijks
voor. Onze zegslieden wensen
absoluut anoniem te blijven. Zij
vrezen wraakacties van relschop
pers en de politie kan, aldus een
van hen, nauwelijks hulp bieden.
Verschijnt op woensdag en donderdag in ROT
TERDAM (rechtermaasoever), SCHIEDAM,
VLAARDINGEN, MAASSLUIS, HOEK VAN
HOLLAND, KRIMPENERWAARD, CAPELLE-
EN NIEUWERKERK A/D IJSSEL, BLEISWIJK,
BERGSCHENHOEK en BERKEL RODENRIJS
TOTALE OPLAAG 270.000
(13 edities)
Bijkantoren:
VLAARDINGEN - Hoogstraat 122-010-352911,
KRIMPEN A/D IJSSEL Weteringsingel 2
01807-16899.
De Turkse gemeenschap in Schie
dam (bij elkaar zo'n 1300 zielen)
reageert verrassend kalm op de
tereurdaden waarvan zij de laat
ste paar dagen het slachtoffer is.
Uiterlijk onbewogen schuifelen
de gastarbeiders langs ingegooide
ruiten en op het terras van café
het Vierkantje dronk zondag
avond een drietal Turken rustig
GASVERWARMING
OOK UW ADRES VOOR
GEISERS KOELKASTEN
GASFORNUIZEN WASAUTOMATEN
KOOKPLATEN CENTRIFUGES
BOILERS STOFZUIGERS.
koffie, terwijl in de Mariastraat
de volkswoede zich richtte tegen
de moskee van de Islamitische
vereniging.
Op dat moment waren de Turkse za
kenlieden en caféhouders de schade
al aan het taxeren. Ibrahim Yildiz, die
een winkel op het Broersveld drijft,
schat, dat hij er zo'n vijfentwintig a
dertigduizend gulden bij inschiet. Zijn
betoog wordt vertaald door een vrien
din van de familie, de dertienjarige
Aynur Kalan die in Rotterdam de
MAVO bezoekt. Yildiz: "We waren
om acht uur bij de familie van Aynur
en om twaalf uur kwamen we thuis.
Toen was alles kapot. Ze hebben zo
veel mogelijk stukgeslagen. Ik ben tien
electronische horloges kwijt en veel van
die kleine rekenmachientjes. Die zijn
voorgoed vernield. Er is geloof ik ook
wel gestolen.
Wij reden dus de hoek om. En ik denk:
"Er is een ongeluk gebeurd. Ik kon
niks anders meer denken als "onge
luk.... ongeluk."Toen vertelden ze
wat er gebeurd was. We hebben toch
niks verkeerd gedaan. We vinden die
moord net zo erg als de Nederlanders,
maar ik heb er toch niks mee te ma
ken. Laten ze de dader pakken.
Kwaad
Eerst was ik wel kwaad. Maar toen de
politie kwam en de Hollanders uit de
straat allemaal hielpen, toen was ik
niet meer boos." De heer Yildiz is best
tevreden over het optreden van de
politie "In andere landen gebeurt dat
niet zo." En Anyur voegt daaraan
toe: "Heel wat beter dan in Rotter
dam. Wij zijn gisteravond komen kij
ken, maar ik was bang voor de zaak
van mijn vader. Dus ik bel de politie
in Rotterdam en die zei: 'tis Uw ei
gen zaak. Als er wat gebeurt moet U
maar bellen." Nou, ik heb kwaad de
hoorn op de haak gegooid."
De heer Yildiz weer. "Ik geloof hele
maal uj de politie, maar ik ga toch een
ijzeren rek voor de etalage kopen."
Yildiz' concurrent Sengul die een
Turkse winkel op de Korte Dam drijft
(het voormalige textielmagazijn "Ano
niem"), is een beetje verbitterd. "Als
een Turk wat doet, zijn jullie er zo
bij." zegt hij verwijtend. "Maar zater
dagavond was er geen fotograaf te
zien." Hij heeft dan ook de schrik van
zijn leven gehad. "Ik was net de auto
ingegaan met mijn kinderen." vertelt
hjj emotioneel. "Ik start en ineens zijn
er drie of vijfhonderd jonge mensen
die hadden stenen. Ik ga de auto rij
den:1 Zij gooien stenen naar de auto.
Die werd een beetje beschadigd. Na
vijftig meter stop ik. Sengul zette zijn
wagen weg en keerde ijlings naar de
winkel terug. Daar zag hij, hoe zijn rui
ten al volkomen vernield werden. "Er
is wel gestolen, maar hoeveel weet ik
niet."legt hij uit. "Ik ben bang van de
mensen." zegt zijn vijfjarig zoontje
Moerad met een helder stemmetje,
maar hij is dan ook vernoemd naar een
sultan die ooit half Europa onder de
voet liep
In Café Zafer op de Hoogstraat (bij
Sengul om de hoek) zijn ze kapot. De
Nederlandse eigenares van de zaak
zit in zak en as. "Ik heb het café net
maandag gekocht. We waren nog niet
verzekerd. En zaterdagmorgen om half
negen wisten we al, dat er iets komen
ging. Wij bellen naar de Lange Nieuw-
straat, maar de politie zei: "Niet bang
wezen." Ze kwamen 's middags wel
Ineen Turkse winkel op de Korte
Dam werd veel schade aangericht.
Volgens de eigenaar is er
ook geplunderd.
Stencils
Dat deed Zafer, maar het volksgericht
werd niet voorkomen. De ruiten gin
gen aan diggelen, terwijl er in geen vel
den of wegen politie te bekennen was.
Op zondagochtend haalde de eigenares
van Zafer verhaal op het politiebureau.
Ze werd kort en goed naar buiten ge
jaagd. die man aan de balie riep: "De
deur uit. Je hebt een beetje te grote
mond." aldus de eigenaresse. Haar
Turkse man luistert glimlachend toe.
Ook bü hem de welhaast bovenmense
lijke kalmte. De elegante Nederlandse,
wier hart door een Turk is gewonnen,
wordt emotioneel. "Weet je wat ik
wil, ik wil stencils maken voor de hele
stad. Ik ben nergens bang voor. Tegen
mij zeggen ze altijd, je bent een hoer,
als je met een Turk omgaat. Maar ik
trek me nergens wat van aan. Dat tuig
met die stenen durfde geen eens bin
nen te komen. Zoveel lef hadden ze
niet. Alleen "Typhusturken" roepen,
dat konden ze." Ook dit meisje werd
op het politiebureau niet direkt harte
lijk ontvangen. "U kunt gaan me
vrouw, gaat U nu."zeiden ze aan de
balie. Nee voor de Nederlandse vrien
den van de Turken in Zafer hoeft de
Schiedamse politie niet meer. "Weet u
wat ze doen. Ze komen met politie
wagens langgscheuren met een vaart
van tachtig kilometer per uur en pleite
zijn ze!"
Laatste bezoek: een Turkenpension op
de Singel, waar alle ruiten zijn inge
gooid. De bewoners hebben de toe
stand bewust ongewijzigd gelaten, voor
het geval de politie misschien de
schade kwam opnemen. Ali Sahin,
eigenaar van het pand zegt: "Wat moet
ik doen? Ik kan toch moeilijk in Bel
gië een pistool gaan kopen. De Hollan
ders zijn zo lomp. Als Turken wat
doen, is er wel politie. Dan wachten er
steeds honderd agenten in wisseldien
sten. In Turkije gebeurt zoiets niet.
Als wij daar een Hollandse winkel
Geluk
Hij haalt de schouders op. Het was nog
een geluk bij een ongeluk, dat Schie
dams rascisten de zomervakantie heb
ben uitgekozen voor hun wraakactie.
Van Sahins zestien huurders, zijn er
twaalf het land uit. De vier overgeble
venen sliepen op de bovenverdieping,
toen de stenen door de ruiten vlogen.
Ook die vier geven blijk van grote rust.
WOENSDAG 11 AUGUSTUS 1976 25e JAARGANG NO. 60
HOOFDKANTOOR: PRINS HENDRIKKADE 14. ROTTERDAM. TEL. 132170. editie p SCHIEDAM
SCHIEDAM - Tijdens ongere
geldheden die afgelopen zaterdag
begonnen, zijn de ruiten van drie
Turkse café's en drie winkels in
het centrum ingegooid. Op zon
dagavond werd een vergeefse po
ging gedaan de Turkse moskee
aan de Fabristraat in brand te
steken. Ook op maandagavond
waren er steeds samenscholin
gen. Er werd zelfs een aanval op
het woonhuis van burgemeester
Lems gedaan, die echter door
de politie snel werd afgeslagen.
De relmakers zagen geen kans
schade aan te richten, Ter bestrij
ding van de ongeregeldheden
moest de Schiedamse politie de
hulp inroepen van mobiele een
heden uit Rotterdam en Dor
drecht
Vrijdagavond ontstond omstreeks
kwart over tien onenigheid op het ker
misterrein tussen twee jongemannen
en twee andere jongens die met twee
meisjes stonden te praten. Hierbij ont
stond een overigens niet ernstig hand
gemeen. In deze ruzie mengde zich een
ongeveer twintigjarige man die moge
lijk vergezeld was van een zestienjarige
jongen. Beide personen worden door
de politie omschreven als Zuideurope-
se types. Nog twee andere jongelui
mengden zich in het gevecht en keer
den zich tegen de thans voortvluchtige
en nog onbekende verdachte die daar
op een dolkmes trok en de achttien
jarige A. v.d.S. in zijn been verwondde
en de twintigjarige J.G. dodelijk trof.
De dader vluchtte onmiddelijk na het
steken weg.
Onzorgvuldig
"Er is geen enkele aanwijzing dat het
om een Turk gaat, aldus hoofdinspec
teur P.A.J. Broeders van de recherche.
Hij gaf daarmee een correctie op de
eerste persberichten die daarvan wel
melding maakten. "Dat is een onzorg
vuldigheid, ik moet dat terugnemen."
Op het kermisterrein werd een dolk
mes met bijbehorende schede gevon
den waarvan onduidelijk is of het om
het moordwapen gaat. De politie geeft
vap de verdachte het volgende signa
lement: Zuid-europees type, ongeveer
één meter zeventig lang, halflang gol
vend zwart haar, beginnend snorretje,
gekleed in donkerkleurig jasje, lichte
pantalon en licht overhemd met motie-
aan de Korte Dam. Om negen uur riep
de politie de assistentie in van de Mo
biele Eenheden te Rotterdam, vijftien
man, alsmede van vier man bereden
brigade die overigens geen dienst ge
daan hebben. In totaal waren er toen
zo'n veertig politiemensen op straat.
Ook waren agenten in burger aanwezig
op wier advies vier jongelui werden
aangehouden verdacht van openbare
geweldpleging. Op last van de politie
werd de kermis tien voor half twaalf
gesloten.
Vertrouwen
Burgemeester Lems die zaterdag tot
twee uur op het politiebureau vertoef
de sprak zijn volledige vertrouwen in
het politieoptreden uit. Hij gaf de
schuld van de ongeregeldheden aan en
kele raddraaiers en noemde de rest
nieuwsgierigen. "Alle op rellen beluste
mensen verergeren alleen maar de el
lende", verklaarde hij.
Op zondagavond had de politie, die
rekening hield met herhaling van de
gebeurtenissen van zaterdagavond,
veertig man tot haar beschikking. De
moeilijkheden waren geconcentreerd
rond de Mariastraat en Fabristraat,
waar de ruiten van een Turkse moskee
werden ingegooid en omstreeks elf uur
een poging tot brandstichting werd
gedaan. De mobiele eenheden kwamen
tweemaal in actie. Er werd een charge
uitgevoerd waarbij de vijftienjarige bij
rijder R.M. werd gearresteerd. De
Turkse consul-generaal Tunabas uit
Rotterdam kwam zelf poolshoogte
nemen. Hij toonde zich tevreden over
de politiemaatregelen'en heeft inmid
dels zijn hulp en bemiddeling aange
boden. De politie was tevreden over de
genomen maatregelen. "De burger-
verkenning is bijzonder effectief geble
ken", aldus hoofdinspecteur D.P. van
der Veen over het inzetten van vijf
politieagenten in burger. "De taktiek
van zondagavond is ons bijzonder goed
bevallen." Omstreeks middernacht was
de rust in de stad hersteld.
De landelijke, pers heeft evenwel veel
kritiek op de acties van de politie. ""Te
slap." wordt er geoordeeld. Op zon
dagmiddag verdedigde hoofdinspecteur
van der Veen zijn beleid. Een al te na
drukkelijke aanwezigheid van de poli
tie zou de opstandige massa alleen
maar provoceren, aldus de hoofdin
specteur. De politie probeerde dan ook
in de buurt te zijn, maar trad alleen in
uiterste noodgevallen op.
Charges
Maandagavond bleek van der Veen die
Leden van de Rotterdamse en Dordtse
brigade sloten maandagavond
het Broersveld af.
strategie te hebben verlaten. Mobiele
brigades braken het begin van elke
samenscholing met charges op. Veel
moeite kostte dat niet. De relmakers
bleken dQodsbang voor de agenten met
hun vervaarlijke latten, helmen en
schilden. Om half twee concludeerde
een Dortse commandant van de mobie
le eenheid: "het is een rustige nacht
geweest. Ze gaan ontzettend gauw op
de loop."
Dankzij het snelle optreden van de po
litie, leken de relmakers - meerendeels
opgeschoten jongens - de Turken te
vergeten. Hun agressie richtte zich
tegen de mobiele brigade. Tot na mid
dernacht werd een kruip door sluip
door spel gespeeld. Rond elven vond
een charge plaats op de Morsestraat.
Relmakers vluchtten gevolgd door
mannen van de mobiele brigade een
trappenhuis in. De politie stelde zich
tevreden met het beschadigen van de
voordeur van mevrouw Droog en trok
zich vervolgens terug.
Tegen half twee werd de laatste charge
uitgevoerd. De politie keerde zich
tegen enkele jongeren die stonden te
kijken naar een autobandenbrandje
op het Lorentzplein. Een van hen zette
demonstratief zijn kunstbeen voor de
slagorde om aan te tonen, dat hij niet
snel weg kon komen. Hij kreeg niette
min een klap met de lange lat. Daarna
knielde een der agenten onmiddellijk
naast hem neer. "Wij zijn al van gister
morgen vroeg in touw," zei hij. "Je
moet toch begrijpen, het is je eigen
Het vuurtje werd snel door de brand
weer geblust.
De gemeentepolitie verzoekt dringend
de desbetreffende jongelui zich als ge
tuige te willen melden, evenals de jon
gen die op het kermisterrein het dolk
mes heeft gevonden en aan de
E.H.B.O.-verlenende man heeft over
handigd. Voorts verzoekt de politie
overige personen die getuige zijn ge
weest van de vechtpartij dan wel het
dolkmes kunnen herkennen, of een na
der signalement van de dader kunnen
geven zich met haar in verbinding te
stellen.
Vernielingen
Volgens hoofdinspecteur D.P. van der
Veen waren er geruchten op zaterdag
dat er moeilijkheden te verwachten
waren. Zo hield de eigenaar van café
Safer aan de Hoogstraat op advies van
de politie zijn zaak gesloten, terwijl de
bewaking op de kermis van drie tot
twaalf man werd uitgebreid. Tussen
ongeveer zeven en negen uur werden
groepen jongelui, twee- a driehonderd
in totaal, gesignaleerd rond het kermis
terrein. Om kwart over acht kwam de
eerste melding binnen dat de ruiten
van café Safer werden ingegooid. De
menigte die er zondermeer vanuit ging
dat de dader van een avond tevoren
een Turk was, vernielde in de volgen
de uren twee andere café's en twee
winkels in de Broersveld en een winkel
De ruiten van de Turkse Moskee op de hoek van de Fabristraat en de Maria
straat werden ingegooid, ten poging tot brandstichting mislukte.
Als de Turkse gemeenschap in Schie
dam iets niet wil, dan zijn dat particu
liere wraakacties. Alle verhalen, dat er
Turkse knokploegen naar Schiedam
zouden komen, berusten dan ook op
overspannen verhalen van relmakers.
"Zie je die jongen met die eieren
daar?" riep een knaap van vijftien ja
ren zondagavond op de Mariastraat.
"Dat zijn geen eieren maar granaten."
Op zo'n niveau ligt de geruchtenmachi
ne ongeveer.
Overigens hopen onze Turkse mede
burgers allemaal, dat de voortvluchtige
moordenaar snel gepakt wordt.Ten-
slotte zijn ze de grauwe armoede van
hun eigen land ontvlucht. Nu genieten
ze van de betrekkelijke welvaart die de
Schiedamse bedrijven hen bieden. De
Turken zijn trots op wat ze hebben
bereikt en willen niet op een lijn wor
den gesteld met misdadigers, Een ding
zeggen ze allemaal. "Ik woon hier al
vier, vijf of zes jaar en waarom pakken
ze mij? Laten ze die misdadigers pak
ken. Ze gaan toch ook niet bij Hollan
ders de ruiten ingooien, als hun eigen
mensen een moord plegen."
Onze huidige medewerk in een prettige en open' nnri/UniiniUf»
sier gaat Irouweri, daarom hartige werksfeer op prijs W DULrillUUUIPlU
medewerkster die het wer Zij gaat zich bezighouden -^r TCI CCflflU
ken op een klein kantoor .met: iLLLrUUlT
LOONADMINISTRATIE CORRESPONDENTIE
Het is inderdaad veel gevraagd maar het is een fijne baan en er staat een
behoorlijk salaris tegenover.
Schriftelijke sollicitaties wordenN/erwacht vóór 17 augustus a s. op het
Bouwbedrijf van der Waal B.V.
Edisonstraat 11 Vlaardingen.
