Huidbank houdt er
'voorraad' op na
HB
Ouderen: zelfstandigheid en geborgenheid
ter meuten
termeulen
Voor behandeling brandwonden
Opera Italiana
in De Doelen
I*»
Perzische tapijten
Nederlands
boekje open
Geef Jantje
en de jeugd
Beton geld
de ruimte
óteen
tjeó
keilt
sn
ter meuten
ter meuten
DE HAVENLOODS DONDERDAG 4 NOVEMBER 1976
I ALGEMEEN
Met Andere Woorden
De ringelaar, krooneend, steengans,
torenvalk, koperwiek, parelhoen,
meiaar en smelleken waren te vinden
in de puzzel van vorige week. We trok
ken deze winnaars uit de stapel goede
oplossingen. Mevr. H. Haaiman, Brede-
straat 39c in Rotterdam 3001
Streefkerk, Europasingel 22 in Berg-
schenhoek: J. Cremers, Lijsterweg 317
in Sliedrecht.
Kleine poppenmoeders...
stappen vol trots achter dit
schattige wandel wagentje. De
afneembare bak en het frame
zijn van fris gekleurd kunststof.
Het inlegmatrasje heeft leuke
fleurige afbeeldingen. De
hoogte vanihet wagentje is ca.
55 cm.
Van f 15,95
Voor jongens en meisjes,
die er graag modern uitzien. Voorge-
krompen spijkerbroek in een gewas
sen kwaliteit met gevlochten riem
en gekruiste riemlussen. Deze jeans
heeft uitlopende pijpen en een
sublieme pasvorm. Normaal f 34,75
tot f 38,75. Nu maar liefst 18 tot
20 gulden goedkoper.
128 t/m 140 f 17,95
152 t/m 164 f 18.95.
Op 29 oktober werd in Beverwijk de eerste centrale huidbank in ge
bruik genomen na geruime tijd experimenteren met de daarvoor
benodigde apparatuur. Hierdoor is de Nederlandse Brandwonden
Stichting een unieke schakel in de behandeling van brandwonden
rijker geworden. Het is nu mogelijk donorhuid ..in voorraad" te hou
den in noodgevallen en daarom gaat het vrijwel steeds bij ernstige
verbrandingen onmiddellijk beschermende huid kan worden
aangebracht. Niet alleen bevordert deze behandeling een snellere
genezing: ook de kans op infekties wordt verminderd. In een aantal
gevallen zal de huidbank zelfs levensreddend blijken te zijn.
Het oprichten van een huidbank
is slechts één van de vele taken van de
Nederlandse Brandwonden Stichting.
Deze is een initiatief van de Bever-
wijkse chirurg dr. R.P. Hermans en de
Groningse hoogleraar dr. A.J.C. Huff-
stadt. De doelstellingen zijn het voor
kómen van brandongevaÜen en het
bevorderen van een optimale behan
deling van patiënten met brandwonden
in de afgelopen jaren werd daarvoor de
basis gelegd. Veel aandacht werd ge
geven aan het verzamelen van doku-
menatatiemateriaal over behandelings
methoden in andere landen, daarnaast
werd eigen onderzoek verricht. Tevens
werd bestudeerd hoe de verkregen
kennis aan anderen kan worden over
gedragen.
Bijdragen
De ingebruikneming van de huidbank
werd mogelijk' gemaakt door financiële
bijdragen van de Algeméne Loterij
Nederland en enkele giften uit het
bedrijfsleven. Door regelmatige bijdra
gen van de Algemene Loterij Neder
land. het Praeventiefonds en de
i de opera Itpha
HHPHpHHHMpiar
mooiste aria's, duetten en ensembles
La Traviata. Rigoletto-Ilombardi-
La Forza. del Desins-un Hallo in
Maschere. stralen in De Doelen op
maandag 15 november as. aanvang
20.15 uur. Een bijzonder opera-eve
nement van 's werelds grootste opera
componist Guiseppe Verdi ter her
denking van zijn sterfdag, 75 jaar
geleden.
Er wordt in costuum gespeeld en ge-
ongen door: Silvana Gherra, Renato
Colombato, Guisepina Colombo Viel.
Pierro Fongano. Reinaldo Perez jfoto)
Gino Orlandini en Giovanni Gusma-
roli.
Het geheel staat onder leiding van
Eduardo Lanza met regie van Marisa
Morel. Extra medewerking verkent
het Groot Opera Koor met meer
dan 100 zangers en zangeressen. Toe
gangsbewijzen Van f 7,50 tot f 20.-.
Kaartverkoop aan de kassa van De
Doelen vanaf 8 december van 10-16
(zondag 12-16 uur)
Stichting Fondsverwerving Volksge
zondheid, alsmede door donateurs,
heeft de Nederlandse Brandwonden
Stichting haar werkzaamheden in de
afgelopen jaren kunnen verrichten.
Hoewel de stichting reeds' enige tijd
bestaat werd tot nu toe weinig aan de
weg getimmérd. Het bestuur was van
mening dat eerst voldoende inzicht
moest worden verkregen in midde
len en methoden voor zowel preventie
als behandeling. Naar buiten toe werd
dan ook vrijwel uitsluitend volstaan
met waarschuwingen tijdens „gevaar-
perioden", zoals de barbecuetijd,
en medewerking aan preventiefilms en
brochures. De meeste aandacht werd
tot nu toe gegeven aan onderzoek naar
de beste behandelingsmethoden. Een
belangrijk resultaat daarvan is de
oprichting van een huidbank.
De huid neemt een belangrijke plaats
in in het totale stofwisselingsproces.
Dat betekent, dat wanneer grote stuk
ken huidoppervlak worden beschadigd,
er zodanige funktiestoornissen kunnen
optreden dat reeds enkele uren na de
verbranding sprake kan zijn van de
..verbrandingsziekte". Dit syndroom,
her typisch geheel van door verbran
ding veroorzaakte symptomen, kan de
dood tot gevolg hebben. Het is daarom
noodzakelijk dal de brandwonden-
patient met de meeste spoed in een
op een adekwate behandeling ingericht
centrum wordt opgenomen.
Het spreekt vanzelf dat waar het
verlies van grote oppervlakken huid
hét grote probleem is, de beste be
handeling bestaat uit het yervangen
daarvan. Dat moet snel gebeuren,
ook al omdat de patient letterlijk
openstaat voor infekties. In een aantal
gevallen kan de patient geholpen wo
den door transplantatie van eigen
-niet verbrande- huid. Bij grotere
verbrandingen is dat niet mogelijk
in die situatie kan transplantatie
donórhuid levensreddend zijn.
Invriezen
In het brandwondencentrum te E
wijk en door het T-N.O. voor d
zondheid sorganisaties te Rifswij
een aantal maanden geëxperimenteerd
met de juiste methoden van invrie
zen, bewaren en ontdooien en het
bedienen van de apparatuur. Het blijkt
nu mogelijk donorhuid lang te bewa-
Ook bij het ontvangen van donorhuid
zijn er de bekende afstotingsverschijn
selen. De getransplanteerde huid wordt
slechts tijdelijk verdragen, al kan die
tijd verlengd worden,
Al wonden er dan ook belangrijke
vorderingen gemaakt, in veel ge
vallen is een brandslachtoffer die
het ziekenhuis verlaat niet altijd
werkelijk „genezen". In een aantal
gevallen blijven de gevolgen van de
verbranding doorwerken. Omdat de
patient voor het léven verminkt is of
gehandicapt, kan het tobben worden
Vi f
*Een derde graads verbrande hand. Dezelfde hand na twee jaar.
met psychische problemen, in juri
dische of gezinsmoeilijkheden raken.
Om de belangen van deze mensen te
behartigen is er eep vereniging opge
richt. Oók een initiatief van de Brand
wonden Stichting.
Zo ooit, dan geldt hier dat voorkómen
beter is dan genezen, temeer daar voor
komen hier vaak alleen maar wat meer
oplettendheid vereist. Gelukkig begint
men. door allerlei publikaties voorzich
tiger te worden met de barbecue. Bijna
iedereen weet dat je met gasflessen
moet uitkijken. Of daar steeds naar
gehandeld wordt is een ander punt
De meeste verbrandingen gebeuren
nog steeds met „doodgewone" dingen,
met een ketel heet water, de thee- of
koffiepot, de frituurpan, een- vuurtje
stoken, met rotjes en met de kerst
boom. Als er dan ongelukken van
komen weten de meeste mensen niet
wat ze er mee aan moeten, terwijl
de meest ideale hulp zo simpel is:
gewoon 10 minuten koelen onder de
kraan. Als er geen kraan bij de hand
is, langs de autoweg bijvoorbeeld, dan
is het meest vieze slootwater altijd nog.
beter dan niets. Geen melk, geen
boter, geen smeerseltje of wat dan
ook. Alleen onder de kraan!
Op het gebied van de preventie gaat de
stichting in het komende jaar e
aktief beleid voeren. Met name zal
de aktie gericht worden op jongeren
de kleuter- en basisschoolleeftijd. Dit
is een belangrijke gevaTengroep die
gemakkelijk aanspreekbaar en bereik
baar is.
Om dit alles mogelijk te- maken en in
stand te houden heeft de Stichting
een groot aantal donateurs nodig.
Om de bestedingen van de fondsen te
verantwoorden zal de stichting een
jaarlijkse informatiebrief aan de dona
teurs sturen.
Het donateur zijn kost f.15.- per jaar.
Het gironummer van de Nederlandse
Brandwonden Stichting is 20.21.22
te Beverwijk.
Bredere kring van schrijvers
VELE jaren hebben op deze
pagina beschouwingen gestaan van
een tweetal predikanten, dr. K.J.
Kraan en "Visserman", achter
welke naam een vroegere Rotter
damse predikant „schuilgaat". Zij
hebben dat met grote toewijding
en trouw gedaan, wij hebben aan
de veelheid en intensiteit van de
reacties op deze beschouwingen
gemerkt dat zij konden rekenen
op een grote lezerskring.
Deze beschouwingen hóren bij
De Havenloods zoals deze al van
het begin af aan gefunctioneerd
heeft. Omdat ze een goede functie
in het geheel van onze krant ver
vullen zullen we deze traditie
graag voortzetten.
Toch is er van vandaag af een ver
schil met de tot dusver gevolgde
gang van zaken: de schrijverskring
wordt breder. Zowel dr. Kraan als
gereformeerde
Visserman
predikanten.
Tot de nieuwe groep horen pasto
res van de rooms-katholieke.
hervormde en gereformeerde kerk.
Ook dr. Kraan en Visserman zul
len blijven medewerken; zij beho
ren als het ware nu tot een wat
grotere kring van mensen die deze
rubriek verzorgen.
Het spreekt vanzelf dat uw reac
ties op hun artikelen, net als
voorheen in de wat kleinere kring
van schrijvers, van harte welkom
blijven.
De eerste bijdrage in deze nieuwe
reeks, afkomstig van ds. A.J.
Janssens, staffunctionaris van
gereformeerde stichtüig voor
maatschappelijk werk in Rotter
dam, treft u hierbij aan.
E.J.M.
CARAVANS
Karaat - Dethleff
3 30 mtr. (nieuw) 7895r.- 7195.-
3.90 mtr (nieuw) .90038295.-
4.50 mtr. (nieuw) U089tT 9995.-
5.10 mtr. (nieuw) U893^10995.-
Karaat-Fendt -
Saffier
3.90 mtr. (nieuw) 9503"- 8695.-
4.50 mtr. (nieuw) U095"-10595.-
Karaat - Fendt -
Diamant
3.80 mtr. (nieuw) 12803"- 12195.-
4.25 mtr. (nieuw) 14045*7 12195.-
4.60 mtr. (nieuw)1589S-- 14295.-
5.25 ratr. (nieuw) 16095"- 15295.-
Karaat - Hehn
3.60 mtr. (nieuw) J3&T- 7145.-
Tabbert - Kornett
4.00 mtr. S3©er 7790.-
4.60 mtr. 160607 8890.-
Tabbert - Comtesse
3.80 mtr. 11803^ 9490.-
.60 mtr. 13290.-
OOK HEBBEN WIJ NOG
ENKELE HEEL MOOIE
OCCASIONS
SCHIEDAM:
Jan van Riebeeckweg 2,
tel. 152066 (Schiedamse
spaansepolder achter de
Manometerfabriek). Rijdend
van Kleinpolderplein naar
Beneluxtunnel de afslag
Schiedam-Centrum nemen en
daarna Gabaro pijlen volgen.
Hogere tarieven
Westnederland
Westnederland heeft van het ministerie
van economische zaken toestemming
gekregen om met ingang van 1 novem
ber zowel de lokale als interlokale
tarieven te verhogen.
De verhoging bedraagt gemiddeld ca.
8.5 pet. op de tarieven die sinds 1
december 1975 (lokaal) en 1 januari
1976 (interlokaal) van kracht waren.
Het kaartassortiment blijft ongewij
zigd.
eC6Ve
een echte Pers voor elke beurs
In een oplage van 1.430.000 exem
plaren, in grote delen van Nederland,
wordt vanaf maandag 8 november de
cadeaugids-editie van de Boekenmo
len verspreid. Deze gids, een uitgave
van Collectieve Propaganda van het
Nederlandse Boek, is vooral bestemd
voor niet-regelmatige boekenlezers en
-kopers.
Boekenmolen nummer 14 biedt een
overzicht van circa 550 actuele en
populaire uitgaven, afgestemd op de
komende geschenkenperiode. Het blad
telt 64 pagina's.
Westfriesland
dijk van een
nieuwe voordeur
De dijk tussen Enkhuizen en Lelystad
wordt dinsdag 14 december openge
steld voor het verkeer. Rond deze voor
name Westfriesland heugelijke ge
beurtenis zal door het Samenwer
kingsorgaan Westfriesland (S.O.W.) een
aantal activiteiten worden ontplooid
die er op'gericht zijn de werkgelegen
heid in deze regio te bevorderen.
De dijk Enkhuizen-Lelystad betekent
het gebied duidelijk meer dan het
openzetten van een achterdeur. West
friesland, eeuwenlang een schiereiland
van Noord-Holland, heeft met deze
dijk eigenlijk een nieuwe voordeur ge
kregen. De 32 kilometer lange dijk
brengt het oosten van het land en
daarmee ook Duitsland belangrijk
dichterbij. Uiteraard van belang
met name beroepsvervoerders,
vanuit de. streek de agrarische produc
ten naar een belanrijke consumenten
markt, het Ruhrgebied in Duitsland,
brengt.
De nieuwe verbinding kan eveneens
belangrijke verlichting betekenen
de verkeerssituatie direct ten
noorden van Amsterdam en ii
hoofdstad zelf.
Rond de openstellingsdatum wordt
:en vijftal industriedagen gehouden
om geïnteresseerde ondernemers ken
nis te laten maken met Westfriesland
en de vestigingsmogelijkheden. Een
kleine expositie zal enkele aspecten
nader belichten.
Westfriesland zal zich uiteraard ook
presenteren aan de bevolking van de
„overkant". In het nieuwe exposi
tiegebouw van de Rijksdienst voor
de IJsselmeerpolders in Lelystad zal
een kleine tentoonstelling worden in
gericht.
Deze week wordt in ruim 700 plaatsen
van ons land de nationale jeugdcollecte
gehouden, meer en meer bekend als de
actie van Jantje Beton. Er wordt huis-
aan-huis gecollecteerd, voornamelijk
door de jeugd zelf. Zaterdag 6 novem
ber wordt bovendien een straatcollecte
gehouden.
De opbrengst van de collecte van het
Nationaal Jeugd Fonds is voor de helft
bestemd voor de plaatselijke jeugd- en
jongerengroepen die meedoen. De an
dere helft wordt landelijk gebruikt
voor het verstrekken van giften en
renteloze lenngen ten behoeve
tientallen concrete projecten, zoals
speelplaatsen, kinderboerderijen, hob
byclubs, scoutinggroepen en nieuw
en verbouwplannen van jeugdgroepen
en speeltuinverenigingen.
De jeugd komt speelruimte te kort, in
oude en in nieuwe woonwijken, in de
stad en op het platteland. Overal ver
rijzen immers flats en neemt het ver
keer hand over hand toe. Ten koste
van allerlei noodzakelijke voorzienin
gen voor de jeugd en met allé gevolgen
vandien.
Het Nationaal Jeugd Fonds wil er
aan doen. Door oplossingen te zoeken
voor financiële noodsituaties, experi
menten mogelijk te maken en een
nieuwe aanpak te stimuleren. In een
stimulerende instantie op de achter
grond, die financieel daar helpt waar
eigen initiatieven steun verdienen.
Soms gaat het om een geringe start-
bijdrage aan een plan van een groepje
ouders, soms ook om een stevige steun
in de rug van een jeugdvereniging. De
projecten zijn bestemd voor gewone
gezonde kinderen, die echter wat be
treft hun ontplooingsmogelijkheden
in de verdrukking dreigen te komen.
In alle gevallen is daarvoor geld, veel
geld nodig. Geld dat met bussen en
lijsten bijeen moet komen via de
laarlijkse nationale jeugdcollecte van
lantje Beton. En mocht men geen
;ollectant tegenkomen, dan zijn
jiften ook welkom op giro 1247 t.n.v
Nationaal Jeugd Fonds te Utrecht.
Dat de ouderen zolang mogelijk zelfstandig dienen te blijven,
lees ik nogal eens in artikelen, die mij tegelijk vertellen, dat de
kosten van de bejaardenoorden de pan uit rijzen. Mij bekruipt
dan in enkele gevallen het gevoel, dat de ..zelfstandige beiaar-
de" gepredikt wordt om goedkoper uit te zijn. Nu, dan lust ik
het nier meer. Verder lijkt ook mij die zelfstandigheid een be
langrijke zaak. Zelfstandigheid betekent immers ongeveer zo
veel als in vrijheid de verantwoordelijkheid voor je eigen leven
dragen. En van zoiets houden wij als mensen over het algemeen
zeker.
Tegelijk moet ik echter nadrukkelijk zeggen, dat wij niet zo
maar zondermeer de zelfstandigheid voor de bejaarden moeten
verheerlijken. Die zelfstandigheid kan voor allerlei ouderen n.l.
zeer onplezierig zijn. Ik denk hier aan allen, die zich erg een
zaam gevoelen en die een sterke angst kennen om alleen te
zijn. Wij zullen moeten bedenken, dat zelfstandigheid niet
meer dan de éne pool is voor het menselijke welbevinden. Di
rect daarnaast moet de tweede pool genoemd worden n.l.. de
geborgenheid, tn deze twee polen zullen goed op elkaar afge
stemd moeten zijn, wil de oudere in een welzijnssituatie verke
ken belangrijke vraag is daarom ook, hoe verkrijgt de oudere
naast maximale zelfstandigheid dit gevoel van geborgenheid.
Wanneer ik op die vraag een antwoord-tot-ifi-het-diepste wil ge
ven. kom ik er verstandelijk niet uit. Uiteindelijk kom ik dan
t.a.v. het gevoel van geborgenheid terecht bij geloof en ver
trouwen. Maar naast dit ..uiteindelijke" bestaat er nog heel wat
meer. Van eminente betekenis is in dit verband de kwestie, of
de oudere werkelijk een plaats in onze samenleving heeft. Het
wringt aan alle kanten, wanneer wij aan de éne kant pleiten
voor de zelfstandigheid van de bejaarde, maar aan de andere
kant hem in onze samenleving aan zijn lot overlaten: hem niet
omringen met onze liefde, sympathie en - waar het nodig is -
met onze zorg.
Met het laatste ben ik doelbewust al een speciale kant uitge
gaan. Willen wij de bejaarden een stukje geborgenheid in onze
samenleving geven. Man komt het op de mensen aan. Natuurlijk
i'hor allerlei bejaarden zullen dan ook voorzieningen nodig
zijn. Voorzieningen alleen zijn echter ndoit voldoende: dan is
liet voorzieningen én mensenVoorop gaan voor mij dan de
kinderen, wanneer de ouderen die mogen bezitten. Het is ons
allemaal bekend, dat het voor bejaarden van grote betekenis is.
wanneer hun kindefen hen'regelmatig bezoeken en goed met
hen meeleven. Met name klemt dat. wanneer de oudere alleen
is komen re staan en de andere mist, die voorheen hem of haar
aandacht, aanspraak en geborgenheid gaf.
De volbrenging van de aloude opdracht ,,eert uw vader en uw
moeder" door de kinderen is van vitaal belang voor hun wel
zijn. Wordt deze opdracht vandaag niet meer volbracht. Ik heb
de ervaring, dat dit door velen vaak op een indrukkende wijze
gebeurt. Maar ik kom het ook - en mij veel te vaak - tegen,
dat kinderen hen met het grootste gemak overleveren aan de
sociale voorzieningen daar zijn die toch voor) en bitter weinig
naar hen omzien. Wij moeten met elkaar zo'n mentaliteit gaan
verfoeien, zodat niemand meer het lef heeft om zuch zo te ge
dragen.
En wanneer ik het over de kinderen gehad heb. moet ik'ook
direct de buren van de ouderen noemen. Laatst zei een beiaar-
de tegen mij„Natuurlijk, het is belangriik. wat ie kinderen
voor ie willen zijn.... Maar je buren, dat is helemaal belang
rijk1 Ik dacht, dat wij het zo moeten stellenPsychisch is het
voor dc bejaarden van grote betekenis, dat hun kinderen naar
hen omzien. Voor het verdere gevoel van geborgenheid spelen
dc buren een intense rol. En dan hoeft het echt niet zo te zijn.
dat de buren altijd bjj hen op bezoek moeten zitten en van
alles voor hen moeten doen. Van elementaire betekenis is
het. dat de bejaarde weet: Als de nood aan de man komt. kan
ik op hen rekenen. Dat betekent voor hem zoveelDan is hij
zelfstandig, maar tegelijk voelt hij zich veilig, want - als er on
verwachts eens iets gebeurt/!) -t dan zal er wel voor hem ge
zorgd worden.
Als wij dit zo stellen, willen wij hier geen klaagzangen gaan
aanheffen. Het zit in onze huidige samenleving, dat mensen
niet naar elkaar omzien en niets voor elkaar-betekenen. Maar
als ik dat weet, kan ik mij er alleen maar over verheugen, dat
er in een stad als Rotterdam e.o. nog'zoveel excellente buren
hulp wordt gegeven. Daarvan zou ik sterke staaltjes kur.ntn op
noemen.' Terwijl wij zo blij zijn met wat vandaag wordt aan
getroffen, willen wij tegelijk hopen, dat dit blijft bestaan en
ook nog sterk mag toenemen. Nogmaals: deze goede mentali
teit wordt vandaag door onze maatschappij wel bedreigd.
Naast kinderen en buren zou ik nog veel andere mensen kun
nen noemen. Ik dacht dat het voldoende is. Ik wilde alleen
vragen: Wilt u de bejaarde respecteren in zijn zelfstandigheid
Wilt u hem tegelijk een beetje geborgenheid geven En dat
door mens voor hem te zijn. Daar komt liet n.l. op aan'
A.A. Janssens.
Huurman deed z'n auto.
Hij dook onder de motorkap
En troetelde aan alle Kron-
keldingen
Die daar zitten.
Daarop deed hij de wagen van
binnen.
Hij lag ondersteboven en schee)
En wrong zich in bochten
Om overal bij te kunnen. E
Hij kuste de
noge i
voldaan kwam hij
De rondingen van de spatbor-
den en zei toen:
Kom, nu is 't wassen geblazen
't Werd, spuiten, spoelen, was- I
sen zemen.
,,simoni]zen
En nou ga 'k e
zei-ie m
Met iets gevaarlijks in z 'n ogen
Ik ging wat achteruit, ik wist
niet wat 't was.
't Viel mee. 't bleek inwrij- I
ven en uitwrijven
Plekkic voor plekkie.
't Resultaat was de optimale
glimglomglans.
Trots riep buurman vrouw
kom nou's naar beneden
En net op dat moment werd
de kar in puin gereden
Dat wil zeggen, gekraakt werd m
al het blik en platgedrukt
Door 'n bulldozer waarop de
leerling-machinist g
De man klom van de bok
en riep opgetogen: i I
Hoera, niemand gedeerd, nie-
mand letsel
Alleen die brik.... die's tootelos
niks is meer heel
't Was buurman allemaal teveel j
Snikkend wierp hij zich
In de at men van z'n vrouw
Leen de Zwart j
Geef iets heel persoonlijks,
2oals deze eau de toilette-spray
"Scene 70". Tenslotte houdt
iedere vrouw van een fijne parfu
mering. Nu koopt u deze Igxe spray
flacon voor 'n echt spaarpot-prijsje.
f 5,75 voor
Hij of zij...
staat er op deze badlakens en bad
doeken, die van-haar zijn rose, die
"an hem camelbruin. In royale ma
in: badlaken 70/140
in f 11.95 voor
Baddoek 50/100
van f 7,95 voor f 3 5
