'Toenemende interesse
voor het amateurtoneel'
Financiële positie
Oost baart zorgen
pSBISEi
497s
6?s
WESMNDM
vT/j§k
termeulen
H. Roelfsema
VARIATIE OP PEIL
Josephine van Gasteren
in 'Juffrouw Margreet'
Subsidie gaat pas volgend jaar in
termeulen
MASSIEF EIKEN
MEUBELEN
HET BONT
.-=S"
DE HAVENLOODS DONDERDAG 6 OKTOBER 1977
Zolang voorradig...
Prachtige mouton -lederen
schoudertassen in maar liefst
5 modell'en. Uiterst modieu
ze maar ook ruime tassen,
voor een sensationeel lage
prijs. In bruingevlamd, midden
bruin of naturel.
Per stuk
slechts
:vidmu, miaaen-
maakt zelf-verhuizen simpel
professionele midi-verhuiswagen
[rijbewijs b.e. voldoet) met daarbij takelmateriaal.eenmalige
jwdocen en dekens. En u betaalt nauwelijks
n behelpen-geblazen-busje. Meer behoefte aan oplegge
d«r ent
01853 - T468 erkend verhuizer
SCHIEDAM „Er is een stij
gende belangstelling voor voor
stellingen van het amateurto
neel. Vooral de laatste twee a
drie jaar is het aantal bezoekers
toegenomen. Doordat het peil
de laatste jaren enorm is geste
gen, behoren de bezoekers niet
meer uitsluitend tot de directe
achterban, maar is de kring van
belangstellenden zich tot mijn
vreugde aan het verwijden". Dat
zegt de heer H. Roelfsema,
voorzitter van de sectie toneel
van de Schiedamse Gemeen
schap. „Die toenemende be-
langsteiiing is ook een kwestie
van propaganda. Vorig jaar heb
ben drie verenigingen gezamen
lijk een abonnement uitgege
ven; dit jaar presenteren vier
verenigingen zich tezamen".
-U heeft eens gezegd dat het ama
teurtoneel een heel oud cultuurgoed
is. Waar liggen de wortels van het
amateurtoneel?
Roelfsema: „In de Middeleeuwen lag
één van de wortels in de zogenaamde
mysteriespelen die in de kerk werden
opgevoerd door amateurs. Als onder
werp hadden die vaak het paasgebeu-
ren. De kerk moest de bijbel zicht
baar en hoorbaar maken, omdat de
mensen niet konden lezen en schrij
ven. Uit die mysteriespelen hebben
zich andere soorten ontwikkeld, die
H. Roelfsema
opvoeren van niveau.
„Variatie op peil". Aldus
omschrijft Roelfsema het pro
programma dat de vier amateur
toneelverenigingen, verenigd in de
sectie Toneel van de Schiedamse
Gemeenschap, brengen.
Allereerst Groeton. Die speelt
„Malcolm" van de beroemde
Amerikaanse toneelschrijver
Edward Albee. Van dit stuk zijn
acht voorstellingen in De
Teerstoof gepland en wel op 14,
21, 22 en 27 oktober en op 3,10,
17 en 24 npvember. Telefonisch
bespreken is mogelijk via de VW
of het secretariaat van Groeton,
tel. 705359, bb.g.g. 704034. Toe
gangsprijs is zes gulden.
Utile Dulci speelt „The Mouse
trap" (de muizenval) van Agatha
Christie. Dit stuk ging in 1952 in
Londen in première en loopt daar
nog steeds. U.D. speelt dit stuk op
17 maart in het Passage-theater.
Alberdinkgk Thijn heeft gekozen
voor een Nederlandse schrijver.
Op
7 januari speelt deze vereniging
„Koffie met cognac" van Ad
Vinken. Het stuk speelt zich af op
die plaatsen waar chantage wordt
gepleegd en koffie met cognac
wordt gedronken. De voorstelling
wordt gegeven in Arcade en in
dezelfde maand volgen voorstel
lingen in Slikkerveer, Ridderkerk,
Nieuwerkerk aan de IJssel en O-
verschie.
Tenslotte Toneelgroep '71. Die
speelt op 25 november in het
Passagetheater het blijspel „Van
melk en honing" van Philip King.
buiten de kerk werden opgevoerd op
wagens. Zoals de klucht dip tijdens
de kermis werd opgevoerd. Dat
woordje kermis is overigens niets
meer dan een verbastering van het
woord kerkmis. Een andere uitloper
was het mirakelspel, zoals Mariken
van Nieumeghen. Een derde uitloper
was de moraliteit, of het zinnespel
waarin men deugden of ondeugden
uitbeeldde. Een voorbeeld van zo'n
moraliteit is de Elckerlijc. In de
zestiende eeuw zie je in bijna alle
steden Rederijkers Kamers opkomen.
Elke stad die zich een beetje respec
teerde, had zo'n Kamer waarin de
burgers voordroegen, voordrachten
hielden en Rederijkersspelen op
voerden. Zelfs Kethel heeft er één
gehad en nu zijn er nog dorpen waar
ze nog bestaan. Eens in de zoveel
tijd was er een Landjuweel. Een heel
bekende was destijds in Antwerpen.
De NATU (Nederlandse Amateur
Toneel Unie, red.) heeft een tijd gele
den alweer zo'n vijfjaarlijks Land
juweel doen herleven. Groeton had
vorig jaar in Delft tijdens het provin
ciaal Landjuweel de eerste prijs. Daar
had de vereniging zelf niet op
gerekend en ik moest de prijs in ont
vangst nemen omdat er niemand Van
de vereniging meer was".
afdelingen opgericht en verleent een
stuk service. Er is een toneelfonds
waaruit je een stuk kunt kiezen. En
die stukken zijn de moeite van het
spelen waard. In elke provincie is er
een toneel adviseur die regie-cursus
sen geeft of een vereniging een aantal
keren bij het regisseren helpt. In de
steden heb je de ontwikkeling dat
de goede gezelschappen rechtstreeks
beroepskrachten vragen de hele
regie te doen. Door de invloed van
de NATU is het peil enorm geste
gen en het gros van de verenigingen
stelt het lidmaatschap daarom op
prijs."
-Hoe
de situatie in Schiedam?
Hoog peil
ope,
Roelfsema: „Er zijn natuurlijk een
hoop gelegenheids amateurvoorstel
lingen. Er zijn op het platteland heel
wat zangverenigingen die eenmaal
per jaar een toneelstuk opvoeren. De
NATO heeft veel werk gedaan om
het peil van het amateurtoneel op te
voeren. De NATU heeft provinciale
Roelfsema: „In Schiedam hebben wp
bijzonder goede amateurtoneelgezel
schappen. Toen ik hier in 1965 als
burgemeester kwam, stonden de
jaarlijkse wedstrijden al op een hoog
peil. Het aantal leden is altijd gering
geweest, maar amateurverenigingen
zijn altijd kleine groepjes. Het bezoek
is daarentegen de laatste jaren hoe
langer hoe groter geworden. Utile
Dulce is uit zaal „Irene" gebarsten
en heeft de sprong naar de Passage
gemaakt. Groeton heeft een aantal
jaren geleden de sprong van De Rank
in Kethel naar de Passage gemaakt
Onderscheid
-Zijn amateurs dilettanten?
Roelfsema: „Amateurtoneel
spelers hebben er niet hun beroep
van gemaakt; zij hebben ook geen
opleiding aan de toneelschool gehad.
Het peil van het amateurtoneel staat
natuurlijk niet gelijk met het
beroepspeil. Maar af en toe kom je
amateurs tegen die het tegen een
beroepsspeler kunnen opnemen. In
Schiedam is er een aantal dat niet
van een beroepsspeler is te onder
scheiden. Onder de beroemde
toneelspelers waren er veel die auto
didact waren en geen beroepsoplei
ding hadden. Die overgang amateur-
niet amateur ligt moeilijk. Neem nou
Simon Carmiggelt; die is van beroep
journalist. Moet je die nu amateur
schrijver noemen?"
Dit jaar voert Groeton Malcolm
op, een stuk dat nog niet eerder in
Nederland is gespeeld. Ook niet door
beroepsspelers. Het amateurtoneel
als proeftuin voor de beroepsspelers,
ziet u dat
Roelfsema: „In de regel kiezen
amateurs een successtuk van het be
roepstoneel. Maar het kan zijn dat de
rollen omgekeerd worden. Het is nog
niet vaak voorgekomen. Een
amateurtoneelvereniging heeft zijn
beperkingen in repetitietijd en
decors. Als een vereniging te hoog
grijpt wordt het gauw belachelijk. Als
er te weinig leden in een stuk
meespelen is dat niet animerend voor
de overige leden. Een stuk met
weinig spelers kan wel, maar dan
moet je op één avond een paar korte
een-acters spelen. Een probleem is
dat grimeurs erg duur zijn geworden
en het huren van costuums in grote
aantallen is moeilijk. Maar verder
zijn er op het ogenblik geen speci-
le problemen. Alleen het aantal
verenigingen is wat teruggelopen."'
Goed besteed
U bent nu sinds 1975 voorzitter
van de sectie toneel van de Schie
damse Gemeenschap. Hoe ziet
u de functie van de sectie?
Roelfsema: „Te proberen propagan
da te maken voor de voorstellingen.
Een tweede punt is het met elkaar
zorgen voor een goed programma en
het opvoeren van het niveau. We
willen een goed geheel proberen op
te bouwen en ook Nederlandse
toneelschrijvers een kans geven. Op
den duur willen we misschien de ver
enigingen animeren een klassiek
stuk te spelen. En we willen af en toe
een vrije productie brengen, een stuk
of een musical door mensen die geen
lid zijn. Dat willen we volgend jaar
proberen te realiseren, maar we moe
ten eerst een goed stuk vinden."
Tot slot: wat kan een bezoeker van
een amateurtoneelvoorstelling ver
wachten?
Roelfsema: „Een heerlijke, goed be
stede avond, waarvan je ook iets kunt
overhouden."
DICK VAN DER LUGT.
SCHIEDAM - Morgenavond en
zaterdagavond om 21.00 uur zal er in
het Zoldertheater „In de Teerstoof"
een boeiend stuk solotoneel
opgevoerd worden door één van de
groten uit de Nederlandse
toneelwereld; Josephine van Gasteren
in het stuk van Roberto Athayde
„Juffrouw Margreet"
Het zou te ver voeren om de gehele
carrière van deze dochter van de
legendarische Louis van Gasteren
geheel weer te geven. In haar ruim
veertigjarige carrière speelde zij stuk
ken van vrijwel alle grote schrijvers:
van Shakespeare tot Jan de Hartog,
van Ibsen tot Tsjechow.
Zij speelde bij Theater, Het Nieuw
Rotterdams Toneel en later in het
Piccolo Theater met kleine
producties. Verder geniet zij bekend
heid wegens haar talloze publikaties
over haar vele reizen naar allerlei lan
den.
In „Juffrouw Margreet" schetst de in
1944 in Brazilië geboren Roberto
Athayde op een zeer „theaterechte"
wijze in één personage, al onze
„onderwijzeressen", ja ons hele
onderwijssysteem. Hij probeert ons
begrip te doen opbrengen voor de
hebbelijkheden, de angsten, het wan
trouwen en de soms onmenselijk
heden. van het onderwijs en haar die
naren. Dankzij zijn auteurstechniek
weet Athayde heel goed de satire van
de psychoanalyse op het toneel aan
te wenden, waardoor het „profiel"
van Margreet nog feller en
dynamischer uit de verf komt.
Om juffrouw Margreet kun je lachen,
je kunt haar zelfs uitlachen om
daarna weer gespannen toe te kijken
met diepe, verwarde en kritische ont
roering, wanneer ze weer eens onstui
mig bezig is haar macht uit te oefe
nen. En dat betreft dan niet alleen
kritiek op de macht van Margreet,
maar kritiek op alle macht. De thea
tertaal van Athayde is nooit onbenul
lig. Hij schildert de hoofdpersoon als
een etjorm personage, strijdbaar,
maar in een eindeloze verwonding, in
een tragische eenzaamheid.
De toegangsprijs voor deze
voorstelling is f. 11,— en voor
houders van een CJP-pas en
65-plussers f. 8,50. Kaartjes kunnen
worden gereserveerd van maandag
tot en met vrijdag via het VVV
Schiedam, en vrijdagavond en zater
dagavond na 13.00 uur via het
theater.
Crypto in Tempel
Schiedam - Zaterdagavond 8 okto
ber treedt de Nederlandse formatie
Crypto op in open-jongerencentrum
de Tempel, Overschiesestraat 42.
Crypto speelt jazz-rock, een stroming
in de muziek die de laatste tijd steeds
populairder wordt. De groep bestaat
uit Cor Dekker, bas; Ernst Ooster
beek, keyboards, fenderpiano. syn
thesizer; Dik Remelink, saxofoon;
Bert Devies, gitaar, synthesizer en
Pierre van der Linden op drums. Het
optreden begint om half tien, zaal
open acht uur.
SCHIEDAM - „Haalt bewo
nersvereniging Schiedam-Oost
1978? Deze indringende vraag
wordt in het onlangs verschenen
blad van de bewonersvereniging
gesteld door bestuurslid Gé
Brouwer. Het blad besteedt
Warm getinte.
Deze moderne bedrukte zweedse
weefstof ,bij uitstek geschikt
voor het meer moderne interi
eur. 100%viscose. In donker
bruin, groen
Van 12,98
voorts aandacht aan de
verkeerssituatie in de Oostsin
gel, terwijl ook een nieuw
spreekuur voor bejaarden wordt
aangekondigd. Dat spreekuur
wordt gehouden in het pandje
van de bewonersvereniging aan
de Franklinstraat en het wordt
verzorgd door medewerksters
van de Stichting Raad voor Be
jaarden werk.
Bewonersvereniging Schiedam-Oost
staat er financieel slecht voor.
Daarom vraagt Gé Brouwer zich af of
de vemiging het volgend jaar wel
haalt. Die slechte financiële situatie
wordt door Gé Brouwer toegeschre
ven aan een drastische daling van het
ledental en de kosten van het huren
van het pandje van wijlen Koos de
Kapper. Volgens Gé Brouwer heeft
het bestuur geen verkeerd beleid ge
voerd om dit pandje te huren, omdat
de toenmalige wethouder Van der
Wilk tijdens de opening van het
onderkomen al aankondigde dat een
subsidieverordening in de maak was.
Een ontwerp hiervoor kwam eind
1975 al op tafel, maar de bewoners
verenigingen vonden die regeling te
ingewikkeld. Inmiddels stapte Van
der Wilk als wethouder op en werd
over subsidie niets meer gehoord. Op
aandrang van de bewonersverenigin
gen is er toch een subsidieveror
dening gekomen. Deze werd op 15
augustus door de raad goedgekeurd.
De huisvestingskosten worden
volgens die verordening volledig ver
goed; bovendien ontvangt de ver
eniging een rijksdaalder per lid.
„Maar", schrijft Gé Brouwer, „de
subsidie gaat pas in op 1 januari
1978. Dus de verwachte subsidie over
1976 en 1977 komt er niet en mede
daardoor zal er een behoorlijk fi
nancieel tekort ontstaan.Brouwer
doet daarom een beroep op alle leden
om nieuwe leden te maken. „Als
iedereen zo meewerkt haalt de ver
eniging niet alleen 1978, maar ook
nog wel het jaar 2000, desnoods
zonder subsidie."
Spreekuur
Afgelopen maandagochtend is in het
pandje van de bewonersvereniging
aaan de Franklinstraat voor de eerste
maal een spreekuur voor bejaarden
gehouden. Dit spreekuur wordt
wekelijks gehouden van elf tot
twaalf uur. Ouderen kunnen met
raad en daad geholpen worden door
de Stichting Raad voor het
Bejaardenwerk. Alle adviezen zijn
gratis.
Het blad van de bewonersvereniging
maakt melding van een actie van een
groepje bewoners uit de Oostsingel.
Deze straat is tamelijk onveilig
terwijl de huizen er door het zware
verkeer scheuren. Op 5 september
hebben de actievoerders een brief
met handtekeningen van de meeste
bewoners aan wethouder Zijdeveld
overhandigd. In de brief wordt
ondermeer voorgesteld parkeervak
ken aan te geven, scheef op straat,
zodat de rijbaan wordt versmald en
min of meer zig-zag door de straat
gaat lopen. Volgens Gé Brouwer is
het voorgesteld plan betrekkelijk
eenvoudig en goedkoop omdat in
1979 en 1980 de straat toch moet
worden opengebroken voor nieuwe
leidingen.
Volgens het bestuur van de
bewonersvereniging dient de gemeen
te Schiedam aansprakelijk gesteld te
worden voor de schade die op 22 au
gustus is ontstaan toen een aantal
straten en huizen blank kwam te
staan. Dit was het gevolg van een
overvloedige regenval, een elektrici-
De slechte financiële situatie van bewonersvereniging Oost wordt ondermeer
veroorzaakt door het huren van het pandje van Koos de Kapper, waarin sinds
kort ook een spreekuur voor bejaarden in wordt gehouden.
teitsstoring en het daardoor uitvallen
van het rioolgemaal aan de Marconi
straat. Het bestuur heeft voor de
getroffen bewoners een brief opge
steld waarin de gemeente aansprake
lijk wordt gesteld. Hierdoor heeft de
vereniging goede contacten kunnen
leggen in de getroffen straten en
laten zien dat er meer wordt gedaan
dan helpen bij huurproblemen of
straatverbetering. Het bestuur neemt
het de gemeente overigens kwalijk
dat wel een keurig persbericht is
opgesteld over het ontstaan van de
overlast, maar dat dit bericht niet in
de getroffen straten is verspreid.
„het zou een heleboel wilde verhalen
en onrust zonder al te veel moeite
hebben voorkomen", aldus het be
stuur.
Kerkdiensten
SCHIEDAM.
PINKSTERGEMEENTE
OUD-KATHOLIEKE KERK: Pastoor P
van Tilburg, Feest van St. Michael.
NED. PROTESTANTENBOND: Westvest
90. zondag 10.30 uur ds. B. ban Blanken.
JOHAN MA ASB ACH WERELDZEN
HERVORMDE GEMEENTE: Gro
HERVORMDE GEMEENTE KETHEL
m
m
VOOR
Rechtstreeks uit
handen van de
meubelmaker dan
heeft u voor gewgne
prijzen wel heel wat
anders in uw huis.
Bezoekt onze
uitgebreide toonzalen
en ontdek deze
waarheid.
Kon Wilhelminahaven
z.g. Nieuwe Haven N.Z. 27
VLAARDINGEN
DONDERDAG: Stadsgehoorzaal 20
uur orgelfestival fa. A. Hoogendijk
VRIJDAG Vlaardingen-Stadsgehoor-
van den Boskoor; Schiedam-Zolderthea-
:hiedam-Zolder-
Clown Woudi r
WOENSDAG: Zoh
Di versen
m, Westhavenkade 53/54,
e Nederlandse Zeevisserij
...voor zorgeloos verhuizen!
zowel in binnen- als 'buitenland overzee/emigratie ver
pakkingen boedel- en archiefopslag hydraulische
verhuislift tot 6e verdieping waar of u ook woont
de afstand oude - nieuwe woning bepaalt ons tarief.
eenmalige uouwdozen* inbegrepen rijksverhuizingen
ierpolders/Brie
von die** ent
Spijkenisse
- 4614
Speelobjecten
Jos Spanbroek
in Teerstoof
SCHIEDAM Vanaf 10 oktober zal
in het Zoldertheater „In de Teer
stoof" de lustrumweek gevierd
worden. Vanaf die datum zal in de
foyer van het theater werk van de de
bekende poppenspeler Jos Spanbroek
te zi
tl zijn.
Het zijn geen schilderijen of teke
ningen. Hij noemt ze zelf „speel
kasten": Kastjes met objecten. In
deze kastjes zitten figuren die de be
zoeker zelf kan laten bewegen. Ze
zijn identiek aan de figuren die hij bij
zijn poppenspel gebruikt. Verder
maakt hij ook speelobjekten (o.a.
speelkubussen) en koperen en plastic
beeldhouwwerk,
Hij heeft sinds kort een poppen
theater in zijn eigen huis. Verder
werkt hij veel met kinderen. Zo ook
in onze lustrumweek op woensdag
middag 12 oktober. Hij speelt dan
eerst een poppenverhaal en na de
pauze laat hij de kinderen van
waardeloos materiaal zelf poppen
maken, waarmee ze dan zelf het
verhaal kunnen uitspelen.
WrlwrmrllK&r AwwW PW" Sw
JS^l?
Mla«sch-V«i»s'e
(belevoltón)
va" f c
VOOJJ&Z
^rtsde!er395nWl
van f2'3'v
rj 2395
^firaat vanechtheid
Tel 010- 138065
9-18 uur. donderdag tot 21 9-18 uur, vrijdag tot 21 uui
let op
het juiste nr.
510
Reiskosten voor 2 personen
binnen Nederland bij aankoop volledig betaald!
