'De Beerput moet open'
Poolse jazz
75.-
'Niet alleen in de eredivisie
wordt goed gespeeld'
DE «Kl HAVENLOODS
Archeologen in Boymans-van Beuningen:
ter meulen
Drie kunstenaars in Galerie NRP
SLAAPBANKEN
FASTO
Dsnkvlamgeiser
HL
NESTOR
Weer schrijfster
in Warenhuis
ter meulen
iooc
i- c
f
I
L
boo
ft
h o oVo o ol
o°o0A°o0qU
[o o oïo OjJ
MET ROMSOMLAAR
GAAT U GRAAG OP
De meeste mensen denken, dat archeologen een soort schatgravers zijn. Dat is
niet waar. Je maakt ze pas blij met een fikse vuilnisbelt, want door hun afval
laten de mensen zich kennen. „De beerput moet open", werd dan ook her
haaldelijk geroepen op het symposium „De Middeleeuwse stad en de kwali
teit van het bestaan", dat archeologen uit Nederland, België, Frankrijk, Enge
land en Duitsland verleden week in het museum Booymans van Beuningen
hielden. Op 25, 26 en 27 oktober sprak een keur van onderzoekers, die voor
het grootste deel deze oproep ook hadden waargemaakt. Het talrijke publiek
- archeologie is een geliefde hobby in Nederland - beloonde hun verhande
lingen steevast met een hartelijk applaus. Op het congres heerste een eerlijk
enthousiasme, dat menig blasé hooggeleerdengezelschap op ander gebied al
lang niet meer vermag op te brengen
Het was geen „algemeen" congres.
Uitgenodigd waren slechts archeolo
gen die zich bezighouden met het
stadsleven in de middeleeuwen. Hun
vondsten zijn erg belangrijk voor
onze kennis van het leven in die tijd,
want de schaarse geschreven bronnen
maken zelden meer mogelijk dan het
schetsen van een fragmentarisch
beeld.
Als je dan de beschikking hebt over
de nodige archeologische vondsten,
dan kun je je kennis over het dage
lijks leven in die verre tijd behoorlijk
aanvullen. Rotterdam nu is het Ne
derlandse Mekka van de stadsarcheo
logie. Het bombardement legde de
oudste wijken braak en meteen in
1940 al is begonnen met het archeo
logisch onderzoek van de bodem. La
ter zijn ook andere steden begonnen
met de studie van wat er aan mense
lijke resten in de grond zat, maar dat
gebeurde pas veel later, toen de na
oorlogse welvaart renovatie van de
stadscentra mogelijk maakte. Nog
steeds zitten beroeps- en amateurs-
archeologen achter vondsten aan, die
bij der afbraak van één of ander oud
pandje tevoorschijn komen. Vaak
Naar aanleiding van het sympo
sium „De Middeleeuwse stad en
de kwaliteit van het bestaan" is in
Boymans een kleine tentoonstel
ling georganiseerd van in de grond
gevonden gebruiksvoorwerpen.
Aanbevolen!
ROMSOMLAARZEN
SCHIEWEG 97
Oa's voordelig!
Bijzondere aanbieding nylon
bouclé tapijt, van een oerdegelijke
kwaliteit, met tientallen guldens
voordeel per meter, door piep
kleine schoonheidsfoutjes Met
schuimrubber of jute rug. In groen
bruin of beige. 400 cm breed
Nu per meter
van 132,-
voor slechts
genoeg vinden ze talloze sporen van
vroegere bewoning en dan is het zaak
de bouwactiviteiten van de moderne
aannemer een paar dagen stop te zet
ten om te redden, wat er te redden
valt.
Dat dit niet altijd lukt, bleek on
langs nog in Vlaardingen, waar ijlings
beton werd gestort op resten van
boerenhoeven uit de tijd van Karei de
Grote en daarvóór.
De plaatselijke amateurarcheologen
hebben nog achter vrachtwagens met
stort van die bouwplaats aangejaagd.
Tevergeefs. Het beton heeft voor
altijd materiaal bedekt, waar de stad
misschien nog een heel museumzaal-
tjevvol aardige gebruiksvoorwerpen
van meer dan duizend jaar terug aan
had overgehouden. Zo gaat nog
steeds veel interessant oudheidkundig
materiaal verloren. Onze generaties
zijn zo op de toekomst gericht, dat
aandacht voor het verleden vervaagt.
De heer Pijperlaan directeur Musea,
Monumenten en archieven op CRM,
die het congres verleden week don
derdagochtend opende klaagde daar
dan ook over. Historisch besef is van
grote betekenis, zo stelde hij, en dat
zou meer bij de mensen moeten wor
den aangekweekt, vooral in het vol
wassenenonderwijs
Liefhebben
Voorlopig moet de geschiedenis het
echter doen met een kleine, zij het
groeiende schare enthousiaste be
langstellenden, die veel voor hun lief
hebberij over hebben. Het sympo
sium in Boymans werd helemaal uit
entreegelden betaald. Het museum
zorgde voor gratis huisvesting en
begeleiding, maar de overige kosten
kwamen geheel voor rekening van de
deelnemers. Verscheidene sprekers
weigerden zelfs hun onkostenvergoe
ding. „Wij hebben ook niet om sub
sidie gevraagd", zegt organisator
H.J.E. van Beuningen, de meeste
Rotterdammers beter bekend als
havenbaron, „We proberen in de
geest van Bestek '81 kostendekkend
zijn".
Van Beuningen is al twintig jaar voor
zitter van de zogenaamde Co-ördi-
natie Commissie van Advies inzake
Archeologisch Onderzoek binnen het
Ressort Rotterdam, dat zo'n beetje
het Rijnmondgebied bestrijkt.
Het voorzitterschap van die coördi
natie-commissie heeft Van Beuningen
aan het slot van het symposium neer
gelegd
Vraag aan hem wat is de voorge
schiedenis van het symposium? Van
Beuningen: ,,ln 1966 hebben we hier
ons eerste internationale symposium
gehoudendat ging over stadsarcheo
logie. Dat was een groot succes en er
klonk al gauw een roep om herha
ling. Toen hebben we in 1973 een
tweede symposium gehouden over
„Woning en huisraad" in de middel
eeuwse stad". En nu dan hebben wij
het over de kwaliteit van het bestaan.
Dr. J.G.N. Renault, wetenschappe
lijk adviseur van het symposium en
in vakkringen bekend als de „vader"
van de middeleeuwse archeologie in
Nederland, zegt
„Je ziet in historisch onderzoek twee
soorten strevingen. De ene gaat in de
richting van de dingen, de andere in
de richting van de levensomstandig
heden van de mensen. Een histori
cus, die met schriftelijke bronnen
werkt, stuit natuurlijk het meest op
de levensomstandigheden. Een
archeoloog ontdekt vooral dingen".
Van Beuningen „Het is bijvoorbeeld
heel verhelderend om eens een
indruk te krijgen van de inhoud van
een middeleeuwse porceleinkast"
Vuilnisvat
Die indruk krijg je merkwaardig ge
noeg juist door het analyseren van
het middeleeuwse vuilnisvat. De
archeoloog van heden vindt, wat de
mens eeuwen geleden weggooide.
Want bruikbare dingen komen niet in
de grond terecht. Die bewaarden de
mensen vroeger ook net als u dus. De
kapotte schalen, de gebroken borden.
de botjes en etensresten gingen linea
recta de straat op of - als de overheid
het voorschreef - de beerput in die
vlakbij het huis was gegraven.
En ook al zeggen veel wijsgeren het
omgekeerde: 's mensen werken be
klijven in het licht van de eeuwig
heid wél. Alleen blijft het niet al
tijd bewaard, waar hij zuinig op is.
Die middeleeuwse beerputten en
vuilnishopen zjjn eeuwen met rust ge
laten. Zij komen pas te voorschijn,
als de moderne sloper zijn werk uoet
en dat gaat de archeoloog heel voor
zichtig aan het graven. Hij vindt
scherven, die h(j met eindeloos ge
duld aan elkaar weet te passen, hij
analyseert oude botjes, wat hem een
inzicht geeft in het menu van de eige
naars van de beerput, hij duikelt
Uit het afval kent men de geschiedenis
soms zelfs heel bijzondere dingen op,
zoals de oude schoenen van een rijke
familie, die in Dordrecht te voor
schijn kwamen.
Je kunt met zulke vondsten heel wat
doen. Wie de herkomst van de pot
scherven vaststelt, kan een kaart te
kenen met middeleeuwse handels
verbindingen. Je krijgt er gegevens
uit over de stand van de techniek en
de welvaart van de omwonenden.
En soms blijf je voor een raadsel
staan, zoals de man die in de buurt
van die middeleeuwse schoenen de
scherven vond van 31 pispotten. Hoe
kwamen die bijelkaar? en daar?
Soms ook gooit de archeoloog door
een gelukkige vondst een hele we
tenschappelijke theorie aan gruzele
menten. Dat overkwam A. Bruyn,
die op het symposium vreselijk veel
succes had met een lezing over een
vondst van hem in Enkhuizen. Daar
blijkt een schotelbakkerij gestaan te
hebben die eind zestiende eeuw aan
heel Holland leverde. En laten de
archeologen nu altijd gedacht hebben
dat die prachtige schotels allemaal
uit Wanfried in Duitsland kwamen,
waar je toen óók een dergelijk be
drijf had! „We gaan niets meer we
ten" zei Stephan Vandenberghe uit
Brussel tegen zijn collega's. Want
Bruyn heeft in de wereld van de
archeologen voor een klein revo-
lutietje gezorgd. Dat moet u maar
aannemen.
En toen het applaus voor zijn ont
dekking verklonken was, hebben
vele aanwezigen ongetwijfeld ge
dacht aan het onofficiële motto van
hun symposium: „De beerput moet
open". Wij analyseren het leven van
ons voorgeslacht uit hun vuilnis. Wat
zullen latere generaties denken van
de vuilnisbelt die wij hén nalaten?
Han van der Horst
ROTTERDAM Drie Rotterdamse kunstenaars bijeen in één en
dezelfde expositieruimte. Een niet geheel onbekend verschijnsel
zeker niet in Galerie NRP, gevestigd aan de Eendrachtsweg 35. De
naam NRP staat immers niet voor niets voor Nieuw Rotterdam
Peil.
De drie Rotterdamse kunstenaars,
Pauline van Os (opleiding aan de Aca
demie voor toegepaste kunsten in
Maastricht), Henk de Vos (als ze nu
nog niet weten wie ik ben) en Joost
Minnigh, Academie voor Beeldende
Kunsten Rotterdam, hebben uiter
aard zeer verschillende manieren van
werken. Dat is echter één van de aan
trekkelijkheden van deze tentoon
stelling.
Pauline van Os probeert een contrast
aan te geven tussen enorme huizen
blokken, zoals flats, en de natuur.
„In het begin was ik gewoon bang
van flatwijken, overal in heel ons
land zie je die huizenmassa's oprijzen
uit het landschap. Nu vind ik het niet
zo erg meer. Je kan ze na vatten.
Wanneer ze groter worden is het pers
pectief steeds belangrijker, dat moet
je er in kwijt"
Pauline van Os heeft een veertiental
sieraden ligge, gemaakt van alpacca
en perspex.
Pauline van Os: „Het zijn echt siera
den om te dragen. Ik heb geprobeerd
om ze zo te maken dat ze ook van
een afstand herkenbaar zijn. De siera
den teken ik eerst en daarna ga ik ze
pas maken, het wordt dan niet pre
cies zoals je denkt, maar ik vind ze
wel mooi zelf. Sommige mensen vin
den dat ik op moet passen dat het
geen kleine schilderijtjes worden.
Zelf vind ik dat niet erg, als het maar
duidelijk herkenbaar blijft"
Hydrographies
Henk de Vos heeft een twaalftal wa
terverfschilderijen hangen aan, de
niet meer geheel witte muren van de
Galerie. Hij noemt ze zelf Hydrogra
phies omdat zij gebaseerd zijn op het
zeemansattributen.
Henk de Vos: „Ik kom zelf uit een
zeemansgeslacht, de zee heeft mij
altijd geintrigeerd. Iedere koopvaar-
dijman weet wat getijdetabellen en
Dilotgidsen zjjn. Die boeken zijn
onmisbaar om goed te kunnen
navigeren; iedere vuurtoren, fabrieks
pijp en dergelijke herkenningspunten
staat in deze gidsen. Ik heb getracht
om datgene wat in letters staat om te
zetten in aanvaardbare beeldende
vormen. Ik ben zelf op het land gaat
staan zodat ik de scheiding tussen zee
en lucht scherper kon laten uitko
men.
De titels van mijn schilderijen geven
ook exact weer wat te zien is. Een
„Tunafish Factory" bestaat dan ook
echt in dat haventje, dus ook op mijn
schilderijen"
Joost Minnigh is de derde kunste
naar. Hij heeft tekeningen, etsen en
een litho in deze ruimte hangen. Op
één daarvan staat Henk de Vos in
Rome. Op de overige staan weinig
personen. Joost Minnigh schijnt
geobsedeerd te zijn van bouwwerken.
Een aantal etsen zijn gemaakt in de
bouwpunt van waar eens vroeger, de
Hallen stonden in Parijs. Heel klein
staat daar de werkmensen op met
licht gekleurde helmen op het hoofd.
Niet alleen in musea hangt kunst.
Eén van de kunstenaars merkte tref
fend op. Het hoeft niet altijd eredi
visie te zijn. In de lagere regionen
wordt ook uitstekend gespeeld En
zo is het maar net.
VERKOOPTENTOONSTELLING
"n SCHILDERIJEN
tekeningen en aquarellen van Ne
derlandse schilders - 19e en 20e
eeuw,
ANTIEK EN
ANTIEKE MEUBELEN
en schilderijen van Elisabeth
Roeleveld (geb. 1954) ca. 40 st.
Te houden van 5 t/m 10 novem
ber 1979, dagelijks van 12-22
UU SMELIK STOKKING
Lagendijk 3 en 7 - Ridderkerk.
Toegang gratis.
Vrijdagavond speelt in de Harbour
Jazzclub het Jazz Band Ball Orches
tra uit Krakau in Polen, één van de
oudste en tegelijk meest succesvolle
bands uit Oost-Europa.
In de vele jaren van zijn bestaan is
het Jazz Band Ball Orchestra zijn
eigen muzikale weg gegaan en heeft
zich een stijl ontwikkeld, die kan
worden gekenschetst als swingende,
modern gearrangeerde dixieland, op
gefrist met eigen composities en ele
menten uit de rock-pop en folklore.
Het waren studenten van de muziek
school te Krakau die de band in 1962
oprichtten. Al spoedig behaalden zij
met het orkest successen in heel
Oost-Europa.
Toernees door Oost-Duitsland, Joe
goslavië en de Sovjet Unie volgden en
in 1966 werd de eerste LP opgeno
men (Polish Jazz Vol. 8).
Tijdens het festival 'Jazz na Odra' in
Breslau veroverde de band de eerste
plaats. Het duurde toch tot de jaren
'70, voor het Jazz Band Ball Orches
tra door West-Europa werd ontdekt.
Toen dat eenmaal het geval was
maakte het spoedig concertreizen
naar Skandinavië en alle E.E.G.-lan-
den.
De jonge muziekstudenten zijn in
middels tot ervaren professionals uit
gegroeid, die het in muzikale be
gaafdheid, maar ook in show en en-
tertainement tegen elke West-Europe-
se band kunnen opnemen. Op de
eerste plaat volgden er nog acht, zo
dat het totaal nu op negen staat.
Vijf daarvan werden in Polen opgeno
men, waarvan eén met George Pobert
en zangeres Angie Domdey. Eén ver
scheen er in Oost-Duitsland op Ami
ga, één in Oostenrijk op Philips en
twee in West-Duitsland op Metrono
me en Joke Records.
Het gerenommeerde Poolse merk
'Muza' heeft onlangs - na negen jaar
- een tweede plaat van het orkest
uitgebracht in hun serie Polish Jazz.
Het is de eerste keer dat een band
een tweede plaat in deze serie mag
volspelen.
In ons land kreeg het Jazz Band Ball
Orchestra bekendheid door hun op
treden tijdens het Horth Sea Jazz
Festival 1979.
slaapbankstellen, enorme sortering. Vr.folder.Fabriekstoonzalen
Industriegebouw, Goudsesingel 66, R'dam, tel. 010-13.80.18
Fasto.de veilige geiser,
Voor 2.25 liter heet- of 5.4
liter badwarmwater per
minuut.
Thermo-electrisch beveiligd.
BIJ ONS SLECHTS
BADGEISER 2500
BADGEISER 4000
Rotterdam:
v. Noortwijckstraat 36
Groene Hilledijk 223
Zwart Janstraat 110
Vierambachtsstraat 15
Schiedam: Grote Markt 3
tel. 010-156140
Dordrecht: Vriesestraat 25
tel. 078-148504
schoonmakers van professie
Nestor - een jonge en dynamische
dienstverlener - zoekt voor mogelijke
inzet door het gehele land:
DAGKRACHTEN m/v
SCHOONMAKERS
VLOERONDERHOUDSPECIALISTEN
Standplaats Rotterdam.
Wij kennen variabele werktijden en een
40-urige werkweek
Heeft u belangstelling?
Belt u dan 010-135280.
U kunt vragen naar Marianne van Veen.
ROTTERDAM - Magazijn de Bijen
korf is langzamerhand bezig een
geheel andere traditie en dus ook een
andere clientele op te bouwen. Bin
nen dat kader past uitermate goed
het uitnodigen van schrijvers op de
boekenafdeling van de verschillende
Bijenkorfvestigingen.
Morgen signeert Aritha van Herk haar
roman op de boekenafdeling van de
Bijenkorf. Aritha van Herk woont in
Canada, maar is een dochter van een
uit Wierden geëmigreerd boeren
echtpaar.
Zij is nog steeds onbekend in Neder
land, maar werd op slag beroemd
door haar eerste roman, getiteld Ju
dith. Het lijkt ongelooflijk maar zij
incasseerde 50.000 dollar als lite
raire prijs voor deze roman.
De Nederlandse vertaling is inmid
dels verschenen, daarom signeert zij,
haar eigen werk morgen van 12.00
14.00 uur in de Bijenkorf.
Dat staat modieus...
Fraaie knoopsjaal van 100% acryl.
Ook fijn om bij wat kouder weer
om te slaan. In camel, bruin, bor
deaux en groen. Ook in drie-
kleurig(o.a. Bordeaux/camel/olijf).
Maten: 160x25 cm.
Nu van 16,95 voor
DONDERDAG 1 NOVEMBER 1979
44-570
