ROTTERDAM
'Om te overleven was
uitbreiding noodzakelijk'
A
START BOUW DELTATERMINAL ECT
fes ter meulen
natuurlijk
LOODS
BOOT
Ir. Stenstra van BP:
fc'
ter meulen
natuurlijk
Riezenkamps laatste officiële daad
rjzzmmmzmzznmzzmmmmL
inmnnmnimnmmssmmmm
mm
ter meulen
natuurlijk
WERELDHAVEN
Onder redactie van
Willem Schothorst
VERSCHIJNT PERIODIEK
DE Q HAVENLOODS
DONDERDAG 6 MEI 1982 1S-574
ROTTERDAM - Naarmate men het immense BP-complex aan
installaties daar in het Europoortgebied nadert en men gaandeweg
meer oog krijgt voor details, vraagt men zich als leek in deze spe
ciale wereld met steeds meer klem en verbazing af of die overdaad
aan grillige pijpconstructies, onafzienbare stalen leidingen, statige
kolommen en verdere ingewikkeldheden nu eigenlijk allemaal wel
strikt noodzakelijk is. Is één en ander wellicht aangevuld met crea
tieve scheppingen van petrochemische kunstenaars? En eenmaal
binnen bijna-handbereik van deze manifestatie van technisch ver
nuft en kunnen, waant men zich figurant in een haast onwezenlijk
science-fiction spektakelstuk van ongekende opzet.
De ban breekt echter al snel als blijkt dat de mensen die men daar
tegenkomt van hetzelfde slag zijn als de medebezoekers gisteravond
in de schouwburg en het reizigerspubliek vanochtend in de metro.
Allemaal realistisch en gewoon van vlees en bloed. De gehelmde
employe's op de plants en binnen het administratiegebouw de
portier in zijn lobby en de juffrouw aan de receptie. Geen spoor
van wazige toekomstfantasieën, gewoon de werkelijkheid van van
daag.
Een man die in het bijzonder de wer
kelijkheid van het ogenblik eigenlijk
geen moment uit het oog verliest, is
onze gastheer namens de British
Petroleum Raffinaderij Nederland
NV, ir. N.J. Stenstra. Directeur Over
heidszaken wordt hij genoemd, een
unieke funtie, naar welke men ver
geefs bij andere ondernemingen zal
zoeken. Gezien de zeer rigoreuze
uitbreidingen van BP - zeer onlangs
werd de katalytische kraakinstallatie
door prins Gaus officieel geopend -
kan men rustig aannemen dat zowel
tijdens de voorbereidingsperiode als
gedurende de circa drie jaar durende
bouw, de heer Stinstra meer dan zijn
handen vol heeft gehad.
Zijn functie-omschrijving is als het ér
op aankomt zeer ten dele. De brede
maatschappelijke discussie is hem
niet vreemd en menige protestgroep
heeft ervaren dat hü goeddeels net
iets beter is geihformeerd. Onder
meer een vijftienjarige ervaring aan
de oliebronnen in het oosten en nóg
het één en ander zijn er voor verant
woordelijk dat deze man weet
wat er in elke druppel olie zit, watje
er uit kan halen en hoe je dat effi
ciënt en veilig kan doen.
Stenstra: „Voor de uitbreiding
waarmee een bedrag was gemoeid
van 1 miljard gulden - bestond de
BP in Europoort uit slechts een een
voudige raffinaderij met weinig fa
brieken voor de verdere verwerking
van destillatie-producten. Uit ruwe
olie werd benzine gewonnen, LPG,
nafta, vliegtuigbrandstof, dieselolie
en stookolie. Om die stookolie, daar
gaat het bij de uitbreiding van BP
eigenlijk om. Uit de totale hoeveel
heid verwerkte ruwe olie werd onge
veer 40 pet. stookolie gemaakt, het
geen neerkomt op 9 miljoen ton. De
nieuwe installaties nu kunnen hier
van 3,8 miljoen ton per jaar omzet
ten in 1,3 miljoen ton benzine (1700
miljoen liter!) en 0,6 miljoen ton gas-
olie, terwijl de rest weer dient als
stookolie".
„Het hart", zo zegt Stenstra, „van
de nieuwe installatieketen is de kata
lytische kraker, in de wandeling kat-
kraker genoemd. Zware gasolie uit de
vacuumdestillatiefabriek wordt hierin
omgezet in lichtere oliesoorten. Daar
naast en omheen zijn nog een vijftal
fabrieken van de grond gekomen.
Een viscositeitbreker populaire
naam visbreker die het overgeble
ven stroperige gedeelte van de stook
olie weer goed vloeibaar maakt. Een
alkyleringsfabriek waar grondstoffen
worden gemaakt met een hoog
octaangehalte en weinig lood voor
hoogwaardige benzine. Een zwavel-
waterstofverwijderingsinstallatie, een
fabriek waar uit die zwavelwaterstof
vloeibare zwavel wordt gemaakt en
tenslotte een meroxinstallatie waar
diverse producten van hinderlijke
stank worden ontdaan".
„Over de gehele linie is gestreefd naar
een optimale efficiency. Zo wordt
electriciteit opgewekt met een brand-
stof-efficiency van 70 pet, tegen die
van de conventionele centrales van
38 pet! Een vierde gedeelte van de
opgewekte 48 megawatt kan BP aan
het Rotterdamse electriciteitsnet
leveren".
bedrijf op het oliecentrum in Rijn
mondgebied is komen te liggen, mag
zeker niet over het hoofd worden ge
zien dat de werkgelegenheid perma
nent met HO man is uitgebreid".
Veiligheid
Niet gevoelsmatig maar op grond van
onderzoek, vergelijking en conclusie
is ir. Stenstra er van overtuigd dat het
tijdstip, de maat en de locatie van de
BP-uitbreiding hier aan de d'Acryweg
zonder meer goed is te noemen. „Om
te overleven heeft dit bedrijf gedaan
wat het had te doen. Wat de veilig
heid zowel voor personeel als wijdere
omgeving betreft is volgens de huidi
ge bekendheden niets over het hoofd
gezien. Een volledig dubbel stel con
trole-eenheden waakt zonder onder
breking. Een conventioneel systeem
en een computergestuurde set obser
veren - en mocht dat nodig zijn -
corrigeren dag en nacht. Malheur
risico's rond het klassieke keuken
trapje zullen groter zijn dan kansen
op onprettige incidenten binnen het
bewaakte BP-proces. Het tegenwoor
dige, zeer betrouwbare equipment
laat in cijfers uitgedrukt slechts een
risico-element van circa 0.1 pet toe".
„Het ligt voor de hand dat ook de
zorg voor het milieu men zich van
uur tot uur terdege bewust is. Het
opstarten van de nieuwe fabrieken
heeft ten gevolge gehad dat de 60
tot 100 ton zwavel die nu per dag uit
de producten wordt gehaald, niet
meer zoals voorheen de lucht in gaat.
Wegens onvolledige benutting van de
capaciteit wordt de maximaal toege
stane uitworp niet gehaald. Bij on
gunstige weersomstandigheden wordt
bovendien de uitstoot nog verder be
perkt. Door het inbouwen van stof-
vangers wordt slechts een zeer
kraakinstallaties van BP in Europoort. Een investering van 1 miljard gulden (inzet: Ir. Stenstra
Forellen
„In de grote biologische afvalwater
zuiveringsinstallatie wordt het afval
water afkomstig uit het proces en van
de tankers die in ballast voeren door
microben gereinigd. Het geloosde
water is schoner dan dat wat hier
door het Calandkanaal voorbij
stroomt".
Op de vraag of het in theorie moge
lijk zou zijn op een vriendelijk plaats
je tussen de diverse installaties forel
len te kweken, antwoordt Stenstra
dat hij de voorschriften met betrek
king tot een dergelijke kwekerij niet
kent, maar dat het hem alweer in
theorie niet onmogelijk voorkomt.
Nog even doorgaand op de algehele
milieuproblemen welke heden ten
dage de gemoederen bezig houden,
ziet hij het zogenaamde „broeikas
effect" (stijging temperatuur op
aarde/smelten van ijsmassieven) - als
het mondiale milieuprobleem nummer
één.
„Ook de zuurregen (zwavelneerslag)
dient angstvallig in het oog te worden
gehouden. Door de zachte, absor
berende bodem in onze gebieden is
het hier niet zo sterk merkbaar.
Anders ligt dat in gebieden met rots
achtige bodemlagen zoals in Skandi-
navië. Milieuzorg zal kostenverho
gend op allerlei producten werken,
krijg men er vermindering van vervui
ling voor terug is dat vanzelfsprekend
een acceptabele zaak. Dat bovendien
een goede nabuurschap tussen bedrij
ven en regeringen noodzaak is om
tot gelijkgerichte aanpak te komen
behoeft nauwelijks betoog".
Moeilijkheden
Men komt natuurlijk niet om de,
tevens laatste, vraag heen of voor een -
ruwe olie-dorstende gigant als de BP 5
in de toekomst voldoende aanvoer
en afzet gegarandeerd zal zijn. Ir. i
Stenstra citeert een uitspraak van de
heer Peter Hall, een Britse Esso-
prominent, die heeft gezegd dat als
kolen en nucleair als energiewinning
doorzetten, de olie-industrie in grote
moeilijkheden zou kunnen geraken.
Alles wat zich beweegt zal olie
nodig blijven hebben. Maar electriri-
teitscentrales bijv. kunnen uitwijken
naar kolen (kilowattprijs 12 ct.) en
nucleair (kilowattprijs 7 ct.), terwijl
werken met olie op 14 ct. per kilo
watt komt. Tegen het jaar 2000 zal
door toepassing van een nog betere
efficiency het energieverbruik nog
aanzienlijk zijn verminderd
Nucleair...., in Frankrijk beleeft het
een stormachtige groei...."
Hij Is er nog...
De originele linnen boot
schoen. Altijd praktisch zo'n
paar erbij te hebben. Van kan-
vas linnen met rubber profiel-
zool. In marine maten 37 t/m
45. voor -Q95
Joop Stokkermans
signeert
1 grammofoonplaat „HOMMAGE" op vrijp
RIJKEN il, LANGE
KORTE LIJNBAAN 28 3<
TEL. 010-119400
Stoer grenen scheepsbed...
Een massief grenen scheepsbed met veel
bergruimte. Met 2 laden en rolbodem.
Afm. 80 x 190 cm.
van 215.-
VOOr r <-r. 30mai.i
AUééndltweekendi
ROTTERDAM Door met
vakkundige hand een met con
tainers beladen multitrailer
door een imposante feesttent te
loodsen, startte havenwethou
der Riezenkamp op symbolische
wijze de bouw van de delta-
terminal van ECT, Europe Con
tainer Terminals, op de Maas
vlakte.
In zijn speech memoreerde de wet
houder de stormachtige ontwikkeling
van de containerisatie, waarvan de
prognoses telkens aan de lage kant
blijken te zijn. In het midden van de
zeventiger jaren was men de mening
toegedaan dat één grote container-
terminal op de Maasvlakte wel vol
doende zou zijn. In 1978 werd duide
lijk dat de ramingen aan de lage kant
waren, de terminal aan de Eemhaven
kon blijven bestaan en op de Maas
vlakte een overflow-terminal zou
komen. De heer Riezenkamp besloot
zijn toespraak met te stellen dat
„de ETC handelt in de lijn van de
Rotterdamse haven, de lijn die de
haven heeft groot gemaakt; u bent
klaar voor de toekomst", zo zei de
wethouder die hiermee zijn laatste
officiële daad verrichtte, want hij
is sinds 3 mei op CRM werkzaam.
De directeur van ECT, ir. G.J. Worm
meester, had daarvoor in zijn speech
medegedeeld dat de nieuwe terminal
Deltaterminal gaat heten en over
ruim twee jaar zal zijn gerealiseerd.
De bouw in eerste fase zal een inves
tering vergen van een 500 miljoen
gulden. Naar behoefte kan dan te
zijner tijd in een tweetal fasen de
oppervlakte van 81 ha uitgebreid
worden met nog eens bijna 300 ha.
In eerste instantie zal de overslag
capaciteit per jaar 500.000 contai
ners gaan bedragen.
Kwetsbaar
Onder meer legde de ECT-directeur
er de neadruk op dat een bedrijf als
het zijne zo kwetsbaar voor stakin
gen is. Het ECT-personeel schijnt
dat te begrijpen. De ondervinding
leert dat met overleg veel te berei
ken is. Nog maar 32,5 uur per week
in een 5-ploegendienst wordt er ge
werkt. Daarvoor zijn 200 krachten
extra in dienst genomen.
Sommige rederijen, aldus de heer
Wormmeester, hebben nog moeite
met de extra 35 kilometer, die moet
worden afgelegd tussen de home-
terminal aan de Eemhavqn en de
deltaterminal op de Maasvlakte. Ge
zamenlijk zal naar oplossingen ge
zocht moeten worden. De ECT ziet
zeker groei in het aandeel van de
binnenvaart in het achterlandverkeer.
Wat het vervoer per rail aangaat is het
de bedoeling tussen het in augustus 0m de plannen goed te kunnen uit-
te Venlo te openen ECT-bednjfvoeren, zullen op de Deltaterminal
de hometerminal Eemhaven en de i;
deltaterminal Maasvlakte dagelijks op een m(>deme rail-en een gespeciah-
vaste tijden bloktreinen heen en weer binnenvaartterminal aangelegd
te laten rijden. worden.
Wethouder Riezenkamp kreeg van ECT-directeur Wormmeester een stuur
wiel aangeboden.
Er gaat in dat Walhalla
van vervoer- en haven
capaciteit daar aan de
Maas het nodige om. In
verhouding tot datgene
wat een haven als die van Rotterdam
te verduren krijgt, moet haar constel
latie, aard en karakter wel van een
uitzonderlijk en oerdegelijk kaliber
zijn. Elke momentopname, genomen
met het kleinst denkbare diafragma
zal slechts een gebrekkig fragmenta
risch beeld geven van de gecompli
ceerde en maar steeds voortdurende
happening die daar plaats vindt. Hoe
ten dele ook, zeer zeker in hoge mate
boeiend en meer dan een grote in
spanning waard!
Óp hetzelfde ogenblik dat de avond
ploeg van een stuwadoorsbedrijf de
luiken van ruim drie van een Pana-
mees openlegt, krijgt een staffunc
tionaris van een gerenommeerde
scheepswerf de opdracht vanavond
nog het vliegtuig naar Shannon te
Terwijl de bedrijfsbrandweer van een
raffinaderij in de Botlek geallarmeerd
wordt wegens rookontwikkeling in
sectie Vila, rangschikt een vakbonds
bestuurder zijn paperassen en neemt
nog even de belangrijkste punten van
een avondvergadering door.
Tegelijkertijd dat de medewerker af
deling statistiek van het Gemeentelijk
Havenbedrijf een kleine onjuistheid
corrigeert in het concept van een
pas gereedgekomen overzicht, vraagt
een opvarende binnenvaarttanker ter
hoogte van de Van Brienenoordbrug
sleepboothulp wegens machineschade.
Als de hofmeester van een aan de
Maasboulevard afgemeerd cruiseschip
bericht krijgt dat zijn vrouw bevallen
is van een welschapen zoon, bergt de
bemanning van een vaartuig van de
Rivierpolitie tussen pier 7 en 8 in de
Waalhaven het levenloze lichaam van
een verdronken Kaap Verdiaanse ma
troos.
Op één en hetzelfde ogenblik wordt
er in de haven van Rotterdam ge
jubeld en gerouwd. Er wordt gelachen
en er wordt pijn geleden. Gedorst
wordt er en rijkelijk een dronk ge
nomen. Goede zaken worden gedaan
en stroppen zijn er niet taboe. Er
wordt gewonnen en verloren. Dag en
nacht kijkt Rotterdam naar zijn eigen
wereldhaven....
Jakob Staf
hechte en kromme plastic buizen
Rioleringsbuizen regenwaterbuizen
polyester golfplaten - electrische
buizen - p v c. golfplaten dakgoten
uitsparingsbuizen - hulpstukken
KROMMENHOEKbv
IJZER- EN KUNSTSTOFFENHANDEL
Linschotenstraat 43-21
Rotterdam
Tel 010-370933i
De afsluiting van de
piatentiendaagse...
Vele platen en kassettes voor
spotprijsjes. Zoek maar uit: de
groep DRUKWERK op LP en
MC, de beste Hollandse hits
1981 2 LP's en dubbel MC en
de Gouden Internationale I
hits. Alleen als dubbelspeel-
kassette. En nog veel meer.
Uit de prijsklasse van 29,95 en
16,95 Nu
slechts
200 jaar
marinestad
De nationale vlootdagen, die op 2, 3
en 4 juli in Den Helder warden gehou
den, staan geheel in het teken van:
„Den Helder 200 jaar Marinestad".
De Stichting Den Helder Marinestad
geeft ter gelegenheid van deze herden
king een speciale envelop uit met twee
zegels uit de Waddenserie. Door over
making van f4,25 op girorekening
25.14.156 t.n.v. de bovengenoemde
stichting onder vermelding van „200
jaar" kan men deze envelop bestellen.
Afstempeling en verzending van de
envelop vindt plaats van uit een spe
ciaal veldpostkantoor vanaf 2 juli aj.
Observator
Charts Marine Supplies, een afdeling
van Observatoi' B.V., is in een nieuw
onderkomen terug aan het Vasteland
18-26. Als zogenaamde „kaartenkamer"
geniet deze afdeling in scheepvaart- en
watersportkringen een grote bekend
heid.
De Meerpaal
verlaat Rotterdam
Jarenlange huisvestingsproblemen zijn
er de oorzaak van dat het Chr. Prot.
Internaat voor Schippersjeugd „de
Meerpaal" aan de Mathenesserlaan vol
gend jaar gaat uitwijken naar Capelle
aan den Ussel. Inmiddels is de eerste
paal van de nieuwe vestiging de grond
ingegaan. Augustus volgend jaar hoopt
men het gebouw te kunnen betrekken
alwaar 180 kinderen onder moderne
omstandigheden kunnen worden ge
huisvest.
Stropdas
De stropdas van de Stichting Schepen
uit Verre Landen is, ondanks dat er
veel belangstelling voor bestaat, nog
steeds verkrijgbaar by de kantoren
van De Havenloods in Krimpen aan
de Weteringsingel 2, in Vlaardingen aan
de Hoogstraat en in Rotterdam aan de
Westblaak. E3 Maritiem op de Schie-
damsedijk 78a en de VW op het Stad
huisplein in de Maasstad verkopen ook
deze prachtige donkerblauwe das met
in gouddruk het vignet van de Stichting
erop. De prijs is f 16,95
Vakbeurzen
succes
Tennatio Groep die de beurzen „Haven
en Binnenvaart" en „Freight Show
Europe '82" organiseerde heeft mede
gedeeld dat deze manifestatie een groot
succes zijn geworden. Meer dan 25.000
bezoekers bezochten de honderden
stands. Over het algemeen werden goe
de zaken gedaan.
